2. ”პარიზი არის საქართველოს დედაქალაქი " არის გ 4

2. ”პარიზი არის საქართველოს დედაქალაქი " არის გ 4 2. ”პარიზი არის საქართველოს დედაქალაქი " არის გ 4

08.01.2015 Views

28 1 (1/ n) P( C | D) 1 (1/ n) p (1 1/ n) 1 . 1 ( n 1) p მაგალითი 7. მაღაზიაში შემოსული ტელევიზორების, შესაბამისად, 2, 5 და 3 ნაწილი დამზა- დებულია I, II და III ფირმის მიერ. საგარანტიო დროის განმავლობაში I, II და III ფირმის მიერ შემოტანილი ტელევიზორი მოითხოვს რემონტს, შესაბამისად, 15%, 8% და 6% შემთხვევებში. ვიპოვოთ ალბათობა იმისა, რომ მაღაზიის მიერ გაყიდული ტელევიზორი საგარანტიო დრო- ის განმავლობაში მოითხოვს რემონტს (ხდომილება B ). ამოხსნა. შემოვიღოთ ხდომილებათა სრული სისტემა: – გაყიდული ტელევიზორი დამზა- დებულია i -ური ფირმის მიერ ( i 1, 2, 3) . პირობის თანახმად, მაღაზიაში არსებული ტელე- ვიზორებიდან I, II და III ფირმის მიერ დამზადებულია შესაბამისად 2x , 5x და 3x ტელევი- ზორი. შესაბამისად, ალბათობის კლასიკური განმარტების თანახმად: P( A 1 ) 2x /10x 1/5, P( A 2 ) 5x /10x 1/ 2 , P( A 3 ) 3x /10x 3/ 10 . A i გარდა ამისა, ამოცანის პირობის თანახმად, გვაქვს: P( B | A1 ) 15/100 0.15 , P( B | A2 ) 8/100 0. 08 , P( B | A3 ) 6/100 0. 06 . საბოლოოდ, სრული ალბათობის ფორმულის თანახმად, ვღებულობთ: 0.06 0.088 . მაგალითი 8. პაციენტის ნახვის შემდეგ ექიმს მიაჩნია, რომ თანაბრად შესაძლებელია ორი ავადმყოფობიდან ჰქონდეს ერთ-ერთი: X ან Y . დიაგნოზის დასაზუსტებლად, პაციენტს აგ- ზავნიან ანალიზზე, რომლის შედეგი X ავადმყოფობის დროს დადებით რეაქციას იძლევა 30% შემთხვევაში, ხოლო Y ავადმყოფობის დროს კი 20% შემთხვევაში. ანალიზმა მოგვცა დადები- თი რეაქცია (ხდომილება B ). რომელი ავადმყოფობაა უფრო ალბათური ამოხსნა. ხდომილებათა სრულ სისტემას ქმნის ხდომილებები: A = {პაციენტს აქვს X 1 ავად- მყოფობა}, A ={პაციენტს აქვს Y 2 ავადმყოფობა}. ამასთანავე, P( A1 ) P( A2 ) 0. 5 . გარდა ამი- სა, P( B | A1 ) 30/100 0.3 და P( B | A2 ) 20/100 0. 2 ამიტომ ბაიესის ფორმულა გვაძ- ლევს: 3 P( B) P( A ) P( B | P( A i1 i A i 1 ) 0.15 5 1 2 P( A1 ) P( B | A1 ) | B) P( A ) P( B | A ) P( A ) P( B | A 0.08 3 10 0.15 ) 0.25 1 1 1 2 2 0.6 ,

29 P( A P( A2 ) P( B | A2 ) | B) P( A ) P( B | A ) P( A ) P( B | A 0.4 . ვინაიდან P A | B) P( A | ) , ამიტომ X ავადმყოფობა უფრო ალბათურია. მაგალითი 9. კლუბის წევრებმა უნდა აირჩიონ კლუბის პრეზიდენტი. ალბათობა იმისა, რომ არჩეული იქნება ბექა, ნიკა ან ლუკა, შესაბამისად არის 0.3, 0.5 და 0.2. თუ აირჩევენ ბექას, ნი- კას ან ლუკას, მაშინ ალბათობა იმისა, რომ გაიზრდება კლუბის საწევრო გადასახადი, შესაბა- მისად არის 0.8, 0.1 და 0.4. ვიპოვოთ ალბათობა იმისა, რომ კლუბის პრეზიდენტად არჩეულ იქნა ლუკა, თუ ცნობილია, რომ საწევრო გადასახადი გაიზარდა. ამოხსნა. განვიხილოთ ხდომილებები: 0.1 ) 0.25 2 1 1 2 2 ( 1 2 B A1 , A2 , A3 B 1 2, 3 – კლუბის პრეზიდენტად არჩეულ იქნა ბექა, ნიკა, ლუკა; – საწევრო გადასახადი გაიზარდა. ცხადია, რომ B A , A A ხდომილებები ქმნის ხდომილებათა სრულ სისტემას და ბაიესის ფორმულის თანახმად, საძიებელი ალბა- თობა გამოითვლება ფორმულით P( A 3 | B) P( A3 ) P( B | A3 ) . P( A ) P( B | A ) P( A ) P( B | A ) P( A ) P( B | A ) 1 1 2 2 3 3 ამოცანის პირობიდან გამომდინარე, გვაქვს: P( A1 ) 0.3, P( A2 ) 0.5, P( A3 ) 0.2 ; P( B | A1 ) 0.8 , P( B | A2 ) 0. 1, P( B | A3 ) 0. 4 . ამიტომ მაგალითი 10. მოქალაქემ იპოვა სხვისი საკრედიტო ბარათი, რომლის კოდი ოთხციფრიანია. იპოვეთ ალბათობა იმისა, რომ მოქალაქეს ეყოფა ორი მცდელობა კოდის გამოსაცნობად (მეტ შესაძლებლობას ბანკომატი არ იძლევა). ამოხსნა. შემოვიღოთ ხდომილებები: A ( i 1, 2 ) – მოქალაქემ პირველად კოდი გამოიცნო i - ური მცდელობისას. მაშინ საძიებელი ხდომილება იქნება და და 0.2 0.4 0.08 P( A 3 | B) 0.3 0.8 0.5 0.1 0.2 0.4 0.24 0.05 0.08 . A A1 ( A1 A2 ) . ვინაიდან A1 A1 ხდომილებები არათავსებადია, მითუმეტეს არათავსებადი იქნება ხდომილებები A1 A 1 A 2 ნახმად გვაქვს: i . ამიტომ ხდომილებათა ჯამისა და ნამრავლის ალბათობების ფორმულების თა- 8 37

