Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
literaturuli gazeTi<br />
#64<br />
#64 9 - 22 dekemberi 2011<br />
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />
fasi 50 TeTri<br />
ekaterine togoniZe<br />
sxva gza<br />
II-III<br />
vaJa xornauli<br />
brZenkacTa<br />
mowonebuli<br />
IV-V<br />
IV-V<br />
mariam wiklauri<br />
vmalav<br />
yvavils<br />
VIII-IX
2 <strong>proza</strong><br />
literaturuli gazeTi<br />
_ kidev erTxel didi madloba,<br />
daviwyoT! _ lizam diqtofoni CarTo,<br />
_ rogorc SevTanxmdiT, pirad cxovrebaze<br />
arafers gkiTxavT... Semoqmedebaze<br />
ki yvelaferi mainteresebs,<br />
_ gaiRima da iqve gaaxsenda, rom misi<br />
Rimili umisamarTo iyo. usinaTlo moqandakes<br />
Savi saTvale ekeTa da saxe ar<br />
utokdeboda, _ mokled, sul Tavidan<br />
daviwyoT, Tqveni pirveli qandakebidan...<br />
...dedam saxeSi gaartya, mklavSi swvda<br />
da magrad mouWira. mere swrafad<br />
gauSva xeli da oTaxis kari gaijaxuna.<br />
aleqsandres cremlebi wamoscvivda.<br />
wveTebi wignis furcelze daeca, daasvela<br />
sityvebi _ „gza,~ „tye,~ „mTa~, dasvelda<br />
„saxli~ _ asoTa SeTanxmebani,<br />
romlebic verafriT amoekiTxa, verafriT<br />
daekavSirebina konkretuli niSani<br />
bgerasTan...<br />
moklesaxeloebian maisurSi naCqmeti<br />
wiTlad daaCnda. mklavi pirTan miitana,<br />
gaWirvebiT miswvda, tuCebi wurbelasaviT<br />
Caavlo da moqaCa. sisxli<br />
kans moawva, natkeni ufro CawiTlda da<br />
TandaTanobiT galurjda. sarkesTan<br />
mivida. loyaze dedis TiTebi etyoboda.<br />
imave adgilze kidev ramdenjerme<br />
dairtya.<br />
_ ra ver gaige riT ver daimaxsovre<br />
es ra asoa „g~!.. es aris _ „z~...<br />
es _ „a~... ra gamovida miTxari, ra<br />
gWirs aseTi gza, Svilo, gza! xom agixseni,<br />
aTasjer agixseni! _ z-a... _ yurebidan<br />
dedis yvirili ver moiSora.<br />
saxe auWrelda, skamze uRonod daeSva.<br />
diliT natkenebi xelaxla gaiRiziana<br />
da sauzmeze ise gavida. deda Secba.<br />
mklavsa da saxeze daacqerda.<br />
aRelvebisgan wamowiTlda, nervulad<br />
gadausva Tavze xeli. Cais smisas Tvali<br />
ar mouSorebia. sanam saxlidan gavidodnen,<br />
malamo wausva da skolis avtobusamde<br />
uxmod miacila.<br />
_ aleqsandre, isev ar Segisrulebia<br />
saSinao davaleba ratom<br />
iqcevi ase ar ginda swavla _ mis merx-<br />
Tan Sedga maswavlebeli, _ Sin ar swavlob...<br />
aq mainc gaakeTe rame! adeqi<br />
fexze! _ qali dafisken daiZra, grZeli<br />
joxi moimarjva da kedelze<br />
mimagrebul farTo muyaoze sityvebs<br />
daumizna, _ waikiTxe! es Cven wina kviras<br />
gaviareT...<br />
asoebs umweod miacqerda. bavSvebi<br />
aCurCuldnen. pauza rom gagrZelda,<br />
aqa-iq sicili gaisma.<br />
_ siCume! _ daiZaxa maswavlebelma<br />
da joxiT dafaze daakakuna, _ axlos<br />
moiwie, mandedan Tu ver xedav! ra weria<br />
g... _ ukarnaxa pirveli aso. biWs<br />
saxe gaunaTda, yurebSi isev dedis yvirili<br />
Caudga da wamoiZaxa: gza!<br />
_ sworia. Semdeg _ maswavlebelma<br />
joxi muyaos bolosken gadaitana.<br />
aleqsandres daZabulobisgan xelebi<br />
aukankalda. Sarvlis wvaleba daiwyo.<br />
_ aba, gismen...<br />
marjvena qveda kuTxeSi erTmaneTis<br />
miyolebiT gamosaxuli ramdenime asoniSani,<br />
sruliad arafrismTqmeli iyo<br />
misTvis. wamiT TiTqos erT-erTi maTgani<br />
ecno, gonebaSi raRac gaukrTa,<br />
magram Sesabamisi bgera ver gaixsena da<br />
mxrebi aewura.<br />
_ s... _ ukarnaxa maswavlebelma.<br />
_ s-saxli! _ warmoTqva yoymaniT<br />
da klasSi sicilma ifeTqa. _ saxlSi<br />
unda! _ wamoiyvira maRalma biWma _<br />
aleqsandres saxlSi unda, dedikosTan<br />
_ ayvnen sxvebic.<br />
_ siCume! _ qalma dafaze daakakuna,<br />
_ aleqsandre, pirveli ori aso<br />
sworia _ „s-a~... Semdeg ra asoa es _<br />
miuTiTa isev `a~-ze.<br />
Tavi CaRuna da yelSi mobjenili<br />
burTis Cabruneba scada.<br />
_ xom ici es aso miTxari. _ moTminebiT<br />
kiTxa maswavlebelma.<br />
_ ver vxedav... _ amoiluRluRa<br />
bolos.<br />
_ ver xedav _ joxi CamoiRo qalma...<br />
_ axlos modi, aba, aqedan Sexede.<br />
_ ver vxedav... verc axlodan vxedav...<br />
qali miuaxlovda, mxarze xeli daado<br />
da mSvidad uTxra: kargi, dajeqi...<br />
da xval dedas sTxove, wamogyves.<br />
_ ukacravad... vifiqre, pirveli<br />
namuSevari gemaxsovrebodaT... _ daibna<br />
Jurnalisti, _ sul pirveli Tu ara,<br />
is mainc, romelmac migaxvedraT, rom<br />
es Tqveni saqmea... iqneb miamboT, rogor<br />
daiwyo yvelaferi... _ aleqsandres<br />
dumiliT Sewuxebuli gogo savarZel-<br />
Si awrialda.<br />
lizam es Tema SemTxveviT Caigdo<br />
xelSi, rogorRac gamostaca kulturis<br />
wamyvan korespondents. Tveebis ganmavlobaSi<br />
invalidebis problematikaze<br />
muSaobda da redaqtori daarwmuna,<br />
rom swored is unda gaeSvaT Tanamedrove<br />
kote miqelanjelosTan gabaSviliinterviuze.<br />
_ es ar aris ubralod moqandake.<br />
es aris invalidi... brma, romelic bavSvobaSi<br />
nanax samyaros orive xeliT<br />
ebRauWeba da TiTebiT Zerwavs SegrZnebebs,<br />
imas, rac odesRac dainaxa da<br />
aleqsandre male mixvda, rom saku-<br />
Tari tyuili, pirvel rigSi, TviTonve<br />
unda daejerebina. wera-kiTxvaze advili<br />
samyaros ferebis, konturebisa da<br />
formebis uaryofa aRmoCnda. roca<br />
saTvale gaukeTes, TamaSi gaadvilda.<br />
sqeli linzebis miRma yvelaferi ise<br />
Canda, rogorc cremliT savse<br />
Tvalebidan.<br />
erT diliT, romelic usinaTloTa<br />
skola-internatis TeTr, odnav aqerclil<br />
kedlebSi gaTenda, aRmoaCina,<br />
rom gamosaxuleba Zveleburad mkafio<br />
aRarc usaTvalod iyo. brma Tanaklaselebs<br />
gadaavlo Tvali, axalgaRviZebulebi<br />
neli, umweo moZraobebiT rom<br />
bobRdebodnen loginebidan da Zalian<br />
SeSinda. aleqsandres norC, tyuilebiT<br />
gadaRlil tvinSi axali gegma momwifda.<br />
Tvalis Cinis gadasarCenad sqellinzebiani<br />
saTvale unda moexsna, unda<br />
eTqva, rom mainc veRarafers xedavs da<br />
mZime minebi tyuilad awveba cxvirze.<br />
erT kviras emzadeboda. sibrmavis testis<br />
gasavlelad aTas davalebas<br />
ugonebda sakuTar Tavs. yvelaze rTuli<br />
TvalTan swrafad mitanili nivTis<br />
ignorireba iyo. Zalauneburad mainc<br />
axamxamebda an odnav krTeboda. im periodSi<br />
erT-erT Tanaklasels daumegobrda,<br />
kiTxvebiT aRar moasvena da<br />
sibrmavesTan dakavSirebiT informacia<br />
dastyua. Tan mis moZraobebs akvirdeboda,<br />
usinaTlo, umetyvelo TvalebSi<br />
Cahyurebda da cdilobda rogorme<br />
damsgavseboda.<br />
testi praqtikulad ar yofila.<br />
aravin CaZiebia, ubralod zedmeti nivekaterine<br />
togoniZe<br />
sxva gza<br />
rasac dResac ganicdis. es ar aris mxolod<br />
xelovneba da kultura! _ xmama-<br />
Rla, sulmouTqmelad laparakobda<br />
liza, _ amdeni xania unarSezRudulebTan<br />
vmuSaob... maT gansakuTrebuli<br />
midgoma sWirdebaT... bolos da bolos<br />
Cemi qveynidanaa... mSobliur enaze<br />
davelaparakebi... _ winaswar mofiqrebuli<br />
teqsti uCveulod paTetikurad<br />
warmoTqva. mTavari redaqtoris kabinetSi<br />
mis garda ori Jurnalisti da<br />
mdivani iyvnen.<br />
yvela gasusuli usmenda. gavlenis<br />
moxdena SeZlo:<br />
_ liza, Tqven mgoni, axal SesaZleblobebs<br />
amJRavnebT... _ gaiRima kacma<br />
da swrafadve daamata seriozuli saxiT,<br />
_ kargi, gaakeTeT. magram aq mTavari<br />
Tanxmobis miRebaa. es adamiani<br />
uars ambobs mediasTan urTierTobaze.<br />
televizia saerTod gamoricxulia,<br />
presasTan ki mxolod orjer hqonda<br />
Sexeba: erTxel Zalian axalgazrda iyo,<br />
meored ki Tavad moisurva gancxadebis<br />
gakeTeba, ori wlis win... _ redaqtorma<br />
xelebi gulze daikrifa, _ ma-<br />
Sin misma agentma sxva Jurnali airCia...<br />
vnaxoT, Tqven ra gamogivaT...<br />
oTaxSi siCume agentis saqmianma<br />
nabijebma daarRvia. kacma lizas civad<br />
CamoarTva xeli. aleqsandres ki mxarze<br />
Seexo da xmadabla hkiTxa:<br />
_ gWirdebi<br />
_ dRes _ aRar, _ pirvelad dailaparaka<br />
moqandakem.<br />
_ Tu ramea, saxlSi var. arqiteqtorebs<br />
xval vxvdebiT. metalis kaczec<br />
xval movlen, sayelo gavasworeTo da<br />
vnaxoT, ra qnes...<br />
aleqsandrem xma aRar amoiRo. liza<br />
gafacicebuli ijda. agenti gavida.<br />
gogom odnav Caaxvela, TiTqos brma<br />
respondents sakuTari arseboba Seaxsena.<br />
pirvelad maSin gamoZerwa, skolaSi<br />
siaruli rom Sewyvita. deda sanam specialur<br />
internats mouZebnida, samsaxuris<br />
periodSi moqandake mezobelTan<br />
tovebda. kaci monarCen Tixas aZlevda<br />
da saxelosnoSic patara kuTxes uTmobda.<br />
aleqsandre sakuTari tyuilis<br />
tyveobaSi iZulebuli iyo yvelaferi<br />
xelis cecebiT ekeTebina, viTom Zalian<br />
cudad xedavda. yvelaze metad eqimis<br />
motyueba gauWirda, magram arafriT<br />
gatyda, Tavi bolomde magrad eWira da<br />
yvela daajera, TiTqos gansakuTrebul<br />
SemTxvevasTan hqondaT saqme _ Tvalis<br />
jansaRi fskeri da badura erTs mowmobda,<br />
pacientis Seuvali Civilebi ki<br />
_ sapirispiros.<br />
Tixa cota xvdeboda. amitom erTi<br />
figuris keTebas rom morCeboda, ramdenime<br />
wuTs umzerda da maleve Semde-<br />
fragmenti moTxrobidan<br />
gis Zerwvas iwyebda, rom masala ar gamxmariyo<br />
da sirbile ar daekarga. ase<br />
gadadioda cxoveli adamianSi, adamiani<br />
burTSi, burTi manqanaSi, manqana<br />
cxovelSi da mere isev adamianSi.<br />
_ bavSvobidan vZerwav. Svidi wlisa<br />
sruliad davbrmavdi. is, rac davinaxe,<br />
qandakebaSi gadavitane... da ase davimaxsovre...<br />
_ aleqsandre gaCumda.<br />
lizam icoda, rom rTuli respondenti<br />
ergo, magram eqskluzivis mopovebiT<br />
aRtacebuli darwmunebuli iyo<br />
sakuTar warmatebaSi da karg anazRaurebasTan<br />
erTad redaqciaSi poziciebis<br />
gamyarebas eloda.<br />
moqmedebis gegma TviTmfrinavSive<br />
SeimuSava. aleqsandres qandakebebi<br />
leptopSi meaTed mainc gadaaTvaliera,<br />
aeroportidan pirdapir matarebelze<br />
gadajda da usinaTloTa<br />
skolaSi gaemgzavra. iq iseTi veraferi<br />
Seityo, rac sxvam ar icoda. liza xelmosaWids<br />
eZebda. wamosvlamde ramdenime<br />
foto gadaiRo, maT Soris Senobaze<br />
gakruli abrac, sadac ewera, rom iq<br />
swavlobda msoflioSi aRiarebuli,<br />
Tanamedrove moqandake, romelsac<br />
Tanaklaselebma patara miqelanjelo<br />
Searqves.<br />
sastumromde avtobusiT imgzavra.<br />
transportSi saaTze meti gaatara da<br />
fanjridan qalaqic daaTvaliera. centrSi<br />
mSobliuri gancda daeufla _<br />
quCebma, patara kafeebma, parkebma da<br />
dabalsarTulianma Senobebma moagona<br />
adgili, sadac gaizarda da yvelaze<br />
udardeli wlebi gaatara. RimiliT ayolebda<br />
Tvals fanjris CarCoSi<br />
Casmul panoramas. bolos im saerTa-<br />
Soriso kolejis filialic dainaxa,<br />
romelic Tavis qalaqSi hqonda<br />
damTavrebuli. saswavleblis ezo savse<br />
iyo formiani gogo-biWebiT da studentoba<br />
gaaxsenda.<br />
tatuireba axali Semosuli iyo<br />
modaSi. lizam samegobroSi am Temaze<br />
pirvelma Camoagdo sityva. maSin Teqvsmeti<br />
wlisa iyo.<br />
_ me vikeTeb. _ Tqva mtkiced da<br />
ludi moylupa.<br />
_ sad.. ras ixatav.. mtkivneuli<br />
araa.. mere ro aRar mogindes _ kiTxvebi<br />
miayares balaxze wamogorebulma<br />
gogoebma.<br />
_ Tavs gadaviparsav da Tavze gavikeTeb!<br />
roca aRar momindeba, isev<br />
gavizrdi... _ Tqva lizam da gawewil,<br />
alag-alag SeRebil TmaSi TiTebi gaiyara.<br />
_ Tavze _ Tvalebi gaufarTovda<br />
erT-erTs, _ gagiJdi _ wamoiSalnen<br />
danarCenebic. mxolod erTi gogo dar-<br />
Ca balaxSi gaSotili, sigaretis kvamli<br />
rgolebad gamouSva da almacerad<br />
9 - 22 dekemberi 2011<br />
gaiRima, _ Tavi unda gadaiparso..<br />
magisTvis sxva adgilic arsebobs... _<br />
yvelas sicili autyda. gogoebi isev<br />
wamogordnen da tatuirebis procesis<br />
warmodgenaze ufro xmamaRla axarxardnen.<br />
_ da ras iwer robertos Tu miqeles<br />
Sen da Seni italielebi ra... _<br />
suls Zlivs iTqvamdnen siciliT, _ rame<br />
iseTi daiwere... rame kai saxeli, popularuli...<br />
Torem egre bevrs gaanawyeneb...<br />
_ idea wamoWra sigaretianma da<br />
mokle lurji qvedabolodan ferfli<br />
CamoiferTxa, _ stefani daiwere, eqsstefansac<br />
asiamovneb... _ gadaikiskisa<br />
da namwvi ludis gamoclil boTlSi<br />
Caagdo.<br />
_ warmoidgineT, ra saxelsac amoisviringebs,<br />
sxva kacs ro aRar<br />
gaekaros, _ muxlebze wamoiwia erTerTi...<br />
_ ra gindaT mwyevliT _ siciliT<br />
Caikeca liza, _ da es saxeli rom<br />
iyos, Cin suian iong samar-Tahmazi...<br />
luds viskis bari moyva da viskis<br />
bars tatuirebis ocdaoTxsaaTiani saloni.<br />
sviringi xerxemalze gaikeTa,<br />
kisridan kudusunamde. magidaze rom<br />
wveboda, verc warmoedgina, rogori<br />
iqneboda misi sxeuli ramdenimesaa-<br />
Tiani tkivilis Semdeg. asoebi kanSi<br />
brailis anbaniviT CxvletiT SeyavdaT.<br />
gamTeniisas mTel zurgze anbani hqonda<br />
gamosaxuli. laTinuri Srifti vertikalurad<br />
miyveboda malebs. rom wamodga,<br />
sarkeSi sakuTari SewiTlebuli<br />
kani daaTvaliera, ukuRma areklil anbans<br />
daakvirda da kmayofilma gadaicva<br />
maisuri.<br />
_ exla visTanac ginda, iyavi, yvela<br />
ipovis Tavis inicials, _ Tvalebis<br />
fSvnetiT Caiqirqila megobarma,<br />
romelsac mis lodinSi skamze CasZineboda.<br />
_ ho, oRond zurgze ver davwvebi...<br />
nu cota xans mainc... _ gaicina Tvi-<br />
Tonac.<br />
gogoebi daRlilobisgan erTi-meores<br />
ekidebodnen. avtobusis gaCerebamde<br />
zoziniT mividnen. gzebi gaiyo.<br />
Tav-TavianT transports quCis gaRmagamoRma<br />
elodnen da erTmaneTis danaxvaze<br />
isev Tavidan utydebodaT sicili...<br />
_ roca iwyebT qandakebaze<br />
muSaobas, yovelTvis winaswar iciT<br />
Sedegi Tu gamosaxuleba TandaTan<br />
ikveTeba _ ikiTxa lizam.<br />
_ me vxedav Cems namuSevrebs. me maT<br />
manamde vxedav, sanam muSaobas daviwyeb.<br />
_ mkafiod warmoTqva moqandakem.
9 - 22 dekemberi 2011<br />
Ti CamoarTves da siaSi rogorc absoluturi<br />
usinaTlo, ise aRricxes.<br />
im semestrSi dedam orjer miakiTxa.<br />
orivejer guli auCqarda. sakuTari<br />
Tavi ise gaewvrTna, rom Tvalebi zustad<br />
usinaTlo megobariviT eWira _<br />
daelmebuli da daWimuli. dedasac ase-<br />
Ti dauxvda. qali mis danaxvaze gaSeSda,<br />
mere xelebi moxvia da Caixuta.<br />
aleqsandres guli yelSi moebjina.<br />
emociebis Sekavebas miCveuls daZabuli<br />
Tvalebidan mainc gadmougorda<br />
cremlebi da dedis Ria salaTisfer,<br />
nacnobi surneliT gaJRenTil kabas<br />
ori patara laqa daetyo. uceb moeCvena,<br />
rom gamousworebeli sisulele<br />
Caidina, rom jobda yvela damcirebisTvis<br />
gaeZlo da Sin yofiliyo, asoebze<br />
tvini saaTobiT, kviraobiT, TveobiT<br />
exala da im patara cixeSi ar amoeyo<br />
Tavi, TeTri, aqerclili kedlebisTvis<br />
ar ecqira, ZaliT daelmebuli<br />
Tvalebis tkiviliT ar gatanjuliyo<br />
da internatis mwvanilebiani wvniani ar<br />
eWama yoveldRe (deda mxolod<br />
sauzmisTvis iclida, sadilad ki Ziri-<br />
Tadad swrafi kvebis produqts yidulobda).<br />
erCivna yvelas gonebaClungi<br />
hgoneboda, dedisTvis nervebs emtyuna<br />
da araerTxel daertya, is ki natkenebs<br />
gangeb aRar gaiRizianebda, rom Semdeg<br />
misi sindisis qenjna gamoewvia, yvelafers<br />
aitanda, yvelafers apatiebda...<br />
oRond is monatrebisa da martoobis<br />
autaneli gancda moeSorebina<br />
Tavidan...<br />
deda gamoemSvidoba... aleqsandrem<br />
Tvali gaayola mis moxdenil nabijebs,<br />
romlebmac qalic da bavSvis mzerac<br />
mezobeli moqandakis manqanamde miiyvana.<br />
manqana wavida, biWi ki idga dardiani<br />
da sivrces marTla brmasaviT<br />
gahyurebda.<br />
ver xvdeboda, wera-kiTxva ratom<br />
iyo aseTi mniSvnelovani. ubralod<br />
gonebaSi hqonda CabeWdili, rom iyo.<br />
egona, rom dedas aRar eyvareboda Tu<br />
asoebs ver dawerda, SeiZulebda Tu sityvebs<br />
ver waikiTxavda. yvela dascinebda...<br />
magram mTavari mainc deda<br />
iyo...<br />
swavla internatSic Zalian<br />
gauZnelda, programa gacilebiT ioli<br />
iyo, magram anbani verc brailiT das-<br />
Zlia.<br />
_ pirvels vis aCvenebT namu-<br />
Sevrebs visi azria TqvenTvis yvelaze<br />
mniSvnelovani _ liza sulganabuli<br />
daeloda pasuxs da kvlav gaaxsenda,<br />
rom mis mimikas aranairi mniSvneloba<br />
ar hqonda.<br />
wina dRiT sastumroSi gvianobamde<br />
ikiTxa statiebi usinaTlo moqandakis<br />
Sesaxeb. ar gamoutovebia arc erTi<br />
mciredi informacia, romelic aleqsandres<br />
biografias an Semoqmedebas Seexeboda.<br />
bolos isev qandakebebis suraTebs<br />
daubrunda da verc SeniSna, ise<br />
CaeZina.<br />
gvian gaeRviZa. Tmaaburdulma moisrisa<br />
Tvalebi, saaTs daxeda da giJiviT<br />
wamovarda. farda gadaswia, fanjara<br />
gamoaRo. quCidan didi xnis gaRviZebuli<br />
adamianebis fusfusi da manqanebis<br />
xmauri SemoiWra. sastumroSi sauzmis<br />
dro ukve gasuliyo. swrafad miiRo Sxapi.<br />
Txeli wvivebi jer sacvlebSi<br />
gauyara, mere jinsebSi. zemodan ki<br />
pirdapir maisuri gadaicva. biusthalters<br />
mas Semdeg aRar xmarobda, rac<br />
xerxemalze sviringi gaikeTa. asoebiani<br />
kani Cveulebrivze mgrZnobiare iyo<br />
da amis gamo skamis sazurgesac odnav<br />
gverdulad, beWiT eyrdnoboda.<br />
sastumros mopirdapire mxares Ria<br />
kafeSi Cavida. patara carieli magidebi<br />
mijriT CaemwkrivebinaT. erT-erT-<br />
Tan ori axalgazrda kaci ijda da<br />
sauzmobda. lizas mimtani Seegeba, adgili<br />
yvelgan dakavebulia da mxolod<br />
aq SegiZliaT dabrZandeTo. gogom<br />
gakvirvebulma daxeda mamakacebis<br />
mocucqnul sufras, romelzec ori<br />
yava, erTi doqi wyali da kruasanebis<br />
kalaTa Zlivs eteoda. kacebi ki lizas<br />
misCerebodnen da cdilobdnen seriozuli<br />
saxeebi mieRoT, Tumca sicili<br />
manam waskdaT, sanam axalgaRviZebuli<br />
gogo gons moegeboda da xumrobis arss<br />
Cawvdeboda.<br />
_ marto sauzmoba mosawyenia, lamazo!<br />
_ miaZaxes Tavisufal magidasTan<br />
mokalaTebul lizas.<br />
manac ugulod gauRima da zurgSeqceviT<br />
Caujda leptops. isev internetSi<br />
daiwyo informaciis Zieba. undoda<br />
ZilSi dakarguli dro rogorme<br />
aenazRaurebina, danaSaulis SegrZneba<br />
swrafadve moeSorebina. aleqsandreze<br />
axali veRaraferi ipova, mwiri<br />
biografiuli cnobebi da fotoebi ukve<br />
gadaReWili hqonda da ubralod usinaTloebze<br />
Seudga statiebis Tvalierebas.<br />
gverdze magida wyvilma daikava.<br />
garSemo veravis amCnevdnen. saxeebi<br />
axlo-axlos mietanaT da alersianad<br />
CurCulebdnen. liza uazrod miaSterda<br />
Seyvarebulebs. megobar kacs ramdenime<br />
Tvis win daSorda. axla ki sakuTari<br />
Tavi imaSi gamoiWira, rom SuriT Senatroda<br />
sxvebis idilias... idilia wina<br />
mamakacTan TiTqmis ar qonia. misi momTxovni<br />
da mkacri buneba gacnobis<br />
wuTidan uSlida nervebs. imas ki Tavis<br />
mxriv lizas zedmetad gaxsnili,<br />
zogjer msubuqi xasiaTi aRizianebda<br />
da Cacmis stilic examuSeboda. ramdenjerme<br />
sTxova, biusthalteri<br />
etarebina. gogos savse mkerdi SeumCneveli<br />
aravis rCeboda... konfliqturi<br />
wyvili iyo, kargad Tavs mxolod martoni<br />
grZnobdnen. uTanxmoeba gareT<br />
gasvlisas, mesame adamianis gamoCenisTanave<br />
iwyeboda. liza ver itanda martoobas,<br />
magram martoobaze metad _<br />
SeniSvnebs. Carevebi iukadrisa da urTierTobac<br />
male daasrula. kacma misi<br />
dabruneba scada, magram lizas<br />
sijiute da principuloba arasodes<br />
aZlevda ukan daxevis saSualebas.<br />
leptopTan mokalaTebuli internetis<br />
saZiebo grafaSi ukve meqanikurad<br />
werda sityvebs: `usinaTlo,~ `usinaTlo<br />
xelovani,~ `brma~... aTasnairi variantidan<br />
erT-erTi forumis gverdi amovarda,<br />
sadac qalebi brma kacebs<br />
ganixilavdnen:<br />
`warmoidgine, verc Sens celulitebs<br />
xedavs da verc striebs, Segi-<br />
Zlia Tavisuflad gaixado!~<br />
`mTavaria, Tvali aravisken gaeqceva<br />
:)))~<br />
`brmebi iseTi mgrZnobiareebi arian...<br />
oqros xelebi aqvT! es unda gamoscado<br />
;)~<br />
komentarebi TvalebgafarToebulma<br />
waikiTxa, mere Caicina da sxva vebgverdebze<br />
gadavida.<br />
mosiyvarule wyvili erTi Wiqidan<br />
svamda wvens. biWs gogos saxe xelebSi<br />
moeqcia. uceb Seecada warmoedgina,<br />
rogoria TiTebiT amokiTxuli nakvTebi,<br />
TiTebiT nagrZnobi sxeuli, Secnobili<br />
nivTebi da Semecnebuli garemo.<br />
_ Cems namuSevrebs Cemze ukeT vin<br />
Seafasebs.. _ muxlze dadebuli xeli<br />
aaTamaSa aleqsandrem, _ myavs ramdenime<br />
megobari eqsperti, romelTa<br />
azrsac yovelTvis vismen, magram iSviaTad<br />
viTvaliswineb. _ daamata mere.<br />
internet-Ziebis Sedegad lizas kompiuteris<br />
ekranze iseTi gverdic<br />
gamoCnda, romelic Cveulebriv teqsts<br />
brailze Targmnida. werili aleqsandres<br />
agents jer kidev redaqciidan<br />
gaugzavna, magram pasuxi igvianebda.<br />
_ brailze vTargmni da xelaxla<br />
gavuSveb... _ lizas goneba gaunaTda,<br />
swrafad gadaixada da kafedan gavida.<br />
gogom Sesabamis biuros ver miagno<br />
da isev skola-internatSi gaemgzavra.<br />
iq moxuci fsiqologi daxvda,<br />
romelic aleqsandres drosac muSaobda.<br />
qalma werilis Targmna mdivans<br />
daavala, lizas ki CaiT gaumaspinZlda.<br />
skola aqo da Tanamedrove miqelanjelos<br />
aRmoCenaSi sakuTar wvlilzec<br />
isaubra. bolos werils TiTebi gadaatara,<br />
lizas gauRima da uTxra:<br />
_ ara mgonia, amiT daiTanxmoT.<br />
gamorCeulad rTuli da Caketili bavSvi<br />
iyo. jiuti... albaT ar Secvlila...<br />
lizam madloba gadauxada da konverti<br />
CanTaSi Seinaxa. Txovna intervius<br />
Sesaxeb gamarTulad, etiketis<br />
sruli dacviT iyo Sedgenili.<br />
literaturuli gazeTi<br />
_ Tqveni qandakebebi Zalian popularulia,<br />
uamrav adamians moswons...<br />
xalxs meti surs Tqvenze gaigos, Tqven-<br />
Tan Sexvedra undaT... undaT, rom xma<br />
mogawvdinon... TqvenTvis ukukavSiri ar<br />
aris mniSvnelovani _ savarZelSi wamoiwia<br />
liza da mWidrod Sekruli pijaki<br />
gaWirvebiT gaiswora.<br />
_ me aTasobiT werili momdis. kidev<br />
ra aris saWiro _ aleqsandre qandakebasaviT<br />
gaSeSebuliyo, _ SekveTebs ar<br />
viReb... _ daamata civad.<br />
lizam fsiqologis sityvebi gonebidan<br />
veRar amoigdo. CaTvala, rom<br />
werils marTlac aklda raRac, es<br />
raRac ki aleqsandres warsulSi unda<br />
eZebna. misi pirveli skolis monaxuleba<br />
gadawyvita da mezobel qalaqSi<br />
gaemgzavra. avtobusma naxevari gzidan<br />
sxva mimarTulebiT gadauxvia da velosipedis<br />
qiraoba mouxda. daniSnulebis<br />
adgilamde TxuTmetiode kilometri<br />
aSorebda. mziani dRe iyo. gzis is<br />
monakveTebi, sadac xeivnis totebi<br />
erTmaneTs exeboda da foTlebis<br />
Crdili maqmaniviT iqargeboda miwaze,<br />
swrafad da sasiamovnod gaiara. ramdenime<br />
suraTic gadaiRo da isev imaze<br />
dafiqrda, rogoria, roca ver xedav...<br />
Tu usinaTlo ibadebi, albaT gacilebiT<br />
iolia daTmo xiluli samyaro,<br />
romlis saxec arasdros ginaxavs,<br />
romelsac mxolod Sexebixar da misi<br />
sunTqva mogismenia... magram roca erTxel<br />
mainc dainaxe es gza, Sexede am<br />
SeyviTlebul xeebs, molurjo naZvebsa<br />
da Savad molaplape mayvlis buCqebs,<br />
fonad xakisfer gorakebsa da Rrublis<br />
Crdilebs, albaT veRarasdros Seeguebi<br />
ufero, uSinaarso sibneles...<br />
lizam gzaze sisxlisfrad moelvare<br />
laqa dainaxa. rom miuaxlovda, gasresili<br />
kenkra aRmoCnda. ramdenime<br />
aseTi laqa kidev Semoxvda. miwaze mkvdari<br />
peplebiviT efina Camocvenili<br />
foTlebi. am dros fiqrebSi garTulma<br />
raRacas gadauara. SeCerda, ukan miixeda<br />
da mzeze moelvare gveli dainaxa.<br />
saxeze xelebi aifara, gaaJrJola.<br />
qvewarmavali tokavda da iklakneboda.<br />
lizam fexebi pedlebs dahkra da iqaurobas<br />
gaecala.<br />
skolaSi gakveTilebi damTavrebuliyo.<br />
darajma Zlivs SeuSva SenobaSi.<br />
rogorc iqna, monaxa TanaSromeli,<br />
vinc arqividan masalis amoRebaze<br />
daiTanxma. moipova aleqsandres TanaklaselTa<br />
gvarebi. koordinatebi ki<br />
ukve qalaqSi dabrunebulma cnobaTa<br />
biuroSi moiZia da rekvas Seudga. zogierTs<br />
ver daukavSirda, zogma yurmili<br />
daukida, zogi sxva qveyanaSi aRmoCnda.<br />
bolos miagno qals, romelic<br />
Sexvedraze iolad daiyolia.<br />
qalma Sin daibara. lizas arasodes<br />
uWirda keTilganwyobis mopoveba da<br />
masac maleve daumegobrda. patara binis<br />
viwro SesasvlelSi oriveni ver daetivnen,<br />
lizam kari gaWirvebiT miketa.<br />
saxlSi CaxuTuli haeri idga. qali<br />
samzareuloSi gauZRva. simsuqnisgan<br />
Senelebulad moZraobda. lizaze mxolod<br />
ramdenime wliT ufrosi gacilebiT<br />
didi Sexedulebisa iyo. urTierTobas<br />
danatrebuli jer Tavis ambebs<br />
moyva, mere oTaxis miqiraveba<br />
SesTavaza, sastumroze gacilebiT iafi<br />
dagijdebao. bolos saqmeze gadavidnen<br />
zari rom daireka, bavSvebi derefan-<br />
Si gacvivdnen. aleqsandre adgilze<br />
<strong>proza</strong> 3<br />
darCa. skamze iyo miqvavebuli. grZnobda,<br />
rom mis cxovrebaSi raRac mniSvnelovani<br />
xdeboda. Tvals im sityvas<br />
ar aSorebda, romelzec maswavlebelma<br />
bolos miuTiTa. `saxlSi unda, dedikosTan...~<br />
_ Caesmoda Tanaklaselis<br />
xma, bavSvebis xmamaRali, daundobeli<br />
xarxari. saxlSi marTlac undoda, dedac<br />
undoda, deda, romelic gaugebda...<br />
kedelze Camokidebul muyaoze Savi<br />
WiayelebiviT daklakniliyvnen asoebi.<br />
imedgacruebuli Sehyurebda maT<br />
uazro formebsa da gaugebar dajgufebebs.<br />
Wiayelebze metad isini sofelSi<br />
nanax gvelis wiwilebs miamsgavsa da<br />
guli zizRiT aevso.<br />
saklaso oTaxSi ramdenime gogo<br />
darCeniliyo. icinodnen. aleqsandres<br />
moeCvena, rom isev mas dascinodnen.<br />
undoda, romelimes dascdenoda, ra<br />
sityva ewera sinamdvileSi muyaoze, ra<br />
iyo is asoTaSeTanxmeba, romelic mis<br />
cxovrebas cvlida da avlebda avismomaswavebel<br />
zRvars _ am SemTxvevamde<br />
da am SemTxvevis Semdeg...<br />
aleqsandres Tanaklasel qals mosayoli<br />
didi araferi hqonda, amitom<br />
ZiriTadad is dRe gaixsena, roca bavSvis<br />
mxedvelobis problema gamoikveTa.<br />
saRamos liza nomerSi ijda, furclebSi<br />
iqeqeboda, leptopSic raRacas<br />
iniSnavda da Tan marilian Txils aknatunebda.<br />
bolos daiRala da dasaZineblad<br />
dawva. xelovnebis simpoziumamde<br />
aTi dRe rCeboda. forumis mTavari<br />
movlena aleqsandres qandakeba `saaTi~<br />
iyo, romelsac centralur moedanze<br />
dadgamdnen. Tu xuT-eqvs dReSi interviu<br />
ar eqneboda, gazeTi stambaSi mTavari<br />
Temis gareSe wavidoda. gamotovebdnen<br />
yvelaze Zvirfassa da mniSvnelovans...<br />
lizam daWimuli zurgi<br />
loginze rom gaSala da anbanis yvela<br />
aso zewars Seexo, uceb werilis azri<br />
daibada da gogo gvelnakbeniviT wamoxta<br />
fexze.<br />
meore dRes xelaxla ewvia internatis<br />
fsiqologs da teqstic axlidan<br />
aTargmnina. naCxvletebs ise daxeda,<br />
TiTqos maTi wakiTxva SeeZlo. amoburcul<br />
adgilebs TiTebi Camousva.<br />
`es sityva iyo s a a T i...<br />
sityva, romelic ver amoikiTxeT da<br />
romlis Semdegac Tqveni cxovreba Seicvala.<br />
Tqveni saaTis dadgmamde ramdenime<br />
dRe rCeba.<br />
Tqveni saaTis dadgomamde _<br />
aRaraferi...<br />
gilocavT! es Tqveni droa, Tqveni<br />
epoqa...<br />
me saaTze naklebi mWirdeba, rom<br />
kiTxvebi dagisvaT.<br />
Zalian gTxovT, gamonaxoT dro! es<br />
mniSvnelovania.~<br />
lizam konkursebisa da gasaubrebebis<br />
gamocdilebidan erTi ram icoda:<br />
igvianebda uaryofiTi pasuxi. dadebiTs<br />
ki, rogorc wesi, swrafad iRebda.<br />
aleqsandres agentma meore dResve<br />
daureka. brailiT dawerili mimarTva<br />
mdivans waukiTxavs, kargad ver gaugia,<br />
magram moqandakisTvis ucnobebia da is<br />
daTanxmebula. Semdeg iyo miTiTebebi,<br />
SezRudvebi da qcevis vrceli instruqcia,<br />
romelic Jurnalists intervius<br />
dros unda daecva. agentma dasZina, rom<br />
teqstis saboloo variants dabeWdvamde<br />
erTad ganixilavdnen da liza yvela<br />
SeniSvnas gaiTvaliswinebda. mTavari<br />
is iyo, rom aleqsandre mas miiRebda.
