polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ... polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

11.11.2014 Views

TavdacvisaTvis uTuod didi mniSvneloba hqonda. sadroSo iqmneboda teritoriuli principiT, rasac garkveuli upiratesoba gaaCnda. teritoriis mosaxleni erTmaneTs icnobdnen, adgilmdebareobis reliefi da buneba kargad hqondaT Seswavlili, cixe-simagreTa ganlageba ukeT icodnen. garda amisa, maT naTesauri Tu megobruli urTierTobebi akavSirebdaT. rac mTavaria, zemoT moyvanili yvela aspeqti ganapirobebda saxelmwifos Tavdacvisa Tu sxva saWiro SemTxvevisaTvis jaris saswrafod mobilizebas. rodesac erTiani saqarTvelo samefo-samTavroebad daiSala, saxelmwifoebrivi wyoba Zveli wesze darCa. samxedro organizaciac am wesis Tavisebur mimsgavsebas warmoadgenda. zemoT aRvniSneT, rom sadroSo samxedro teritoriuli erTeuli iyo, romelic sruliad garkveuli principebis safuZvelze gamoiyofoda. qarTlis samefoSi Sedioda 4 sadroSo: I - zemo qarTlis, sardali amilaxvari; II - muxranbatonis sadroSo, sadac Sedioda samuxranbatono, qsnisa da aragvis saerisTao; III - mewinave sadroSo, sardali orbeliani, romelSic Sedioda qvemo qarTlSi mdebare somxiT sabaraTianos saTavadoebi; IV - mefis sadroSo, sardlebi metwilad yofilan ciciSvilebi, sadac Sedioda qarTlis nawili da mcxeTis eklesiis qvesadroSo (86, 179). es principebi arc gvian feodalur saqarTveloSi Secvlila, mxolod erekle II-is mefobis xanaSi, qarTl-kaxeTis samefos gaerTianebis Semdeg nawilobriv Seicvala. rogorc istoriuli masalebidan irkveva, am periodisaTvis arsebobda qvemo qarTlis (somxiT-sabaraTiano) _ mewinave, zemo qarTlis _ memarjvene, kaxeTisa _ memarcxene da TviT mefis sadroSo _ centraluri (samuxranbatono, qsnisa da aragvis saerisTavo). somxiT-sabaraTiano qarTlis samefos samxreTiT mdebareobda, romelic, samxedro TvalsazrisiT, TbilisSi samxreTidan Semosasvlel gzebs ketavda. Tu es gzebi daketili ar iqneboda, maSin osmaleTsa da sparseTs SeeZloT rogorc aRmosavleT, ise dasavleT saqarTvelos SuagulSi SemoWriliyvnen, romlis magaliTebi mravladaa istoriaSi. amitom zemoxsenebuli administraciuli erTeuli mewinave sadroSod iwodeboda. mas ZiriTadad pirveli dartymebis miReba da mogerieba 19

