polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...
polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ... polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...
gamosavali ar aris~ _ sun Zi (91, 62). ase moxda aRniSnuli brZolis dawyebiT etapze, ramac viTareba qarTvelTa sasargeblod Secvala. 2.2. yirxbulaxis brZola XVIII saukunis II naxevari erT-erT mniSvnelovan etapad iTvleba aRmosavleT saqarTvelos istoriaSi. mas Semdeg, rac Teimuraz II-m iranSi garkveuli dro dahyo, saqarTveloSi Camoitana Sahis sigeli imis Sesaxeb, rom yazax-borCalo qarTl-kaxeTis samefos kuTvnileba iyo. amieridan aRmosavleT saqarTvelos samxreT-aRmosavleT sazRvari md. aRstafis xeoba gaxda (112). gafarTovda teritoriuli farglebi. QqarTl-kaxeTis istoriaSi daiwyo ramdenadme axali periodi, rodesac saqarTvelo Zalze rTul viTarebaSi ganagrZobda sabrZolo moqmedebebis warmoebas mozRvavebuli mtris winaaRmdeg. es ganpirobebuli iyo saqarTvelos samxedro-politikuri aRorZinebis gzaze dadgomiT. zemoaRniSnul periodSi qarTvelTa damoukideblobis SenarCunebisa da ganmtkicebisaTvis Tavdadebuli brZolis SesaniSnav nimuSad iTvleba 1751 wlis ivlisSi Catarebuli brZola azat-xan avRanTan. Ees brZola mniSvnelovania samxedro xelovnebis TvalsazrisiTac. iranSi nadir-Sahis sikvdilis Semdeg azat-xanma avRanTa da uzbekTa jarebiT daimorCila Tavrizi, urmia da xoi (maSindeli iranis teritoria). laSqriT gadmolaxa md. araqsi, daikava naxWevnis saxano, moarbia somxeTis teritoriebi da erevnis cixes alya Semoartya. strategiul mizans aRmosavleT amierkavkasiaSi gabatoneba warmoadgenda (112, 621). erekle mefem, Seityo ra yovelive momxdaris Sesaxeb, Sekriba qarTl-kaxeTis, yazax-borCalos laSqari da soRanluRi-marneulis gziT erevnisken gaemarTa. Teimuraz II-m brZolaSi wasvla moindoma, magram TviT erekle II-isa da warCinebuli Tavadebis TxovniT TbilisSi darCa (127, 99). es gamowveuli iyo Semdegi garemoebiT: 1751 wlis 15 Tebervals aji CalabTan (Saqis xani) brZolaSi gancdili marcxis Semdeg, erekle II-m da misma mxardamWerma Tavadebma kargad gaacnobieres, rom orsardlianobas azat-xanTan brZolaSi SeiZleboda kidev ufro 67
savalalo Sedegi mohyoloda.Mmama da Svilis erTdrouli saxelmwifoebrivi moRvaweoba aRniSnuli droisaTvis ase Tu ise mainc aRmosavleT saqarTvelos stabilizacias unarCunebda. sabrZolo operaciebis warmarTvisas ki, ra Tqma unda, erTi sardali sjobda, romelic organizebul marTvas ganaxorcielebda. amiT aixsneboda, rom Semdgom warmoebul sabrZolo moqmedebebSi Teimuraz II-m samxedro asparezi erekle II-s dauTmo, rogorc gamocdil mxedarTmTavars. qarTvelTa laSqris somxeTisken wasvla mowinaaRmdegis dazvervas gaugebari ar darCenia. azat-xanis laSqarma erevnis cixes alya moxsna da ukan daixia. Eerevnis mecixovne jari Zalian