literaturuli gazeTi

literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi

culture.gov.ge
from culture.gov.ge More from this publisher
10.01.2015 Views

literaturuli gazeTi #88 14 - 27 dekemberi 2012 gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT fasi 50 TeTri tariel Wanturia vikileqsi mkiTxvels minda Sevaxseno: vikileqsi Cems Canawerebs popularuli vikiliksis mibaZviT davarqvi da amis meti maT araferi aqvT erTmaneTTan saerTo. uZvirfasesi mkvlelebi (varianti) aris Tu ara mkvleli adamiani, romelmac sicocxle mouswrafa ilia WavWavaZes! pirveli, rasac am frazis wamkiTxveli ifiqrebs, isaa, rom igi am SekiTxvas absurdad iv-v gamoacxadebs! axla sxva SekiTxva: aris Tu ara mkvleli adamiani, vinc sicocxle mouswrafa galaktion tabiZes! an is, vinc sicocxle mouswrafa maiakovskis! an is, vinc sicocxle mouswrafa hemingueis! an is, vinc sicocxle mouswrafa... daskvna martivia: galaktion tabiZis mkvleli, ra Tqma unda, mkvlelia! misi saxeli da gvaria galaktion tabiZe! maiakovskis mkvleli, ra Tqma unda, mkvlelia! misi saxeli da gvaria vladimir maiakovski! hemingueis mkvleli, ra Tqma unda, mkvlelia! misi saxeli da gvaria ernest heminguei... mokled, ase: Cven visaubreT uZvirfases mkvlelebze _ galaktionze, maiakovskize, hemingueize... ramdeni Sedevri Seiwires uZvirfasesma mkvlelebma imiT, rom sicocxle mouswrafes galaktion tabiZes, vladimir maiakovskis, ernest hemingueis... meore tabiZec gavixsenoT: `mtkvari aqvea, minda mtkvarSi Tavi davixr- Co!~ man ver moaswro dagegmili mkvlelobis Sesruleba! sxvebi ufro yoCaRebi aRmoCndnen! es rom ara, iqneb ticiansac Caedina mkvleloba – moekla tician tabiZe! fsiqoanalitikosis, fsiqiatris, fizikosis, biologis, istorikosis, eTnografis azri iqneboda saintereso am Temaze! me nu damtuqsaven – Cemma SviliSvilma ana Wanturiam uwoda pirvelad mkvleli TviTmkvlels da gansakuTrebiT gausva xazi imaT, vinc sikvdilisTvis gaimeta genialuri pirovneba, oRond anam naTqvams Rimilic daayola, me ki sulac ar meRimeba! ra didic unda iyos Cveni siyvaruli maTdami – imave galaktionisadmi, imave maiakovskisadmi, imave hemingueisadmi – Cven maT madlobas ver vetyviT Cadenili mkvlelobisaTvis... gadavitane qaRaldze es yvelaferi, da axla isRa damrCenia, gadavwyvito – davbeWdav Tu ara... ise, albaT SesaniSnavi satopkea mdare paskvilantebisaTvis. opuss Cemi erTi leqsic minda davurTo (leqsi – sinanuli leqsi _ braldeba) _ ukvdavi TviTmkvlelebis (mkvlelebis) patara sia... wigni gverdze gadado da Cafiqrda daviT mWedluris xsovnas ukvdav TviTmkvlelebs CamoTvlis paJi (mteri Cavarda mwerlebis ybaSi). kargad maxsovda, sokratem rom dalia Sxami adre diliT, ufro sworad – gviani RamiT... axla seneka. axla vulfi. heminguei. silvia plaTi. gi debori. lafargi. katoni. kleopatra. demosTene. misima. empedokle, Jerar de nervali, merilin monro. Jil delezi. anri roorda. stefan cvaigi. ien kertesi, romen gari, dalida... paolo Cveni galaktioni maiakovski. esenini... – riT arian maTze naklebi, vinc martin paJma CamoTvala – viTom eseni! rogor moviqceT, Cven ra vqnaT axla – iqneb Cvenc unda moviklaT Tavi _ ravi... raki TviTmkvleloba mkvlelobad CauTvala, anam ganaCenzec ifiqra: miesajos mkvlels samudamo sicocxle... Tumca ra sasamarTlos gadawyvetileba unda amas – galaktionsac, maiakovskisac, hemingueisac raxania misjili aqvT maradiuli sicocxle... VIII-IX

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

#88<br />

14 - 27 dekemberi 2012<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

tariel Wanturia<br />

vikileqsi<br />

mkiTxvels minda Sevaxseno:<br />

vikileqsi Cems Canawerebs<br />

popularuli vikiliksis<br />

mibaZviT davarqvi da<br />

amis meti maT araferi aqvT<br />

erTmaneTTan saerTo.<br />

uZvirfasesi mkvlelebi<br />

(varianti)<br />

aris Tu ara mkvleli adamiani, romelmac sicocxle<br />

mouswrafa ilia WavWavaZes!<br />

pirveli, rasac am frazis wamkiTxveli ifiqrebs,<br />

isaa, rom igi am SekiTxvas absurdad<br />

iv-v<br />

gamoacxadebs!<br />

axla sxva SekiTxva: aris Tu ara mkvleli adamiani,<br />

vinc sicocxle mouswrafa galaktion<br />

tabiZes!<br />

an is, vinc sicocxle mouswrafa maiakovskis!<br />

an is, vinc sicocxle mouswrafa hemingueis!<br />

an is, vinc sicocxle mouswrafa...<br />

daskvna martivia: galaktion tabiZis mkvleli,<br />

ra Tqma unda, mkvlelia! misi saxeli da gvaria<br />

galaktion tabiZe!<br />

maiakovskis mkvleli, ra Tqma unda, mkvlelia!<br />

misi saxeli da gvaria vladimir maiakovski!<br />

hemingueis mkvleli, ra Tqma unda, mkvlelia!<br />

misi saxeli da gvaria ernest heminguei...<br />

mokled, ase: Cven visaubreT uZvirfases mkvlelebze<br />

_ galaktionze, maiakovskize, hemingueize...<br />

ramdeni Sedevri Seiwires uZvirfasesma mkvlelebma<br />

imiT, rom sicocxle mouswrafes galaktion<br />

tabiZes, vladimir maiakovskis, ernest hemingueis...<br />

meore tabiZec gavixsenoT:<br />

`mtkvari aqvea, minda mtkvarSi Tavi davixr-<br />

Co!~<br />

man ver moaswro dagegmili mkvlelobis Sesruleba!<br />

sxvebi ufro yoCaRebi aRmoCndnen! es<br />

rom ara, iqneb ticiansac Caedina mkvleloba –<br />

moekla tician tabiZe!<br />

fsiqoanalitikosis, fsiqiatris, fizikosis,<br />

biologis, istorikosis, eTnografis azri iqneboda<br />

saintereso am Temaze!<br />

me nu damtuqsaven – Cemma SviliSvilma ana Wanturiam<br />

uwoda pirvelad mkvleli TviTmkvlels<br />

da gansakuTrebiT gausva xazi imaT, vinc<br />

sikvdilisTvis gaimeta genialuri pirovneba,<br />

oRond anam naTqvams Rimilic daayola, me ki sulac<br />

ar meRimeba!<br />

ra didic unda iyos Cveni siyvaruli maTdami<br />

– imave galaktionisadmi, imave maiakovskisadmi,<br />

imave hemingueisadmi – Cven maT madlobas ver<br />

vetyviT Cadenili mkvlelobisaTvis...<br />

gadavitane qaRaldze es yvelaferi, da axla<br />

isRa damrCenia, gadavwyvito – davbeWdav Tu<br />

ara...<br />

ise, albaT SesaniSnavi satopkea mdare<br />

paskvilantebisaTvis.<br />

opuss Cemi erTi leqsic minda davurTo (leqsi<br />

– sinanuli leqsi _ braldeba) _ ukvdavi<br />

TviTmkvlelebis (mkvlelebis) patara sia...<br />

wigni gverdze gadado da Cafiqrda<br />

daviT mWedluris xsovnas<br />

ukvdav TviTmkvlelebs CamoTvlis paJi<br />

(mteri Cavarda mwerlebis ybaSi).<br />

kargad maxsovda, sokratem rom dalia Sxami<br />

adre diliT, ufro sworad – gviani RamiT...<br />

axla seneka.<br />

axla vulfi.<br />

heminguei.<br />

silvia plaTi. gi debori.<br />

lafargi. katoni. kleopatra. demosTene.<br />

misima. empedokle,<br />

Jerar de nervali, merilin monro.<br />

Jil delezi.<br />

anri roorda. stefan cvaigi.<br />

ien kertesi, romen gari, dalida...<br />

paolo Cveni galaktioni<br />

maiakovski. esenini... –<br />

riT arian maTze naklebi,<br />

vinc martin paJma CamoTvala – viTom eseni!<br />

rogor moviqceT, Cven ra vqnaT axla –<br />

iqneb Cvenc unda moviklaT Tavi<br />

_ ravi...<br />

raki TviTmkvleloba mkvlelobad CauTvala,<br />

anam ganaCenzec ifiqra: miesajos mkvlels samudamo<br />

sicocxle...<br />

Tumca ra sasamarTlos gadawyvetileba unda<br />

amas – galaktionsac, maiakovskisac, hemingueisac<br />

raxania misjili aqvT maradiuli sicocxle...<br />

VIII-IX


2 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia 14 - 27 dekemberi 2012<br />

Tqven sizmari gegonebaT es ubralo mogoneba<br />

uxsovar dros universitetis win gaCerebaze videqi. saidanRac erlomi gamoCnda. misi gamoCena yovelTvis Zalian<br />

mixaroda. lamis momvarda: ici, Seni moTxrobebi vis moewona (Cemi pirveli da ukanaskneli moTxrobebi rezo inaniSvilis<br />

winasityvebiT daibeWda Jurnal ,,ciskarSi~) – SevardnaZes!<br />

idga samocdaaTiani wlebi. cekas pirveli mdivani maSin adamiani ar megona da ara marto me _ Tavisuflebis suli<br />

frinveliviT umisamarTod dahqroda. erTi muWa dasjili cekas nomenklatura ras fiqrobda aravis ainteresebda,<br />

magaram erlomi erlomi iyo. logikas yovelTvis iq poulobda, sadac sxva veravin miagnebda. amitomac momwonda misi<br />

Semoqmedeba da masTan urTierTobac. sanam, sanam gardatexis asaks Tavs davaRwevdi.<br />

wuTSi sami nacnobis winaSe idrekda qeds, esalmeboda da emSvidobeboda...<br />

erTma darbaiselma mandilosanma hkiTxa:<br />

_ Tqveni meuRlea<br />

_ ara, naTluli!<br />

naTlobaSi jvari da iebi maCuqa. netav sad iSova amdeni fuli ise araferi uxdeboda, rogorc kapikebis Tvla da<br />

mere xelidan xelSi gadatana (mkiTxvels cnobil ambavs Sevaxseneb: erloms da daTo javaxiSvils daleva undodaT,<br />

magram fuli ara hqondaT. moulodnelad erlomma saaTi ipova. Zalian gaixares, magram aseve moulodnelad erlomma<br />

saaTi iqve dado, saidanac aiRo _ axla sxvam gaixaroso).<br />

CemTvis yvelaze Zvirfasi saxsovaria is jvari.<br />

mtarvali iyo. naTlobaze miTxra, darwmunebuli var, xvalidan yvelafers sxva TvaliT Sexedavo. imdenad mjeroda<br />

misi, rom meore dRidanve vcdilobdi, yvelafrisTvis sxva TvaliT Semexeda. araferi rom ar gamomdioda, sasowarkveTilebaSi<br />

Cavardnilma aRar vicodi, ra meqna.<br />

erT dResac karadidan mtvriani saqaRalde gadmoiRo _ waiRe, waikiTxe, yvela leqsi aq aris, rac damiweriao.<br />

tabiZis quCidan Camovedi da WavWavaZis prospeqtze wignebis maRaziaSi Sevedi. bevri viboriale, wignebi vfurcle<br />

da gamovedi. universitetis win gamaxsenda, rom saqaRalde wignis Taroze damrCa.<br />

vinc im dRes daminaxa, WavWavaZis prospeqtze rogor gavrbodi, dResac vemaxsovrebi.<br />

amjerad bedma gamiRima. saqaRalde adgilze damxvda. SeSinebulma yvelaze ukeTesi leqsebi saswrafod bloknotSi gadmoviwere da saqaRalde erloms<br />

mivaSave. bolos dabadebis dRis meore dRes avedi. ise Semxvda, rogorc cidan Camovardnils. erTaderT skamze, romelzedac dajdoma SeiZleboda, didi Savi<br />

kata mokalaTebuliyo.<br />

TviT rusTxelmwife rom Semosuliyo, im katas ar aagdebda.<br />

skamismagvar raRacebze visxediT me, erlomi da levan malazonia. vigrZeni is, rasac aRtacebaSi movyavdi (magaliTad, uskamobas). axla aRar maRelvebda.<br />

ramdenjerme braziT gavxede katas. erlomma Tavze makoca (es iyo misi mofereba), rac imas niSnavda, rom kataze nawyeni ar unda vyofiliyavi. aRar mainteresebda<br />

imis mosmenac, rac CemTvis gaugebari iyo (mag. cnobili politikosis mowameobriv Rvawlze erisa da kacobriobis winaSe).<br />

erloms, rogorc maswavlebelsa da sulier moZRvars yvela wesiT es unda moswoneboda. `erTaderTi da ganumeorebeli~ – xSirad ismoda misi misamarTiT.<br />

mas ar uyvarda es fraza. yovelTvis Cveulebrivs eltvoda, magram gana ase advilia, iyo Cveulebrivi, roca sabednierod Tu saubedurod xeli arafriT<br />

gewyoba.<br />

rac Seexeba leqsebs, im wlebisa da erlomisadmi damokidebulebis gamo, SeiZleba subieqturi viyo, `<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>s~ mkiTxvelma Tavad ukeT<br />

icis.<br />

leila beroSvili<br />

erlom axvlediani<br />

***<br />

yovel saRamos modis saRamo<br />

xan wvimis safariT,<br />

xan erTgul ZaRliviT,<br />

xan vefxvis ferebiT,<br />

xan Savi gemiviT,<br />

xan kocnad movida,<br />

xan gulistkivilad...<br />

Zveli suraTi<br />

Sen Cemi gzebi xar,<br />

Sen Cemi gzneba xar,<br />

Sen Cemi mzera xar,<br />

me – Zveli suraTi...<br />

me SeniT viwyebi,<br />

me SenSi vmTavrdebi,<br />

me SenSi vinTebi,<br />

Sen CemSi qrebi...<br />

Sen didi veli xar,<br />

wvimisgan Seqmnili,<br />

Sen mwvane veli xar,<br />

me – TeTri cxeni.<br />

me TeTri cxeni var,<br />

Sen mwvane veli xar,<br />

Sen Cemi mzera xar,<br />

me – Zveli suraTi.<br />

davsdev mosaklavad<br />

dakargul beds,<br />

davkarge romelic<br />

oTaxSi, saRamos...<br />

movklav jer sibraluls<br />

(Stoze damjdar frinvels)<br />

da davkref yvavilebs.<br />

wavida bavSvoba<br />

o, ra Soreuli sxivTa TamaSia,<br />

wavida bavSvoba,<br />

araferi maxsovs,<br />

yvela saTamaSo<br />

gzaSi damekarga...<br />

es ubralo mogoneba<br />

maRal Wadrebs arxevs qari<br />

da anaTebs didi mTvare,<br />

Tqven sizmari gegonebaT<br />

es ubralo mogoneba.<br />

rom ar wvimdes,<br />

rom ar Tovdes,<br />

rom cremli ar momdiodes,<br />

rom ar viyo ase mSvidi<br />

da aseTi mgrZnobiare,<br />

mec sizmari megoneba...<br />

didze didi iyvnen caSi<br />

moTamaSe varskvlavebi.<br />

iyo qarSi<br />

Zalze nazi<br />

mze-yvavili<br />

mofarfate...<br />

me viyavi _ sul sxva maSin,<br />

zRva viyavi maSin mlaSe,<br />

zRva ki ara, Tevzi viyav,<br />

oh, lamazi viyav qalze...<br />

Tqven sizmari gegonebaT<br />

es ubralo mogoneba.<br />

viyav erTxel vrceli veli,<br />

navardobda Cemze dRe da<br />

erTi cxeni dReze TeTri...<br />

me viyavi maSin mze da...<br />

mTvare, mTvare Semdeg gavxdi...<br />

viyav muxa, Semdeg cacxvi,<br />

Semdeg sul sxva, mgoni fetvi,<br />

Semdeg gavxdi didi saxli,<br />

Semdeg wvima, Semdeg qari.<br />

gadaviqec Semdeg setyvad.<br />

Tqven sizmari gegonebaT<br />

es ubralo mogoneba.<br />

axla vin var<br />

arc ki vici,<br />

aviare, daviare,<br />

raRac saxels meZaxian<br />

da vkref Cems Tavs – naz-naz iebs...<br />

sizmariviT magondeba<br />

es ubralo mogoneba.<br />

dasasruli me-6 gverdze<br />

***<br />

dgaxar, rogorc sxivi,<br />

ukve gamomSrali,<br />

ukve areklili<br />

aTasi sarkmlidan.<br />

dgaxar, rogorc mze,<br />

ukve Caferflili,<br />

ukve moTibuli,<br />

ukve moweuli...<br />

dgaxar bediswera,<br />

romelic ar ekuTvnis<br />

ukve aRaravis...<br />

***<br />

viwyeb nadirobas...<br />

viyide Tofi da<br />

gamovel gareT.<br />

davsdev da vumizneb<br />

sakuTar survilebs,<br />

Cems dards da dros,<br />

uzrunvel frinvelebs,<br />

uzrunvel dReebs,<br />

ferebs da sicocxles.