4 literaturuli gazeTi<br />
poezia 9 - 22 dekemberi 2011<br />
(pwkarebi mzisa feria)<br />
sityvebi saocrebio:<br />
`RmerTis kalTidan gadmosuls<br />
rad momimravlda mtrebio<br />
brZenkacTa mowonebuli<br />
Woris saTrevi vxdebio<br />
(Tavs rom iRupav beCavo<br />
me raRas memarTlebio).<br />
maxarebs yvela akvani<br />
(da gzebi cisken nakvali)<br />
yvela saflavTan vkvdebio<br />
sicocxles veZmobilebi<br />
siyvaruls venacvlebio.~<br />
fiqris Wriloba<br />
netavi risTvis Tendeba _<br />
nuTu martoden misTvisa<br />
rom isev vnaxoT mgzavrebi<br />
SeumCnevelni cisTvisa<br />
bzarebi koSkebisani<br />
eklianoba nislisa<br />
lamaz-lamazi baRebi<br />
gaSenebulni mtrisTvisa<br />
uflisTvaleba kravebi<br />
gametebulni mglisTvisa<br />
xatSi misuli landebi<br />
natvrad qceuli dRisTvisa.<br />
vaJa xornauli<br />
horizontebze mova iebad<br />
gauxunari xma da foTlebi<br />
gasaocari gza da nafreni<br />
maradiuli sagaloblebis<br />
garda ar gaxsovs aRaraferi.<br />
vin ar gawira vin ar eoma<br />
Tavisuflebas arwivebisas<br />
magram mdinaris mdinareobam<br />
amravla oqro napirebisa.<br />
dRis amaRleba ferTa RaRadi<br />
Rrublis sarkmlebi da mzis lalebi<br />
leqsidan leqsSi elvad gadadis<br />
Jami tkivilis dakristalebis.<br />
iqneba Cumi monanieba<br />
da frTebi_zecas Sewirulebi<br />
horizontebze mova iebad<br />
Tavdaviwyeba Cveni gulebis.<br />
maradiulad ibrwyineben<br />
am mxareebSi gadmoxvedi<br />
mzian nislidan<br />
da ganicade saswauli _<br />
RmerTis RmerToba<br />
sikvdil-sicocxle erTnairi<br />
xibliT gizidavs<br />
zvaraki rom xar<br />
dumilsa da xmaze getyoba.<br />
ar gagimetebs siberisTvis<br />
fiqri gangebis<br />
roca iqneba _ ca da miwa<br />
getyvis Sendobas<br />
maradiulad ibrwyineben<br />
Seni taZrebi<br />
da sivrceebSi gimaspinZlebs<br />
didi mxedroba...<br />
***<br />
yanis Sriali da xma Citebis<br />
gulebSi RmerTis margalitebi.<br />
sxva aRmarTebi da ca mindoda<br />
da oqro axal sanapiroTa.<br />
erTi naperwkliT Tu ar icnobi<br />
wagiRebs Crdili uvargisobis.<br />
daviwyebuli gza da xidebi<br />
da sevda RmerTis margalitebis.<br />
RmerTi dalocavs<br />
avdrebis Jami Caivlis<br />
qari moiSlis Sarebsa<br />
ganaTdebian Rrublebi<br />
ca SemoaRebs karebsa<br />
erTurTi gauxardebaT<br />
varskvlavebsa da yanebsa<br />
isev mogivalT me da mze<br />
isev mogiyvanT darebsa<br />
ferebsa _ TeTrsa yviTelsa<br />
iaursa Tu mwvanesa<br />
Subli Subls miefereba<br />
vakoceb bage-Tvalebsa<br />
xalisi daubrundeba<br />
saxeebs _ adre mkrTalebsa<br />
da miendoba sicocxle<br />
bednierebis mklavebsa.<br />
RmerTi dalocavs wyaroebs<br />
gulebSi mokamkamesa...<br />
brZenkacTa mowonebuli<br />
sikvdilis rveuls uxdeba<br />
yvavilovani ydebio<br />
gadaSli Semogesmeba<br />
nair-nairi xmebio<br />
pirvel furcelze sweria<br />
xmam dauZaxa RvTisama<br />
gulis iebi danama<br />
siTbom axali dRisama<br />
dards frTebi gaulamaza<br />
tkivilma didi xnisama<br />
sxva saswauli ixila<br />
xmam dauZaxa RvTisama<br />
veRar micani<br />
Semcvala<br />
usasrulobam cisama.<br />
sizmris gadaRma sizmarSi<br />
rom Semxarodi isa var.<br />
***<br />
magram Tu gadageyara<br />
Wkuaekala qalio<br />
Sesadareli maisis<br />
gagebzareba xalisi<br />
dro dagidgeba mkrTalio<br />
gulze mogiWers tkivili<br />
rogorc yinulis rkalio<br />
dagrCeba mogonebada<br />
sityvis lamazad Tqmanio.<br />
TavdaRma gamogisxlteba<br />
aRma wasuli gzanio.<br />
***<br />
zogjer lxinia sicocxle<br />
zogjer mziani nislia.<br />
biliki siyvarulisa<br />
xan mwvane xanac sisvia.<br />
varskvlavni gaxarebulan<br />
rodesac mteri mixsnia.<br />
xmebs SenTvis valamazebdi<br />
(qarSi ismoda: `visia~).<br />
me _ Rirsma arafrisama<br />
gagxade zecis Rirsia.<br />
magis imedi rom ara<br />
guli _ naTluli RmerTisa<br />
xandaxan ise brwyinavso<br />
erTferad gahkvirvebiaT<br />
saRamosa Tu dilaso<br />
magis imedi rom ara<br />
axla mSvidsa da mcinarso<br />
didi xania mnaxavdiT<br />
imqveynad wyaros piraso.<br />
baRis biliki<br />
gulebis bednierebas<br />
gana iseTi ra unda _<br />
TvalebTan bibiloebTan<br />
tkbili sityvebis Tqma unda<br />
vaJis gulmkerdze gaSlili<br />
qalis sunTqva da Tma unda<br />
gaxarebuli mklavebi<br />
siTbo samoTxis qarebis<br />
da unapiro zRva unda.<br />
tkivili xmaSi<br />
vaJikam naxa xvaramze<br />
sizmarSi gana cxadSia _<br />
xelebs uwvdida Soridan<br />
SuqiviT Canda qarSia<br />
midis vaJika verc midis<br />
daWrili orsav mxarSia<br />
TiTqos haerma SeboWa<br />
da miabijebs wyalSia<br />
sevdaa mdumarebaSi<br />
da tkivilia xmaSia.<br />
uceb ferebi gaqvavda<br />
kldeze biliki gamkrTalda<br />
TiTqos mze iZra caSia.<br />
vaJikas nacvlad xvaramzes<br />
bindi daxvdeba saxlSia.<br />
***<br />
zenaiT gamoxedula<br />
ra kargad Canan gzebio<br />
ifiqreb _ ar arseboben<br />
am qveyanaze mtrebio<br />
fiqri xarobs da maRldeba<br />
axal napirebs swvdebio.<br />
Camoivakeb SekrTebi<br />
da isev daRondebio.<br />
***<br />
visac mamuli ar stkiva<br />
da TavisTvisa xelaobs<br />
ar eRirseba sivrceSi<br />
arwivTan erTad frenao<br />
arc manaTobel xmasaviT<br />
gulidan gulSi denao.<br />
kargi yma (uromlisodac<br />
sicivea da bnelao)<br />
RmerTma sikvdiliT daloca<br />
sicocxle gaugrZelao<br />
samoTxis amer-imeri<br />
sxvagvarad daumSvenao.<br />
***<br />
Rrubeli horizontTan<br />
ise axlosaa _<br />
mgzavri<br />
welSi moxrili gaivlis.<br />
***<br />
mdinareebi Wis wyals Senatrian _<br />
miwis ubeSi gvalva da qariSxali<br />
ver Seexebao...<br />
***<br />
maRlidan danaxuli sofeli<br />
waagavs saWadrako dafas _<br />
oriode figura rom SemorCenia.<br />
***<br />
saxlze nislis<br />
gadavla igrZno<br />
da gamoeRviZa.<br />
***<br />
kiTxvis niSani _<br />
simZimisgan ayiravebuli<br />
da yulfad qceuli.<br />
***<br />
mwvervalTan<br />
mxolod varskvlavebi<br />
midian paemanze...<br />
***<br />
qalidan kaci gamovida<br />
kacidan _ qali<br />
da wavidnen sxvadasxva mxares.<br />
***<br />
poeti qalaqSi<br />
viT futkari<br />
obobas qselSi.<br />
***<br />
xmebma _ vera<br />
eqoebma icnes erTmaneTi<br />
Soreul siCumeSi.<br />
***<br />
iseTi lamazia _<br />
verc usamakaulobas SeamCnev<br />
da verc samkaulebs.
9 - 22 dekemberi 2011<br />
***<br />
siyvarulisagan isea dReebi _<br />
gemis Semosvlisas talRebze<br />
navebi rom aqanavdebian.<br />
literaturuli gazeTi<br />
***<br />
fanjara Caimsxvra<br />
kari gafermkrTalda<br />
bzarma gairbina liboSi.<br />
***<br />
mindorze<br />
sicxis Winkebis Jriamuli<br />
da wyaro _ Caweul lampasaviT.<br />
poezia 5<br />
***<br />
taZris kedelSi Cavatane<br />
qva _<br />
CemTvis nasroli...<br />
***<br />
mxolod magidasTan arian erTad<br />
da erTmaneTis mxrebgadaRma<br />
gaurbiT Tvalebi...<br />
***<br />
simRera _<br />
Tbili da sevdiani<br />
venaxidan amdgari nisliviT.<br />
***<br />
Seni telefonis nomeri _<br />
eqvsi margaliti<br />
erT Zafze asxmuli.<br />
***<br />
Cemi kocna _ samoTxis futkari<br />
bibilodan<br />
sayeloSi Cacocebuli...<br />
***<br />
ori naTlia myavs _<br />
sevda da sixaruli.<br />
***<br />
sizmridan Seni dumili gamomyva<br />
da rogorc samoTxis melodia<br />
moismis gulidan...<br />
***<br />
Rimilma Rimili waiyvana<br />
sityvam<br />
sityvas akoca TvalebSi.<br />
qali<br />
berikaci TvalebSi uyurebs<br />
Sua xnisa _ mkerdze<br />
ymawvili _ wels qvemoT.<br />
***<br />
konverti sanagveSi _<br />
sadRac<br />
siyvaruli momkvdara.<br />
***<br />
da Tvalwin daudga<br />
im qveyanaSi<br />
deda rogor daitirebda<br />
da aRar moikla Tavi.<br />
***<br />
roca guls uxaria<br />
da goneba daRonebulia<br />
maSin ibadeba RiRini.<br />
***<br />
zogjer siyvaruli<br />
waagavs melodias<br />
romelic TandaTan<br />
Soridan moismis.<br />
***<br />
xelkavi _<br />
gaxseneba ankesis.<br />
***<br />
Tavi Seikava dadumda<br />
da ufro xmamaRla<br />
atirda gulSi...<br />
***<br />
sicocxlem da sikvdilma<br />
erTad Seadgines<br />
poetis rCeuli...<br />
***<br />
sityvam guli SeaTamaSa<br />
viT talRam<br />
mdinareze daxrili yvavili.<br />
***<br />
kaci Semovida<br />
qalma saqsovi moimarjva<br />
da Subli Seikra.<br />
***<br />
beRuram frTebi erTmaneTTan<br />
miacura gulis siaxloves<br />
da Tvalwin damidga<br />
deda rogor ixvevda Sals.<br />
***<br />
sizmarSi gnaxa _<br />
mdinares mihqondi<br />
da cxadSi gamovarda saSvelad.<br />
***<br />
mzis Casvlisas<br />
Rrubels Savi<br />
WaRara gauCnda.<br />
***<br />
qalis mkerdi<br />
monatrebiTaa danaRmuli<br />
erTi Sexeba da cas Seefrqvevi.<br />
***<br />
dedis aCrdilma gauswora<br />
baliSi _<br />
meuRlisgan mruded dadebuli.<br />
***<br />
gaixeda<br />
da gamoixeda gulma<br />
da fiqri etkina _<br />
yvela raRacas uyurebda<br />
erTmaneTs _ aravin.<br />
***<br />
an is xoWo sadaa axla<br />
guSin CemTan erTad<br />
rom gavida liftidan gareT.<br />
***<br />
ca varskvlavebiani<br />
viT Seyvarebuli<br />
gulebis safixvno.<br />
***<br />
fsevdonims amofarebuli<br />
viT safars monadire.<br />
***<br />
qali _<br />
wyarosTan amosuli<br />
yvavilis xasiaTiT.<br />
***<br />
samoTxis caze<br />
gadavlisas<br />
kvnesa Semoesma<br />
da SekrTa mze.<br />
***<br />
iseTi mgzavria _<br />
Rrubeli daucdis<br />
da CrdiliT gaaTbobs.<br />
***<br />
mze da oboba zogjer qselSi<br />
erTada Canan<br />
da RmerTs eRimeba...<br />
***<br />
`uyvarxar~ _<br />
gagicina kululma<br />
da gauCinarda TmaSi.<br />
***<br />
marcxenas enatreba marjvena<br />
romelic mowyenili mtrediviT<br />
iyureba TabaSiris sarkmlidan.<br />
***<br />
sinaTles tyviisgan mowyvetili<br />
TviTon<br />
yvavilovan balaxSi Cavarda<br />
xolo misi Crdili _<br />
budeSi bartyebTan...<br />
***<br />
Tovli da varskvlavebi<br />
erTad anaTeben qveyanas<br />
mSvidad micuraven Crdilebi.<br />
***<br />
samoTxis dakargvaze metad<br />
eva da adami<br />
imasa dardoben<br />
rom bavSvoba<br />
ar gamouvliaT...<br />
***<br />
ise dapataravda zvavi _<br />
simwvaneSi wamowolili<br />
batkani gegoneba...<br />
***<br />
jer Svilis perangi Camoxsna<br />
mere _ qmris xalaTi<br />
da bolos _ sakuTari kaba.<br />
***<br />
nu daemdurebi mdinares _<br />
xidi wagarTva<br />
da ara napirebi...<br />
***<br />
rogorc ki Crdilze<br />
dajdomas daapireb<br />
maSinve zemodan mogeqceva.<br />
***<br />
saaTi obobas emsgavseba<br />
majaze Cafrenils<br />
roca sadRac ar migixaria.<br />
***<br />
miwisZvram<br />
wuTiT Seariga<br />
coli da qmari.
