GABONETAKO IPUINA - Hobekuntza
GABONETAKO IPUINA - Hobekuntza
GABONETAKO IPUINA - Hobekuntza
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>GABONETAKO</strong> <strong>IPUINA</strong><br />
1B maila<br />
Gabonak<br />
Ipuinak<br />
Ataza honetan Gabonak<br />
izango dituzu mintzagai,<br />
horren ildotik istorio<br />
bitxiak asmatzen<br />
ikasiko duzu, eta<br />
Gabonei buruz dugun<br />
iritzia azalduko duzu.<br />
Horretarako:<br />
a. Gabonetako ipuin<br />
bitxi baten bideopasartea<br />
ikusita,<br />
amaiera asmatzen<br />
saiatuko zara, eta<br />
istorioa irakurriko duzu.<br />
b. Ipuinaren jarraipena<br />
asmatu eta idatziko<br />
duzu.<br />
c. Gabonei buruz duzun<br />
ritzia azalduko duzu<br />
idatziz.<br />
AUTOIKASKUNTZA
T UTOREAREN ORRIA<br />
ATAZA: <strong>GABONETAKO</strong> <strong>IPUINA</strong> (3:30)<br />
A<br />
IKASLEAK "HIRU TXERRITXOAK" <strong>IPUINA</strong>REN BIDEO-PASARTEA IKUSIKO DU, AMAIERA ASMATZEN SAIATUKO<br />
DA, ETA ISTORIO IDATZIAN HUTSUNEAK BETEKO DITU.<br />
TUTORETZA<br />
Ikusitako bideo-pasartea azaltzeko eskatu.<br />
Istorioaren amaiera nola idatzi duen aztertu: hipotesiak ondo idatzi dituen.<br />
B<br />
IKASLEAK ISTORIOAK ASMATZEKO TEKNIKA BAT IKASIKO DU, ETA HIRU TXERRITXOEN ISTORIOAREN<br />
JARRAIPENA ASMATU ETA IDATZIKO DU.<br />
TUTORETZA<br />
Ikaslearen idazlana zuzendu.<br />
Istorioak asmatzeko ikasi duen teknikari buruz ikaslearekin mintzatu (ipuin klasikoen jarraipena asmatzea):<br />
interesgarri iritzi dion, istorioa asmatzea zaila izan den,…<br />
C IKASLEAK GABONEI BURUZKO IRITZI BAT IRAKURRIKO DU, ETA BEREA IDATZIZ AZALDUKO DU.<br />
TUTORETZA<br />
Gabonei buruz pentsatzen duenaz galdetu ikasleari.<br />
Ikasleak idatzi duen testua zuzendu.<br />
MINTZA SAIOAN EDO MINTZA-LAGUNAREKIN<br />
Ikasleak Gabonei buruzko iritziak mintza-lagunari, tutoreari edo ikaskideei azalduko dizkio.<br />
Mintza saioan gaiaz aritzeko proposamena<br />
<strong>GABONETAKO</strong><br />
<strong>IPUINA</strong><br />
Gustuko dituzu Gabonak?<br />
Guztion artean Gabonak nola ospatzen ditugun komentatuko dugu labur.<br />
Ikasleak hiru taldetan jarriko ditugu: lehenengoan Gabonak oso gogoko<br />
dituztenak, bigarrenean horren gogoko ez dituztenak, eta hirugarrenean<br />
batere gogoko ez dituztenak.<br />
Talde bakoitzak bere jarrera defendatzeko argudioak prestatuko ditu.<br />
Guztion artean eztabaida egingo dugu: lehen, talde bakoitzeko bozeramaile<br />
batek argudioak aurkeztuko ditu, eta gero guztion artean eztabaida irekia<br />
egingo dugu. Irakaslea moderatzailea izango da.<br />
2
I KASLEAREN ORRIA<br />
ATAZA: <strong>GABONETAKO</strong> <strong>IPUINA</strong><br />
A<br />
"HIRU TXERRITXOAK" <strong>IPUINA</strong>REN BIDEO-PASARTEA IKUSIKO DUZU, ETA AMAIERA ASMATZEN SAIATU<br />