14 - 27 dekemberi 2012<br />

lobis wyalobiT, marTlac moaxerxa,<br />

mTeli msofliosaTvis eCvenebina. yvelasaTvis<br />

cnobilia da TviTon komunistebic<br />

ar malavdnen, rom maTi mizani<br />

samyaros Zirfesvianad gardaqmna<br />

iyo. amisaTvis anadgurebdnen mTel sazogadoebriv<br />

klasebs, xalxs mama-papaTa<br />

miwidan yridnen da asaxlebdnen,<br />

daundoblad xocavdnen, visac bolSevikur<br />

ideologiaSi odnavi eWvi Sehqonda,<br />

cvlidnen aTadan-babadan dadgenil<br />

sazogadoebrivi cxovrebis wesebs,<br />

romlebsac istoriasTan erTad CaeyaraT<br />

safuZveli: auqmebdnen kerZo<br />

sakuTrebas, krZalavdnen Cveulebriv<br />

aReb-micemobasac ki, ebrZodnen uZveles<br />

erovnul Tu religiur tradiciebs.<br />

magram yvela am fundamentur cvlilebas<br />

isini axdendnen sazogadoebrivi<br />

progresisa da kacobriobis winsvlis<br />

droSiT. maTi (da maTi mxardamWerebis)<br />

pozicia yovelTvis, Cvidmeti<br />

wlis oqtombridan oTxmocdaTerTmeti<br />

wlis agvistomde amgvari iyo: ho,<br />

Cven gviwevs mZime da xSirad sastiki<br />

zomebis miReba, aSkara Tu faruli<br />

mtrebis ganadgureba, pirovnuli iniciativis<br />

CaxSoba, Sromis iaraRebis gansazogadoeba,<br />

miwis saxelmwifosaTvis<br />

gadacema da erTi partiis diqtaturis<br />

damyareba, magram amas mSromeli<br />

xalxis, momavali Taobebis bednierebisTvis,<br />

socializmisa da komunizmis<br />

irakli qasraSvili<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

vidre boris pasternakis `eqim Jivagos~<br />

wavikiTxavdi, mis mixedviT<br />

samocian wlebSi amerikaSi gadaRebuli<br />

filmi vnaxe, romelSic mTavar rols<br />

omar Sarifi asrulebda. es jer kidev<br />

`perestroikamde~ moxda. me antisabWo-<br />

Ta nawarmoebs velodi da rusuli egzotikiT<br />

Sezavebuli Cveulebrivi holivuduri<br />

kino SemrCa xelSi. arada,<br />

`eqimi Jivago~ solJenicinis `gulagis<br />

arqipelagTan~ erTad yvelaze cnobil<br />

disidentur wignad iTvleboda. misi<br />

gamoqveynebis Semdeg sabWoTa xelisuflebam<br />

pasternaki aiZula, uari eTqva<br />

nobelis premiaze. male es udidesi poeti<br />

mweralTa kavSiridan garicxes da<br />

Targmanebis gamoqveynebac ki aukrZales.<br />

cnobilia, rom sakavSiro komkav-<br />

Siris cekas maSindelma mdivanma<br />

(romelic Semdgom `kagebes~ xemZRvanelobda),<br />

is erT-erT sajaro gamosvlaSi<br />

`Rorze uares arsebad~ moixsenia.<br />

sajaro lanZRva-ginebasa da aRviraxsnil<br />

devnas pasternakma ori welic ver<br />

gauZlo, kiboTi daavadda da gardaicvala.<br />

filmis naxvis Semdeg, ukve oTxmocdaTiani<br />

wlebis dasawyisSi, <strong>literaturuli</strong><br />

pirvelwyaroc wavikiTxe da bolomde<br />

mainc ver mivxvdi, ram gamoiwvia<br />

sabWoTa xelisuflebis aseTi uzomo<br />

agresia avtoris mimarT. miT umetes,<br />

rom es xruSCovis e.w. `daTbobis~ periodSi<br />

moxda, roca daundobeli teroris<br />

yvelaze mZime wlebi Cavlili iyo.<br />

babelis `cxenosani armiis~ da Soloxovis<br />

`wynari donis~ Semdeg, sadac naturalisturadaa<br />

aRwerili bolSevikebis<br />

mier Cadenili saSinelebebi revoluciisa<br />

da samoqalaqo omis dros,<br />

`Jivago~ ar momeCvena maTze ufro mamxilebel<br />

wignad. Tuki babeli oficialurad<br />

aRiarebuli sabWoTa mwerali iyo<br />

(Tumca daxvretili, magram Semdeg reabilitirebuli<br />

swored maSin, roca<br />

pasternaki miwasTan gaaswores) da Soloxovi<br />

_ didebiT Semosili upirvelesi<br />

komunisti-klasikosi, gaugebaria,<br />

ratom daesxnen Tavs pasternaks ase<br />

Seubraleblad. mxolod romanis sazRvargareT,<br />

italiaSi dabeWdva ar Sei-<br />

Zleba yofiliyo sabWoTa xelisuflebis<br />

usazRvro gaSmagebis mizezi.<br />

erTi SexedviT, `eqimi Jivago~ didi<br />

da tragikuli siyvarulis ambavia,<br />

romelic ukidegano ruseTSi gaCaRebuli<br />

samoqalaqo omis fonze viTardeba.<br />

ra Tqma unda, omis tragizmi da sisastike<br />

naCvenebia romanSi, magram imaze<br />

mZimed ara, rogorc Tundac fadeevis<br />

sruliad oficialur wignSi _ `ganadgureba~.<br />

iuri Jivagoc, marTalia ZaldatanebiT,<br />

magram mainc bolSevikur<br />

partizanul razmSi msaxurobs eqimad<br />

da ara kolCakis armiaSi da Tu garbis<br />

iqidan, mxolod imisaTvis, rom satrfo<br />

naxos da ara TeTrgvardielebis mxareze<br />

gadasasvlelad. bolos da bolos,<br />

igi met-naklebad loialur sab-<br />

WoTa moqalaqed iqceva, mraval milionTa<br />

msgavsad cdilobs, arsebul realobas<br />

moergos da moskovSi dabrunebis<br />

Semdeg wminda proletaruli warmoSobis<br />

qalsac ki irTavs colad. am<br />

kuTxiT romani mTavari gmiris bolSevikur<br />

`axal cxovrebasTan~ Seguebis<br />

istoriadac ki SeiZleba aRviqvaT. albaT,<br />

amitomac werda wlebis Semdeg pensiaze<br />

myofi xruSCovi Tavis memuareb-<br />

Si: `roca es wigni, rogorc iqna, wavikiTxe,<br />

masSi antisabWoTa veraferi aRmovaCine~.<br />

Tuki es asea, maSin raRas er-<br />

Coda sabWoTa xelisufleba da TviTon<br />

xruSCovi avtors Secdnen Tavi<br />

daizRvies warsulis inerciiT moqmedebdnen<br />

aba, ratom ambobda pasternaki<br />

Tavis erT-erT ukanasknel leqsSi:<br />

`mTeli msoflio vaiZule, etira Cemi<br />

qveynis bedze~ aman SeiZleba, Cadaevis<br />

cnobili gamonaTqvamic mogvagonos,<br />

romelic `JivagoSi~ aRweril ambebamde<br />

asi wliT adre aRniSnavda – `ruse-<br />

Ti, SesaZloa, samyarosaTvis raRac<br />

saSineli magaliTis saCveneblad aris<br />

Seqmnili~.<br />

cota xnis win xelaxla gadavikiTxe<br />

`eqimi Jivago~. axla araviTar antisab-<br />

Wourobas aRar veZebdi masSi da albaT<br />

amitom movaxerxe misi sxvagvarad aRqma.<br />

aris erTi ram, rac pirvelad pasternakma<br />

dainaxa da sakuTari geniaeqimi<br />

Jivago<br />

asaSeneblad vakeTebT, komunizmi ki kacobriobis<br />

ganviTarebis umaRlesi<br />

safexuria, absoluturi socialuri<br />

samarTlianobisa da samyaros gonieri<br />

mowyobis zeimi, romelzec aTaswleulebis<br />

ganmavlobaSi ocnebobda<br />

adamianTa udidesi umravlesoba. is<br />

Cagruli umravlesoba, romelic saku-<br />

Tari SromiTa da ofliT qmnida materialur<br />

dovlaTs, romelsac Semdeg<br />

maT paraziti umciresoba arTmevda.<br />

qveda fenebi sisxls Rvridnen<br />

brZolebSi, romelTa SedegebiT mxolod<br />

umaqnisi zeda fenebi sargeblobdnen.<br />

Cven, komunistebi, movaxerxebT,<br />

gavanadguroT yvela nacionaluri<br />

da religiuri crurwmena, romelic<br />

mSromelTa motyuebisa da damonebisaTvis<br />

aris Seqmnili, samudamod<br />

movspoT adamianis mier adamianis eqsploatacia,<br />

erT did samoqalaqo brZolaSi<br />

davamarcxoT, gavanadguroT yvela<br />

mCagvreli da amiT dedamiwaze sabolood<br />

SevwyvitoT omebi, SevqmnaT<br />

sayovelTao Tanasworobis sazogadoeba,<br />

sadac adamians SesaZleblobis<br />

mixedviT moeTxoveba da saWiroebis<br />

mixedviT miecema. Cven mowesrigebul,<br />

dalagebul, gonierebaze agebul cxovrebis<br />

wess davamyarebT samaradJamod<br />

da am bednierebas movutanT ara<br />

erT an or qveyanas, aramed kacobriobis<br />

TiToeul ers, yvela saxelmwifos.<br />

Tumca, sabolood saxelmwifoc, es<br />

saukuneebis siRrmeSi Seqmnili Cagvris<br />

iaraRic gaqreba, qveynebi gaerTiandebian<br />

da iqneba mxolod yovlismomcveli,<br />

mtkice, Wkviani da energiuli<br />

liderebis mier marTuli gaumjobesebuli<br />

msoflio komuna _ odesRac, kacobriobis<br />

`oqros xanaSi~ arsebuli<br />

pirvelyofili Temuri wyobilebis idealuri<br />

varianti. aseTi iyo diadi komunisturi<br />

idea, bolSevikebis `gzavnili~<br />

kacobriobisadmi. iyo dro, roca<br />

am dapirebebs yurs ugdebda, samyaros<br />

gardaqmnis wiTelferovan (da sisxlian)<br />

gegmebs imediTa da gulisfancqaliT<br />

Sescqeroda utopiuri ideebis<br />

motrfiale sazogadoeba dasavleTsa<br />

Tu aRmosavleTSi. am arnaxuli eqsperimentisgan<br />

elodnen xsnas rogorc kapitalizmze<br />

gulacruebuli inteleqtualebi,<br />

aseve ukeTesi cxovrebis mosurne<br />

muSebi da glexebi.<br />

pasternakma ki Tavis romanSi TvalnaTliv<br />

aCvena, rom komunisturi partiis<br />

mmarTveloba, egreT wodebuli<br />

`didi oqtombris socialisturi revolucia~<br />

(da sxva msgavsi revoluciebi)<br />

sinamdvileSi kacobriobis winsvla<br />

ki ara, uzarmazari nabijia ukan – civqvabulisaken<br />

svlas niSnavda da ara<br />

Tvisobriv naxtoms naTeli momavlisaken,<br />

rogorc amas bolSevikebi amtkicebdnen.<br />

rom igi uZvelesi, bneli, udaburi,<br />

sastiki, daundobeli instiqtebis<br />

gaRviZebaa adamiansa da sazogadoebaSi<br />

da ufro metic, am instiqtebis<br />

mixedviT cxovreba. wignSi SesaniSnavadaa<br />

naCvenebi, rom Cvidmeti wlis oqtomberSi<br />

ruseTSi momxdari cvlileba<br />

absoluturi borotebaa, martivi da<br />

yovlismomcveli, rogorc Ramis wyvdiadis<br />

dadgoma. tyuilad ki ar uwoda<br />

herbert uelsma sabWoeTSi mogzaurobis<br />

STabeWdilebebs `ruseTi wyvdiad-<br />

Si~. am grandiozuli ukansvlis pirveli<br />

gamoxatulebaa revoluciis<br />

Semdgomi moskovis gadaqceva politikuri<br />

da kriminaluri teroriT mocul<br />

Cabnelebul, gayinul da damSeul<br />

uzarmazar soflad. amis gamo garbis<br />

Jivagoebis inteligenturi ojaxi Tavis<br />

gadasarCenad Sors, uralSi mdebare<br />

miyruebul sofel varikinoSi, raTa<br />

gaeridos ufskrulidan wamomdgari<br />

ZvelTaZveli barbarosobis pirvelyofil<br />

Zalas, romelic qveyanas da xalxs<br />

warmarTuli ruseTis uRrani tyis bneleTisken<br />

miaTrevs. yvelaze kargad<br />

amaze stumari qali, sima tunceva<br />

saubrobs, roca iuriatinSi Jivagosa<br />

da larasTan miva maTi sofelSi wasvlis<br />

win. es qali romanSi yvelaze mniSvnelovani<br />

ramis saTqmeladaa mosuli:<br />

bolSevikebs progresis nacvlad sinamdvileSi<br />

istoriis ramdenime<br />

aTaswleuliT ukan gadasrola surT,<br />

patriarqebisa da mejoge tomebis epoqaSi,<br />

rodesac cxovrebis umTavresi<br />

wesi Zaladoba iyo, xolo adamianis<br />

TviTnebobas kanoni ar zRudavda. masobrivi<br />

gadagvareba, adamianebis<br />

degradacia, civilizaciis rRveva mSvenivrad<br />

Cans im tanjvis gzaSi, romlis<br />

udides nawilsac Jivago fexiT gamoivlis<br />

uralidan moskovSi dasabruneblad.<br />

is gadamwvar soflebs, mitovebul<br />

saxlebs, ayril rkinigzas, gaveranebul<br />

mindvrebs, damSeul cxovelebsa<br />

da primitiul donemde dacemul<br />

adamianebs awydeba. misi mogzauroba<br />

TiTqmis arafriT gansxavdeba romelime<br />

veluri tomis wevris Tavgadasavlisagan,<br />

romelic didi gamyinvarebisa<br />

Tu xalxTa diadi gadasaxlebis epoqaSi<br />

ufro noyieri sakvebisa da sa-<br />

Zovrebis saZieblad aRmosavleTidan<br />

dasavleTisaken miiwevda. es dabrunebaa<br />

im Soreul warsulSi, roca am ukidegano,<br />

qarbuqian tramalebSi gzaareul<br />

adamianTa jgufebi daborialebdnen,<br />

romelTa erTaderTi saqme yoveldRi-<br />

esse<br />

3<br />

ilizaciidan barbarosobisaken, ganvi-<br />

Tarebidan primitulobisaken. es pirvelyofil<br />

velurobasTan dabruneba da<br />

progresis umTavresi monapovrebis<br />

sruli uaryofaa. WeSmariti poetis intuiciiT<br />

is mixvda, rom komunizmi gamourad<br />

Tavis gadarCenaze zrunva iyo,<br />

roca yvela yvelas winaaRmdeg ibrZoda,<br />

Zlieri susts iolad imonebda da<br />

xelovnebis mwvervals gamoqvabulis<br />

kedelze mixatuli iremi warmoadgenda.<br />

karl iaspersi meoce saukunis pirvel<br />

naxevarSi werda, rom kultura mxolod<br />

Txeli fenaa, romelic civilizacias<br />

velurobisagan yofs. misi dar-<br />

Rveva da warsulSi dabruneba metad<br />

iolia. iaspersma Tavisi TvaliT naxa es<br />

faSistur germaniaSi. ruseTidan dabrunebis<br />

Semdeg bertran raselic werda<br />

civilizebulobis gaqrobis saSiSroebaze<br />

bolSevikuri mmarTvelobis<br />

pirobebSi, xolo pasternakma ara marto<br />

gamoscada, aramed mxatvrulad<br />

aRwera kidec mTeli qveynis mier civilizebulobis<br />

dakargvis procesi. ybadaRebuli<br />

komunisturi `axali adamiani~<br />

sinamdvileSi swored pirovnulobisgan,<br />

Tavisuflebisgan daclili, uxsovari<br />

drois koleqtiur yofasTan<br />

dabrunebuli arsebaa _ zamiatinis<br />

`Cven~, romelic gamoqvabulis nacvlad<br />

komunalur binaSi cxovrobs.<br />

SemTxveviTi araa, rom komunistur<br />

terminologiaSi farTod gamoiyeneboda<br />

sityvebi, romlebic pirvelyofil<br />

cxovrebas Seesabameboda. maTgan<br />

albaT yvelaze cnobilia `beladi~,<br />

rogorc partiis xelmZRvanels (cocxals<br />

an gardacvlils) moixseniebdnen.<br />

aseve axali formiT aRadgines zogier-<br />

Ti uZvelesi ritualic, rogoricaa,<br />

magaliTad, mtrebis sajarod SeCveneba<br />

da Temidan (sazogadoebidan) gankve-<br />

Ta. is, rasac aTeizmad asaRebdnen, sinamdvileSi<br />

warmarTobasTan ukanmouxedavi<br />

dabruneba iyo, roca kerpebad<br />

gardacvlili Tu cocxali beladebi<br />

da gmirebi iqcnen. maTi suraTebi<br />

gamofenili iyo yovel quCaze, yvela<br />

dawesebulebaSi, maT sajarod Tayvans<br />

scemdnen aRlumebisa Tu Sekrebebis<br />

dros, `ukvdavebadac~ ki moixseniebdnen.<br />

erT-erTi pirveli, rac bolSevikebma<br />

gaakeTes, im formaluri iuridiuli<br />

procedurebis gauqmeba iyo, romlebic<br />

Tavis droze romaulma samar-<br />

Talma daamkvidra da civilizaciis<br />

qvakuTxeds warmoadgenda ukanaskneli<br />

ori aTasi wlis ganmavlobaSi. es wesebi<br />

maT, rogorc WeSmaritma sankiulotebma,<br />

klasobrivi SegnebiT da Cekas teroriT<br />

Secvales, romelic arasasurvel<br />

adamianebs yovelgvari sasamarTlo<br />

procesis gareSe istumrebda imqveynad.<br />

bolSevikebis primitiul, sisxlismoyvare<br />

warmarTul RvTaebebs mar-<br />

Tlac swyurodaT.<br />

zogadad, wminda saxiT komunisturi<br />

mmarTveloba, swored iseTi, rogorc<br />

marqsma da engelsma aRweres, mxolod<br />

erT qveyanaSi ganxorcielda – kambojaSi,<br />

pol potas dros da samoTxis<br />

nacvlad es wminda wylis jojoxeTi<br />

aRmoCnda dedamiwaze. kambojelma komunistebma<br />

gaauqmes yvela is instituti<br />

– ojaxi, fuli, kerZo sakuTreba,<br />

qalaqebi, ekonomika, ganaTleba, mecniereba<br />

_ romlebic nabij-nabij Seqmna<br />

kacobriobam ganviTarebis aTeuli<br />

saukuneebis ganmavlobaSi. maT amis misaRwevad<br />

milionobiT adamiani ga-<br />

Jlites, qveyana erT did sasoflo komunad<br />

aqcies da realobaSi ganaxorcieles<br />

is dabruneba ukan, bunebasTan,<br />

romelzec jer kidev Jan-Jak ruso ocnebobda.<br />

es iyo ara mxolod fizikuri,<br />

aramed, rac mTavaria, zneobrivi dabrunebac,<br />

cxovreba `sikeTisa da borotebis<br />

miRma. Jenevel filosofoss<br />

es dabruneba aSkarad sxvagvarad warmoedgina<br />

da maSindeli kamboja rom<br />

enaxa, albaT guli Seuwuxdeboda.<br />

Tumca mkacri realoba yovelTvis gansxvavdeba<br />

qaRaldze aRwerili ideebisgan<br />

da gansxvaveba miT ufro didia,<br />

rac ufro utopiurad mimzidveli da<br />

erTi SexedviT TiTqos kacobriobis<br />

iolad gamabednierebeli Cans es idea.<br />

imis garkvevas, Tu sinamdvileSi ras<br />

warmoadgenda komunisturi moZRvreba,<br />

misi `praqtika da Teoria~, kacobriobam<br />

ramdenime aTeuli weli, cxeli Tu<br />

civi omi moandoma. es, SeiZleba, mcire<br />

droa istoriisTvis, magram iseTi kacisTvis,<br />

rogoric pasternaki iyo, man<br />

dasasruli me-6 gverdze


4 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia 14 - 27 dekemberi 2012<br />

* * *<br />

gadaveCvie Tmebis varcxnas, wveris gaparsvas,<br />

nawvimar naZvqveS sokos suni da nedli yavris<br />

aq yoveldRiur ambebisgan Txzaven zRaparsac,<br />

sabolood rom albaT masac gauva yavli.<br />

zis axla loyebCacvenili glexi, miyveba<br />

ambavs, Zvel qoxSi, lampis Suqze, Zili wamarTva,<br />

Wotma ikivla, sadRac ZaRlic wamoiyefa<br />

am yru xmebs miRma odiTganve vgrZnobdi warmarT da<br />

idumal RmerTebs, mkvdar planetebs, ucxo arsebebs,<br />

fisis sunian, Sesqelebul haeris ReWviT,<br />

sulis ufskrulebs eqoebiT amoavseben<br />

Rameebi da elvasaviT gakrTeba eWvic.<br />

da wamierad zearsebac Seicvlis iers,<br />

vinc suli xorcis bnel dilegSi gamoamwyvdia,<br />

wevs naZvis totze focxveri da yvelaze cbier<br />

TvalebiT kvesavs pirvelyofil, umanko wyvdiads.<br />

savse Rame<br />

Zvirfaso! iq civi mdinare dis,<br />

gesmis bu cxel RameSi rogor kivis!<br />

naZvebi _ simaRle minareTis,<br />

SambebSi biliki lokokinis.<br />

im tyeSi maRali xeebi da<br />

qoxi dgas, didpapam rom damitova.<br />

isedac erTmaneTi xelebidan<br />

gvecleba, ar girCev amitomac...<br />

uxmod<br />

soso meSveliani<br />

`davdivar, vwuxvar da menaneba~<br />

galaktioni<br />

CemTvis cxadia yvelaferi, im daulevel<br />

zafxulis dReebs, sizmrad vxedav, gameorebiT<br />

CiCaxvs ivseben kaliebiT indaurebi,<br />

orRobeebSi Tbil gubeSi wvanan Rorebi,<br />

mwife tyemlebqveS deda namdvil sizmars miyveba,<br />

wyals ver gaatan, iseTia _ arc cecxlze iwvis,<br />

ukve mamlebma daiyivles, ZaRlmac iyefa,<br />

Ria sarkmlidan, qars surneli Semoaqvs miwis.<br />

svel simindebSi melandeba mamis TiTebi,<br />

nislSi yanas rom bundovani simwvane dakravs,<br />

lurji pepela amofrinda kvaxis yviTeli<br />

yvavilis viwro yelidan da<br />

umalve gaqra.<br />

Rame moSiSvlebul mTaze<br />

`wminda SiSi iSviaTi movlenaa~<br />

sioren kirkegori<br />

idealuri loTis portreti,<br />

repinis _ musorgski.<br />

visTvisac ukve yvelaferi aris sulerTi.<br />

Tivis qoxebi, erTjeradi, zogs sZinavs, zogs ki<br />

mTis saTibebSi moCurCule Ramis sulebi<br />

ise aSinebs, mgoni Zvel kelt qurumebs uxmes,<br />

ritualis dros araerTxel axsenes fiTri.<br />

iniRbebian, ar mecnoba maTgan arcerTi.<br />

vwevar gulaRma, odnav momsxo varskvlavebs viTvli,<br />

iseT gulze var, saTanado pasuxs gavcemdi,<br />

rom damenaxon. xmaRa ismis klanWebis lesvis,<br />

damfrTxali ZaRlic wkmutunebs da kuds aqicinebs,<br />

mec gadmomedo, axla ukve sxvagvarad mesmis<br />

xma WriWinebis, sadac civi wyaro cimcimebs<br />

mTvaris Suqze da a.S.<br />

did gulze mosuls,<br />

rogorc yovelTvis gamxneveba mainc damWirda,<br />

aalebuli TvalebiT rom SuaRamis mSral da<br />

Tivis sunian haers kvesavs mdedri qaji da<br />

baZgis buCqebTan pirutyviviT xmauriT Sardavs.<br />

fiqrs Sevyevi da cxadSi vnaxe, netav ra mrjida,<br />

viyavi CemTvis, ase rom vTqvaT, aramiSavda.<br />

Savi<br />

warmarTi mama locvis Semdeg roca iZinebs,<br />

dazepirebul sizmars xedavs _ tyispiras Savi<br />

xorciWamia frinvelebi sxedan Zaxvelze.<br />

kenkaven, aramoCvenebiT sxeuls imZimebs<br />

xe, romlidanac wiTlad wveTavs nayofi mJave<br />

da mis maxloblad Wraqiani landi cimcimebs,<br />

xolo mironis receptebiT balRams xarSaven<br />

maTive CrdilTan mokuntuli, Savi berebi.<br />

Sen ki, ocnebad wodebulo, frTebi gaSale,<br />

ukan gamomye, ukusvliT da ukuferebiT.<br />

miJlavar*<br />

Cemi srulyofa, gardasaxva, lodinad arc Rirs,<br />

Cvens ukiTxavad, RmerTma Tavad dagvaxarisxa.<br />

uTrTis, ratomRac, ekliani foTlebi barcxils,<br />

mTidan nislian tevrebamde aRwevs xaris xma.<br />

patara, mwvane, eklis burTebs isxams lencofa,<br />

nawvimar Rrublebs qari axla Cemken modenis,<br />

qoxis win morze Camomjdari RmerTi mecnoba,<br />

erT kacs magonebs, eWvica maqvs mcireodeni,<br />

rom mamaCemis Tvalebi aqvs...(malavs naqurdals)<br />

TvaldaxuWuli bewvs uvarcxnis focxvers, bewvidan<br />

raRac anaTebs. es xilvaa! iqneb, aq unda<br />

baZgis foTlebiT Tvalis fskeri amomewminda.<br />

Zuaze acmul eSvebs vixvev majaze. wyevlis<br />

ritualidan gandevnili vxedav warmarTebs<br />

Sav-Savi cxvrebiT, cxadi aris es mosawyeni...<br />

arsebobac ki tyis sulebma TiTqmis wamarTves.<br />

ZvlebSi mamtvrevda TviTsiyalbe, vgrZnobdi,<br />

raki cxvris<br />

qurqs ver moverge. rac viyavi, vCandi naxevrad.<br />

var ki saerTod Rirsi qebis anda gakicxvis,<br />

RmerTi dums, magram arc eg miRirs ukandaxevad.<br />

dedis xelebi<br />

najafar xelebs wvimas uSvers,<br />

arsebobs, aris.<br />

tanjviT cxovreba RmerTisagan aqvs nabrZanebi,<br />

sad dedaCemis xelis guli,<br />

sawyali qalis,<br />

sad dagvaluli miwis bzarebi.<br />

miJlavar (svanurad) _ mzis Casvlis adgili<br />

im mTazec saSiSia, damijere!<br />

ase amCatebas mexumrebi.<br />

Cven sulebs peplebiviT daiWeren<br />

qarebiT aburduli beRurebi.<br />

qoxi<br />

Tbilisel megobrebs<br />

elva SenivTavs cas da miwas, xevSic iWeqebs,<br />

caze caxcaxiT miekroba varskvlavi varskvlavs.<br />

pirquS uRranSi, ukve kargad nacnob fiWvebqveS<br />

daaRamdeba gzaabneul giSera xars kvlav.<br />

civi qari qris, albaT mTebze male CamoTovs,<br />

aqeT gadmogvwvda, ver iokebs zamTari boRmas.<br />

Cven xars veZebdiT, avivakeT, miTxra vWamoTo<br />

megobarma da, mivaSureT ZvelisZvel qoxmaxs.<br />

SevrCiT ukaro pirRia qoxs, egre moJamuls,<br />

romlis xaxaSic yvela xilva umalve gaqra,<br />

irgvliv yvelafers Zvlebianad daxravs dro-Jami,<br />

xeluxlebeli erTaderTi darCeba `dagra~*.<br />

aq muxa idga, qerqqveS wyalic sisxlad uCqefda,<br />

aq warmarTobdnen papaCemis Tanatolebi.<br />

qrebian sapnis buStebiviT, Txilis buCqebTan,<br />

Ramis sulebi da idumal niSans toveben.<br />

werili dedisgan<br />

mwers wvimso, ise mwers ise wvimso,<br />

wminda wylis musika igulisxma,<br />

rogorc ki gadaiRebs, svel tyeebSi<br />

aqa-iq ismiso gugulis xma.<br />

mwers _ sarze xviara lobiosi<br />

nemsiylapia zis, gamWvirvale<br />

frTebs afarTxunebs da mzis Casvlisas<br />

bzinaven foTlebi nawvimari.<br />

darbian yviTeli wiwilebi<br />

ezoSi, wiTel kruxs dayvebian,<br />

zogjer Seni leqsic mesizmreba,<br />

qoxmaxi, nislebi, aryebian _<br />

fiWvian-Txmeliani tevrebi da<br />

ankara qafiani nakaduli.<br />

nu dardob, jer isev SemiZlia<br />

saxlsac da ezosac kargad vuvli.<br />

dagra (svanurad) _ sikvdili


14 - 27 dekemberi 2012<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia<br />

5<br />

vaJa xornauli<br />

***<br />

wyaros wyali da sanTeli var<br />

gana Rvino me<br />

da daviwyebul samareSi<br />

mze da Zvlebia...<br />

Zneli yofila<br />

roca Zmebi aravinoben<br />

Zneli yofila<br />

roca mtrebi gedaZmebian.<br />

zvarakad Tu ar miuxval<br />

Tu ar amSveneb aRmarTebs<br />

Ramisasa da dRisasa<br />

guls Tu ar moewonebi<br />

Zmobilisas Tu mtrisasa<br />

Tu daiviwyeb jilagsa<br />

algeTis lekvebisasa<br />

fiqrs Tu ahyvebi mdaresa<br />

da ar gauReb karebsa<br />

xmas da siCumes RvTisasa _<br />

naTebas rogor ixilav<br />

axali varskvlavisasa.<br />

xedav da gtkiva<br />

(maTTvis guli ar genaneba)<br />

miwas sikeTes uwuneben<br />

Tu mzes galobas<br />

Zneli yofila<br />

monatrebis gafermkrTaleba<br />

da siyvarulSi<br />

simSvide da umwvervaloba.<br />

***<br />

simwvane Tovli<br />

simwvane isev<br />

dasalierze<br />

Suqi bibina.<br />

saocrebaze<br />

metia sivrce<br />

roca daWrili<br />

frTebiT mifrinav.<br />

mzis siaxloves<br />

gxedav da gismen<br />

gabrwyinebulo<br />

sityvis gvirgvinad.<br />

aTidan Svidjer mainca<br />

Tu ar gaartyam mizansa<br />

zvarakad Tu ar miuxval<br />

casa da dedamiwasa<br />

gavkari egeT sicocxles _<br />

arafers arafrisasa.<br />

***<br />

cis bilikze rom waborZikdebi<br />

Rrubeli SegaSvelebs xels<br />

da mixval varskvlavebTan.<br />

***<br />

nislidan gamovida<br />

da Citi gamohyva<br />

mxarze Camomjdari.<br />

***<br />

qali<br />

saswaulze metia<br />

magram qalebisa ra giTxra.<br />

***<br />

gtkiodes mezobeli<br />

romelmac ar icis<br />

rom Seni iataki Weria misTvis.<br />

***<br />

qalis mxrebis<br />

aTrTolebas<br />

miwisZvra gerCivnos.<br />

***<br />

saxls daubrundebi<br />

qalaqi<br />

darCeba gareT<br />

sawer-kalams miuxval<br />

da sadRac darCeba saxli.<br />

***<br />

qali<br />

manamdea suleli<br />

sanam deda gaxdeba.<br />

RmerTis guliviT<br />

Tbilia sivrce<br />

roca daWrili<br />

frTebiT mifrinav.<br />

akvani baRSi<br />

sicocxleca da sikvdilic<br />

amboben aseT ramesa:<br />

`Tu ar vaxarebT erTurTis<br />

wyaroebsa da yanebsa<br />

cas Tu ar gavulamazebT<br />

oTxive mxaris qarebsa<br />

siyvaruls Tu ar vumravlebT<br />

firuzebsa da lalebsa _<br />

mSvenierebas RmerTisas<br />

ver gavusworebT Tvalebsa.~<br />

***<br />

kacsa da frinvels ki ara<br />

qvasac ucinis saxeo.<br />

qari qars gaeTamaSa<br />

saxres aukra saxreo.<br />

Sevdeqi nislis xidzeda<br />

meore mxares gavxeo.<br />

nawvimar sivrces gavxede<br />

Seni xma davinaxeo.<br />

***<br />

Svilma dedas uyvira<br />

da bzarma gairbina<br />

kedlidan kedelSi.<br />

***<br />

qals<br />

mravalwertili uxdeba<br />

da ara _<br />

kiTxvisa Tu<br />

Zaxilis niSnebi.<br />

***<br />

mdinaris gaRma saxli aRaraa<br />

gamoRma me da Cemi ezo<br />

veRar vcnobT erTmaneTs.<br />

***<br />

adamiani da misi Crdili<br />

daoblebuli tyupebiviT<br />

Sevidnen taZarSi...<br />

***<br />

ise unda daipyro qali<br />

rom egonos me davipyario.<br />

***<br />

saiqioSi igrZno dedam<br />

Semosvla Svilisa<br />

da Crdili gaebzara.<br />

***<br />

rodesac pirveli qali<br />

gamoCnda qveyanaze _<br />

varskvlavebma miiw-moiwies<br />

da mas Semdeg<br />

sul ase arian.<br />

***<br />

Surma daangria<br />

RvTisagan naboZebi<br />

taZari `Cven~<br />

da darCa nafotebi<br />

`me~ `Sen~ da `is.~<br />

***<br />

da RmerTma adamians<br />

Cautara siyvarulis<br />

pirveli gakveTili _<br />

wyarosTan miiyvana<br />

yvavili da futkari gaacno.<br />

***<br />

cisa da miwis siCumeSi<br />

dedam igrZno<br />

rom qari ibadeba sadRac<br />

da yvavilovani sabani<br />

gauswora mZinare Svils.<br />

***<br />

Tokis danaxvaze<br />

zogs zari axsendeba<br />

da zogs _ saxrCobela.<br />

***<br />

RmerTo<br />

didxans acocxle meezove<br />

romelmac trotuarze daxatul<br />

mzes cocxi moarida.<br />

***<br />

qali guliT<br />

movida paemanze<br />

kaci _ yvavilebiT.<br />

***<br />

TiTqos siTbo moaklda dRes<br />

rodesac horizontTan<br />

aRar momegeba<br />

xelisgulisodena Tovli _<br />

guSin gacnobili.<br />

***<br />

meuRleebi aRar arseboben<br />

qmrebiTa da colebiT<br />

aWrelda qveyana.<br />

***<br />

guli unda gtkiodes<br />

TviTon rom darSi xar<br />

da frinveli<br />

wvimaSi gemaleba.<br />

***<br />

qalsa da mdinares<br />

nu daakvirdebi Zalian _<br />

miwaze aRmoCndebi.<br />

***<br />

RmerTo<br />

ra lamazebi arian<br />

guli da goneba<br />

siyvarulis saqanelaze.<br />

***<br />

mgzavri<br />

ise mouxda horizonts<br />

rom Rrublidan<br />

Rrubeli gamovida.