6 <strong>proza</strong><br />
literaturuli gazeTi<br />
dasawyisi #60-63<br />
da, imas visac t gamomwvari hqonda<br />
ukve da, saxelada amitom, rakom (aki<br />
gvcodnia misic saxeli da rad movisawyleT<br />
isec-beCavi, Tavi), iqveiqavev<br />
imav wamsa da imavs nimutSi ise<br />
Zalian, daiRriarialava: `miSvelee<br />
iSaak, Tqve joor-virglaaav!!~, razec,<br />
maSxal-alebriv erTgvar-kitrama:<br />
`hoo, agre, karqi xaar, rakov~,<br />
da axla sxvaTac, anu saxelianeb<br />
neka-nekaTi CaWidebulTa alTa-bal-<br />
Tasa (ai, zedmiwevniTec aki viciT zogzogebisa<br />
saxelebic ki xolo imaTi nek-<br />
TCaWideba – mudmivi iyo, gaxsovTa<br />
albaT ro es isini ra ganuyreli megobar-ebi,<br />
iyvnen) _ ho, imas vambobdi<br />
rom miutana im gadabmulebs orTavesT<br />
erTad mastimulirebel-maSxalaifisebisa<br />
xolo imaTa, mifiseba roaecdinaT<br />
myisve, rogor-Zalian erTsulovnuraT-megobarulaTa<br />
– rogo<br />
Zalian iduetesa: `gviSveleee riq-<br />
Saaaa!, SegveSvelevi dido iSSakaaaaa!!,<br />
gadagvarCinee Se virro, Senaaa, gadagvarCine<br />
saSaSaSaaaa!!~ da kintrikikomac,<br />
TviT, mxrebzedac-kia (aimis gardac<br />
Cven kiroviciT) mouTaTuna al-<br />
TasdabalTas, xeli, da axla sxvebsac<br />
rom miutana maSxal-wamqezi wamqezebluri<br />
da sulac Zalian utvinoebi<br />
kiar iyvena atlantilaSi da, iyo Zriali<br />
RaRadisi erTpirovnuli jorvirrisadmi<br />
ros quCa-quCad gamodioda<br />
riqSai, odes,<br />
gverds kitrikiko mohyveboda, xelfis-ZalianmaSxaliani<br />
da im maSxalaTi ki xalxisa dumebs<br />
(Äóìà – azrTa safixvno, da ara is, –<br />
rus.) damiznebuli, da,<br />
`gviSvele ramee gadagvarCine rakosaviTaa!!!!!,<br />
xolo Sehyvirvs Tu doylapiobiT<br />
daagvianebdnen, padre da misi cnobili<br />
kitri maSvin adgilzed buqsaobdnen<br />
da, raRa Tqma unda moesmodaT, sasurvelaoba<br />
da, aRfrTovanebul-pativiscemiT<br />
SemSvidebuli dinji iSaki ki<br />
romelsaca rom amisaTvis Zlier uyvarda<br />
Zalianac-sra sasaxlidana gamogzaurobebani<br />
daa, Tumca sad iyo<br />
maSvin TviTmfrinavebi stiuardesebiana<br />
da vertaliotebi (Sveulmfrenebi<br />
– qarT.) da amisTanebi (amisTanebi –<br />
esaca qarT.) da amitomac virisitaWkiT<br />
daiareboda romels ara gvaaq<br />
TiTonakli.<br />
Tundac, epoqiT.<br />
da es yvirila-SedevrebiTi<br />
qveSmdgom (qveSmwol) xalxisac iSakmogzaurs<br />
(Tu, mogzaur-iSaks) darCes<br />
CvenSi da romels ar gvaaq TiTo<br />
sisuste (da ara nakli) da,<br />
darCes Cven-CvenSi-meTqi-aki daa,<br />
iSakas esi naRdaT uprian-Zaliani,<br />
fortissimour-SeZaxilebi _ (_<br />
anu didadxmamaRla-SeZaxilebi)<br />
hsiamuvnobda.<br />
es.<br />
da dro racki ufro gadioda<br />
mere da mere –<br />
tkbeboda, –<br />
umfro. romels ara gvaq TiTo plusi<br />
da minusi da, saerTodac, maTematika.<br />
da is mere ra rom gindacvirebs<br />
TavisitaWkiT mTlad erT magram sxvadasxva<br />
adgils anu atlantidisa regionebSi<br />
buqs-buqsaobda, mogzauroba<br />
iyo, esac.<br />
masasiamuvnoebeli, ki.<br />
kiki.<br />
kikiki.<br />
da esa imdenadroom – kintrikikos<br />
mi-sa-Tvalis xalxSic tarebis nebar-<br />
Tvac, dasdo (Tqvi raRa, – misca),<br />
ki, xolo Tu rogor da riTi (- riTi-<br />
Taa da maSxaliTa da Cven roviciT imeebiTa)<br />
Zalian didaT moinadirna kintirikikom<br />
guli-padresi, siamisagan<br />
gasivebulisa,c.<br />
ki.<br />
xolo guli ki, aniCqasi – kintirikikoseul-warmatebebisagan<br />
–<br />
sivdeboda, ki, Tumc sxvanairad, ki,<br />
isic...<br />
xolo isev da isev meredamere kii<br />
– umfrod ufrore moinadira padresi<br />
Tavzed cxvri-dumis qoniswasmiTa,<br />
iSa-iSakas da ase Semdeg gadaRfrTovanul-Seqebebisa<br />
mosurne rogor, sul<br />
trainoiT (sammagad – rus.) mdomnelmosurne-mowadin-guli.<br />
da ara dadaguli.<br />
radgan siamisagan gadabJirebuli.<br />
mTlad.<br />
guram doCanaSvili<br />
jarji fxoveli<br />
kaci, saxelad noe<br />
radgan siamiTave gadafiCinebuli.<br />
is mere ra rom uxmod.<br />
da mainca mTlad.<br />
Zaanc.<br />
ki.<br />
amiT.<br />
anu kintirikikoTi. –<br />
saTvale-legaluris.<br />
xolo guli ki antiguliko aniCqasi<br />
– kitrikikosi TvalsaCino aseTwarmatebebisagan<br />
– sivdeboda, ki,<br />
diax, isic,c. rogorc giTxariT.<br />
xolo mere da mere ki – umfroufrore<br />
rumbdeboda im damzRmurdlavi<br />
upiratesobiT rasac-ro k.-ko<br />
sCadioda TviT masze anu an.-ze<br />
xolo kidev sxva meredameres kvlavac<br />
Semdgom kii – TumcakiR Znelad<br />
Zalian, warmosadgenia, magramac, uaRresuli<br />
mometebiT radgan jer-kide<br />
TanaSemwema erT-ramis Zrial koxtaTe<br />
gamo-gonebiT da gonebidan – Zaan<br />
ajoba:<br />
magram Tavidan mizanSewonilia<br />
rom jer gamovikvlioT am erTic mowodeba-saqmianobis<br />
saxeldebisa etimologia,<br />
xolo rac Seexeba kintirikikosi<br />
gamogonebas-ams, saxelad, erqva –<br />
`agitacia-propaganda~.<br />
pirveli sityva, `agitacia~ Semdegnairad<br />
warmoiSva:<br />
sinamdvileSi `agi-taciaa~ iyo<br />
Tavdapirvelad saxelwodeba es (`agitacia~<br />
anu) atlantidurad, rac araa<br />
maincdamainc Znelad misaxvedri rac<br />
igulisxmeboda: – agi,o – taciaa-o, da<br />
ori `a~-s gareSec ar iyo Znelad misaxvedri<br />
`agi-tacia~-arisovo, ki, radgan<br />
adamianTa (veRar auvel am pirobiTsa,<br />
sityvebs,) mxolodRa gadabirebas<br />
ki ara da sulac da mTladac motacebasa<br />
hniSnamda sul-xorcielad<br />
romeli `agitacia~c Zalianac mere da<br />
mere did-mZlavrulaTe gamoiyenes napalivanma,<br />
Siklgruberiam, iliCamatrockiana<br />
zinovievebs sulacro Tavi<br />
gavaneboT arada rogori Tavis<br />
gasanebeblebi iyvnen _ 4 gr tyvia da<br />
imisi jani magram ganvagrZoT: sxvebzed<br />
ramdenad avad-Wkviana-amum, vi-<br />
Sinsk-krilenko-dabredilma, dabredilive<br />
iagodam (is iagoda fruxtiram<br />
iyo gamorCeuli,), eJov-k.l.-m da<br />
sxvac mweralma rogorc r.p.W.-m da sxvebma<br />
xolo nuRara gadavuxvevT,<br />
SevTanxmdeT, kargi – Torem Tu-sada<br />
gadagvCexavs sada-d ki ara, kairTuladac,<br />
da amas is ara sjobs, rom, –<br />
momdevno sityvas mivadgeT radgan<br />
xolo kidevac metad sainteresovania<br />
gamoTqma `propaganda~si saguldagulod<br />
sityvis-mieri genealogiisa<br />
saguldagulod Cxreka-gaSifrvi:<br />
mkacr-analizuradac; Cvena Cveni<br />
vTqvaT, gviCivlon gindac visac undaT<br />
da sacaundaT,<br />
maaaS, ase:<br />
Tavdapirveli marcvali `pro~ yvelazed<br />
metad Znelad-ramea gasaSifravad<br />
radganac `pro~-zed imdeni sityva<br />
iwyeba lay-profesoridan moyolebuli<br />
rom maTi pro-oba ise Zalian<br />
Sors wagviyvanda da sxva rom araferi<br />
qaRaldica da sxvac dasaweri momarjvebuloba<br />
ise-ubralod quCaSi kiar<br />
yria miTumetes rom hazrT-gamoTqmi-<br />
Ti xolo momdevno `pa~ – es uciloblad<br />
cekvisa ileTs gvirqvia atlantiduris,<br />
eniTa, `gan~ ki gan-sa da gandagans<br />
hniSnams gana ki ara da, – danamdvilebiT,<br />
da, miviRebT, ras<br />
uCemodac ki, xom ki hxvdebiT:<br />
mravalmxrivi pro cekvis ileTebs<br />
– pa-sa sCadis oRondac mTladac ganda-gana,<br />
da bolo marcvali ki, `da~ –<br />
`da~ aba aba-vnaxoT Tu ar gamogviva es<br />
ileT-fandebi da gare-Suakaurebio da<br />
kvantebio da mainc, magram, sworedac<br />
ama (ima) `pro~-si `pa~-ebebisa ganzed<br />
keTeba Tugindac sumTlad umaSxalebodc<br />
saWiroebda Tavis sakmazs, nelsacxeblebsa<br />
da saneleblebs<br />
risTvisac zemore mravlad aRniSnuli<br />
kintirikikoi did-warmatebiT iSveliebda<br />
dasaxmareblad TiTan andazebs,<br />
radgan sxvac rameebTan erTad,<br />
araandaza<br />
erTob<br />
kairam, iyo. –<br />
... –<br />
waabamda tvins, aZgerebda guls.<br />
ase magaliTad:<br />
_ mimoixedeT, vina gvyavs aba, vin<br />
gvivis (- vaah – iSasi Zvel-atlantiduri,<br />
ena) aba iSakasi fasi. igi<br />
dReniadag hfiqrobs Cvenzeda, Turogorebze<br />
dablebzeda da, maincki<br />
hzrunavs, Sromobs CvenTvis da rom<br />
SromaSi zarmaci, WamaSi mamaci ki araa<br />
zogierT-CvensaviT principSi aramed<br />
Cvenze fiqrviTi mzrunvelobisaTvis<br />
SromaSi mamacia, WamaSi ki zarmacio<br />
da da isev Cveni Tavisa gadasarCenad<br />
(esa ki swori gamouvida gindc sworidanulidam,<br />
ki,) unda rogorme ganva-<br />
ZlieroT da mivarTvaTa bambukiylortni<br />
da qoqosebi da amisTana sxva<br />
misTanebi da mec xoiciT rogo miyvarxarT<br />
da Tu ara da, ar miarTmevnT<br />
emag kbilebSi gadagWriT yvelas atalantiduris<br />
obsidianur satevrebiTa<br />
da, – da, _<br />
mravlad mihqondac (Tu, mohqondaT)<br />
atlantidelebs padresaTvis<br />
kivi, banani iqneboda es Tu qoqosebi<br />
(neta gamoTqma `qoqola dagayare~ atlantididan<br />
xuar modis ra ici, aba...<br />
egeb... – mecniereba Zneli gadaWriT<br />
saTqmelia... – isemc!.) da didze didad<br />
zecnobili atlantideli padrediSaka<br />
mTlad rbilsa taxtzed buqsaobda<br />
WamaWamaSi, da rarig bevri qveyanebisa-ram<br />
sanugbare aRmouCenia magram<br />
ara-inkognitourad taxtisa TavTan,<br />
sofa-sTan anu, iq... WraWunasTana...<br />
musika icoda... da, kitrikikos SeuZaxebda:<br />
_ yoCaR Sen, biWo, aii, mesmis agitacia-propaganda,-o,<br />
da gatikinebuls<br />
mucelzeda dairtyamda sabelze<br />
yronWidan Camocurebul xels – isimaryuJi<br />
mucelze xelis dasartrtyamad<br />
tramplinad hqonda... vah, tramplinica<br />
– esa ramdeni ram monavala,<br />
atlantididan, meore xels ki sabelzeda<br />
Camoisomda, – tyvila ki ar<br />
maq esi yulfi,o, –<br />
ver gaugebdi TavisTvis hqonda Tu<br />
sxvebisaTvis, samaryuJulaoT.<br />
eWveb-avadaRZruli aniCqa ki Tavis<br />
sasamarTalebs (isemc...) anu `samar-<br />
Tal-marTlac-jalaTebs~a Tumc<br />
Zalian ki-aZlierebinebda xarkTa<br />
Sewirvas, padresadmi, magram imas-xo<br />
(anu iSakas-xo), isedac marTla Tavzesayrelad<br />
hqonda yovelive-es, demon-kratiiTa<br />
da pro-pa-gan-da,-Ti.<br />
_ abaa, mivarToT ZRveni Cvensa-padres,<br />
uumwikvloess (daamuSava,<br />
kitrikikom, atlantiduri, ena-maxvili,),<br />
romelsac ca qudad ar miaCnia<br />
da dedamiwa flostladao ise<br />
hzrunavsa Cvenszedao, – iSaka hzis<br />
cxenzedao koxta Sevardenzedao – ambobda<br />
ase ama-JanrsSia mTlad mouRleli<br />
kintirikiko, – da Cven amisa safasurad<br />
racxaubralo kai-beWdebi ZvirfasTvalurnic<br />
ki, ra, ar mivarToT<br />
da ai is Tu gadagvarCens egviptelebis<br />
Tu Sumerebis Tu numidielebis Tu<br />
babilonelebis an hindielTstanelebisa<br />
Tu ruseTumes (_!) anc gvatemalelebisagan<br />
gadasarCenad, da ki ar<br />
unda SegvSurdes misi – rogorc ityvian<br />
Suriani kaci daxrCobas gadaarCines<br />
da gadamrCenis vaJkacoba SeSurdao da<br />
dayaWeT aba Zvirfasi qvebi CamoyaWeviT<br />
Tqve vir-fasebo racki ram gaqv-<br />
Ta tumbuCqebSia virriSvilebo Tqve da<br />
ise-swora unda aRghzardoT roo –<br />
9 - 22 dekemberi 2011<br />
su viritaWkaSi Sebmulebma igogvoTa<br />
da ijliginoT unda da gindac saqme<br />
ara gqondesT-ra su itaWkiTa bolTasa<br />
mainc unda hscemdeT da rogorcsucota<br />
adgilzed mainc ibuhqsaveT,-<br />
o,<br />
oo,<br />
marko polosi didsa winapars<br />
oRondc mbuqsiravebelze adgilzeda<br />
kintirikikos mewonaveur-racionalizatorulobebi<br />
ise Zaanac moewona<br />
radganac ise koxtaT-moergo (Tu,<br />
moirgo) rom, sacaki iyo mTlad hadaha<br />
da didi cvlileba moxdeboda admistratiulsa<br />
JanrSi mTel-im h-atldantidaSi<br />
magram iSaca da iSakaca da<br />
riqSaca da gansakuTrebiTki saSaSaca<br />
Tavebs ikavebdnen, da, raSi hyofila,<br />
Turme, saqme:<br />
erTxel, blomada naTafluWarsa<br />
da naqeralebze, iSakamac da riqSamac<br />
da ase Semdeg, Tvalebi Zaan miabjinesa<br />
kitrisikikos da, hkiTxa:<br />
_ biWo kitrika, aseT goniers radganac<br />
ase erTguls, CemdaCemisas, Cem-<br />
SeqebebSi erTi ram netavi ratom gaviwydeba,<br />
rad.<br />
_ romeli, padrev... _ jansaRi<br />
feri (isemc...) Zaan ecvala kintirikikos.<br />
_ es romeli da, an ram dagaviwya an<br />
rad ar axseneb xalxsa da demoss Cemsa<br />
sanukvars warmomavlobas.<br />
_ wamdauwumrul lameqis Svilad<br />
gixseniebT, mon Ser padrejan!!<br />
_ eg iqiT iyos, ufro meti<br />
sasanukvro ra, aRara maq<br />
_ romeli, padrev... – `va¡h~...<br />
_ romel-romeli da, dediCemica<br />
mamiCemiviT ro-bozia da ise ucnobamamisaa<br />
var ro, kacma ar icis Turom<br />
vinkia i-bumberazi mamiCemi da savaraudoTa<br />
ki egeba mZlavric-zem-<br />
Zlavruli sulace ucxoplaneteli da<br />
esi rogorididaT xvaSiaduri hsaidumloeba<br />
ra, ar gaxdesa Cemi Tavisa<br />
amm... mama... RalRa... – aebna cota, mRelvareba<br />
plus naqeralaebi-sagan, ena,<br />
magram iqave daimorCila, – asasamaRleblad<br />
da Zaan ar unda mamematosa,<br />
anvtoriteti, demosisTvalSi –<br />
gulze moeSva kintirikikos, da mere –<br />
ufro, radganac iqve moigonava:<br />
_ magasaa, padre, gaWirvebiTvin,<br />
vinaxamdi raici qveynad raaRar xdeba...<br />
ara!, Tqven ra ras gagiWirvebT magramac,<br />
mainc... ise, yoveli SemTxvevisaTvis.<br />
_ araviTari gaWirvebebi me aravici!!.<br />
xvalve mohfine Zalian magra<br />
mTel Cvensa-qalaqs aiambavi!<br />
_ ki, kii, padrev, su-boziSvilsa<br />
vaZaxief Tqvendami yvelas.<br />
_ jer ar ginda es... ai, gapadrevebis<br />
meCvidmetee wlisTaviza Semoinaxe.<br />
_ aucileblaT! boziSvili ar... ee,<br />
viyo!, viyo!!<br />
_ kargi xar, kitro... – CafiqrdasaviT,<br />
naqerali, – mag pluss isev me,<br />
gamoviyenef...<br />
daa, Cve-CamorCenilebi enuradzogi-enakvimati<br />
jeili ro erTgvarad<br />
(bevrgvari ari erTgvarobac, ki.)<br />
wamdauwumrad rom gaviZaxiT `imisiSvili<br />
viyo Tu vityuebode~, o –<br />
isedac ramden-satrabaxoTi aR-<br />
Wurvili virrul-iSaka da ase Semdeg,<br />
xalxs rom demonsurs da ase Semdeg<br />
ram-rom-rasmes ufeSqaSebda – daayolebda,<br />
Tan, sumTlad boloSi, dasamagvirgvineblada,<br />
ki,:<br />
_ xalxno da jamaaTno, rac-ram<br />
giTxariT, Tu vityuebode boziSvili<br />
ar viyo,-o, oo, da, gaiZliera, sadasajdomo,<br />
skami,<br />
da, erTsac mSvenier dRes (es<br />
kitrikikosaTvis Suenier Torem aiCqasaTvis<br />
sulac piriqiT) TviT padrenamdvilma<br />
anu namdvilma iSakama<br />
Tavissa erTgul sadasajdomod saukanalo<br />
taxtrevanTan, ki, daibarava<br />
aniCqa da, jer esa hkiTxa:<br />
_ ramdeni wlis xar.<br />
_ gais-zafxulSi eqvsas ormoci<br />
Semisruldeba diado padrev, grinvi-<br />
Cis droiT!<br />
_ hooda, egaa, sworedac-roma sapensiao<br />
hasaki ari. –<br />
ris sapensio!<br />
ama-xnis kaci mTlad SeRerebul mamakacad<br />
iTvleboda imadroindel atlantidaSi<br />
(Torem aba ama-droSi<br />
sadRaa... eeh... Tu...), da guli kiRamas<br />
SeuRonda aqamomdisin mxnes-rogors,<br />
aniCqs,<br />
da iSakasi mTlad Soreuli indi-
9 - 22 dekemberi 2011<br />
elTstanidana gamowerili Cafxutebianebisa<br />
(ramdenada sjobs, ki, niRabianic<br />
Cafxuti, ki, umbralo niRabs... ra –<br />
ityviT `ara~) moerida Tu SeeSinda Tu<br />
ra iyo da amitomac marmarilosi<br />
iatakzed ar waqceul-da-gawolila<br />
radgan es moridebaze metad SiSi iyo<br />
imisa rom waqceulsa is Zaan yovlaTmouridebeli<br />
Cafxutosanebi romlebica<br />
rom TiTo-TiTomuxazed, gadaicvalnen,<br />
rkinis CeqmebiT zed ar<br />
Sedgomodnen esa-romeli saqcielic<br />
Cafxutosanebsa Zrial uyvardaT<br />
romels ara gvaaq TiTo-midrekileba<br />
da andac sulac waqceulisaTvis sxva<br />
ram-raime varesica magra ar eyoT –<br />
vahx-vaJkacuric romels ara-aqs<br />
TiToplusi miuxedavad imisa rom Ti-<br />
Tan-padrem sa-pensiaod aRniSna esi<br />
aniCqa-moyme, magram padremac magramac<br />
Tqo:<br />
_ magram me karga maxsovs Seni piradi<br />
damsaxurebebi anketauri da Seni<br />
piradi mZlavrsaqmeoba dosieaurdimpitaur-dampitauri<br />
(_ ra SvaSi<br />
iyo dimpitaurul-dol-garmonebi da<br />
amisTanaebi sa-ganwirulad saCamopensiaoeblisaTvisa,<br />
gekiTxebiT, _ ha)<br />
da Senis wyalobiT muzikozebi mTladac<br />
kolia-mebukesaviT rogamozarde<br />
iseTebi room (aa, ras gulisxmobda<br />
Turme... dol-bukebiT da naRara,<br />
rame... aba tyuilaT ityoda rasmes Ti-<br />
Tan iSaki), rom aba romeli-erTi<br />
auerebi (vah! _ ase Zalian winaswarulad<br />
– ima iaSa xeificisa da ime miSa<br />
elmanis da ama efrem cimbalistis maswavlebeli<br />
violinos mxriv, aueri, ase<br />
Zalian da winaswarulad – sidam icoda!!.<br />
gadasarevi... magram, Turme icoda...<br />
isemc!..) muaxerxebdnen, amas, SenisTanebisisTana<br />
muzikantebis, gazrdas,<br />
da, amitomac arc namibiaSi gikrav<br />
Tavsa iqauruli monadireebis maRaziis<br />
sammagul postzed direqtorgamge-gamyidvelisa<br />
iqa xoma aqvT sazogadoebriv-vaWrobisa<br />
wertebi magram<br />
me Sen Sens Rvawlsa aba rogorRa<br />
dagikargam iq SeiZleba ki ara da<br />
Zalianac mosalodnelia rogorc<br />
progrozi ro mTladac unda mogsWran<br />
forted-alesil (muzika icoda)<br />
xmliTa egaTavi aqaurulur aReb-micemis<br />
garigebebSi imaT ro imdens<br />
atyviliebdi nomenklaturuls-xarj-<br />
TaRricxvebSi da, amitomac, kintirikikos,<br />
romelic mxolod... ramdeni<br />
wlisasa<br />
_ ngansul nwels RvoTxas Cvidmeti<br />
nwlis-R, iubile nsaiubileovi ngandavuxRadeT<br />
ndido pandrev, ki, –<br />
(ricxvi Cvidmeti saTayvanissasacemod,<br />
ki, Zalian didad iTvleboda<br />
atlantidaSi radganac sulac<br />
araferze iyofoda Tavisi Tavis, garda,<br />
samagaliTo iyo Zaan am-mxriva,<br />
kiki,)<br />
_ vah, mTladac bovSi da norCi da<br />
wvintkvliani hyofila jer da, magram<br />
maincac rogori Tanac, hazriani, da<br />
imas Sensa kresloze-dddavsom su-<br />
WrialiTa (icoda, gindc rok-popk<br />
muzikaebi da... da midi da...) Sen ki imis<br />
trioxnoJkaze barabanisa (icoda aki!.)<br />
dagsom da SegiZlia baliSica ro<br />
daifino, egeb, dagWirdes... –<br />
icoda, padrem, yovelisferi...<br />
winaswarulaT... ra, ara gjeravsT me<br />
ra, – nu gjeramsT, patara xanSi magasac<br />
vnaxamT...<br />
_ ngmandlobTR, npadreoh, ndzaliaan,<br />
ki, gRmaRdlobT, nn, – sixarulisagan,<br />
exuTeboda, nRsuli, – aba<br />
im-masze – Tavisze Zaanc aRerRils<br />
namibiaSi – ra waiyvanda, – inmitom<br />
ngRmadlobTR asenZalian nrom me<br />
imasa demonkratiulaT Cems adgilzedty<br />
nxolo mekia inmisazeda, damsomTtyty...<br />
_ moeSvi, n-ebs da amisTanebs... erTsityvis<br />
garda...<br />
_ agre iqneba, demonkratiulo...<br />
_ wavida is dro. amieridan. Cveulebrivad<br />
ilaparakeb, awi, es kintirikikosi<br />
saqme iqneba, n-Ta xazgasma,<br />
oRond SensaviT wamdauwum ki ar<br />
Caidens da iqams amas disproporciulaT<br />
aramed roca Tavad loRRika<br />
moiTxovs amas da benuari, Sen mxolo<br />
erTi isev da isev – demo-nn-kratia<br />
unda ixmaro Zveleburad Sen xmarebebi<br />
ar icodi Tu ra, mTladc maJorulur-polusuri...<br />
dasCumda aqa, damcinavad SesWyitinebda.<br />
_ guldasmiT mesmis, diado padrev...<br />
magram araviTari mxolod dasoma<br />
da gadmosoma ama daniSvnas ar mohyolia<br />
garda imisa rom kitrikikos arc-<br />
Tu umbralo saxl-agarakSi aniCqa gadabargda...<br />
es ukanaskneli `gadabargda~<br />
sityvaa pirobiTi radgan sax.-bargi<br />
(_ anu saxelmwifo avejeuloba da<br />
amisTanebi) Zveleburadve myarad dastova<br />
Tavis sra-sasaxleSi agarakulSi<br />
romelSiac-ro-sra-sasaxleSi kintirikiko<br />
gadawinaurd-Sewinaurda da<br />
risi dasoma da gadmosoma, meTqi,<br />
aramed kintrikikosi em-aniCqazed mTlad<br />
zemodana moqceva (sityvidan<br />
`moeqca~) moxda, yofil Sefsa da mT.<br />
administrators da kadrebisac didsa-gamges<br />
da gayiduladac mesaidumles<br />
nazur-buRaur saqmeSia-im axlak<br />
ki, yofil-qvemoTobiT – warmoidgineT,<br />
aRtyinebulic – zemoTurobas<br />
iseTisaaas moeqca, roma – ro su sulace<br />
yurebiTa eWirava da, – `Seicvala<br />
momentio~ – da saqmesa da saqmes Sua<br />
ima-saqmisa (bevrgvaria... ki... saqmeebic,<br />
ki, eh, hoi sabralov, sabralov<br />
aniCka...) dauRalavad ga-Sen-ianebisas<br />
da win-wagdebisas yofilsa-mgrgvinvels<br />
gindac siCumiT – zed kinkrixozed<br />
mamakacurulis pirobiTulismoferebiTa<br />
silas Caafarebd-Caswnavda<br />
aniCkas jerkide aniCqobisas momelotebulSia<br />
kitri-kikoi da gverdebSiaki<br />
sulac araorazrovans erTgvar<br />
mujluguns hsTavazobda: – kargi,<br />
hyofilaa.. is kargi iyo – fidarasto<br />
Sen!..<br />
gaSvebis win ki, myarad vermavals<br />
(sityvidam `warmavali~), miadevnebda:<br />
_ xvale formaSi unda iyo Zalians<br />
kargSi, axal-skamisTvis baliSi<br />
xogaaq...<br />
_ diax, umfroso...<br />
magram aba ra magisimisis pasuxia da<br />
atlantidaSi gamoCenili aqimic hyavdaT<br />
erTi saxelad vene, ai is iyo Tu<br />
iyo aiiseTi, rooom – Tan-xo<br />
cuRlutad cqviti, Tanaca aki Zaan<br />
dinjica pirwavardnilad (_ !) da<br />
Sen-da-uka-jaan-sazriani da TiTlibazi<br />
iseTadvrceli rom aba romeli<br />
`jaan, jaaaaan~, – aiimisi klientura<br />
rom dageTvalaT – `barraqalaaavjaanjuuunjaaaaan~!<br />
- raisi qvisa ken-<br />
Webi da Tixis fiSkebi da saangariSo<br />
Zvleb-kamaTlebi da amisTanebis hatributebi<br />
(vah! _ virSakas, avhyev..<br />
vah. netavi aaraa, ara...), uruqidanac<br />
ki mohyavdaT mTladac babilongamovlili<br />
pacientebi da venes bneli<br />
sardafis (miTomac Ratakurad cxovrobda,<br />
ki. kiki, rogor ara, ki, –<br />
isemc!.. – imas sasaxle edga iseTi, ise-<br />
Ti roo – oTaxeb-ise sulac-Tvaluwvdeni<br />
ro iqa alTa da balTac ver ipoviden<br />
erTmaneTsa, ganuyrelebi,) win<br />
mudam idga didi rigi, miReba dilis X<br />
Jamidan 12 sT-sa da 17 wuTamde, hqonda,<br />
silis saaTi edga mTladzusti 17-s<br />
aradasarRvevad oRondac saaTi-isi<br />
saxurav-fuZiana alizSezelili, iyvo<br />
– radganac oqro, aliz-SeniRbuli<br />
mosWrida, ki-ki, muStrebsa, Tvals,<br />
klienturasi, TvalTvals – amasa kiden,<br />
oqr-zurmuxtebians kidena-Cemi fuli<br />
undao – gaifiqrebdnen mosarCenebi,<br />
ase, da, TanamgrZnobluri madlierebiT<br />
gadaRvsebuli muStarebi ki amitomaca<br />
didZal ZvirfasTvlebs Tu<br />
ylorteulobas jibeSi ZaliT utenidnen<br />
radgan modid-saiduml-xvaSiadobebiT-TerapevhtuliT<br />
isedacaki gadaRvsili<br />
mkacruli vene mxolod<br />
aqaRa nazdeboda – `rato swuxdebi... ra<br />
saWiroa~... – magram mtkicis-pirobiT<br />
afrTxilebda yovel pacient-qlienTs<br />
rom aravis unda gaego imisi marjvedmorige<br />
mkurnalobebidan arc erTi<br />
xerxi radganac yvelasa, misiT morCenilT<br />
(isemT...) Zaan sastikad afrTxilebda<br />
rom mTladac krintisa-Cqami<br />
ar daeZraT venes im xerxze romeli<br />
xerxic mxolod da mxolod im pacientisaTvis<br />
aRmoCenil-iqna da romelica<br />
erTaderTiRa da ganumeorebeli<br />
(isemc...) unda h-yofiliyo Torem avadmyofoba<br />
gabrazdeboda da isev aramcTu<br />
gaumeordebodaT ki ara da,<br />
ufroc sastikad da mZvinvared SeubrundebodaT<br />
da romeli ZaRli da<br />
mamaZaRli daZravda krint-bgeras –<br />
sdumdnen... gminvuraT...<br />
magram erTxelac ise moxda rom<br />
TiTan iSaka-riqSas da ase Semdeg, astkivda<br />
kbili – imasac rigiT-adamianebiviT<br />
ara erTi da ori aTeuli<br />
literaturuli gazeTi<br />
kbili elaga rogorc aseTi Tanac SigpirSi<br />
zed-maxvil-enasTan (mgonia esisityvebi<br />
udefisodac iwereba, vahxgramattikav...),<br />
da ra ar scada _ jer<br />
Tixisa da mere oqros fiSkebi gadauyara<br />
poseidonas SuawyalSi, TviT Suasa-wyalSi<br />
magram ver eSvela da amazed<br />
meti raRa eqna aRar icoda da jer raxsi<br />
cxeni, – didebkbileba gaarozgina<br />
mTlad ganiRabebulebs – imaTa pirsaxeebi<br />
hqondaT iseTi – rais niRabi...<br />
– magram ar eSvela, mere deda-Tavisi<br />
– sinamdvileSi rasamwuxarod mTlad<br />
arabozi kaimagrada gaarozgina niRabosanebs<br />
– kbilebiani rad dambadeo<br />
magram amanac ar uSvela mTlad imdenad<br />
ro saxelmwifo saqmeebic ki Teli<br />
oridRiT daatovebina radgan<br />