ONDOREN ISTORIOA OSOA IRAKURRIKO DUZU.<br />
EGINKIZUNAK<br />
4. orriko azalpena irakurri ondoren "Hiru txerritxoak"<br />
bideo-pasartearen hasiera ikusi, eta istorioaren<br />
amaiera asmatu.<br />
"Hipotesiak egiten" ariketa egin (5. or.).<br />
ZUZENKETAK<br />
Istorioaren amaiera ezagutzeko bideo-pasarte<br />
osoa ikusi.<br />
Erantzunak 11. orrian.<br />
Ariketa zuzendu ondoren 4. orrian idatzi dituzun<br />
hipotesiak birpasatu: ondo idatzi dituzun ikusi eta<br />
txarto badaude zuzendu.<br />
"Hiru txerritxoak eta Gabonak" testua irakurri eta<br />
hutsuneak bete (6. or.).<br />
Erantzunak 11. orrian.<br />
B<br />
ISTORIOAK ASMATZEKO TEKNIKA BAT IKASIKO DUZU, ETA HIRU TXERRITXOEN ISTORIOAREN JARRAIPENA<br />
ASMATU ETA IDATZIKO DUZU.<br />
EGINKIZUNAK<br />
"Eta gero zer?" orriko azalpenak irakurri ondoren,<br />
hiru txerritxoen istorioaren jarraipena idatzi (7. eta<br />
8. orr.).<br />
ZUZENKETAK<br />
Idazlana tutoreari eman zuzen dezan.<br />
C GABONEI BURUZKO IRITZI BAT IRAKURRIKO DUZU, ETA ZUREA IDATZIZ AZALDUKO DUZU.<br />
EGINKIZUNAK<br />
"Gabonak bai ipuin ederra" orriko iritzia irakurri eta<br />
zuzendu (9. or.).<br />
"Zer pentsatzen duzu Gabonei buruz?" ariketan<br />
Gabonen alde onak eta txarrak zerrendatu (9. or.).<br />
Aurreko ariketan idatzi duzuna oinarri Gabonei<br />
buruz duzun iritzia idatzi (10. or.).<br />
Erantzunak 12. orrian.<br />
ZUZENKETAK<br />
Gabonei buruzko iritziak mintza-lagunari, tutoreari<br />
edo ikaskideei azaldu.<br />
Idazlana tutoreari eman zuzen dezan.<br />
3
NOLA AMAITUKO DA ISTORIOA?<br />
Orain "Hiru txerritxoak" ipuin klasikoaren bertsio bitxi bat ikusiko duzu, Internetetik dabilen bertsio bitxi bat. Baina<br />
osorik ikusi aurretik saia zaitez istorio honen amaiera asmatzen. Horretarako ondoko hau egin behar duzu:<br />
a.<br />
b.<br />
Bideo-pasartea hasieratik jarri, eta teilatuan urratsak entzun eta tximiniaren goiko aldea agertzen denean<br />
bideo-pasartea gelditu.<br />
Nola amaituko da istorio hau? Zer gertatuko da teilatuan urratsak entzun ondoren? Idatzi hemen zure hipotesiak<br />
(hipotesi batzuk idatzi ea istorioaren amaiera asmatzen duzun: nik uste dut…, nire ustez…):<br />
1. .........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
2. .........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
3. .........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
c.<br />
4. .........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................................................<br />
Hipotesiak idatzi ondoren ikus ezazu bideo-pasarte osoa asmatu duzun jakiteko.<br />
baliteke...<br />
a<br />
g<br />
n ik uste dut...<br />
a<br />
n<br />
4<br />
nire ustez...<br />
...<br />
SEGURU ASKO...
