polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ... polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

11.11.2014 Views

gamosavali ar aris~ _ sun Zi (91, 62). ase moxda aRniSnuli brZolis dawyebiT etapze, ramac viTareba qarTvelTa sasargeblod Secvala. 2.2. yirxbulaxis brZola XVIII saukunis II naxevari erT-erT mniSvnelovan etapad iTvleba aRmosavleT saqarTvelos istoriaSi. mas Semdeg, rac Teimuraz II-m iranSi garkveuli dro dahyo, saqarTveloSi Camoitana Sahis sigeli imis Sesaxeb, rom yazax-borCalo qarTl-kaxeTis samefos kuTvnileba iyo. amieridan aRmosavleT saqarTvelos samxreT-aRmosavleT sazRvari md. aRstafis xeoba gaxda (112). gafarTovda teritoriuli farglebi. QqarTl-kaxeTis istoriaSi daiwyo ramdenadme axali periodi, rodesac saqarTvelo Zalze rTul viTarebaSi ganagrZobda sabrZolo moqmedebebis warmoebas mozRvavebuli mtris winaaRmdeg. es ganpirobebuli iyo saqarTvelos samxedro-politikuri aRorZinebis gzaze dadgomiT. zemoaRniSnul periodSi qarTvelTa damoukideblobis SenarCunebisa da ganmtkicebisaTvis Tavdadebuli brZolis SesaniSnav nimuSad iTvleba 1751 wlis ivlisSi Catarebuli brZola azat-xan avRanTan. Ees brZola mniSvnelovania samxedro xelovnebis TvalsazrisiTac. iranSi nadir-Sahis sikvdilis Semdeg azat-xanma avRanTa da uzbekTa jarebiT daimorCila Tavrizi, urmia da xoi (maSindeli iranis teritoria). laSqriT gadmolaxa md. araqsi, daikava naxWevnis saxano, moarbia somxeTis teritoriebi da erevnis cixes alya Semoartya. strategiul mizans aRmosavleT amierkavkasiaSi gabatoneba warmoadgenda (112, 621). erekle mefem, Seityo ra yovelive momxdaris Sesaxeb, Sekriba qarTl-kaxeTis, yazax-borCalos laSqari da soRanluRi-marneulis gziT erevnisken gaemarTa. Teimuraz II-m brZolaSi wasvla moindoma, magram TviT erekle II-isa da warCinebuli Tavadebis TxovniT TbilisSi darCa (127, 99). es gamowveuli iyo Semdegi garemoebiT: 1751 wlis 15 Tebervals aji CalabTan (Saqis xani) brZolaSi gancdili marcxis Semdeg, erekle II-m da misma mxardamWerma Tavadebma kargad gaacnobieres, rom orsardlianobas azat-xanTan brZolaSi SeiZleboda kidev ufro 67

savalalo Sedegi mohyoloda.Mmama da Svilis erTdrouli saxelmwifoebrivi moRvaweoba aRniSnuli droisaTvis ase Tu ise mainc aRmosavleT saqarTvelos stabilizacias unarCunebda. sabrZolo operaciebis warmarTvisas ki, ra Tqma unda, erTi sardali sjobda, romelic organizebul marTvas ganaxorcielebda. amiT aixsneboda, rom Semdgom warmoebul sabrZolo moqmedebebSi Teimuraz II-m samxedro asparezi erekle II-s dauTmo, rogorc gamocdil mxedarTmTavars. qarTvelTa laSqris somxeTisken wasvla mowinaaRmdegis dazvervas gaugebari ar darCenia. azat-xanis laSqarma erevnis cixes alya moxsna da ukan daixia. Eerevnis mecixovne jari Zalian damSeuli aRmoCnda. TiTqmis mTelo saxano daclili iyo muSaxelisagan. Tanac, mkis dro iyo: erekle mefem Tavis mebrZolebs moamkevina, gaalewina puri da aTas-aTasi kodi cixeSi Seatanina. erevanSi man ramdenime politikurad saeWvo warCinebuli piri daatyvevebina da colSviliTurT TbilisSi gamozavna. Aamis Semdeg man momaRlo adgilas daiWira poziciebi yirxbulaxSi, saidanac erTi mxriT Tvalyurs adevnebda erevans, xolo meore mxriT marbieli razmebis TavdasxmiT mters did zians ayenebda (43, 184). darbeuli erevnis cixe kvlav qarTvelTa daqvemdebarebaSi gadavida, ramac xeli Seuwyo momavali sabrZolo moqmedebebisaTvis dasayrdenis mopovebas. azat-xanma, gaigo ra erekle mefis moqmedebebis Sesaxeb, mematianis gadmocemiT: ,,aRborgda mxeci cofovani da ganizraxa saqme boroti, yaTlani (mokvla) qarTvelTa da mooxreba qarTlisa, Semoiyara Tvrameti aTasi kaci, Tofxana xelmwifuri... da egre didebiT wamovida mefe erekleze, lamobda idumal dasxmasa, movida yirxbulaxs da sada mefe erekle idga, mTaTa ze wamodga’’ (43, 185). rac Seexeba meore mematianis, oman xerxeuliZis cnobas am brZolis Sesaxeb, igi gadmogvcems, TiTqos brZola 1752 wlis ivlisSi momxdariyo da mowinaaRmdeges 40 000 mebrZoli hyolodes. aseT azrs Cven ver gaviziarebT, radgan papuna orbelianis gadmocema ufro sarwmunoa damadasturebelia. igi TviTmxilvelia am brZolisa, xolo o. xerxeuliZe ZiriTadad XVIII s-is 60-ian wlebs ufro dawvrilebiT aRwers, vidre manamdels. 68