kbilisitkivili esa iseTi rame yofila,<br />
faRaraTisa ar iyos sulsu-yvelafers<br />
dagatiebiebda, ki, da egeb bediswerulad<br />
eSvela rames da misi cxeni<br />
da deda kiara da, niRabosanebs daavala<br />
rom gavardniliyvnen atlantida-<br />
Si (rezidencia atlantididan<br />
moSorebiT edga iSaks, sufTa haerzed)<br />
da bediswerulad anu SvebiTvi pirvelive<br />
Semxvedri und-moeyvanaT srarezidenciaSi<br />
gasarozgad da imaT ki<br />
(niRabosanebma ki) erTisa nacvlad<br />
mTladac orni mihgvares radgan imaT<br />
nekebi verafriT ver daaSoriSorebines<br />
erTmaneTs radgan pirvelni, vinc<br />
SemoxvdaT _ bedi ar ginda – alTadabalTa<br />
iyvnen igini, isa, da rac imaTa<br />
imaT urtyesdaurtyes Cven roar viciT<br />
im zurgzedaca da mis qvemodac<br />
Cvenro ufroc iseTur-karqa viciT, _<br />
iq, magram, kacoo, gadasakvirvali –<br />
amanac kiver uSvela da,<br />
kitrikikoma<br />
hsazrianma –<br />
dido padrevo vene-aqimTan kamerunidan<br />
da gvatemaladam Camodis<br />
xalxi fexebiTac da taWkebiTac da<br />
Tavis padres Tuar uSvelis ma vis uSvelis<br />
ukeTessa eg saxeZaRli TqvensaviT<br />
umfro Zalianc Zvirfassao da,<br />
ise gaiWra iqiT viriSaka-da-aseSemdeg<br />
ro viris taWkasa su win-win<br />
uswrobda da,<br />
kitrikikom ki mainc Sehkriba<br />
didZali xalxi su-erTsulovnad erTsulovnuri<br />
yvirilaebebiT ayvirebulaebebbebiii,<br />
– `iSaaa, iSakaaaaa, Sen Tu<br />
gviSveliii~ – su imaTisa Svelisa dardi<br />
ara hqonda im-iSakasa – gansakuTrebiT<br />
axla, da,<br />
Sevida kidec, xolo niRabosanebma<br />
jer guldasmiT ro moaTvalieres<br />
venes is sardafi – emand sadmena ramevzrivCatka<br />
(_ viciT, Tu rac-aa... eeh,<br />
esaca viciT TiTqmis ise-karqa ro lamis<br />
ai-imasaviT Cvenro karqaviciT;<br />
eh...) _ rame ar iyosovo da, veraviTari<br />
limonka vera magram racxafxvnilebi<br />
kaiblomaT upovesa da yoveli saxan-<br />
Zro SemTxvevisaTvis (anu vaiTu mosawamlvi<br />
SemTxvevisaTvis) blomablomebi<br />
imaTgana – aylapesadaaylapes<br />
venes romelsaca rom – simarTles<br />
versad gaveqceviT – da Rirseulad<br />
eWira Tavica da, is; xolo diadi padre<br />
roSevida iqa yvelani mal-mal<br />
gamoifxiknen iqidana – aki giTxariT,<br />
aseTi iyo aqimisa da aimisi aqimobisa<br />
uryevi wesi, da,<br />
_ ra gagWirvebiaT, romelma erTma<br />
ugunurebam da sasarevelobam Seawuxa<br />
Tqveni cxovrebis maRali-alali<br />
wessi, – mxurvaled hkiTxa aqimma, venem,<br />
xolo sxvebsa ki mxolodR aseTuR<br />
daekiTxeboda: `raWiri geteka, biWo~...<br />
_ kpili (gadaaviwya, avadmyofobam,<br />
swor-atlantiduric, ki...) mtkiva me<br />
iseZalian TiTane me ro aRarvici sad<br />
ramiwaSi CavZvre mene-me! _ didis<br />
godebiT auxsnavavaaa arsi (yvelafersa,<br />
aaqv...), ga-da-flusebulma<br />
calmxriv, iSakam.<br />
_ ox meki mag kbilis fesvebica da<br />
gvarSic yvelac gasaTxovaric! _<br />
mousamZimra ase aqimma, sxvebs ki etyoda,<br />
ase: `aba ra gegona biWo imdensa<br />
fiWeb-roWamdi WrelWreluraTa Woov~,<br />
– da, gaagrZela aRSfoTeba: – egre<br />
duraqi rogor unda iyos eg kbili ro<br />
vinme-vinme Tqven-ymebiviTa TviT<br />
TqvenTqvenisTana diadi padre ro<br />
Saawuxa ai magas ki magiTvina meki<br />
davasxi Tavsxlafica da faRaraTic,-<br />
o.<br />
_ aba! abaa! _ esiamuvna, riqSas.<br />
_ abada erTi maCveneT padrev eg<br />
yurumsaRi, romelia, ha bageni Tqvenni,<br />
ganaxveniT, – sxvas ki ase etyoda...<br />
<strong>proza</strong><br />
7<br />
kaco, am wamdauwuma `ase etyoda~s<br />
didZali dro miaqvs radgana, SevamokloT,<br />
Cveni neba ar ari – da pirobi-<br />
Tad anu wertilebiT, vixmaroT ase: a.<br />
(se) ety. (oda) anu a. etyty. – orjel ki<br />
`ty~ es imito ro misaxvedreli umfro,<br />
iyos, – v. (ityodi) a. (se) anu `v.a.~... xo,<br />
imas vambobdi, xolo sxvasa ki – a. etyty.:<br />
`dakriWebijo magikbilebi da maixaxa...<br />
ras gigavs biWo SeCemanala da mai-<br />
Rojebi gawyda SumerSi pomorini~<br />
_ ahaT. – ZlivasRa Tqva iSakam,<br />
laSebi Zlivas daiSoriSora, – ai, inebeT.<br />
_ vahx meki magis... aseTi brolis<br />
kiWebi da erTi maTgani ki, es ega piris<br />
pirZaRli ega!, magram Tqvenia mainc<br />
racginda iyos da magisacki Wiri-me<br />
magis meki magisi... ee, idiadeviT Tqve<br />
samarTlebiT samarTlianad gamarTulo<br />
da aSoltilo diado padrev<br />
sworupovaro sxva kbilebiTa... – xolo<br />
sxvebsa ki me v.a.z. (vambob amas<br />
zustaT) rom etyty-da.: `Sena ki Cahqri<br />
Sen kide meti mokuntva ginda Se dafexvilo~<br />
– aseTi iyo, ara, iqneba zogbevr<br />
a.qimTa w.esi – anu a.w.: Tu rigiTsa<br />
pacients Zaan zemodan did-agdebulad<br />
daelaparakebi – ifiqrebs isa<br />
(klient-muStari), ro, `raRai ase amasityvebiT-damcinavebiT<br />
irjeba esa –<br />
etyoba albaT Zalianac ro magaria~vo<br />
da, sanam Tavissa aqimoobanas<br />
Seudgeboda, cota gareTac gavixedoT,<br />
rasa iqms xalxi, – mosawyenia<br />
erTferovaneba da erT adgilas<br />
yuryuti Tanac sardafSi racginda<br />
karqa saubarobdnen, iq... – aba su amorT<br />
xvar gadavyvebiT – <br />
gareT ki xalxi SequCuliyo da kintirikikosi<br />
im calixeliT romelSiac<br />
ro isi Zaanac-amayvirvali maSxala<br />
epyra – da, xmianebdnen Zaanac xSira,<br />
padreseuli padreelebi parntriotiulaT:<br />
`iSaaa, iSakaaaaa, gviSveleee<br />
iSaaaa!!!~, meore xeli ki kitrikikos<br />
erTdroulaTe rogorRac Tan<br />
mWidrod da Tan daudevradc, yovlad<br />
uwebood miewebebina aniCkasi Cvenro<br />
viciT aiqa, imaze,d da swored `aniCka~m<br />
(anu yofilma `aniCqa~m) erTi ki<br />
moridebulad mihmarTa ase ai amaze<br />
(amis Taobaze):<br />
_ raT gindaT, aba, xazgasma amis.<br />
adre xom Cven-Cveni momentebisa Secvlamde<br />
me xalxSi amas me xo amiTi sulaara<br />
vitrabaxinebodi. – S.euCveveli<br />
iyo, j.er, a.mas, anu S.i.j.a.-s, mere, icocxle,<br />
SeeCviava...<br />
razedac, sxartma kitrikikom aniCkas,<br />
amaze –<br />
_ kido maxsenef imas... is... ee, ins<br />
nsxva dro iyo. anxla sxva, Rxyy-droa,<br />
RTanki Rsul winwin midisa droi, damuwe<br />
piri.<br />
_ kargi,T, umfroso... mSvenieria,<br />
idos.<br />
_ isedac leJit. – vahx,<br />
kitrikikoc daspecialistda, sxva-sxvaur<br />
muzikalnursa bgerebSia Tavad<br />
padreTi... asea, ase – tyuil-ubralod<br />
kiar Tqmula `buRa iSakasTan daabi an<br />
fers icvlis andac enasao~ – ucnauria,<br />
wuTisofeli, gansakuTrebiT meredamere.<br />
gagrZeleba Semdeg nomerSi
8 literaturuli gazeTi<br />
poezia 9 - 22 dekemberi 2011<br />
zecis kedelze maRla.<br />
samyaro kvarTad moisarke _<br />
wamebis Jami moisagre,<br />
saidumloTa moigavem,<br />
`samudamo mxris~ xilviT.<br />
usmendi qveynis uxmo moTqmas,<br />
rogorc uruqis brZeni mogvi _<br />
RmerTis pasuxze yuris mokvras<br />
elodi didxans, mainc.<br />
Senc rjuli cecxliT dagewera.<br />
Senc iqec keris mzian Zelad.<br />
sve-saidumlo enis mcvelo,<br />
Tamami iyav RmerTTan!<br />
qariT da TqeSiT lurjadmRvrie,<br />
haeri ise Caamsxvrie,<br />
mwife zecas rom daarxeven _<br />
tkbili mtevnebis maRlars.<br />
da nisleulTa daranebSi<br />
niJiT danamul monanebis _<br />
faskunji frTebiT SegimSralebs _<br />
usasrulobas, vici.<br />
yvela mxris qaris enas flobdi,<br />
didebis JrJolas nerviT grZnobdi,<br />
rogor gindoda samSobloSi,<br />
rogor gindoda samSobloSi,<br />
rogor gindoda samSobloSi<br />
adamianad yofna!<br />
mariam wiklauri<br />
saxliwmida<br />
saxliwmida cecxlis saxiT ar gadmosula _<br />
mtvris uWknobi yvavilebiT momefina<br />
maradisobad.<br />
vaSene misi didi taZari,<br />
vavse siwmindiT:<br />
Cvilis dorbliT,<br />
tilos kvarTiT,<br />
qvabis barZimiT,<br />
zewris dafarniT,<br />
simwris TafliT,<br />
ZleviskverebiT.<br />
libos odiks davayrdeni ca,<br />
rom CaTvlemils wamekiTxa saswaulebi.<br />
sizmris CiTilebs,<br />
cxadis yanebs,<br />
mRviZarebis zvrebs<br />
Tu ocnebis skebs, _<br />
yvelafers vtevdi kedlebs Soris,<br />
Tavisuflebis da omis garda.<br />
qaRaldisgan vWridi samSoblos<br />
da cecxlSi vwvavdi,<br />
rom masze didi WeSmaritebis marxva meswavla,<br />
magram amaod! rac mets vwvavdi, ufro mkveTrad<br />
medeboda samSoblosferi<br />
da sinanulic garjad vaqcie,<br />
rom Svilebic am samSoblos damgvanebodnen.<br />
babuawverebs suls vuberavdi,<br />
rodesac msurda, droSebisaTvis<br />
qariSxlebad vqceuliyavi,<br />
roca gmirebs kveTebuliT erekebodnen<br />
TavianTi gmirobidanve.<br />
ra ar xdeboda am taZris gareT,<br />
SigniT ki idga Rvinisferi bedniereba:<br />
sanTels vqnidi ganTiadis vardisfer cviliT,<br />
TiTiswverebze davdiodi saxlis mindvrebSi,<br />
peplis saWeriT cicinaTelebs vagrovebdi,<br />
msurda, sinaTle mqonoda saxlSi Ramispirulzec.<br />
qarebic ki moridebiT Semodiodnen WuWrutanebSi.<br />
xeebi xom, Semodgomis bolo wuTamde,<br />
foTlebis `Rirsarss~ aSrialebdnen.<br />
Cveni tkbili SimSilis finCxebs<br />
mgalobel Citebs vuyridiT muWiT.<br />
saxliwmida kululebSi eblandeboda Cvilebs,<br />
imaT ki, cicqna piri daefCinaT beRurebiviT,<br />
vardisferi terfebiT xom ganTiadebs<br />
hgavdnen RameSi.<br />
naZvisxes vrTavdi Svilis sizmrebiT,<br />
artosi medo sapureSi _<br />
xmeli yua uxilavi stumris saloRnad,<br />
sul Ria iyo Cveni kari _<br />
bednierebis aRmsarebel berebisaTvis.<br />
sacecxluri _ oTxi `kamfora~ _<br />
samyaros oTxiv mxares swvdeboda<br />
cecxlis faskunjis mWvirvale frTebiT.<br />
gareT ki risxva daZrwoda da<br />
SiSis suniT ayrolebul<br />
mawanwala ZaRlis ymuils vigeriebdi.<br />
dResaswaulze saxlis mrevli mimravldeboda,<br />
rituali mqonda aseTi:<br />
bazris daxlebSi unda mevlo,<br />
megrovebina mzis, miwis, wylis erTarseboba,<br />
Semomedga unda nel cecxlze,<br />
mere madlad unda meqcia,<br />
bevri zafrana sWirdeboda xolme Cvens mirons,<br />
rom oqrovani yofiliyo taZris naTeba.<br />
erTmaneTs vcxebdiT sixarulis zeTs naTesavebi.<br />
batonebic gvstumrobdnen xolme.<br />
maTi wiTeli faCuCebis xma<br />
axlac gvidevs ganZTsacavSi,<br />
sadac, drosaviT, rZis surnelic inaxeba<br />
saxliwmidis sanawileSi.<br />
Cveni mrwamsi erTgulebis melniT sweria<br />
Zvel palimfsestze,<br />
asiaTasjer gadawerili<br />
siyvarulis da msaxurebis rjuliskanoni.<br />
taZris obobebs ulpoveli nerwyviT gamohyavT<br />
am anbanis moxazuloba.<br />
da rac unda Salo da ferTxo, jiutad weren<br />
simyudrovis sulTaTanas ojaxisaTvis<br />
bebiebis naqon kuTxeSi.<br />
xsovnis naftalins ayrian TiTqos aqaurobas,<br />
rkili ar scviva.<br />
Tu dascvivdeba, varskvlaviviT,<br />
isev imave bednierebas CavuTqvamT mainc _<br />
siZvelis surnels sulac ar vCiviT.<br />
uamrav wignSi Cakecili gvqonda cxovreba<br />
da sul iq vSlidiT,<br />
sadac xmeli yvaviliviT ido wyaloba.<br />
axla maT veliT, visac jer kidev<br />
sakuTari Tavic ki ar unaxavT RmerTSi,<br />
vinc mironiviT unda dagvdindes,<br />
vinc bevrs tiris,<br />
Tu gaulokes maTi kuTvnili bedniereba.<br />
vinc muclis mRvimes Sefarebuli TavisTavsa zrdis!<br />
da vinc Svilebs mSoblebad gviqcevs!<br />
yvelaze didi moqcevaa axla taZarSi,<br />
saxliwmida xmaurobs da<br />
Caidanis SiSinsa da gulis bagunSi<br />
ise ireva misi xmebi,<br />
gegoneba, iSlebao yvela SroSani misagebeblad,<br />
gegoneba, Tavidan qmnis RmerTi samyaros da<br />
jer ar icis, sad daviwyebiT...<br />
mowme<br />
galaktions<br />
mTvares _ sibnelis naTel Sverils,<br />
Seni ramdeni mzera Svenis,<br />
maradisobis gadamrCeni,<br />
adamiano, netav<br />
amaoebis ganCinebas<br />
Tavisufal suls ajibrebdi,<br />
xan – angelozsac aSinebdi<br />
qaosis mrwemi mowme.<br />
ver iqarvebdi sivrcis survils<br />
da orTav mxaris ideq zRurblTan.<br />
is, rac gagaCnda, arvis Surda _<br />
ararsebobis tanjva.<br />
mxedari mzis da caladmyofi,<br />
ganmqvrevisa da warmavlobis<br />
rogor ebrZodi Zaladobas _<br />
`zmanebamtkivan~ suliT!<br />
aRdgomisferi mwife endro<br />
sofels uxunar ferad edo.<br />
maradisobiT guli geZRo,<br />
xom es undoda ufals!<br />
qorwilSi Rvino gageCina,<br />
viT mecxre karis ganaCeni _<br />
tanjvis macxovris gadamrCeno<br />
uangeloso JamSi.<br />
yvela kanonTa samarTalis<br />
rRveva _ axalTa gamarTlebad,<br />
sityvebi _ bedis kamaTlebi<br />
gilagdeboda xelSi.<br />
samSoblo gcdida Tavis codvils,<br />
haerisa da cecxlis mkodvels,<br />
wylis da laJvardis monaqobi _<br />
sknelTa orpiri gedga.<br />
marilis sitkbo hqonda locvebs,<br />
zmanebis sityvis baxs da mocarts,<br />
suro-suls _ sxivze gsurda cocva<br />
sxvisi sibrZne ar icxovreba<br />
Tu mogeCvenoT, Wkuas garigebT,<br />
CaTvaleT, rom davberebulvar<br />
da SemibraleT _<br />
ase weria uruqis erT nabzar kedelze.<br />
ar ikiTxeba srulad, magram grZeldeba mere:<br />
imusaifeT erTmaneTSi,<br />
yurs nu damigdebT,<br />
ase bevrad bunebrivia.<br />
adamianebs kidec SveniT,<br />
adamianur saqcieliT Tu irjebian:<br />
kedels ageben, msxverpls swiraven, arxebi gahyavT,<br />
qurumebis eSiniaT, oqros ixveWen.<br />
siyvarulisgan mravldebian,<br />
angelozebze aZiZaveben Svilebs da<br />
RmerTebs araferze sTxoven pasuxs Tavis TaviviT.<br />
mzad aqvT omisTvis yiJina da SeZaxilebi,<br />
sikvdilic mzad aqvT.<br />
da sikvdils iqiT sabostneebic aqvT moRobili.<br />
ase sweria im kedelze:<br />
RvTis sunTqvas Tu grZnob, emzadeo,<br />
bediswera RvTis maxvilia! _ ase sweria!<br />
magram jer aq varT.<br />
aq veSagiviT unda vifxizloT,<br />
iqauroba rom ar davkargoT.<br />
Zilic Ria unda gvqondes, RviZilic _ Ria,<br />
gulic _ Ria, saxli _ arasdros!<br />
ifiqron sxvebma, rom mRvimeebSi<br />
gandegilobis ferad buStebs<br />
vberavT imaTi zeimebis mosarTavebad.<br />
Cven arasodes viyoT stumrebi:<br />
stumarze didi umaqnisi aravinaa.<br />
maspinZloba sjobs:<br />
Zveli kari Tu iWrialebs,<br />
msaxurebis morCili Rvino vasxaT anjamebs.<br />
mariliviT unda viyoT _ cotac vkmarodeT,<br />
gemo arafers hqondes uCvenod,<br />
yinuls vadnobdeT, xrwnas vanelebdeT...<br />
sul dagveZebdnen da veravin ixsenebdes,<br />
saidana varT:<br />
zRvidan, cremlidan, miwidan, cidan<br />
nu movxiblavT nuravis qveynad,<br />
nu gavxdebiT peSvgawvdili maTxovrebi Cvenive Tavis.<br />
Tayvaniscema did sasjelad gveqceva mere,<br />
roca bavSvi uneburad gairbens axlos<br />
da fexs gakravs Cven sidides _<br />
taburetiviT gamoCorknil scenis ficarnags<br />
da roca yulfic sul kiserze gaqvs,<br />
unda vifrTxiloT:<br />
bavSvebi ase mourideblad darbian xolme.<br />
maT arc gvamebis Camoxsna ZaluZT,<br />
arc sibraluli.<br />
didi-didi, siberisas gagixsenon<br />
da dagarqvan sul sxva saxeli,<br />
sakuTari Tavic ver vicnoT imaT sizmrebSi.<br />
nu viqnebiT xiblisaTvis<br />
msaxurebisTvis mosuli jiSi.<br />
da rac unda idumals da<br />
RvTaebrivs da<br />
maradiuls SevepotinoT,<br />
sinaTlis etlebs avemgzavroT,<br />
kamkama Wavlebs, cisierebs, Tvali vusworoT,<br />
mivayuradoT siwyvdidis Cvilobis `aRus~,<br />
sinaTlis TeTr wvers SevafaroT siyrmec, sibriyvec,<br />
araferia imasTan, rasac<br />
adamianad yofna hqvia _<br />
msaxurebis religia _ sxvisTvis cxoneba!<br />
ai, misi netarebani:<br />
acxve puri, recxe sacvlebi, aSene saxli,<br />
Cirqiani wylulebi bane keTrovanebs,<br />
sigiJe acxre, Tafli agrove, zarde Svilebi,<br />
kode qvebi _ sali kldeebis _<br />
samSobloebis didi kalTidan<br />
gadmoferTxili finCxebiviT dauleveli,
9 - 22 dekemberi 2011<br />
literaturuli gazeTi<br />
poezia<br />
9<br />
uTvalav Cits rom ipatiJebs<br />
Seni Sublis simSvideSi SemoyuJulebs.<br />
de, aq izamTron angelozTa mzis amosvlamde,<br />
Cven ki egeb gavixsenoT,<br />
bednierebis sicxeebi roca gviwevdnen,<br />
ras gvasmevda soflis mkurnali.<br />
nurc uflis axsniT nu movcdebiT,<br />
nurc dros moviCvevT,<br />
is yvelaze saSiSia stumarTa Soris.<br />
Cvenive Tavi avxsnaT egeb,<br />
Tavisuflebis did paloze mibmuli rom<br />
coxnis sakuTar adamianad yofnis sibrZnes<br />
da ar bezrdeba.<br />
Tu mogeCvenoT, Wkuas garigebT,<br />
CaTvaleT, rom davberebulvar<br />
da SemibraleT _<br />
ase weria uruqis erT nabzar kedelze.<br />
ar ikiTxeba srulad, magram grZeldeba mere:<br />
imusaifeT erTmaneTSi,<br />
yurs nu damigdebT,<br />
ase bevrad bunebrivia:<br />
Tavis Tavs cocxlobs kaci amqveynad,<br />
sxvisi sibrZne ar icxovreba.<br />
WiCosken midis Rrubeli<br />
borbalos, kalmaxiviTa,<br />
nislis kotori ayria.<br />
WiCosken midis Rrubeli,<br />
TeTrad dis,<br />
TeTri dardi aqvs.<br />
midis da miiRrubleba,<br />
mze aris magis dedila,<br />
xan qreba, xanac mkvrivdeba,<br />
erTdros RvTiskarzec denila.<br />
eg uflis sanawilea _<br />
Sig udevs cvari dilisa,<br />
zogjer dadgeba sofelze,<br />
dards Camonamavs,<br />
tirisa...<br />
xan gaiyolebs cis gzaze<br />
Cveni fiqrebis kravebsac,<br />
xan mTas Semohxvevs, mermisad<br />
Cvens mosaxvevel mklavebsa...<br />
borbalos, kalmaxiviTa,<br />
nislis kotori ayria.<br />
WiCosken midis Rrubeli,<br />
TeTrad dis,<br />
TeTri dardi aqvs.<br />
unda _ mTiswverebs danislavs,<br />
unda _ iqceva namada.<br />
RmerTo, mec egre maqcie<br />
maradisobis wamada.<br />
vmalav yvavils<br />
wiTel mulets afrialebs<br />
Semodgoma _ Cemi sarke.<br />
toravs miwas, haers ynosavs<br />
xari, haers ynosavs sarqens.<br />
brZolis droa! xeebs tanze<br />
ausxiaT mzis abjrebi.<br />
dgas laSqari, cecxlisferi.<br />
sxivi adgas gamarjvebis.<br />
am qarvisfer movis perangs<br />
da sinaTles aTasferads<br />
utoveben sknelebs xsovnad<br />
mwvane sizmris asaxdenad.<br />
da mec, axla, am naZviviT,<br />
erTgulebiT daRlils, minda,<br />
ganmiaxldes oqrovani<br />
gazafxulis dReTa mirqma.<br />
yviTel foTlis sinedleSi<br />
idges wveni, RvinosaviT,<br />
da sicocxlis gaRviZebas<br />
am sinaTliT vimosavdeT.<br />
toravs miwas, haers ynosavs<br />
xari, haers ynosavs sarqens.<br />
dro sivrceTa karis WvirSi<br />
naTel sevdis sxivebs argebs.<br />
terakoti, Trimlisferi<br />
tyidan dasdis zafxuls sisxlad,<br />
oqrosferi cisartyela<br />
sxivs agrovebs misxal-misxal,<br />
rom kalTebi daibertyos<br />
Sindisferi, biisferi...<br />
sikvdili rom SeaSinos,<br />
cecxlisferad miimReris.<br />
wiTel mulets afrialebs<br />
Semodgoma _ Cemi sarke.<br />
xmel foTlebSi malavs yvavils,<br />
gazafxulis ferad samkels...<br />
Zleva<br />
udabnos suli var _<br />
sxivebiT msxmoiare,<br />
naJReri mdumarebis xeliT.<br />
qviSian borcvebze qari ki ar zuis,<br />
CemSi uSenobas mReris.<br />
dRemde mamCnevia<br />
unamod momTvaruli<br />
uflis nabijebis Cqami.<br />
modi, yuri ugde, egeba gaigo,<br />
sanam gafantavdes qari.<br />
me mzes Sevefice,<br />
ar vtex `cecxlis aRTqmas~,<br />
mtvris frTebiT vswavlob frenas<br />
sizmrebis gadaRmac viswavle gaxedva,<br />
cxadis araferi mjera.<br />
es Cemi gvalvaa _<br />
Cemi simwuxare.<br />
vis ukvirs aq qviSis alxi!<br />
caTagadaRmelo cvaro, uwvimaro,<br />
dabadebamdec rom maxldi.<br />
yvela gzas,<br />
yvela Cqams,<br />
yvela qars ginaxav,<br />
SenSi gaxmiandes minda,<br />
iseve lamazad, mimwuxrs rom uxdeba<br />
mzis Casvla mewamul rindad.<br />
mwifarebs udabno _ dro CemSi Cagubda<br />
aq movinayofe Jami.<br />
am usasrulobis baRebSi Semodi,<br />
aTaswlebs uswore wami.<br />
aq gulic Slilia _ sivrceTa nadimebs<br />
eswreba dro _ RmerTis kbila,<br />
Semodi, siCumis xma nu SegaSinebs.<br />
aq sikvdils sicocxle stkiva.<br />
am RvTiur miraJebs xsovnaTa naTrToliT<br />
ar moeZebneba toli,<br />
aq mzea wvimac da aq mzea qaric da<br />
aq mzea mzisferi Tovlic.<br />
am siudabnoves _ Cems gulSi Cateuls _<br />
uZveles da ucnob wyevlas,<br />
rogor enatreba,<br />
Seni siyvaruliT yvela siyvarulis Zleva.<br />
araferia mzis qveS axali<br />
araferia mzis qveS axali,<br />
am mTebis iqiT isev mTebia.<br />
dRis iqiT dRea, ufro maRali.<br />
da Rameebic maTze dgebian,<br />
gadaixedon, undaT RmerTidan.<br />
ras aRar cdilobs qvebi, haeri,<br />
mzes da wyals didi garja etyobaT,<br />
rom SemaCvion wesrigs, RvTaebrivs,<br />
rom gaamarTlon Tavis dedoba,<br />
roca Tavs veZeb da vWirveulob.<br />
tanze maxveven tyeTa simwvanes,<br />
mzeras da smenas miwvrTnian qariT,<br />
zecis silurjec CemTvis iwames,<br />
kldeTa simZimec xom zides mxariT,<br />
rom gavzrdiliyav maTive jiSis.<br />
rom mevlo ufro mxned da iolad,<br />
daaqucmaces dro uTvlel wamad,<br />
sul momavali Jami mSioda,<br />
sul xvalindeli dRis msurda Zala,<br />
radgan megona, win unda mevlo.<br />
gadamaviwyda ase nel-nela<br />
wamis fasi da dgomis simyare,<br />
da gasafreni frTebis nakrtenze<br />
dRevandelobis zizRi viyare,<br />
da sakuTari dro ver vigue.<br />
hoda, aTasi davqoqe Zrava,<br />
aTi aTasi Rilaki CavrTe,<br />
da aRarc vucdi dReebis gasvlas,<br />
gadatvirTvis mzes da mTvares vanTeb,<br />
roca meti msurs aq gaTeneba.<br />
warmosaxviT zRvebs vagubeb yuTSi,<br />
da miqcevebsac Tavad vkarnaxob,<br />
gamogonili sixSiriT vuTvli<br />
sivrces majas da Zalas, arnaxuls,<br />
rom ukeTesi vpovo samyofi.<br />
Tanamgzavrebis mfrinav obobebs<br />
lukmad mivugde Wreli mindvrebi,<br />
sadac wvimaSi, batknebTan erTad<br />
uflis landis qveS mSvidad videqiT,<br />
roca velodiT merve dRes qveynad.<br />
sadac gviyvarda da cecxlis aliT<br />
vafrTxobdiT qajebs – Ramis darajebs.<br />
wuTebi iyo ise xangrZlivi,<br />
hgavda misjili tkbobis ganaCens<br />
da ararsebul bednierebas.<br />
axla ki mivqriT, saiT netavi<br />
ra gvsurs movaswroT Cvens Tavze meti<br />
da roca ufals vuxmobT, veZaxiT,<br />
sadac vgonivarT, iq aRar vxvdebiT,<br />
da SfoTavs isic Cvens aCqarebas.<br />
win, win, win, win win da ver viRirseT<br />
adgilze dgomis da tkbobis madli.<br />
an es sigiJe rad gvsurs, gviRirdes<br />
bednierebis ufskrulSi vardnad<br />
saiT gavrbivarT, rad aviZariT<br />
beber tyeebSi qsovs babaWua<br />
milionwliswin dawyebul bades,<br />
rom peplis modgma gaabas Sig da<br />
ufro maZRari da mSvidi Candes<br />
da moicalos arsebobisTvis.<br />
midis mdinarec da tanSi udgas<br />
sicocxle _ lodqveS Wreli lifsita,<br />
miwa ki Tavis wiaRs alagebs<br />
da akristalebs Jamebs bivritad<br />
da dadinjebiT akeTebs saqmes.<br />
ase davuSvi Secdoma winsvlis<br />
da swrafvis Jini ver movadune<br />
am mTebis iqiT isev mTebia<br />
da Sens iqiTac Senve xar Turme.<br />
eride Sensav TavTan Sexvedras.<br />
egeb SeCerde... adgilze dgomis<br />
uflebac unda miiRo erTxel.<br />
Tavs gauCerdi, Tu marTla ginda,<br />
bednierebas RmerTiviT Sexvde.<br />
dadeqi, kaco!<br />
dadeqi da Tavs Seeyude...<br />
uCvenoba<br />
tariel xarxelaurs<br />
Cemo Zmao da Zmisfero,<br />
Cemive sisxlis mtevano,<br />
xo kargad gvesmis, qarebi<br />
mTis wverze rasa mRerano<br />
niavs xevebSi atanen<br />
Sav nislis naqadagarebs<br />
Zvel soflebs Tu daeZeben,<br />
wewaven Jamis safarvels.<br />
kacis guli ras miswvdeba<br />
imaT fiqrsa da javarsa:<br />
vai, daclilo saTemov,<br />
Sen wil vin sada davalsa<br />
mzec mzeobs, wyaronic dian,<br />
droSasac cvaravs cisnami,<br />
arwivica zrdis marTveebs,<br />
erdos ver Cascqers mzisTvali.<br />
sajixvec isev iqaa,<br />
marto yornebi tirian:<br />
didixania, kaiymiT<br />
guli ar mogvipirnia.<br />
pirimzec imasve hyvavis,<br />
rasac hyvaoda Jamsukan _<br />
orTav soflisTvis anaTebs<br />
nislis kotoris naquslars.<br />
qaric qris... qarsac ki ukvirs,<br />
kacs sityva rom ver aSinebs,<br />
icis, verc gmirebs SeuSrobs<br />
gul-mkerdze sisxlis jvar-Sibebs.<br />
yvelaferia! Cven ar varT!<br />
keras ver Rvivis navlia.<br />
qarebs ra dalevs, qarebi<br />
nasoflarebis dardia.<br />
miwas ra stkiva simCate<br />
Cveni udgmeli nabijis.<br />
guls stkiva umoyvasoba,<br />
droSas _ simcire naficis.<br />
Cven uCvenoba gvaxelebs,<br />
ver vyofniT<br />
did madls RvTisasa,<br />
iqiT zesTa cas vaklivarT,<br />
aqeT sofels da miwasa.
