`aiv-infeqcia/Sidsi da adamianis uflebebi~

`aiv-infeqcia/Sidsi da adamianis uflebebi~ `aiv-infeqcia/Sidsi da adamianis uflebebi~

georgien.boell.net.de
from georgien.boell.net.de More from this publisher
29.11.2014 Views

TavianTi damokidebulebis gamo narkotikebze da daxmareba sWirdebaT. roca aseTi tipis dokumentze vlaparakob, es aris imis maCvenebeli, rom gaerTianebuli erebis organizacias Zalian bevri SeuZlia gaakeTos da daexmaros qveynebs, sazogadoebas, rom daZlion aseTi problemebi da maT Soris aiv-Sidsis epidemia. 2011 wlis ivnisi vaxsene _ epidemiis 30 wlis Tavze ganaxlda wevri qveynebis mier iseTi valdebulebebi, rogoric aris 2015 wlisTvis universaluri xelmisawvdomobis miRweva aiv-Sidsis servisebze. es TariRi emTxveva aTaswleulis gegmebis miRwevis TariRs. aseT sayovelTao dRes miTumetes aucilebelia, rom davZlioT finansuri siZneleebi. aris moaruli xmebi imis Sesaxeb, rom Zalian cnobili fondi, iseTi rogoricaa saqarTveloSi yvelaze didi donori, globaluri fondi, garkveuli finansuri siZneleebis gamo saqarTveloSi arsebul programebs Seamcirebs. saqarTvelo aris erT-erTi yvelaze warmatebuli ganmaxorcielebeli globaluri fondis mier dafinansebuli programebisa msoflioSi da aris is qveyana, romelmac Zalian gamarTuli sistema Camoayaliba, Tu rogor ebrZolos am daavadebas. amaSi didia damsaxureba Cveni pirveli ledis, qalbatoni sandra elisabed rulovsis. misi piradi damsaxurebaa is, rom ganviTarda saqarTveloSi zianis Semcirebis programebi, romelzec ukve gesaubreT. qveyanaSi, romelsac aseTi cudi sadamsjelo kanoni aqvs am adamianebis mimarT, es namdvilad mniSvnelovani momentia. bolos stigmaze minda SevaCero Tqveni yuradReba, romelic aris mTavari barieri CvenTvis yvelasTvis, rom universaluri xelmisawvdomoba iyos, rom yovelTvis SegveZlos sajaro sivrceSi am sakiTxebis Rirseulad gaSuqeba. ratom vambob `Rirseulad~ _ aris mTeli rigi faqtorebi, romlebic stigmas kvebavs. saqarTveloSi, romelic ar aris maRali prevalentobis qveyana, es infeqcia da daavadeba koncentrirebulia e.w. riskis jgufebSi. aq igulisxmebian is adamianebic, romlebic yidian seqss da esec aseve tabudadebuli Temaa saqarTveloSi. gadamwyveti mniSvneloba aqvs, ramdenad SevZlebT stigmis daZlevas. Tavadac mixdeba Tavis gakontroleba, rom Cemi ena odnavadac ar iyos siZulvilisken mimarTuli, imitom rom im pirobebSi aRvizardeT, sadac adamianis uflebebisa da Tavisuflebis pativiscema, samwuxarod, naklebad iyo saWiro. dRes msoflio masStabiT ikribebian adamianebi da aqciebs awyoben. unda gvqondes iseTi ganwyoba, rom es ar aris marto konkretul epidemiasTan da konkretul virusTan brZola, romelic damerwmuneT sakmaod veragia imisTvis, rom saxe icvalos da nair-nairi formiT gamovlindes. da es medicinisTvis kidev ufro didi problemaa, amitomac ar aris dRemde vaqcina am virusis sawinaaRmdegod SemuSavebuli. Cveni motivacia unda iyos, rom viyoT erTmaneTis mimarT pativiscemiT ganwyobilebi da ar CavTvaloT, rom es marto im adamianis problemaa, romelic ratomRac cudad iqceva da amitom dgas im safrTxis winaSe, rom erT mSvenier dRes aiv-infeqcia gadaedos. es rom ase ar aris, kacobrioba daavadebis istoriamac daarwmuna. safrTxisgan iseTi adamianic ki SeiZleba rom ar iyos dazRveuli, romelic skrupulozurad akontrolebs Tavis qcevebs, imitom rom SeiZleba jandacvis dawesebulebaSi raRac servisi dasWirdes da Tu es procedura xarisxian pirobebSi, yvela standartis dacviT ar Cautares, ver aicilebs riskebs. ase rom unda gaverTiandeT am keTili motiviT da ara erTmaneTis kritikisTvis, miT umetes ar unda vifiqroT, rom es sxvisi Wiria da Cven ar gvexeba. piriqiT unda gavzardoT Cvens TavSi Sinagani Tavisufleba imisTvis, rom adamianebi iyvnen Ria am sakiTxebis ganxilvisTvis. saqarTveloSi Znelia am Temebze laparaki. wlebis win, rogorc reproduqciuli janmrTelobis specialistma, kondomis gamoyenebaze leqcia wavikiTxe. erTi axalgazrda ymawvili 4

