polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ... polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

11.11.2014 Views

laSqari daamarcxa da War-belaqnis dapyrobis saqme CaiSala. lekebma gaaZlieres TareSi. saWiro iyo brZolis axali saSualebebis gamonaxva, pirvel rigSi ki mudmivad mzadmyofi laSqris Seqmna. zogjer gamouval viTarebaSi feodaluri saqarTvelo garkveuli safasuris gaRebis Semdeg daqiravebuli jariT aZlierebda laSqars, romelic Semdgari iyo umTavresad mTielebisagan. samefoebs ar gaaCnda imdeni materialuri saxsrebi, rom daqiravebuli jari xangrZlivad Seenaxa. aRmosavleT saqarTvelom yizilbaSobis xanaSi gaicno adgilobrivi e. w. ,,noqari~. iv. javaxiSvili noqarze aRniSnavs: ,,noqaris saxiT, monRolTagan sparsulSi SeTvisebuli es sityva XVII-XVIII saukunis saqarTveloSiac Cndeba, jer viTarca eranis samxedro Zalis garkveuli nawilis saxeli, SemdegSi viTarca savaWro dawesebulebis ufrosis, vaWrisa da meduqnis, TanaSemwis gamomxatveli termini~(90, 10. 142, 32). qarTuli ,,noqari” warmoadgenda adgilobrivi mosaxleobidan gamoyvanil daqiravebul jars, romlis qiras ixdida TviT mosaxleoba. akademikosi n. berZeniSvili aRniSnavs: ,,exla yizilbaSobisas~ qarTls uaresi dRe adga, vidre ,,osmalobisas~ iyo. . . exla mosaxleoba movale iyo, sakuTari xarjiT gamoeyvana da Seenaxa jaris garkveuli raodenoba (,,noqari”), xolo qarTlSi myofi yizilbaSTa jarisaTvis ,,sursaTi eZlia~ (85, 10. 56, 203). sexnia CxeiZis gadmocemiT, nadir-Sahma qarTlis ,,noqris~ gamoyvana daakisra 1736 wels: ,,amave ukd. . .dasdves qarTls samiaTas samasi Tumani da xuTasi noqari col-SviliT qalaqsa unda damdgariyo kac-cxeniaraRiT (90, 11. 133, 340). Semdeg nadir-Sahs araerTxel mouTxovia ,,noqari~ qarTl-kaxeTisaTvis (41, 348-374-416). yizilbaSobis Semdeg, rogorc Cans, qarTl-kaxeTis xelisuflebam gadawyvita ,,noqari~ kvlav gamoeyvana da gamoeyenebina adgilobrivi erovnuli interesebisaTvis. p. butkovi ,,noqris~ SemoRebaze aRmosavleT saqarTveloSi aRniSnavs: ,,saqarTveloSi ar iyo mudmivi jari. saWiroebis mixedviT mas krebdnen da uSvebdnen. TiToeuli meomari TviTon irCenda Tavs. jer kidev Teimuraz nikolozis-Zem, erekles mSobelma, mTieli mtrebisagan saqarTvelos sazRvrebis dasacavad, daaarsa milicia, noqris saxelwodebiT da 35

daadgina, rom saxazino (saxaso), saeklesio da memamuleTa mier gamoyvanili yofiliyo kordoni ori aTasi cxenosani meomris raodenobiT yovelwliurad. provianti da furaJi maT eZleodaT xazinidan, xolo jamagirs aZlevdnen TavianTive soflebi, 30-40 maneTamde wliurad. mefe iraklim gaauqma noqari da 1773 wels, avariis xanis damarcxebis Semdeg, SemoiRo sxva laSqari morigis saxelwodebiT~ (49, 287-288). p. orbelianis cnobiT, ,,noqari” SemoRebuli iqna ,,lekianobis” winaaRmdeg sabrZolvelad 1755 wels: ,,radgan lekebma qarTlsa da kaxeTze mtroba aRar daiSales, zamTar da zafxul Camodgis da aoxrebdis umetes qarTlsa, maradis qarTlis jari Semoeyaris mefeTa CvenTa, lekis jari Caudgis saxlebSi da aRara-vina hyvandaT mepasuxe amis mizezisaTvis gamoarTves qarTlsa da kaxeTs aTasi kai vaJkaci, jamagiri gauweses, uzbaSebi (asisTavi) ganaweses da daayenes qalaqsa Tbilissa, saca visme gasWirebodaT amaT miaSvelebodnen qveynis jarebiT” (41, 461). a. klimiaSvilis mier Seswavlili sabuTi gvamcnobs: ,,axlad dawesebuli jari gansakuTrebiT lek-abragTa Semosasvlel adgilebSi Caayenes da qveynis sanapiro adgilebis dacva miandves. ,,gaistumres es axali ganwesebuli jari da daayenes baidarSi monapired, am jarebTa asisTavni da ufrosni iyvnes amilaxvriSvili nikoloz, amirejibi zaza, ciciSvili Teimuraz da TarxniSvili mamuka. agreTve sabaraTaSvilos uzbaSi, romel-ars asis-Tavi ioTamisSvili revaz. . . ~ (90, 12-13). arsebobs aTamde sabuTi ,,noqris” Sesaxeb (1738 wlidan 1772 wlamde). am sabuTebidan Cans, rom ,,noqris” gayvana xdeboda mosaxleobidan da mosaxleoba ixdida misTvis misacemel gadasaxads. mis sidideze 1760 wlis mxolod erTi nusxaSia mocemuli, sadac jamagiris raodenoba erT mebrZolze wliurad 25 maneTs udrida (15, f. S.ie-78). amrigad, aRmosavleT saqarTvelos xelisuflebam ,,lekianobis” winaaRmdeg gamoiyena ,,yizilbaSobis~ droidan SemoRebuli jaris saxeoba ,,noqari~, xolo Semdeg SemoiRo misi saxecvlileba ,,morige~. ,,morige~ 1774 wlis ganCinebamde ,,noqrisagan~ gansxvavdeboda mxolod imiT, rom gasamrjelos ar Rebulobda. 36

