20.11.2014 Views

113zb. - Zestoa

113zb. - Zestoa

113zb. - Zestoa

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

danbolin<br />

ekuadortik<br />

dator berria ...<br />

2011ko urtarrila<br />

<strong>113zb</strong>.


2011rako dugun erronka nagusienetakoa bat<br />

web orria martxan jartzea da. Baina horretarako<br />

zure laguntza behar dugu.<br />

egin zaitez bazkide<br />

Bazkide egiten direnen artean, zozketa eder bat egingo dugu.<br />

Eta jadanik bazkide bazara eta beste bat lortzen laguntzen badiguzu,<br />

zu zeu ere zozketan sartuko zaitugu.<br />

deitu 943 147 123 telefonora edo idatzi danbolin@topagunea.com-era<br />

Urteko ekarpena 25€<br />

www.zestoaautoak.com


A T A R I K O A<br />

Ohikoa izaten da urte bat bukatzera doanean<br />

hurrengorako asmo berriak finkatzea. Eta<br />

egia aitortu behar bada, asmo onak laster<br />

bukatzen dira, edo ahaztu. Hala ere, esan<br />

behar da zenbait pertsonak asmo berriak betetzea<br />

lortzen dutela. Meritu galanta dute.<br />

Oraingoan, urte berriarekin asmo berriak<br />

finkatu dituen horietako bat izan da Danbolin,<br />

eta gure asmoa da urte osoan zehar gogor<br />

lan egitea. Soilik denborak esango digu<br />

lortuko ote dugun. Hori bai, denon laguntza<br />

beharko dugu: idazle, zuzentzaile, irakurle<br />

eta herritar guztiena. Herritarrek herriarentzat<br />

egiten duten aldizkari hau bizirik dago,<br />

eta, denon partaidetzarik gabe, ez zituen hamar<br />

urte beteko pasatu den urtean.<br />

Guztion partaidetza bultzatzen saiatu gara urte hauetan, baina, askotan, ez gara<br />

gai izan, eta auzoei tarte berezi bat eman nahi diegu aurtengoan. Auzoetako jendearekin<br />

harremanetan jarri gara, eta, atal berri batean, auzoek beren beharrak,<br />

kezkak edo gertakizunak kontatzeko lekua izango dute. Urteko lehenengoan, Iraeta<br />

eta bere Santa Ines jaien txanda izango da. Hurrengo hilabeteetan, auzo bakoitzak,<br />

txandan-txandan, bere istorioak kontatzeko aukera izango du. Beste nobedade<br />

bat Gaizka Kortadiren errezetak izango dira. Abenduan, errege-opila nola egiten<br />

den ikasi genuen, baina hemendik aurrera, hilero erakutsiko dizkigu hainbat<br />

errezeta. Batzuetan, errazak; beste batzuetan, lan gehiago ematen dutenak; baina,<br />

betiere, etxean edonork egiteko modukoak. Ziur urtean zehar ezusteko bat baino<br />

gehiago emango digula Gaizkak. Zain egongo gara.<br />

Berrikuntzekin jarraituz, hemendik aurrera, efemerideek ere bere lekua izango<br />

dute Danbolinen. Batzuetan, kontu txikiak agertuko dira, eta beste batzuetan, berriz,<br />

gertaera garrantzitsua denean, modu luzeagoan azalduta. Gure iragana ezagutzea<br />

beharrezkoa eta interesgarria baita. Azkenik, Danbolinek euskal kulturaren<br />

alde lan egiteko konpromisoa hartu zuen bere sorreran, eta, oraingoan, herritarrei<br />

laguntza eskatu die. Ale bakoitzean, zestoar batek azkenaldian irakurri<br />

duen liburu baten inguruan bere iritzia emateko eskatuko diogu. Normalean liburuak<br />

azalduko dira, baina ez dizkiogu ateak itxiko euskal kulturaren edozein ekitaldi<br />

edo ekintzari, eta ezin dugu baztertu hurrengo aldizkarietan pelikula edo<br />

antzerki bati buruzko kritika bat azaltzea.<br />

Ikus dezakezue urte berriarekin batera hainbat aldaketa egin ditugula Danbolinen.<br />

Berrikuntzak egiten direnean zalantzak sortzea normala da, eta Danbolinen<br />

ere dudak sortzen dira; horregatik, zuen iritzia jakin nahiko genuke. Herri bizia<br />

garen neurrian, denon iritziak eta aholkuak ongi etorriak izango baitira. Gauza<br />

gehiago aldatzea komeni dela uste baduzue, lasai esan, eta Danbolineko bileretan<br />

iradokizun guztiak aztertuko ditugu. Hala ere, esan beharra dago ale honetan<br />

ikusiko dituzuen berrikuntzak ez direla aurten izango diren azkenak. Hori, ordea,<br />

beste kontu bat da, eta unea iristen denean izango duzue horien berri.<br />

Urko canseco<br />

d a n b o l i n EK EZ DU BERE GAIN HARTZEN ALDIZKARIAN ADIERAZITAKO ESANEN ETA IRITZIEN ERANTZUKIZUNA<br />

34 6 10 12 15 16 19<br />

I N K E S T A<br />

E N B I D O A K<br />

E K U A D O R T I K D A T O R<br />

B E R R I A<br />

DANBOLIN ZULO<br />

B I IZENEKO HERRITARRAK<br />

A U Z O A K<br />

KORTADIREN PLATERETIK<br />

A G E N D A<br />

diruz lagundutakoa<br />

argitaratzailea: Danbolin Zulo elkartea. Kultur Etxea. Axun Arrazola plaza 1, 20740 <strong>Zestoa</strong> (Gipuzkoa)<br />

Telefonoa: 943 147 123<br />

h.el.: danbolin@topagunea.com<br />

danbolin:<br />

Jone Bergara, Urko Canseco, Janire Diaz, Margari Eizagirre, Naiara Exposito, Joxeba Larrañaga eta Nerea Odriozola<br />

kolaboratzaile/zuzentzaile taldea:<br />

Lierni Arrieta, Jon Artano, Fernando Arzallus, Onintza Irureta , Mireia Orbegozo eta Nora Palmitano<br />

diseinua eta maketazioa: Eneko Aristi<br />

inprimategia: Gertu (Oñati). lege gordailua: SS-1108/2000 ISSN: 1576-9429


enbidoa I.<br />

JUAN MARI 23 – KONTXI 20<br />

bota diak Netzer! Datorren urteko Euskal Selekzioaren partida<br />

ikusiko ote dudan? Ba, estatu espainiarraren eskuetan utziz gero,<br />

Earra<br />

ziur ezetz! Halere, oraindik urte oso bat zagok aurretik, eta nork<br />

zekik. Ondo dakianez, eta betiere estatu espainiarraren legearen arabera, nik<br />