scenaze amovida, Tqveni axlos gacnoba mindao. imitom rom CaTvala, rom radgan kondomze vlaparakobdi, advilad xelmisawvdomi viqnebodi. minda bevri aseTi Sexvedra gaimarTos, sadac ufro momzadebuli sazogadoeba iqneba da Cemze ukeTesad SeZlebs am yvelafris gaSuqebas. SeZlebs iyos imdenad Zlieri da Tavisufali, rom absoluturad dazRveuli iyos siZulvilis enisganac, nebismieri diskriminaciisganac, imitom rom Tavisuflebamoklebuli gadawyvetilebebi kvebavs stigmas. didi madloba. gogi gvaxaria _ didi madloba. vicodi, rom dRes stigmaze visaubrebdiT da es mTavari Tema iqneboda. stigma, rogorc wesi, ucodinrobiT aris gamowveuli. axla albaT qalbaton ninos movusminoT, romelic gvetyvis, ra siaxleebia am infeqciasTan brZolis TvalsazrisiT. qalbatonma liam gviTxra, rom mniSvnelovani progresia am sferoSi miRweuli. nino badriZe _ Zalian didi madloba mowvevisaTvis. saubari minda daviwyo imiT, Tu ras aRvniSnavT pirvel dekembers. es dRe pirvelad 1988 wels aRiniSna. msoflio jandacvis ministrebis Sexvedraze aRiniSna, rom Sidsi iseTi daavadeba iyo, romelic Zalian did zarals ayenebda ara marto jandacvis, aramed ekonomikis sferosac da gadawyvites, rom erToblivad ebrZolaT am daavadebis winaaRmdeg. SidsTan brZolis saerTaSoriso dRed pirveli dekemberi SearCies. 1991 wlidan ki ukve yvelas gvikeTia wiTeli bafTebi, rac aris mxardaWera aiv-inficirebulTa mimarT. es imas niSnavs, rom gvesmis maTi, vzrunavT maTze, ganvicdiT maT mdgomareobas da vcdilobT mxarSi amovudgeT. yovel pirvel dekembers aqvs Tavisi devizi. wlevandeli devizi, romelic 2015 wlamde SenarCundeba, aris ,,daviyvanoT nulamde~. es imas niSnavs, rom unda SevecadoT, 2015 wlisTvis aRar iyos aiv-infeqciis SemTxvevebi. yvela qveyana unda Seecados iseTi RonisZiebebis gatareba, rom 2015 wlisTvis aiv-infeqciis axali SemTxveva aRar iyos da aRar iyos stigmatizacia da diskriminacia aivinficirebulebis mimarT. es Zalian seriozuli Canafiqria, Tumca yvelani unda SevecadoT, rom mivaRwioT am mizans. dRes msoflioSi daaxloebiT 33 milioni adamiania aiv-inficirebuli. modiT, aqve ganvmartoT, rom aiv-inficirebuli ar niSnavs imas, rom adamians Sidsi aqvs. aiv-infeqcia aris adamianis mdgomareoba, rodesac mis organizmSi aris virusi. Sidsi aris aiv-virusiT wlebis Semdeg adamianis organizmSi gamowveuli mdgomareoba, rasac ukve daavadebis ganviTarebamde mivyavarT. amitom aivinficirebulis SidsiT daavadebulTan gaTanabreba da mis sinonimad gamoyeneba arasworia. saqarTveloSi pirveli SemTxveva 1989 wels daregistrirda. iqidan moyolebuli dRemde 3080 adamiania daregistrirebuli, rogorc aiv-inficirebuli. maTgan daaxloebiT 700-mde adamiani gardaicvala, zogi am daavadebiT, zogic sxva, Tanmxlebi daavadebiT. saqarTveloSi inficirebulebis 3/4 mamakacia. rac Seexeba daavadebis ganviTarebas, stabiluri, magram mainc mzardi tendencia gvaqvs. nel-nela izrdeba axali SemTxvevebis raodenoba. jerjerobiT ver mivaRwieT imas, rom ar gaizardos axali SemTxvevebis raodenoba, vnaxoT mivaRwevT Tu ara amas 2015 wlisTvis. erTaderTi, rasac mivaRwieT, is aris, rom narkotikebis momxmareblebSi axali SemTxvevebis gavrceleba odnav Semcirda. Tumca amis mtkicebac Zalian Znelia. erT magaliTs moviyvan, rodesac aRricxva daviwyeT, 5-7 wlis win, Cveni inficirebulebis 78% narkotikebis ineqciuri momxmarebeli iyo. dReisTvis maTi raodenoba 56%-ia. amas SeiZleba ori mizezi hqondes, SesaZloa, TviTon 5