10 literaturuli gazeTi<br />
<strong>proza</strong> 9 - 22 dekemberi 2011<br />
es sofelic TiTqmis iseTive iyo,<br />
rogoric mTeli qveyana – ara mxolod<br />
sacqerlad saamo, gamrje adamianebi-<br />
Tac dasaxlebuli. Tu ar gairjebodnen,<br />
Tu Zlier ar moiwadinebdnen,<br />
didZal ofls ar daRvridnen, verc<br />
Tavs Seinaxavdnen. am kuTxeSi miwa arc-<br />
Tu xelxvaviani hqondaT – uxvi mosavali<br />
iseve ar emeteboda, rogorc guias<br />
dedinacvals purze misatanebeli yvelis<br />
mozrdili naWeri. nayofs rogor<br />
ar iZleoda, iZleoda, magram xelmoWerilad.<br />
sofelSi xiTxiTebdnen kidec:<br />
`e, Cveni dalocvili miwa nalebis<br />
mWedel sesesa hgavs – uxvi mosavlis<br />
mocema ingre uWirs, rogorc seses ori<br />
rTvelis win nasesxebi marcvlis Casesxeba~.<br />
amitom miwaze aTjer meti ofli<br />
unda edinaT, vidre sxva kuTxis mcxovrebT.<br />
es sxva kuTxe ki arc ise Sors<br />
iyo – ai, im borcvebis gadaRma. soflis<br />
kacebma es kargad icodnen da miwas xan<br />
emudarebodnen, xanac simReriT ealersebodnen:<br />
guli gagvixsen, gagviRimeo.<br />
nayofis xelmomWirned gametebas<br />
mxolod miwas ver daabralebdi: dReebi<br />
iyo pirquSi – aq, am kuTxeSi mze didxans<br />
ver sZlebda – mcire JamiT Semobrialdeboda,<br />
yovel kuTxe-kunWuls<br />
madlian sxivs mohfenda da dasaZineblad<br />
garboda, iq amouSvebda xvrinvas.<br />
ise iqceoda, TiTqos viRacas dautatanebia<br />
`ase momwvda, babnavsa da mis<br />
gareSemo soflebSi, muxli mogirTxams,<br />
xevxuvebic ki gagibrwyinebia!~ mze im<br />
viRacas Tavdaxrili usmenda, magram<br />
soflis kacebis Txovna-mudaras,<br />
madlian simReras, Tu davalebas `im<br />
kuTxeSic Semoixede, es kuTxe ar dagve-<br />
Crdilos~-o, angariSs uwevda, amitomac<br />
Semoirbenda xolme.<br />
kacebi miwas imdens ejaxirebodnen,<br />
mezoblisadmi avadmziraloba, mtroba<br />
maTSi adgils ver hpovebda. saamiso<br />
dro aRar hqondaT. ra dagimaloT da,<br />
aRarc – Zala: rTvels rom morCebodnen,<br />
sanam miwa Tovls sabaniviT waifarebda,<br />
mas dastrialebdnen Tavs. Tu ar<br />
mouare, Tu ar mixede, sulac zurgs<br />
gaqcevs, gagebutebao.<br />
Tu miwa esoden xelmoWerili, Zunwi<br />
iyo, Tu miwa Zlier ar swyalobdaT, ise-<br />
Ti mdinare CamoudiodaT, zogi dedas,<br />
zogi Zmobils, zogic – gul-RviZls<br />
(ufro metad mTvralobisas) eZaxda.<br />
mdinares imdennairi Tevzi mohyveboda,<br />
sulac uxiagi miwis mkvidrTac kargad<br />
daapurebda.mdinarem SeinarCuna sofeli<br />
– mdinare da misi binadarni rom ara,<br />
sofeli ara mxolod ar gaizrdeboda<br />
da ase ar gamravldeboda, arc iarsebebda.<br />
aqauri qal-kacni ramenairad<br />
monaxavdnen gzas qarTlis kalTauxvi<br />
miwiT maZRari kuTxeebisaken. aq Tevzi<br />
yovel mosaxles karze ukakunebda.<br />
amaswinaT Tuxo mezoblebs uambobda: `e,<br />
ranairni arian, kaco, am msusxav, civ<br />
wyalSi, xeli ver Camiyvia, Tevzi Cemi<br />
xelis gulze iSlis loginsa~. ase rom,<br />
mdinare sicocxlis nawili gamxdariyo<br />
– imdenad moalerse, imdenad sayvareli,<br />
umisod versad ver gaZlebdnen. Tu<br />
qari amovardeboda da mdinaris duduni<br />
yurSi ar CaesmodaT, veRar isvenebdnen<br />
– qaris Rmuili ki ar awuxebdaT,<br />
mdinare xmas ver gvawvdenso. mdinare-<br />
Si, cxadia, banaobdnen, suls Svebas<br />
aZlevdnen, magram gegonebodaT, ara<br />
imdenad sabanaod, imisTvis ufro Cadian,<br />
miealerson, gulTan miikrano.<br />
mdinares ganiers ver etyodi, erTi<br />
dRenaxevris saxnav-saTesi mindvris<br />
siganisa Tu iqneboda. gazafxulidan<br />
rTvelis CamTavrebamde, merec – roca<br />
Rrubeli ufro xSirad stumrobdaT,<br />
vidre mze, dRe ar gamoereoda,<br />
mdinares ar mialersebodnen. TumcaRa,<br />
ise Cqara, sulmouTqmelad morboda,<br />
ise modgafunobda, TiTqos mgeli<br />
dadevnebiao. biWebi mdinareSi erTi<br />
JriamuliT, Jivil-xiviliT Setyapundebodnen,<br />
xanmoreulni – auCqareblad.<br />
Sig Sevidodnen Tu ara, wylis<br />
zedapirs xelisguls ise gadausvamdnen,<br />
TiTqos mZinare Svils ealersebiano.<br />
qalebi qvemoT iyridnen Tavs, iq, sadac<br />
mdinareSi SemoWrili borcvi Seu-<br />
Zlebels xdida dagenaxa, borcvis miRma<br />
ra xdeboda. veravin ver xedavda, iq<br />
qalebi ras iqmodnen – banaobdnen, Wur-<br />
Wels akrialebdnen, Tu TavTavianTi<br />
guram baTiaSvili<br />
sofeli<br />
aJrJolebdaT, imas ki ara fiqrobdnen,<br />
dasawuri yurZnis weliwadSi erTxel<br />
xelebsSua moqceva ufro saamuria, vidre<br />
yovel Rame erTi da igive ZuZusi.<br />
yurZnis dawurvis Semdeg ki dasxdebodnen,<br />
purobdnen da ise mRerodnen,<br />
xeebze Semomsxdari Citebi WikWiks swyvetdnen,<br />
momRerlebs ugdebdnen yurs.<br />
rTveli morCeboda Tu ara, sofeli ise<br />
gairindeboda, WurWlidan WurWelSi<br />
Rvinis gadasxma-gadaRebisas, Rvinis<br />
Tqrialis xmasac gaigonebdiT, SukebSi<br />
ki maWris suni trialebda.<br />
xandaxan Zroxa Tu daaRebda pirs da<br />
daibRavlebda. imasac, albaT, maWris<br />
mWaxe suni awuxebda da es abRavlebda.<br />
es iyo da es. meti xma aq arc ismoda.<br />
bindi rom Camowveboda, gaSlil<br />
fardagze dawvebodnen da ramdeni<br />
yurZenic ar unda hqonodaT dakrefili,<br />
gina – dawuruli, an Rvino<br />
daleuli, coli da qmari imden alerss<br />
imetebda erTmaneTisaTvis, am mrume<br />
RameSi iseT siames hpovebdnen, gemrielad<br />
CaeZinebodaT. ca rom fers icvlida<br />
da mamali mzis amobrZanebasac<br />
auwyebda qveyanas, qalebi fardagidan<br />
cqvitad wamoxtebodnen, balRebs ise<br />
uvlidnen, gaRviZebul qmars ise<br />
apurebdnen – nura jani nu mogklebodes,<br />
nurca survili da misi asrulebis<br />
Roneo, mixvdebodiT, am adamianebis<br />
cxovrebas, raoden ofldasaRvrelic<br />
ar unda yofiliyo,<br />
gemoc mosdevda.<br />
WirSi erTad dgoma xom wesad hqondaT.<br />
esec gasaWirma aswavlaT – Tavad<br />
umal mzad iyvnen mezoblebs miSvelebodnen,<br />
magram siSoris gamo, TiTqmis<br />
ver axerxebdnen. Tu am sofels mteri<br />
mouxteboda, Tavad umklavdebodnen –<br />
sanam mezoblebi moeSvelebodnen, piryviTelni<br />
ukve gaRma iyvnen gasulni.<br />
piryviTelTa xSirma Tavdasxmebma babnavelebi,<br />
didic da patarac, gaayoCaRa<br />
da mTel qarTlSi gauTqva saxeli.<br />
qarTlis daba-soflebSi babnavel bi-<br />
Webs xSirad axsenebdnen. egeni `ver mogarTviT~<br />
biWebi ariano, es ki imas niSnavda,<br />
mag biWebTan ubralod araferi<br />
gamogivaT, erTob yoCaRebi gaxlavano.<br />
erTxel, es ambavi manam moxda, sanam<br />
taosis Zroxa or xbos erTdroulad<br />
moigebda, piryviTelT – isini CrdiloeTiT,<br />
mTebSi saxlobdnen – kuTxis<br />
ymawvilebi da qalebi kidev erTxel<br />
gautacniaT. mTavar noes – spasTan er-<br />
Tad Camouvlia: visac tyveTa gan-<br />
Tavisufleba mterTan brZoliT gwadiaT,<br />
momyeviTo. am soflidan bare ormoci<br />
ymawvili umalve gadgomia gzas.<br />
ra SeutyviaT, mTavari noe gvpatronobs,<br />
mTavari migviZRvis brZola-<br />
Sio, WaRaraSereulnic ver daukavebiaT,<br />
Sin aRaravin darCenila. mTavris<br />
winamZRolobiT piryviTelT didZali<br />
xalxi misdevda, magram momxduris ganadgurebis<br />
Semdeg, yvela am soflis<br />
ubadlo vaJkacze – Tanoze alaparakda:<br />
ise ubrZolnia, imdeni piryviTeli<br />
daunarcxebia miwaze, SubiT imdeni momxvduris<br />
gul-mkerdi Seungrevia, yvela<br />
kiTxulobda: sad daibada, an Subis<br />
egre marjved qneva sad iswavlao. mTavars<br />
uTqvams, mag – babnavidan – iseTi<br />
biWebi gamosulan, gana mxolod sofeli,<br />
gina es kuTxe, mTeli qarTli usaxelebiaT.<br />
nuTu, ara gsmeniaT, nuTu papebs,<br />
ar uambniaT: rac farnavazma azo<br />
dasjabna da taxti daisakuTra, sxvas<br />
aravis ikarebda, mxolod mag soflis<br />
biWebs iaxlebdao. am ambavs xalxi Taobidan<br />
Taobas gadascemda.<br />
magram es adre iyo. axla qarTlSi<br />
sxvani mefobdnen, azo aRar axsovdaT,<br />
farnavazze ki imas ambobdnen ega,<br />
vgoneb, papaCvenis papis papis zeobisas<br />
mefobdao.<br />
noe-mTavari laSqrobidan karg<br />
gunebaze brundeboda – gatacebuli<br />
qal-vaJni uklebliv da saR-salamaTi<br />
mohyavda Sin. piryviTelni ise davlewe,<br />
bare aT weliwads welSi ver gaimarTebian,<br />
verafers gabedaven, qal-vaJnic<br />
mSvidad igrZnoben Tavs da mxvnel-mTesvelnico.<br />
saRamo xani rom Camomdgara,<br />
mTavarica da misi mamacnic erT sofel-<br />
Si SeCerebulan. iq puroba da cekva-<br />
TamaSi gaumarTavT gogo-biWebi saRsalamaTni<br />
dagvibrundneno. mTavars<br />
erTi msxvilnawnaviani gogosTvis Cauvlia<br />
xeli da Tano sad aris, aq momgvfragmenti<br />
romanidan<br />
kacebisa da Svilebis samoss recxdnen.<br />
ramdenjer yofila, rom am morbenal<br />
mdinares samosi gautacnia, dadevnebian,<br />
zogjer mdinaris tyveobidan dauxsniaT,<br />
zogjerac – vera. es mdinare imitomac<br />
uyvardaT, naTesavad, axloblad<br />
imitom miaCndaT, rom masSi arasodes,<br />
aravin ar damxrCvala – arc<br />
anci, gaugonari bavSvi, arc Zalagamoleuli<br />
moxuci, Wabuki xom ara da ara!<br />
xom ase sulmouTqmelad mirboda, siRrmec<br />
xom karga Zali hqonda, siganisa<br />
ukve giTxariT _ dRenaxevris saxnavsaTesisa-meTqi,<br />
am soflis arcerT kacs<br />
am wyalSi suli ar amoxdomia, amitom<br />
misi alersic saamuri iyo da Tevzeulic.<br />
sofelsa da mdinares Soris iseTi<br />
mimndobloba, siyvarulianoba Camovardniliyo,<br />
adamiani ukeTess ver inatrebda.<br />
gaRma napiramde mxolod Wabukebi<br />
gascuravdnen xolme. am dgafuna, erTmaneTTan<br />
moqiSpe, ayelyelavebul tal-<br />
Rebs mxolod isini sZlevdnen, iqiTa<br />
napiramde mividodnen da ukan brundebodnen,<br />
erTi wuTiTac ki ar Seisvenebdnen.<br />
gaRma napirze aravin ar gadasula.<br />
sofelSi yvelas ase swamda: im napirze<br />
uxseneblebi binadroben, SeRamdeba Tu<br />
ara, manam, sanam mTvare qveynierebas<br />
madlian Suqs mohfens, iq uxseneblebi<br />
da mglebi erTmaneTs ebrZviano. ai,<br />
roca mTvare gamobrZanebas inebebs,<br />
erTnica da meorenic – uxseneblebica<br />
da mglebic – TavTavianT bunagebs<br />
ubrundebian da kbilebs ilesaven, kvlav<br />
sabrZolvelad emzadebiano.<br />
rogorc ki mTvare savaxSmod gabrZandeba,<br />
eseni isev erTmaneTs ebmian da<br />
maTi sisxliani Setakebis Tanmxlebi<br />
ymuili, sisini ciskris gaxsnamde grZeldebao.<br />
sofelSi Winkebis SiSi hqondaT,<br />
iqneb, ufro metadac, vidre gaRma napirze<br />
uxsenebelTa da mgelTa Serkinebisa.<br />
iq isini erTmaneTs yels Radraven,<br />
CvenTan ra xeli aqvT, ai, Winkebi rom<br />
imaTi sisxlisRvris gamo, aqeT gamorbian,<br />
es ariso cudi. sofelSi ambobdnen:<br />
gaRma napirze Winkebi cxovroben,<br />
ege, xviara xeebi, foTlebi faravT da<br />
amitom ver vxedavT, mTvaris vaxSmobis<br />
Jams, roca uxseneblebi da mglebi erTmaneTs<br />
erkinebian, Winkebs SiSiT guli<br />
misdiT da Cvens sofelSi gadmoskupdebian.<br />
Tu Ramis sibneleSi ezoSi gasul<br />
qalwuls, gina ymawvil kacs moixelTeben,<br />
itaceben, rom iq, mdinaris iqiTa<br />
mxares, Serkinebulebs miugdon da amiT<br />
iqneb, daaSoSminono. sofelSi Winkebis<br />
erTi mnaxvelic hyavdaT: kacia ase hyveboda<br />
am ambavs: `me gana marTla Serekili<br />
kacia var, ase Tqven SemarqviT, ege, im<br />
bayayiviT pirmokumulma mium Tqva<br />
Cemze, ega Serekiliao, Torem. Cemi sibrZnis<br />
ambavi qarTlis mefesac ki moexseneboda.<br />
erT Rames ki ezoSi maWris<br />
dasaxedad gamosuls, Winkebi damesxnen<br />
Tavs. karga xans vumklavdebodi, gaRma<br />
napirze rom mivyavdiT, aT Winkas<br />
erTdroulad wavuWire yelSi xeli.<br />
imaTac sxva gza aRar darCenodaT,<br />
mdinareSi momisroles. me erTi Winka<br />
mainc gamovitace, mas mere var cota,<br />
sul cota Serekili, Torem saamiso ra<br />
mWirda. aki giTxariT, Cemi sibrZnis ambavi<br />
mefis karzec ki icodnen-meTqi. is<br />
Winka axlac mdinareSi myavs damaluli,<br />
drodadro vakiTxav, Cems sam Svilsa<br />
zrdis, am sofelSi magisnairi mze-<br />
Tunaxavi qali sizmarSic ar unaxavT,<br />
egec uxeTqavT gulsa: mag Serekils ege-<br />
Ti mzeTunaxavi unda hyavdes, Cven kidena<br />
es dafexvilebio aba!~<br />
arada, mdinaris gaRma, manam, sanam<br />
mzera swvdeboda, xedavdnen, rom<br />
uzarmazari sivrce ukacrieli iyo.<br />
arc is daunaxavs vinmes, RamRamobiT<br />
uxseneblebi da mglebi rogor ebrZodnen<br />
erTmaneTs – es gadmocemiT icodnen.<br />
SeRamdeboda Tu ara, iseTi sibnele<br />
Camowveboda, sakuTar TiTsac ver xedavdnen.<br />
soflis zogierTi xanmoTeuli diasaxlisi<br />
diliT Tavwakruli gamodioda<br />
da ambobda:<br />
– wuxel gaRma napirze iseTi omi<br />
hqondaT, mTeli Rame Tvali ver movxu-<br />
We, dRes misavaTebuli var.<br />
zogi ki sxva rames ambobda:<br />
– iriJraJa Tu ara, ra ambavi atexes<br />
Winkebma, moTqma-godebiT gadadiodnen<br />
gaRma napirze. veravin moigdes xelT,<br />
veravin moitaces da maTi zuzuni,<br />
godeba qars ise mohqonda, Zili ar momekara.<br />
ai, rasa vgevar, vai, ra dReSi<br />
var!<br />
sofels xmauriani ar eTqmoda, an<br />
rogor, riT unda exmaurnaT – TavTavianTi<br />
sacxovrisidan dilaadrian gadiodnen.<br />
yvela Tavis wil miwas ejaxireboda.<br />
yvelas is ewada, ojaxisaTvis<br />
sarCo-sabadebeli mietana. es iyo mTavari<br />
sazrunavi. ai, yurZnis dawurvis<br />
Jami rom dgeboda, maSin ki axmaurdeboda,<br />
aqoTqoTdeboda sofeli. iseTi<br />
gamococxleba daetyoboda, ise midimodiodnen,<br />
gegonebodaT, qorwilSi<br />
miiCqarian, ariqa, droze mivideT,<br />
Torem, nefe patarZals fardagze rom<br />
moiqcevs, raRa drosi iqneba, Cven viRa<br />
mogvxedavso. yurZeni godrebiT mohqondaT,<br />
qvevrSi yridnen, didi Tu patara,<br />
qali Tu kaci, zed Sedgeboda da<br />
ise xtunaobdnen, iseTi sixaruli hqondaT,<br />
TiTqos Wiakokonas gars uvliano.<br />
kacebi CenCos xelebsSua rom<br />
moiqcevdnen, raTa yurZnisagan ufro<br />
meti da meti wveni gamoewuraT, ramden<br />
qals unatria, `e, Cemi kaci mec ro ZuZuebSi<br />
egre mavlebdes xels, ra siamis momgvreli<br />
iqnebodao~. ocnebobdnen da
9 - 22 dekemberi 2011<br />
areTo, ubrZanebia. Tanos rom mTavris<br />
win muxli moudreknia, mTavars uTqvams,<br />
gana muxlis mosadrekad, imisTvis<br />
gixme, ai, am gogosTan cekva-TamaSSi<br />
gagsinjoo. is mkerdmaRali, lurjTvaleba<br />
gogo, iseTi cqviti yofila,<br />
mTavars sityva arc daemTavrebina,<br />
sacekvaod gasula da Tanos Tavad<br />
uxmo Turme, `gamodi, mecekveo~ ise<br />
cekvavdnen, gegonebodaT, erTmaneTs<br />
epaeqrebiano, Tano dauvlida da<br />
cekviT SesZaxebda: `Sors nu gamirbi,<br />
axlo modi!~, gogo ki cekviTve miugebda:<br />
`visac xilis moxilva unda, ufro<br />
meti simarde gamoiCinos, egre zozinzozina<br />
verafers gaxdebao~. Tano<br />
TavSekavebulad mardobda, amodena<br />
xalxis Tvalwin qalTan paeqroba<br />
erideboda. is kidev, is mkerdmaRali da<br />
lurjTvaleba gogo, ufro da ufro<br />
aqezebda: Tu ase gairjebi, verc verafers<br />
ewevio. qal-vaJis paeqroba karga<br />
xans gagrZelebula. arc erTi moqancula<br />
da arc meore gamdgara gverdze.<br />
mere mTavars Tanoc da is gogoc<br />
TavisTan uxmia da ukiTxavs: `axla<br />
rogor moviqceT~ Tanos uTqvams:<br />
`rogorc Sen giTqvams guli, mec ise<br />
moviqcevi~. gogos ki: `rasac mSobeli<br />
mama mibrZanebs, imas gavakeTebo~. `mamam<br />
ro is giTxras, am biWs colad nu gahyvebio~<br />
– RimiliT ukiTxavs mTavars. gogos<br />
Tavi Cauqindravs. mTavari ki xmama-<br />
Rla CasZiebia – `ha, mamam ro am biWze<br />
gaTxoveba dagiSalos, raRas izam~<br />
`mTavari Sen xar, Sens sityvasTan mama-<br />
Cemi ras gaxdeba!~ – undoda SeeZaxna<br />
gogos, magram enas kbili daaWira, Cveuli<br />
siTamame daioka da Tavi Zirs daxara.<br />
es Tavis daxra rasac niSnavs, es<br />
buRasaviT ymawvili mixvdeba, Tu eg ver<br />
mixvda, mTavari Caxvdeba yvelafersao.<br />
noe-mTavars gogos mama moukiTxavs. is<br />
kaci rom win gamosula, erTxans uxmod<br />
Sescqeroda, moWril mklavze akvirdeboda.<br />
`Sena... Sena eg mklavi... Sen xom<br />
eg mklavi... maSin, vgoneb, aba, gamaxsene,<br />
maSin visTan gvqonda Cxubi~ `yvelaferi<br />
kargad gaxsovs~, miugo gogos<br />
mamam.<br />
noe gaCumebula. TamaSis xalisi<br />
daukargavs da `ho, kargi, ise gixmeo~<br />
Caulaparaknia. is kacic – gogos mama –<br />
ukan gabrunebula. gawiwmatebul gogos<br />
ki mTavrisaTvis SeuZaxnia:<br />
– riRasTvis ixme, is gewada, gagego,<br />
xeli amouvida Tu ara<br />
– qalze rato araferi mkiTxe –<br />
daawia mTavarma gogos mamas. kacma<br />
mxrebi aiCeCa, me ra unda gkiTxo, Tu ram<br />
fiqrad mogsvlia, mibrZaneo.<br />
– me ase mgonia, mag Seni gogosTvis<br />
eg biWia gaCenili, Seni gogo ki – mag<br />
biWisTvis. memorCilebi, Tu gixaria<br />
– kidec gemorCilebi, kidec mixaria.<br />
noe-mTavarma sulmouTqmelad Tqva<br />
saTqmeli: `am wuTidan Seni gogo Tanos<br />
colad gamomicxadebia – mere Tanos<br />
miubrunda – waiyva, mesame orSabaTs<br />
SenTan CamovalT, da daglocamT!~<br />
Taxos TanosTvis ise Cauvlia xeli,<br />
TiTqos es piryviTelTa risxva Wabuki<br />
moulodnelad amovardnil qaraSots<br />
mihqonda, aman ki wamiwam miuswro, haer-<br />
Si nafotiviT ar daatrialoso.<br />
is ki, Tano, idga da iRimeboda.<br />
aqedan babnavamde kidec neba-neba<br />
gevlo, mzis amosvlidan mTvaris<br />
gamoCenamde savali gza iyo – ai, im<br />
mTaze mofenil tyes, mere unagira<br />
goraks gadaivlidi da Tanos soflisaken<br />
daeSvebodi. Tano da Taxo ki<br />
Svidi dRe da Svidi Rame midiodnen –<br />
tyeSi yofna da alersi irCivnes Sin misvlas.<br />
xviara foTlebSi iwvnen, zedac<br />
foTlebi eyaraT, mze rom Tvalebze<br />
daaWyitebdaT, amodena – deviviT kaci<br />
adgils inacvlebda: Taxoze ise moeqceoda,<br />
vinmes rom daenaxa, Sehkivlebda<br />
`gaWylets, am sabralo qals suls<br />
gaafrTxobinebs.~ Taxo ki amodena kacis<br />
qveS ise grZnobda Tavs, gegonebodaT,<br />
bumbulSi moqceula da mecxre<br />
caze nebivrobso – Tvalebsa da sulSi<br />
mze udgeboda, iseTi bednieri iyo, ise-<br />
Ti warmtaci, am wuTebSi Tanos mis<br />
cqeras araferi ujobda. nanadirevs<br />
sWamdnen, wyaros wyals svamdnen, erTmaneTs<br />
ealersebodnen, meti arc ram<br />
ewadaT. erTi kvira midiodnen-meTqi,<br />
giTxariT, kidev gaigrZelebdnen keriisaken<br />
mimaval gzas, magram am droisaTvis<br />
iseTi uCveulo wvimebi wamosula,<br />
xeebi foTlebisganac ki gauZarcvavs –<br />
zariTa da zaTqiT mohqonda, ara mxolod<br />
foTlebi, xeTa totebic ki. mohqonda<br />
da mohqonda...<br />
unagira goraki sirbiliT gadaiares.<br />
mTavari, ara mesame orSabaTs, sami<br />
Tvis Semdeg CamobrZanda. mdinaris piras<br />
uxmod mimodioda –tivis Sekvras<br />
eloda. mze rom Subis tarze dadga,<br />
tivze CabrZanda. sofeli retdasxmuli<br />
Sescqeroda, mTavari rogor gadavida<br />
gaRma napirze. abjrosnebi gars<br />
exvia, is ki win da win midioda.<br />
mdinare saRamo xans gadmoscures.<br />
xmeleTze gadmovida Tu ara, mTavarma<br />
Tanos uTxra Sens keriaSi wamiyvaneo,<br />
Taxo rom dainaxa, gaiRima da ikiTxa:<br />
`maS, erTmaneTisTvis gaCenilxarT~<br />
qali auCqareblad moZraobda.<br />
adrindeli simkvircxle da siTamame<br />
sadRac gamqraliyo. morcxvobda<br />
kidec.<br />
– maS, qorwilis Jamic damdgara! –<br />
Tqva mTavarma da gareT gamovida, iq<br />
mTeli sofeli eloda. cxenze rom Sejda,<br />
iman ise daiWixvina, TiTqos viRacas<br />
amcnobda _ aha, movdivarTo.<br />
mTavarma yvelas gasagonad uTxra<br />
Tanos: `am sofelSi Cemi Tvali da yuri<br />
Sena xar, Sennairi biWebi gamomizarde.<br />
Cven ki imaze vfiqrobT,es kuTxe gavamdidroT,<br />
meti baraqa gqondaT, geqnebaT<br />
kidec!~. – yvelam SeniSna: mTavari bolo<br />
frazas rom ambobda, gaRma napirs Sescqeroda.<br />
simdidre, baraqa yvelas ocnebaa, am<br />
soflisa ki miTumetes, magram raxan<br />
mTavarma ar ineba, imis Tqma, Tu rogor<br />
unda iyos meti baraqa, veravin Sehbeda<br />
ekiTxna, riTa da rogorao.<br />
ramdenime xanSi ki Taxos naTqvamma<br />
ramdenime sityvam sofeli aaforiaqa.<br />
Taxo mTavris nebas gvimxels, aba, aseT<br />
rames risTvis ityodao.<br />
es ambavi ase iyo: sofels erTi elami<br />
kaci hyavda. im kacis saxeli aRaravis<br />
axsovda, imis gamo, rom erTob momcro<br />
tanisa, Txel-Txeli, foToliviT msubuqi<br />
iyo, yvela pawuas eZaxda. pawuas ise-<br />
Ti Zlieri xma hqonda, ifiqrebdiT,<br />
mdinares orad gahyofs, ai, am mTas ki<br />
Tu ar daSlis,iqiT mainc gadaagorebso.<br />
ai, es pawua, sadac ki gamoCndeboda,<br />
yanaSi, Tu wyarosTan, Tevzaobisas, Tu<br />
tablasTan, sul erT ambavs uambobda<br />
xalxs:<br />
`unagira goraks miRmidan moyvanilma<br />
qalma Tanos iseTi ram gamoucxada,<br />
yurebi axlac mixurs: `egre cxovreba<br />
rogor iqneba, aq ras udgexarT!<br />
Cvenke iseTi miwaa, Tqvenodena Sromas<br />
rom eweodnen, xuT amnair sofels sul<br />
hari-harales aZaxebso~.<br />
mereda, mag naTqvamma yurebi rad<br />
agixura, gana, ar ici, gana, dRes gaige,<br />
miwa rom bexreki gvaqvso, ekiTxebodnen<br />
soflelebi, pawua xmas dauwevda da<br />
xalxs Sinaurulad andobda imas, rasac<br />
am Zalze sandomiani qalis naTqvami ni-<br />
Snavda:<br />
– mand saqme sul xvagvarad unda<br />
iyos, Torem Sen meti maxvili goneba<br />
mogdevs da ukeT gasWri. eg Tano amodena<br />
kaci kia, piryviTelebs ki daeria,<br />
magram... – pawua tuCebs mokumavda, cas<br />
axedavda, xmas kidev ufro dauwevda da<br />
ganagrZobda – ukmarisoba mosdevs,<br />
zogierTi nawili, ai, isa, kacisTvis ro<br />
mTavaria, Zalze pawua gamouvida, arada,<br />
am asos zoma-wona qalis siamovnebis<br />
mauwyic ari, rac ufro didia, met<br />
siames gvris da surosaviT gexveva,<br />
zogs ki ise pawua aqvs... ai, amiT gulnakluli<br />
qali miwas gviwunebs. aba, mosavlis<br />
simcires risTvis unda Seewuxebina.<br />
roca qals is ar hyofnis, mosavals<br />
ki ara, mzes dagiwunebs~.<br />
amis gamgone yeyom imdeni icina,<br />
lamis CabJirda, pawuas kefaze xeli<br />
amohkra da Tqva:<br />
– pawuav, Sen rac Tavidan bolomde<br />
xar, Tanos imodena hkidia.<br />
beCom yvelaferi sul sxvagvarad<br />
axsna:<br />
– raxan mTavris SerCeuli patarZali<br />
Tavisi kuTxisken gadabirebas<br />
gvipirebs, gamodis, mTavris survils<br />
gvimxels, mTavars es sofeli, mdinarec<br />
riRacisaTvis, an viRacisaTvis sWirdeba,<br />
Cveni ayra ganuzraxavs.<br />
xalxma es azri ufro sarwmunod<br />
literaturuli gazeTi<br />
<strong>proza</strong> 11<br />
miiCnia da swored amitom Cavarda<br />
sagonebels, aforiaqda.<br />
magram, soflis ambavi mogexsenebaT:<br />
yvela satkivars iSuSebs, male pawuas<br />
naTqvamic miiviwya da beCos mosazrebac.<br />
mTavari is iyo, balRebi mSier-mwyurvali<br />
ar hyavdaT. Rrials gana imisTvis<br />
morTavdnen, gvSiao, egre xmagaucemlad<br />
rad dagvagdeTo _ mosavali<br />
ase Tu ise, akmayofilebdaT, amaze<br />
meti kidec hqonodaT, sad unda waeRoT,<br />
sofels sami mxridan borcvebi ertya,<br />
gegonebodaT, es ruxi borcvebi aq imisTvis<br />
CamoedgaT, sofeli danarCeni<br />
samyarosgan gaecalkevebina, unagira<br />
gorakis gadavla ki sicocxleSi orsamjer<br />
Tu mouwevdaT, umetesad maSin,<br />
roca mTavari laSqars eZaxda. gorakis<br />
gadaRma soflebidan ramdenime qali<br />
Tu daesvaT colad, isinic dawvrilSvildebodnen<br />
Tu ara, am unagira<br />
gorakis gadavlis arc Zali hqondaT,<br />
arc– dro. saqoneli, miwa, balRebi,<br />
mter-moyvare... ramdeni ram iyo misaxedi.<br />
mokeTeebic ki iSviaTad gadmodiodnen<br />
goraks.<br />
mas Semdeg, rac mTavarma brZana, Cven<br />
kidev am kuTxis simdidreze vizrunebTo,<br />
bare orma rTvlobam Caiara.<br />
amasobaSi, swored xuTiode kviris<br />
winaT, Tanos mesame vaJi gauCnda.<br />
im Rames Tano Sin ar iyo. `mTvare<br />
midamos ise anaTebda, aRar gadavde,<br />
zamTrisTvis SeSis saWrelad avedi~,<br />
uTxra dilas Taxos. colma ki ucnauri<br />
ram uambo Tanos. TumcaRa, Taxos<br />
Tavad ver gaerkvia, ras uambobda: sizmarSi<br />
nanaxs, Tu cxads. jer Tqva, sizmari<br />
unda giambo, daujerebeli ram<br />
vnaxeo. mere ki imas giambob, rac saku-<br />
Tari TvalebiT davinaxeo. `aseTi ra<br />
dainaxe, sad ra xdebodao~ – CaeZia<br />
Tano. `balRi viSviSebda, ver isvenebda.<br />
ise tiroda, Zili wamarTva. raRa<br />
meqna, wamovdeqi, gulze mivikar da gareT<br />
gamovedi, iqneb, TamaS-TamaSma aamos<br />
da CaaZinos-meTqi. raRac SeZaxilebi<br />
momeyura, ai, iq, koncxTan, qalebi<br />
rom mdinareSi sarecxs vrecxavT,<br />
didZal xalxs moeyara Tavi. auarebeli<br />
qali da kaci, ymawvili, Tu bavSvi,<br />
sapyari moxuci SequCuliyo. maTi rigi<br />
kaklis xeebamde swvdeboda. uxmod<br />
idgnen, drodadro Tu SesZaxebdnen<br />
TiTo-orola sityvas. Rame naTeli iyo,<br />
mTvariT gasxivosnebuli, magram aqedan<br />
iqamde mzeras ver vawvdendi – rac ar<br />
unda naTeli iyos, Rame mainc Ramea. xis<br />
morze Camovjeqi, balRi kalTaSi Cavisvi<br />
da im mofusfuse xalxs mivaCerdi.<br />
rac me davinaxe, axlac ar vici, marTla<br />
davinaxe, Tu sizmari iyo, pirkata<br />
meca da xis moridan wamovxti, balRi<br />
balaxebSi dagorda da aRrialda~.<br />
– aseTi ra dainaxe, balRic ki balaxebSi<br />
rom Caagore – daeWvebiT ikiTxa<br />
Tanom.<br />
– davinaxe davinaxe ki mdinare<br />
Sedga. wyalma mdinareba Sewyvita.<br />
xalxi ki kvlav uZravad idga. imaTi<br />
rigi ai, mdinaridan kaklebamde swvdeboda.<br />
simRera rom daiwyes, kvlav xis<br />
morze Camovjeqi, simRera iyo, Tu galoba<br />
balRic ki gairinda, smenad iqca.<br />
egre galobiT daiZrnen mdinarisaken.<br />
wyali yalyze Semdgari cxeniviT idga,<br />
wina fexebi aekecna, darajad dadgomoda<br />
mdinaris fskerze galobiT mimaval<br />
xalxs da ise garindebuliyo,<br />
rogorc balRi Cems kalTaSi.<br />
xalxi didxans midioda gaRma napirisaken.<br />
imden xans, rom... balRis tirilma<br />
gamomaRviZa – mze Tavze dadgomoda,<br />
mdinare ise mirboda, rogorc<br />
minaxavs. modioda da Sxefebs isroda.<br />
napirze ki aravin iyo. Sen sad iyavi am<br />
dros `aki giTxari, zamTrisTvis SeSas<br />
vimaragebdi-meTqi~ – gaRizianebuli<br />
Tano fardagisaken gaemarTa `wavuZineb.~<br />
fardags rom miuaxlovda,<br />
cols moutrialda – iseT rames ubnob,<br />
eg ambavi arc aravis uambo... adamiani<br />
verafers gaigebs... areul-dareuli<br />
sizmari ginaxavs, nuRarsad ityvi,<br />
xalxi sicils dagayris.<br />
fardagze dawva da Zils misca Tavi.<br />
am dRis Semdeg rasac babnavelebi<br />
gaRma napirze amCnevdnen, imdenad<br />
daujerebeli gaxldaT, Tavsac ar utydebodnen,<br />
xalxsa vxedavTo, midi-modiano,<br />
mere cisken mimavali kvamlic dainaxes.<br />
babnavelebs Tvali da yuri gaRma<br />
napirisaken hqondaT. adamianebsac am-<br />
Cnevdnen, kvamlsac. nanaxi kidec<br />
sjerodaT, kidec – ara. amasobaSi Semodgomac<br />
dadga. mdinaris Tavze burusi<br />
moxSirda da gaRma napiris xilva<br />
kidev ufro gaWirda. `netai, mdinare-<br />
Si vinme Sevides, gaRma napirs miadges<br />
da gagvagebinos, gveCveneba, Tu marTla<br />
adamianebi mimodian im uxsenebel-<br />
Ta da mgelTa saufloSi~<br />
Semodgomis qarSi mdinareSi aravin<br />
Sedioda. imis gagebis survili ki, rac<br />
mdinaris iqiTa mxares xdeboda, babnavelebs<br />
TandaTan uZlierdebodaT.<br />
mere zamTari Camodga da am survilmac<br />
iseve miiZina, rogorc am dros zogierTi<br />
cxoveli iZinebs babnavis tyeeb-<br />
Si. am xanmokle da uferul dReebSi miwas<br />
sagazafxulo xvna-TesvisaTvis<br />
amzadebdnen, saqonelsac dastrialebdnen<br />
Tavs, venaxsac uvlidnen, umetesad<br />
ki tablasTan jdoma da musaifi<br />
uwevdaT, cxadia, Rvinis TamadobiT.<br />
aba, uRvinod tablas ra fasi hqonda.<br />
dasxdebodnen, musaifobdnen, Rvinos<br />
svamdnen da ise amRerdebodnen, xeebze<br />
SemorCenil im gulyviTela Citebsac<br />
siames gvridnen. erT-erTi amgvari Camuxvlisas,<br />
vinc Cven fexsa gvbans da<br />
balRebs gvizrdiso, imaTi sadRegrZelo<br />
rom Tqves, Rvinomoreulma yeyem<br />
imaze wamoiwyo saubari, razec aravin<br />
arafers ambobda, `balRebs ki mizrdis,<br />
magrama sibere rom Seepara gina Tu<br />
ara, gaRma napirze xalxi cxovrobso.<br />
gana, iqneba im samgleTSi xalxi iyos!~<br />
amaze erTi xmauri, SeZaxilebi atyda –<br />
yeyes amtyunebdnen, Seni qali swores<br />
ambobs, Sen daberebulxar da ara isao.<br />
pawuam magidas xeli dascxo da Tanos<br />
SesZaxa:<br />
– unda gadasuliyav da genaxa, ra<br />
xdeba iqa, egre rogor iqneba! – ukmayofilo,<br />
kopebSekrulma Tanom xmadabla<br />
ikiTxa:<br />
_ `Tu egrea, Sen miTxari vin arian<br />
iqa!~<br />
pawuam ki garSemo myofT gadaxeda:<br />
– gesmiT, xalxno mTavari amas eubneba,<br />
am kuTxeSi Cemi Tvali da yuri Sena<br />
xaro, es ki me mekiTxeba, iqao, Cven gaRma,<br />
vin saxlobso.