6 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

poezia 14 - 27 dekemberi 2012<br />

ekliani mcenare Cemi fanjris rafaze<br />

Cemi oTaxis kuTxe<br />

avsebulia fiqriT,<br />

Cemi oTaxis kuTxe<br />

avsebulia RamiT...<br />

da mogonebiT savses<br />

Cemi oTaxis kuTxes<br />

unda vauwyo erTi<br />

am istoriis bolo:<br />

sarkmeli, farda, rafaze yvavili,<br />

garedan simwvane, SigniT ki Savia,<br />

mcenare maRali da ekliania...<br />

es misi fiqria,<br />

es misi velia,<br />

es misi gzaa da<br />

es misi Ramea.<br />

asanTi Zveli<br />

amovisunTqo minda es leqsic...<br />

asanTi Zveli<br />

da masze wero<br />

frTaaweuli<br />

mewamul fonze...<br />

albad mze Cadis axla asanTSi.<br />

***<br />

me vcdilob gadmovce ganwyoba Cemi,<br />

oTaxi, naTura, magida Zveli.<br />

vwer, nawers miCrdilavs aCrdili xelis,<br />

gareT Ramea da qari qris...<br />

naxevarmTvare hkidia caze,<br />

xan Rrublebs ifarebs, ibnelebs Tvalebs,<br />

xan kvlav gaanaTebs am gulciv Rames.<br />

naxevrad anaTebs mTvare,<br />

xmauri amodis quCidan quCis,<br />

Srialebs foTlebi – SemorCaT xeebs,<br />

scivaT gamvlelebs, Ramesac sciva.<br />

dakarga siCumem Tavisi Tavi.<br />

lamis mTeli cxovreba daitia.<br />

Tavidanve kargad xvdeboda, ra fenomenTan<br />

hqonda saqme da misTvis namdvilad<br />

ar iyo ioli sabWoTa kavSirSi<br />

cxovreba. isaia berlini wers, rom<br />

stalinur epoqaSic ki pasternaki<br />

Zalze mtkivneulad aRiqvamda nebismier<br />

eWvs, rom Tundac mcire kompromisze<br />

wavida sabWoTa xelisuflebasTan.<br />

`eqim JivagoSi~ man SesaniSnavad<br />

aRwera is usaSvelo ufskruli, romel-<br />

Sic bolSevikebma gadaCexes jer ruse-<br />

Ti, Semdeg ki uamravi mezobeli qveyana,<br />

maT Soris saqarTveloc. amis<br />

sailustraciod is epizodic kmara,<br />

rodesac Jivago samoqalaqo omiT gapartaxebul<br />

provinciul qalaqSi Cadis<br />

bolSevikebis mier misi aRebisTanave<br />

da kedelze gakrul axali xelisuflebis<br />

brZanebulebebs kiTxulobs,<br />

romlebic gatanjuli da damSeuli<br />

xalxisaTvis SeRavaTis micemis nacvlad<br />

kidev ufro amkacreben kanonebs<br />

da gadarCenilTaTvis cxovrebis ukanaskneli<br />

saxsaris warTmevis, maTi sabolood<br />

gaRatakebisa da damorCilebiskenaa<br />

mimarTuli. es TiTqos dantes<br />

jojoxeTis karibWea, sadac weria: `datove<br />

imedi, yovelma aq Semomsvlelma~.<br />

da adamianebic am `axali cxovrebis~<br />

karTan toveben ara marto imeds,<br />

aramed ufro mniSvnelovans _ saku-<br />

Tar adamianobas. ise, rogorc uecrad<br />

sastik mosamarTleebad qceuli guSindeli<br />

muSebi da daundobel jalaTebad<br />

gardaqmnili morcxvi gimnazistebi.<br />

isini sakuTar col-Svilis bediTac ki<br />

ar interesdebian, araTu viRac klasobrivi<br />

mtrebisa, romlebsac daufiqreblad,<br />

xelis erTi moZraobiT anadgureben.<br />

diadi komunisturi ideis am<br />

funqcionerebma dakarges yvelaze<br />

mTavari, ramac orfexa arseba istoriis<br />

gariJraJze adamianad aqcia – saku-<br />

Tari suli da individualoba. isini<br />

momavali bednierebis sastik da macdur<br />

kerps emsaxurebian, msxverplad<br />

cocxal arsebebs swiraven gauTaveblad.<br />

TviTon Jivagoc ki, kargi eqimi<br />

da brwyinvale poeti, sabolood kidev<br />

erT `yofil adamianad~ iqceva<br />

uzarmazari sabWoTa imperiis gavelurebul<br />

da msoflios gabednierebis<br />

ambiciebiT Sepyrobil dedaqalaqSi,<br />

sadac onkanSi wyalic ki ar modis wesierad.<br />

pasternaki TiTqos erTbaSad agerlom<br />

axvlediani<br />

fiqrebiT mivyvebi me Zvel Rameebs<br />

(es ucxo Ramea, ucxoa mxarec).<br />

mivyvebi Cems siTbos, romelic axla<br />

sxvas uTbobs sulsa da sxeuls...<br />

gamvlelebs scivaT, scivaT maT Crdilebsac.<br />

sinazem Tavis dakarga sunTqva...<br />

marto var... quCas zemodan davcqer,<br />

quCaSi qari qris da suls mivsebs mtvriT.<br />

***<br />

erTi bneli jurRmulia CemSi,<br />

viReb sanTels, gavinaTo gzebi,<br />

Caval, vnaxo, im jurRmulSi iqneb<br />

Zvirfasi ram damitova RmerTma...<br />

viReb sanTels da Cavdivar dabla,<br />

ufro dabla mexuTeba suli,<br />

es sanTelic pawawina dRea<br />

momwyvdeuli mocaxcaxe xelSi.<br />

ufro dabla, kidev ufro dabla...<br />

Tbili wveTi, rogorc dedis cremli,<br />

meRvenTeba da civdeba iqve.<br />

me kvlav dabla, me sul dabla Caval,<br />

iqneb vnaxo im jurRmulSi Cemi<br />

gazafxuli, an SegrZneba Zveli,<br />

an ocneba, anda mTvaris sxivi<br />

gadamtydari Suaze...<br />

erTi bneli jurRmulia CemSi.<br />

suraTi<br />

fiWvebs Soris rom saflavi aris,<br />

es saflavia ucnobi mxatvris.<br />

fiWvebi dganan, rogorc sanTlebi,<br />

da ros sinaTle SemoadnebaT,<br />

saflavTan modis ucnobi qali,<br />

Semdeg amodis fermkrTali mTvare...<br />

mxatvars es Rame sadRac unaxavs.<br />

saRamo<br />

rogor damRala xetialma, fiqrma, wuxilma.<br />

rogor damRala yvela survilma.<br />

vdgavar da vxedav.<br />

rogor midis nislSi warsuli<br />

es dRec mas gahyva<br />

(ra ubralod midian dReni...).<br />

waviCoqebi me Cems winaSe:<br />

ras movelodi ama soflad,<br />

ras movelodi!<br />

nuTu es iyo yvelaferi,<br />

nuTu es iyo!<br />

nuTu amisTvis davibade,<br />

nuTu amisTvis!<br />

vidge da vWvretde, rogor midis<br />

nislSi warsuli<br />

es dRec gavida...<br />

23 agvisto<br />

g. rCeuliSvilisadmi<br />

Seni sulia...<br />

ra siRrmea, ra siSorea...<br />

Tevzis moqnili gaoceba,<br />

rodesac axlo<br />

raRac saocar da Tbil sunTqvas<br />

Seaswro Tvali –<br />

Seni sunTqvaa...<br />

mas moeCvena, rom es aris<br />

misi warsuli,<br />

an molivlive wyalmcenareSi<br />

mimaluli moalerseba,<br />

an es dRe aris<br />

CaZiruli,<br />

rogorc xomaldi...<br />

Seni sulia,<br />

Seni sulia,<br />

sunTqvaa Seni...<br />

dasasruli<br />

irakli qasraSvili<br />

eqimi Jivago<br />

vixels Tvalebs. sayovelTao bednierebis<br />

mimzidveli dapirebebis miRma is<br />

miwisqveSeTidan amosuli sisxliani mxecis<br />

wyeul saxes gviCvenebs. swored am<br />

simarTlem gaamwara da gaaborota sabWoeTis<br />

mmarTvelebi, amitom gadawyvites<br />

avtoris miwasTan gasworeba. es<br />

simarTle imdenad ar Seesabameba rusebis<br />

did nawilSi gamjdar iluzorul<br />

rwmenas maTi qveynis sulierebisa da<br />

gansakuTrebuli misiis Sesaxeb, rom<br />

ubralo adamianebi, romlebic adre<br />

gazeT `pravdaSi~ lanZRavdnen am romans,<br />

axla drodadro `internetis~<br />

forumebze abaibureben mas.<br />

rasakvirvelia, kanonzomieria, rom<br />

komunisturi utopiis ganxorcieleba<br />

maincdamainc ruseTidan daiwyo. am<br />

uzarmazari evraziuli qveynis mosaxleoba<br />

petre pirvelidan moyolebuli<br />

praqtikulad or gansxvavebul erad<br />

iyo gayofili, romelTagan erTi evropul<br />

ganaTlebas da civilizacias eziara,<br />

xolo meore _ saukuneebis ganmavlobaSi<br />

uuflebo da damonebuli iyo.<br />

ubralo xalxis cxovreba Taobebis ganmavlobaSi<br />

TiTqos erT adgilze iyo<br />

gayinuli. wlidan wlamde isini glexuri<br />

Temis wesiT cxovrobdnen, mosavali<br />

mohyavdaT batonisa da sakuTari<br />

ojaxisaTvis. maTi Tvalsawieri Cveulebriv<br />

sakuTar sofelsa da yoveld-<br />

Riur saqmianobas ar scildeboda, samyaros<br />

aRqma ki didad ar iyo wasuli<br />

win imisgan, rogoric xuTi-eqvsi aTasi<br />

wlis win SuamdinareTsa da egvipteSi<br />

mcxovreb miwaTmoqmedebs hqondaT.<br />

kulturuli, mentaluri da gindac,<br />

enobrivi ufskruli am or klass Soris<br />

imdenad farTo da Rrma iyo, rom<br />

aleqsandre meorisa da stolipinis<br />

dagvianebulma reformebmac veRar ixsna<br />

Zirmompali ruseTis imperia. rodesac<br />

pirveli msoflio omis dros glexobis<br />

es mravalmilioniani masa gareSe<br />

mterTan sabrZolvelad SeaiaraRes da<br />

jariskacebad aqcies, maT iaraRi sabolood<br />

sakuTari xelisuflebis<br />

winaaRmdeg Seabrunes da Zveli ruseTi<br />

samudamod daasamares. maSinve aRmoCnda,<br />

rom winaT Cagruli da axla gamarjvebuli<br />

plebeebi yvelaze radikaluri<br />

socialuri utopiis ideebis<br />

tyveobaSi moeqcnen da manamde arnaxuli<br />

sisastikiT daiwyes misi ganxorcieleba.<br />

es marTlac eqvsiaTaswlovani<br />

Cagvrisagan gaTavisuflebuli<br />

kaenis SurisZieba iyo, romelmac saku-<br />

Tari marqsistul-mesianisturi misia<br />

irwmuna. is Tavs mtrebisagan alyaSemortymul<br />

cixesimagreSi aRiqvamda,<br />

ver egueboda ganxvavebul azrs da<br />

aravisi sjeroda, garda erTi, umaRlesi<br />

mmarTvelisa, romelsac adre faraoni,<br />

mefe an imperatori erqva, axla ki<br />

`xalxis beladi~ ewodeboda.<br />

roca Cekas, `proletariatis<br />

diqtaturis~ am yvelaze saSineli instrumentis,<br />

sisastikeze vkiTxulobT,<br />

gvaxsendeba, rom romSi sakuTar monebs<br />

yvelaze daundoblad swored yofili<br />

monebi eqceodnen. es imitom, rom<br />

maTTvis Zalauflebis ZiriTadi (da<br />

xSirad, erTaderTi) atributi swored<br />

dausjeli sisastike iyo.<br />

pasternakis romanis mTavari gmiri<br />

iuri Jivago ki ara, is epoqaa, romelic<br />

masSia aRwerili – revoluciuri gavelurebis,<br />

civilizebuli ieris<br />

dakargvis dro, `Jami qvaTa mimofantvisa~.<br />

eqimi Jivago nawarmoebis<br />

mTavari personaJia, xolo danarCenebs<br />

avtori TiTqos droebiT gamostacebs<br />

sibneles, gaanaTebs mkveTri SuqiT da<br />

Semdeg isini uecrad qrebian _ stiqsis<br />

talRebiviT bnelxmian drois nakads<br />

mihyvebian. swored amitom gansxvavdeba<br />

erTmaneTisagan ase Zlier revoluciamdeli<br />

moskovi, met-naklebad<br />

normaluri yofiT mcxovrebi qalaqi<br />

revoluciis Semdgomi fantasmagoriuli<br />

da SiSiT moculi qalaqisagan, sadac<br />

adamianebi yoveldRe Tavis gadasarCenad<br />

ibrZvian, uazrod arseboben<br />

da ise ugzo-ukvlod ikargebian,<br />

rogorc erT dRes daikarga lara.<br />

me mgonia, rom iuri Jivagos genialuri<br />

leqsebi imitom erTvis romans,<br />

rom kidev ufro mZafrad<br />

gviCvenos gansxvaveba revoluciis<br />

droindel barbarosobasa da im did<br />

poezias Soris, romelic mxolod civilizebulma<br />

adamianma SeiZleba Svas. es<br />

poeziaa swored is, rac qmnis kacobriobis<br />

WeSmarit kulturas, imas, rac<br />

gacilebiT mniSvnelovania nebismier<br />

utopiaze.


14 - 27 dekemberi 2012<br />

gadawyda, saaRdgomod ufros<br />

ZmasTan, nodarTan mivdivarT samurzayanoSi.<br />

samurzayano engursgaRma mxarea.<br />

Cvenma ufrosma Zmam coli cxrameti<br />

wlisam iTxova da zugdids dedule-<br />

Ti arCia, galSi dasaxlda.<br />

mama Tvidan gabrazda, gverdiT minda<br />

myavdeo, miwa mouzoma, saxlis<br />

aSenebasac Sepirda, magram nodarma ar<br />

qna, Tavisi gaitana.<br />

mesame welia cxovrobs gaRma, ukve<br />

ori Svilic hyavs _ gogo da biWi.<br />

Cven, umcrosma Zmebma _ gigam da me<br />

wiTel paraskevs unda movikiTxoT<br />

ufrosi Zma. kidev gvyavs ufrosi Zma.<br />

is soxumSi swavlobs, galSi Camova<br />

saaRdgomod Tu zugdidSi, jer ar viciT.<br />

dedas sjera, nodarTan miva da mere<br />

oTxive aqeT CamodiTo, meramdened gvabarebs.<br />

diliT avtosadgurSi mamam gagviyvana.<br />

gigas ori mozrdili, mZime CanTa<br />

uWiravs, me _ cocxali goWi, ukana<br />

fexebSi TeTri lentiT Sekruli.<br />

jer kidev civa dilaobiT da kargad<br />

CafuTnulebi varT. giga ToTxmeti<br />

wlisaa, me _ mesameklaseli da<br />

cxris martSi gavxdi.<br />

axla maisis pirveli kviraa.<br />

mamam nacnobi mZRoli naxa.<br />

avtobuss `oCamCire~ aweria.<br />

galSi, centrSi, `kultsaxlTan~<br />

gauCereb, iqveao, uTxra mZRols da<br />

CavsxediT.<br />

giga ramdenjerme namyofia nodar-<br />

Tan, Cemi _ pirveli stumrobaa.<br />

goWiT mgzavroba ar mexaliseba, meuxerxuleba,<br />

Tan Tvisufali adgilebic<br />

ar aris. ukana karebTan movTavsdi,<br />

meti sixalvaTea, mgzavrebs veridebi<br />

Cemi WkuiT, magram araferi Svelis<br />

goWs, ar moswons aqauroba, Wyipinebs<br />

da Wyipinebs, gasaqcevad miiwevs,<br />

nervebs miSlis... unda Seveguo, mamisgan<br />

mkacrad var gafrTxilebuli _<br />

xeli arafriT gauSvao!.. viRacas kidev<br />

hyavs goWi, perangamoCaCuli, Ripiani,<br />

didpira, Tmagaquculi, Cafskvnili kacia,<br />

mTeli avtobusis gasagonad xumrobs<br />

_ `pobedis~ ori saburavis fasi<br />

maqvs micemuli, rogor davklao. xelebSi<br />

autacebia CviliviT, Tan me,<br />

rogorc axlobels Tvals mikravs da<br />

es cotaTi mamSvidebs. aqeT kidev, WrelCiCaxviani,<br />

xbosxela indauri yipyipebs<br />

Cems ukan... qaTmebis kakanic mesmis<br />

aqa-iq...<br />

CavixrCvi, avtobusia Tu sakolmeurne<br />

bazari! viRac ganawyenebuli<br />

qali Civis, Tumca aravis esmis misi.<br />

zugdididan galamde naxevari saa-<br />

Tis gzaa.<br />

mZRolma pirobisamebr `kultsaxl-<br />

Tan~ gagviCera. gaagnebTo, gvekiTxeba.<br />

giga Tavs uqnevs. aqedan samasi nabijic<br />

ar ariso, meubneba da win midis. mivyevi.<br />

ai, TiTqmis mivediT, is ariso, Zmam<br />

Seisvena. standartulad daxerxili<br />

ficris maRali, mwvaned SeRebil gayolebaze<br />

iSvers TiTs...<br />

saxli ara Cans, Tumca TxuTmeti<br />

nabijic ar iqneba iqamde.<br />

daviZariT.<br />

quCis meore mxares, xis orsarTuliani<br />

Zveli saxli dgas. WiSkarTan,<br />

eleqtro boZqveS, gigas toli gogobiWebi<br />

dganan. xuTni arian da xmamaRla,<br />

gamomwvevad icinian. Cvens danaxvaze<br />

iseTi siCume Camovarda, maRla,<br />

mavTulebze niavis susti wivilis xmac<br />

vigrZeni da raRac ar mesiamovna, daviZabe,<br />

cota SevSindi kidec. am samglesac<br />

Cems jinaze awyveta mounda axla, win<br />

meqaCeba, gaormagebiT Wyivis...<br />

goWi ar gageqces, biWo, ar dagvRupoo,<br />

mesmis, rasac gogonebis kiskizaur<br />

kalandia<br />

ciklidan: `eskizebi saSemodgomo ganwyobilebisaTvis _ 3~<br />

stumrad<br />

nodarTan<br />

si mohyva. sad unda gameqces, miWiravs<br />

mtkiced. axla yvelaze maRali, aylayuda<br />

biWi gadameRoba: momyide ra,<br />

saaRdgomo goWs veZeb, ra xaniao, mejRaneba.<br />

gigam gasca pasuxi _ wadi,<br />

gaiareo!..<br />

_ me meubnebi _ gaukvirda imas.<br />

_ ho, Sen... koWi gaagore...<br />

va, es ra makadrao da uceb saxeSi<br />

lewa gigas. gigam CanTebi dayara da<br />

ekveTa, welSi Seuvarda, gagordnen...<br />

atyda saSineli Cxubi. biWebi gamoesarClnen<br />

megobars, miesivnen gigas.<br />

gogonebs erTi wivil-kivili aqvT.<br />

me vdgavar gaSeSebuli, dabneuli...<br />

CxubSi Careva ki minda... qvebi savsea<br />

irgvliv, qvas mainc gavuwuileb erTerTs<br />

da gavTiSav, magram goWs ra vuyo,<br />

mkacri gafrTxileba maqvs mamisgan,<br />

rac unda moxdes, xeli ar gauSvao!<br />

arada, aSkarad meCagreba Zma, samTan<br />

ras gaxdeba.<br />

am Cxub-yviril-xmaurSi daxSuli<br />

ezos Robis zemoT Cveni ufrosi Zmis<br />

Tavi gamoCnda, ra xdebao, aqeT-iqiT<br />

gakvirvebuli iyureba...<br />

_ nodar!..<br />

vibRavle, Tan aWyivlebuli goWs<br />

iqiT veqaCebi, misken miviwev...<br />

nodaris gakvirvebuli, gadmocvenamde<br />

misuli Tvalebi maxsovs da... es<br />

ra vnaxe; amoizarda Robidan, lamis<br />

gadmofrinda, haerSive dasWeqa _ ras<br />

SvebiT, Tqve mamaZaRlebo. Zmebs micemT<br />

Cem WiSkarTano!.<br />

ise uceb gaqrnen, gaZvrnen sadRac<br />

biWebi virTxebiviT, Tvalic ver mivadevne.<br />

_ kargi. SevideT Sin, magaT me movuvli.<br />

_ ambobs nodari, xelebi gadagvxvia,<br />

gvkocnis da WiSkars aRebs.<br />

SevdivarT.<br />

win didi ezoa. siRrmeSi erTsarTuliani<br />

saxli dgas, blokiTnaSeni,<br />

samTvaliani, koxta, axalCasmuli karfanjrebiT,<br />

lamazi fardebiT. mamis<br />

naTqvami gamaxsenda, meore sarTuls<br />

mogvianebiT daaSenebs, ori sarTulis<br />

fundamentiao. axalCayrili vazia Robis<br />

gaswvriv (maisia, kargad gaylortila,<br />

gaSlila...). aqa-iq vaSlis, msxlis,<br />

atmis norCi xeebia, ezo _ gakrialebuli,<br />

movlili...<br />

Cemi pawia ZmisSvilebis danaxvaze<br />

vuSvi goWs xeli... romc moindomos,<br />

mainc versad gaiqceva, ukana fexebi<br />

aqvs Sekruli, Tan WiSkaric Caketilia.<br />

giga warbs ar xsnis, cali Tvalic<br />

awiTlebuli aqvs.<br />

im biWebis ki gamkvirvebia, ras gver-<br />

Codnen, Tumca arc maxsovs is Cxubi<br />

ukve. bavSvebma gamaxalises, maTTan<br />

vkotrialob... kacma rom Tqvas, gigas<br />

uxasiaToba Tavs maxsenebs, magram verevi...<br />

erTi Zveli, SarSandeli ambavi<br />

amomitivtivda gonebaSi. ar vici, ra<br />

kavSiri aqvs am ambavs dRevandelTan,<br />

albaT is, egec maisis TveSi rom iyo...<br />

gigam ar icis. movuyvebodi, magram<br />

gabusxulia, ar momismens, nodarisTvis<br />

ki merideba.<br />

rac aris aris...<br />

balis mosaparad wavediT. bevrni<br />

varT, me var yvelaze patara, meoreklaseli,<br />

pirvelad gavyavarT ufrosebs<br />

saqmeSi. bali gindao, mekiTxeba<br />

erTi, minda-meTqi da xtunva-xtunviT<br />

wavediT.<br />

uzarmazari xe iyo, imxela bali aravis<br />

edga axlo-maxlo. Svidive erTad<br />

avbobRdiT... maisisaa, kargad damwifebuli,<br />

gemrieli, yvela foTlisqveS<br />

bRuja-bRuja Rivis gavardisferebuli<br />

nayofi... vWamT, vaoxrebT iqaurobas...<br />

patronma mogviswro. vicnobT, erTi<br />

gulRrjo Ripiani kacia, Txilis uSvelebeli<br />

wkepla uWiravs da ra gadaurCeba...<br />

viRacam iyvira _ atandao!.. Cems garda,<br />

yvela erTbaSad, ciyvebiviT Caxtnen,<br />

Casrialdnen... sanam is kaci gons<br />

movidoda, gaSpnen, gaqrnen WinkebiviT,<br />

lamis xirxlis Robec gaitanes... me xes<br />

var SerCenili. ramden xans unda vyofiliyavi,<br />

CamovbobRdi mSvidad. patroni<br />

daibna, ar egona, Tu vinme iyo<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