(eta beste askok) kalean egon behar nikek, baina hori gerta ez zedin lege berri<br />

bat asmatu ziaten. Badituk lau urte lege hori Auzitegi Konstituzionalean<br />

errekurrituta dagoela, baina erantzuteko eperik ez diatenez, Espainian zehar<br />

sakabanaturik jarraitzen diagu.<br />

Euskal Herrian bizi diagun gatazka konpontzeko<br />

asmoarekin Ezker Abertzalea egiten ari den<br />

urratsak garrantzitsuak dituk. Hori bai, argi izan<br />

behar diagu prozesu hori Ezker Abertzaleak<br />

bultzatzen duela eta Estatuarekin ez dagoela<br />

ezer hitzarturik; beraz, jende guztiaren inplikazioa<br />

behar dik prozesuak. Estatuak ez ziok ezer<br />

emango Euskal Herriari, eta behingoz gure herriari<br />

zor zaizkion eskubide zibil eta politikoak<br />

errespetatu ditzan lan egin beharra zagok. Prozesu<br />

honetan, inor ez zagok sobran, alderdi politikoek,<br />

eragile sozialek eta herritar uholdeak<br />

bat eginez gero, agian datorren urteko partida<br />

nazio izaerarekin izango duk, eta, partida ikustera<br />

joan aurretik, 23 urte ondoren oraindik ikusi<br />

ezin dudan Kontxirekin trago bat hartuko<br />

diat Erdikalean.<br />

Nola bizi den heure <strong>Zestoa</strong>ra 20 urtez joan<br />

ezin hori?<br />

Juan Mari Igarataundi<br />

Leongo espetxetik<br />

Zer iruditzen zaizu<br />

tabakoaren inguruko<br />

lege berri hau?<br />

Beno, ez nago<br />

guztiz ados,<br />

eskertzen da<br />

gaur egunean<br />

tabernetan kerik<br />

ez egotea eta<br />

etxera joandakoak<br />

arropek<br />

eta usainik ez<br />

edukitzea baina<br />

beno, gustatzen<br />

zaigu baita ere<br />

tabernetan edo<br />

jatetxe baten<br />

gaudenean afal<br />

ondoren erretzea<br />

eta alde<br />

horretatik pena<br />

pixka bat ematen<br />

dit.<br />

Iñigo Ruiz<br />

30 urte<br />

Oso ondo<br />

iruditzen zait,<br />

orain behintzat<br />

taberna barrura<br />

sartzen zarenean<br />

arnasa hartu daiteke<br />

eta pila bat<br />

nabaritzen da<br />

anbientea garbia<br />

dela. Aparte,<br />

arropan usainik<br />

ez da ematen<br />

dagoen giro garbiagatik.<br />

Ni neu<br />

ez naiz erretzailea<br />

eta pila bat<br />

eskertzen det.<br />

Arantxa Zigaran<br />

59 urte


5<br />

Ez zait ondo<br />

iruditzen. Uste<br />

dut herrian beharko<br />

lukela lokal<br />

edo lekuren<br />

bat jendeak erre<br />

ahal izateko.<br />

Joseba Unanue<br />

55 urte<br />

Iruditzen<br />

zait arau gehiegi<br />

jartzen direla gizarte<br />

honetan<br />

eta norbera heldua<br />

den neurrian<br />

gai izan behar<br />

duela bere kabuz<br />

erabakitzeko, debeku<br />

gogorregia<br />

iruditzen zait.<br />

Jon Artano<br />

32 urte<br />

Ba ondo, nik<br />

ez det erretzen<br />

eta orduan ba<br />

asko nabaritzen<br />

da, tabernetan<br />

giro garbiagoa<br />

dago. Baita<br />

umeekin egoteko<br />

ere eta… Denentzat<br />

hobeto.<br />

Eba Jauregi<br />

46 urte<br />

Ba iruditzen<br />

zait taberna pila<br />

batek itxi beharra<br />

izango duela,<br />

askozaz ere bezero<br />

gutxiago<br />

dabil eta segun<br />

eta ze asteburutan<br />

aldea nabarmena<br />

da, egundoko<br />

aldea izaten<br />

da.<br />

Maite Elustondo<br />

21 urte<br />

A2011KO URTARRILAREN 2A, ZESTOAN<br />

URTENGO<br />

urtea benetan modu onean hasi dugu: lokal publikoetan kerik gabe.<br />

Gertakizun garrantzitsu horren lehenengo egunaz gozatzeko, tabernara joan gara kafesne<br />

bat hartzera. Atean esekita zegoen kartelak barruan ezin dela erre ohartarazi digu. Sartu<br />

orduko agurtu gaituzten guztiek bi haurrekin gentozela ikusita, erreakzio bera izan dute:<br />

zer, txikiekin, kerik ez dagoela eta probetxua ateratzera? Bai horixe! Gure erantzuna.<br />

Gaur beste gairik ez zegoen: batak Bilboko lagun batekin hitz egin duela telefonoz, eta horrek<br />

esan diola taberna guztiak umez beterik zeudela. Beste batek orain tabernetara joan<br />

beharko dugula aire garbia arnastera, kanpoko kutsadura dela eta. Tabernariak, berriz,<br />

hainbeste urte ke artean eman ondoren, aurten, Akoako biran lehenengo postua aterako<br />

duela.<br />

Erretzaileek ere bazuten zer esanik. Batek Bainuetxetik buelta eman behar izan du Fariasa<br />

erretzen zuen bitartean (ea nor den taberna kanpoan bakar-bakarrik negu hotzean puru<br />

osoa erreko duen ausarta!). Hobe huke kafe kremara pasako bahintz! Esan dio lagunak.<br />

Despistatuta zigarro bat piztu duenik ere izan da, eta jendearen builen ondorioz barkamena<br />

eskatu behar izan du, ez dela konturatu esanez.<br />

Haurra nintzenean, nire lagunen guraso erretzaileek etxean edo autoan erretzen zuten seme-alabak<br />

bertan zirela. Edonon erretzen zen: dendetan, garraio publikoetan, zinema aretoetan….<br />

Unibertsitatean, azterketa egiten genuen bitartean, erretzen uzten ziguten.<br />

Atzo bertan, jatetxe batean afaltzen ari ginen bitartean, aldameneko mahaian zigarro bat<br />

erretzen ari zen emakumeak isurtzen zuen kea aurpegira etortzen zitzaidan.<br />

Hemendik hamabost urtera gure seme-alabek, lagunekin tabernan daudenean, elkarri esango<br />

diete: eta lehen hemen erre egiten zela?<br />

E<br />

nbido 2.<br />

Mertxe Uribetxeberria


ekuadortik<br />

dator berria<br />

Dagoeneko hiru hilabete pasatu<br />

dira, irailaren 27an Ekuadorrerako<br />

bidaia hasi nuenetik.<br />

Urduritasuna, beldurra… nituen<br />

nirekin, baina, era berean, gogoa<br />

eta ilusioa. Nire lekutik<br />

hainbeste urruntzen nintzen lehen<br />

aldia zen, eta eremu ezezagunak<br />

dastatzeko prest nengoen<br />

(edo… bueltatzeko txartelik<br />

gabeko bidaia bat egiteko). Sentimendu<br />

nahasiekin utzi nituen<br />

maite ditudanak, gaur nire beste<br />

familia dena ezagutzeko. Nola<br />

liteke milaka kilometrora<br />

teknologia berrien bidez (Skype)<br />

bi bider baino ez hitz egindakoekin<br />

eta haiei buruzko<br />

kontu gutxi batzuk entzunda<br />

topo egin eta lehen unetik hain<br />

gertuko sentitzea? Nire egonaldia<br />

hutsunerik gabe igaro ahal<br />

izan dut, neurri handi batean<br />

Fatima eskolakoei esker.<br />

Ikasturte potentea izan zen udara aurrekoa: Haur Hezkuntzako ikasketak<br />

egin nituen Eskoriatzan, eta, Lehen Hezkuntzako titulazioari esker, lana<br />

Azpeitiko Iraurgin (ikasle ez ezik, irakasle ere aritu naiz han). Ordulariaren<br />

menpe ibili nintzen, eta, biak ondo eta gustura bukatu ostean, berriro ere<br />

ordularira jo nahi izan nuen; zazpi orduz atzeratu, eta denbora batean horrela<br />

uzteko itsasoaren beste aldean. Ez nuen zoriz aukeratu Ekuadorrera<br />

etortzea. Aldaketarako gogoa nuela eta, lagun batek animatu ninduen; izan<br />

ere, berak, nire adina zuenean, senargaiarekin egin zuen honainoko bidea,<br />

eta hemen igaro zituen ondorengo zazpi urteak. Oraindik ere berekin dituzte<br />

oroitzapen guztiak, eta, orain, askoz hobeto ulertzen dut haien istorioen<br />

irrika. Haien bitartez jarri nintzen harremanetan Fatima eskolakoekin,<br />

eta, proposamena entzun eta berehala egin zidaten gonbita: nahi bezain<br />

laster joan nintzatekeela esan zidaten. Gehiegi pentsatzen hasi baino<br />

lehen, hegaldiak begiratzen hasi nintzen; data perfektuarekin jo ostean, eta<br />