HIPOTESIAK EGITEN<br />
Gertatuko denari buruzko hipotesiak egiteko formula ezberdinak erabil ditzakegu. Hemen dituzu horretarako adibide<br />
batzuk. Baina esaldiak zati bitan banatu ditugu. Lotuko dituzu?<br />
NIK USTE DUT...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZATEA<br />
NIRE USTEZ...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DA<br />
NIK ESANGO NUKE...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DELA<br />
BALITEKE...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DA<br />
ZIURRENEZ...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DELA<br />
Orain irakur itzazu beheko esaldi hauek, eta berridatz itzazu eskaintzen zaizkizun hitzak erabilita.<br />
1<br />
Nire ustez otsoak oreinak jango ditu.<br />
Nik esango nuke ……..……….......………………………....................................<br />
Ziurrenez ………………………….....…………….................................................<br />
2<br />
Ziurrenez aurten Olentzerok lan handiagoa izango du.<br />
Nik uste dut ………………………...........................................…………………..<br />
Baliteke …………………………...............................................…………………..<br />
3<br />
Nik uste dut hurrengoan Papa Noel atetik sartuko dela.<br />
Nire ustez ………………………...........................................…………………......<br />
Ziurrenez ………………………….....…………….................................................<br />
4<br />
Nik esango nuke txerri horiek txarto amaituko dutela.<br />
Baliteke …………………………...............................................…………………..<br />
Nik esango nuke ………..…….......………………………....................................<br />
5<br />
Baliteke azkenean ipuin hau ondo amaitzea.<br />
Nik uste dut ………………………...........................................…………………..<br />
Nire ustez ………………………...........................................…………………......<br />
5
HIRU TXERRITXOAK ETA GABONAK<br />
Hona hemen ipuin bitxi honen narrazio idatzia. Baina zuri lan apur bat emateko aditz laguntzaileak eta denborazko<br />
lotura batzuk kendu ditugu. Idatziko duzu bakoitza bere lekuan?<br />
DENBORAZKO LOTURA HAUEK MARREN GAINEAN IDATZI<br />
ADITZ LAGUNTZAILE HAUEK PUNTUTXOEN GAINEAN IDATZI<br />
BEREHALA<br />
BEZAIN LASTER<br />
AZKENEAN<br />
AURRETIK<br />
AURRETIK<br />
-EAN<br />
ONDOREN<br />
ONDOREN<br />
BITARTEAN<br />
GENION<br />
GENION<br />
GENION<br />
GENUEN<br />
GENUEN<br />
GENITUEN<br />
ZION<br />
ZION<br />
ZIZKION<br />
ORDUAN<br />
ORDUAN<br />
LASTER<br />
-EAN<br />
BAT-BATEAN<br />
BAT-BATEAN<br />
ARTE<br />
ARTE<br />
GENION<br />
ZUEN<br />
ZIGUTEN<br />
GENITUEN<br />
GENITUEN<br />
GINTUEN<br />
largi betea zegoen abenduko gau eder hartan, eta<br />
haren argiak zilarrezko bihurtzen zuen etxe inguruko paisaia<br />
elurtua. Hotz egiten ................ kalean, eta hiru anaion<br />
artean _________ moztu genuen aukeratutako arbola,<br />
eta, hura lepoan hartuta, etxerantz abiatu ginen.<br />
__________ urrats batzuk entzun ............... gure atzean.<br />
Otsoa zen! Gu arbola bilatzen ari ginen __________<br />
otsoa Gabonetako afaria bilatzen ari zen, antza. Eta<br />
menua aukeratua zuen: gu afaldu nahi .................!<br />
Arbola bota ............... eta korrika hasi ginen ziztu<br />
bizian. Atzean otsoa zetorren bere hagin handiak (eta<br />
aspaldian garbitu gabeak) erakutsiz. __________ anaia<br />
nagusiak estropezu egin zuen, eta lurrera erori zen.<br />