zeviT, uceb gagiJda: Se virTxa, Sen ra,<br />

wiTeli koWi xar, gaqcevasac ar kadrulobo,<br />

damcxo da damcxo, amiWrela<br />

zurgi da wvivebi... ki mtkiva, simwrisgan<br />

viklaknebi, vtiri... sirbilic kargi<br />

vici, magram ar gavrbivar, fexs<br />

ZaliT viTrev TiTqos... etyoba, is<br />

ufro acofebda imas, gamwarebiT<br />

mirtyamda, wkepla Semoadna xelSi... ar<br />

vici, damnaSave rom viyavi, vgrZnobdi<br />

da ar mwyenia, axlac ver gavrkveulvar.<br />

ubralod, im gziT dResac ar miyvars<br />

gavla, Tvals varideb im kacs da<br />

mis baRsac.<br />

biWebi gaminawyendnen _ rogor ver<br />

dauZveri im loqoso<br />

_ samagierod imdeni bali vWame,<br />

momaval maisamde ar momindeba.<br />

_ es vin yofila, _ gaikvirva viRacam.<br />

_ a, boTe! _ daaskvna meorem.<br />

_ daica, daica xom ar CagviSvi<br />

_ ara... arc ukiTxavs...<br />

_ rom ekiTxa<br />

ar meSveba.<br />

_ SeiZleba CameSvi kidec.<br />

gavbrazdi.<br />

_ daanebe Tavi, sulelia. ver<br />

ikadra biWma gaqceva etyoba, amas qurduli<br />

uWiravs, _ daaskvna bolos.<br />

karga xans ar mrevdnen msgavs saqmeebSi.<br />

* * *<br />

giga isev dabRverilia.<br />

is moCxubari sami ymawvili kars mogvadga.<br />

nodari gasuli iyo sadRac da isev<br />

saCxubrad xom ar movidnen-meTqi,<br />

Tavidan davibeni. SiSiT ki ar Sem-<br />

Sinebia, ufrosi Zmis saxlSi var da arc<br />

xelebi maqvs amjerad dakavebuli.<br />

movtyuvdi.<br />

damorcxvebulebi arian.<br />

bodiSs gixdiT, gvapatieT, ar vicodiT,<br />

vin iyaviTo, wuxs CxubisTavi<br />

aylayuda.<br />

axla xom iciT-meTqi, gavifiqre, magram<br />

araferi miTqvams.<br />

giga karga xans iyo gabusxuli: sami<br />

erTze ra qajobaa, galelebis wesiao,<br />

zugdiduri daiWira.<br />

_ mainc ras gverCodiT<br />

amoviRe xma.<br />

_ vixumre... ra megona...<br />

daxara Tavi.<br />

SevrigdiT.<br />

xeli CamovarTviT saTiTaod erTmaneTs.<br />

kidev erTxel mogvibodiSes da wavidnen.<br />

* * *<br />

mogvianebiT nodari movida.<br />

rZalma uTxra _ biWebi movidnen,<br />

proza<br />

7<br />

bodiSi moixades da wavidneno.<br />

_ kargia, rom Serigdnen... xom ar<br />

gtkica, _ gigas SewiTlebul Tvalze<br />

mianiSna.<br />

_ gamiara...<br />

gaxsna warbi gigam.<br />

_ brazmac da tkivilmac.. ise, yo-<br />

CaR, Senc kargad Segixurebia isini!<br />

gaicina nodarma.<br />

* * *<br />

_ SemodiT, sufra gaSlilia, Roms<br />

viReb...<br />

rZali gamovida.<br />

vaxSmis dro damdgariyo.<br />

_ kvanwis velodebi da SemovalT.<br />

davelodeT kvanwis.<br />

gverdiTa mezobeli aRmoCnda, nodaris<br />

toli da megobari.<br />

xelebi gadavibaneT, davsxediT.<br />

kvanwi Tamadad dadga.<br />

nodari ver Cerdeboda magidasTan,<br />

rogor gamaxareT Tveni stumrobiTo,<br />

gars gvivlida, gvefereboda _ gudau-<br />

Turi adesa maqvs, afxazma megobarma<br />

momakiTxa... cotaa, sami litri, magram<br />

mironio. gamWvirvale, alisferi Rvino<br />

saTiTaod Camogvisxa.<br />

kvanwim daiwyo, pirveli Wiqa, axalsaxlobis,<br />

mec damalevina. gansakuTrebiT<br />

gigas aZalebda, Sen ukve didi xaro<br />

da masac male vardisfrad aefarpla<br />

loyebi.<br />

dRes wiTeli paraskevia, cota Rvino<br />

unda vikmaroT... xval-zeg aq ara<br />

varT, seriozuli qeifebi wina gvaqvso,<br />

kvanwim da Zinas sikeTeo, fexze wamodga.<br />

nodarma gaacila. rom mobrunda,<br />

Cems gverdiT dajda, Tavze gadamisva<br />

xeli _ nawyeni var Senze, icodeo,<br />

gamiRima.<br />

ver mivxvdi, ra davaSave, sad Sevcdi...<br />

Tan nawyeni Tu iyo, ase Tbilad<br />

ratom miRimoda, es mikvirda.<br />

davibeni.<br />

_ ra unda eqna, bavSvia.<br />

rZalma damicva.<br />

_ ra, Zmas ucemdnen da goWi ratom<br />

eWira...<br />

_ imitom rom bavSvia.<br />

isev gamomesarCla rZali.<br />

_ ra... gameSva..<br />

_ aba!..<br />

ukvirs, Tan icinis.<br />

_ mamam rom gamafrTxila...<br />

amoviluRluRe, Tavi CavRune.<br />

_ is Cemi goWi iyo ukve, Cemi saCuqari,<br />

me gamixardeboda, rom gageSva...<br />

roca Zmas uWirs, sakuTari sicocxlec<br />

ar unda daiSuro... _ Rvino daisxa, Wiqa<br />

dasasruli me-15 gverdze


8 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

Canawerebi 14 - 27 dekemberi 2012<br />

mwerali – piarlamentari<br />

piarlamentari – parlamentis<br />

wevri, romelsac Tavis erTaderT funqciad<br />

miaCnia piaradi keTildReobis<br />

mowyoba, sakuTari Tavis piari – reklamireba!<br />

saeWvo piarovneba, romelic<br />

amofarebulia mwerlis saxels, piarlamentarobis<br />

dros iSova didi<br />

fuli, bolos, rogorc piarlamentarma,<br />

dairtya didi pensia, gaiCaliCa sakuTari<br />

<strong>gazeTi</strong>, romelic, Tu ar vcdebi,<br />

gamodis kviraSi erTxel piaraskevobiT!<br />

mokled, piarpaSebs, rogorc<br />

unda! es kia – lustraciis kanonis amoqmedebis<br />

SiSi pianikaSi agdebs!<br />

waikiTxeT kidev erTxel: piarlamentari!<br />

kargi sityvaa, ara!<br />

batoni piarlamentari Tavs nebas<br />

aZlevs, drodadro Wkuac dagvarigos.<br />

amitom es sityva asec SegviZlia gamovTqvaT:<br />

piarlamentori!<br />

RmerTma amnairi mentorebi aSoros<br />

qveyanas!<br />

(avtori bodiSs uxdis saqarTvelos<br />

parlamentis Rirseul wevrebs, Rirseul<br />

mamuliSvilebs – maT Cemze ukeT<br />

ician, rom, Cvenda samwuxarod da savalalod,<br />

WeSmariti parlamentarebis<br />

gverdiT mravlad arian piarlamentarebi<br />

da piarlamentorebi!).<br />

gamosavali<br />

marTla kargi raRacaa dueli! namdvil<br />

poets vin moasvenebs, mteri magas<br />

ar daeleva da moSurne! mokled, sicocxles<br />

gaumwareben! man kidev mSvenivrad<br />

icis, rom gamosavali erTia<br />

– dueli! mainc, riTaa kargi dueli,<br />

iciT magaliTad, cnobili dueliantebi<br />

gavixsenoT – puSkini da dantesi!<br />

an igive lermontovi da martinovi!<br />

riT aris dueli kargi-meTqi! riT da<br />

imiT, rom puSkini moklavs dantess Tu<br />

dantesi puSkins, moklulic da dedamotynulic<br />

orive SemTxvevaSi dantesia!<br />

am dReSia sacodavi martinovic –<br />

romc ar moekla lermontovi, mainc<br />

araferi gamovidoda am saqmidan – damarcxebuli<br />

mainc TviTon iyo!<br />

hoda, cudi iqneba, axlac rom iyos<br />

dueli daSvebuli adgeba ager briyvi<br />

paskvilanti, dajRabnis sisuleleebs!<br />

verafers gaawyob, veravis verafers<br />

gaagebineb! Senc gamoiwvev idiots duelSi<br />

da morCenilia misi saqme – is<br />

mogklavs Sen Tu Sen moklav mas, orive<br />

SemTxvevaSi moklulic da dedamotynulic<br />

is iqneba!<br />

mokled, unda viCaliCoT, iqneb mivaRwioT<br />

da duelis ufleba davibrunoT!<br />

idiotebis `daxocvis~ es idealuri<br />

saSualeba ratom unda davkargoT!<br />

sainteresoa, ra azrisa iqnebian<br />

amaze momavali dueliantebi!<br />

me mainc vfiqrob, rom Seqmnil situaciaSi<br />

es erTaderTi gamosavalia!<br />

winaTqma<br />

mini-anTologiisaTvis<br />

sicocxle – erTia, sikvdili – ramdenic<br />

ginda, imdeni! amitom da am logikiT,<br />

savsebiT sworia poetis fraza:<br />

...magram Tu momklavs sikvdili<br />

erTi,<br />

meore – TiTsac ver damakarebs!<br />

ise, kacma Tqvas, poeziaSi es azric<br />

ki sakamaToa: vin Tqva, rom sicocxle<br />

erTia, sikvdili ki uTvalavi! poezia-<br />

Si yvelaferi sxvagvaradaa! ufro zustad:<br />

poeziaSi yvelaferi isea, rogorc<br />

es mSveniers surs – aq sul sxva logika<br />

marTavs movlenebs, pirovnebebs, situaciebs...<br />

amitom momwons me piradad es<br />

ori striqoni: `...magram Tu momklavs<br />

sikvdili erTi, meore – TiTsac ver<br />

damakarebs~, – da amitom vapireb mis<br />

Setanas `molekuluri poeziis anTologiaSi~,<br />

romlis Sedgenasac didi<br />

xania vapireb da dRemde ver movabi<br />

Tavi – sanam givi gegeWkori cocxali<br />

iyo, aseTi rameebi iolad gvardeboda...<br />

molekuluri poeziis anTologia!<br />

sworad davarqvi ar vici. bolomde<br />

ara var darwmunebuli mis sisworeSi!<br />

igulisxmeba krebulSi Setanili yoveli<br />

poetis erTi-ori striqoni an,<br />

didi-didi, erTi strofi (yvelaze<br />

meti!), romelic arc komentars<br />

saWiroebs da arc ganvrcobas, da<br />

romelic savsebiT sakmarisia imisTvis,<br />

rom mkiTxvelma ganicados is sixaruli,<br />

rasac igi, Cveulebriv, leqsisgan<br />

elis! es zogjer aforistuli fraza<br />

iqneba, zogjer – mimzidveli, moulodneli<br />

poeturi saxe, tropi, metafora,<br />

zogjer ra da zogjer ra – poeziis samyaro<br />

vrceli, metic – dausabamoa, da<br />

aq aTasnairad SeiZleba mkiTxvelis<br />

gadabireba, gaoceba, aRelveba, gaxareba,<br />

danaRvlianebac...<br />

zemoT – sicocxle – erTia,<br />

sikvdili ki ramdenic gnebavT, imdenio,<br />

iTqva! aris ki ase orjer dabadebuls<br />

erTi sikvdili veras daaklebso, ase ar<br />

brZana Tavis droze didma poetma ese<br />

igi, orjerac SeiZleba Turme dabadeba!<br />

iqneb _ metjerac! hoda, aRar gamodis<br />

erTi sicocxle, ramdenime sicocxle<br />

gamodis...<br />

swored amitom, Cven filosofiuri<br />

WeSmaritebebis mixedviT ver SevadgenT<br />

molekuluri poeziis anTologias. igi<br />

unda momxiblavi, saintereso poeturi<br />

saxeebisa da brZnuli, mimzidveli,<br />

xSirad – aforistuli poeturi frazebisagan<br />

SevadginoT, xanac – mSvenieri<br />

poeturi paradoqsebiT!<br />

vnaxoT, ra azrisa iqneba yvelafer<br />

amaze WeSmariti poeziis gurmani – misi<br />

udidebulesoba mkiTxveli!<br />

triada – `mwerali. teqsti. mkiTxveli~<br />

– Seucvleli Cans. yovel SemTxvevaSi,<br />

jer aravis, arc erT kulturologs<br />

ar dauyenebia igi eWvqveS. yoveli<br />

normaluri mwerali fiqrobs qalbaton<br />

rusudanze, ai, imaze, bevri kargi<br />

mkiTxveli rom gvisurva mwerlebs.<br />

arian mwerlebi, mkiTxvelis Tema mxolod<br />

kulturologebis problema<br />

rom hgoniaT. sxvagvarad fiqrobda marina<br />

cvetaeva! sxvagvarad fiqroben<br />

namdvili mwerlebi! adamiani, poezias<br />

TavsatexebiT, rebusebiT, infantiluri<br />

xasiaTis gamocanebiT rom upirebs<br />

Secvlas, rogorc Cans, mkiTxvelis<br />

gareSe apirebs arsebobas! es ki dasasrulTan<br />

Segnebuli garigebaa, aryofnaze<br />

daTanxmebaa, xarakiris magvari<br />

raRacaa! magram raki – aq kidev erTxel<br />

unda vaxseno sityva naRdi – naRdi<br />

mwerlebi mkiTxvelisTvis da mkiTxvelis<br />

imediT cxovroben, gamodis, rom<br />

mkiTxvelis roli, misi funqcia imaze<br />

maRalia, vinem es vinmeze Citirekia<br />

kalmosans hgonia!<br />

hoda, mkiTxvelze zrunva, Tundac<br />

misi gadabirebisTvis fiqri ar gvmarTebs<br />

an im gadabirebis formebis<br />

Zieba ar unda iyos Cveni problema<br />

wlis saukeTeso sportsmenio; yvelaze<br />

kargi momReralio; varskvlavi ama da<br />

am reJisorso; varskvlavi msaxiobso;<br />

cvilis figura – amasa da amaso; nobeli<br />

imasa da imaso; oskari amasac da<br />

imasaco; ginesis rekordebis wignSi ama<br />

da am saqmisTviso...<br />

mkiTxvels – Tqveni ukvdavebis garantors,<br />

Tqveni warmatebis sabuTs,<br />

Tqveni saxel-didebis avtors<br />

araferi gvifiqria ki imaze, mainc vin<br />

aris kargi mkiTxveli! bevri kargi<br />

mkiTxveli ki ara, qalbatonma rusudanma<br />

rom gvisurva im dRes, aramed erTi<br />

kargi mkiTxveli! jer erTi kargi<br />

mkiTxveli ar aris saintereso vinaa,<br />

rogoria, raSi mdgomareobs misi es<br />

kargi mkiTxveloba, rogor miaRwia, ra<br />

akeTa saamisod, rogor cxovrobs, ra<br />

dro da energia exarjeba am saqmis keTebisas,<br />

an kidev kiTxvis garda akeTebs<br />

Tu ara sxva ram saqmes... marto sixaruli<br />

moaqvs misTvis kiTxvas Tu tanjvasac<br />

ganicdis; dausrulebeli<br />

teleserialis yurebas gavs misTvis<br />

kiTxva, Tu, futkariviT, mxolod<br />

yvavilidan yvavilze gadadis da gamotovebuli<br />

aqvs yvela cudi mcenare, da<br />

tariel<br />

Wanturia<br />

vikileqsi<br />

Tu asea, rogor da ra kriteriumebiT<br />

arCevs kargsa da cuds, sasargeblosa<br />

da usargeblos...<br />

am lailaiT rom ar davRalo mkiTxveli,<br />

kargica da cudic, axlave<br />

getyviT pirdapir: didi fiqri ar dam-<br />

Wirvebia imis gasarkvevad, Tu vin aris<br />

saqarTveloSi dResdReobiT yvelaze<br />

kargi mkiTxveli!<br />

es gaxlavT rostom CxeiZe!<br />

me erTi rigiTi aramiSavs mkiTxveli<br />

var da yuradRebiT vadevneb Tvals<br />

mis marTlac dauRalav, daujereblad<br />

dauRalav Sromas, da gaocebuli var,<br />

rodis aswrebs, rogor aswrebs, ra<br />

dros xarjavs, ra energias amdeni ramis<br />

wakiTxvaze, amdeni erTmaneTisagan<br />

principulad gansxvavebuli stilisa<br />

da azrovnebis mweralTa Seswavlaze,<br />

amdeni daskvnis gamotanaze, da rogoraa<br />

mudam marTali da saintereso! ara,<br />

aqvs mas sakuTari xedva da kriteriumebi,<br />

raSiac SesaZloa arc daeTanxmo,<br />

zog rameSi ar daeTanxmo, magram rogoraa<br />

marTali, principulad marTali<br />

mTavarSi, ar aris saintereso<br />

ukanaskneli aTwleulis, metic,<br />

ukanaskneli ocwleulis saukeTeso<br />

mkiTxvelad me miviCnev, me vasaxeleb<br />

rostom CxeiZes! ase rom moviqce, amaSi<br />

xels ver SemiSlis is garemoeba, rom<br />

piradad me Zalze nawyeni var masze –<br />

Tavis JurnalSi paskvilantebs upiro<br />

piriT rom alanZRvina Cemi Tavi...<br />

Cemi daskvna martivi da erTgvarad<br />

gulubryvilocaa: kargi iqneba, Tu<br />

daarsdeba jildo – kargi mkiTxveli!<br />

sigelic kargia da medalic, magram<br />

kargi mkiTxveli soliduri Tanxis<br />

Rirsicaa!<br />

yvela mweralze rom yvelaferi<br />

icis, aseTi mkiTxveli saqarTveloSi<br />

erTia – rostom CxeiZe! sasurvelia,<br />

magram SeuZlebeli, yvela mkiTxvelmac<br />

icodes yvelaferi rostom CxeiZeze –<br />

mweralze!<br />

samagierod, me maqvs pretenzia, viyo<br />

erTi aseTi mkiTxveli! ase rom, gamoricxuli<br />

araa, Tu kargad gamomivida,<br />

mec vTqva oriod sityva – amjerad<br />

rogorc mweralze! es, ubralod, mevaleba<br />

kidec! oTxmoci wlisa Sevsruldi!<br />

aravis amodena saqarTveloSi xma<br />

ar gauRia amaze, rac – gind daijereT<br />

da gind ara – sasiamovno iyo piradad<br />

CemTvis! sxvagvarad rom iyos, mec<br />

movaxerxebdi, sxvebiviT, midgommodgomas<br />

da iubiles `dadgmas~... er-<br />

TaderTi, vinc Cems dabadebis dRes<br />

gamoexmaura, iyo Jurnali `Cveni mwerloba!~<br />

saredaqcio werilSi, romlis<br />

avtoric, Cemi fiqriT, rostom CxeiZe<br />

unda iyos, sityvebi – `dabadebis dRe~<br />

da `oTxmoci~ naxsenebic araa, magram<br />

uamisodac yvelaferi naTelia da<br />

gasagebi! mokled, Tavs movaled vTvli,<br />

gulwrfeli madloba movaxseno<br />

mTels redaqcias, sadac ZiriTadad<br />

Cemi axloblebi muSaoben!<br />

rostom Zvirfaso!<br />

wavikiTxe Seni `rac Cvenze maRla<br />

dgas!~ da gamiCnda survili, mec vTqva<br />

ori sityva ara mxolod imaze, rac Cvenze<br />

maRla dgas, aramed imazec, vinc<br />

Cvenze dabla dgas!<br />

axla erTi adgili Seni werilidan:<br />

`...`100 leqsis~ krebulSi emzar kvitaiSvilma<br />

sagangebod gamotova misadmi<br />

miZRvnili poeturi nimuSi, samagierod,<br />

Seitana `mobi diki anu TeTri ve-<br />

Sapi~, romelic tariel Wanturias<br />

eZRvneba _ herman melvilis am sakacobrio<br />

romanis – `mobi diki~ – erToblivad<br />

Targmnis saxsovrad.<br />

es is `wvrilmania~, is wveTia, romelic<br />

xelSesaxebad aireklavs Semdgenlis<br />

moralur saxes.<br />

aris raRac, rac Cvenze maRla<br />

dgas!~<br />

mokled, e. kvitaiSvils zneobrivi<br />

gakveTili Cautarebia CemTvis. me madlobeli<br />

var, rostom Zvirfaso, Seni,<br />

rom Cems moralze sabolood ara gaqvs<br />

xeli Caqneuli da Tvli, rom, Tu me Sevadgen<br />

givi gegeWkoris leqsebis krebuls,<br />

axla me gamovtoveb Cemdami<br />

moZRvnil leqss da Sevitan kvitaiSvilisas!<br />

ai, CemTvis Catarebul am<br />

gakveTilze vTqva unda axla cota ram!<br />

kvitaiSvilma es Cemgan iswavla –<br />

swored me Cavutare mas gakveTili am<br />

Temaze. axlave mogaxseneb, ra rogor<br />

iyo!<br />

raki Sen, Cemi azriT, mTels qarTul<br />

kulturaSi yvelaze kargi mkiTxveli<br />

xar, ra Tqma unda, nanaxi da wakiTxuli<br />

geqneba 1978 wels gamocemuli erTi<br />

leqsis anTologia `viT margaliti<br />

oboli~. am wignis idea, saTauri da winasityva<br />

me mekuTvnis, mokled, me var am<br />

proeqtis avtori. Sedgenisas me davixmare<br />

e. kvitaiSvili.<br />

roca saqme Tanamedrove poetebze<br />

midga, me kategoriuli winaaRmdegi<br />

wavedi, krebulSi Semdgenlebsac Segvetana<br />

Cveni leqsebi. e. kvitaiSvils<br />

undoda Setana, magram, rogorc giTxari,<br />

am wignis proeqtis avtori me viyavi<br />

da es saqme ver gamovidoda!<br />

ase rom, rostom Zvirfaso, ra ar<br />

unda Segvetana da ra unda Segvetana,<br />

amis gakveTili me miveci kvitaiSvils,<br />

da axla me misgan ver viswavli, sad ra<br />

rogor Sevitano an ar Sevitano!<br />

kidev erTi ram.<br />

kargia, rom poetebis moZule<br />

paskvilanti givi gegeWkors did poetad<br />

moixseniebs, magram Cems gasagonad<br />

amis xazgasma saWiro ar iyo – me var<br />

pirveli adamiani, vinc givi gegeWkori<br />

mis sicocxleSive aRiara ara rogorc<br />

didi qarTveli poeti, aramed rogorc<br />

u-u-udidesi poeti saerTod. givis<br />

ramdenime kolegam me maSin es Sefaseba<br />

uadgilo hiperbolad CamiTvala. barem<br />

gavixseneb im strofs givisadmi<br />

miZRvnili leqsidan:<br />

me miyvars Seni kaSkaSa fraza,<br />

kars sikvdilisas romliTac razav,<br />

da romlis gamoc Sen poetebis<br />

u-u-umaRless ekuTvni rasas!<br />

`dRes ucnaurad meCveneba, rom ise-<br />

Ti poeti, rogorc givi gegeWkori iyo,<br />

aRiarebis gareSe wavida. rCeulTa sicocxleSive<br />

dafaseba rom gviWirs, amas<br />

jer kidev akaki Cioda~. amas ase cnobili<br />

paskvilanti wers.<br />

ki magram, eRiarebina TviTon! givis<br />

sicocxleSive daewera CemsaviT, rom<br />

givi aris u-u-udidesi poeti! daewera<br />

aTjer! asjer! raSia saqme, mkvdrebi<br />

uyvars<br />

axla mTavari saTqmeli! mas Semdeg,<br />

rac is samarcxvino paskvili gamoqveynda<br />

`Cvens mwerlobaSi~, givi rom cocxali<br />

iyos, `asi leqsis~ winasityvaobas<br />

doiaSvils daawerinebda vin moiZia<br />

doiaSvili am saqmisTvis, ar viciT kvitaiSvilma!<br />

amiT man sabolood Camoix-


14 - 27 dekemberi 2012<br />

ada niRabi! darwmunebuli var, winasityvaoba-bolosityvaobebze<br />

Cemi opusic<br />

geqneba TvalSevlebuli, amitom<br />

amaze mets aRarafers vityvi.<br />

cxovrebis magaliTada briyvebi<br />

damisaxodio, imis ar iyos, kvitaiSvilis<br />

moralze miniSneba ver aris, Cemi<br />

azriT, mTlad adekvaturi ram.<br />

ras unda gamoewvia, Cemo rostom,<br />

SenSi amgvari radikaluri cvlileba<br />

Cemdami damokidebulebis TvalsazrisiT!<br />

ra Tqma unda, Cems erT pawia<br />

ganmartebas, oTar WilaZesTan dakav-<br />

SirebiT rom daibeWda Sens JurnalSi!<br />

me erTxel ubralod da mokled giTxari<br />

amis Taobaze, axla meored vcdi...<br />

roca `Cvens mwerlobaSi~ daibeWda<br />

oTar WilaZisadmi mimarTuli kritikuli<br />

replika, romlis gamoqveynebis<br />

momxrec me sxvaze metad viyavi, meore<br />

dRes damireka oTarma, Sewuxebuli<br />

ambobda, rom ar axsovda da ar icoda,<br />

rogor, ranairad da ratom moxvda<br />

Cemi is striqonebi mis romanSi, amasTan<br />

imasac aRiarebda, rom is leqsi kargad<br />

axsovda! karga xans visaubreT, da me<br />

aRaraviTari eWvi aRar Semitania mis<br />

gulwrfelobaSi. swored amitom, mec<br />

gaugebrobas mivawere xsenebuli faqti,<br />

davbeWde is ganmarteba da, ase vTqvaT,<br />

vcade, gamenelebina merxis Zmakacisa<br />

da sayvareli poetis gulistkivili.<br />

batonma oTar CxeiZem Tavis erT publikaciaSi<br />

mwared gadmomkra xsenebuli<br />

ganmartebisTvis! ar iyo viTom sakmarisi<br />

is gadmokvra<br />

ai, es gaxda upatiebeli ram. amas<br />

moyva paskvilantebis gaugonari lan-<br />

ZRva-gineba, koleqtiuri doiaSvilis<br />

Seqmna da axla kidev es mikibul-mokibuli<br />

werili Seni, sadac SaviT TeTrze<br />

weria, rom me Turme moralis<br />

gakveTilebi amoraluri xalxisagan<br />

unda miviRo!<br />

me ra SemiZlia! arc araferi!<br />

me moTamaSe kaci var da cudi<br />

TamaSebi ar mikvirs. ubralod, zogierTebisagan<br />

guls mtkens, zogierTebis<br />

– fexebze mkidia!<br />

Seni cudi TamaSi gamikvirdeba da<br />

mewyineba!<br />

rac Seexeba morals! Tu yvelaferi<br />

ase da am stiliT gagrZelda, gamoricxuli<br />

araa, sagangebod Sevexo zogierTi<br />

personis lustraciis Temas! am<br />

TvalsazrisiT murmansa da me saintereso<br />

masala mogvawoda aw gansvenebulma<br />

devi sturuam! murmani gardaicvala,<br />

magram im saubrebis mowmeebi – sxvebi<br />

arian cocxlebi...<br />

yovel SemTxvevaSi, Sen im `oqro~ informacias<br />

namdvilad ar dagimalav!<br />

siyvaruliT da sinanuliT!<br />

poe-tur-i tur-ni-ri<br />

turaSvili. Wanturia.<br />

momwons gvarebi, `tur~ rom urevia!<br />

metic: meti simpaTiiTa var im sityvebisadmi,<br />

kompleqsi `tur~ rom<br />

ureviaT! igive `tur heierdali~, igive<br />

`turniri~, igive `turbaza~, igive<br />

`saturni~, igive `kultura~, `literatura~,<br />

`turfa~... (gansakuTrebiT ma-<br />

Rizianebs `makulatura~, `moRalaturi<br />

saqmeebi~, `xuSturi~...).<br />

ai, kidev gamaxsenda ramdenime sityva:<br />

`turini~, `turbo~, `kanturi~...<br />

wesierad arc ki vicnob cnobil<br />

Tbilisels, SesaniSnav pirovnebas –<br />

turkecas, magram did pativs vcem, arc<br />

ki vici, ratom!<br />

ase rom, winaswar, imTaviTve, davinaxe<br />

Tu ara oTxmociani wlebis bolos<br />

daTo turaSvili – axalgazrda, energiuli,<br />

saintereso ymawvili kaci<br />

totalitaruli reJimis winaaRmdeg<br />

gamarTuli mitingis tribunaze, maSinve<br />

gamiCnda gansakuTrebuli simpaTia<br />

mis mimarT. mogvianebiT, roca mwerlobaSi<br />

movida, es Cemi simpaTia kidev<br />

ufro gaizarda – me misi moyurade kaci<br />

da mkiTxveli gavxdi!<br />

danarCeni Tqven iciT – man swrafad<br />

aiyara tani mwerlobaSi, gaxda Tavisi<br />

Taobis erT-erTi mewinave Semoqmedi,<br />

saintereso mwerali, moRvawe, mogzauri,<br />

maZiebeli!<br />

Tavisi wignebi maCuqa amaswinaT.<br />

gamikvirda da gamexarda – arc erTze<br />

warwera ar iyo gakeTebuli – ai, is, banaluri<br />

kliSe-warwerebi romaa – Se ase-<br />

Too, Se iseToo, rogor miyvarxaro,<br />

vgiJdebi Sens leqsebzeo! momewona, ki,<br />

magram gonebaSi, etyoba, mainc Cndeba<br />

survili imis gagebis, ra azrisaa es kai<br />

biWi Senze! anas azri ici, muxranis, murmanis,<br />

Wabua amirejibis, givi alxaziSvilis,<br />

givi gegeWkoris, Seni paskvilantebis<br />

azri, mokled, bevris azri ici,<br />

am kai biWis – ara!<br />

da ai, im dRes, telegadacemaSi,<br />

mainc Tqva daTom ori sityva Cems or<br />

wignze, da mere aiRo uceb erTi wigni<br />

da akoca! Cems sicocxleSi, amdeni<br />

paskvilisa da lanZRva-ginebis momswres,<br />

amxela sixaruli ar migrZvnia<br />

aranairi egreTwodebuli dadebiTi<br />

recenziebisagan, da, saerTodac, amgvari<br />

Jesti TiTqos, TiTqos ki ara namdvilad,<br />

pirvelad vnaxe!<br />

Cemi ojaxis wevrebTan erTad<br />

vuyurebdi im dRes ekrans! mec avdeqi,<br />

aviRe daTo turaSvilis naCuqari wigni,<br />

vakoce da isev davde magidaze! Cemebs<br />

gaecinaT! wignze raRacis warweras<br />

rom moaxerxebda, im telegadacemaSi<br />

daamtkica daTom – ramdenime keTili<br />

sityva Tqva, ar SeSinebia imis, rom Cemi<br />

paskvilantebi Sav siaSi Seitanen amis<br />

gamo! ufro naTlad rom gamoexata<br />

Tavisi damokidebuleba, adga da iseTi<br />

Jesti gaakeTa, iq myofTa aRtaceba gamoiwvia<br />

– aiRo patara wigni da akoca –<br />

ase vTqvaT avtors kocna gaugzavna!<br />

es iyo niWieri kacis mier gakeTebuli<br />

Jesti, romelsac sikeTisa da megobrobis<br />

ar eSinia!<br />

sisulelea iqneb yvelaferi, rac<br />

axla davwere, magram ar SemeZlo, es<br />

gansakuTrebuli movlena – megobari<br />

mwerlisTvis, moxuci mwerlisTvis, 80<br />

wlis mwerlisTvis gamogzavnili kocna<br />

uyuradRebod dametovebina!<br />

valSi var, da Tu gamimarTla da kargi<br />

leqsis dawera SevZeli, usaTuod<br />

daTos mivuZRvni – amjerad im banaluri<br />

warweriT:<br />

Zvirfas daTo turaSvils! siyvaruliT!<br />

_ tariel Wanturiasgan!<br />

Ria werili qalbaton<br />

Tamar CijavaZes<br />

qalbatono Tamar! wavikiTxe Tqveni<br />

Ria werili `literaturul gazeTSi~.<br />

Cemi azriT, araferi aucilebeli ar iyo<br />

mag werilis, ase vTqvaT, gaReba da, Tu<br />

mainc gaaRebdiT, maSin jobda, bolomde<br />

gageRoT da geTqvaT zogi ram, ris<br />

Tqmac, Tqveni werilis konteqstis<br />

mixedviT, ubralod, aucilebeli iyo!<br />

upirveles yovlisa is unda vTqva,<br />

rom me amgvar werils Tqvengan ar<br />

velodi! me aseT werils velodi sul<br />

sxva qalbatonisgan! iciT Tqven, visac<br />

vgulisxmob! magram, rogorc Cans,<br />

sikvdilma Tqven da SoTa niSnianiZe SegarigaT.<br />

es Zalian kargia! cudi isaa<br />

mxolod, rom Tqveni es Suaqaloba,<br />

Tqveni es momrigebel-mosamarTleoba<br />

da mtyuan-marTlis garCevis cda ver<br />

tovebs sasurvel STabeWdilebas.<br />

qalbatono Tamar! SeuZlebelia, ar<br />

gagegonoT Sesityveba – Rirebuleba-<br />

Ta gadafaseba! ar vici, vin rogor<br />

afasebs am movlenas, magram faqti isaa,<br />

rom mimdinareobs RirebulebaTa<br />

gadafasebis aCqarebuli procesi!<br />

rogor fiqrobT, am dRes rom<br />

moswreboda SoTa niSnianiZe, arafris<br />

Secvlaze ar ifiqrebda davijero,<br />

erTxel mainc ar gauCndeboda sinanulis<br />

grZnoba zogierTi ramis gamo<br />

grZnoba, romelic gvtanjavs Cven yvelas,<br />

vinc, gangebis nebiT, am dros da am<br />

cvlilebebs, am ryevebs da yoymanis<br />

situacias cocxlebi moveswariT!<br />

parlamentma lustraciis Sesaxeb<br />

kanoni miiRo, da Tumca cxovrebaSi mis<br />

gatarebas aravin Cqarobs, virtualuri<br />

lustracia karga xania dawyebulia,<br />

da am faqtis ugulvebelyofa,<br />

misi daunaxaoba gulubryvilobaa da<br />

meti araferi! amasTan isic saTqmelia,<br />

rom am procesebze colebisa da sidedrebis<br />

azri Tumc sainteresoa, verdiqtis<br />

rwmuneba mas naklebad aqvs...<br />

Cems erT paskvilants imowmebT, saidanac<br />

irkveva, rom Cemi paskvilantebis<br />

jgufis wevroba gadagiwyvetiaT. axla<br />

iseTi droa, yvela romeliRac partia-<br />

Si erTiandeba. Tqveni arCevani Tqveni<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