udara, herriko festak eta hainbat eta hainbat agur festaren ondoren, bihotza<br />

beteta zapaldu nuen hurrengo hilabetetan nire bizilekua izan behar<br />

zuen Los Rios probintziako Quevedo hiria.<br />

Quevedora etorri berritan, egun batzuk izan nituen lekura egokitzeko<br />

eta eskola eta eskolakoak ezagutzeko. Zuzendariarekin hitz egin ondoren,<br />

eskolako txikienekin (1. OHO, gure HH5) lan egingo nuela adostu genuen.<br />

Beraz, adin horretan dauden irakasle eta laguntzailearekin jardun naiz elkarlanean,<br />

asteroko programazioan parte hartuz, ikasgelako dinamika<br />

errazten lagunduz, materiala prestatuz eta beharrezkoa zen guztian nire laguntza<br />

eskaintzen saiatuz. Horretara etorri nintzen, eta horretan saiatu<br />

naiz. Adin horretako 99 ikaslerekin partekatzeko aukera izan dut, beraz,<br />

eta esperientzia zoragarria, gurearen oso bestelakoa den kulturan hezi di-


7<br />

...<br />

ren haur hauekin izan dudan elkartrukea. Haurrak<br />

hain dira benetakoak… Ederra beren gardentasuna!<br />

Ikustekoak ziren haien harridura<br />

aurpegiak lehen aldiz ikasgeletara sartu nintzenean;<br />

ederra hitzen erabilera desberdina delaeta<br />

alde batetik eta bestetik egin ditugun egokitzapenak,<br />

haiek beren hizkera argitzeko eta<br />

nik nirea; interesgarria beren jakin-mina, herrialde<br />

ezezagunarekiko jakin nahi dituzten<br />

hainbeste gauzengatik egindako galderak, nik<br />

gustura argitu dizkiedanak… Kuriosoa izan da<br />

hizkuntzarekiko interesa (ikasleek eta irakasleek<br />

erakutsi didate), eta interes horren bueltan<br />

euskaraz ikasi dutena: euskal otoitz batzuk,<br />

kantaren bat eta, Gabonetan, hain gurea den<br />

Din dan don gabon-kanta!!<br />

Oraindik oilo ipurdia jartzen zait Gabon aurreko<br />

egun batean eskolako atarian gertatu zena<br />

gogoratzean. Ikasle guztiak atarian zeuden,<br />

eta ni eskolako balkoian nintzen, hilabete baterako<br />

joan aurretik eskakeatu ezin izan nuen<br />

agur komunitarioa eskaintzen zidaten bitartean.<br />

Kostata, baina hitz egin izan nuen, eta,<br />

EKUADORREKO GUNE DESBERDINETAN BANATUAK DAUDEN<br />

IMSEKO KIDE BATZUEK EZAGUTZEKO AUKERA IZAN NUEN<br />

erantzun gisa, txaloak, nire izenaren oihuak eta opari ezin hobea:<br />

lehenengo mailakoen ahotsak, Din dan don abesten. Zoragarria<br />

txikitxo horiekin bizitakoa denbora honetan, eta zer esanik<br />

ez lankideekin trukatu dudan guztia; lantalde bikaina da,<br />

eta oso-oso gustura sentitu naiz haien artean, haiengandik<br />

hainbeste ikasiz eta nire jakintza xumea haiekin partekatuz.<br />

Gauza batzuetan, gure sistema aurretik ikusten badut ere,<br />

beste askotan, eta ezin garrantzitsuagoak diren alderdietan gainera<br />

(jarrera, lanerako borondatea, gogoa…), atzeratuta sentitzen<br />

naiz. Hemen, horretaz guztiaz blaitu naute, eta hori ez lehortzen<br />

saiatu nahi nuke. Neure esku dago, ezta?<br />

Horretaz guztiaz gain, eskola orduez kanpo, hainbat ekintza<br />

egiten dituzte. Ez dira guztiz “eskolaz kanpokoak”; izan ere, hiru<br />

misiolariren ardurapean dagoen eskola erlijioso bat denez,<br />

ondoko elizarekin hitzartuak dituzte hainbat jarduera, eskola<br />

orduez kanpo. Fatima eskolakoak komunitate oso batua osatzen<br />

dute, eta beren elkarlana benetan miresgarria da; kristau<br />

gisa aldarrikatzen diren balioak irakasteaz gain, praktikatu ere<br />

egiten dituzte. Iritsi nintzen lehen unetik, asko harritu ninduen<br />

beren esperientzia erlijiosoak eta hain zabalduak dauden (baina<br />

nekez jarraitzen zaien) balio horiek zer presentzia duten beren<br />

egunerokotasunean.<br />

···


···<br />

OSASUNA<br />

LANKIDEAK<br />

Lankideei dagokionez, lehen mailakoekin partekatu dut<br />

gehien bai lana, bai aisialdia. Nire lana hiru ikasgelatan egin<br />

dut, egunero gela batean parte hartuz. Haurren eskola orduez<br />

gain, arratsalde askotan bildu izan gara: materiala prestatu, asteko<br />

programazioa egin eta euskaldunok —edo europarrak, hobeto<br />

esanda— arratsalde batean egingo genukeen lana hirutan<br />

egiteko. Eta baieztapen horrek zerbait negatiboa aipatzen ari<br />

naizela ematen badu ere, oso bestelakoa da pentsatzen dudana.<br />

Lana egiteko modua estresetik asko urruntzen da, gurean ez<br />

bezala, eta presarik gabe, orduak sartuz, tartean hitz eginez<br />

(kontu bat, bestea), dei bat, zerbait janez… Beti amaitu izan<br />

dugu egiteko guztia. Miresgarria eta jarraitzekoa benetan.<br />

Osasunaren inguruan haiekin izandako<br />

hainbat hizketaldi gogoratu ditut; izan ere, hemen,<br />

behatzeko minarentzako ere ezagutzen<br />

dute pastillarik. Dena konpondua dute kalean<br />

hamar metrotik behin farmazia bat edukita.<br />

Benetan harrigarria da zer erraz jotzen duten<br />

medikaziora eta zer gutxi sinesten duten gorputzaren<br />

sendatzeko ahalmenean. Egia da, ordea,<br />

herrialde bakoitzeko egoerak gauza batengatik<br />

edo bestearengatik pentsatzera bultzatzen<br />

duela eta, bizi maila pobrea duten<br />

honetan, beste kezka batzuk dituzte medikamentuek<br />

gorputza alfertzen duten ala ez pentsatzearekin<br />

zerikusirik ez dutenak; pastilla bat<br />

hartzea askoz errazagoa da (egia esan, gurean<br />