12 interviu<br />
literaturuli gazeTi<br />
mkiTxveli<br />
_ qarTuli mwerlobis SesaniSnavi<br />
mcodne da araerTi saintereso<br />
kvlevis avtori brZandebiT. rogorc<br />
filologiis doqtors, sagnis mimarT<br />
profesiuli damokidebuleba<br />
gaqvT da es bunebrivia. Tumca sainteresoa,<br />
Sua saukuneebis avtorTa<br />
Soris vin aris Tqveni, rogorc mkiTxvelis<br />
rCeuli<br />
_ vfiqrob ioane sabanisZis `abos<br />
wameba~ Zalze mniSvnelovani hagiografiuli<br />
Zeglia. Tavdapirvelad,<br />
swored misgan daiwyo erovnuli TviTdafiqreba,<br />
TviTCaZieba, daiwyo laparaki<br />
imaze, Tu vin varT Cven da ra funqcia<br />
aqvs qarTul saxelmwifos. es Txzuleba<br />
kidev imitom miyvars, rom mas-<br />
Si moTxrobilia istoria, rogor<br />
sZlevs SiSs adamiani da mis kvaldakval<br />
_ sazogadoeba, xalxi. am tipis<br />
nawarmoebi qarTul literaturaSi<br />
Znelad Tu moiZieba.<br />
dRevandeli sazogadoebisTvis<br />
sagulisxmo da ukiduresad Tanamedrove<br />
adgilebi `grigol xanZTelis<br />
cxovrebaSic~ bevria. Tundac is nawyveti<br />
gaixseneT, sadac merCule xanZ-<br />
Telis mier Sedgenil tipikons _ monastris<br />
wes-gangebas aRwers. avtori<br />
uceb wyvets amaze saubars da ambobs,<br />
marTalia tipikoni sxva mravali sikeTiT<br />
iyo Semkuli, magram msmeneli<br />
rom ar gadavRalo da dro ar davakargvino<br />
TiToeulze aRar SevCerdebio.<br />
`Jami ese Semoklebul ars~ _<br />
dros Cven imdenad ver vufrTxildebiT,<br />
masTan damokidebulebis kultura<br />
imdenad asamaRlebeli gvaqvs, rom<br />
dameTanxmebiT, X saukunis qarTvelisgan<br />
drois SegrZnebaze saubari ucnauricaa<br />
da sayuradReboc.<br />
_ Zvel qarTul literaturaSi<br />
marTlac bevria nimuSi, romelic<br />
Tanamedroveobas exmianeba. Zalian<br />
cocxali teqstebia.<br />
_ am TvalsazrisiT sulxan-sabas<br />
erT igavsac gavixsenebdi. mas `virad<br />
namyofi yadi~ hqvia. SeiZleba iTqvas,<br />
am igaviT avtorma absurdis xelovnebis<br />
Semqmnelebs mravali wliT daaswro.<br />
mikvirs, rom `virad namyofi yadi~ Cven-<br />
Si popularuli ar aris da misi ekranizacia<br />
aqamde aravin moisurva.<br />
rogorc Cans, mkiTxveli sulxan-sabasac<br />
moaklda. igavi Rarib, xandazmul<br />
col-qmarze mogviTxrobs.<br />
erTi mWle viri hyavdaT, saxlidan<br />
gaeparaT da garkveuli drois Semdeg<br />
Sin mosuqebuli daubrundaT. gaxarebulebma<br />
virs safqvavi ahkides, magram<br />
wisqvilSi aRar gahyvnen, raki imdeni<br />
Wkua aqvs, rom Sin mosuqebuli dabrunda,<br />
safqvavis `ukacod dafqvasa~ da<br />
ukan motanasac SeZlebso. viri marto<br />
gauSves da mas mere aRarc unaxavT.<br />
sagulisxmoa, rom col-qmarma pirutyvi<br />
mxolod erTi kviris Tavze moikiTxa.<br />
mewisqvile maleve mixvda maT<br />
sibriyves da sxva, `dia eSmak~<br />
mewisqvilesTan miagzavna, Tqveni virisa<br />
man iciso. iman ki uTxra, aseTi Wkviani<br />
saxedari arasodes minaxavs,<br />
safqvavi moitana, dafqva, fqviliT<br />
jori iyida da zed Sejda. axla qalaq-<br />
Sia da yadad ziso. daijera viris patronma<br />
da qalaqisken gaswia... axla ki<br />
yadisa da viris patronis Sexvedra<br />
warmoidineT. hkiTxavs, ver mcnobo<br />
pirvelad gxedavo. Sen Cemi yofili<br />
viri xar, Zalian male gaampartavnebulxaro,<br />
usayvedurebs da kargadac<br />
gailaxeba. Tumca iseTi Tavxedia, yads<br />
mosamarTlesTan uCivlebs da ityvis,<br />
magis virobas iolad davamtkiceb,<br />
`barklebzed orgniTve daRi aziso~.<br />
saubedurod, yads sxeulze, imave adgfilologiis<br />
doqtori, 24-e sajaro skolis direqtori batoni gia mur-<br />
Rulia gamorCeuli literaturuli gemovnebis mkiTxvelia. SeiZleba iTqvas,<br />
`suliT scnobs~ mxatvrul teqsts da afasebs mis raobas. dRis umetes<br />
nawils _ dilis rva saaTidan gvian saRamomde _ skolasa da pedagogiur<br />
saqmianobas uTmobs. Rame ki kiTxvisa da fiqrisTvisaa. albaT bevrs waukiTxavs<br />
misi literaturuli werilebi _ mcodne, wignieri da Sinagani kulturiT<br />
mdidari mkiTxvelis naazrevi.<br />
_ komerciuli TvalsazrisiT es<br />
asecaa. ideurad ki, amgvari `sabazro~<br />
midgoma arasworad mimaCnia.<br />
dRes kargad iyideba `telefonebis<br />
wigni~, kidev ukeTesad _ erotikuli<br />
literatura. maRali rangis mwerlobiT<br />
tkboba adamianTa mcire<br />
nawils SeuZlia mxolod. imisTvis,<br />
rom mixvde, romelia kargi wigni da<br />
ratomaa is kargi, saWiroa gqondes<br />
ganaTleba, aRzrda, Sinagani kultura.<br />
nawarmoebis aRqmis procesSi ori<br />
ramaa mniSvnelovani _ ganwyoba da<br />
goniereba. kargia, Tu wigni Sesabamis<br />
ganwyobas giqmnis. Tumca, am SemTxvevaSi<br />
mkiTxvelsac gaaCnia _<br />
emocias zogSi mdare xarisxis wignic<br />
iwvevs.<br />
xSirad `vefxistyaosnis~ ramdenime<br />
gverdi ise wamikiTxavs, Sinaarsi<br />
arc gamigia. rusTvels SeuZlia sityvaTa<br />
imgvari samyaro Seqmnas, rom<br />
monusxul mkiTxvels Sinaarsi ganze<br />
darCes. aseT dros, bunebrivia, `ukan~<br />
brundebi da musikis miRma azrsac moiZieb,<br />
radgan maRal harmonias swored<br />
formisa da azris erTianoba qmnis.<br />
9 - 22 dekemberi 2011<br />
ki imTaviTve aRiareben qajeTis cixis<br />
aReba gaixseneT: cixes sami kari icavda,<br />
mis SigniT koSks ki aTasobiT mcveli ertya<br />
gars. sanam avTandili da fridoni<br />
cixis mtkiced dacul karebTan<br />
ibrZodnen, tarielma mesame karis aReba,<br />
koSkis dalaSqvra da nestanis gaTavisufleba<br />
SeZlo. Tumca Sesaxedaoba da<br />
Zalmosileba sakmarisi ar aris imisTvis,<br />
rom tariels gmirebic eTayvanebodnen.<br />
vfiqrob, is adamianze gacilebiT metia.<br />
zeadamianzec ki aRmatebulia. maS vin<br />
aris igi dameTanxmebiT, am kiTxvas arsebobis<br />
ufleba namdvilad aqvs. pasuxis<br />
ZiebaSi tarielis saxelis mniSvnelobasa<br />
da bibliur warmomavlobasac unda davufiqrdeT...<br />
ufro Sors aRar waval.<br />
cxadia, amasTan dakavSirebT Cemi varaudi<br />
maqvs, magram sakmarisi argumentebis<br />
gareSe kiTxvaze pasuxis gacema gami-<br />
Wirdeba. pasuxi met fiqrs moiTxovs. samomavlod<br />
am Temaze werilis daweras vapireb,<br />
danarCens iq mogaxsenebT.<br />
_ Tqven laparakobdiT mkiTxvelis<br />
im mcire jgufze, romelsac seriozuli,<br />
namdvili literaturiT tkboba<br />
SeuZlia. bavSvebTan, mozardebTan<br />
gia murRulia:<br />
`qarTvelebi SesaniSnavad weren~<br />
ilas qarisgan datovebuli niSnebi _<br />
`dugunebi~ hqonda. amis mnaxvelma mosamarTlem<br />
ganaCenic `Sesabamisi~ gamoitana<br />
_ yadi virad gamoacxada...<br />
gana ar aris absurdi Cveni cxovrebac<br />
xandaxan msgavsi absuduli situaciebiTa<br />
da moulodnelobebiTaa savse.<br />
adamians dResac uwevs xolme mtkiceba,<br />
rom is `viri~ ar aris.<br />
_ wlebis win, Zalze saintereso<br />
naSromi _ `daviTianis mxatvrul<br />
saxeTa sistema~ gamoaqveyneT. ramdenadac<br />
vici, mwerlisa da moazrovnis<br />
Semoqmedebis kvlevas dRemde<br />
agrZelebT. ra gizidavT daviT<br />
guramiSvilSi<br />
_ vfiqrob, saqarTveloSi pirvelad<br />
swored am adamianma Seqmna nawarmoebi,<br />
romelic praqtikulad samyaros<br />
xedvis bibliur moduszea agebuli.<br />
sxvaTaSoris, bibliuri, Zalze<br />
saintereso xedva qarTul literaturaSi<br />
_ SemoqmedTa Tu kritikos-<br />
Ta mxridan _ SeumCneveli rCeba.<br />
antikuri samyaro wuTisofels<br />
sivrcul struqturaSi aRiqvams. bibliuri<br />
xalxebisaTvis ki amgvari sqematuri<br />
aRqma ucxoa. maTTvis wuTisofeli<br />
mdinares ufro hgavs. mdinare<br />
_ samyaro, istoria _ miznobrivad<br />
RvTisken miedineba, is RmerTis mieraa<br />
Seqmnili da kvlav Semoqmeds ubrundeba.<br />
RvTis neba, RvTisken svla droisa<br />
da sivrcis erTianobis gasaocar gancdas<br />
hbadebs. guramiSvili am erTobis<br />
ucxadesad damnaxavi da gamomTqmelia.<br />
Tundac `adamis saCivari~ gavixsenoT.<br />
leqsi adamis sityvebiT iwyeba, Semdeg<br />
saubars adamiani agrZelebs, dasasrul<br />
ki mas guramiSvili enacvleba.<br />
Tumca aris gancda, rom erTi adamiani<br />
laparakobs, radgan saTqmeli, sawuxari,<br />
savedrebeli erTia.<br />
Cvenc am erTobis nawili varT. adamianis<br />
azrovneba, ganaTlebis mTeli<br />
sistema xandaxan ise anawevrebs samyaros,<br />
TiTqos is RvTis mier Seqmnili<br />
erTi mTlanoba ar iyos. sxvaTaSoris,<br />
ganaTlebis yvela Teoritikosi Tanxmdeba,<br />
rom ian komenskis mier SemoRebulma<br />
gakveTilebis sistemam, bavSvis<br />
cnobierebaSi samyaro sxvadasxva sagnebad<br />
`daSala~ da misi gaerTianeba<br />
aucilebelia. gana Cvens irgvliv _ Sin<br />
Tu gareT _ fizika, qimia an maTematika<br />
cal-calke arsebobs amitomac<br />
skolaSi filosofiis elementaruli<br />
kursis swavlebas bevri saWirod miiCnevs.<br />
_ erTxel, erT cnobil gamomcemels<br />
vkiTxe, kargi wigni romeliameTqi.<br />
mipasuxa, kargia wigni, romelic<br />
kargad iyidebao. Tqvenc aseve<br />
fiqrobT<br />
marTalia, am saubriT Cemi Tavi<br />
mkiTxvelTa im mcire nawils mivakuTne,<br />
romelzec zemoT vilaparakeT,<br />
magram vfiqrob, roca saqme namdvil<br />
literaturas exeba, yalbi Tavmdabloba<br />
zedmetia.<br />
_ Tuki mxatvruli sityvisa da<br />
azrovnebis mwvervalebze vsaubrobT,<br />
`vefxistyaosans~ gverds<br />
ver avuvliT.<br />
_ mesmis, rom saubris Semdegnairad<br />
gagrZeleba mkiTxvelis gakvirvebas<br />
gamoiwvevs, magram minda martivi<br />
kiTxva dagisvaT: Tqveni azriT, vin<br />
aris tarieli modi, am kiTxvas<br />
`Sleifsac~ movayoleb: poemas `vefxistyaosani~<br />
hqvia, is mTavari gmiris,<br />
tarielis saxels atarebs. tarieli<br />
prologSi orgzis da epilogSi erTxel<br />
ixsenieba. marTlac sagulisxmo<br />
da niSandoblivia avtoris mier prologSi<br />
naTqvami sityvebi: `mo, davsxdeT,<br />
tarielisTvis cremli gvdis<br />
SeuSrobili~. mTavari gmiris ambavma,<br />
SesaZloa mkiTxvels marTlac<br />
moadinos cremli, magram nawarmoebis<br />
dasasrul, bolo strofSi vkiTxulobT:<br />
`tariel _ missa rusTvelsa,<br />
misTvis creml-SeuSromelsa~.<br />
gana raRaa satirali, ra saWiroa<br />
mudmivmdinari cremli, yvelaferi<br />
xom bednierad dasrulda amazec<br />
davfiqrdeT: qarTul literatura-<br />
Si iSviaTad Seqmnila _ Tuki saer-<br />
Tod Seqmnila _ avTandilis dari<br />
saxe. is gamorCeuli personaJia.<br />
laRi, ganaTlebuli, mijnuri _ namdvili<br />
raindia. akaki baqraZes (da ara<br />
mxolod mas) avTandiloba qarTuli<br />
xasiaTis umaRles gamovlinebad miaCnda.<br />
axla avTandilisa da tarielis<br />
pirveli Sexvedra gavixsenoT.<br />
`aman dReman damaviwya, guli Cemi vin<br />
dabinda... Sen geaxlo sikvdilamdis,<br />
amis meti ara minda~ _ TinaTini damaviwdao,<br />
sruliad ucnob adamians<br />
eubneba. ram warmoaTqmevina<br />
avTandils es sityvebi ra dainaxa<br />
man adamianSi, romelsac is-is iyo<br />
Seeyara fridonisa da tarielis Sexvedra<br />
aseTive kiTxvas badebs.<br />
daWrili, sisxlmdinare fridoni<br />
`...amayad yioda, Semoirbevda zRvis<br />
pir-pir, mas Turme wyluli stkioda,<br />
xmlisa natexi dasvrili aqvs, sisxli<br />
Camosdioda, mterTa eqadda, wyreboda,<br />
igineboda, Cioda~. da aseT mdgomareobaSi<br />
myofi raindi tarielis<br />
naxvisas RmerTs mimarTavs: `Sen ase-<br />
Ti xeni vin xen!~, moymes ki eubneba:<br />
`dRed sikvdilamdis sicocxle Sen<br />
Cemi dagemonebis~. arasodes gagCeniaT<br />
kiTxva, vin aris is, romlis gadamwyvet<br />
upiratesobas saukeTesonic<br />
gaqvT saqme da wignTan maTi urTier-<br />
Tobis problematikas albaT yvelaze<br />
ukeT icnobT. santeresoa, rogor unda<br />
aRzardo bavSvi aseT mkiTxvelad<br />
_ Cemi azriT, aucilebelia bavSvSi<br />
wignisadmi siyvaruli daibados da mas<br />
kiTxvis motivacia gauCndes. mogexsenebaT,<br />
siyvaruli iZulebiT ar modis.<br />
rogorc ki wignis kiTxvas davalebad<br />
aqcevT, rogorc ki bavSvs Zalas daatanT<br />
ikiTxos, misi enTuziazmica da motivaciac<br />
maSinve gaqreba. vfiqrob, wignTan<br />
urTierToba skolaSi mcire zomis<br />
nawarmoebebiT unda daiwyos. bavSvebi ar<br />
unda gadavRaloT. jobs literaturis<br />
mTeli sikeTe da momxiblaoba maT drois<br />
mcire monakveTSi igrZnon. kerZo skolis<br />
_ `logosis~ bazaze Cvens mier<br />
daarsebul literaturul skolaSi,<br />
bavSvebi wignis samyaromde swored am<br />
gziT migvyavs.<br />
ramdenime wlis win, gamomcemloba<br />
`triasTan~ erTad `sibrZne miniatura-<br />
Si~ gamoveciT. es wigni mcire zomis igavebis<br />
saxiT yvela droisa da xalxis<br />
saukeTeso filosofiur naazrevs aer-<br />
Tianebs. zogierTi igavis moculoba erT<br />
gverds ar aRemateba, zogic gverdis<br />
erT meoTxedze Tavsdeba. magaliTad,<br />
erTi aseTi igavia: tyeSi xanZaria. cxovelebi<br />
garbian. gaqcevas mxolod patara<br />
Citi ar Cqarobs. mifrindeba<br />
wyarosTan, niskartiT iRebs wyals da<br />
aalebul xeebs awveTebs. tyis erT-erTi<br />
binadari Cits am mdgomareobaSi rom<br />
dainaxavs, adamianebs ubedurebis drosac<br />
uyvarT xolme sxvaTa gaqilikeba,<br />
etyvis: `ras akeTeb fiqrob, amxela xan-<br />
Zars wylis wveTebiT gaumklavdebi~.<br />
Citi miugebs: `ara, ase ar vfiqrob, Tumca<br />
rac SemiZlia, imas vakeTeb~. Wkuissaswavlebeli<br />
igavia. amgvari fiqrisa da<br />
gancdis gareSe xom saxelmwifo, sazogadoeba,<br />
ojaxic ki ar iarsebebs.<br />
sxvaTa Soris, igive mizniT, xuTi-eqvsi<br />
wlis win, gamomcemloba `diasTan~<br />
erTad msoflios rCeuli moTxrobebis<br />
eqvstomeuli gamoveciT. pirveli xuTi<br />
tomi ucxoel avtorebs daeTmo, meeqvse<br />
tomi ki mTlianad qarTul moTxrobas<br />
mieZRvna. masSi XX saukunis 50-iani<br />
wlebidan Tanamedroveobis CaTvliT Seqmnili<br />
nawarmoebebia warmodgenili.<br />
qarTvelebi SesaniSnavad weren, maT<br />
Soris _ axalgazrda avtorebi. sxvaze<br />
naklebi mwerlebi ar gvyavs.<br />
_ modi, Tanamedrove qarTul mwerlobaze<br />
visaubroT. TanamedroveebSi<br />
gasuli saukunis avtorebsac vgulisxmob.<br />
_ Tanamedrove avtorTa araerTi<br />
nawarmoebi qarTuli klasikuri literaturis<br />
nawilad ukve iqca. Tumca, romeli<br />
mwerlebi iTvlebian Tanamedroved,
9 - 22 dekemberi 2011<br />
an saidan unda daviwyoT Tanamedrove<br />
mwerlobis aTvla _ es Zalze individualuri<br />
sakiTxia. bevrisTvis aTvlis<br />
wertili XX saukunis 50-iani wlebia,<br />
zogi ki mTel gasul saukunes Tanamedrove<br />
epoqad miiCnevs. rac unda vTqvaT,<br />
Wabua amirejibi, oTar WilaZe, guram<br />
doCanaSvili, jemal qarCxaZe is adamianebi<br />
arian, romelTa mxatvruli fiqri<br />
_ Tu yvela nawarmoebi ara, ramdenime<br />
mainc _ dros Zalian didxans<br />
gauZlebs.<br />
ar SeiZleba ilaparako Tanamedrove<br />
klasikosebze da rezo inaniSvili<br />
ar axseno. SesaniSnav avtorad mimaCnia<br />
besik xaranauli. <strong>proza</strong>Sic da poezia-<br />
Sic erTnairad sainteresoni iyvnen<br />
goderZi Coxeli da zaza TvaraZe. samwuxaroa,<br />
rom Cvens gverdiT aRar arian.<br />
axalgazrda avtorebidan zaza bur-<br />
WulaZes davasaxelebdi. miuxedavad<br />
imisa, rom sazogadoeba mis nawerebs<br />
sxvadasxvagvarad aRiqvams, me is Zalian<br />
saintereso mwerlad mimaCnia. kargad<br />
wers Tamri fxakaZe. gansakuTrebiT mxiblavs<br />
misi moTxroba `bostani konfliqtis<br />
zonaSi~, romlis inscenirebac<br />
ramdenime Teatris scenaze ganxorcielda.<br />
sityvam moitana da, SesaniSnavad<br />
weren qalebi. erTxel amerikeli klasikosis<br />
trumen kapotes intervius vkiTxulobdi.<br />
is ambobda, Tu gsurT gaigoT,<br />
ra aris namdvili moTxroba, qeTrin en<br />
porteris `SuadRis Rvino~ waikiTxeTo.<br />
samwuxarod, nawarmoebi wakiTxuli ar<br />
mqonda, is internetis saSualebiT moviZie<br />
da marTlac gaocebuli davrCi.<br />
Znelia trumenis rangis <strong>proza</strong>ikosis<br />
rekomendacias ar endo.<br />
_ Cvens gazeTSi gamoqveynebuli<br />
erTi Tqveni werili maxsendeba. masSi<br />
VIII_IX saukuneebis Cineli mwerlis,<br />
bo Ziu-is erT-erTi leqsis Sesaxeb<br />
saubrobT. vityodi, `striqonebSi<br />
Rrma azris mZebneli~ mkiTxveli xarT,<br />
amisTvis arasodes indobT `Zvirfas<br />
mosasxams~.<br />
_ leqsi, romelsac is werili<br />
eZRvneba, Tamaz Cxenkelma ramdenime<br />
aTeuli wlis win Targmna. misi saTauria:<br />
`lokaus sadguris kedelze Cems<br />
mier didi xnis win miwerili leqsebi~.<br />
is ase JRers: `kedelze miweril Cems<br />
mdare leqsebs, kacTa modgmisTvis ara<br />
aqvs fasi. niSanTa mwkrivi dahfara<br />
mtverma da JamTasvlisgan moedo xavsi.<br />
mxolod iuani _ xelmwifis kaci,<br />
striqonebSi rom Rrma gancdebs eZebs,<br />
ar indobs Tavis Zvirfas mosasxams,<br />
aSorebs mtvers da kiTxulobs leqsebs~.<br />
risTvis daiwera, ras da rogor<br />
gamoxatavs es leqsi rogor ibadeba is<br />
ganumeorebeli, brZnuli sisadaviTa da<br />
lakonizmiT savse ganwyoba, romlis<br />
`dawerac~ yvelaze rTuli amocanaTagania<br />
poetisTvis am yvelafers bo Ziui<br />
sityva-kodebis mwkrivisa Tu spiralis<br />
akinZviT aRwevs. es sityva-kodebi<br />
erTmaneTs `eSinaarsebian~, fiqrisa da<br />
gancdis erTian vels qmnian da genialur<br />
mTlianobas ise aRweven, rom<br />
sakuTar mniSvnelobas ar kargaven.<br />
raki, maRal poeziaze vsaubrobT,<br />
minda oTar WilaZis erTi leqsic gavixseno.<br />
mikvirs, rogor Seiqmna aseTi<br />
leqsi 1956 wels _ roca kompartiis<br />
yrilobebi imarTeboda da sabWoTa beladebs<br />
taSs ukravdnen. 50-ian wlebSi<br />
gamocemuli `poeziis anTologia~ vnaxe<br />
da gavocdi _ ver vnaxe Tundac samiod<br />
leqsi, romelsac poezias davarqmevdi.<br />
im dros ki oTar WilaZe werda:<br />
`wvims. mowyenili da sveli kvamli, cas<br />
etmasneba da sadRac erTvis. es Semodgomis<br />
dReebic wavlen, xsovnas Ser-<br />
Ceba aTasSi _ erTi. ai, gaivlis sul<br />
cota xani, mec mogonebad viqcevi<br />
SenTvis. wvims, mowyenili da sveli kvamli,<br />
cas etmasneba da sadRac erTvis~.<br />
mSvenieria. saocar ganwyobas qmnis. ganwyobas<br />
_ romlis `dawerac~ mxolod<br />
gamorCeul poetebs SeuZliaT.<br />
esaubra Tamar Juruli<br />
poeti<br />
_ Tqveni Taoba, miuxedavad komunisturi<br />
reJimis wnexisa, moeswro<br />
saqarTvelos, sadac jer kidev igrZnoboda<br />
feodaluri yofis primati.<br />
vgulisxmob bunebasTan Tanaarsebobas,<br />
masTan Serwymis harmoniulobas<br />
da Zveli tradiciebis<br />
gagrZelebis survils. samagaliTod<br />
gagaxsenebT Tqveni erTi leqsis<br />
pirvel strofs: `Cven moveswariT<br />
guTans da saxniss, wisqvilis borgvas,<br />
ubiwo mTvares... Cveni tyispira<br />
moxuci saxli mZimed da mSvidad<br />
aRebda karebs~. gviambeT Tqvens<br />
mSobliur fasanaurze, bavSvobis<br />
wlebze, im garemoze, saidanac<br />
amozrdilia es striqonebi.<br />
_ Cems bavSvobaSi verc ki warmovidgendi,<br />
rom guTani da saxnisi,<br />
wisqvili da sxva amgvari atributika,<br />
ucxo da gaugebari gaxdeboda dRevandeli<br />
TaobebisaTvis. soflis<br />
mewisqvile uaRresad kolorituli<br />
pirovneba iyo, wisqvili ki soflis<br />
macxovreblebis TavSesayari adgili,<br />
sadac gaigebdi yvela Worsa da mar-<br />
Tals. am leqsSi erTgvari nostalgiaa<br />
im wlebze, im STabeWdilebebze, dRemde<br />
rom masazrdoebs da Tavs maxsenebs.<br />
fasanaurSi davibade, ojaxSi meeqvse<br />
Svili viyavi. fasanauri maSin frontispira<br />
sofeli iyo – germanelebi<br />
kavkavTan idgnen. samudamod damamaxsovrda<br />
1941weli, samxedro gzaze manqanebis<br />
gadabmuli kolonebi, omi, Sim-<br />
Sili, gaWirveba. mama me-19 saukuneSi<br />
iyo dabadebuli, xolo deda _ 1900<br />
wels. Cven ki, samma eqvsi dedmamiSvilidan,<br />
ager 21 saukuneSi SemovdgiT<br />
fexi. ase rom, Cveni ojaxis istoria<br />
sam saukuneze aris ganfenili. mama<br />
pirvel msoflio omSi monawileobda,<br />
rusis jarTan erTad varSavaSi imyofeboda.<br />
wera-kiTxva ar icoda, magram<br />
sainteresod yveboda qveynis ambebs.<br />
omis dasrulebisTanave Cveni ojaxis<br />
nawili fSav-xevsureTSi gadavida<br />
sacxovreblad. mama gzebis SekeTebis<br />
ostatad muSaobda. orwyalSi davbinavdiT,<br />
fSavisa da xevsureTis mdinareebis<br />
SesarTavTan, gzis ostatebisaTvis<br />
gankuTvnil saxlSi. garSemo, 5-<br />
6 kilometris radiusiT, kaciSvili<br />
ar cxovrobda, zamTrobiT, gansakuTrebiT<br />
didTovlobis dros, TveobiT<br />
viyaviT mowyvetili gare samyaros.<br />
xanmokle zafxulis periodSi<br />
mamas davyavdi dReobebSi, xatobebSi.<br />