nebaa. gisurvebT warmatebas! sxva dros<br />

Ria weriliT nuRar mommarTavT – darwmunebuli<br />

ara var, isev lirikul<br />

stilSi movaxerxo pasuxis gacema!<br />

ai, megona, davasrule pasuxi, magram<br />

mere gamaxsenda zogierTi cudi<br />

gamonaTqvami Tqveni, da weras vagr-<br />

Zeleb.<br />

uxerxulia, `nakolkidan~ – tatudan<br />

citatis damowmeba. arc naCuqar<br />

wignebze gakeTebuli teqstebis citireba<br />

SeiZleba. ar icodiT es arc<br />

aravin giTxraT<br />

SoTa niSnianiZesTan majibrebT da<br />

maSinebT. Tu colebis azrze midga<br />

saqme, Cems cols mag sakiTxze principulad<br />

gansxvavebuli azri aqvs, ramdenadac<br />

vici. ra vqnaT axla, ra gadawyvetileba<br />

miviRoT! me mainc mgonia,<br />

jobs, daskvna momavlis saqarTvelom<br />

gamoitanos! ra moxda, qalbatono Tamar,<br />

ratom CqarobT, ratom RelavT!<br />

damSviddiT, daelodeT im Soreul momavals!<br />

oRond erTi ram usaTuod<br />

gasaTvaliswinebelia: iq, im Soreul<br />

momavalSi, ara mgonia, or poets Soris<br />

ukeTesis gamovlenisas, mxedvelobaSi<br />

iqnas miRebuli maTi partiuloba, ordenebis<br />

raodenoba, partiuli Tu sxva<br />

Tanamdebobebi, agreTve politikuri<br />

koniunqtura! ar gindaT, nu CauRrmavdebiT<br />

am Temas, nurc lustraciis<br />

kanonis amoqmedebis SegeSindebaT! miT<br />

umetes, rom im dros, im Soreul momavalSi<br />

Cven aRarc erTi ar viqnebiT,<br />

ase rom, Tanabar pirobebSi mogvixdeba<br />

pirvelobisTvis virtualuri paeqroba!<br />

Tqveni amJamindeli optimizmi piradad<br />

me naCqarevi mgonia, Tumca momavali<br />

arc me mekiTxeba amas da arc<br />

Tqven!<br />

qalbatono Tamar!<br />

SeuZlebelia, ar gaxsovdeT samarcxvino<br />

SemoqmedebiTi angariSi,<br />

romelic Tqvenma meuRlem, `komunistebis~<br />

avtorma SoTa niSnianiZem kompartiis<br />

cekas biuros Caabara. me am<br />

faqtze davwere werili, magram dabe-<br />

Wdvisagan Tavi Sevikave – TavSekavebis<br />

mizezi erTi ubralo adamianuri<br />

sisuste gaxldaT – SoTas leqsi, moZRvnili<br />

Cemdami (`ratom ar vkiTxulob<br />

sajarod leqsebs~).<br />

SoTa niSnianiZis gabuquli saxeli<br />

kompartiis cekas piarmenejerebis damsaxurebaa,<br />

da mas araferi aqvs saerTo<br />

WeSmaritebasTan! SoTa niSnianiZis –<br />

gvariani meleqsis wignSi poezia<br />

sanTliTaa saZebari! cudi iqneba, Tu<br />

mainca da mainc Tqven iqnebiT is gamRizianebeli,<br />

rac maiZulebs, is uarTqmuli<br />

werili bolos mainc gamovaqveyno<br />

da vTqva Tqvens yofil meuRleze simarTle,<br />

rasac istoria cota mogvianebiT<br />

usaTuod ityvis!<br />

gamoricxuli arc isaa, Tqveni es<br />

Canafiqri sulac Surisgeba iyos – sxvebs<br />

alanZRvinoT adamiani, romelmac<br />

saSinlad gatkinaT guli – migatovaT<br />

da sxvaSi gagcvalaT... me amdeni aRar<br />

vici! me is vici mxolod, rom amgvari<br />

weriliT ar unda CvenebodiT sazogadoebas.<br />

arauSavs! vin ar Semcdara! oRond<br />

ganmeorebas da ganmesamebas ar<br />

girCevT!<br />

ager samasi kacis mkvlelsac yavs<br />

advokati! ra mere! ra gamova aqedan!<br />

Tqvenc giSoviaT, qalbatono Tamar,<br />

advokatebi! asaxelebT kidec zogierT<br />

maTgans!<br />

wagebul TamaSs TamaSobT yvelani!<br />

totalitaruli reJimis mexotbeebis<br />

dacvas apirebT! namdvilad ar gamxarebia,<br />

Tqvenc imaT rigebSi rom daginaxeT!<br />

ra vqna, mebralebiT, magram warmatebas<br />

mainc ver gisurvebT!<br />

Canawerebi 9<br />

***<br />

2011 wlis seqtembris `asavaldasavalSi~<br />

guram petriaSvili upiro<br />

piriT lanZRavs da Tavisi WkuiT Tavslafs<br />

asxams uwmindessa da unetares<br />

ilia meores, da imasac kiTxulobs ise,<br />

gakvriT, vin uwoda mas ilia meoreo –<br />

Zalian kargad icis, me rom var am samarTliani<br />

`naTlobis~ avtori da,<br />

Tavisi binZuri fiqriT, mec gzadagza<br />

misworebs angariSs... es araa mTavari!<br />

mTavari isaa, rom Jurnalisti, romelic<br />

am regvens esaubreba, araviTar komentars<br />

ar akeTebs amaze da amiT, surs<br />

mas es Tu ara, eTanxmeba am codvasa da<br />

unamusobas...<br />

did-patara opusi<br />

Jurnal `<strong>literaturuli</strong> palitris~<br />

wlevandel meSvide nomerSi<br />

guram gegeSiZes eka baqraZe esaubreba.<br />

gagacnobT bolo kiTxva-pasuxs:<br />

`_ batono guram, bevr namdvil<br />

mkiTxvels did qarTvel mwerlad miaCnixarT.<br />

Tqven<br />

_ diax, mec ase mimaCnia, yovelgvari<br />

yalbi mokrZalebis gareSe. winaaRmdeg<br />

SemTxvevaSi kalams xels ar movkidebdi~.<br />

vzivar, vfiqrob, ra pasuxs gavcemdi<br />

eka baqraZes, igive rom ekiTxa<br />

CemTvisac!<br />

gamonaklisi<br />

baraTaSvili, genacvale, gamonaklisi<br />

iyoo – TebervaliviTo! isic ocdarviT<br />

gavidao! gamonaklisi Tundac<br />

imiT iyo da aris, rom _ baraTaSvilio,<br />

Tu Tqvi, yvelam icis, usaTuod nikoloz<br />

baraTaSvils rom gulisxmobo.<br />

sxva baraTaSvilze rom saubrobde, usaTuod<br />

saxelsac ityodio... Tundac<br />

amitomaa gamonaklisio! daveTanxme nanis,<br />

Tan gavafrTxile, axla am Sens azrs<br />

rogorc Cems, ise davbeWdav-meTqi!<br />

mwerali – mkvleli!<br />

zogierTi mwerlis personaJebi<br />

Tavisi dRiT kvdebian! zogierTi mwerali<br />

Tavis personaJebs TviTon xocavs!<br />

zogierTis gmirebi cocxlebi Sedian<br />

mkiTxvelis mexsierebaSi! SemTxveviTi<br />

ram aris es yvelaferi Tu _ yvelaferi<br />

damokidebulia mwerlis<br />

pirovnebaze, mis fsiqikaze, mis xasiaTze,<br />

mis aRzrdaze, mis gemovnebaze,<br />

mis Tvalsawierze! SeiZleba Tu ara am<br />

niSniT – klavs – ar klavs – mwerlis<br />

daxasiaTeba, misTvis, rogorc mkvlelisTvis,<br />

sasjelis gamotana, an misi dajildoeba,<br />

rogorc samagaliTo altruistis,<br />

TiTiT saCvenebeli humanisti<br />

pirovnebis...<br />

markiz de sadis saqme garkveulia!<br />

Cven ufro albaT tipiuri mwerlebis<br />

Sefaseba gvevaleba! iqneb klasikidan<br />

jobdes dawyeba! ra gamolevs iq saintereso<br />

magaliTebs, saintereso qalsa<br />

da kacs, saintereso intrigas...<br />

mwerali – mkvleli! _ ai, am saTaurma<br />

unda mikarnaxos, rogor ganvagr-<br />

Zo Tema, ra vTqva da rogor!<br />

***<br />

maxsovs, iraklis vekiTxebi erTxel:<br />

es kai germanuli rom ici, ras Svrebi,<br />

raSi iyeneb am Sens codnas-meTqi! vkiTxulobo!<br />

ukve wavikiTxe mwerali Zmebio!<br />

manebi, xom-meTqi! ho, manebio! samiveo!<br />

samive-meTqi mesame romelia-meTqi!<br />

henrix mani, Tomas mani da grafo manio!<br />

ufro romeli mogewona-meTqi! grafoo,<br />

grafo manio! magariao! orives<br />

jobso!<br />

me gavicine, mas ar gaucinia!


10 <strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

proza 14 - 27 dekemberi 2012<br />

vano CxikvaZe<br />

beberi saRvine<br />

_ ori dRe durgali da damxmare<br />

mezoblis biWebi myavda _ saxls saxuravi<br />

movaqcieT.<br />

naSuadRevs saqme movaTaveT, sadurglo<br />

magidaze cal mxares mivxveteT<br />

burbuSela, ficris naWrebi. qalma<br />

raRacebi amogvawoda. me Wis wyalSi Cagrilebuli<br />

xuTlitriani saRvine amovitane,<br />

movidgi gverdiT, Semovisxi es<br />

Cemi mezoblebi da gavtexeT puri, davloceT<br />

Cveni naSrom-naamagari.<br />

TiTo-orola Tu gveqneboda naTqvami,<br />

rom uceb ise daiquxa, lamis yuris<br />

barabnebi dagvixeTqa, skamebad midgmuli<br />

vaSlis yuTebidan gadmogvyara da<br />

pirqve dagvamxo.<br />

rogorc iqna Cawynarda guguni, wamoviwie,<br />

maRla avixede da ca davinaxe.<br />

biWos!.. aq cas ra unda, saxuravi ra<br />

iqna, dartymis Zalam gareT, baRSi xom<br />

ar gadagvyara-meTqi.<br />

ee, Cemo Zmao, Cven ara da, rogorc<br />

qudi gaafrialo, egre gausvria es Cveni<br />

dalursmul-daWaxrakebuli, Siferis<br />

saxuravi.<br />

ra meqna, SeCveuli var, oTxmocda-<br />

TormetSic axalaSenebuli saxli ar<br />

damaqcies Tavze<br />

xom yvelani cocxlebi-xarT meTqi,<br />

davuZaxe biWebs.<br />

varT, magram vai aseT sicocxleso,<br />

Zlivs wamoizlaznen.<br />

davxede magidas da... saswauli Tu<br />

ginda, es aris _ Wiqebi isev savse dganan<br />

da gvelodebian.<br />

es ZaRliSvilebi, kidev raRacas<br />

izamen da mironiviT Rvino oxrad<br />

dagvrCeba-meTqi, avitace Cemi Wiqa da<br />

daviZaxe:<br />

_ mokvdi, mtero, amaRldi, Wero!<br />

Wiqa movsvi da gavigone, ZirSi raRac<br />

gaCxakunda _ Cavixede _ safantze<br />

ufro msxvili tyvia agdia _ gabrazebuli<br />

avdeqi da isic CarCenil RvinosTan<br />

erTad gadavuSvi.<br />

_ mere, araferi giyo<br />

_ ra unda eqna!.. magaTi tyviac da<br />

egenic erTad unda movinelo!.. _ dahkra<br />

muSti muxlisTavs da dananebiT<br />

daayola, _ ai, Cemi beberi saRvine ki<br />

magidis fexs mimsxvreoda da Tixis natexSi<br />

CarCenili lomiauri, Savi, mowyenili<br />

TvalebiT amomyurebda.<br />

sayasbo<br />

bazris mxridan movdivar. cixisubanSi,<br />

asfaltian aRmarTs qviani, nadeni<br />

wylebiT Camoxramuli, oRroCoRro<br />

quCa Seenacvla.<br />

dilaa, magram ukve kefis amxdeli<br />

sicxe aWers. almuri TuTqavs gvalvisagan<br />

Tavwamxmar balaxs.<br />

mexorce abes saxlis WiSkarTan mwvaned<br />

gadaRebili `rafi~ irweva, qanaobs.<br />

vifiqre, an Soridan meCveneba, anda<br />

sicxem gamabrua-meTqi, magram rom mivuaxlovdi,<br />

aramarto borgavs, yanyalebs,<br />

gminavs kidec Caburul-CaxuTuli<br />

manqanis saloni.<br />

vecade, SuSebidan SigniT Semexeda.<br />

SuSebi SeRebilia da ras davinaxav,<br />

magram mivxvdi _ SigniT saqoneli iyo<br />

gamomwyvdeuli.<br />

mivukakune da borgva da kuTva<br />

ufro gaZlierda.<br />

ezodan orni gamovidnen _ saxeloakecili,<br />

tyavis winsafriani yasabi<br />

damxmare biWTan erTad.<br />

rafis kari xrWialiT gacurda. ox-<br />

Sivarma, gareT, saqonlis balnisa da<br />

nexvis suni gamoitana.<br />

biWma cali fexi rafSi Sedga,<br />

iqidanve miswvda mozveris yelze Sebmul<br />

mokle Toks da saqoneli Zirs gadmosayvanad<br />

gamoqaCa.<br />

mozveri gajiutda. CaxuTul rafSi<br />

yofnas haerze urCevnia, magram, albaT<br />

grZnobs, gareT rac elodeba.<br />

erTxans eWidava, magram Tunuqis<br />

priala iatakze fexebi gausrialdnen<br />

da biWis marjvenas danebda, ikadra<br />

gadmobrZaneba. gadmosvlisTanave,<br />

SeRebili WiSkridan Tvali hkida ezos<br />

siRrmeSi, kauWze dakidul, naxevrad<br />

Camotyavebul saqonels da sacodavad<br />

daibRavla.<br />

biWma manqanidan kidev ori xbo gadmoiyvana.<br />

isini ufro iolad `daiTanxma.~<br />

_ sul es aris _ ikiTxa yasabma.<br />

_ ra, ar geyofa<br />

_ bavSvobaSi xorci menatreboda<br />

xolme... exla yelSi maq amosuli, danaxva<br />

aRar minda.<br />

_ ra vici, yaurmas ki ybas magrad<br />

uqnev xolme da... _ gaeRriWa biWi.<br />

patara, lamazma, gazafxulis<br />

xborebma, Zirs Camoxtomisas fexebi<br />

rom ekecebodaT, miixed-moixedes da,<br />

saimedo rom veravin dainaxes, gulqva<br />

kacebisagan daSinebulebi mozvers miexutnen,<br />

aqeT-iqidan amoudgnen, viTom<br />

daimalnen, Tavebi mucelqveS amoudes.<br />

RmerTo, rogori sabraloebi<br />

iyvnen, egonaT Tavisze gaWirvebuli<br />

daifaravdaT, ar icodnen, rom sul<br />

male, yvelas gorgolaWze mosriale,<br />

jaWvze gamobmuli kauWebi aikonwialebdaT.<br />

ratomRac qalaqis mdidrebi damidgnen<br />

Tvalwin, cota xanSi daburul<br />

SuSebiani `jipebiT~ rom mosrialdebodnen<br />

da sisxlian sasworze awonil,<br />

amaT Tbilsa da jer kidev mfeTqav sxeulis<br />

nawilebs Sinisaken gaarbeninebdnen...<br />

mozvermac moxeda xborebs. TiTqos<br />

imaT gasaWirma Tavisi daaviwya, ucnauri,<br />

mSobliuri TanagrZnobiT dazmuvla<br />

orives da Tokis naglejze xelCakidebul<br />

biWs aRar gasZalianebia, mor-<br />

Cilad SeuZRva boColebs ezoSi.<br />

esenic dandobilad mihyvnen, isev<br />

ferdTan mikrulebi, susti, moumagrebeli<br />

fexebis xlarTviT...<br />

* * *<br />

mexorce abe SarSan, Semodgomaze,<br />

loginad Cavarda.<br />

vidre suli amoxdeboda, Turme sul<br />

ixveweboda, gamiskda safeTqlebi, am<br />

gauTavebeli zmuilisagan damasvene-<br />

To.<br />

aki daisvena kidec.<br />

marto<br />

zamTaria. ufro sworad, zamTrispiri.<br />

SemoecricaT yvavilCarigebul<br />

Robeebs, skverebs, dekoratiul<br />

buCqebs simwvane.<br />

brundeba andro saavadmyofodan. iq<br />

uwevs coli, mesame sarTulze, Terapiul<br />

ganyofilebaSi, xelmarcxniv, mexuTe<br />

palataSi. Sexval da iqvea. danarCenebi<br />

_ marjvniv da marcxniv, oTaxis<br />

siRrmeSi _ sul oTxi sawolia da oTxive<br />

dakavebulia.<br />

viRac kvnesiT da viSviSiT amobobRda<br />

samarSruto taqsSi.<br />

avadmyof qveyanas Cven rogorRa<br />

veyolebiT janmrTelebi, andros<br />

zurgsukan Civis viRac.<br />

yvelas Tavisi safiqrali aqvs.<br />

oRro-CoRro, gubeebSi Camdgari wyaliviT<br />

zimzimeben dardebi.<br />

_ ra vqna, aba, rafSi milionerebi<br />

ar amodian, yvela gaRletili me<br />

damemgzavreba xolme da fuli<br />

aRaravis gamovarTva _ javrobs gulmosuli<br />

mZRoli.<br />

bazarTan Camovida. gaiara wumpeSi<br />

daxlebgamodgmuli viwro quCa, aiara<br />

qvafeniliani aRmarTi da Zvel ubanSi<br />

beletaJis samsafexurian kibesTan<br />

Sedga.<br />

moiCxrika jibeSi gasaRebi.<br />

`Sen raRa oxroba dagemarTa!~ _<br />

gauwyra gajiutebul klites.<br />

oTaxSi sicive da sicariele daxvda.<br />

sicives uSvelis _ Rumels aanTebs.<br />

sicarieles...<br />

samzareuloSi Seitana parkSi Cawyobili<br />

WurWeli, qilebi... kidev,<br />

raRac... ho, qaRaldSi gadaxveuli saxlis<br />

namcxvari da oric maRaziis fun-<br />

TuSa. colma gamoatana, rad minda, gamifuWdebao.<br />

garTvan.<br />

_ maS ras akeTeben, ar gvarTmeven..<br />

aba, sami saxareba, gaxareba...<br />

karadis kari isev WrialiT daixura.<br />

_ Zlivs ar amovisunTqe... gaixsna<br />

gulis ZarRvebi! _ mxarze xeli dahkra<br />

da oTaxidan gabracunda, oRond,<br />

gareT gasvlamde daubara, Tu rameSi<br />

dagWirde, Sina varo.<br />

isev marto, isev sicariele.<br />

Turme es patara qali rogor avsebda<br />

aqaurobas. imis Cxubic moenatra da<br />

sayvedurebic.<br />

anda amdeni wlebi andros gaZleba<br />

ar undoda ra Zalian tkbili xasiaTi<br />

amas hqonda!<br />

ai, am cxvirabzekili, gabutulebiviT<br />

gverdi-gverd mimsxdari Ceqmebis<br />

patroni, axla saavadmyofos mesame<br />

sarTulze, mexuTe palataSi, baliSze<br />

TavSemaRlebuli Sehyurebda majaze<br />

`Cem `Saqars~ xom swored namcxvari<br />

unda,~ _ qurTukis gauxdelad skamze<br />

Camojda, Secivnuli xelebi iRliebSi<br />

Seiwyo, sazurges miawva da Tvalmoxu-<br />

Wuli gairinda.<br />

sastumro oTaxSi Zvelma kedlis<br />

saaTma Camohkra.<br />

unda adges, Rumels SeunTos. fexsacmelSic<br />

wyali Seuvida _ droa zam-<br />

Tris `baTinkebi~ moZebnos.<br />

xmeli kvariviT ficris anaTals<br />

cecxli uceb moedo da sicivec Tanda-<br />

Tan motyda.<br />

`baTinkebs~ rom eZebda, TaxCaSi Sewyobili<br />

colis mokleyeliani Ceqmebi<br />

moxvda TvalSi.<br />

dasWirdebao, isinic gamoiRo, jer<br />

notio, mere mSrali naWriT dawminda,<br />

daamSrala da Rumelis Soriaxlo, dabal<br />

skamze Camoaskupa.<br />

gabutulebiviT cxvirabzekilebi,<br />

Zalian hgavdnen patrons.<br />

Semosasvleli kari gaiRo.<br />

_ Zia andro, Sina xar _ Semovida<br />

mezoblis wvermoZalebuli, saxedasivebuli<br />

biWi, _ rogor aris, gamoweraze<br />

jer xom araferi uTqvamT<br />

_ jer ara... dabrZandi!<br />

_ davbrZande ki ara da... _ gaecina,<br />

_ vifiqre movikiTxav-meTqi.<br />

_ marto magitom ar Semoxvidodi...<br />

paxmeliaze iqnebi.<br />

_ ho, wuxelis bevri mogvivida bi-<br />

Webs...<br />

`galoTda mTeli ubani.~<br />

_ xom ici, sadaca dgas.<br />

_ agaSena RmerTma, isev Sen Tu miSveli<br />

xolme... _ samzareuloSi karadis<br />

kari gaWrialda, _ ra vqna, rogorc<br />

davtove, isev imdenia, am boTlisTvis<br />

araferi mogiklia.. ra guli giTmens...<br />

aba, gagvimarjos!<br />

_ naxe, misatanebeli rame iqneba.<br />

_ uh, kanfetiviT Caiara, misatanebeli<br />

rad unda.<br />

_ erTic daisxi...<br />

_ meyofa, maSin kidev unda davlio<br />

_ arayi kenti unda... aha, Seni xaTriT<br />

naxevrad Sevavseb.<br />

_ ho, ubnis biWebi sul Cemi xaTriT<br />

daloTdiT...<br />

_ ra vqnaT, ukeTesi vin ra SemogvTavaza...<br />

_ SemogTavazaT ki ara, langriT<br />

mogarTmeven... raca gaqvT, isic ar wagamobmul<br />

wveTovans.<br />

orive martoa, cal-calke, rogorc<br />

gaWrili vaSli da, isev SeerTdebian Tu<br />

ara, aravin icis.<br />

Ceqmebis Semxedvares guli auCuyda,<br />

raRac Zalian Zveli, Tbili, sayvareli,<br />

auxsneli, sevdis momgvreli moeZala,<br />

Caulba mkerdi da gulisficari, auduRda<br />

yelSi Svebismomgvreli qviTini.<br />

Tavisdauneburad daiCoqa skamis win<br />

da Tavdaxrilma Ceqmebi Caixuta.<br />

martoa da SeuZlia tirili.<br />

hoda, tiris!<br />

mwerali<br />

studiaSi<br />

_ roca patara viyavi...<br />

rao Tu SeiZleba Tavidan daviwyoT..<br />

rogor xels damiqnevT da mere<br />

ki batono, rogorc mibrZanebT, Cemi ra<br />

midis!.. albaT, `babinis~ lentma Caixvia...<br />

raRa dros lentia.. ho, ho, interviu<br />

axla modaSia, lamis micvalebulebisaganac<br />

aiRon xolme... gasagebia,<br />

mikrofons ar Sevexebi, arc magidaze<br />

gavaxoxeb da arc TagviviT<br />

Sevaxramuneb... ki, ki, fqvilSi amoganglul,<br />

ambaris Tagvs Zalian gavs... ise<br />

axlos vicnobdi aseT vaJbatonebs, am<br />

mikrofoniviT grZelkuda abezrebs _<br />

sofelSi roca vcxovrobdi, yovel<br />

diliT vnaxulobdi maT navaJkacars,<br />

gaxvretil simindis tomrebs, gulgamoWmul<br />

kaklebs, gaglejil Wilofs,<br />

daRrRnil Werze gakrul Spalers...<br />

es jandasawvavebi, yveli da kakali<br />

gasagebia, magram Wilobsa da qaRalds<br />

raRa gemos ataneno, javrobda bebia-<br />

Cemi da saTagurSi moxalul, misatyuebel<br />

Txils amagrebda.<br />

eh, ameebis moyola viRas Wirdeba,<br />

`babinebiviT~ moZvelda... albaT, mec<br />

movZveldi, droa maSindel Tagvebze<br />

axla viyaro javri _ mikrofoni<br />

Cavaxramuno da studiidan gaviparo...<br />

maS daviwyoT<br />

cota kidev movicadoT<br />

ki batono, Cemi ra midis, sul ar vicdi<br />

gamikvirdeba Tu ra, raki SemomityueT,<br />

am xafangSi...