ere asko gertatzen da hori, oraintxe irakurtzen<br />

ari diren hainbatek pentsatuko duten bezala…).<br />

MISIOLARIAK<br />

Misiolariak aipatu ditut lehen. Haiekin bizi<br />

naiz Fatima eskolan, eta asko daukat haiei eskertzeko;<br />

lehenik eta behin, ni hemen egotea<br />

posible egin dutelako eta, horretaz gain, haiengandik<br />

ikasi dudan eta ikasten ari naizen guztiagatik.<br />

Haiekin, lana, elkarbizitza eta aisialdia<br />

partekatu ditut.<br />

Fatima eskolak 60 urte beteak ditu dagoeneko.<br />

1950. urtean, Espainiako Emakume Misiolarien<br />

Institutu Sekularrean (Instituto de Misioneras<br />

Seculares) nesken eskola baten eskaera<br />

egin, eta misiolari euskaldun batzuek zapaldu


zuten hiria, Quevedo ondoko auzo batean<br />

eraikitzeko. Handik bost urtera, egun Quevedon<br />

zutik dirauen honek tinko jarraitzen dio<br />

balore kristauen pean ikasleei kalitatezko hezkuntza<br />

eskaintzeari, eta hezkuntza saiakera<br />

horretan beren lema ere badute: “Por una educación<br />

integral generadora de mujeres felices”.<br />

Nesken eskola da, eta irakasleen artean gizonezkorik<br />

izan badute ere hainbat urtean, egun,<br />

guztiak emakumeak dira.<br />

9<br />

JAKIAK<br />

Jateko modua ere guztiz bestelakoa da. Fruta<br />

eta barazki aldaera ugari, eta mila motatako<br />

platanoa errege. Txerria ere formatu guztietan<br />

(izan ere, halako borondatetsua da bera). Nik<br />

ez dut haragirik jaten, eta gainontzekoarekin<br />

ikaragarri gozatu dut. Jatea plazer bat dela deritzot,<br />

eta gustura aritu naiz jaki berriak dastatzen:<br />

“humita” goxo horiek, “bolon de verde”,<br />

“yuca”, “chifles”, “patacones”. Ez dut Euskal<br />

Herriko ezeren falta nabaritu hemen, ezta eguneroko<br />

ogiarena ere. Aipatu beharra daukat<br />

etxean sukaldari bikaina dugula.<br />

FAMILIA URRUN, BIHOTZA GERTU<br />

Esperientzia berri horien guztien artean, familiarengandik<br />

urruntzea izan da esanguratsuenetako<br />

bat, hain bereziak diren Gabon festa<br />

hauetan, eta, hori gutxi balitz, baita nire urtebetetzean<br />

ere; izan ere, 24 urterekin<br />

zeharkatu nuen itsasoa Hegoamerikara, eta 25<br />

urterekin bueltatuko naiz Euskal Herrira. Lehen<br />

aldia, batetik, hainbeste denborarako<br />

urruntzen naizela eta, bestetik, distantzian<br />

hainbeste urrutiratzen naizela. Nire harridurarako,<br />

uste nuena baino errazagoa izan da; hain<br />

etxekoa naizen aldetik, hemen deitzen dioten<br />

“mamitis” gaixoaldi ugari izango nituela uste<br />

bainuen. Egia da ez dudala ez familia, ezta lagunak<br />

ere, une bakar batean ere ahaztu, baina<br />

inondik inora ere ez tristuraz. Nirekin bidaiatu<br />

zuten oroitzapenek, logelan ditudan argazki<br />

guztiek, egutegi berezi batek, opariek eta etorri<br />

naizenetik jasotzen ari naizen horko berotasun<br />

zibernetikoak indarra eman didate hemengo<br />

egonaldiarekin jarraitzeko. Horrela, Gabonetan<br />

turroia bezala etxera bueltatu beharrean,<br />

Argentina bisitatu dut, herrialdean hiru hilabeteko<br />

baimena baino ez nuela-eta muga zeharkatu<br />

beharraren aitzakia ezin hobeagoaren ondorioz.<br />

Han zeuden lagun batzuen gonbita<br />

onartu, eta hilabete ezin hobea pasatu dut Rio<br />

Negro probintzian, paradisua diruditen txokoetan.<br />

Buenos Aires ezagutzea zintzilik gelditu<br />

IBAI ETA ERREKAZ BETERIKO PROBINTZIA DELAKO DEITZEN D A LO S RIOS<br />

zait; izan ere, egun bakar bat igaro nuen han, baina Las Grutas<br />

eta San Antonioko naturaren mirariez, ateak ireki dizkidaten<br />

familia ederraren konpainiaz, udarako umoreaz, jendeaz, giro<br />

ederraz, parrilla usainaz… eta biziak eman dituen hainbat ezustekoz<br />

gozatu dut.<br />

Orain, Quevedon nago berriz, eta duela gutxi jakin dut noiz<br />

izango den Euskal Herrirako buelta. Gure amaren bisita desiratua<br />

jasoko dut hilaren 21ean, hemen hain zoriontsu ikusi nauen<br />

honetan, badaezpada, nire bila baitator. Egia esan, ezingo nioke<br />

bukaera hoberik eman nire Ekuadorreko egonaldiari. Herrialde<br />

honetan bizitako esperientzia zoragarri honen ostean, amarekin<br />

etxera bueltatzea jaso nezakeen urtetako oparirik ederrena da<br />

dudarik gabe! Hemendik aurrera, adrenalinaz beteriko egunak<br />

datoz, amarekin hasi eta ia egunero pantailaren beste aldean<br />

ikusi ditudan ahizpekin, koinatuekin eta ilobatxoekin jarraitzeko,<br />

eta, noski, hor zain zaudeten lagun horiekin osatuko dut<br />

topaketen gozamen hau. Laster naiz denokin!<br />

Naiara Exposito Alberdi<br />

AZALEKO ARGAZKIA:<br />

MITAD DEL MUNDO.<br />

HERRIALDEARI IZENA EMATEN DION<br />

BEREZITASUN PUNTUA, HANKAK<br />

HEMISFERIO BANATAN BANATUAK.


Abenduak 23<br />

Benantxio Larrarteren bertsoen bilduma<br />

osatu da<br />

Abenduak 24<br />

Presoen aldeko taldea gabon kantuan<br />

Abenduak 24<br />

Jaiotza biziarekin ateratzen den taldea ere bai<br />

Abenduak 28<br />

Puzgarriak txikienen gozamenerako<br />

kiroldegian<br />

Z/Soroperia. Urruti samar gelditu zaizkigu baina argazkitxo bat edo<br />

beste sartu nahi izan dugu oroitzapenak pixka bat astintzeko.<br />

Idiakaitzen dianarekin hasi zen eguna, barazki eta fruta mordoska postuetan<br />