daadgina, rom saxazino (saxaso), saeklesio da memamuleTa mier<br />

gamoyvanili yofiliyo kordoni ori aTasi cxenosani meomris raodenobiT<br />

yovelwliurad. provianti da furaJi maT eZleodaT xazinidan, xolo<br />

jamagirs aZlevdnen TavianTive soflebi, 30-40 maneTamde wliurad.<br />

mefe iraklim gaauqma noqari da 1773 wels, avariis xanis damarcxebis<br />

Semdeg, SemoiRo sxva laSqari morigis saxelwodebiT~ (49, 287-288).<br />

p. orbelianis cnobiT, ,,noqari” SemoRebuli iqna ,,lekianobis”<br />

winaaRmdeg sabrZolvelad 1755 wels: ,,radgan lekebma qarTlsa da<br />

kaxeTze mtroba aRar daiSales, zamTar da zafxul Camodgis da<br />

aoxrebdis umetes qarTlsa, maradis qarTlis jari Semoeyaris mefeTa<br />

CvenTa, lekis jari Caudgis saxlebSi da aRara-vina hyvandaT mepasuxe amis<br />

mizezisaTvis gamoarTves qarTlsa da kaxeTs aTasi kai vaJkaci, jamagiri<br />

gauweses, uzbaSebi (asisTavi) ganaweses da daayenes qalaqsa Tbilissa,<br />

saca visme gasWirebodaT amaT miaSvelebodnen qveynis jarebiT” (41, 461).<br />

a. klimiaSvilis mier Seswavlili sabuTi gvamcnobs: ,,axlad dawesebuli<br />

jari gansakuTrebiT lek-abragTa Semosasvlel adgilebSi Caayenes da<br />

qveynis sanapiro adgilebis dacva miandves. ,,gaistumres es axali<br />

ganwesebuli jari da daayenes baidarSi monapired, am jarebTa asisTavni<br />

da ufrosni iyvnes amilaxvriSvili nikoloz, amirejibi zaza, ciciSvili<br />

Teimuraz da TarxniSvili mamuka. agreTve sabaraTaSvilos uzbaSi,<br />

romel-ars asis-Tavi ioTamisSvili revaz. . . ~ (90, 12-13).<br />

arsebobs aTamde sabuTi ,,noqris” Sesaxeb (1738 wlidan 1772 wlamde).<br />

am sabuTebidan Cans, rom ,,noqris” gayvana xdeboda mosaxleobidan da<br />

mosaxleoba ixdida misTvis misacemel gadasaxads. mis sidideze 1760 wlis<br />

mxolod erTi nusxaSia mocemuli, sadac jamagiris raodenoba erT<br />

mebrZolze wliurad 25 maneTs udrida (15, f. S.ie-78).<br />

amrigad, aRmosavleT saqarTvelos xelisuflebam ,,lekianobis”<br />

winaaRmdeg gamoiyena ,,yizilbaSobis~ droidan SemoRebuli jaris saxeoba<br />

,,noqari~, xolo Semdeg SemoiRo misi saxecvlileba ,,morige~. ,,morige~<br />

1774 wlis ganCinebamde ,,noqrisagan~ gansxvavdeboda mxolod imiT, rom<br />

gasamrjelos ar Rebulobda.<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!