maSin gaCnda siyvaruli am orive kuTxisadmi.<br />
dedac TviTnaswavli gaxldaT,<br />
Zalian uyvarda wignebi da<br />
Svilebsac Segvayvara. Svidi wlisa<br />
barisaxos skola-internatSi Semiyvanes<br />
saswavleblad. jer kidev igrZnoboda<br />
omis susxi. daTareSobdnen SeiaraRebuli<br />
bandebi. Zarcvavdnen mgzavrebs,<br />
ojaxebs. soflebs ecemodnen<br />
qistebi, itacebdnen saqonels, xocavdnen<br />
mosaxleobas, Tumca arc xevsurebi<br />
rCebodnen valSi. qistebis msxverpli<br />
gaxda erTi Cemi Tanaklaseli<br />
da ramdenime skoleli. yvelaferi es<br />
vnaxe, moveswari, ganvicade. samociani<br />
wlebis dasawyisSi Cveni ojaxi isev<br />
fasanaurSi dabrunda. ar mWirdeba<br />
`gadanacvleba~ warsulSi, radgan<br />
sul `iq~ var, im wlebTan vurTierTob.<br />
ase yofila adamiani xandaxan _<br />
rogorc ityvian, is ar maxsovs, guSin<br />
ra vWame, magram imdroindeli yvelaferi<br />
maxsovs, yvela bavSvi da yvela<br />
moxuci, yvela SemTxveva. am yvelafers<br />
Zalian ganvicdi, xSirad<br />
literaturuli gazeTi<br />
SoTa qavTaraZe:<br />
`saTqmeli bevri damigrovda~<br />
wera adreul asakSi daiwyo. pirvelad Jurnal `ciskarSi~ daibeWda. mas Semdeg<br />
misi nawarmoebebi _ leqsebi, mxatvruli Targmanebi, mxatvruli narkvevebi,<br />
publicisturi werilebi _ periodulad qveyndeboda literaturul Jurnal-gazeTebSi.<br />
SoTa qavTaraZis TargmanebiT gaecno qarTveli mkiTxveli<br />
klasikur espanur epigramebs, calke wignad rom gamoica da mkiTxvelis didi<br />
mowoneba daimsaxura. batoni SoTa samocdaaTianelTa Taobas ganekuTvneba,<br />
magram am Taobis mxatvrul-esTetikuri Rirebulebebisgan gansxvavebiT, erTguli<br />
darCa im `poeturi orientirebisa~, rasac konvenciuri leqsi hqvia. misi<br />
leqsebi, miuxedavad intonaciuri sxvaobisa, niuansobrivad mainc enaTesaveba<br />
xalxur poezias, uaRresad gulwrfeli gamWvirvalobiTa da ubraloebiT<br />
rom gamoirCeva.<br />
vfiqrob, ra Secdoma davuSvi, ra ver<br />
ganvsazRvre. zogjer es uZilo Ramed<br />
mijdeba, Tumca gacnobierebuli maqvs,<br />
rom axla verafers Sevcvli, `Tavsa axlad<br />
vervin iSobs~.<br />
_ rodis daibeWdeT pirvelad<br />
_ leqsebs bavSvobidan vwerdi,<br />
pirveli leqsebi Jurnal `ciskarSi~<br />
1962 wels gamoqveynda. maSin didi yuradRebiT<br />
adevnebdnen Tvals poetur<br />
publikaciebs, arc Cemi gamoCena yofila<br />
SeumCneveli. maCerebdnen, milocavdnen,<br />
STabeWdilebebs miziarebdnen.<br />
axla es aravis ukvirs.<br />
_ Cvidmeti poeturi krebulis avtori<br />
da espanuri epigramebis mTargmneli<br />
xarT. Tqveni Semoqmedeba tradiciuli<br />
stilistikis, konvenciuri<br />
leqsis erTgulia, gqoniaT rodesme<br />
mcdeloba, verlibrisTvis migemar-<br />
TaT<br />
_ mTiuleTSi davibade da fSav-xevsureTSi<br />
vizrdebodi, sadac xalxurma<br />
poeziam arnaxul dones miaRwia da<br />
sadac gariTmuli leqsi batonobs... am<br />
garemoebam gansazRvra Cemi poeturi<br />
stilis simartive da ubraloeba. aseTsave<br />
garemoSi gaizardnen besik<br />
xaranauli, mamuka wiklauri, jarji<br />
fxoveli. maT Tavidanve uari Tqves<br />
tradiciuli leqsis saleqso formebze<br />
da scades, Tavi daeRwiaT xalxuri<br />
poeziis gavlenisagan. es garemoeba mxolod<br />
formalur Ziebad CaeTvlebodaT,<br />
formis SecvlasTan erTad rom ar<br />
SeecvalaT Tematikac (ufro adre amis<br />
cdebi gabriel jabuSanuris SemoqmedebaSi<br />
SeiniSneboda), maT fiqriani,<br />
tkiviliani ganwyobileba daamkvidres,<br />
uari Tqves heroikul paTosze, bunebis<br />
suraTebiT tkbobaze. CemSi ki ar iyo,<br />
Sinaganad, tradiciis uaryofis moTxovnileba.<br />
am mxriv, SeiZleba retrogradadac<br />
CamTvaloT. erT Cems leqs-<br />
Si vaRiareb kidec: `ver Sevbede<br />
okeanes, kunZulebze davrCi, verc ve-<br />
Sapze vinadire, ver vesrole barji~.<br />
`veSapebze~ nadiroba ufro riskianebs<br />
da gabedulebs xelewifebaT. Tavs vxri<br />
maTi riskisa da gabedulebis winaSe. ra<br />
Tqma unda, es Cemi Rirseba ar aris, magram<br />
arc did naklad mimaCnia, radgan<br />
tradiciuli leqsis adgili yovelTvis<br />
iyo da iqneba qarTul poeziaSi..<br />
_ rogor iTargmna espanuri epigramebi!<br />
_ Tavdapirvelad espanur epigramebs<br />
rusul enaze Targmnils gavecani,<br />
imdenad `qarTuli~ ganwyobilebebi<br />
aRmovaCine, iseTi axlobeli meCvena<br />
qarTveli mkiTxvelisTvis, gadavwyvite,<br />
meTargmna. pirveli qarTuli<br />
epigramebi daviT mWedlurma damistamba<br />
gamomcemloba `meranSi~. publikacias<br />
dadebiTi gamoxmaureba mohyva,<br />
ramac muSaobis gagrZeleba `mai-<br />
Zula~. amJamad samocze meti epigrama<br />
maqvs Targmnili. am Targmanebma ukve<br />
sam gamocemas gauZlo da arcerTi egzemplari<br />
gauyidveli ar darCenila.<br />
ase rom, kidev vapireb Targmnas. axali<br />
teqstebis moZiebaSi espanuri enis<br />
mcodneebi mexmarebian.<br />
_ Tqveni poezia, miuxedavad intonaciuri<br />
sxvaobisa, niuansobrivad<br />
enaTesaveba xalxur poezias...<br />
_ marTali xarT, Cemi poezia, ZiriTadad,<br />
xalxur poezias efuZneba,<br />
rogorc formiT, ise saTqmeliT. amis<br />
mizezi is garemo gaxldaT, romelSic<br />
gavizarde da saidanac viRebdi pirvel<br />
impulsebs.<br />
_ poetur krebulze `mzeTukan~<br />
interviu<br />
13<br />
wamZRvarebuli gaqvT rabindranaT<br />
Tagoris sityvebi _ `ase dasrulda<br />
Cemi cxovrebis pirveli wigni.~<br />
`mzeTukan~ rCeulia Tu Semajamebeli<br />
poeturi krebuli<br />
_ erTic da meorec. me ar<br />
mivekuTvnebi nayofieri mwerlebis<br />
ricxvs. Cems asakSi meti unda moeswro<br />
adamians, rom ityvian, kacia da guneba...<br />
rac aris, eg aris! krebulma<br />
`mzeTukan~ moicva TiTqmis yvelaferi,<br />
rac, Cemi gagebiT, ase Tu ise, Rirebuli<br />
Semiqmnia. cotaa, Zalian cota, magram<br />
am cotaSi kargic Tu aris, ara<br />
uSavs. Semoqmedeba Tavganwirvas<br />
moiTxovs, risi unaric, samwuxarod,<br />
ar aRmomaCnda. bevri ram ver davTme,<br />
bevr rames ver Sevelie... krebulze<br />
wamZRvarebulia Tagoris sityvebi:<br />
`ase dasrulda Cemi cxovrebis pirveli<br />
wigni~... magram igive Tema meordeba<br />
yovelTvis, gaivlis safexurebs, vidre<br />
ufro did simaRleze ar gada-<br />
Wris axal amocanebs. yoveli Cvengani<br />
modis, raTa Seqmnas Tavisi cxovrebis<br />
mxolod erTi wigni, romlis calkeuli<br />
Tavebi cxovrebis sxvadasxva safexurs<br />
ukavSirdebian. rac ufro didia<br />
misi brunvis radiusi, miT ufro gansxvavdebian<br />
es calkeuli nawilebi<br />
erTmaneTisgan, magram sinamdvileSi,<br />
isini erTi centris garSemo trialeben<br />
da erTsa da imave amosaval<br />
wertils ukavSirdebian. mec Sevqmeni<br />
mcire, umniSvnelo, magram Cemi cxovrebis<br />
erTi wigni.<br />
_ araerTi leqsi miuZRveniT<br />
Tqvens mSoblebs. am leqsebSi SeiniSneba<br />
warmavlobis gancda da mas-<br />
Tan Seurigebloba. gagaxsenebT ramdenime<br />
leqss `mamis saxli~, `sina-<br />
Tle~, `gardasvla~...<br />
_ xSirad vfiqrob mSoblebze. maT<br />
mZime cxovreba gamoiares, omi,<br />
represiebi, ukanonoba. am gaWirvebaSi<br />
gagvzardes, gvaswavles, gzaze<br />
dagvayenes. es gmiroba iyo maTi mxridan.<br />
samwuxarod, adamianebi midian da<br />
mxolod mogonebebs toveben. pirvelive<br />
leqsebi warmavlobis gancdam,<br />
ufro sworad, masTan Seurigeblobam<br />
damawerina. vcdilob `davamagro~<br />
droSi da sivrceSi mofarfate landebi<br />
da aCrdilebi gasaqrobad rom<br />
iswrafvian. maxsendeba didi amerikeli<br />
mwerlis Tomas vulfis romanis<br />
saTauri `Sin veravin brundeba~. `Sin~<br />
rogor ar brundebian, magram es `Sin~<br />
is aRar aRmoCndeba xolme, romelic<br />
gaxsovda, giyvarda da romelTan Sexvedrasac<br />
eswrafvodi. swored amgvari<br />
ganwyobilebiT aris nasazrdoebi<br />
Sens mier zemoT dasaxelebuli<br />
leqsebi.<br />
_ am bolo dros Tqveni ramdenime<br />
gamouqveynebeli moTxroba wavikiTxe.<br />
ratom gadawyviteT <strong>proza</strong>Si<br />
gecadaT bedi<br />
_ iyo ganwyobilebebi, Temebi,<br />
romlebic leqsad ver amovTqvi da<br />
survili gamiCnda <strong>proza</strong>Si mecada<br />
bedi, saTqmeli bevri damigrovda.<br />
ramdenad SevZeli, Tuki gamoqveynda,<br />
Tavad mkiTxvelma gansajos. vnaxoT,<br />
ras moitans wlebi.<br />
_ axali leqsebi Tu gaqvT<br />
_ axlac vwer xolme, maqvs bevri<br />
gamouqveynebeli leqsi. imedia, rodesme<br />
daibeWdeba.<br />
esaubra xaTuna alxaziSvili
14 literaturuli gazeTi<br />
kritika 9 - 22 dekemberi 2011<br />
leqsi... vin icis, es aris RmerTi<br />
sulSi rom modis da moiRvreba,<br />
rom damcirebuls dagidges gverdSi<br />
da gaaRviZos SenSi Rirseba...<br />
* * *<br />
ar esmiT, ara, Cemi qarTuli...<br />
* * *<br />
me erTdroulad var axlo, Sori...<br />
zaza TvaraZis aw ukve literaturul<br />
memkvidreobad qceul Semoqmedebas<br />
saboloo wertili (Tu usasrulobasTan<br />
wilnayari mravalwertili)<br />
daesva; `daumTavrebeli~<br />
damTavrebuli poema `mxiaruli landebi~,<br />
dastambuli mwerlis gardacvalebidan<br />
sami wlis Semdeg, Tanamedrove<br />
literaturuli procesis<br />
usaCinoes movlenad mimaCnia. wigns<br />
(`mxiaruli landebi~, gamomcemloba<br />
nekeri, redaqtori manana jiqia, 2011)<br />
araferi etyoba dausruleblobisa,<br />
literator manana jiqias ZalisxmeviT,<br />
niWiT, unariT da, rac mTavaria,<br />
meuRlesTan sulieri Tanaziarobis<br />
wyalobiT, poema TavisTavadi<br />
Rirebulebis mqone, `damTavrebul~<br />
savsebad warmogvidga.<br />
Tamaz Cxenkelis 2008 wliT daTariRebul<br />
bolosityvaobaSi, am brwyinvale<br />
mwerlisa da didi pirovnebisaTvis<br />
Cveuli eqspresiiT, naTelmxilvelis<br />
madliT cxebuli kacis gam-<br />
WriaxobiT aris daxasiaTebuli zaza<br />
TvaraZe, misi megobris Svili da umcrosi<br />
megobari: naTeli, marTali,<br />
uSiSari kaci.<br />
`drodadro mas ipyrobda siSmage<br />
da uaryofis Jini da es misi qvecnobieridan,<br />
misi bavSvobis qveynidan amovardnil<br />
qariSxals hgavda.~<br />
rasakvirvelia, zaza ar iyo Tavisi<br />
Taobis erTaderTi mwerali, —<br />
dauokebel brazs, ukompromisobas,<br />
protests, Tundac siSmages rom<br />
gamoxatavda, trivialuri fraziT<br />
rom vTqvaT, — `arsebuliT ukmayofilebis<br />
gamo~. magram amisaTvis mas<br />
arc uxamsoba da wregadasuli skrabrezuloba<br />
dasWirvebia, arc cinikuroba<br />
da maradiul faseulobaTa<br />
dasamareba da arc erovnuli nihilizmis<br />
boroti (sxvagvarad ver vityvi)<br />
qadageba; sakuTari Tavis `gatelevizorebasa~<br />
da urcxv `TviTpiarze~ xom<br />
laparakic zedmetia! is Soumeni ki<br />
ara, namdvili mwerali iyo. zaza<br />
TvaraZes arasodes dauCemebia ultraTanamedroveoba,<br />
es arc esadageboda<br />
mis bunebas. mcirericxovan interviuebSic<br />
mxolod Tavmdabali, ke-<br />
Tilad ganwyobili, araambiciuri avtori<br />
Cans, romelic sakuTari Tavis<br />
mimarT maqsimalur momTxovnelobas<br />
avlens; Rrma azrovnebas, ganswavlulobasa<br />
da erudicias, TviT inteleqtsac<br />
ki ostaturad niRbavs:<br />
saubris sayvelpuro toniT da sisadaviT.<br />
araerTgzis SeuniSnavT, rom avtoris<br />
pirovnuli, yofiTi fizionomia<br />
zogjer Zireulad gansxvavdeba (an<br />
arada, sxvaobis iluzias qmnis) misi<br />
Semoqmedebisgan. rogorc Cans, zaza<br />
TvaraZec am rangis mweralTa ricxvs<br />
miekuTvneboda; Tundac isev Tamaz Cxenkelis<br />
Tqmuli moviSvelioT: `mis<br />
TvalSi fasi dahkarga RirebulebaTa<br />
didma nawilma da es maSin, roca Senar-<br />
Cunebuli hqonda moyvasTa mimarT siyvaruli<br />
da saTno guli~. amgvari ambivalenturoba<br />
(siyvaruli — siZulvili,<br />
mrisxaneba — mimtevebloba,<br />
sarkazmi — Sebraleba da sxv.) misi<br />
prozisa da poeziis Tanamdevia.<br />
mis nawerebs erTianad msWvalavs<br />
Tanadroulobis mZafri gancda; misi<br />
Txzulebani am mxriv ganuyofelia:<br />
Rrma filosofiuri xedva, inteleqtualizmi,<br />
asociaciaTa ukidegano<br />
gama, rTuli qveteqstebi da simbolika,<br />
ganapirobeben misi teqstebis<br />
sirTules da mkiTxvelTa mzaobasac<br />
moiTxoven. am `sirTules~ ramdenadme<br />
awonasworebs mwerlis stili:<br />
TavSekavebuli, mkacri, amasTan —<br />
bunebrivi.<br />
90–ianelTa Taobis saukeTeso warmomadgenelTaTvis<br />
miuRebeli aRmoCnda<br />
maRalfardovneba da santimentalizmi,<br />
paTetika Tu `CaxuWuWebuli~<br />
stili, gamonaklisi arc zaza TvaraZe<br />
iyo: erT-erT interviuSi igi gamsaxurdias,<br />
barnovisa da robaqiZis stils<br />
mkveTrad gaemijna, nebismieri `kazmuloba~<br />
ki debilobad miiCnia (aq ki<br />
uTuod gadaamlaSa: e. w. `kazmulobasac~<br />
aqvs da yovelTvis eqneba Tavisi niSa).<br />
manve, sakuTari poziciidan gamomdinare,<br />
mkacrad gaakritika `moduri<br />
naturalizmi~.<br />
safiqrebelia, rom aq upiratesad<br />
enobriv-stilisturi pozicia igulisxmeba<br />
da ara mimdinareoba; enobrivma<br />
naturalizmma marTlac rom<br />
gvarianad wabilwa Tanamedrove teqstebi:<br />
Jargonis, barbarizmebis,<br />
lali avaliani<br />
naRvliani Sexvedra mxiarul<br />
landebTan<br />
skabrezisa Tu dialeqtizmebis usamano<br />
da ufunqcio gamoyenebam, `gayidvadi~<br />
Temebis (narkomania, prostitucia,<br />
`Savi~ samyaro) TviTmiznurma eqspluataciam,<br />
— gaamdabiura da daamdabla<br />
saliteraturo qarTuli. cxadia, esec<br />
avtorTa niWis, gemovnebis, `zomierebis<br />
oqros kveTis~ problemaa, Torem<br />
Jargonis Tu dialeqtizmebis gamoyenebiT<br />
dRemdec Seqmnila da dResac<br />
iqmneba Sedevrebi.<br />
zaza TvaraZem sakmaod obieqturad<br />
Seafasa Tavisi stili, — `pirdapiri~ da<br />
`bunebrivi~; Tumca araferi uTqvams<br />
`sirTuleze~, rac misi Semoqmedebis<br />
elitarulobiT aris ganpirobebuli.<br />
mwerlis yvelaze vrcel <strong>proza</strong>ul krebulSi<br />
(`moxetiale~, 1999) asaxuli cxovrebis<br />
sizmareuloba, amaoeba, adamianis<br />
maradiuli mimoqceva mojadoebul<br />
wreSi, mistikurisa da yofiTis, realurisa<br />
da daujereblis `mSvidobiani~<br />
Tanaarseboba, aRqmis konstantobis<br />
rRveva, yofis absurdulobisa da tragizmis<br />
SegrZneba, — `pirdapir~ da<br />
`bunebrivad~ albaT verc aisaxeboda.<br />
2001 wels `literaturul saqar-<br />
TveloSi~ gamoqveynebul vrcel eseSi<br />
— `zaza TvaraZis moxetiale personaJebi~<br />
— vwerdi: `zaza TvaraZe Camoyalibebuli,<br />
TviTmyofi, didi potenciis<br />
Semoqmedia, Tumca, sabednierod Tu<br />
saubedurod (aRarc vici romeli vTqva),<br />
— masobrivi mkiTxvelis aRiarebisa<br />
Tu didi popularobis imedi ar unda<br />
hqondes~. ara mgonia, rom es sityvebi<br />
snobizmma maTqmevina: es is droa, roca<br />
daxlebze daxvavda axali modis mosaqmosno<br />
`fliugerTa~ (akaki baqraZe) WrelaWrula<br />
wignebi.<br />
maSin warmodgenac ar mqonda 1994<br />
wels Jurnal `ciskarSi~ dabeWdil `sityvebze~,<br />
romelic, Cemi azriT, sruliad<br />
gamorCeuli movlenaa ara mxolod<br />
zazas <strong>proza</strong>Si, — zogadad, — postsa-<br />
bWoTa qarTul mwerlobaSi.<br />
samwuxarod, mwerali ver moeswro<br />
`sityvebis~ calke wignad gamocemas<br />
(bakur sulakauris gamomcemloba,<br />
2008, rubrikiT, — `yvela drois saukeTeso<br />
qarTuli mcire romani~...).<br />
zemoTqmulis analogiiT kvlav<br />
unda ganvacxado, rom `mxiaruli landebi~<br />
zaza TvaraZis umniSvnelovanes<br />
poetur Txzulebad mimaCnia. 2003–<br />
2007 wlebSi dawerili 105–gverdiani<br />
`wertildausmeli~ poema uTuod imsaxurebs<br />
`saukeTeso qarTuli vrceli<br />
poemis~ wodebas.<br />
`mxiaruli landebi~, Cemi azriT,<br />
elitarulic aris da popularulic<br />
(saxalxoc), yvela Taobis da yaidis<br />
adamiani aRmoaCens masSi saTavisos:<br />
klasikis moyvaruli da novaciaTa<br />
trfiali, `gabrazebuli~ da mimtevebeli,<br />
tradiciaTa damcveli da nihilistad<br />
dabadebuli, inteleqtualuri<br />
da rigiTi mkiTxveli... TviT<br />
hipercnobismoyvare Tineijerebic,<br />
romelTac verasgziT miizidavT siyalbiT,<br />
uTuod moixiblebian avtoris<br />
dauokeblobiT, `TamaSiT~ da ulevi<br />
fantaziiT.<br />
poema zogadad, Cveni istoriis da<br />
kerZod, bolo aTwleulebis piruTvneli<br />
da fantasmagoriuli anareklia:<br />
marTali, ukompromiso, gabeduli,<br />
gajerebuli tkiviliT, undoblobiT,<br />
uilajobiT da frustraciiT,<br />
romlisganac gamosavals<br />
mxolod gamousworebeli an TviTmarqvia<br />
optimistebi Tu xedaven (da isic<br />
televizorSi).<br />
mTavari ki albaT isaa, rom `weras<br />
atanili~, zRvarze myofi avtori<br />
emociuri zemoqmedebis did Zalas<br />
flobs, iseT uSret energias da vnebas<br />
asxivebs, rom mkiTxvels gasaqans ar<br />
aZlevs...<br />
albaT swored amitom uwodes zaza<br />
TvaraZes `poeziis salosi~; `roca es<br />
davwere, `mxiaruli landebi~ wakiTxuli<br />
ar mqonda, es nawarmoebi ki, Sei-<br />
Zleba iTqvas, rom misi salosuri Zeglia,<br />
misi mTavari salosuri qmnileba,<br />
amaze meti ukve SeuZlebelia!~ (So-<br />
Ta iaTaSvili).<br />
marTlac, am dros zazas ukve dawerili<br />
hqonda:<br />
Sen ki anTebul tvinis amara<br />
mihyvebi bneleTs,<br />
rogorc salosi,<br />
da Tvalwin gidgas civi samare<br />
da sasaflao saburTalosi...<br />
an kidev:<br />
rogorc SeSlili nifxvisamara,<br />
rogorc Steri da<br />
rogorc salosi,<br />
da kvalad — rogorc civi samare<br />
da dasobili mun kviparosi,<br />
da sasaflao saburTalosi...<br />
sul axlaxans gavikiTxe, sad dakr-<br />
Zales zaza: TiTqmis darwmunebuli<br />
viyavi, rom saburTalos civi samarisa<br />
da mun dasobili kviparosis vizioni<br />
iseTive providencialuri zmaneba iyo,<br />
rogoric paolo iaSvilis `es Cemi tvini<br />
dasaqcevi~... an tician tabiZis `amxanagebo,<br />
Tu Rrma ReleSi Cveni Tavebic<br />
sadme dagordes~...<br />
zaza TvaraZe SeuTavseblis SeTavsebis,<br />
SeusabamobaTa Sexamebis ostatia.<br />
maqsimalurad `aRvirawyvetili~, ekleqtikuri<br />
poema mainc mTlianobaSi<br />
aRiqmeba da mkvidrad Sekruli kompoziciis<br />
iluziasac badebs (`mxiaruli<br />
landebis~ qvesaTauria `11 saga eqoebiT<br />
da finaliT~).<br />
avtori aris: mamxilebeli publicisti,<br />
sarkastuli da mkacri polemisti,<br />
realisti da mistikosi, moTamaSe<br />
da mistifikatori, fantomebis kunstkameris<br />
mflobeli, leqsSi leqsTwyobis<br />
eqsperimentatori...<br />
da yovelive es emorCileba `nakads~<br />
— mouxelTebel fenomens: `leqsi ar<br />
aris sityvebi — ar aris riTmebi, ar<br />
aris metaforebi da saerTod, araferi<br />
ar aris! leqsi aris raRac nakadi, romelic<br />
sadRac daiwyo... es nakadi uxilavia~<br />
(fragmenti interviudan).<br />
SoTa iaTaSvilma, romelic `mxiarul<br />
landebs~ `wminda wylis Sedevrs~<br />
uwodebs, sxartad da lakonurad daaxasiaTa<br />
poema da avtoris `literaturul<br />
Tu enobriv decitaciebs~ marTebulad<br />
miuCina jerovani adgili: `poema<br />
mimdinare qarTuli yofisa da misi<br />
mankierebebis did speqtrs ireklavs,<br />
yovelive amas literaturuli Tu enobrivi<br />
decitaciebis daxmarebiT yveba,<br />
yveba jadoqrulad, erTdroulad mxiarulad<br />
da sastikad~.<br />
erTaderTi, raSic ver daveTanxmebi<br />
avtors, es ararsebuli mxiarulebis<br />
`aRmoCenaa~: poemis saTaurSic xom epi-<br />
Teti `mxiaruli~ aSkarad ironiul elfers<br />
atarebs.<br />
abezari, dakninebuli, Clungi,<br />
siafandi, marTlac `tvinis mWameli~<br />
landebi; Crdilebi, miraJi, fantomebi,<br />
— yovelive es Sorsaa `mxiarulebisagan~;<br />
maTi Tanamdevia: sibnele, yiame-<br />
Ti, CrdileTi, mbJutavi cecxli...<br />
mxolod mojardnen Ramis landebi,<br />
xelTa caxcaxiT, CaxSul xvelebiT,<br />
gaZvaltyavebul tanebis klakvniT,<br />
viT mizanTropi Wiayelebi.<br />
am strofis simZimes ironiuli `mizanTropi<br />
Wiayelebi~ aqarwylebs, poemis<br />
pirquS garemos da zogjer gausaZlis<br />
fons ki `TamaSi~ da ironia aneitralebs:<br />
satira da iumori, sarkazmi<br />
da TviTironia, e. w. karnavaluroba,<br />
wreze uazro triali xan haqslis<br />
`masxruli ferxulis~ asociacias iwvevs,<br />
xanac felinis `rvanaxevrisa~.<br />
poema 11 sagisagan Sedgeba: avtori<br />
zogis Sinaarssa Tu saTaurze Tavad<br />
migvaniSnebs, zogis saxelwodeba mxolod<br />
savaraudoa: saga RameTa, saga<br />
dilisa, saga warsulis, saga landebis,<br />
saga mSobluri, saga balaxTa, saga (parodiuli)<br />
faseulobaTa Canacvlebaze,<br />
knini Tanamedroveobis saga, winaparTa<br />
saga, mijnurTa saga, saga sawuTros<br />
