Aiako Harria Parke Naturaleko (Gipuzkoa) interes bereziko landare ...

da. Frantzian populazio-kopurua murriztuz doa; 60. hamarkadan 20 bat lokalitate ezagutzen ziren eta
gaur egun 10 baino gutxiago.
Penintsula Iberiar-mailan: banaketa zatikatua du eta lau gunetan ageri da: Algeciras-eko mendietan,
Sintra eta Mafran, Valongo mendizerran eta kostalde Kantauriarrean Galiziatik Euskal Herriraino
(CASTROVIEJO et al., 1986; SALVO TIERRA, 1990; BOUDRIE, 1998). Dirudienez, ugariagoa da ekialdean
mendebaldean baino.
Euskal Herri mailan: Bizkaia eta Gipuzkoako kostalde kantauriarrean dago espeziea (ASEGINOLAZA et
al., 1985). Nafarroan soilik isuralde kantauriarrean topatu da (Artikutzan, Endaran, Etxalar, Baztan,
Zugarramurdi, Igantzi eta Sunbilan, BALDA, 2002).
Euskal Autonomi Erkidegoan: Bizkaia eta Gipuzkoako kostalde kantauriarrean barreiaturik ageri da
espeziea, guztira km 2 -ko 18 koadrikula aipatu direlarik (ASEGINOLAZA et al., 1985; BARREDO, 1996;
SOCIEDAD DE CIENCIAS NATURALES DE SESTAO, 2001).
Aiako Harria Parke Naturalean:
Banaketa eta zentsua: soilik Latsaerrekan topatu da, 137 m-ko altitudean eta esporofito multzoak
0,75 m 2 -ko azalera murritza betetzen du (ikus 10. Irudia).
MEHATXU-MAILA ETA KONTSERBAZIO-EGOERA ESKALA GEOGRAFIKO DESBERDINETAN
Mundu mailan: arraro gisa sailkatu da (SALVO TIERRA, 1990).
Europa mailan: arraro gisa sailkatu da (SALVO TIERRA, 1990) eta Hábitat Arteztarauaren II. eta IV.
Eranskinetan aipatuta dago (DOCE, 1992), bai eta Bernako Hitzarmenaren I. Eranskinean ere.
Penintsula Iberiar-mailan: arraro gisa sailkatua (SALVO TIERRA, 1990). 2000.eko UICN-ko Espainiako
Zerrenda Gorrian "VU B1+2b, D2" modura dago. Galizian “arriskuan” (EN) dago (QUINTANILLA, 1997;
QUINTANILLA & AMIGO, 1999).
Euskal Herri mailan: “interes bereziko” kategorian barneratuta dago EAEko flora mehatxatuaren
katalogoan (EHAA, 1998) eta “bere habitataren aldarazpenekiko sentikor” gisa Nafarroako flora
mehatxatuaren katalogoan (BON, 1997).
Euskal Autonomi Erkidegoan: “interes bereziko” espezie gisa sailkatu dute (EHAA, 1998).
Aiako Harria Parke Naturalean: bere arrarotasunagatik interes bereziko espezie gisa sailkatua
dago.
Trichomanes speciosum Willd. iratzea landare baskularren artetik mehatxaturikoena da Europa
mailan (AIZPURU et al., 1997), eta hortaz legedi nazional (DOMINGUÉZ et al., 1996; EHAA, 1994 eta 1998;
MORENO et al., 1998; OLIVIER et al., 1995) zein internazionalen bidez babesa jaso duen horietakoa da,
Habitat Arteztarauan ere aipatuta dagoelarik (DOCE, 1992; IUCN, 2001). Duela gutxi jakin da gainera,
espezie europear bakarra dela bere bizi-zikloan zehar erabat independenteak diren bi belaunaldi iraunkor
(gametofitoa eta esporofitoa) garatzen dituena, eta horietako bakoitzak baldintza ekologikoekiko
jasankortasun-maila desberdina (RUMSEY et al., 1990; RUMSEY et al., 1991; RATCLIFFE et al., 1993;
RUMSEY, 1994; RUMSEY et al., 1999; JOHNSON et al., 2000) eta begetatiboki ugaltzeko gaitasun eta
prozedura ezberdinak garatzen dituenez, probableena da belaunaldi bakoitzak banaketa eta ugaritasun
45