damSeuli aRmoCnda. TiTqmis mTelo saxano daclili iyo muSaxelisagan. Tanac, mkis dro iyo: erekle mefem Tavis mebrZolebs moamkevina, gaalewina puri da aTas-aTasi kodi cixeSi Seatanina. erevanSi man ramdenime politikurad saeWvo warCinebuli piri daatyvevebina da colSviliTurT TbilisSi gamozavna. Aamis Semdeg man momaRlo adgilas daiWira poziciebi yirxbulaxSi, saidanac erTi mxriT Tvalyurs adevnebda erevans, xolo meore mxriT marbieli razmebis TavdasxmiT mters did zians ayenebda (43, 184). darbeuli erevnis cixe kvlav qarTvelTa daqvemdebarebaSi gadavida, ramac xeli Seuwyo momavali sabrZolo moqmedebebisaTvis dasayrdenis mopovebas. azat-xanma, gaigo ra erekle mefis moqmedebebis Sesaxeb, mematianis gadmocemiT: ,,aRborgda mxeci cofovani da ganizraxa saqme boroti, yaTlani (mokvla) qarTvelTa da mooxreba qarTlisa, Semoiyara Tvrameti aTasi kaci, Tofxana xelmwifuri... da egre didebiT wamovida mefe erekleze, lamobda idumal dasxmasa, movida yirxbulaxs da sada mefe erekle idga, mTaTa ze wamodga’’ (43, 185). rac Seexeba meore mematianis, oman xerxeuliZis cnobas am brZolis Sesaxeb, igi gadmogvcems, TiTqos brZola 1752 wlis ivlisSi momxdariyo da mowinaaRmdeges 40 000 mebrZoli hyolodes. aseT azrs Cven ver gaviziarebT, radgan papuna orbelianis gadmocema ufro sarwmunoa damadasturebelia. igi TviTmxilvelia am brZolisa, xolo o. xerxeuliZe ZiriTadad XVIII s-is 60-ian wlebs ufro dawvrilebiT aRwers, vidre manamdels. 68
- Page 15 and 16: sabrZolo gawvrTnisa da misi gamZleo
- Page 17 and 18: arseboba gaqrobisagan gadaerCina (6
- Page 19 and 20: uxdeboda. am sadroSos teritoriaze a
- Page 21 and 22: samxedro xaziT mxolod sadroSos sard
- Page 23 and 24: dadasturebas warmoadgens erekle meo
- Page 25 and 26: omelic mdevrad migviCenia, saCqarod
- Page 27 and 28: safuZvelze SemuSavebuli iqna sadazv
- Page 29 and 30: moZiebul masalaSi sayarauloebi moxs
- Page 31 and 32: iSleboda, rogorc ki es saWiroeba ga
- Page 33 and 34: am ganapiroba morige laSqris Seqmna
- Page 35 and 36: daadgina, rom saxazino (saxaso), sa
- Page 37 and 38: glexoba sursaTis gadasaxadisagan ga
- Page 39 and 40: 236). qarTl-kaxeTis samefos samoxel
- Page 41 and 42: dadasturebaa mefis mdivanbegis mier
- Page 43 and 44: aRmosavleT saqarTvelos Tavdacvisuna
- Page 45 and 46: 1.2. SeiaraRebisa da tyvia-wamlis w
- Page 47 and 48: qarTvelebisaTvis saartilerio saqme
- Page 49 and 50: sxvadasxva tipis zarbaznis daniSnul
- Page 51 and 52: zarbaznebs, magram ufrosi erTi sul
- Page 53 and 54: andronikaSvilis moRvaweobis periodS
- Page 55 and 56: saxelmwifos SigniT mobilizebuli xvd
- Page 57 and 58: mniSvneloba hqonda qarTl_kaxeTisaTv
- Page 59 and 60: qarTl-kaxeTis samefos Tavdacvisunar
- Page 61 and 62: mdgomareobaSi iyo erevnis saxanoc.