-”Bereak egin du!".- Pentsatu nuen. Guk ezin ...............<br />
laguntzarik eman. Baina otsoak harrapatu __________<br />
anaia salto batez altxatu zen, eta korrika jarraitu<br />
............... hirurok geure etxetxoraino iritsi __________.<br />
Etxean sartu __________ argia piztu genuen, eta atea<br />
muturretan itxi ............... otso gaiztoari. Otsoak ________<br />
bere indar guztiz putz egiten hasi zen, eta gutxi falta izan<br />
zuen atea botatzeko. Nolako birikak! Hori ikusita ohol<br />
batzuk hartu ..............., eta haiekin atea trangatu genuen.<br />
Baina otsoak ez zuen etsi, eta ostikada ederrak eman<br />
............... ate gizajoari zabaldu nahian. Oholak jarri<br />
_________ altzariak ere biltzen hasi ginen atearen kontra:<br />
ohea, armairuak, edozein gauza atea ondo babesteko.<br />
_________ otsoa nekatu egin zen, antza. Ostikada bat<br />
eman ............... ateari amorruz beterik, eta lurrera txistu<br />
egin _________ buelta eman zuen, eta etxetik urruntzen<br />
hasi zen.<br />
Gure arazoak amaitu zirela zirudien, baina _________<br />
urrats batzuk entzuten hasi ginen teilatuaren gainean.<br />
_________ heldu ziren urratsak tximiniaren goiko aldera,<br />
eta baten bat zulotik jaisten hasi zen. Tximiniarantz abiatu<br />
ginen korrika, egur batzuk jarri ............... bertan zegoen<br />
eltzearen azpian, eta sua piztu genuen. Eta tximiniako<br />
morroia uretara erori zen______ anaia nagusiak tapa<br />
jarri ............... eltzeari. Eta horrela izan genuen eltzea,<br />
ondo itxita, urak irakin zuen _________. Otso erregosia<br />
prest zegoen!<br />
Eltzea mahaiaren gainean utzi ................., eta anaia<br />
txikiak tapa altxatu zuen______ hura ustekabea: otsoaren<br />
arrastorik ez bertan! Horren ordez Gabonetako opariak,<br />
elurretan ibiltzeko bota zuri bat, eta gorro zuri-gorri ezagun<br />
bat! Baina zer…? Elkarri begiratu .............. guztiz kezkaturik.<br />
Baina benetan kezkatuta zeudenak leihoaren beste aldetik<br />
begiratzen ............... orein gizajoak ziren, euren jabeari<br />
eman ............... ongietorri beroaz erabat harriturik.<br />
Bideo-pasartea ondo gogoratzen baduzu, jakingo duzu narrazio honetan bost datu oker eman ditugula. Irakurri<br />
berriro testua ea aurkitzen dituzun.<br />
1. .....................................................................................<br />
.....................................................................................<br />
2. .....................................................................................<br />
.....................................................................................<br />
3. .....................................................................................<br />
.....................................................................................<br />
4. .....................................................................................<br />
.....................................................................................<br />
5. .....................................................................................<br />
.....................................................................................<br />
Eta azken galdera bat: Zein da, zure ustez, kontaketa egiten duen txerria? Zergatik?<br />