urtero bezala. Hauez gain, ezti, gazta eta sagardo lehiaketak, trikitixa<br />

eta taloak.<br />

Eguerdia aurrera zioan neurrian babak plo plo plo eltzeetan. Arratsaldean,<br />

mahaitik jendea altxatzen<br />

hasteko orduan Laranjadi<br />

txarangaren atzetik herritar<br />

uholdea kiroldegira.<br />

Giro polita herri kiroletan;<br />

harri jasotzen: Gotxarri,<br />

Mixpita eta Mikelak eman<br />

zuten erakustaldia eta<br />

trontzan Akoako Garikoitz<br />

Lopetegi eta Joseba<br />

Eizagirre <strong>Zestoa</strong>ko Joseba<br />

Odriozola eta Mikelaren<br />

aurka. Akoarrak nagusi.<br />

Ondoren pilota partidua.<br />

Eta eguna bukatzeko musika<br />

emanaldia arkupetan.<br />

Datorren urtean<br />

gehiago!<br />

Abenduak 31<br />

2010eko azken ostirala, elkarretaratzea Etxeratek deituta


k<br />

ELIZ ATARIAN<br />

AUTOZ PASATZEAN PARIS DAKARREAN<br />

ZOAZELA DIRUDI. LOTSAGARRIA DA GURE<br />

HERRIKO ONDARE ARTISTIKOA EGOERA<br />

HORRETAN EDUKITZEA. EA TXUKUN-TXUKUN<br />

ZAHARBERRITZEN DUTEN HARRI BIRIBILEZKO LUR ZAHARRA.<br />

ale/bale<br />

KALE. ARROAGOIKO<br />

KALE. URTARRILAK 15-16<br />

ASTEBURUAN HAINBAT ZUHAITZ AIZKORAZ<br />

XELEBRE MOZTUTA AGERTU ZIREN.<br />

FESTETAN BURUGABE BATZUK LORONTZIAK<br />

HANKAZ GORA BOTA ETA ZUHAIXKAK BI<br />

ESKUREKIN HELDU ETA TIRAKA BERE<br />

LURRETIK ATERATZEA INDAR DEMOSTRAZIO ULERTEZINA<br />

BADA, AIZKORARENA EZ DA GUTXIAGO. NON DAUKAGU<br />

BURUA?<br />

danbolin<br />

zulo<br />

11<br />

Urtarrilak 15<br />

Wadna taldekoak Saharara bidaltzeko janari bilketan<br />

Urtarrilak 20<br />

TSko langileak bilduran, 30 kidek kaleratuak<br />

izango direla esaten zuen gutuna jaso ondoren<br />

Urtarrilak 20<br />

San Sebastian danborrada egin zuten<br />

Arroabeko haurrek<br />

Opariak.<br />

Abenduaren<br />

24an Olentzero<br />

etorri zen eta<br />

urtarrilaren<br />

5ean berriz hiru<br />

erregeak. Umeen<br />

gozamen,<br />

urduritasun eta<br />

emoziotarako<br />

nahikoa aukera.<br />

Urtarrilak 22<br />

Tortila prestaketa lanak Gaztelekuan<br />

Urtarrilak 23<br />

Elgoibarrera oinez Agiro mendi<br />

taldekoak


Ohitura batzuk ez omen dira sekula<br />

galtzen. <strong>Zestoa</strong>n, inguruko herrietan<br />

bezalaxe, ezizenak jartzeko joera<br />

belaunaldiz belaunaldi mantendu da.<br />

Goitizen sorta bat bildu dugu orri<br />

hauetan. Gutxi-gustuarekin geratu gara, ia<br />

denak kanpoan utzi behar izan baititugu,<br />

kabitzen ez direlako. Ea lehenengo<br />

kapitulu honek jarraipena duen. Zuen<br />

laguntza eskertuko genuke. Nahi izanez<br />

gero, bidali herritarren ezizenak goitizen<br />

horien zergatiarekin danbolinera.<br />

Baldintza bakarra ipiniko dugu: ez<br />

daitezela iraingarriak izan. Neskei<br />

jarritako ezizenek bikoitza balioko dute;<br />

izan ere, zenbat emakume ezizen daude<br />

gizonenekin konparatuz gero?<br />

plata/plati<br />

Bi<br />

izeneko<br />

herritar<br />

Zuk ez al daukazu<br />

Mikel eta Iñaki Odriozola<br />

Onintza irureta<br />

Lau Iturri elkarteko atarian futbolean ari ziren lagunak,<br />

askotan bezala. Arratsalde hartan, ezizenak<br />

asmatzen hastea okurritu zitzaien. Mikel<br />

Odriozola baldar xamar zebilen, nonbait, futbolean,<br />

eta Platano Irristakorra deitu zioten. Platanito<br />

Irristakorra izan zen ondoren; gero, Platanito;<br />

eta, azkenean, gaur egun kontserbatzen duen<br />

titulua eman zioten: Plata. Zortzi-bederatzi urte<br />

izango zituzten inspirazio handiko garai hartan.<br />

Orain, ia denek deitzen omen diote Plata; familiakoek<br />

eta neskak ez, eta lankideek ere ez, ez<br />

baitakite goitizena duela. Eskalada munduan<br />

ere Plata da. Ohitu egin da ezizenarekin, eta<br />

identifikatuta sentitzen dela esan digu. Anaiak<br />

bere goitizena heredatu duela esan diogu: “Nire<br />

kuadrillarekin ibiltzen hasi zen eta hura ere Plata<br />

zen. Etxera deitu eta ‘Plata hor al dago?’ galdetzen<br />

zuten... eta bi ginen...”. Horregatik da<br />

orain Plati”.<br />

Plati berari deitu diogu goitizenarekiko bere sentipenak<br />

azaltzeko aukera izan dezan: “Gaztetxeko<br />

garaian anaiaren kuadrillarekin hasi nintzen<br />

ibiltzen, eta bere kuadrillakoak hasi ziren niri<br />

Plati deitzen; bestela, bi ginen ezizen berarekin”.<br />

Horrela deitzea gustuko ote duen galdetu diogu:<br />

“Txikitatik daukat ezizena; aspaldi utzi nion Iñaki<br />

izateari”. Egia esan, bi ezizen ditu Iñakik, batzuk<br />

Plati deitzen baitiote eta beste batzuek, ohitura<br />

zaharragoei helduz, Plata.


Asier Iribar<br />

Prosineski jarri diogu ezizen moduan, baina goitizen bat baino gehiago dauzka. Ingurukoek<br />

esan digutenez, hasieran Olalde zen; gero, Prosineski; eta batzuek urtebetez Presi deitzea<br />

pentsatu dute. Olalde goitizena aitaren aldetik datorkio, baserri izenetik alegia. Dezente<br />

geroago, 20 urte inguru zituela, hasi zitzaizkion lagunak Prosineski deitzen. Kiroldegian,<br />

areto futbolean jokatzen zuten, eta baloia taldekideei pasatzea baino gehiago berak<br />

erabiltzea gustatzen zitzaion. Real Madrilen jokatzen zuen Prosine_ki kroaziar jokalariarekin<br />

akordatu ziren, nonbait, lagunak, eta halaxe, orduz geroztik, Prosineski da. Presi deitzearena<br />

oso berria da. <strong>Zestoa</strong>ko futbol elkarteko lehendakaria da orain, eta batzuen asmoa<br />

da lehendakari izango den denboran Presi deitzea.<br />

Esan dezagun goitizenez ondo osatuta dagoela Asier Iribar.<br />

rak<br />

goitizenik?<br />

prosineski<br />

31<br />

txonta<br />

Amaia Lopetegi<br />

Neska koskorrak zirela, lagun artean elkarri ezizenak jartzea pentsatu<br />

zuten. Bakoitzak animaliaren baten izena hartuko zuen.<br />

Amaia Lopetegiri txonta txoria tokatu zitzaion. Zergatik? Bada,<br />

“Hi tonta haiz!” eta horrelako esaerak botatzerakoan ohitura zeukalako<br />

“tonta”ren ordez “txonta” erabiltzeko. Halaxe, Txonta titulua<br />

eman zioten. Kontua da animalien izenak jartzeko burutazioa<br />

bere horretan geratu zela eta segitu zuen goitizen bakarra Amaiarena<br />

izan zela. Etxekoek Amaia deitzen diote, eta ezagutu berriek<br />

edo konfiantza handiegirik ez dutenek ere Amaia esaten diote.<br />

Gainerako guztiek, Txonta. Baten batek haren izen-abizenik ere<br />

ez daki. Anekdota hauxe kontatu digu berak: “Lantokian, erizainak<br />

telefonoa hartu zuen, eta ni justu orduantxe parean pasatu<br />

nintzen. Telefonoa aho paretik kendu, eta esan zidan: ‘Hi, Amaia<br />

Lopetegirengatik galdetzen diñate. Zein den Amaia Lopetegi?’, eta<br />

nik: ‘Ni!’”. Erizainak, nonbait, beti Txonta deitzen ziotela ikasi<br />

zuen, eta izenik jakin ez! Galdetu diogu zer irudituko ote litzaiokeen<br />

seme-alabetakoren bati ere hala deitzen hasiko balira: “Ba,<br />

egia esan, ez zionat bueltarik eman”. Bere amari galdetu dio hortaz:<br />

“Ama, izena pentsatzen hainbeste lan hartu, eta gero ni<br />

Txonta…”. Esan dezagun bere amak sorbaldak jasotzen dituela.<br />

Joxe Mari Gonzalez<br />

Aizarnako Benezi baserrikoa da, jatorriz, Joxe Mari. Kontua da Joxe Marik aspaldi hartu<br />

zuela Benexi ezizena, eta ez pentsa saltzeko daukanik. Hala deitzea inporta al dion galdetu<br />

diogu, eta honela esan digu: “Ez da ez zaidala gustatzen; kontrakoa: gustatu egiten zait!”.<br />

Familian bakarra da titulu hori daramana, seme-alabek ez dute heredatu. Anaiari Benezi<br />