28<br />

1<br />

(1/ n)<br />

P(<br />

C | D)<br />

<br />

1<br />

(1/ n)<br />

p (1 1/<br />

n)<br />

1<br />

<br />

.<br />

1<br />

( n 1)<br />

p<br />

მაგალითი 7. მაღაზიაში შემოსული ტელევიზორების, შესაბამისად, 2, 5 და 3 ნაწილი დამზა-<br />

დებულია I, II და III ფირმის მიერ. საგარანტიო დროის განმავლობაში I, II და III ფირმის მიერ<br />

შემოტანილი ტელევიზორი მოითხოვს რემონტს, შესაბამისად, 15%, 8% და 6% შემთხვევებში.<br />

ვიპოვოთ ალბათობა იმისა, რომ მაღაზიის მიერ გაყიდული ტელევიზორი საგარანტიო დრო-<br />

ის განმავლობაში მოითხოვს რემონტს (ხდომილება B ).<br />

ამოხსნა. შემოვიღოთ ხდომილებათა სრული სისტემა: – გაყიდული ტელევიზორი დამზა-<br />

დებულია i -ური ფირმის მიერ ( i 1, 2, 3)<br />

. პირობის თანახმად, მაღაზიაში არსებული ტელე-<br />

ვიზორებიდან I, II და III ფირმის მიერ დამზადებულია შესაბამისად 2x<br />

, 5x<br />

და 3x<br />

ტელევი-<br />

ზორი. შესაბამისად, ალბათობის კლასიკური განმარტების თანახმად:<br />

P( A 1<br />

) 2x<br />

/10x<br />

1/5, P( A 2<br />

) 5x<br />

/10x<br />

1/<br />

2 , P( A 3<br />

) 3x<br />

/10x<br />

3/ 10 .<br />

A i<br />

გარდა ამისა, ამოცანის პირობის თანახმად, გვაქვს:<br />

P( B | A1 ) 15/100<br />

0.15 , P( B | A2 ) 8/100 0. 08 , P( B | A3 ) 6/100 0. 06 .<br />

საბოლოოდ, სრული ალბათობის ფორმულის თანახმად, ვღებულობთ:<br />

0.06 0.088 .<br />

მაგალითი 8. პაციენტის ნახვის შემდეგ ექიმს მიაჩნია, რომ თანაბრად შესაძლებელია ორი<br />

ავადმყოფობიდან ჰქონდეს ერთ-ერთი: X ან Y . დიაგნოზის დასაზუსტებლად, პაციენტს აგ-<br />

ზავნიან ანალიზზე, რომლის შედეგი X ავადმყოფობის დროს დადებით რეაქციას იძლევა 30%<br />

შემთხვევაში, ხოლო Y ავადმყოფობის დროს კი 20% შემთხვევაში. ანალიზმა მოგვცა დადები-<br />

თი რეაქცია (ხდომილება B ). რომელი ავადმყოფობაა უფრო ალბათური<br />

ამოხსნა. ხდომილებათა სრულ სისტემას ქმნის ხდომილებები: A = {პაციენტს აქვს X<br />

1<br />

ავად-<br />

მყოფობა}, A ={პაციენტს აქვს Y<br />

2<br />

ავადმყოფობა}. ამასთანავე, P( A1 ) P(<br />

A2<br />

) 0. 5 . გარდა ამი-<br />

სა, P( B | A1 ) 30/100 0.3 და P( B | A2 ) 20/100 0. 2 ამიტომ ბაიესის ფორმულა გვაძ-<br />

ლევს:<br />

3<br />

P(<br />

B)<br />

P(<br />

A ) P(<br />

B |<br />

P(<br />

A<br />

i1<br />

i<br />

A i<br />

1<br />

) 0.15 <br />

5<br />

1<br />

2<br />

P(<br />

A1<br />

) P(<br />

B | A1<br />

)<br />

| B)<br />

<br />

P(<br />

A ) P(<br />

B | A ) P(<br />

A ) P(<br />

B | A<br />

0.08 <br />

3<br />

10<br />

0.15<br />

<br />

) 0.25<br />

1<br />

<br />

1<br />

1<br />

2<br />

2<br />

0.6 ,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!