GORRIZ JANTZITA DAGOENA............... BERDEZ JANTZITA DAGOENA.............. URDINEZ JANTZITA DAGOENA.............<br />
6
ETA GERO ZER?<br />
"Hala bazan, ez bazan, sar dadila kalabazan, eta ager dadila herriko plazan". Horrela amaitzen dira ipuinak<br />
euskaraz. Baina zer gertatuko da "hala bazan ez bazan" horren ondoren? Zertan ibiliko dira gero ipuinetako<br />
protagonistak? Ez diozue inoiz egin zeuen buruari horrelako galderarik? Zer egin zuen, esate baterako, Ahatetxo<br />
Itsusiak bere edertasunaz jabetu ondoren? Betiko ahate umila izaten jarraitu zuen, bere lagunen adiskide zintzoa<br />
ala modelo egin eta pate marka ezagun baten irudi bilakatuta aberastu egin zen? Eta zer gertatu zen<br />
Txanogorritxorekin esperientzia gogor hartatik igaro ondoren? Ume normala izan ahal izan zuen berriro ala, guztiz<br />
traumatizaturik, psikologoz psikologo eman zituen urteak?<br />
Ipuin guztien amaieran honela galdetu ahal diogu buruari: "Ados. Oso ondo amaitu da kontu hau. Baina gero zer,<br />
e?". Galdera sinple honek istorio politak asmatzen eta idazten lagundu ahal digu, eta horretan saiatuko gara orain.<br />
Bada, horixe da orain gure ipuinarekin egingo duzuna. Horretarako jarrai itzazu ondoko pausuak:<br />
1. PAUSUA: <strong>IPUINA</strong> AUKERATU.<br />
GOGORA ITZAZU EZAGUTZEN DITUZUN <strong>IPUINA</strong>K ETA HORIEN ARTEAN ISTORIOAREN JARRAIPENA EGITEKO EGOKIENA AUKERA EZAZU:<br />
ONDOEN EZAGUTZEN DUZUNA, PERTSONAIA INTERESGARRIENAK DITUENA,…<br />
TXERRITXOAK................ OREINAK....................... OTSOA.......................... UMEAK ..........................<br />
Hiru txerritxoak estu eta<br />
larri geratu dira lapikoan<br />
nor dagoen konturatzean.<br />
Zer egingo dute<br />
aurrerantzean?<br />
Papa Noelen orein<br />
gizajoak harrituta geratu<br />
dira hiru txerritxoek<br />
egin dutena ikustean.<br />
Zer egingo dute<br />
aurrerantzean?<br />
Otsoak hiru txerritxoen<br />
etxetik alde egin du haserre.<br />
Zer egingo du<br />
aurrerantzean?<br />
Papa Noelen ezbeharraren<br />
ondorioz umeak oparirik<br />
gabe geratu dira.<br />
Nola konponduko dira<br />
aurrerantzean?<br />
2. PAUSUA: IDEIA NAGUSIAK ASMATU<br />
PERTSONAIA AUKERATU ONDOREN, BERE ISTORIOA NOLA LUZATUKO DUZUN ERABAKI BEHAR DUZU, HAU DA, ZER GERTATUKO DEN<br />
BIDEO-PASARTEAN IKUSI DUGUNAREN ONDOREN: ZER EGINGO DUEN, ZER GERTATUKO ZAION,…HORRETARAKO GAUZA BI EGINGO<br />
DITUGU:<br />
A. AHAL BESTE IDEIA BILDU.<br />
BIDEO-PASARTEAREN AMAIERAREN ONDOREN AUKERATU DUZUN PERTSONAIARI GERTATU AHAL ZAIZKION GAUZAK PENTSATU<br />
ETA ZERRENDATU. PUNTU HONETAN GARRANTZITSUA DA BURURATZEN ZAIZKIZUN IDEIA GUZTIAK IDAZTEA.<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
B. GOGOKO IDEIA AUKERATU.<br />
ORAIN AURREKO ZERRENDAN IDATZI DITUZUN IDEIA GUZTIAK AZTERTU, ETA GEHIEN GUSTATZEN ZAIZUNA AUKERA EZAZU: BITXIENA,<br />
IDAZTEKO JOKO HANDIEN EMATEN DUENA,…<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
7
3. PAUSUA: ISTORIOAREN ESKEMA EGIN<br />
IDEIA NAGUSIA AUKERATU ETA GERO, KONTATUKO DUZUNA PENTSATU BEHAR DUZU: ZER GERTATUKO DEN BIDEO-PASARTEAN<br />
IKUSITAKOPAREN ONDOREN, ZER GERTATUKO DEN JARRAIAN, NOLA AMAITUKO DEN ZURE ISTORIOA,… IDEIA HORIEKIN IDATZIKO<br />
DUZUN ISTORIOAREN ESKEMA PRESTA DEZAKEZU HEMEN:<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
.................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