- Page 63 and 64: daepatronen. QqarTvelTa laSqarma md
- Page 65: sabolood miviReT, rom brZolis samiv
- Page 69 and 70: winaaRmdeg SemTxvevaSi ubrZolvelad
- Page 71 and 72: sadroSoebis oTxnawiliani sabrZolo w
- Page 73 and 74: moqmedeba meTaurma warmatebis garan
- Page 75 and 76: danakargebi, romelsac brZolis dinam
- Page 77 and 78: erTeuli, xolo marjvena flangze brZo
- Page 79 and 80: oli iTamaSa qarTvelTa sardlis _ ere
- Page 81 and 82: saxanoebis mier xunZaxis batonis nu
- Page 83 and 84: mZarcveluri moqmedebebi, vidre farT
- Page 85 and 86: erTi SeniSvnac unda gavakeToT: 2715
- Page 87 and 88: nawiliT demonstraciuli moqmedebebi
- Page 89 and 90: dakargvas, ra sirTulesTan iyo dakav
- Page 91 and 92: laSqaric. DdaRestnelebs cixis aRebi
- Page 93 and 94: monawileoba SetakebaSi; 2. ramden x
- Page 95 and 96: mdgomareoba, rogorc ukve aRvniSneT
- Page 97 and 98: useTs osmaleTTan omSi evropis saxel
- Page 99 and 100: zemoxsenebulidan gamomdinare, garkv
- Page 101 and 102: dapirebas. erekle wers, rom ,,totle
- Page 103 and 104: amocana iyo, axalcixeSi ganlagebuli
- Page 105 and 106: qarTvelTa laSqars da TrialeTze gavl
- Page 107 and 108: pozocia, moxerxebuli saomari adgili
- Page 109 and 110: xels uwyobda viwro adgilmdebareobiT
- Page 111 and 112: erekle II-sa da mis mebrZolebis gmi
- Page 113 and 114: moulodneli aRmoCnda gons moegeboda.
- Page 115 and 116: jer mewinave cxenosani jari daaxved
gamosavali ar aris~ _ sun Zi (91, 62). ase moxda aRniSnuli brZolis<br />
dawyebiT etapze, ramac viTareba qarTvelTa sasargeblod Secvala.<br />
2.2. yirxbulaxis brZola<br />
XVIII saukunis II naxevari erT-erT mniSvnelovan etapad iTvleba<br />
aRmosavleT saqarTvelos istoriaSi. mas Semdeg, rac Teimuraz II-m iranSi<br />
garkveuli dro dahyo, saqarTveloSi Camoitana Sahis sigeli imis Sesaxeb,<br />
rom yazax-borCalo qarTl-kaxeTis samefos kuTvnileba iyo. amieridan<br />
aRmosavleT saqarTvelos samxreT-aRmosavleT sazRvari md. aRstafis<br />
xeoba gaxda (112). gafarTovda teritoriuli farglebi. QqarTl-kaxeTis<br />
istoriaSi daiwyo ramdenadme axali periodi, rodesac saqarTvelo Zalze<br />
rTul viTarebaSi ganagrZobda sabrZolo moqmedebebis warmoebas<br />
mozRvavebuli mtris winaaRmdeg. es ganpirobebuli iyo saqarTvelos<br />
<strong>samxedro</strong>-politikuri aRorZinebis gzaze dadgomiT.<br />
zemoaRniSnul periodSi qarTvelTa damoukideblobis SenarCunebisa<br />
da ganmtkicebisaTvis Tavdadebuli brZolis SesaniSnav nimuSad iTvleba<br />
1751 wlis ivlisSi Catarebuli brZola azat-xan avRanTan. Ees brZola<br />
mniSvnelovania <strong>samxedro</strong> xelovnebis TvalsazrisiTac.<br />
iranSi nadir-Sahis sikvdilis Semdeg azat-xanma avRanTa da uzbekTa<br />
jarebiT daimorCila Tavrizi, urmia da xoi (maSindeli iranis<br />
teritoria). laSqriT gadmolaxa md. araqsi, daikava naxWevnis saxano,<br />
moarbia somxeTis teritoriebi da erevnis cixes alya Semoartya.<br />
strategiul mizans aRmosavleT amierkavkasiaSi gabatoneba warmoadgenda<br />
(112, 621).<br />
<strong>erekle</strong> mefem, Seityo ra yovelive momxdaris Sesaxeb, Sekriba<br />
qarTl-kaxeTis, yazax-borCalos laSqari da soRanluRi-marneulis gziT<br />
erevnisken gaemarTa. Teimuraz II-m brZolaSi wasvla moindoma, magram<br />
TviT <strong>erekle</strong> II-isa da warCinebuli Tavadebis TxovniT TbilisSi darCa<br />
(127, 99). es gamowveuli iyo Semdegi garemoebiT: 1751 wlis 15 Tebervals<br />
aji CalabTan (Saqis xani) brZolaSi gancdili marcxis Semdeg, <strong>erekle</strong> II-m<br />
da misma mxardamWerma Tavadebma kargad gaacnobieres, rom<br />
orsardlianobas azat-xanTan brZolaSi SeiZleboda kidev ufro<br />
67