14 - 27 dekemberi 2012<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

Cems WaRaras ar endoT, axla ufro<br />

patara var, vidre maSin, arxispirze,<br />

balaxze wamowolili rom avyurebdi<br />

cas.<br />

ca yvelaze didi saocrebaa, Segi-<br />

Zlia saaTobiT uyuro, Tundac iq,<br />

sulSeberili bumbuliviT, Rrublis<br />

fTilac ki ar iZvrodes anda erTi<br />

bolocecxlac ki ar gadaifrendes,<br />

TamaS-TamaSiT, wamieri vardnebiT,<br />

TiTqos skup-skupiT midiodes.<br />

avyurebdi cas da romeli istoriuli,<br />

sabrZolo bataliebi Seedreboda<br />

kavkasionis mxridan daZruli<br />

Rrublebis Sexla-Semoxlas, TrialeTidan<br />

wamoSlil `legionebTan.~<br />

mistiuri, cecxlovani elvis isrebi,<br />

Tvalwin Canacruli kupriviT Savi<br />

xomaldis afra, sadRac, mtkvris xeobis<br />

Tavze ireodnen mZime, sabrZolo<br />

xomaldebi, miagorebdnen gulCaxurul<br />

talRebs da Suagul tyeSi, mexdacemuli<br />

muxa bolavda.<br />

xan mec romeliRac xomaldze videqi,<br />

maxvils viqnevdi daCexildaWrili,<br />

pompeusis mamaci centurioniviT...<br />

xanac sazRvao binoklmomarjvebuli<br />

viZleodi brZanebebs...<br />

_ rogor galumpulxar, Tavi verafers<br />

Seafare Cqara, gaixade, ar gacivde!<br />

_ Tavs mimSralebda bebiaCemi.<br />

oriod wuTSi, loginSi Segorebuli<br />

SiSveli `nelsoni,~ siTboSi gatrunuli<br />

katasaviT vkrutunebdi...<br />

mere davwere Cemi pirveli moTxroba,<br />

moTxrobasac ver davarqmevT... mas<br />

Semdeg kalami ar gamigdia... dro mainc<br />

gvaqvs da erT maTgans wagikiTxavT,<br />

iqneb interviuSi CarToT:<br />

`biWi skolisken roca midis, sul<br />

hgonia, rom sadRac, axlomaxlo, sanagvesTan,<br />

gazonis dekoratiul buCqebTan<br />

anda sulac foTliTa da sigaretis<br />

kolofebiT amotenil quCispiras,<br />

gauqmebul gamwmend arxSi, dolarebiT<br />

gaZeZgili beltiviT xelCanTa an<br />

safule gdia. hgonia, magram imas ki<br />

aRar fiqrobs, erTdros Ronier, aTia-<br />

Tas muSaxeliani fabrikis gareSemo<br />

moquCebul, gaRatakebul ubanSi is<br />

gaZeZgili safule vis unda dauvardes.<br />

ra Tqma unda, aravis da _ arc qalaqis<br />

prestiJuli nawilidan an ucxoeTidan<br />

mova vinme, raTa maincdamainc<br />

aq dakargos didi qonebis tolfasi<br />

safule, Tanac ise, ueWvelad biWma rom<br />

ipovos.<br />

oTxmocdaaTianis dasawyisSi, cnobili<br />

movlenebis dros, fabrika jer<br />

gaCerda, dadumda sayviri, romlis<br />

xmac, gamTeniis siCumeSi Soreul soflebSic<br />

rom ismoda.<br />

uTenia ayvirdeboda, uxmobda,<br />

agrovebda saamqroebSi mTel qalaqSi<br />

gafantul muSebs. Semdeg, droni icvalnen,<br />

gaCerda fabrika, yvelaferi, rasac<br />

ki rkina erqva, sazRvargareT gaizida.<br />

bolos Senobebs misdgnen da lamis<br />

RorRic ki aRar datoves, magram vidre<br />

Zarcvas Seudgebodnen, axladdaniSnulma<br />

gubernatorma, prezidents,<br />

mTavrobis sxdomaze axara, fabrika<br />

avamuSaveT da male qveyanas produqcias<br />

mivawvdiTo.<br />

amis dasturad sarTavi saamqrodan,<br />

telesiuJetic aCvenes da yofil<br />

muSebs sayviriT daZaxeba raRad undodaT<br />

_ uTenia, rogorc ramdenime wlis<br />

win, umal afuTfuTda qalaqi _ imedmocemuli<br />

proletarebi daiZrnen<br />

mSobliuri sawarmosaken.<br />

biWis mamac, mowinave zeinkali,<br />

adrianad adga, amoido iRliaSi gadanaxuli,<br />

mazuTiT dalaqavebuli, celofanSi<br />

gadaxveuli `specovka~ da samuSaod<br />

wavida.<br />

mama imuSavebs, maSasadame, ojaxs<br />

fuli gauCndebao, gaixara col-Svilma,<br />

magram xeirianad gamofxizlebulebi<br />

arc iyvnen, rom beletaJis parmaRidan,<br />

fexamokruli nagvis vedro Zirs<br />

gadafrinda.<br />

_ karebSi rom ar damidgaT, ar Sei-<br />

Zleba! _ moisma ukan mobrunebuli mamis<br />

gabrazebuli xma.<br />

_ ho, ho, nagvis vedroze iyare javri,<br />

axla eg vedroc sayideli gamixade!<br />

_ dautia dedam, _ ra iyo, or cvlaSi<br />

mogiwia muSaoba<br />

_ ara var, qalo, Sen xasiaTze! _<br />

SehRrina kacma da oTaxSi uazrod daborialda.<br />

_ xo giTxari, tyuili iqneba-meTqi,<br />

ar damijere da... eg dasawvavi `specovka~<br />

mainc daagde, rodemde unda<br />

gqondes iRliaSi amoCrili.<br />

magram `specovka~ ki ar daagdo,<br />

Zirs daaxeTqa da ginebiT zed Sedga.<br />

ar aviwydeba is gulis Cawyveta biWs.<br />

isic axsovs, maSindel gubernators,<br />

axlac parlamentSi rom zis, televizorSi<br />

yovel gamoCenaze, mTeli muSa-<br />

Ta ubani locva-kurTxevas rom ugzavnis.<br />

adamianebi (kidev erTxel) mwared<br />

moatyues! magram am tyuilis vis Sercxveba,<br />

prezidents Tu gubernators<br />

biWs dolarebiT savse qisis imediRa<br />

aqvs.<br />

davuSvaT ipova, mere ra unda qnas,<br />

moxmarebasac xom marifaTi unda<br />

ipovos da...<br />

ara, mainc, mainc..<br />

ocnebidan gamorkveuls merxze<br />

dadebuli, gamxdari, SenaoWebul zurgiani<br />

xeli moxvda TvalSi. mzera aayola<br />

da misken daxril maswavlebels mzera<br />

gauswora.<br />

_ ar mismendi! _ Tqva maswavlebelma.<br />

_ diax, pativcemulo.<br />

_ raze fiqrobdi _ gaaRima biWis<br />

pasuxma.<br />

_ raze.. safuleze! _ wamoscda<br />

uneburad da TavisTavze gabrazda, es<br />

ra wamovroSeo.<br />

klasi jer gayuCda, mere erTxmad<br />

axarxarda.<br />

_ safuleze _ saxe dauseriozulda<br />

Cafiqrebul maswavlebels, _ hoo,<br />

albaT did, tyavis, fuliT gatenil<br />

safuleze an xelCanTaze...<br />

_ diax, pativcemulo! _ daasxa<br />

Wiris oflma da Tvali moavlo amxanagebs,<br />

romlebic sicilisagan suls<br />

ZlivsRa iTqvamdnen. gadaxeda da aRmoaCina<br />

rom yvelas erTnairi cxviri,<br />

Tvalebi, yurebamde gaxeuli piri hqonda<br />

da ukvirda, ase uceb erTmaneTs<br />

rogor daemgvaneno.<br />

_ safule sadme, miyruebul adgilas<br />

unda egdos, _ TvalebSi Cahyurebda<br />

da ganagrZobda maswavlebeli biWis<br />

gulis nadebis amokiTxvas, _ SemTxveviT<br />

unda gaiaro, fexi wamohkra da<br />

maSinve igrZno is sasiamovno, rbili<br />

simZime, rac mxolod fuliT gatenil<br />

xelCanTas aqvs, patronma salarodan<br />

gamotanili, tkacuna asignaciebiT<br />

gulmodgined rom amoavso da saguldagulod<br />

Sekra... _ asea, xom<br />

_ asea, _ daeTanxma luRluRiT da<br />

cxelma oflma axla xerxemalze Cairbina.<br />

_ SemkrTali, gulaZgerebuli miixed-moixedav,<br />

dastaceb xels da...<br />

gaaqcuneb! _ agznebul maswavlebels<br />

Tvalebi ulaplapebda, _ gaCumdiT,<br />

bavSvebo! _ aswia merxze Camodebuli<br />

xeli, _ ratom iciniT, gana Tqven ki ar<br />

giocnebiaT fulis povnaze magram...<br />

miTxariT, oRond gulwrfelad,<br />

damkargavis mdgomareobaze Tu gifiqriaT<br />

romelimes vinme SewuxebulxarT<br />

misi patronis, damkargavis<br />

Semdgom bedze iqneb vali mihqonda, an<br />

operaciis gasakeTebeli fuli nacnobaxloblebSi<br />

moagrova, anda procentiani<br />

sesxi aiRo gulis mankiani Svilis<br />

samkurnalod... me ar vambob, rom Tqven<br />

ar gWirdebaT, Cven qveyanas gaWirvebuli<br />

oxrada hyavs... magram iman, ra daaSava,<br />

imis xarjze ratom... miTxariT, ratom...<br />

anda erTi rom ipovniT, danarCenebi<br />

nuTu unamuso xelisuflebam sxva<br />

veraferi moifiqra, am sisaZagleze,<br />

sxvis ubedurebaze xelis moTbobaze<br />

rom gaocnebebT.. _ maswavlebels xma<br />

wauvida, amouSra, amoexaxa, saxeze xelebi<br />

aifara da kedlisken Sebrunebuli<br />

gairinda!..~<br />

mgoni ukve gvaniSnes!<br />

iqneb aRarc Rirs... sxva droisaTvis<br />

gadavdoT... rao xuT wuTSi pirdapir<br />

eTerSi viqnebiT aki unda CavweroTo...<br />

mainc daviwyoT<br />

ra gaewyoba, keTili:<br />

_ patara roca viyavi, sul vnatrobdi,<br />

erT mSvenier dRes fuliT<br />

gaZeZgili xelCanTa mepovna...<br />

orni<br />

soflis avtobuss amohyva.<br />

WrialiT gaiRo zamTargamovlili, anjamebCaJangebuli<br />

kutikari, gauyva<br />

balaxgadavlil ezos. eZalaveboda,<br />

muxlebze egliseboda wvimiani gazafxuliT<br />

galaRebuli, gamouTibavi siminda<br />

balaxi, fexebSi eblandeboda zambarebiviT<br />

Caxveuli RiWa.<br />

rogorc iqna, miaRwia gadakaful<br />

TuTamde. ZirSi midgmul patara Zelskams<br />

ZarRvebamoyrili xelisguli<br />

gadausva, ficars frTxilad gadaayola<br />

da Camoisvena.<br />

zis kaci. zis. ubrad. xmis amouReblad.<br />

proza 11<br />

anda vis unda daelaparakos, viRaa<br />

xmisgamcemi.<br />

muxlebSua Cadebul kauWa xeljoxs<br />

uxsenebeliviT uqanavebs galoprilgaprialebuli<br />

Tavi.<br />

sul egona, droebiT daiWira, male<br />

gadaagdebda, magram mere da mere, muxlebis<br />

sisuste rom moeria, xeljoxi<br />

Tavad CaeWida, monusxa, aRar uSvebda,<br />

rogorc ki moicilebda, sxeulSi<br />

CaRvrili Zabuni, wasaqcevad abarbacebda.<br />

`ra iyo, biWo, dagidga muxlebi~ _<br />

gaexumra erTxel, saToxarSi, axlad<br />

colmoyvanils, mama.<br />

axla marTlac daudga.<br />

nuTu yvelaferi adamianze ufro<br />

gamZlea<br />

lamian arxispirze, rodis aim sa-<br />

TonisaTvis alizi moziles, yalibSi<br />

Casves, gamoaSres, saTones sakuWnaoc<br />

miaSenes...<br />

ramdeni dro gasula!<br />

yvela Tu ara, nawili xom gadarCa,<br />

ar CaiSala.<br />

alizebs xom misi bavSvuri fexisgulebi<br />

axsovT...<br />

kacis zurgsukan saxli dgas _ Ria<br />

derefniani, win wamoferdebuli...<br />

ho, es zis, is dgas. viTom dgas,<br />

Torem sadacaa isic `Camojdeba~ _<br />

gadamskdar kedelze balaxi micocavs.<br />

balaxSi pawawkintela yayaCoebs Tavi<br />

amouyviaT. ar aris sakvirveli, yayaCo<br />

raRam amoiyvana kedlis nabzarebSi im<br />

simaRleze<br />

yayaCo sixarulis niSania! magram aq<br />

ara, ara...<br />

miatoves da sadacaa Signidan gatydeba<br />

cixe. gairRveva. Caiqceva.<br />

TavisTavs daitans...<br />

mze gadaixara _ muxlebze TuTis<br />

Crdili gadaacocda rogorc beber,<br />

gafuyul kaklis muxluxos, zantad,<br />

nawil-nawil miaqvs sxeuli.<br />

mere, Crdili miwaze gadainacvlebs<br />

da, mze rom Cava, saerTod gadaikargeba.<br />

saxli da kaci!<br />

netav ramden xans iqnebian<br />

gabutulebiviT zurgSeqceulebi!<br />

balaxSi kriala namiviT gaielves<br />

gavelurebuli katis Tvalebma.<br />

cerad gaqceulma katam balaxis<br />

derefani gaiyolia.<br />

Searxia tani simwvanem, isev Seikra<br />

piri da gayuCda.<br />

Ronieria da jiuti balaxi. adamiani<br />

Tavis gaCenis dRidan eWidaveba...<br />

kacma loyiT igrZno TuTis dafSxaluli<br />

merqanis xao, Camaval mzes<br />

gautvrinda da wamwams oboli cremli<br />

daekida.<br />

saxli kacis aTrTolebul mxrebs<br />

uyurebda.


12 interviu<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

kritikosi<br />

ivane amirxanaSvili<br />

qarTul saliteraturo sivrceSi arc ise bevri kritikosia, rom maTi saxelebi<br />

mkiTxvelisTvis ucxo iyos. miT ufro, Tu am sferoTi dainteresebul<br />

adamianebTan gvaqvs saqme. vano amirxanaSvili erT-erTi maTgania. pirveli<br />

kritikul-<strong>literaturuli</strong> statia 1981 wels almanax `pirvel sxivSi~ gamoaqveyna.<br />

mas Semdeg araerT gamocemaSi daibeWda. misi werilebi da mosazrebebi<br />

Tanamedrove Tu sxvadasxva periodis qarTuli (da ara mxolod) literaturis<br />

Sesaxeb yovelTvis ipyrobda mkiTxvelis yuradRebas da iwvevda interess.<br />

mogvianebiT es werilebi wignebad aikinZa.<br />

ramdenime krebulis avtoria, romelTagan pirveli _ `TeTri jvris xeoba~<br />

gamomcemloba `lomisisa~ da mweralTa kavSiris premiebiT aRiniSna, meores<br />

_ `tkivilis dialeqtika~ <strong>literaturuli</strong> premia `saguramo~ mieniWa,<br />

mesame _ `Tavisuflebis paradoqsebi~ literaturul konkurs `sabaze~ iyo<br />

nominirebuli. es ukanaskneli avtoris Canawerebs aerTianebs da misi<br />

pirovnebis ukeT gacnobaSi gvexmareba. vfiqrobT, amave funqcias Seasrulebs<br />

es interviuc, romelSic vano amirxanaSvili kritikosis bedze, mis pirovnul<br />

Tu profesionalur Tvisebebze, qarTul mwerlobaSi arsebul viTarebaze,<br />

Tavisuflebis paradoqsebze da sxva saintereso Temebze gvesaubreba.<br />

_ or aTeul welze metia, qarTuli<br />

mwerlobis kritikosTa flangs<br />

`amagrebT.~ am drois ganmavlobaSi<br />

araerTxel mogiwevdaT mogesminaT<br />

mosazreba qarTuli kritikuli skolis<br />

krizisis Sesaxeb. saqarTveloSi<br />

kritikosis xvedrze bevri Tqmula da<br />

dawerila. imas, rom kritika umaduri<br />

saqmea, zogjer kritikosebic aRniSnaven.<br />

Tqvenc ase fiqrobT<br />

_ modi, jer SevTanxmdeT, rom<br />

krizisi arsebobis niSania. rac ar arsebobs,<br />

is kriziss ver ganicdis.<br />

kritika azrovnebis iseTi dargia,<br />

romelic krizisis gareSe ver iarsebebs.<br />

is mudam ideaTa ganaxlebisa da<br />

TviTuaryofis reJimSi muSaobs, gardatexis<br />

situaciaSi yofna misTvis<br />

Cveulebrivi mdgomareobaa.<br />

kritika, saboloo angariSiT, sazogadoebrivi<br />

movlenaa da mis yofnaaryofnas<br />

socialuri garemoebebi ganapirobebs.<br />

qveyanaSi, sadac sazogadoebis<br />

ararsebobaze laparakoben, ra<br />

gasakviria, kritikis ararsebobazec<br />

iyos saubari.<br />

kritika yovelTvis umaduri saqme<br />

iyo, maSinac ki, rodesac saxelmwifo<br />

kritikosebs satrapebad iyenebda.<br />

diax, saqarTveloSi kritika umaduri<br />

saqmea, magram kritikosebi umadurni<br />

ar arian (namdvil kritikosebs<br />

vgulisxmob).<br />

rac Seexeba kritikosTa flangis<br />

`gamagrebas,~ cota gadaWarbebuli<br />

naTqvami mgonia. Tundac imitom, rom<br />

am or aTeulze meti wlis ganmavloba-<br />

Si meCveneboda, TiTqos mxrebiT sicarieles<br />

vamagrebdi.<br />

_ gindaT TqvaT, rom Tanamedrove<br />

qarTuli <strong>literaturuli</strong> kritika sicarielesTan<br />

asocirdeba<br />

_ RmerTma dagvifaros. ubralod<br />

vTqvi, meCveneboda-meTqi. SeiZleba sicariele<br />

CemSia da gareT sisavsea.<br />

_ maS, ratom amboben, kritika ar<br />

arsebobso<br />

_ imitom, rom yvela kritikosia.<br />

dRes aseTi viTarebaa: TiTqmis yvela,<br />

visac xelSi kalami uWiravs, kmayofilia<br />

Tavisi `SedevriT~ da ukmayofilo<br />

_ sxvisi `najRabniT~. kritika<br />

adamianuri movlenaa, adamianuri xasiaTidan<br />

gamomdinareobs da amiTaa<br />

Zvirfasi, magram rodesac sazogadoebrivi<br />

statusis mopoveba uWirs, narcisistul<br />

subieqtivizmad yalibdeba.<br />

_ ra aris sazogadoebrivi statusi<br />

da rogor unda moipovos is kritikam<br />

_ es aris mdgomareoba, xelSewyobis<br />

mdgomareoba da organizebuloba.<br />

kritika organizebuli unda iyos.<br />

adre saxelmwifo iyo kritikis diri-<br />

Joric da mecenatic da aman ra Sedegi<br />

moitana, yvelam viciT. axla sxva mdgomareobaa.<br />

organizatoris funqcia gamomcemlobebma<br />

da periodulma<br />

gamocemebma unda ikisron. JurnalgazeTebis<br />

redaqciebisa da gamomcemlobebis<br />

arseboba kritikis arsebobasac<br />

niSnavs. yovel SemTxvevaSi, ase<br />

unda iyos. rodesac redaqtorebi, gamomcemlebi<br />

da <strong>literaturuli</strong><br />

muSakebi cdilobT, ifqli RvarZlisgan<br />

gamoarCioT da saukeTeso produqcia<br />

miawodoT mkiTxvels, es ukve kritikaa.<br />

faqtobrivad, Tqven xarT literaturis<br />

interpretatorebi, modisa<br />

da gemovnebis kanonmdeblebi. RvTis<br />

madliT, sagamomcemlo saqme gamosworda,<br />

saqarTveloSi wignis bumia. perioduli<br />

gamocema bevri ar aris, magram<br />

sakmarisia, raTa xeli Seewyos<br />

kritikis organizebas. `ciskari,~ `Cveni<br />

mwerloba,~ `<strong>literaturuli</strong> palitra,~<br />

`<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong>.~ kidev<br />

arsebobs raRac Zalebi...<br />

Svidi welia literaturis instituti<br />

gamocems almanax `kritikas.~<br />

irma ratiani da manana kvaWantiraZe<br />

namdvil dedobas uweven Cveni literaturis<br />

`gers.~ am dros sad arian kritikis<br />

mamebi besik xaranaulis ar iyos,<br />

`ar arian, qaria,~ magram usaTuod<br />

gamoCndebian, roca saqme realuri<br />

gaxdeba. rogor unda moxdes kritikuli<br />

azrovnebis organizeba da saer-<br />

Tod, kritikisTvis socialuri statusis<br />

mopoveba, sistemuri sakiTxia da<br />

masze Cemze ukeT sxva, namdvili kritikosebi<br />

imsjeleben.<br />

_ vis gulisxmobT namdvil kritikosebSi<br />

_ profesional mkiTxvels da<br />

dros _ yvelaze did profesionals.<br />

teqsti mkiTxvelis gareSe ar arsebobs.<br />

dro ki yvelaferia. dro iyo saWiro<br />

imisTvis, rom baraTaSvili aRmogveCina,<br />

guramiSvilis da vaJas fasi<br />

gagvego; dro aris saWiro, raTa yalbi<br />

kerpebi daimsxvres da daviwyebas mieces.<br />

dro yvelafers sworad kiTxulobs.<br />

sxvagvarad rom vTqvaT, idealuri kritikosi<br />

droisa da kiTxvis er-<br />

Tobliobaa.<br />

_ da kidev am Temaze: sul mainteresebda<br />

pasuxi kiTxvaze _ kritikosebad<br />

iseve ibadebian, rogorc poetebad<br />

an prozaikosebad Tu amis swavla<br />

SesaZlebelia<br />

_ yvela adamiani kritikosad<br />

ibadeba. axalSobilis pirvelive bgera<br />

kritikulia _ tirili xom wuTisoflis<br />

kritikaa, magram saqme isaa, rom<br />

mere da mere tirili da jinianoba aRar<br />

gSvelis, azri unda gamoTqva, daasabuTo.<br />

erTi sityviT, SeiZleba kritikosebad<br />

ibadebian, magram literaturis<br />

analitikosad rom Camoyalibde,<br />

saWiroa xedavde sagnebs da SegeZlos<br />

gabrazeba.<br />

saerTod, vinc sagnebs Wvrets, poetia,<br />

vinc brazobs _ prozaikosi. kritikosi<br />

orive unars flobs: mWvretelic<br />

aris da brazianic, magram arc poetia<br />

da arc prozaikosi. amitom gaCnda<br />

azri, rom kritikosi sxva araferia, Tu<br />

ara xelmocaruli mwerali. codva<br />

gamxelili sjobs, amas Tavadac<br />

grZnoben. yvela maTgani fiqrobs, rom<br />

erT mSvenier dRes adgeba da iseT romans<br />

an poetur cikls gamoacxobs, qveyanas<br />

gadarevs.<br />

_ ramdenad Zlieria xelmocarulobis<br />

kompleqsi<br />

_ kritikosi SeiZleba iyos xelmocaruli<br />

poeti an prozaikosi, Tumca<br />

es arafers niSnavs, iseve, rogorc<br />

poets an prozaikoss SeiZleba kritika<br />

ar emarjvebodes. am infernaluri<br />

niSniT kritikosi da mwerali Zalian<br />

hgvanan erTmaneTs, Tumca gansxvaveba<br />

imaSia, rom mwerali ZiriTadad Tavis<br />

nawarmoebebs kiTxulobs, kritikosi _<br />

sxvisasac.<br />

erTxel redaqciidan revaz jafariZes<br />

davureke, Tavi momqonda, kritikis<br />

ganyofilebis gamge viyavi: _<br />

batono rezo, oTar WilaZis `martis<br />

mamali~ gamovida da or sityvas xom ar<br />

SegvawevT-meTqi. `me eg romani ar wamikiTxavs<br />

da arc wavikiTxav!~ _ gamibrazda<br />

da yurmili dado.<br />

`_ isev xelmocarulobis Teorias<br />

minda davubrundeT. Tqvenc xom ar<br />

grZnobT cTunebas prozis an leqsis<br />

teqsti<br />

umkiTxvelod<br />

ar<br />

arsebobs<br />

~<br />

mimarT<br />

_ ra vuTxari iseT jariskacs... bodiSi,<br />

ra vuTxari iseT kritikoss, erTi<br />

kargi romanis daweraze rom ar ocnebobs.<br />

sxvaTa Soris, ipolit teni ambobda,<br />

ganaTlebulma adamianma sicocxleSi<br />

erTi romani mainc unda daweroso.<br />

roca mivxvdebi, rom wera-kiTxva<br />

viswavle, avdgebi da... anda sulac,<br />

mister barTlbiviT aRarafers davwer.<br />

_ ra ayalibebs kalmosans kritikosad,<br />

romeli Sinagani Tvisebebi<br />

_ uSualoba da pirdapiroba, sxva<br />

yvelaferTan erTad. Semoqmedis xasiaTi<br />

unda hqondes. luis bunuelis memuarebSi<br />

erTi saintereso epizodia:<br />

salvador dali Seiklavs, lorkas piesa<br />

unda movisminoTo. wahyveba. dasxdebian<br />

samni da lorka didi STagonebiT<br />

iwyebs kiTxvas. uceb bunueli magidas<br />

muSts dahkravs da iyvirebs: `geyofa,<br />

federiko, nagavia!~ federikos zafranisferi<br />

edeba, xelnawers xuravs,<br />

dalis uyurebs da xmadabla ambobs:<br />

`bunueli marTalia, es nagavia!~<br />

ai, ra aris kritika. simarTles<br />

mware gemo aqvs, magram unda miiRo. es<br />

Rirsebis saqmea. karg mTqmels kargi<br />

gamgoni undao. sxvagvarad kritika<br />

marazmad iqceva. imasac vityodi, rom<br />

Tu kritikosad daibade, yvelafers<br />

iswavli. cxovreba gaswavlis.<br />

_ oriode wlis winaT didi mRelvareba<br />

gamoiwvia `literaturul<br />

gazeTSi~ gamoqveynebulma Tqvenma<br />

werilma. `poetur muzas sZinavs. imdeni<br />

leqsi, dRes rom iwereba, arasodes<br />

dawerila, magram faqtia, poezias<br />

sZinavs~ _ vkiTxulobT erTgan.<br />

dResac ase fiqrobT Tu mas Semdeg<br />

rame Seicvala. am gadmosaxedidan<br />

Zalian mkacri xom ar iyaviT<br />

_ mkacri viyavi, magram ara iseTi,<br />

rogoric bunueli. adrec vwerdi da<br />

SemiZlia axlac gavimeoro: Tu vinmem<br />

pirad Seuracxyofad miiRo statiaSi<br />

gamoTqmuli zogadi Sefasebebi, Semi-<br />

Zlia bodiSi movuxado, magram saqme is<br />

aris, rom piradad aravis Sevxebivar,<br />

`sazogado Wirzeda vwerdi.~ sxva Tu<br />

14 - 27 dekemberi 2012<br />

araferi, is mainc vici, rom iq, sadac<br />

piradulze iwyeba laparaki, literatura<br />

qreba.<br />

axlaxan gamomcemloba `inteleqtis~<br />

dakveTiT Sevadgine poeturi krebuli<br />

seriidan `100 leqsi,~ sadac 2012<br />

wels literaturul presaSi gamoqveynebuli<br />

leqsebi Sevida. am wignSi Cans<br />

Cemi damokidebuleba poeziisa da poetebisadmi<br />

da dainteresebuli mkiTxveli<br />

mixvdeba, rom am damokidebulebaSi<br />

Sesacvleli araferi iyo, radgan<br />

siyvaruliTaa ganmsWvaluli da nakarnaxevi.<br />

_ im werilSi ZiriTadad poeziazea<br />

saubari. ras ityodiT Tanamedrove<br />

qarTul prozaze. aqac msgavsi vi-<br />

Tarebaa Tu prozaSi ukeT gvaqvs<br />

saqme<br />

_ Sedareba mizanSewonili ar iqneboda,<br />

radgan sxvadasxva sibrtyesa da<br />

ganzomilebazea laparaki. saerTod, am<br />

sferoSi ar SeiZleba isaubro win wasvlasa<br />

da CamorCenaze, radgan literatura<br />

arc mZleosnobaa da arc cxen-<br />

Ta Sejibreba.<br />

kargi proza gvaqvs, magram raRacnairi<br />

erTferovnebis wreSi trialebs.<br />

naturalizmi, magiuri realizmi, slengi,<br />

ironia da postmodernizmis qolgas<br />

Sefarebuli stili _ moZvelda,<br />

Tavi amoWama, gaxunda. sxva gzebia sa-<br />

Ziebeli, sxva stili, xedva. am mxrivac<br />

SeiniSneba Zvrebi. neba momeciT, avtorebis<br />

dasaxelebisgan Tavi Sevikavo.<br />

davelodoT, vnaxoT, ra perspeqtivas<br />

gaxsnian.<br />

_ rogorc kritikosi da mkiTxveli,<br />

bunebrivia Tvals adevnebT dRes<br />

gamomaval literaturul periodikas.<br />

iyo dro, rodesac <strong>literaturuli</strong><br />

Jurnal-gazeTebi am sferoSi<br />

aminds qmnidnen da prioritetebsac<br />

gansazRvravdnen. dRes ra viTarebaa<br />

am TvalsazrisiT<br />

_ marTali brZandebiT. iyo dro,<br />

roca <strong>literaturuli</strong> JurnalgazeTebi<br />

mxolod literaturis beds<br />

ar gansazRvravdnen. magaliTad, pirveli<br />

demokratiuli arCevnebi, romelic<br />

`mrgvalma magidam~ moigo, garkveulwilad<br />

gazeTma `literaturulma<br />

saqarTvelomac~ gadawyvita. dRes<br />

televiziaa rupori. is warmarTavs<br />

movlenebs. presa, maT Soris, <strong>literaturuli</strong>,<br />

miiCqmala, ganidevna movlenaTa<br />

epicentridan, magram kidev kargi,<br />

funqcia ar daukargavs. jer kidev<br />

xmaurobs da hyavs mkiTxveli.<br />

Tqveni <strong>gazeTi</strong>, `ciskari~, `Cveni mwerloba,~<br />

`<strong>literaturuli</strong> palitra,~<br />

`cxeli Sokoladi~ _ Tu ar vcdebi,<br />

sul es aris dRevandeli <strong>literaturuli</strong><br />

periodika, romelic sruliad<br />

gaTviToebulia, dezorganizebulia<br />

da es SeiZleba kargic iyos.<br />

`nu gaerTiandebiT! gaerTianeba _<br />

es aris sikvdili xelovnebisa,~ _ ase<br />

mimarTa boris pasternakma mwerlebs<br />

parizSi gamarTul antifaSistur kongresze,<br />

romelsac galaktionic eswreboda.<br />

_ `saqarTvelo aRar aris mgosan-<br />

Ta mxare. saqarTvelo aris imedebis<br />

fabrika, romelic uwyvet warmoebaze<br />

muSaobs bolo oci-ocdaxuTi<br />

wlis ganmavlobaSi~ _ werT eseSi<br />

`vesternizaciis cxadi sizmrebi,~<br />

romelmac 2012 wels Cveni <strong>gazeTi</strong>s<br />

mier gamocxadebul literaturul<br />

konkursze `publicistika, kritika,<br />

eseistika~ pirveli premia daimsaxura.<br />

ufro dawvrilebiT xom ar agvixsniT,<br />

ras gulisxmobT am frazaSi<br />

_ dawvrilebiT rom avxsna, mTeli<br />

eseis moyvana damWirdeba, amitom mokled<br />

vityvi: erTi ukiduresobidan meoreSi<br />

gadavcvivdiT. poeturi ganwyobidan<br />

politikur talRaze gadaverTeT<br />

da realobis nacvlad xelSi<br />

SegvrCa abstraqcia, momavlis imedi,<br />

anu laTinurad rom vTqvaT, futuro<br />

imedi. tariel Wanturiam Tqva ukeTesad:<br />

`iyo saqarTvelo poetizirebuli,<br />

gaxda saqarTvelo politizirebuli.~<br />

dasasruli me-14 gverdze


14 - 27 dekemberi 2012<br />

mkiTxveli<br />

gogi xarabaZe<br />

jarji fxoveli<br />

jarji fxoveli<br />

saqarTvelos saxalxo artisti gogi xarabaZe araerTi erovnuli premiis<br />

laureatia. sxvadasxva dros miRebuli aqvs daviT kldiaSvilis, SoTa<br />

rusTavelisa da saxelmwifo premiebi. cota xnis win mas kidev erTi jildo<br />

_ <strong>literaturuli</strong> premia `saguramo~ gadaeca. amgvari CamonaTvali Sesa-<br />