Beltza esan ohi diote, baina Benexi, x-rekin, bakarra da. Benexi esanda mundu guztiak<br />

omen daki norengatik ari garen. Biak berriketan ari garela, taupa!, bota dit: “Eta zuk ba al<br />

dakizu nire izena zein den?” eta hau idatzi duenak: “Ba… abizena bai… Gonzalez… baina<br />

izena…”. Irribarrea ederra atera zaio.<br />

benexi<br />

···


···<br />

Aitor Bergara<br />

Ba omen zen Arroagoiko eskolako kide bat denei ezizenak jartzen ibiltzen zena. Aitor<br />

Bergara oso azkarra zen, nonbait, korrika, eta ikaskide horrek, hamar-hamaika urte<br />

zituztela, Aitorri Turbox deitzea pentsatu zuen. Berari bezala lagunei jarritako ezizen<br />

gehienak galdu dira, baina Bergarari etxekoek eta lantokiko zaharrenek baino ez<br />

diote deitzen Aitor; gainerakoentzat, Turbox da. Azpeitiko eskolara joandakoan, eratorpena<br />

izan zuen goitizenak: Turbina. Hasieran ez zion grazia handirik egin ezizenak, “ze<br />

gauza bat da abizenez deitzea edo izena pixka bat aldatzea, baina Turbox!”. Beste erremediorik<br />

ez, eta ohitu egin da. Amari ere ez omen zion halako ilusiorik egiten, “etxeko<br />

tinbrea jo, eta lagunek galdetzen zuten: ‘Turbox hor al dago?’ eta amak: ‘Hemen<br />

ez dago Turboxik!’”. Aitorren ustez, bere izena oso arrunta da, eta Aitor askok<br />

dute ezizena <strong>Zestoa</strong>n. Bere ezizenagatik aritu gara berriketan, baina aitortu<br />

digu berak ere lagun bati jarri ziola ezizena. Kuadrillakoa da Mikel Odriozola,<br />

Plata, eta haiekin ibiltzen hasi zen Iñaki anaia. “Bigarrenak ezin zuen<br />

Plata izan, eta beraz, Plati jarri nion, anaia txikia zen-eta”.<br />

turbox<br />

zakutarrak<br />

Zakutarrak<br />

Zaku Gorria, Zaku Zaharra, Zaku Gaztea. Joxe Mari, Ramon<br />

eta Roberto. Zaku Iraetako baserri bat da, eta Joxe Mari<br />

zenari, itzaina bera, hasi ziren deitzen Zaku Gorria.<br />

Ramon eta Roberto Martija ilobek heredatu dute<br />

Zaku ezizena. Biak batera daudenean, lehenengoari<br />

Zaku Zaharra eta bigarrengoari Zaku Gaztea esaten<br />

diote. Bi mutil horien amari, Zaku Gorriaren arrebari,<br />

ez diote Zaku deitzen zuzenean, baina berari erreferentzia<br />

egiteko askotan esaten da Ixiar Zakunekoa. Ixiarrek<br />

kontatu digu nola bere senarrak esaten zuen zergatik<br />

bi semeei ez zioten Zian deitzen, bera Zian baserrikoa<br />

baitzen. Beste kontu batekin ere akordatu da Ixiar: “Bi semeei<br />

deitzen diote Zaku, baina Ixiarri (alabari) behin ere<br />

ez. Mutilei ezizena jartzen diete, baina neskei ez, nonbait…”.<br />

Axun Erkizia<br />

Telefonoa hartu, eta galdetu diogu: “Axun, zuri Amutxa deitzen<br />

omen dizu jendeak…”. Ez, ordea, berari zuzenean; ia inork ez<br />

omen dio deitzen Amutxa, Andoni Arrieta koinatuak eta besteren<br />

batek baino ez omen du holako ohitura. Hori bai, Andonik<br />

iloba txikiari ere hala deitzen omen dio batzuetan.<br />

Amutxa Iraetako Amuzkoa baserri izenetik dator, eta<br />

ama du hangoa Axunek. Dirudienez, Axunez hizketan<br />

ari garenean, Amutxa asko erabiltzen dugu, baina<br />

berari zuzenean apenas hala deitzen dion inork.<br />

Sarri, goitizenak zeharka erabiltze hori pertsona<br />

iraintzeko izaten da, edo, behinik behin, ezizena<br />

duenari graziarik ez dionean egiten. Ez da Amutxaren<br />

kasua; pozik erantzun die Axunek gure galderei.<br />

“Amutxa!” baten batek, eta berak: “A mucha<br />

honra!”.<br />

amutxa


51<br />

auzo etatik<br />

iraeta<br />

Goxuak<br />

eta gozuak. Goxatuak eta gozatzekoak.<br />

Giro aparta aurtengo Iraetako festetan. Festak ostirala 21ean<br />

hasi ziren txupinazoarekin, eta meza handiarekin. Esan daiteke iraetarrak<br />

Santa Inesekin portatu zirela eta Santa Ines iraetarrekin ere. Eguraldia eta<br />

giroa apartak izan ziren. Ostiral horretan bertan, bazkaria antolatu zuten<br />

Gure Ordeka Elkartekoak eta bazkariarekin hasi zena gauez bukatu zen,<br />

triki-poteo bat tartean.<br />

Larunbatean berriz, iraetar txikiak hartu zuten erreleboa, parkean<br />

zuhaitz landaketa bat eginez. Bakoitzak bere arbola bataiatu zuen, eta dagoeneko<br />

herriari ekarpen handi bat egin diotela sentitu zuten. Eguerdi aldera<br />

berriz bere guraso eta aiton-amonen txanda, patata tortilla lehiaketarekin.<br />

Mundiala txapelketa eta mundialagoa giroa. Azkenean anekdota<br />

ugari eta epai mahaikoak lepo, “putxerazo” eta “tongo” oihuak ere entzun<br />

behar izan zituzten barreen artean. Bapo bazkaldu eta deskantsatzeko<br />

denborarik gabe, arratsalde parterako<br />

berriz auzoen arteko futbol 7<br />

txapelketa egin zen. Hemen ere giro<br />

bikaina nagusi. <strong>Zestoa</strong>r ekipoak irabazi<br />

bazuen ere, txapeldun nagusia<br />

giroa izan zen. Elkarrekin ospatzeko,<br />

gauean parrillada eta txotxa.<br />

Afari herrikoian 170 pertsona pasatxo<br />

eta ondoren Unsain anaiekin<br />

berbena. Gaua luzatu nahian ibili<br />

zen jendea, eta berbenaren ostean<br />

trikitixa ere atera zuten. Festa goizaldera<br />

bukatutzat eman zuten baratxuri zopa ederra partekatzen.<br />

Igandean berriz momentu hunkigarrien txanda iritsi zen: Iraetako nagusiei<br />

omenaldia, Egañaren bertso eta gazteen dantzekin egin zena, Elizaren<br />

baitan, eta ondoren hamaiketakoa. Nati eta bere anaia ere hunkitu zirelarik,<br />

txapela eta zapia harro-harro jantzita joan ziren hamaiketakora.<br />

Igandean nagusi izan ziren gure nagusiak. Bitartean frontoia ere jendez<br />

lepo, pilota txapelketaren finalak ikusteko. Partidu intentsuak, non emozioa<br />

zian zen nagusi. Hamaiketako eta musikaren ostean, bazkari familiarrak<br />

Iraetan non nahi. Eta arratsaldean estreinakoz zaldi-probak. Hiru<br />

parte hartzaile Iraetako kalean gora eta behera ia ia tonakoa den harriari<br />

tiraka. 250 pertsonen aurrean Hernani aldeko zaldia garaile suertatu zen.<br />

Hurrengo asterako gelditu dira ostiraleko mus txapelketa, 120 bikoteren<br />

marka hautsi nahi duena krisi garai hauetan, eta larunbateko umeen<br />

gozamenerako eguna: puzgarriak, tailerrak, musika, molto-kross karrerak…<br />

eskaintza zabal eta landua aurten prestatu dutena.<br />

Ikusten duzuen eran betelanik gabeko festa mundialak,<br />

denentzako aukerekin eta aspertzeko betarik<br />

gabekoa. Gora Santa Ines eta gora Iraeta!<br />

Iban narbaiza


O s a g a i a k :<br />

ahuntz gazta<br />

1 tipula<br />

Modenako ozpinaren erredukzioa<br />

O s a g a i a k :<br />

ahate bularkia (magret)<br />

• 2 platano<br />

• bermuta (basokada bat)<br />

• lima edo limoia<br />

• 150 g azukre<br />

P r e s t a k e t a k :<br />

AHUNTZ GAZTA, TIPULAZ<br />

plAHATAnoa<br />

Kendu bularkiari koipe pixka bat, eta egosi bermut baso erdi baten, su baxuan,<br />