..................................................................................................................................................................................<br />
4. PAUSUA: ISTORIOA IDATZI ETA BIRPASATU<br />
ETA ORAIN, EGIN DUZUN ESKEMA LAGUN, IDAZLANA EGIN EZAZU. ETA EZ AHAZTU IDAZLANA<br />
IRAKASLEARI EMAN AURRETIK ARRETAZ BERRIKUSTEA. SEGURU BEGIRADA BAKARRA EMANDA<br />
GAUZA ASKO HOBETU AHAL IZANGO DITUZULA.<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
....................................................................................................................................................................................<br />
8
GABONAK BAI IPUIN EDERRA<br />
Hemen duzu Gabonei buruzko iritzi bat. Baina iritzi hau zu bezala euskara ikasten ari den lagun batek idatzi du,<br />
eta 10 akats egin ditu. Irakur ezazu testua arretaz eta ea akats horiek aurkitzen eta zuzentzen dituzun.<br />
Anton Aberasturik (Kortingleseko jabea)<br />
Gabonak bai ipuin ederra! Nire ustez, behintzat, hauek direla jai politenak.<br />
Familiak eta lagunak elkartzen dira, mundu guztia haserreak ahazten ditu,<br />
eta denok gara zoriontsuak. Eta zorion hori ospatzeko opariak egiten diogu<br />
elkarri, eta jatordu ederrak antolatzen ditugu. Jostailuak, koloniak, Play<br />
Station-ak, turroiak, mariskoa,… denetatik saltzen dugu gure dendetan<br />
gelditu gabe. Horregatik nik esango nuke gure langileak ere oso pozik<br />
daude, egun horietan ez baitute lan faltarik. Eta, mundu guztiak dakien bezala,<br />
lana osasuna dela. Niretzat hunkigarria da, benetan, langileak horrela ikusi!<br />
Eta gainera nahi ditugun prezioak jarri ahal ditugu. Azken finean, zenbat<br />
balio du ilusioa? Prezioak ez du axola. Jendeak, gainera, ondo ulertzen du<br />
saltoki handietako jabe gaixook ere hilabete amaierara iritsi behar dugula,<br />
mundu guztiak bezala. Eta egun hauetan elkartasuna erakusten digute.<br />
Badakizue: "gaur nigatik, eta bihar…". Tira, bihar ikusiko dugu. Eta bai,<br />
baliteke arraro batzuei Gabonak ez gustatu. Baina zuek ez egin kasurik<br />
horrelako pertsona ezkorrei, eta gozatu jai hauekin, pena merezi du eta. Eta<br />
gogora ezazue: Kortinglesean Gabonak oraindik zoriontsuagoak direla.<br />
GABONZALEA ZARA?<br />
(ANTONEN ERANTZUNA)<br />
Gabonak ez ditut<br />
batere gustuko.<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />
Gabonak oso<br />
gustuko ditut.<br />
ZER PENTSATZEN DUZU GABONEI BURUZ?<br />
Eta zuk zer diozu? Oso gustuko dituzu gabonak? Ez oso gustuko? Gorroto dituzu? Ikus dezagun, bada. Hasteko<br />
idatz ezazu ezkerreko zutabean zuretzat Gabonek dituzten kontu onak eta eskuinekoan kontu txarrak.<br />
GABONEN ALDE ONAK<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
GABONEN ALDE TXARRAK<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
..........................................................................................<br />
Eta orain zuk zeuk erabaki oso Gabonzalea zaren ala ez. Anton Aberasturik lagunak 9a aukeratu du eskala honetan.<br />
Zein aukeratuko duzu zuk?<br />
GABONZALEA ZARA?<br />
(ZEURE ERANTZUNA)<br />
Gabonak ez ditut<br />
batere gustuko.<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />
Gabonak oso<br />
gustuko ditut.<br />
9
GABONEI BURUZKO IRITZIA. IDAZLANA<br />
Aurreko orrian idatzi duzuna kontuan hartuta, idatz ezazu hemen Gabonei buruz pentsatzen duzuna: gustuko<br />