Zloa sxva saxel-gvaris gaswvrivac gvexila da iqneb gagvkvirveboda kidec,<br />

Tumca am SemTxvevaSi jildoebi batoni gogis mier Sesrulebul ocdaaTamde<br />

kinorols, scenaze Seqmnil samocamde Teatralur saxes, telefilmebSi<br />

gacocxlebul literaturul personaJebsa da telewarmodgenebSi mis xmaze<br />

ametyvelebul akakis, vaJas, ilias, daviT kldiaSvils gvaxsenebs. aRarafers<br />

vambob, oTxTavze, romelic wlebis win, bevrma pirvelad swored teleeTeris<br />

saSualebiT `waikiTxa~.<br />

sazogadoebam gogi xarabaZe, SeiZleba iTqvas, xelaxla aRmoaCina, roca<br />

misi axali `gzavnilebis~ _ qarTuli literaturisa da religiuri teqstebis<br />

audio Canawerebis mosmena daiwyo.<br />

adgili _ `wignis saxli baxtrionze~ _ sadac baton gogis Sevxvdi, im-<br />

TaviTve gangawyobda literaturaze sasaubrod. rogorc ki kari SevaRe, wignis<br />

mdidar samyaroSi aRmovCndi.<br />

_ araerTi saxasiaTo, samaxsovro<br />

Teatraluri da kinorolis Semdeg<br />

Tqven sruliad sxva saxiT warsdeqiT<br />

mayureblisa Tu msmenelis winaSe _<br />

qarTuli literaturis saukeTeso<br />

nimuSebi, religiuri teqstebi<br />

aametyveleT. momismenia sxva msaxiobebis<br />

wakiTxuli leqsebi, amonaridebi<br />

prozauli Txzulebebidan,<br />

Tumca Tqvens Canawerebs `mxatvrul<br />

kiTxvas~ ver davarqmev, es ufro<br />

mkiTxvelis mier aRqmuli da gaazrebuli<br />

mxatvruli sityvis gadmocema,<br />

gaziarebaa. Tqveni damokidebulebac<br />

aseTivea<br />

_ xSirad msmenia fraza: `kiTxulobs<br />

gogi xarabaZe~. es arasworia.<br />

yovelTvis vambob: me ar vkiTxulob, me<br />

warmogidgenT. rac Seexeba damokidebulebas<br />

literaturisadmi, amaze<br />

saubari, modi, gasuli Tvis gaxsenebiT<br />

daviwyoT. ra niSnavs noemberi<br />

CemTvis mogexsenebaT, rva noembers<br />

ilia WavWavaZis dabadebis dRea,<br />

ToTxmetSi _ murman lebaniZis, CvidmetSi<br />

_ galaktionisa, imave TveSi<br />

daibada Wabua amirejibi, irakli aba-<br />

SiZe... getyviT, Tu rogor Sevxvdi im<br />

TariRebs: saguramoSi gaxldiT, saCuqari<br />

Cavitane _ albomi `sitkva.ge~,<br />

romelSic moTavsebulia oTxTavis,<br />

fsalmunebis, `vefxistyaosnis~, aseve<br />

SoTas, ilias, akakis, vaJas da galaktionis<br />

TxzulebaTa audioCanawerebi;<br />

murman lebaniZis dabadebis dRes mivuZRveni<br />

misi leqsebis kompaqtdiski,<br />

romelic Cemma megobarma nodar mamisaSvilma<br />

musikalurad gaaforma. Cems<br />

audioCanawerebSi musikaluri kompoziciebi<br />

swored mas ekuTvnis. Cavwere<br />

audio-video wigni-albomi<br />

`galaktioni – 120~, misi dabadebis dRe<br />

swored `wignis saxlSi~, albomis wardginebiT<br />

aRvniSneT. meore dRes `galaktioni<br />

_ 120~ Wabua amirejibs gavugzavne<br />

saCuqrad. sazogadoebriv<br />

Tavyrilobebze ar davdivar, magram<br />

rogor SemeZlo 23 noembers, irakli<br />

abaSiZis dabadebis dRis aRsaniSnavad<br />

gamarTul saRamoze uari meTqva poetis<br />

qaliSvilis, qalbatoni irinas miwveva<br />

miviRe da sityviTac gamovedi.<br />

_ noemberi marTlac gamorCeuli<br />

Tvea qarTuli mwerlobisTvis.<br />

vfiqrob, aseTi TariRebis aRniSvnas<br />

meti rezonansi rom hqondes, axalgazrda<br />

Taobac ufro dainteresdeboda<br />

qarTuli klasikiT, metad<br />

es<br />

Cemi<br />

arCevania<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

dauaxlovdeboda wigns. garkveulwilad,<br />

wignis popularizacias emsaxureba<br />

Tqveni audioCanawerebic.<br />

an iqneb vcdebi da, literaturis ase<br />

`warmodgeniT~ raRac ufro metis<br />

Tqma gsurT msmenelisTvis<br />

`_ adamiani rac ufro adreul asak-<br />

Si moinaxulebs didi mwerlebis saxl-<br />

~<br />

muzeumebs CargalSi, yvarelSi, WyviS-<br />

Si, simoneTSi, tanZiaSi Tu sxvagan, miT<br />

ufro adre gaiRviZebs masSi pativiscema<br />

mwerlobisadmi, warsulisdami.<br />

Tumca SesaZlebelia, arc araferi<br />

`wamoiRos~ iqidan. cxadia, `vefxistyaosanze~<br />

gazrdili bavSvi sxva<br />

mentalitetis, sxva Rirebulebebis matarebelia,<br />

vidre _ `hari poterze~<br />

gazrdili. joan roulingis sawinaaRmdego<br />

araferi maqvs, man mSvenieri wigni<br />

dawera, magram laparakia imaze, Tu<br />

ra `produqti~ gvinda miviRoT momavali<br />

Taobis saxiT. roca ymawvili kiTxulobs<br />

moTxrobas `kacia adamiani!~,<br />

is xedavs, rom luarsabis tragedia<br />

`trfialebis aRmgzneb~ mis RababSi,<br />

`qoniT gatenil balnian~ xelebsa da<br />

`gaberil~, `gadmogdebul~ RipSi ki ar<br />

aris, mis qarTvelobaSi, mis<br />

azrovnebaSia. uzomod miyvars es<br />

nawarmoebi. roca vkiTxulob<br />

monakveTs, sadac mwerali `zogierTgan<br />

gadaqceul~, `Zveli tyruSuli<br />

RobiT~ garSemortymul TaTqariZis<br />

ezo-kars gvixatavs da Semdeg naRvlianad<br />

dasZens mis patronze, `etyoba<br />

rom qarTveliao~, sul mgonia, rom am<br />

sityvebis Semdeg ilia gveubneba: `bodiSi~.<br />

misi amgvari damokidebuleba<br />

CemTvisac gadamdebia da Sesabamisad,<br />

mec ase vkiTxulob, ase warmovadgen am<br />

Tzulebas.<br />

saerTod, mudam vcdilob sul<br />

ufro metad amovicno avtori, bolomde<br />

Cavwvde mis naTqvams, naazrevs da<br />

gagimxiloT, ra saidumlo amovxseni<br />

ama Tu im Txzulebis kiTxvisas. ar minda,<br />

audio Canaweris msmenels avtori<br />

`davukargo~, amavdroulad survili<br />

maqvs, nawarmoebis mimarT Cemi damokidebulebac<br />

gaviuziaro mas. Tuki me ar<br />

`gamovCndebi~, Tu `Cems~ ilias, `Cems~<br />

vaJas ver `dainaxavT~, maS, ra azri eqneba<br />

Canaweris mosmenas Txzulebebs uCemodac<br />

xom mSvenivrad waikiTxavdiT<br />

erT qalbatons uTqvams Cemi megobrisTvis,<br />

gogis kompaqtdiskebi viyide,<br />

roca vusmen da oTaxSi vinme Semodis,<br />

disks vaCerebo. maSasadame ar<br />

surs, vinmem is kavSiri daurRvios,<br />

CemTan da avtorTan rom gaaba. ra hqvia<br />

im kavSirs, rogor miiRweva is, Zneli<br />

saTqmelia. Tumca Cven sams Soris gabmuli<br />

saidumlo Zafebis darRvevas rom<br />

aravis anebebs, es didi komplimentia<br />

CemTvis.<br />

_ Tqvens avtobiografiul wign-<br />

Si `saxli rusTavelze~ qarTveli<br />

kalmosnebis Sesaxeb werT: `zogs<br />

salmiT vicnobdi, zogTan Zmoba, megobroba<br />

makavSirebda, zogic _<br />

saukuneebi rom maSorebs _ Cems<br />

ganuyrel Tanamgzavrad, Cems nawilad<br />

miqcevia. roca isini momenatrebian,<br />

maT leqss mivakiTxav, vkiTxulob,<br />

zogjer _ xmamaRla, sxvis<br />

gasagonad~. ratom mimarTeT avtorebTan<br />

Tu msmenelTan urTierTobis<br />

`audiogzas~ ra iyo mizezi _<br />

sayvarel avtorebTan mibruneba Tu<br />

survili, `bolos da bolos wignma<br />

fexi moikidos `vefxistyaosnisa da<br />

galaktionis samSobloSi~<br />

_ 1992 wels wamovedi rusTavelis<br />

Teatridan. ra gavakeTe mas mere davwere<br />

cxra wigni da gamoveci asoci kompaqtdiski,<br />

maT Soris _ `bibliis~<br />

sruli audioversia, romelsac araer-<br />

Ti weli movandome. es Cemi arCevania.<br />

sxvaTaSoris, 80-ian wlebSi, roca jer<br />

kidev TeatrSi vmuSaobdi, oTxi<br />

satelevizio gadacemisTvis _ `akakis<br />

monologi~, `vaJa-fSavelas naanderZevi~,<br />

`daviT kldiaSvilis naambobi~<br />

da `XXI saukune _ ilia~ _ rusTavelis<br />

premia gadmomces. im wlebSi mwerlebze<br />

gadacemebs xalxi jer kidev interesiT<br />

ismenda. mgoni erTaderTi<br />

msaxiobi var, romelsac yvelaze<br />

prestiJuli jildo satelevizio<br />

proeqtisTvis, mono speqtaklebisTvis<br />

mianiWes. mogvianebiT, akaki baqraZem _<br />

is Teatris xelmZRvaneli gaxldaT _<br />

damiZaxa da miTxra, modi televiziisTvis<br />

raime mxatvruli kompozicia<br />

SevqmnaT, me leqsebs agirCev, Sen ki waikiTxeo.<br />

misi xeliT gadawerili leqsebi<br />

axlac Senaxuli maqvs. yvelaferi<br />

movamzadeT, gadaviReT kidec, magram<br />

imis gamo, rom vkiTxulobdi nawyvets<br />

`daviTianidan~ _ `vai, ra kargi saCino,<br />

ra avad migiCnieso~ _ gadacema<br />

eTerSi ar gavida.<br />

Cems arCevanze mogaxsenebdiT.<br />

swored esaa arCevani _ `biblia~, `saxareba~,<br />

`vefxistyaosani~, vaJas, ilias,<br />

akakis Semoqmedeba, Cemi Tanamedrove<br />

interviu 13<br />

da ukve klasikosebadqceuli avtorebis<br />

oTar WilaZis, murman lebaniZis,<br />

ana kalandaZis, sxvaTa genialuri teqstebi.<br />

rac Seexeba sayvarel, monatrebul<br />

avtorebTan mibrunebis survilsa da<br />

maTTan uwyvet kavSirs, amis safuZvlebi<br />

Cems bavSvobaSi unda veZioT.<br />

_ maSin bavSvobaze da mxatvrul<br />

sityvasTan Tqvens pirvel Sexvedrebze<br />

miambeT.<br />

_ Cemi bavSvoba omis Semdgom wlebs<br />

daemTxva. im dros arc saTamaSoebis<br />

maRazia iyo, verc zRaprebis wignebs<br />

iyiddi, amitom deda mikiTxavda vaJafSavelas<br />

`xmel wifels~, `Svlis nukris<br />

naambobs~, misgan viswavle uamravi<br />

leqsic. rusTavelze vcxovrobdiT.<br />

saxls, ezos mxridan, grZeli saerTo<br />

aivani miuyveboda. Tumca marto aivani<br />

ki ara, cxovrebac saerTo gvqonda. mezobels<br />

stumari rom mouvidoda, gamomiyvandnen<br />

xolme aivanze, Semayenebdnen<br />

skamze da makiTxebdnen vaJas `arwivs~.<br />

dedas babua mRvdeli iyo, misgan<br />

hqonda erTi xati, romelsac<br />

drodadro Camohkidebda kedelze da<br />

loculobda. mamaCemma, pasuxismgebelma<br />

muSakma, romelic Sin mudam gvian,<br />

daRlili brundeboda xolme, ramdenjerme<br />

mohkra Tvali xats da dedas<br />

sTxova, Camoxseni, dagviWereno. maSin<br />

dedam xatis adgilas SoTa<br />

rusTavelisa da akaki wereTlis suraTebi<br />

ganaTavsa, dadgeboda xolme<br />

maT winaSe da iwerda pirjvars. ase rom,<br />

mwerlobisadmi mowiweba, siyvaruli<br />

ojaxidan gamomyva.<br />

xSirad viyavi deidaCemis saxlSic.<br />

biZaCemi cnobili qirurgi iyo, germaniaSi<br />

miiRo ganaTleba. maxsovs, maTTan<br />

lamis mTeli kedeli ekava suraTs,<br />

romelzec `vefxistyaosnis~ erT-erTi<br />

Tavis siuJeti iyo gamosaxuli. bavSvobaSi<br />

TeTr taiWze amxedrebul<br />

avTandils yovel dRe rom `uyureb~,<br />

mwerlebis suraT-xatebTan mlocvel<br />

dedas xom xedav, misi xmiT wakiTxuli<br />

nawarmoebebi rom geleqeba mexsierebaSi,<br />

mentalitetic Sesabamisi giyalibdeba.<br />

im droidan modis Cemi kavSiri<br />

`bibliasTan~, `vefxistyaosanTan~,<br />

bavSvobaSi Camomiyalibda damokidebuleba<br />

zogadad mwerlobis mimarT. da<br />

ukve ar vici, nikoloz baraTaSvili<br />

ufro axlobelia Tu romelime megobari,<br />

romelic dRes Cem gverdiT<br />

dgas.<br />

Semdeg iyo studentobis wlebi. maxsovs<br />

Cemi gaoceba, roca metyvelebis<br />

pedagogma babulia nikolaiSvilma,<br />

mTel jgufs TviTon rom SeurCia<br />

leqsebi, moulodnelad miTxra, Sen<br />

rac ginda, is waikiTxeo. moris focxiSvilis<br />

leqsi SevarCie. Cemi<br />

jgufelebis mier wakiTxuli Sua saukuneebis<br />

poeziis nimuSebTan SedarebiT<br />

focxiSvilis leqsi gamowvevasaviT<br />

JRerda. es pirveli nabiji iyo Tavisuflebisken,<br />

Tavisufali azrovnebisken,<br />

rac ase Zvirfasia adamianisTvis.<br />

_ zemoT `kacia-adamianze~, im<br />

nawarmoebisadmi Tqvens damokidebulebaze<br />

isaubreT. ramdenadac maxsovs,<br />

reJisor Temur sumbaTaSvilTan<br />

erTad fiqrobdiT kidec<br />

telespeqtaklze, romelSic luarsab<br />

TaTqariZe unda geTamaSaT.<br />

_ diax, mindoda luarsabi meTamaSa,<br />

oRond ara qonSi motivtive, buzebis<br />

aRmricxavi komikuri personaJi,<br />

aramed sulieri sizarmaciT,<br />

qarTvelobiT damZimebuli, arcTu<br />

xnieri kaci, romelic umemkvidreod<br />

gadaSenebisTvis aris ganwiruli. scenasa<br />

da kinoSi es ver moxerxda, magram<br />

axlaxan Cavwere nawarmoebis audio<br />

versia, romliTac dasrulda ocda-<br />

Tormeti diskisgan Semdgari qarTuli<br />

sasuliero da saero literaturis<br />

audiosaganZuri _ `sitkva.ge~. masSi, `kacia-adamianis~<br />

garda, ilias proza,<br />

poezia, publicistika da werilebia<br />

Sesuli.<br />

_ cota xnis win saguramos premia<br />

gadmogecaT. vfiqrob, es mxatvruli<br />

sityvisadmi Tqveni msaxurebis,<br />

Tqveni damokidebulebis<br />

kidev erTi dafasebaa.<br />

_ am jildos `saguramos premias~<br />

dasasruli me-14 gverdze


14 interviu<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

_ ramdenime <strong>literaturuli</strong><br />

premiis mflobeli brZandebiT.<br />

amasTan zogierTis JiuriSic giwevdaT<br />

yofna. ramdenad sapasuxismgebloa<br />

sxva adamianis bedis gadawyveta<br />

romeli mdgomareoba ufro<br />

`Tqvenia~<br />

_ Jiuris wevroba, garkveuli angariSiT,<br />

kanonzomierebaa, premiis<br />

miReba _SemTxveviToba. SemTxveviToba,<br />

rogorc metad adamianuri ram,<br />

CemTvis ufro misaRebia, vidre dialeqtikuri<br />

kanonzomiereba. xumroba<br />

iqiT iyos da ioli marTlac ar aris<br />

Jiuris wevroba. siaxle ar iqneba, Tu<br />

vityvi, rom premiebi ZiriTadad subieqturi<br />

kriteriumebiT nawildeba: `es<br />

Cveniania, is _ ara,~ an `amas vicnobT,<br />

imas _ ara.~ teqsti, rogorc aseTi,<br />

konkursSi naklebad monawileobs.<br />

Tumca gamonaklisebic aris.<br />

TiTqos miveCvie Jiuris wevris<br />

rols, gulisgulSi Tavi mainc satrapi<br />

mgonia. Tumca damarcxebulni ufro<br />

met simpaTias iwveven CemSi, vidre gamarjvebulebi.<br />

daCagrulebis mcvelad<br />

ar vvargivar, magram CemTvis mainc vimeoreb<br />

xolme: `balaxi viyo saTibi, ara<br />

mwadian celoba.~<br />

_ `rogor unda weros qarTvelma<br />

mweralma, rom nobelis premia moipovos<br />

nuTu ise, rogorc iaponeli<br />

nobeliantebi weren! ra Tqma unda,<br />

ara! mibaZvis orientirad arc iaponuri,<br />

arc dasavluri da saerTod,<br />

aranairi literatura ar gamodgeba,<br />

radgan mibaZva mibaZvaa da mas seriozul<br />

literaturul faqtad aravin<br />

aRiarebs. maS, rogor vweroT rogor<br />

da qarTulad, evropuli azrovnebis<br />

konteqstSi~. _ es aris nawyveti Tqveni<br />

erT-erTi werilidan. gegulebaT<br />

Tu ara Tanamedrove realobaSi<br />

qarTveli avtori, romelic am premias<br />

imsaxurebs<br />

_ am sityvebs naxevrad xumrobiT<br />

vwerdi da ar megona, Tu yuradRebis<br />

Rirsi gaxdeboda. nobelis premia literaturisTvis<br />

panacea ar aris _ ai,<br />

gveyoleba nobelianti da davdgebiT<br />

erad sxva erTa Soris. es iluziaa.<br />

nobeliantoba ar aris xarisxis sinonimi.<br />

mxolod fuli da reklamaa.<br />

ramdenime qarTveli mwerali meguleba,<br />

romlebic, ukacravad da, jibeSi<br />

Caisvamen, magaliTad, vidia naipolsa<br />

da jon kutzees, kidev ramdenimes.<br />

_ rogor fiqrobT, ramdenad realuria<br />

mocemul pirobebSi es premia<br />

Tundac Rirseulma qarTvelma<br />

avtorebma miiRon<br />

_ Cemi recepti aseTia: Tu gsurT<br />

miiRoT nobelis premia, dawereT antirasistuli<br />

romani an daupirispirdiT<br />

mSobliur xalxs da gaxdiT devnili,<br />

droebiT mainc. warmateba garantirebulia.<br />

ise, stokholmi rom daaintereso,<br />

bevri ram aris gasakeTebeli. pirvel<br />

rigSi, saWiroa qarTuli literaturivane<br />

amirxanaSvili:<br />

`teqsti umkiTxvelod ar arsebobs~<br />

dasasruli<br />

is kvalificiuri Targmanebi inglisur<br />

enaze.<br />

_ es Zalze aucilebeli da saSuri<br />

saqmea, Tumca, am mxriv saqme mTlad<br />

kargad ar gvaqvs. xom ar gifiqriaT,<br />

ra aris mizezi<br />

_ keTili nebis arqona. raRacis<br />

gakeTeba Tu ginda, jer unda iyos neba,<br />

Semdeg nebeloba da saqme. samwuxarod,<br />

ar arsebobs kulturuli politika,<br />

erTiani Zalebi da mTavari _ fuli,<br />

magram es yvelaferi gamoCndeba, Tu<br />

iqneba neba, survili, wadili, Jini da<br />

gadawyvetileba.<br />

_ Tqveni Canawerebis wigni `Tavisuflebis<br />

paradoqsebi,~ romelic<br />

gamomcemloba `inteleqtma~ gamosca,<br />

saintereso masalaa mkiTxvelisTvis.<br />

TqvenTvis, rogorc avtorisTvis,<br />

riT aris mniSvnelovani<br />

mkiTxvelTan am formiT urTierToba<br />

_ Cvens literaturas raRac formiT<br />

aklda gaxsniloba, uSualoba,<br />

pirdapiroba, gulaxdiloba. `Canawerebma~<br />

garkveulwilad Seavso es<br />

xarvezi. madlobeli var `inteleqtis,~<br />

romelmac am ukve popularuli seriis<br />

Rirsad CamTvala.<br />

siamovnebiT vkiTxulob am wignebs.<br />

sxva samyaroa, sxva garemo, surneli,<br />

saganTa sxva rigi, sxva ganwyoba. rogor<br />

axlos modis avtori, rogor gecnoba<br />

da geZvirfaseba is, rasac Soridan<br />

xedavdi, da ai, pirdapir Sen Tvalwin<br />

cocxldeba yovelive, rac samudamod<br />

gamqrali da miviwyebuli gegona.<br />

gansakuTrebiT minda aRvniSno Cemi<br />

didi maswavleblebis, oTar CxeiZisa da<br />

vaxtang WeliZis Canawerebi, romlebic<br />

raRac ucnauri, sixarulnarevi nostalgiiT<br />

wavikiTxe.<br />

_ isev Tqvens wignze gkiTxavT,<br />

ufro sworad mis saTaurze. ramdenadac<br />

SesaZlebeli iqneba, mokled<br />

CamogviyalibeT, raSi mdgomareobs<br />

Tavisuflebis paradoqsebi<br />

_ 1988 Tu 1989 welia. veris xididan<br />

marjaniSvilis quCaze movdivar. uceb<br />

vxedav, romeliRac maRaziis win jgle-<br />

Taa, oci-ocdaaTi kaci, Segundavebuli,<br />

drtvinavs. aris erTi wioki da<br />

zedaxora. erTmaneTs fexebSi uZvrebian,<br />

TavzemoT gadadian. amazrzeni sanaxaobaa.<br />

vkiTxe, ra xdeba-meTqi. `salamandrebs~<br />

yidian, fexsacmelebso.<br />

maSin vTqvi, vai, sacodavi saqarTvelos<br />

brali, Tu marTla gavTavisufldiT-meTqi.<br />

cota xanSi `salamandras~ rigma<br />

erovnul masStabebs miaRwia. rom gvegona<br />

Tavisufleba pasuxismgeblobas<br />

moitanda, upasuxismgebloba moitana;<br />

rom unda moetana wesrigi, moitana<br />

uwesrigoba; rom unda moetana mSvidoba,<br />

moitana omi; rom unda moetana<br />

mTlianoba, moitana rRveva.<br />

ai, kidev paradoqsi: isev vxedav<br />

`salamandras~ rigs, romelic Cems<br />

sulSi borgavs da drtvinavs.<br />

esaubra nana kobaiZe<br />

gogi xarabaZe:<br />

dasasruli<br />

ar vuwodebdi, CemTvis is ilia Wav-<br />

WavaZis saxelobis premiaa. ase aRviqvi,<br />

ase miviRe.<br />

jildos Sefasebis ramdenime er-<br />

Teuli arsebobs. pirveli _ xalxis<br />

xmaa. ar unda gaCndes SekiTxva: `ratom<br />

amkoben mavans dafnis gvirgviniT, riT<br />

daimsaxura, an ra gaakeTa~ meore _<br />

vinaoba da saxeli im pirovnebisa, visi<br />

saxelobis jildoc rigdeba; mesame _<br />

Tavad mimniWebelia. did pativs vcem<br />

Cemi dajildovebis ideis avtorebs,<br />

sxvagvarad jildos ar miviRebdi, radgan<br />

erTguli var sulxan-sabas Segonebisa:<br />

`glaxakisagan Cuqeba nu ginda~.<br />

bolo aTi weli Sinagan emigracia-<br />

Si viyavi, bibliasa da qarTuli sityvierebis<br />

Sedevrebs vwerdi diskebze<br />

da ilias SeZaxili _ `awmyo Tu ara gwyalobs,<br />

momavali Senia~ _ maZlevda<br />

Zalas, miCvenebda gzas.<br />

_ Tqvens audioCanawerebSi mTeli<br />

qarTveli mwerlobaa warmodgenili,<br />

magram SeuZlebelia, rogorc mkiTxvels,<br />

Tqveni rCeuli ar gyavdeT.<br />

_ unda giTxraT, rom ar var aseTi<br />

SekiTxvis momxre. roca vkiTxulob<br />

puSkins, ar vfiqrob galaktionze,<br />

galaktionis kiTxvisas, akaki ar maxsendeba.<br />

`mTawminda Cafiqrebula, Sehyurebs<br />

ciskris varskvlavsa~ an `ram<br />

Semqmna adamianad, ratom ar movel wvimada~<br />

_ gana, SesaZlebelia, akakis an<br />

vaJas sityvebze vinme sxva magondebodes<br />

ara mxolod Zvelebidan, Cemi<br />

Tanamedove avtorebidanac _ murman<br />

lebaniZe, oTar WilaZe, ana kalandaZe,<br />

muxran maWavariani _ gamiWirdeba<br />

vinmes gamoyofa. romeli metad miyvars,<br />

ver vityvi.<br />

_ sainteresoa Tqveni azri Targmanis<br />

xelovnebaze. vgulisxmob,<br />

rogorc ucxouri literaturis<br />

qarTulze gadmoRebas, ise qarTuli<br />

mwerlebis Targmnas ucxo enebze.<br />

_ Cemi SviliSvilebi kargad<br />

floben ucxo enebs, Tumca ar ician<br />

rusuli. misi Seswavlis didi survili<br />

aqvT. warmomidgenia ramdenad naklulevani<br />

iqneboda Cemi <strong>literaturuli</strong><br />

samyaro dostoevskis, Cexovis, tolstois,<br />

gogolis, cvetaevas, axmatovas,<br />

blokis, pasternakis gareSe. mTeli<br />

msoflio aRiarebs am avtorebs, Cven<br />

maT dednidan vkTxulobdiT. rac Seexeba<br />

Targmanebs, ramdenime kargi nimuSi<br />

wamikiTxvas, maT Soris _ pasternakiseuli<br />

`cisa fers~, geronti qiqoZiseuli<br />

`wiTeli da Savi~, niko yiasaSvilis<br />

_ `ulise~.<br />

saqme is gaxlavT, rom mTargmnelobiTi<br />

skola, albaT igive SeiZleba iTqvas<br />

xelovnebisa Tu mecnierebis sxva<br />

skolebze, saqarTveloSi ver Seiqmna.<br />

Cven viciT genialuri xelovanebi, didi<br />

mecnierebi, magram isini wavidnen da<br />

maT adgilas sicariele darCa. kinosa<br />

da Teatris magaliTze mogaxsenebT:<br />

raSi mdgomareobs qarTuli Teatris<br />

fenomeni marjaniSvilis, axmetelis,<br />

sturuas, ramdenime didi reJisoris<br />

14 - 27 dekemberi 2012<br />

`es Cemi arCevania~<br />

gareSe an ra iqneboda qarTuli kino<br />

oTar ioseliani, mixeil kobaxiZe, sxva<br />

genialuri Semoqmedni rom ara ramaz<br />

CxikvaZe gamobrwyinda, Seqmna epoqa da<br />

gaqra. samoci wlisam datova Teatri,<br />

oTxmocdaorisa gardaicvala,<br />

ocdaori wlis ganmavlobaSi aravin<br />

gaixsena igi, ise gavuSviT am cxovrebidan,<br />

araferi davitoveT misgan.<br />