15 minutuz. Gero, gorde hozkailuan.<br />

2. Zartaginean bertan, gehitu beste bermut pixka bat, eta nahasi azukrea.<br />

Erreduzitu sutan, saltsa loditu arte.<br />

3. Zatitu platanoak, eta pasatu zartagin batean, bi aldeetatik gorritu arte.<br />

Egin gauza bera hozkailuko bularkiarekin.<br />

4. Muntaketa edo aurkezpena: hartu platano zati bat, eta jarri bularki zati<br />

bat gainean. Bukatzeko, bota gainetik bermut saltsa eta lima azal birrindua.<br />

O s a g a i a k :<br />

100 g kakao (% 70)<br />

• 80 g gurin<br />

• 2 gorringo<br />

• 40 g azukre<br />

• 2 zuringo harrotu<br />

• 40 g irin<br />

P r e s t a k e t a k :<br />

kortadiren<br />

P r e s t a k e t a k :<br />

plateretik<br />

1. Prestatu tipula marmelada bat. Jarraitu beharreko pausuak: moztu tipula<br />

Juliana erara, fin-fin, eta eduki oliotan, su baxuan, 20 minutuz, gorritu<br />

arte. Ondoren, gehitu azukre koilarakada bat eta ur pixka bat, eta beste 10<br />

minutuz eduki.<br />

2. Aurkezpena: ogi xerra batean, jarri gazta zatiak, eta, gainean, ipini tipula<br />

marmelada. Apaindu, Modenako ozpina erreduzituz.<br />

*Oharra: Modenako ozpinik ez baduzue, egin karamelu bat ohiko ozpinaz,<br />

uraz eta azukreaz, su baxuan, ondo loditu arte.<br />

TXOKOLATEZKO BROWNIE-A<br />

On egin!<br />

Urtu kakaoa eta gurina Maria bainuan.<br />

2. Beste ontzi batean, egin krema bat gorringoak eta azukrea nahasiz.<br />

3. Nahasi kakaoa, gorringoak, irina eta zuringoak, denak, kontuz-kontuz.<br />

4. Igurtzi banakako moldeak gurin eta irinez, eta bete. Molderik ez badugu, kafe kikarak erabil ditzakegu.<br />

5. Sartu izozkailuan ordubetez.<br />

6. Berotu labea 200 gradura, eta eduki 10 minutuz.


71<br />

deak<br />

efe meri<br />

1956-01-29.<br />

“Hamar lagunek<br />

eraman zuten harria eta 19<br />

plaza eta bost iltze egin zituzten 30 minututan; ez<br />

apustuko 30 plazak. Nobedade gisa, klase horretako<br />

probak ezezagunak direlako, jende dezente azaldu zen,<br />

baina hainbat zaleturi galdetuta zera sumatu dugu:<br />

proba horiek ez dutela halako lilurarik eragiten,<br />

monotono eta aspergarritzat jotzen direla. Ez dute idi<br />

probek duten saltsa” (J. L. Arrizabalaga Potxolo)<br />

1977-01-6tik 9ra. Lehen Euskal Zinema Topaketa antolatu<br />

zen <strong>Zestoa</strong>n. Euskal zinema sortzeko lehen saiakera izan zen hura. Zinea<br />

egiten ari zen jendea bazegoen Euskal Herrian baina non agerturik ez, ordea.<br />

“Topaketa honekin posibilitate hori eskaini nahi diegu” zion Xabier<br />

Unanue sortzaileak.<br />

1986-01-27. Santiago Vegas Iglesias, 35 urteko zestoarra,<br />

Osinbeltz harrobian zulaketa-lanak egiten ari zela, harritzar batek buruan<br />

jota hil egin zen.<br />

J. L. ARRIZABALAGA POTXOLOREN ARTXIBOA<br />

irakurri<br />

berri dut<br />

SUNSET PARK<br />

Paul Auster<br />

Itzulpena, Oskar Arana<br />

Alberdania 2010<br />

Sunset Park, New Yorkeko auzo<br />

pobre baten izena da. Badago han,<br />

Green-Woods hilerriaren ondoan,<br />

etxe bitxi bat, etxe bakarra, AEBetako mendebaldeko<br />

larre eta ordokietatik hartu eta New Yorken txertatua<br />

ematen duena, zurezkoa. Lau squatter gazte<br />

bizi dira bertan. Bizitzan eta gizartean bidea ireki<br />

nahian ari dira gazteak.<br />

Maitasun debekatuak, zorigaiztoak, belaunaldien<br />

arteko etenak, krisi sozial nahiz pertsonaletan aurrera<br />

egiteko baliabideak, New York... hainbat osagai<br />

ditu kontakizunak. Kontakizunaren egitura bera<br />

ere jostagai izan du idazleak. Maitasunaren<br />

indarra eta beharra antzematen da gertaeren eta<br />

pertsonaien hautu eta ibileren azpitik.<br />

Larraitz Etxabe Manzisidor<br />

Irati Jimenezen “Nora ez dakizun hori” izeneko<br />

eleberria da nik gomendatu nahi dizuedana.<br />

Sentimenduz beteriko 234 orri. Neu bederen liluratuta utzi<br />

ninduena. Azkar irakurtzen den liburua, oilo ipurdia jartzen duena<br />

eta malkoa begietara erakartzen duena.<br />

Guztia Ameriketarako bidaia batekin hasten da. Liburuan dioen<br />

moduan, “ipuin inposibleetan” sinesten dute protagonista denek.<br />

Nora, galdera den izena. Bizitzan ez dakigulako nora goazen.<br />

ORGASMUS<br />

Askoren artean<br />

Txalaparta 2010<br />

Liburu honetako idazleei ez zieten<br />

esan zaila zela E.R.A.S.M.U.S.-etik<br />

etxera onik itzultzea eta ezinezko<br />

Erasmusetik Euskal Literaturara bizirik<br />

ailegatzea. Horrenbestez, gauza bakarra eskatzen<br />

diote Euskal Literaturari: “Aitortzeko geuri ere<br />

beste idazle batzuei, beste belaunaldi zaharrago eta<br />

gizonezkoago batzuei emandako eskubide berbera”.<br />

“Gure E.R.A.S.M.U.S esperientziek literaturarekin<br />

zerikusi gutxi izan zutela esatera gatoz eta izenez<br />

deitu nahi bagaituzue, aski erraz duzuela, aski zoriontsu<br />

egingo gaituen etiketa askoz zintzoagoarekin<br />

gatozelako. Izatekotan, hobe Orgasmus Erasmus<br />

baino”.