duzun ala ez, zergatik, nolako alde onak dituen, alde txarrak,...<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
.........................................................................................................................................<br />
10
ZUZENKETA ORRIA<br />
HIPOTESIAK EGITEN<br />
NIK USTE DUT...<br />
NIRE USTEZ...<br />
NIK ESANGO NUKE...<br />
BALITEKE...<br />
ZIURRENEZ...<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DELA<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DA<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DELA<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZATEA<br />
... LAPIKOAN ERORI DENA PAPA NOEL IZANGO DA<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
NIRE USTEZ OTSOAK OREINAK JANGO DITU.<br />
NIK ESANGO NUKE OTSOAK OREINAK JANGO DITUELA.<br />
ZIURRENEZ OTSOAK OREINAK JANGO DITU.<br />
ZIURRENEZ AURTEN OLENTZEROK LAN HANDIAGOA IZANGO DU AURTEN.<br />
NIK USTE DUT OLENTZEROK LAN HANDIAGOA IZANGO DUELA AURTEN.<br />
BALITEKE OLENTZEROK AURTEN LAN HANDIAGOA IZATEA.<br />
NIK USTE DUT HURRENGOAN PAPA NOEL ATETIK SARTUKO DELA.<br />
NIRE USTEZ HURRENGOAN PAPA NOEL ATETIK SARTUKO DA.<br />
ZIURRENEZ HURRENGOAN PAPA NOEL ATETIK SARTUKO DA.<br />
NIK ESANGO NUKE TXERRI HORIEK TXARTO AMAITUKO DUTELA.<br />
BALITEKE TXERRI HORIEK TXARTO AMAITZEA.<br />
NIK ESANGO NUKE TXERRI HORIEK TXARTO AMAITUKO DUTELA.<br />
BALITEKE AZKENEAN IPUIN HAU ONDO AMAITZEA.<br />
NIK USTE DUT AZKENEAN IPUIN HAU ONDO AMAITUKO DELA.<br />
NIRE USTEZ AZKENEAN IPUIN HAU ONDO AMAITUKO DA.<br />
HIRU TXERRITXOAK ETA GABONAK<br />
A. HUTSUNEAK BETE<br />
Ilargi betea zegoen abenduko gau eder hartan, eta haren argiak zilarrezko bihurtzen zuen etxe inguruko<br />
paisaia elurtua. Hotz egiten zuen kalean, eta hiru anaion artean berehala moztu genuen aukeratutako<br />
arbola, eta, hura lepoan hartuta, etxerantz abiatu ginen. Bat-batean urrats batzuk entzun genituen<br />
gure atzean. Otsoa zen! Gu arbola bilatzen ari ginen bitartean otsoa Gabonetako afaria bilatzen ari<br />
zen, antza. Eta menua aukeratua zuen: gu afaldu nahi gintuen!<br />
Arbola bota genuen eta korrika hasi ginen ziztu bizian. Atzean otsoa zetorren bere hagin handiak (eta<br />
aspaldian garbitu gabeak) erakutsiz. Bat-batean anaia nagusiak estropezu egin zuen, eta lurrera erori<br />
zen.-"Bereak egin du!".- Pentsatu nuen. Guk ezin genion laguntzarik eman. Baina otsoak harrapatu<br />
aurretik anaia salto batez altxatu, eta korrika jarraitu genuen hirurok geure etxetxoraino iritsi arte.<br />
Etxean sartu bezain laster argia piztu genuen, eta atea muturretan itxi genion otso gaiztoari. Otsoak<br />
orduan bere indar guztiz putz egiten hasi zen, eta gutxi falta izan zuen atea botatzeko. Nolako birikak!<br />
Hori ikusita ohol batzuk hartu genituen, eta haiekin atea trangatu genuen. Baina otsoak ez zuen etsi,<br />
eta ostikada ederrak eman zizkion ate gizajoari zabaldu nahian. Oholak jarri ondoren altzariak ere<br />
biltzen hasi ginen atearen kontra: ohea, armairuak, edozein gauza atea ondo babesteko.<br />
Azkenean otsoa nekatu egin zen, antza. Ostikada bat eman zion ateari amorruz beterik, eta lurrera<br />
txistu egin ondoren buelta eman zuen, eta etxetik urruntzen hasi zen.<br />
Gure arazoak amaitu zirela zirudien, baina orduan urrats batzuk entzuten hasi ginen teilatuaren gainean.<br />