simuxTleze, saga cis miraJze, etlTa–<br />
bedisweraTa saga, 90-iani wlebis qarTuli<br />
saga, saga wertilze, finaluri saga...<br />
Cemi mcdelobis miuxedavad, sagaTa<br />
raodenoba TerTmetze ver daviyvane;<br />
miT umetes, rom samvarskvlavediT<br />
(punqtiriT) daSoriSorebuli monakve-<br />
Tebi iqneb mxolod pirobiTia da sulac<br />
ar migvaniSnebs sagebze. erTi ram ki<br />
cxadia — sagaTa `Tematika~, kosmosuri<br />
masStaburobiT, mTels poezias<br />
miesadageba — antikuri da bibliuri<br />
samyarodan dRemde. da yovelive es,<br />
erTob uCveulo nairferovani interteqstis<br />
moSveliebiT, gaazrebulia<br />
qarTvel da araqarTvel (SedarebiT<br />
iSviaTad) poetTa xedviT, `TeziTa~ da<br />
sadReiso `antiTeziT~: roca yvelafris<br />
Tavi da Tavi aris `aravin~...<br />
unda iTqvas, rom avtors, winamorbed<br />
mweralTa Tu moazrovneTa<br />
aluzia-citaciebi, xSirad, Tanadrouli<br />
cxovrebis regresisa da `cisa da miwis~<br />
SeuTavseblobis sailustraciod
9 - 22 dekemberi 2011<br />
aqvs moxmobili, zogjer ki aSkara perseveraciebTan<br />
gvaqvs saqme. es gansakuTrebiT,<br />
galaktionis poeziaze<br />
iTqmis: poema pirdapir `gaJRenTilia~<br />
galaktionis TematikiT, intonaciebiT<br />
da poetis tragikuli biografiuli<br />
detalebis gadmocemiT.<br />
vis ar SexvdebiT mxiarul landeb-<br />
Si~: galaktionsa da bloks, iliasa da<br />
vaJas, mixeil javaxiSvilsa da tician<br />
tabiZes, akakisa da daviT kldiaSvils,<br />
paolo iaSvilsa da valerian gafrindaSvils,<br />
nikoloz baraTaSvilsa da<br />
daviT guramiSvils, rusTavelsa da<br />
Tagors, edgar posa da apokalipsis<br />
mwvane mxedars, ioseb griSaSvilsa da<br />
irakli abaSiZes, kolau nadiraZesa da<br />
gogla leoniZes, simon Ciqovansa da<br />
ana kalandaZes, `wminda ninos cxovrebis~,<br />
antikuri miTologiis, qarTuli<br />
folkloris personaJebs da bibliur<br />
gmirebs, Satobrianis `ukanasknel abenseraJs~<br />
da goeTes fausts...<br />
did winaprebTan (winamorbedebTan)<br />
Sexmianeba zogjer uSualoa:<br />
Tqven, Cemno orno winamorbedno,<br />
uZvirfasesno didno papano,<br />
qarTul bneleTSi da yiameTSi<br />
mzis naTliT saxe–gadanabanno...<br />
* * *<br />
Sen, vinac Zalad moikal Tavi<br />
Tbilisis daRlil qaris TareSSi,<br />
visac mogtiris gaubedavi<br />
munji msaxuri, pirisfareSi...<br />
avtors maTi gadauxdeli vali awevs:<br />
TqvengniT vivaxSe, davjeq,<br />
vivaxSme,<br />
ver dagibruneT Zveli valebi...<br />
magram aseTi wrfeli, magram paTetikuri<br />
wiaRsvlebi Zalze iSviaTia:<br />
ufro xSirad, citacia parodirebis,<br />
ironiuli gaTamaSebis, azris yiramala<br />
amotrialebisaTvis aris gamoyenebuli:<br />
wiTel ZaRlebis veluri xrova<br />
damSral ReleSi isvris nafotebs:<br />
`amxanagebo! axla ki droa<br />
Tqveni Tavebic sadme dagordes!~<br />
da kvlav tician tabiZe:<br />
davbadebulvar, rom viyo xixo<br />
da tkbilqarTuli medgas<br />
kurtani...<br />
griSaSvili da galaktioni:<br />
ar agivlia sirajxanisken<br />
arc rusTaveli ar gaxsovs bavSvi...<br />
— rogor ar maxsovs!<br />
muStaidSic ki vaseirnebdi,<br />
erTxel `eSmakis borbalze~ davsvi!<br />
aseTi enobriv–stilisturi parodia<br />
(rogorc mixeil baxtini ityoda<br />
— `Segnebuli hibridi~), sruliadac<br />
ar gaxlavT TviTmiznuri; esaa faseulobaTa<br />
gadafasebisa Tu Canacvlebis<br />
diskursi, gajerebuli sarkazmiTa da<br />
TviTironiiT.<br />
zogjer avtori Tavad SeuZaxebs<br />
sakuTar Tavs:<br />
Sen Cvens xorcSesxmas<br />
ver moeswrebi,<br />
ver eRirsebi Cveni xmis eqos,<br />
TviTon landi xar Zvel poetebis<br />
da sul amaod ancob da celqob...<br />
erTaderTi sfero, sadac poets<br />
srulyofileba da harmonia eguleba<br />
(`zecisa da miwis Serwyma~), qarTuli<br />
mwerlobaa. swored amitom mieltvis<br />
warsuls `samoTxidan gamoZevebuli~<br />
Semoqmedi, — qvesknelgamovlili da<br />
Savi mzis SuqiT sneuli:<br />
Cems bavSvobaSi, sizmrad<br />
Tu cxadad,<br />
me minaxia baRi samoTxis,<br />
misi gamoTqma me mudam mwadda,<br />
magram erTxelac ki ver gamovTqvi.<br />
me minaxia bevrjer qvesknelic<br />
(es moxda bevrad ufros asakSi),<br />
aq Sav mzis Suqma damasneula<br />
da axlac mikvirs,<br />
rogor gadavrCi.<br />
— saqarTveloSi ca da miwa arasodes<br />
gayrilan, Cven axlac gulgrilad<br />
vumzerT idealizmisa da materializmis<br />
duels; poeziis cisfer<br />
yvavils saqarTveloSi Rero mudam<br />
wiTeli hqondao — ase miaCnda ociode<br />
wlis tician tabiZes (axla, roca `potomak<br />
Tu hudsondaleulebi~, `zemodan~<br />
dahyureben cisferyanwelebs,<br />
miCndeba kiTxva: icnoben ki gamowvlilviT<br />
maT Semoqmedebas an, saerTod,<br />
qarTuli literaturis istorias<br />
rogorc akaki gawerelia ityoda, —<br />
`somnevaius friad~).<br />
RmerTTan molaparake, miwier-zecieri,<br />
cis daniSnuli da eris gazrdili,<br />
`ubralo Suakacebi~ gana warsulma<br />
gaiyola<br />
maqsimalistisa da maradiuli disidentis<br />
zaza TvaraZis (dRvandel<br />
qarTvelobas Cveuli daurideblobiT<br />
`brmebis legions~ rom uwodebs) yvelaze<br />
didi tkivili poeziis gzis gamrudeba<br />
da sakuTari `xelmocarvaa~:<br />
mec albaT unda davsva wertili,<br />
ver SevZle zecis da miwis Serwyma...<br />
* * *<br />
davemsgavsebi bednavs faetons,<br />
ca rom isurva da Zirs daaskda.<br />
darwmunebuli var, zazam, gulisgulSi,<br />
kargad icoda am poemis fasi,<br />
amitomac ar Cqarobda wertilis dasmas.<br />
zaza TvaraZis poema imiTac aris<br />
unikaluri, rom masSi weris, Txzvis<br />
procesis, leqsTwyobis eqsperimentuli<br />
variaciebis `ambavia~ moTxrobili;<br />
SemoqmedebiTi, `laboratoriuli~ Ziebani,<br />
TxzulebaSive, Cvens Tvalwin isxamen<br />
fer-xorcs.<br />
ironiul–parodiuli da agdebuli<br />
damokidebuleba riTmisadmi (`riTmebiT<br />
vmamaZaRlobdi~, `riTmebiT vbirdabirobdi~,<br />
`viT moviTmino leqsi uriTmo~,<br />
`ra vqnaT, Svilosa, am Cvens enaSi<br />
sad vnaxoT riTma erTmarcvliani!~,<br />
`nu dagvaose blagvi riTmebiT~...) zogjer<br />
galimaTiamdea dayvanili:<br />
pasuxad mxolod eqo gaisma:<br />
`Tundac farani! jibis farani!~..<br />
TiTqos bunebam marjved gariTma<br />
`didi Rame~ da `gmirTa varami~...<br />
* * *<br />
qarTuli, rogorc ninias baRi,<br />
qarTuli, rogorc Sios marani<br />
eh, am riTmebsac ZvaliviT<br />
daRrRnis<br />
da bozbaSiviT SeTqvlefs<br />
wkvarami...<br />
geyofa, biWo, mieT–moeTi,<br />
gijobs gaCarxo rame proeqti,<br />
vTqvaT, narkotikze dawero rame,<br />
an filmi dadga vagzlis bozebze...<br />
uh! riT gavriTmoT<br />
sityva `bozebze~<br />
`angelozebze~..<br />
iqneb: `xbo gzebze~!<br />
aseTi `gazviadebuli~ interesi,<br />
albaT, uaryofiTi reaqciis gamovlenac<br />
aris TviTmiznuri riTmiT `cudad<br />
moTamaSe~ poetebis mimarT, meores<br />
mxriT, esaa riTmiani anu tradiciuli<br />
leqsisadmi gamJRavnebuli simpaTia;<br />
miT umetes, rom zaza TvaraZis uiSvia-<br />
Tesi sariTmo sityvebi marTlac rom<br />
dafasebis Rirsia:<br />
literaturuli gazeTi<br />
owinars — iqorwina<br />
Waobi — Taobis<br />
wertili— Camowretili<br />
saTxedi — gaxede<br />
qarTuli — varTulebT<br />
blanJeTi — naJRenTi<br />
malimal — kalima<br />
avatarebi — daatareben<br />
cecxli anTia — galimaTia<br />
uriTmo — yuriT rom<br />
afTiaqi — TriaqiT<br />
sigiJe — vgizgizeb<br />
gamaze — yamaze<br />
imis naTelsayofad, rom avtoris<br />
sariTmo sityvebi `yuriT moTreuli~<br />
da butaforiuli ar aris, oriode<br />
strofis citireba vikmaroT:<br />
ismis zaris xma. mezoblis geri<br />
ityobineba, rom mokvda Jora,<br />
ekranze kivis giJi lideri<br />
erTma rom gaitamburmaJora.<br />
moZvelebuli sityva `tamburma-<br />
Jori~ (mTavari medafdafe frangul<br />
jarSi), `JorasTan~ dawyvilebuli, —<br />
umwvaves sarkazms rom gamoxatavs, ama-<br />
Si yvela dameTanxmeba. `es mTvareuli<br />
da miraJebiT mTvrali eris~ arCevania<br />
(Tu aradani)<br />
isini Tvlemen... mec waval,<br />
CavTvlem,<br />
aRarasodes gamovfxizldebi,<br />
damesizmreba `jayos xiznebi~<br />
da sxva qarTuli mazoxizmebi...<br />
Teimuraz xevisTavis saxis SeqmniT,<br />
mixeil javaxiSvili xom sakuTar Tavsac<br />
igvemda; esaa sinanulisa da dana-<br />
Saulis grZnobis simbiozi, mxolod<br />
did da gabedul adamianebs rom sCveviaT.<br />
aki zaza TvaraZesac dasWyivian<br />
Ramis landebi — `kmara sadisto! nu<br />
gagvalaye!~ `sadomazoxisturi~ pasa-<br />
Jebis moZieba poemaSic SeiZleba, gansakuTrebiT<br />
im publicisturi JReradobis<br />
monakveTebSi, — saqarTvelos<br />
uaxles istorias, 90-ian wlebs, Tundac<br />
Tanamedrove qarTul `warmatebul xelovnebas~<br />
rom exeba.<br />
kvlav `Sida eqsperimentebs~ davubrundeT:<br />
ZiriTadad aTmarcvliani<br />
taepiT gamarTul poemaSi xan trioleti<br />
gaiJRerebs, xan ToTxmetmarcvliani<br />
saleqso striqoni; xSirad icvlis<br />
nirs oTxtaepiani strofic; Tu ar<br />
vcdebi, mxolod erTaderTxel gvxvdeba<br />
Svidmarcvliani `CastuSkasaviT~<br />
strofebi:<br />
`dagvetaka dupleti,<br />
wagvikiTxa kupleti,<br />
misi yvela striqoni<br />
yalbi iyo uklebliv...<br />
Cagvacivda kretini,<br />
ar gvaRirsa wertili<br />
axla SaveTs mivdivarT<br />
imedgadawretilni~.<br />
zaza TvaraZes `orkestrul leqsalobasTan~<br />
miaxloebac ucdia, — simon<br />
Ciqovanis `ciras~ kvalobaze:<br />
getyviT, baidebs rogor ibudebs,<br />
da CxarTvi rogor buidebs ade,<br />
ciras bayvebze udevs gul–boyvi —<br />
aravin mohyva trfialis bades...<br />
kritika<br />
15<br />
* * *<br />
gvian ariso: ukve Ramdeba,<br />
barebs ketaven... ketebs baraven,<br />
berebs kutaven, kutebs beraven,<br />
da gimaspinZlebs ukve aravin...<br />
erTi strofi ki mTlad `futuristulad~<br />
iwyeba:<br />
troleibusi kretinizmiT<br />
daavaddeba,<br />
mis bugelebSi virusebi<br />
daibudeben...<br />
ase mgonia, rac ufro mets vfiqrob<br />
am poemaze, miT ufro iolad misxlteba<br />
xelidan misi Canafiqri: erTmaneTisagan<br />
radikalurad gansxvavebuli<br />
tonaloba, moulodneli zigzagebi,<br />
amaRlebulisa da damiwebulis xSiri<br />
monacvleoba, — Seunelebel yuradRebasa<br />
da mudmivad `tvinis ganZrevas~<br />
rom moiTxovs, uwinares yovlisa,<br />
gasaocari dinamizmiT miiRweva.<br />
TvalsaCinoebisaTvis `opoziciur<br />
wyvils~ mivmarTav; erTi maTgani, pirveli<br />
wakiTxvisTanave `armagedoniT~<br />
rom movniSne, apokalifsuri vizionia:<br />
es aris TviTon samyaros bedic:<br />
SeCerdebian eleqtronebi,<br />
mze gacivdeba, gaibereba,<br />
gadaiqceva wiTel gigantad,<br />
daiferfleba galaktikebi,<br />
sxivi ver miva Tavis mizanTan,<br />
aravin ityvis: gaxsovs, dro iyo,<br />
dila dgeboda, mze pirs ibanda,<br />
aravin ityvis: gaxsovs dro iyo,<br />
dila dgeboda, mze pirs ibanda...<br />
dila dgeboda, mze pirs ibanda...<br />
meore monakveTi mamapapuri qoqolas<br />
dayra, ufro gadapranWulad rom<br />
vTqva, tragikomikuri invektivaa:<br />
waiRes tvini nihilistebma,<br />
bazrobis xmebma waiRo Wkua,<br />
qarTulma rokma, popsam da repma<br />
waiRo yuri da daayrua,<br />
SeWames guli farisevlebma,<br />
erisSvilebma, jilagma, jiSma,<br />
SeWames guli, dalies suli<br />
(mendeT, aq `suli~ arafers niSnavs),<br />
gaaSres sisxli cru raindebma,<br />
cru wmindanebma waiRes zahla,<br />
CarTav sinaTles — ar ainTeba,<br />
gaxval quCaSi— viRaca dagklavs...<br />
zustad isea, andro buaCiZisadmi<br />
miZRvnil `damiwebul leqsSi~ rom werda:<br />
mokled, leqsi ar unda iyos<br />
Zalian rTuli,<br />
is unda iyos maqsimalurad<br />
damiwebuli,<br />
magram amav dros damiwebas<br />
unda Tan axldes raRac Tilisma...<br />
swored `Tilismuradaa~ akinZuli<br />
mTeli poemac.<br />
Tanamedrove prozisa da poeziis<br />
`ostatTa~ karga mozrdili (da ara<br />
zrdili) nawili leqsikis saocar simwires<br />
warmogviCens: skabrezsa da JargonSi<br />
qarTuli sityva isea Cakarguli,<br />
rom ilfisa da petrovis `eloCka liudoedka~<br />
gagaxsendebaT.<br />
— epataJi epataJad, magram jer<br />
qarTuli iswavle, Zamikoo, — ase damoZRvra<br />
laSa TabukaSvilma myisieri<br />
popularobis mosurne damwyebi avtorebi.<br />
`mxiaruli landebi~ am mxrivac gamorCeulia<br />
(bunebrivi metyvelebiTi<br />
stili da umdidresi leqsikuri maragi)...<br />
savsebiT veTanxmebi SoTa iaTaSvils:<br />
`poemaSi iseTi raRaceebi xdeba,<br />
yovelive amis aRwera-daxasiaTebagaanalizebas<br />
calke monografia sWirdeba~.<br />
mec isRa damrCenia, mermisisaTvis<br />
gadavdo `mxiaruli landebis~ umniSvnelovanesi<br />
Tu ara, albaT, yvelaze<br />
wyaluxvi nakadis — publicisturi<br />
wiaRsvlebis analizi. umjobesia manamde<br />
davamTavro statia, vidre poemis<br />
landebi SemomZaxeben:<br />
— maS kargi! kmara!<br />
davsvaT wertili!<br />
davafiqsiroT boloSi gvari...
16 literaturuli gazeTi<br />
Canawerebi 9 - 22 dekemberi 2011<br />
dasawyisi #60-63<br />
samurai – samare<br />
samuraisTvis xarakiri iseTive ioli<br />
da ubralod gadasawyveti ram aris,<br />
rogorc CvenTvis Wiqa wylis daleva.<br />
kamikaZis fenomens safuZvlad swored<br />
samurais fsiqologia udevs da ara mxolod<br />
fanatizmi. arc samurais, arc<br />
kamikaZes ar uWirT sakuTar saflavze<br />
yvavilis mitana. samurai iqneb amitomac<br />
eriTmeba samares.<br />
Siqasta – WiqasTan<br />
ra Tqma unda, Siqasta uWiqodac da<br />
uRvinodac Siqastaa, magram lxinSic<br />
ufro bunebrivad gamoiyureba.<br />
tarieli – carieli<br />
mTeli cxovreba mesmis es riTma:<br />
tarieli _ (jibe) carieli.<br />
Wkvianze ufro es, ase vTqvaT, Raribi<br />
riTmaa, Raribi fulis, da ara prosodiis<br />
TvalsazrisiT.<br />
zamTari – naftalins<br />
Temaze did da saintereso wigns dawerda...<br />
tveni – tvini<br />
mark tvenzea laparaki. aba tvens<br />
utvinoba gavuriTmoT<br />
mojamagiris – maja magari<br />
fsalmuni – salbuni<br />
ara mgonia, aq ganmarteba iyos<br />
saWiro!<br />
odisea elitis – poetia elitis<br />
nobelianti poeti elitisi elitas<br />
moswondes, amaSi sakvirveli albaT<br />
araferia. ase rom, es azri riTmisa<br />
WkuasTan axlosaa.<br />
angola – frangulad<br />
vinc icis, rom angolaSi frangulad<br />
metyveleben, misTvis sariTmo<br />
wyvili garkveul azrs Seicavs.<br />
onze yofnaa, miT umetes – msoflios<br />
yvelaze did stadionze: 1 fexburTeli<br />
da 1 stadioni bunebrivad dauwyvildnen<br />
erTmaneTs.<br />
sxeuli – wyeuli<br />
am sariTmo wyvilis gonierebas irwmunebs<br />
yvela, visac aqvs sxeuli. ase-<br />
Ti ki adamianTa didi umravlesobaa...<br />
biznes _ bez nas<br />
es marTlac Wkviani riTmaa _ yvela<br />
biznesSia CarTuli Cvens meti, Zvirfaso<br />
mkiTxvelo! _ yvelam raRac iSova,<br />
Cvens garda, Cven riTmebis amara<br />
davrCiT – Wkviani an suleli riTmebis<br />
amara.<br />
qileri – mileri<br />
arc fridrix Silers da arc artur<br />
milers aravisze naklebi xalxi ara<br />
yavT daxocili TavianT piesebSi. ase<br />
rom, riTma am SemTxvevaSic amtkicebs<br />
Tavis Wkuasa da gonebas! - `qileri~<br />
morgebuli riTmaa erTisTvisac da<br />
meoresTvisac.<br />
Wkua – maT kinoxelovneba aerTianebs!<br />
hakamada - ha, pomada<br />
lamaz qalbatons, ruseTis dumis<br />
deputats, hakamadas pomada SeiZleba<br />
miawodo! aba sarecxis fxvnils xom ar<br />
SesTavazeb!<br />
Citi – hiti<br />
Citis yoveli galoba, Tunda yvelaze<br />
popularuli da saxelovani momRerlisagan<br />
gansxvavebiT, hitia... amitomaa<br />
es riTma Wkviani, metismetad<br />
Wkvianic ki!<br />
mohamed ali – medali<br />
nametani bevri medali aqvs miRebuli<br />
pativcemuls!<br />
avangarduli – qarTuli<br />
didi angariSiT Tu vimsjelebT,<br />
saqarTvelo, es aris avangardisti eri!<br />
novacia – ovacia<br />
Txoulobso, albaT. marTlac, tanisamosi,<br />
zamTarSi rom gaixade, unda<br />
naftalinSi Seinaxo.<br />
damebi – dumebi<br />
is ambavi, rom dumebi kacebsaca<br />
aqvT, arafers cvlis.<br />
qoCori – qaCali<br />
diadi saqmidan sasacilomde mxolod<br />
erTi nabijia.<br />
amerikis – amalriki<br />
Tu vinmesi iyo amalriki, upirveles<br />
yovlisa, ra Tqma unda amerikis.<br />
terfis – darbis<br />
jer kaci ar minaxavs, uterfos<br />
erbinos.<br />
laxtis – daxtis<br />
Tu laxtis TamaSis dros ar imoZrave<br />
– ar ixtunave – ise agiwvaven ferdebs,<br />
veranairi riTma ver giSvelis –<br />
verc uWkuo da verc Wkviani.<br />
muSaoba – moSieba<br />
visac umuSavia, yvelas kargad moexseneba:<br />
muSaobam moSieba icis! am SemTxvevaSi<br />
keTilxmovanebasa da harmonias<br />
badebs Sroma (albaT).<br />
cikloni – ciklopi<br />
kidev ufro Wkviani iqneboda es<br />
riTma, ciklopi rom orive TvaliT<br />
iyos brma.<br />
poeti – pieta<br />
tariel Wanturia<br />
Wkviani riTmebis leqsikonidan<br />
iezidebi – miezidebiT<br />
tvirTso albaT. gasagebia.<br />
ybedi _ ybebi<br />
ena TavisTavad, magram sakamaTo<br />
araa, rom ybeds ybebic magari unda<br />
hqondes.<br />
dinjad – sinja<br />
daujereT riTmas – asjer gazomeT<br />
da erTxel gasWeriT.<br />
arsena – arsenals<br />
bunebrivi Cans is ambavi. rom arsena<br />
arsenalTan – iaraRis sawyobTan aris<br />
gariTmuli da ara, vTqvaT, oynasTan an<br />
kompiuterTan.<br />
reali – rauli<br />
rauls garda `realSi~ kaSkaSa varskvlavi<br />
sxvac bevria, magram amiT<br />
sariTmo wyvils Wkua ar akldeba.<br />
maradonas iqneb gastronomSic Sevxvde<br />
kaci, an, vTqvaT, poliklinikaSi,<br />
magram yvelaze bunebrivi misi stadide<br />
sent egziuperi –<br />
de sant egziuperi<br />
Tu vinmeze SeiZleba saubari, rogorc<br />
desantze, pirvel rigSi, cxadia,<br />
mfrinavze! mokled, mfrinavi imTaviTve<br />
`gadasxmulia~ desantad!<br />
nervali – nerviuli<br />
vis gaukvirdeba nerviuli poeti! _<br />
nerviuloba poetis profesiaa!<br />
fardis win – artisti<br />
artisti bevrgan SeiZleba iyos, magram<br />
misi adgili, upirveles yovlisa,<br />
mainc fardasTanaa – an win an ukan...<br />
veWidave – beWiT davec!<br />
nestani – neqtari<br />
ara, biWo, `nestans~ Sxams gavuriTmavdi!<br />
tarieli – tirili<br />
ovacia SeiZleba iyos novaciis logikuri<br />
Sedegi.<br />
celani – melani<br />
marTlac da, ratom unda gariTmvoda<br />
paul celani, vTqvaT, navTs, an<br />
koka-kolas, da ara melans! Tanac ramdenadac<br />
vici, celani saaTobiT ar<br />
mjdara kompiuterTan.<br />
aba daikide – abdaiaki, de!<br />
esaa nawyveti deda-Svilis dialogidan.<br />
Cans, dedac da Svilic – oriveni<br />
nakiTxi adamianebi arian. ase rom,<br />
gansxvavebuli esTetikis miuxedavad,<br />
riTma WkvianTa kategorias unda mivakuTvnoT.<br />
alen dalesi – alen deloni<br />
antiriTmebi.<br />
prostata _ bros tito<br />
ar viciT, awuxebda Tu ara prostata<br />
bros titos, Tumca gamoricxuli<br />
arc esaa.<br />
neroni – neironi<br />
cnobilia, neronis mTavari problema<br />
misi tvinis neironebi iyo, riTmac<br />
albaT amaze migvaniSnebs.<br />
kamaTlebis – gamarTlebis<br />
aucilebeli araa, usaTuod monarde<br />
an yomarbazi iyo – isedac mixvdebi,<br />
ra gamarTlebazea saubari.<br />
gagrZeleba iqneba<br />
ganmarteba zedmetad mimaCnia, isedac<br />
yvelaferi naTelia, ufro sworad<br />
- bneli...<br />
qali-mistrali – kalmistari<br />
ra Tqma unda, gabriela misralzea<br />
saubari.<br />
leqsi – seqsi<br />
komentari marTlac zedmetia. Wkviani<br />
– am riTmasaviT Wkviani kaci am<br />
gotfrid beni – godriT bani<br />
ver getyviT, mReroda Tu ara SesaniSnavi<br />
germaneli poeti gotfrid beni,<br />
magram umaRles poetur harmonias<br />
rom iyo naziarebi, cxadia. ase rom,<br />
romc ar daedgas godriT bani, gotfrid<br />
beni mainc logikuri riTmaa.<br />
maradona – marakana<br />
rac tariels utiria wylisa pirsa,<br />
da ara mxolod iq, imdens vera xmiT<br />
motirali ver itirebs. mec blomad<br />
cremli maqvs daRvrili, sxvaTa Soris.<br />
baksi – taqsi<br />
fuli Tu ara gaqvs, Cems fexebs Cajdebi<br />
taqsSi.<br />
desika – jesika<br />
Tumca erTi – gvaria, meore ki – saxeli,<br />
sariTmo wyvils mainc moekiTxeba<br />
literaturuli gazeTi<br />
gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />
dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />
redaqtori irakli javaxaZe<br />
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />
Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />
tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com