Haurrak euskaraz<br />

erregistratuko<br />

ditugu...<br />

egunen batean<br />

Ildo beretik, <strong>Zestoa</strong>ko Udalak eta UEMAko beste 39 udalek<br />

mozio bat onartu berri dute, eta, han, erregistroak<br />

euskaraz gauzatu ahal izateko beharrezko baliabideak berehala<br />

abiaraz ditzaten eskatzen da.<br />

Ezin dugu euskarazko jaiotza-agiririk<br />

eskatu, jaio ginenean gaztelaniaz zegoen<br />

liburu batean erregitratuta gaudelako.<br />

Legeak euskarazko erregistroak<br />

baimentzen dituen arren, <strong>Zestoa</strong>n (eta<br />

beste herri gehienetan) erregistratzen diren<br />

haurrek ez dute oraingoz aukera hori.<br />

2005etik legeak baimentzen du haurrak euskaraz<br />

erregistratzea<br />

2005ean, legez onartu zen Espainia estatuan haurrak katalanez,<br />

galizieraz eta euskaraz ere erregistratzeko eskubidea.<br />

Erregistro Zibilak informatizatzen diren neurrian,<br />

INFOREG izeneko sistema jarriko da martxan eta, orduan,<br />

bai; erregistroak euskaraz egin ahal izango dira.<br />

<strong>Zestoa</strong>ko lau familiak egin dute eskaera<br />

Kanpaina martxan jarri eta berehala, lau familiak egin zuten<br />

eskaera. Oraindik ez dute Azpeitiko bake epaitegitik<br />

inolako erantzunik jaso; dagoeneko familia horietako hiruren<br />

haurrak jaio dira, eta ezin izan dituzte euskaraz<br />

erregistratu.<br />

Ur tantek goizago edo beranduago betetzen dute<br />

basoa<br />

Guztion esku dago oraindik geure hizkuntza bizitzeko<br />

ematen ez diguten eskubide hori behingoz lortzea. Norbanako<br />

bakoitzak egiten dugun urrats txikia urrats handia<br />

da egunen batean bizitzako arlo guzti-guztietan euskaraz<br />

bizi ahal izateko.<br />

Euskaraz bizi nahi dugunok badakigu bide luze eta malkarretan<br />

aurrera egiten. Poliki-poliki, gehiegi nekatu gabe,<br />

aldarte ona mantenduz, pauso txikiz, baina beti aurrera,<br />

etsi gabe.<br />

Nora Palmitano<br />

<strong>Zestoa</strong>n, oraindik ez<br />

Sistema hori ezartzen duen legeak bost urte bete arren,<br />

oraingoz, oso toki gutxitan dago martxan INFOREG delako<br />

hori —Gipuzkoan: Azpeitian, Bergaran, Donostian,<br />

Eibarren, Irunen eta Tolosan—. Hortaz, <strong>Zestoa</strong>ko familiek<br />

bi aukera dute: Donostian euskaraz erregistratzea,<br />

baina, kasu horretan, haurra donostiarra izango da; ala<br />

<strong>Zestoa</strong>n, orain arte bezala, gaztelaniaz.<br />

Herri guztietan legeak dioena lehenbailehen martxan<br />

jar dezaten, kanpaina bat UEMAren eskutik<br />

Herritarren eskaerak bakarrik lortuko du prozesu hori<br />

guztia azkartzea. Horregatik, UEMAk, Kontseiluak eta<br />

UEMAko beste udalek kanpaina bat jarri dute martxan,<br />

herritarrei eskaera egiten laguntzeko. <strong>Zestoa</strong>ko Euskara<br />

Zerbitzuan —baita www.zestoa.net web orrian ere— badaude<br />

eskaera egiteko beharrezko inprimaki guztiak eta<br />

horiek bideratzeko beharrezko informazioa.


agenda<br />

ur TARRILA<br />

28 OSTIRALA<br />

<strong>Zestoa</strong>ko Udalaren laguntzarekin, PUXKA-MUXKA<br />

ZIRKUS kultur elkarteko kideak Aizarnan izango dira arratsaldeko<br />

17:00etatik 18:00etara. Bertako haurrekin aisialdiko ekintzak<br />

egingo dituzte.• Etxeratek deituta hileko azken ostiraleko<br />

elkarretaratzea 19:30ean plazan.<br />

ot SAILA<br />

04 OSTIRALA<br />

Santa Ageda bezpera. Goizeko 9:00etan aterako dira<br />

Gurutzetik eta Etorra aldean ibiliko dira eguerdira arte. Arratsaldean,<br />

Akoa eta Lili auzoetan arituko dira eta arratsaldeko<br />

19:00ak alderako herrian jardungo dute. Bildutako dirua Odol<br />

emaileentzat izango da.<br />

06 IGANDEA<br />

Agiro Mendi taldeak antolatuta <strong>Zestoa</strong>, Otzarreta, Gaztelu,<br />

Lastur goiz pasa.<br />

10 OSTEGUNA<br />

Atez ateko hondakinen bilketaren inguruko hitzaldia<br />

19:00etan Kultur Etxeko aretoan. Hizlaria Usurbilgo zinegotzia.<br />

19<br />

-20 ASTEBURUA<br />

Agiro Mendi taldeak antolatuta Sonportera (Aspe bailara)<br />

irteera, iraupeneko eskia ikasi eta praktikatzeko aukera. Izen<br />

ematea eta ordainketa kiroldegian egin behar dira. Joan nahi<br />

dutenen artean bilera bat ere egingo da. Informazio gehiago kiroldegia<br />

943 147 942 telefonora deituta.<br />

25 OSTIRALA<br />

<strong>Zestoa</strong>ko Udalaren laguntzarekin, PUXKA-MUXKA<br />

ZIRKUS kultur elkarteko kideak Arroabean izango dira arratsaldeko<br />

17:00etatik 18:00etara. Bertako haurrekin aisialdiko<br />

ekintzak egingo dituzte.<br />

27 IGANDEA<br />

Agiro Mendi taldeak sagardotegira irteera. <strong>Zestoa</strong> Zubieta<br />

egun pasako itzulia. Informazio gehiago eta izena ematea<br />

943 147 942..<br />

nta inesak Iraetan<br />

sa<br />

91<br />

28 OSTIRALA<br />

XXII. Mus txapelketa azkarra Iraetako Bekoetxe<br />

tabernan (Merenderoa), gaueko 22:30ean,<br />

22:00etan izena ematea, 30 euro bikoteko. Antolatzailea<br />

Iraetako Auzo Elkartea. Sariak: lehenengoari<br />

1000 euro, txapela eta trofeoak, bigarrenak 500<br />

euro eta trofeoak, hirugarrenak 200 euro eta laugarrenak<br />

100 euro.<br />

29 LARUNBATA<br />

14:00etan babajana herrikoia Gure Ordeka<br />

elkartean. 16:00etan Iraetako jaioberriei omenaldia<br />

elkartean. 17:00etan puzgarriak, tren txikia... frontoian.<br />

17:30ean txikien txokoa eta tailerrak frontoian.18:00etan<br />

umeen arteko Molto Kross karrerak.<br />

18:30ean txokolatada eta goxoki jaurtiketa.<br />

Arratsaldean zehar buruhandiak, jolasak, musika...<br />

rtxiña Musika Eskolak 25 urte betetzen ditu.<br />

•EHori dela-eta, ekainaren 4an, larunbatean, beste<br />

hainbat gauzen artean, Musika Eskolako ikasle<br />

izandakoen kontzertu bat egin nahi da: trikitixa,<br />

txistua, perkusioa, konboak… Garrantzitsuena ez<br />

da izango musika maila ikaragarria erakustea, baizik-eta<br />

lagunarteko giroan parte hartzea. Beraz, Musika<br />

Eskolako ikasle izan direnei dei egiten zaie aipatu<br />

kontzertuan parte har dezaten. Proiektu honi<br />

buruzko xehetasun gehiago, otsailaren 8an, asteartean,<br />

iluntzeko 20:00etan, emango dira <strong>Zestoa</strong>ko Musika<br />

Eskolan.<br />

estoako KZgunea. Otsaileko astearte guztie-<br />

Kultur Etxean, 16:00etatik 20:00etara. Lau<br />

•Ztan,<br />

ordenagailu eta pertsona aditu bat herritarren zerbitzura.<br />

Internet erabiltzen ikasteko tutoretza, Interneten<br />

doan nabigatzeko aukera, bakoitzak posta elektroniko<br />

propioa sortzeko aukera, ikastaroak... Zerbitzu<br />

aproposa, batez ere tresna informatikoetatik<br />

urrunen dagoen jendearentzat, baina, baita beste<br />

edozeinentzat ere.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!