TavianTi <strong>da</strong>mokidebulebis gamo narkotikebze <strong>da</strong> <strong>da</strong>xmareba sWirdebaT. roca aseTi<br />

tipis dokumentze vlaparakob, es aris imis maCvenebeli, rom gaerTianebuli erebis<br />

organizacias Zalian bevri SeuZlia gaakeTos <strong>da</strong> <strong>da</strong>exmaros qveynebs, sazogadoebas,<br />

rom <strong>da</strong>Zlion aseTi problemebi <strong>da</strong> maT Soris aiv-<strong>Sidsi</strong>s epidemia.<br />

2011 wlis ivnisi vaxsene _ epidemiis 30 wlis Tavze ganaxl<strong>da</strong> wevri<br />

qveynebis mier iseTi valdebulebebi, rogoric aris 2015 wlisTvis universaluri<br />

xelmisawvdomobis miRweva aiv-<strong>Sidsi</strong>s servisebze. es TariRi emTxveva aTaswleulis<br />

gegmebis miRwevis TariRs. aseT sayovelTao dRes miTumetes aucilebelia, rom<br />

<strong>da</strong>vZlioT finansuri siZneleebi. aris moaruli xmebi imis Sesaxeb, rom Zalian<br />

cnobili fondi, iseTi rogoricaa saqarTveloSi yvelaze didi donori, globaluri<br />

fondi, garkveuli finansuri siZneleebis gamo saqarTveloSi arsebul programebs<br />

Seamcirebs. saqarTvelo aris erT-erTi yvelaze warmatebuli ganmaxorcielebeli<br />

globaluri fondis mier <strong>da</strong>finansebuli programebisa msoflioSi <strong>da</strong> aris is<br />

qveyana, romelmac Zalian gamarTuli sistema Camoayaliba, Tu rogor ebrZolos am<br />

<strong>da</strong>avadebas. amaSi didia <strong>da</strong>msaxureba Cveni pirveli ledis, qalbatoni sandra<br />

elisabed rulovsis. misi piradi <strong>da</strong>msaxurebaa is, rom ganviTar<strong>da</strong> saqarTveloSi<br />

zianis Semcirebis programebi, romelzec ukve gesaubreT. qveyanaSi, romelsac aseTi<br />

cudi sa<strong>da</strong>msjelo kanoni aqvs am a<strong>da</strong>mianebis mimarT, es namdvilad mniSvnelovani<br />

momentia.<br />

bolos stigmaze min<strong>da</strong> SevaCero Tqveni yuradReba, romelic aris mTavari<br />