igives vityvi sergo zaqariaZeze, akaki<br />

xoravaze, erosi manjgalaZeze, isini<br />

individebi iyvnen, magram erTeulebi<br />

verafers cvlian. aseTebis niWs,<br />

SesaZleblobas, codnas, gamocdilebas<br />

Tu ver aiTviseb, maTi Semoqmedebis<br />

als suls Tu ar Seuberav da sxvaze ar<br />

gaavrceleb, rodesme isini wavlen,<br />

Caqrebian da maT nacvlad sicariele<br />

darCeba. Cven vsaubrobdiT qarTveli<br />

mTargmnelebis ostatobaze, samwuxarod<br />

mxolod maTi Targmanebi ar aRmoCnda<br />

sakmarisi imisTvis, rom skola<br />

Seqmniliyo.<br />

samwuxarod, dro ar maqvs, xSirad<br />

vikiTxo Tanamedrove ucxoeli mwerlebis<br />

wignebi. Zalian momwons Joze<br />

saramago, orhan famuqi. mikvirs, paolo<br />

koelio erT-erT saukeTeso mwerlad<br />

rom iTvleba, Tumca Tavisi mkiTxveli<br />

albaT masac hyavs. TviTmfrinaviT<br />

mgzavrobisas `alqimikosiT~ erTxel<br />

mec Seviqcie Tavi.<br />

_ axalgazrda qarTvel avtorebs<br />

icnobT<br />

_ maT Sesaxeb bevrs verafers<br />

getyviT. me vicnob aka morCilaZis<br />

Zalian karg romans `gadafrena mada-<br />

Tovze~. sxva qarTveli avtorebis namuSevrebsac<br />

vecnobi drodadro, magram<br />

mimdinare literaturul procesebSi<br />

Rmad Caxeduli ar var da Tavs<br />

uflebas ver mivcem, axalgazrda mwerlebze<br />

vilaparako.<br />

_ momavalSi ra audioproeqtebs<br />

unda elodes Tqveni msmeneli<br />

_ TiTqmis mzadaa proeqti savaraudo<br />

saxelwodebiT `ymawvilebs~. mas-<br />

Si rCeuli ucxouri zRaprebi Seva, ori<br />

diski qarTul xalxur zRaprebs daeTmoba,<br />

warmodgenili iqneba oskar uaildis<br />

sami moTxroba, gogebaSvilis `iavnanam<br />

ra hqmna~, vaJa-fSavelas `xmeli<br />

wifeli~, `Svlis nukris naambobi~ _<br />

sul rva diski. alboms ialqniani navis<br />

formas mivcemT, kompaqtdiskebi ki<br />

`navze~ maSveli rgolis adgilas iqneba<br />

ganTavsebuli. Cawera dasrulebulia,<br />

mxolod teqnikuri mxaris mogvareba<br />

dagvrCa.<br />

meore proeqti ilia WavWavZes ukav-<br />

Sirdeba. rva noembers, saguramoSi<br />

yofnisas, Cavifiqre, momemzadebina<br />

iseTive audiowigni, rogoric sxvadasxva<br />

dros, akakis, vaJasa da galaktionis<br />

saiubileo TariRebs mivuZRveni.<br />

rogorc giTxariT, ilias sami diski<br />

ukve Cawerili maqvs da Sesulia albomSi<br />

`sitkva.ge~. Canawerebs minda kidev<br />

ramdenime teqsti davumato da dasrulebuli<br />

saxe mivce.<br />

ase rom, me sityva avirCie, sityvi-<br />

Taa gajerebuli Cemi cxovreba, cnobiereba.<br />

esaubra Tamar Juruli


14 - 27 dekemberi 2012<br />

iaponuri poezia<br />

ransecu<br />

*<br />

siTbo gzas ikvlevs.<br />

qliavis xeze<br />

emateba yvavils yvavili.<br />

*<br />

CrdiloeTisken mimavali<br />

batebis mwkrivi<br />

mlocvelTa mwkrivTan<br />

gadaxlarTula.<br />

*<br />

o, rogor civa am mdinareze:<br />

wamsvlel talRas bans<br />

momsvleli talRa.<br />

*<br />

wlis pirveli dRe.<br />

ra gatacebiT<br />

saubrobs mzeze ori beRura!<br />

onicura<br />

*<br />

isev movida Semodgoma, me ki kalTaSi<br />

ar mizis bavSvi.<br />

martosuli, Sevcqeri mTvares.<br />

*<br />

Tu gaCumdebi,<br />

ra darCeba Sengan, bulbulo _<br />

ubralo Citi.<br />

*<br />

kaci, romelic<br />

uyvavilo xem miizida,<br />

Cveulebrivi sulac ar aris.<br />

kikaku<br />

*<br />

gzad _ maTxovari.<br />

misi samosi zafxulobiT<br />

caa da miwa.<br />

*<br />

ganTiadisas momakiTxa<br />

sizmarSi dedam.<br />

ratom damifrTxe is ZaxiliT SeniT,<br />

gugulo!<br />

*<br />

modiT, CamqoleT!<br />

movtexe radgan<br />

ayvavebuli alublis toti.<br />

*<br />

civi zamTari.<br />

SiSvel velze safrTxobelebi<br />

yvavebisTvis qandarad iqcnen.<br />

siko<br />

*<br />

oi, bulbulo!<br />

ra erTnairad<br />

umRer tirifsac, ubralo buCqsac.<br />

*<br />

Tu vinme ityvis:<br />

"momabezres bavSvebma Tavi!"<br />

misTvis ar xarobs yvavilebi<br />

am qveyanaze.<br />

*<br />

morcxvad RrublebSi daimala<br />

umalve mTvare,<br />

ise lamazad gaifurCqna<br />

dabla yvavili!<br />

busoni<br />

*<br />

borcvs mivuyvebi sevdiani<br />

da, saocrebav,<br />

udardelad yvavis askili!<br />

*<br />

(yvavilebis moyvaruls)<br />

Sen SeumCnevlad<br />

qrizanTemis<br />

monad iqeci.<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

*<br />

yvavilobs Salgi.<br />

dasavleTiT mze imaleba,<br />

aRmosavleTiT amodis mTvare.<br />

*<br />

bolosken midis gazafxuli,<br />

gvian alublebs<br />

TiTqos jerac<br />

ver gaubedavT ayvavileba.<br />

*<br />

Tavsxma wvimaa gazafxulis.<br />

TviT usaxelo, SeumCneveli nakaduli<br />

gaxda saSiSi.<br />

*<br />

dRe mizozinebs.<br />

xidze jdeba<br />

Wreli xoxobi.<br />

*<br />

mxolod mwvervali fuZis mTisa<br />

gadarCeniaT<br />

gafoTlil xeebs daumarxavi.<br />

*<br />

samwuxaroa,<br />

rom am taZars gverdi vuqcie _<br />

iq xom yvavian qrizanTemebi.<br />

*<br />

gverdiT raxraxiT rom Cauvlis<br />

mZime forani,<br />

SeSinebuli caxcaxeben qrizanTemebi.<br />

*<br />

gazafxulia. wvims.<br />

gzad erTmaneTs<br />

esaubreba qolga da mino.<br />

*<br />

makratelic ki<br />

yoymanobs wamiT<br />

qrizanTemebis baRis winaSe.<br />

tanaka<br />

gazafxuli<br />

*<br />

rogor Sevnatri Camocvenil<br />

alublis yvavils. netav SemeZlos,<br />

mec davmTavrde ase lamazad.<br />

zafxuli<br />

Targmani<br />

15<br />

*<br />

moCans plastmasis manekeni<br />

Svilis oTaxSi,<br />

Svili ki ar Cans _ dabruneba daagviana.<br />

*<br />

sul erTi ylupi koniaki<br />

da momagonda<br />

wvimiani, civi sezoni.<br />

Semodgoma<br />

*<br />

ukanasknelma Caiara matarebelma.<br />

kvlav guls awvrilebs<br />

WriWinas "Wri-Wri".<br />

zamTari<br />

*<br />

sviters davwvdi da...<br />

odnav gakrTa sunamos suni,<br />

mas rom uyvarda.<br />

*<br />

avtomanqanis fanjris miRma<br />

ucnaur cekvas<br />

mTeli arsebiT miscemian<br />

Tovlis fifqebi.<br />

*<br />

es SeiZleba!<br />

kvlav gizgizebs<br />

zamTris daisi.<br />

Targmna lela metrevelma<br />

zaur kalandia<br />

stumrad nodarTan<br />

dasasruli<br />

awvala, abzriala, ar dalia, _ es<br />

gakveTili iyos SenTvis!..<br />

_ kargi ra, nodar... Seneburi axirebebi<br />

gaqvs...<br />

rZali samzareuloSi gavida.<br />

yelSi gameCxira raRac... raRac ususuri<br />

gavxdi, SevSindi da cremli rom<br />

ar wamskdomoda, Tavi ufro davxare.<br />

nodari gadmoixara, Tavze makoca<br />

da wamodga _ SevrigdeTo, xeli gamomiwoda.<br />

mec wamovdeqi. Tvali ver gavuswore,<br />

ise gavuwode xeli.<br />

SevrigdiT.<br />

samni davrCiT.<br />

_ xom ar dagvelia kidev TiTo Wiqa,<br />

Zmebs<br />

grafins vstace xeli.<br />

marjvenaTi unda daasxa Rvinoo,<br />

Semiswora.<br />

_ eg xom caciaa, _ gaicina gigam.<br />

_ va, ar maxsovdao, _ isic ahyva<br />

gigas sicils, _ grafini mainc marjvenaTi<br />

aiRe.<br />

_ wina kviras soxumSi viyavi, _ ukve<br />

mokideboda Rvino, aRtkinebuli Canda,<br />

_ ra xania sanadiro Tofs veZeb, Zlivs<br />

viSove, vin ar Sevawuxe... sami dRis sirbili<br />

damWirda gadaformebaSi... karada<br />

gasaRebiT gaxsna da orluliani axalTaxali<br />

Tofi gamoitana; gadaxsna,<br />

suli Seubera, gaxeda, isev Caketa, gadaapriala<br />

saxeloTi da Seinaxa, _ sam<br />

Zmas aq gagvimarjos, meoTxes _ soxum-<br />

Si! _ dalia, carieli Wiqa mogviWaxuna,_<br />

is kvira naTliisaa, grZeldeba...<br />

genos karg pijaks Sevpirdi da vnaxe,<br />

unda Cavutano... _ sawol oTaxSi gavida,<br />

iqidan pijakCacmuli gamovida.<br />

bukles wvrilzolebiani qsovilisa<br />

iyo, uxdeboda, _ ukanaskneli modaa...<br />

_ kargia, magram saSemodgomoa...<br />

rZali Semosuliyo.<br />

_ Semodgomac mova...<br />

Sevatyve, raRac ewyina, moiwyina...<br />

im Rames gvian davweqiT.<br />

* * *<br />

SabaTi dila gaTenda.<br />

saaRdgomo samzadisi daiwyo.<br />

saiTac ar unda gaixedo, quCaSi Tu<br />

mezoblis ezoSi, sasiamovno da saqmiani<br />

fusfusia.<br />

kvercxebi wina dRes SeiReba.<br />

am dilas Tikani moiyvana bazridan<br />

nodarma _ goWTan erTad unda davklao...<br />

Cveni goWi didi kalaTis qveS aris<br />

SeyuJuli, ar Wyivis, arc inZreva,<br />

gafiqrebinebs, ganaCens aris Seguebulio.<br />

yovel SemTxvevisTvis, mZime salesi<br />

qva adevs kalaTs, rom ar gaZvres...<br />

Tikani lafaros ukan, tyemlis xes<br />

abia, ZmisSvilebi nekers saTiTaod ur-<br />

Ceven da aWmeven...<br />

neli saxaWapure coms zels.<br />

Tbili amindia.<br />

gazafxuli ikrebs Zalas.<br />

koindarze aqa-iq wiTel-yviTeli<br />

yvavilebi Rivis...<br />

me ZaRlis lekviT verTobi.<br />

sayvareli lekvia, yurebpartyuna,<br />

Savi xalebiT.<br />

_ monadirea, kargi jiSis...<br />

nodarma Camiara.<br />

* * *<br />

aRdgoma pirvelebma ZmisSvilebma<br />

mogviloces.<br />

loginSi Cagvigordnen biZebs da iq<br />

vamtvrieT kvercxebi.<br />

momispeT loginio, icinoda rZali.<br />

avdeqiT.<br />

sufra gaSlili iyo.<br />

cota xanSi is awowili moCxubari<br />

gvestumra. gigasTan mivida, kvercxi<br />

davurtyaTo. karga xans Widaobdnen.<br />

cicris kvercxi maqvs SenTviso, gigam<br />

ar gamoarTva, ar mindao. neta me metyodes-meTqi,<br />

suli gamZvra... nodarma<br />

Wiqa miawoda. aRdgoma mogviloca, dailoca<br />

_ nodari Zia, Tqveni ojaxi<br />

Zalian miyvars, pirveli aq Semovedio.<br />

cota xans Cems gverdiT dajda, kidev<br />

dalia. ar vici, mixvda Tu ra iyo, Seni<br />

iyoso _ muWSi Camido cicris kvercxi...<br />

sxva bevri saCuqaric miviRe, me xom<br />

pirvelad viyavi stumrad ufros Zmas-<br />

Tan.<br />

zugdidSi isev orni, me da giga<br />

mivbrundebiT.<br />

* * *<br />

Semodgoma dadga...<br />

im Semodgomas cudi ambavi movida<br />

samurzayanodan.<br />

is maRali, moCxubari biWi moulodnelad<br />

daiRupa...<br />

mTeli ojaxi wavediT samZimarze<br />

zugdididan...<br />

cicris kvercxi rom maCuqa, is gamaxsenda,<br />

guli amomijda da vitire...<br />

gigas TvalSic cremlebi SevniSne.<br />

rogorc gavigeT, nawvimarze Suqi<br />

Camqraliyo, eleqtro boZze asula SesakeTeblad<br />

da denma daartyao.<br />

suli miwamde ar dahyolia Turme<br />

sawyals.<br />

* * *<br />

sami wlis Semdeg, Semodgomaze, seqtembris<br />

TveSi, Tavad Cvens ojaxs daatyda<br />

didi ubedureba.<br />

Cveni ufrosi Zma nodari mwyerze<br />

nadirobisas sakuTarma tyviam imsxverpla...<br />

am tragediaze weras vufrTxi...<br />

albaT verc SevZleb...<br />

da...<br />

aq davsvam wertils.


16 gamosaTxovari<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

14 - 27 dekemberi 2012<br />

axla Sen yvelaferi ici<br />

vato, ar vici, ra giTxra. iseTi<br />

gancda maqvs, TiTqos matarebelma<br />

wuTiT gamaswro da Tan Zalian Zvirfasi<br />

ram gaiyola.<br />

Cveni ukanaskneli saubari Caviwere,<br />

rogorc nimuSi iSviaTi iumorisa da<br />

adamianuri erTgulebisa.<br />

gela kandelakTan telefoniT<br />

vsaubrobdi. meore telefonTan vatoao.<br />

momikiTxe-meTqi, vTxove.<br />

_ ar vRebulob mag mokiTxvas da<br />

saerTod axla iseT asakSi var, unda<br />

gavarkvio, visTan vimegobro da visTan<br />

ara. a-ze ukve gavarkvie da b-ze gadavideo<br />

_ ara!!! Zalian miyvars da menatreba!..<br />

_ raze etyobao<br />

_ axla iseT asakSi ara var rame<br />

metyobodes-Tqo.<br />

_ icinis...<br />

_ rodis Camoxval CemTan-Tqo<br />

_ eg SeiZlebao...<br />

gadavrCi!..<br />

meCveneboda, rom Sen aRtacebis<br />

gareSe cxovreba ar SegeZlo. an viRaciT<br />

iyavi aRtacebuli an raRaciT (albaT,<br />

ase cdilobdi, Tavi ageridebina<br />

yvelafrisaTvis, rac guls gtkenda).<br />

maxsovs, saburTalos quCaze Cemi<br />

saxlis sadarbazodan gamovedi da Sen<br />

daginaxe. ucnob fotografTan ideqi<br />

da ana kalandaZis aivanze totebmibjenil<br />

TuTas ahyurebdi.<br />

wlebis ganmavlobaSi gavdiodi da<br />

gamovdiodi am TuTis qveS da erTxelac<br />

ar mifiqria, TavisiT amosuli, Savi<br />

TuTa mistikasTan damekavSirebina.<br />

SeumCnevlad Cagiare. Seni sixarulis<br />

gaziarebis Zala sad mqonda. Tumca<br />

karga xans Rimilnarevi simwriT<br />

vfiqrobdi: Sen iyavi marTali, CveulebrivSi<br />

araCveulebrivs rom xedavdi<br />

Tu me, wlebis ganmavlobaSi TavisiT<br />

amosul Savi TuTiT mofenil bilikze<br />

frTxilad rom gadavdiodi. albaT<br />

_ Sen. me es sasjeli bevrad adre<br />

movixade.<br />

amas win Cems sofelSi viyavi, sadac<br />

Senc bevrjer yofilxar. Cemma bavSvobis<br />

megobarma qaSanuris fiala gadmoiRo<br />

_ mtvriani ar gegonos, su<br />

xmarebaSiao da micvalebulis Sesan-<br />

dobari dalia: weliwadSi erTxel ki<br />

ara, ramdenjerme unda akurTxo<br />

mSoblebis saflavi. unda mixvide da<br />

daelaparako. me mivdivar xolme mama-<br />

Cemis saflavze. qalebi uyvarda Zalian<br />

da vekiTxebi xolme _ rogora xar<br />

mito, rogor aris qalebis saqme-meTqi...<br />

fsalmuniviT manugeSa Cemi megobris<br />

sityvam. mindoda SenTvis momeyola.<br />

Zalian miyvarda Seni iribi Rimili,<br />

roca raRacas giyvebodi. icode, Tu<br />

rame kargi gadamxda, pirvelad isev Sen<br />

mogiyvebi da ,,saerTod axla iseT asak-<br />

Si var,~ dabejiTebiT vici, sicocxle<br />

adamianobisken swrafvaa mxolod. sxva<br />

yvelaferi dacemac da wamodgomac,<br />

wasvlac da darCenac am swrafvisken<br />

swrafvaa _ ara, vato<br />

Tumca axla Sen Cemze Seudareblad<br />

meti ici.<br />

leila beroSvili<br />

1 dekembris mzian dRes sionis taZarSi<br />

Sekrebili mravalricxovani sazogadoeba<br />

eTxoveboda vaxtang rodonaias<br />

_ adamians, romlis naxevarsaukunovanma<br />

msaxurebam Tavisi kvali<br />

daamCnia qarTul sityvierebas, xolo<br />

inteleqtualur da raindul Tviseba-<br />

Ta iSviaTma nazavma _ mTel mis iers,<br />

Sinagansa Tu garegnuls; im iers, romlis<br />

gaunelebeli xiblic patara<br />

dResaswaulad aqcevda mis gacnobas,<br />

xolo _ inteleqtualur bednierebad<br />

_ masTan megobrobas...<br />

jer kidev Tbilisis universitetSi<br />

swavlisas, TanakurselTaTvis `vata~<br />

rodonaia iyo piruTvneli msajuli<br />

maTi pirveli SemoqmedebiTi nabijebisa.<br />

ra mkacric unda yofiliyo misi<br />

gansja, arcerTi ganxibluli axalbeda<br />

ar eurCeboda mis `ganaCens~. uTuod<br />

grZnobda, rogori absoluturi <strong>literaturuli</strong><br />

smena, rogori uSurveloba,<br />

rogori pasuxismgebloba da zneobrivi<br />

muxti asazrdoebda amgvar gulwrfelobas.<br />

es saSuri Tvisebebi vatas<br />

mTeli cxovrebis manZilze gahyva da<br />

mravali Tanamoazre da madlieri Tayvanismcemeli<br />

SesZina; aqa-iq, SesaZloa,<br />

mteric. magram, misda saqebrad, vata<br />

arasdros eZebda sayovelTao aRiarebas<br />

_ igi ganasaxierebda im iSviaT tips<br />

adamianisa, romelic Segnebulad gaurbis<br />

gaCiraRdnebul avanscenas da ganapirebis<br />

myudro CrdilqveS, wlobiT,<br />

TavmodrekiTa da rudunebiT akeTebs<br />

Tavisi cxovrebis mTavar saqmes...<br />

dRevandeli gadasaxedidan es `mTavari<br />

saqme~ ganmanaTlebloba iyo.<br />

oRond am sityvis ufro ZvelberZnuli<br />

gagebiT: rodesac universalurad<br />

ganswavluli adamianisTvis misi codnis,<br />

eTikuri Tu esTetikuri msoflaRqmis<br />

gaziareba erTgul SegirdTa (studentTa)<br />

auditoriisaTvis Tu SemTxveviT<br />

msmenelTaTvis imdenad Rirebulia,<br />

iseT inteleqtualur Zalisxmevas<br />

moiTxovs, rom am ukidegano erudiciisa<br />

da siRrmiseul wvdomaTa qaRaldze<br />

gadatanisaTvis zogjer aRarc dro<br />

rCeba da aRarc Zala... amiT aixsneba<br />

vaxtangis eseisturi memkvidreobis<br />

mokrZalebuli moculoba Tu im `Tvi-<br />

Tukmarisobis seniT~, romliTac<br />

zogjer `avaddebian~ srulyofilebis<br />

idealiT Sepyrobili Semoqmedni, Zneli<br />

saTqmelia...<br />

vaxtangs `raodenobis xarisxSi gadasvlisa~<br />

ar sjeroda da umkacresi<br />

redaqtoris TvaliT garanda is literaturul-istoriuli<br />

werilebi,<br />

romlebic Rirsad CaTvala qarTul<br />

gamoTxoveba vaxtang<br />

rodonaiasTan<br />

periodikaSi gamosaqveyneblad. Tuki es<br />

publikaciebi wignad moiyris Tavs,<br />

darwmunebiT SeiZleba iTqvas, rom<br />

dRevandeli mkiTxveli XX s. bolosa da<br />

XXI s. dasawyisis qarTuli eseistikis<br />

daxvewil nimuSebs ixilavs. am, momavali<br />

krebulis erTgvar `RerZad~<br />

aRiqmeba statia _ `TxuTmetsaukunovani<br />

literatura~, romelic dResac<br />

iseTive interesiT ikiTxeba, rogorc<br />

pirveli gamoqveynebisas Jurnal `XX<br />

saukuneSi~. gansakuTrebiT nayofieri<br />

TanamSromloba akavSirebda vaxtangs<br />

JurnalTan `qarTuli ena da literatura<br />

skolaSi~ (1988 wlidan _ `balaveri~,<br />

romlis redaqtoris _ Tamaz<br />

kvaWantiraZis moadgilec gaxldaT).<br />

aq gamoqveynda misi unatifesi istoriul-<strong>literaturuli</strong><br />

eseebi: `ikorTa~;<br />

`ninowminda~ (taZrisa da leoniZiseuli<br />

leqsis `paraleluri biografiebiT~);<br />

`beTania~; `rkoni~; 1988 wliT da-<br />

TariRebuli `mxned miiTvalvida maxvilsa~,<br />

romelSic mkiTxvels<br />

gamZafrebul erovnul satkivarTa<br />

fonze axleburad waakiTxa ioane sabanisZis<br />

ukvdavi nawarmoebi.<br />

vaxtangi, iseve, rogorc nebismieri<br />

Cvengani, ganurCeveli ver darCeboda<br />

mis Tvalwin datrialebul sazogadoebriv<br />

vnebaTaRelvebisadmi, magram<br />

mis megobrebs kargad axsovT, rogor<br />

awonasworebda misi filosofiuri sidinje<br />

_ erTTa malemrwmenobas, xolo<br />

ironia _ meoreTa politikur ambiciebsa<br />

da kategoriulobas (Tavad<br />

vata `maradiuli upartio~ iyo). ase-<br />

Tive gawonasworebuli Canda vata<br />

ojaxur wreSi, sadac cxovrebis erTguli<br />

Tanamgzavri _ manana da sami<br />

usaTnoesi qaliSvili umSvenebdnen<br />

gverds da sadac sulieri Tanaziarobisa<br />

da urTierTpativiscemis suli<br />

sufevda.<br />

gadioda wlebi, vaxtangis auditoria<br />

kvlavindeburad misi ganswavlulobiT,<br />

iumoriTa da zepiri novelebiT<br />

moxibluli msmenelebisagan<br />

Sedgeboda. oRond, TanSezrdil megobrebs<br />

maTi Svilebi enacvlebodnen,<br />

mowafeebs ki _ studentebi. Teatralur<br />

institutSi, sadac vaxtangi<br />

gela kandelakisa da kote jandieris<br />

TxovniT miiwvies, dRemde axsovT misi<br />

ganumeorebeli leqciebi... gela kandelakTan<br />

megobrobas, rogorc Cans,<br />

Tavidanve Zlieri SemoqmedebiTi muxti<br />

asazrdoebda da SemTxveviTi ar<br />

iyo, rom am reJisorma Tavisi momavali<br />

kinematografiuli Sedevris _<br />

`soflis~ scenaris Tanaavtoroba<br />

swored vaxtangs SesTavaza (maTi er-<br />

Toblivi scenariTaa gadaRebuli kandelakisave<br />

filmi `fiqri~).<br />

aseTive sulganabuli msmenelebi<br />

daxvdnen vaxtangs qarTuli saeklesio<br />

galobisa da xalxuri simReris<br />

umaRles saswavlebelSi, sadac igi<br />

qarTuli mravalxmianobis amagdarma<br />

_ anzor erqomaiSvilma miiwvia. saxelovani<br />

lotbari am droisaTvis saSviliSvilo<br />

saqmes axorcielebda:<br />

msoflioSi gabneul qarTuli xalxuri<br />

simRerebis ucnob fonoCanawerebs<br />

agrovebda. erToblivi TanamSromloba<br />

aqac Sedga _ unikaluri fono-<br />

Canawerebis alboms TandarTuli teqstis<br />

Sedgenisas. nebismieri msmenelisa<br />

da mkiTxvelisaTvis es Zvirfasi<br />

gamocema qarTuli sasimRero geniis<br />

utyuari dasturia. magram, vinc ki<br />

Seswrebia anzor erqomaiSvilisa da<br />

vaxtang rodonaias Tavdadebuli<br />

muSaobis process, yvelaferTan er-<br />

Tad, am alboms maTi Rirseuli<br />

qarTvelobisa da megobrobis simbolodac<br />

aRiqvams.<br />

gasuli saukunis dasasrulidan,<br />

vaxtangis kidev erT talants mieca<br />

asparezi. es talanti, isev da isev, `ganmanaTleblobis~<br />

sferodan iyo,<br />

oRond, amjerad ukve am sityvis ufro<br />

sagnobrivi mniSvnelobiT: man uxelmZRvanela<br />

profesional filologTa<br />

jgufs, romelTac fasdaudebeli<br />

samsaxuri gauwies qarTul skolas<br />

_ Seqmnes Tvisobrivad axali, sabWouri<br />

kliSeebisagan Tavisufali,<br />

moswavlisa da maswavleblis er-<br />

Tobliv interesebze gaTvlili saxelmZRvaneloebi<br />

qarTul enasa da<br />

literaturaSi.<br />

es wignebi imdenad popularuli<br />

gaxda, rom vaxtangis megobrebi axla<br />

ukve xumrobdnen: `bavSvmac ki icis, vin<br />

aris vata!~ da aRaravis akvirvebda<br />

wignis maRaziaSi gagonili: `ori rodonaia<br />

momawodeT!~<br />

Tavad `rodonaia~ _ erTaderTi<br />

da ucvlelad mimzidveli, dadioda<br />

ierSecvlil qalaqSi, sadac quCaSi sul<br />

ufro da ufro iSviaTad xvdebodnen<br />

Zveli nacnob-megobrebi; is mowafeebi<br />

ki, saskolo zurgCanTebi swored `rodonaias<br />

wignebiT~ rom hqondaT damZimebuli,<br />

saxeze ver cnobdnen TavianT<br />

damkvalianebels da ukanmouxedavad<br />

Caurbendnen eSmakurad momRimar ucnobs...<br />

vaxtangi kvlavindeburad erideboda<br />

xalxmraval darbazebs,<br />

televiziis kamerebs, misken momarTul<br />

fotoobieqtivebs da, safiqrebelia,<br />

rom misi mizeziT Sekrebili erTader-<br />

Ti xalxmravloba, sadac igi mSvidad<br />

ganisvenebda, sionis taZarSi masTan<br />

ukanaskneli gamoTxoveba iyo...<br />

zaza abzianiZe<br />

<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!