Laster heldu ziren urratsak tximiniaren goiko aldera, eta baten bat zulotik jaisten hasi zen.<br />
Tximiniarantz abiatu ginen korrika, egur batzuk jarri genituen bertan zegoen eltzearen azpian, eta sua<br />
piztu genuen. Eta tximiniako morroia uretara erori zenean anaia nagusiak tapa jarri zion eltzeari. Eta<br />
horrela izan genuen eltzea, ondo itxita, urak irakin zuen arte. Otso erregosia prest zegoen!<br />
11
ZUZENKETA ORRIA<br />
Eltzea mahaiaren gainean utzi genuen, eta anaia txikiak tapa altxatu zuenean hura ustekabea: otsoaren<br />
arrastorik ez bertan! Horren ordez Gabonetako opariak, elurretan ibiltzeko bota zuri bat, eta gorro zurigorri<br />
ezagun bat! Baina zer…? Elkarri begiratu genion guztiz kezkaturik. Baina benetan kezkatuta zeudenak<br />
leihoaren beste aldetik begiratzen ziguten orein gizajoak ziren, euren jabeari eman genion<br />
ongietorri beroaz erabat harriturik.<br />
B. DATU OKERRAK:<br />
1. Arbola bota genuen eta korrika hasi ginen ziztu bizian. Txerritxoak etxeraino eraman zuten arbola.<br />
2. Bat-batean anaia nagusiak estropezu egin zuen, eta lurrera erori zen. Erori zen bakarra otsoa<br />
izan zen.<br />
3. Etxean sartu bezain laster argia piztu genuen. Etxea heldu zirenerako argia piztuta zegoen.<br />
4. Oholak jarri ondoren altzariak ere biltzen hasi ginen atearen kontra: ohea, armairuak,… Ez zuten<br />
oherik jarri atea babesteko.<br />
5. Tximiniarantz abiatu ginen korrika, egur batzuk jarri genituen bertan zegoen eltzearen azpian, eta<br />
sua piztu genuen. Sua beranduago piztu zuten, tximiniako morroia eltzean erori eta gero.<br />
C. NOR DA NARRATZAILEA?<br />
Narratzaileak une batean zera dio: "anaia nagusiak tapa jarri zion eltzeari". Eta tapa jarri zuen txerria<br />
urdinez jantzita dagoena da. Gero "eta anaia txikiak tapa altxatu zuenean" esatean gorriz jantzitako<br />
txerriaz ari da. Narratzailea, beraz, hirugarren txerritxoa da: berdez jantzitako txerria hain zuzen ere.<br />
GABONAK BAI IPUIN EDERRA<br />
ANTON ABERASTURIK (KORTINGLESEKO JABEA)<br />
Gabonak bai ipuin ederra! Nire ustez, behintzat, hauek dira jai<br />
politenak. Familiak eta lagunak elkartzen dira, mundu guztiak<br />
haserreak ahazten ditu, eta denok gara zoriontsuak. Eta zorion hori<br />
ospatzeko opariak egiten dizkiogu elkarri, eta jatordu ederrak<br />
antolatzen ditugu. Jostailuak, koloniak, Play Station-ak, turroiak,<br />
mariskoa,… denetatik saltzen dugu gure dendetan gelditu gabe.<br />
Horregatik nik esango nuke gure langileak ere oso pozik daudela,<br />
egun horietan ez baitute lan faltarik. Eta, mundu guztiak dakien<br />
bezala, lana osasuna da. Niretzat hunkigarria da, benetan, langileak<br />
horrela ikustea! Eta gainera egun hauetan nahi ditugun prezioak<br />
jarri ahal ditugu. Azken finean, zenbat balio du ilusioak? Prezioak<br />
ez du axola. Jendeak, gainera, ondo ulertzen du saltoki handietako<br />
jabe gaixook ere hilabete amaierara iritsi behar dugula, mundu guztiak<br />
bezala. Eta egun hauetan elkartasuna erakusten digute. Badakizue:<br />
"gaur nigatik, eta bihar…" Tira, bihar ikusiko dugu. Eta bai, baliteke<br />
arraro batzuei Gabonak ez gustatzea. Baina zuek ez egin kasurik<br />
horrelako pertsona ezkorrei, eta gozatu jai hauekin, merezi du eta.<br />
Eta gogora ezazue: Kortinglesean Gabonak oraindik zoriontsuagoak<br />
dira.<br />
12
Change language