barieri CvenTvis yvelasTvis, rom universaluri xelmisawvdomoba iyos, rom<br />

yovelTvis SegveZlos sajaro sivrceSi am sakiTxebis Rirseulad gaSuqeba. ratom<br />

vambob `Rirseulad~ _ aris mTeli rigi faqtorebi, romlebic stigmas kvebavs.<br />

saqarTveloSi, romelic ar aris maRali prevalentobis qveyana, es <strong>infeqcia</strong> <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>avadeba koncentrirebulia e.w. riskis jgufebSi. aq igulisxmebian is a<strong>da</strong>mianebic,<br />

romlebic yidian seqss <strong>da</strong> esec aseve tabu<strong>da</strong>debuli Temaa saqarTveloSi.<br />

ga<strong>da</strong>mwyveti mniSvneloba aqvs, ramdenad SevZlebT stigmis <strong>da</strong>Zlevas. Tava<strong>da</strong>c mixdeba<br />

Tavis gakontroleba, rom Cemi ena odnava<strong>da</strong>c ar iyos siZulvilisken mimarTuli,<br />

imitom rom im pirobebSi aRvizardeT, sa<strong>da</strong>c a<strong>da</strong>mianis uflebebisa <strong>da</strong> Tavisuflebis<br />

pativiscema, samwuxarod, naklebad iyo saWiro. dRes msoflio masStabiT ikribebian<br />

a<strong>da</strong>mianebi <strong>da</strong> aqciebs awyoben. un<strong>da</strong> gvqondes iseTi ganwyoba, rom es ar aris marto<br />

konkretul epidemiasTan <strong>da</strong> konkretul virusTan brZola, romelic <strong>da</strong>merwmuneT<br />

sakmaod veragia imisTvis, rom saxe icvalos <strong>da</strong> nair-nairi formiT gamovlindes. <strong>da</strong><br />

es medicinisTvis kidev ufro didi problemaa, amitomac ar aris dRemde vaqcina am<br />

virusis sawinaaRmdegod SemuSavebuli. Cveni motivacia un<strong>da</strong> iyos, rom viyoT<br />

erTmaneTis mimarT pativiscemiT ganwyobilebi <strong>da</strong> ar CavTvaloT, rom es marto im<br />

a<strong>da</strong>mianis problemaa, romelic ratomRac cu<strong>da</strong>d iqceva <strong>da</strong> amitom dgas im safrTxis<br />

winaSe, rom erT mSvenier dRes aiv-<strong>infeqcia</strong> ga<strong>da</strong>edos. es rom ase ar aris,<br />

kacobrioba <strong>da</strong>avadebis istoriamac <strong>da</strong>arwmuna. safrTxisgan iseTi a<strong>da</strong>mianic ki<br />

SeiZleba rom ar iyos <strong>da</strong>zRveuli, romelic skrupulozurad akontrolebs Tavis<br />

qcevebs, imitom rom SeiZleba jan<strong>da</strong>cvis <strong>da</strong>wesebulebaSi raRac servisi <strong>da</strong>sWirdes<br />

<strong>da</strong> Tu es procedura xarisxian pirobebSi, yvela stan<strong>da</strong>rtis <strong>da</strong>cviT ar Cautares,<br />

ver aicilebs riskebs. ase rom un<strong>da</strong> gaverTiandeT am keTili motiviT <strong>da</strong> ara<br />

erTmaneTis kritikisTvis, miT umetes ar un<strong>da</strong> vifiqroT, rom es sxvisi Wiria <strong>da</strong><br />

Cven ar gvexeba. piriqiT un<strong>da</strong> gavzardoT Cvens TavSi Sinagani Tavisufleba<br />

imisTvis, rom a<strong>da</strong>mianebi iyvnen Ria am sakiTxebis ganxilvisTvis. saqarTveloSi<br />

Znelia am Temebze laparaki. wlebis win, rogorc reproduqciuli janmrTelobis<br />

specialistma, kondomis gamoyenebaze leqcia wavikiTxe. erTi axalgazr<strong>da</strong> ymawvili<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!