gamosavali ar aris~ _ sun Zi (91, 62). ase moxda aRniSnuli brZolis<br />

dawyebiT etapze, ramac viTareba qarTvelTa sasargeblod Secvala.<br />

2.2. yirxbulaxis brZola<br />

XVIII saukunis II naxevari erT-erT mniSvnelovan etapad iTvleba<br />

aRmosavleT saqarTvelos istoriaSi. mas Semdeg, rac Teimuraz II-m iranSi<br />

garkveuli dro dahyo, saqarTveloSi Camoitana Sahis sigeli imis Sesaxeb,<br />

rom yazax-borCalo qarTl-kaxeTis samefos kuTvnileba iyo. amieridan<br />

aRmosavleT saqarTvelos samxreT-aRmosavleT sazRvari md. aRstafis<br />

xeoba gaxda (112). gafarTovda teritoriuli farglebi. QqarTl-kaxeTis<br />

istoriaSi daiwyo ramdenadme axali periodi, rodesac saqarTvelo Zalze<br />

rTul viTarebaSi ganagrZobda sabrZolo moqmedebebis warmoebas<br />

mozRvavebuli mtris winaaRmdeg. es ganpirobebuli iyo saqarTvelos<br />

<strong>samxedro</strong>-politikuri aRorZinebis gzaze dadgomiT.<br />

zemoaRniSnul periodSi qarTvelTa damoukideblobis SenarCunebisa<br />

da ganmtkicebisaTvis Tavdadebuli brZolis SesaniSnav nimuSad iTvleba<br />

1751 wlis ivlisSi Catarebuli brZola azat-xan avRanTan. Ees brZola<br />

mniSvnelovania <strong>samxedro</strong> xelovnebis TvalsazrisiTac.<br />

iranSi nadir-Sahis sikvdilis Semdeg azat-xanma avRanTa da uzbekTa<br />

jarebiT daimorCila Tavrizi, urmia da xoi (maSindeli iranis<br />

teritoria). laSqriT gadmolaxa md. araqsi, daikava naxWevnis saxano,<br />

moarbia somxeTis teritoriebi da erevnis cixes alya Semoartya.<br />

strategiul mizans aRmosavleT amierkavkasiaSi gabatoneba warmoadgenda<br />

(112, 621).<br />

<strong>erekle</strong> mefem, Seityo ra yovelive momxdaris Sesaxeb, Sekriba<br />

qarTl-kaxeTis, yazax-borCalos laSqari da soRanluRi-marneulis gziT<br />

erevnisken gaemarTa. Teimuraz II-m brZolaSi wasvla moindoma, magram<br />

TviT <strong>erekle</strong> II-isa da warCinebuli Tavadebis TxovniT TbilisSi darCa<br />

(127, 99). es gamowveuli iyo Semdegi garemoebiT: 1751 wlis 15 Tebervals<br />

aji CalabTan (Saqis xani) brZolaSi gancdili marcxis Semdeg, <strong>erekle</strong> II-m<br />

da misma mxardamWerma Tavadebma kargad gaacnobieres, rom<br />

orsardlianobas azat-xanTan brZolaSi SeiZleboda kidev ufro<br />

67

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!