uxdeboda. am sadroSos teritoriaze arsebuli cixe-simagreebis sainJinro mowyoba da sabrZolo mzadyofnisaTvis momzadeba uTuod sadroSos sardlis zedamxedvelobis funqciaSi Sedioda. MmarTalia, igi am teritoriis mxolod moxele iyo da saTavados faqtiur mflobelad Tavadi iTvleboda, magram sardals centraluri xelisuflebis mier uflebamosileba hqonda miniWebuli da jaris mobilizaciaze, momzadebaze pasuxs agebda (66, 390-391). Tuki zemo qarTlis sadroSos ganvixilavT oTx sadroSoTa Soris, is erT-erTi mTavari sadroSao iyo. igi or mTavar magistrals meTvalyureobda: I _ samxreT-dasavleTidan borjomis xeobis, II _ lixTimereTidan momavali gzebs. Tu davakvirdebiT, vnaxavT, rom varZia-TmogvixerTvisi-surami-gori-sxvilo erT mTlian magistrals qmnida. dasaxelebuli cixeebi garkveul samxedro strategiul simagreebs warmoadgendnen. qarTvelebi cdilobdnen, mudam mzadyofnaSi hqonodaT es simagreebi. roca qarTvelebi axalcixis mxares kargavdnen, kidev ufro mwvaved dgeboda qarTlis cixe-simagreebis movla-Senaxvis sakiTxi. Aam mxriv yuradRebas ipyrobs erekle mefis `anderZidan~ erTi detali: `cixebisac ase dagviweria: qalaqis Tbilisis cixeebi, goris cixe, suramis cixe, wirqolis cixe, boWormis cixe da gremis cixe, rom am cixeebis nariyalis cixeebica aqvs da nariyalebi cotas kaciT Seinaxeba. am Svid alagas nariyalebSi saerTod kacni unda eyenoso, ra erTic moundesT mcvelad da sxva cixeebi da galavnebi, rom didroni arian, qarTlSi, Tu kaxeTSi, isini cotas kaciT xom ar Seinaxeba, is saTemo aris~ (40, 205). mefe miTiTebebs aZlevda sadroSoTa sardlebs, raTa TavianTi Zalebi ise gaenawilebinaT, rom sabrZolo amocanis Sesruleba mcire danakargebiT yofiliyo SesaZlebeli. aRniSnuli dasturdeba Sesabamisi samecniero naSromebis avtorTa mier sadroSoTa sardlebis uflebamovaleobebis Sesaxeb motanili punqtebiTa da saqarTvelos centralur saistorio arqivSi Seswavlili masalebidan. sadroSos ufrosi didi xelisufali iyo da, laSqrobis garda, igi samoqalaqo da sisxlis 20

uxdeboda. am sadroSos teritoriaze arsebuli cixe-simagreebis<br />

sainJinro mowyoba da sabrZolo mzadyofnisaTvis momzadeba uTuod<br />

sadroSos sardlis zedamxedvelobis funqciaSi Sedioda. MmarTalia, igi<br />

am teritoriis mxolod moxele iyo da saTavados faqtiur mflobelad<br />

Tavadi iTvleboda, magram sardals centraluri xelisuflebis mier<br />

uflebamosileba hqonda miniWebuli da jaris mobilizaciaze,<br />

momzadebaze pasuxs agebda (66, 390-391).<br />

Tuki zemo qarTlis sadroSos ganvixilavT oTx sadroSoTa Soris,<br />

is erT-erTi mTavari sadroSao iyo. igi or mTavar magistrals<br />

meTvalyureobda: I _ samxreT-dasavleTidan borjomis xeobis, II _ lixTimereTidan<br />

momavali gzebs. Tu davakvirdebiT, vnaxavT, rom varZia-TmogvixerTvisi-surami-gori-sxvilo<br />

erT mTlian magistrals qmnida.<br />

dasaxelebuli cixeebi garkveul <strong>samxedro</strong> strategiul simagreebs<br />

warmoadgendnen. qarTvelebi cdilobdnen, mudam mzadyofnaSi hqonodaT es<br />

simagreebi. roca qarTvelebi axalcixis mxares kargavdnen, kidev ufro<br />

mwvaved dgeboda qarTlis cixe-simagreebis movla-Senaxvis sakiTxi. Aam<br />

mxriv yuradRebas ipyrobs <strong>erekle</strong> mefis `anderZidan~ erTi detali:<br />

`cixebisac ase dagviweria: qalaqis Tbilisis cixeebi, goris cixe,<br />

suramis cixe, wirqolis cixe, boWormis cixe da gremis cixe, rom am<br />

cixeebis nariyalis cixeebica aqvs da nariyalebi cotas kaciT Seinaxeba.<br />

am Svid alagas nariyalebSi saerTod kacni unda eyenoso, ra erTic<br />

moundesT mcvelad da sxva cixeebi da galavnebi, rom didroni arian,<br />

qarTlSi, Tu kaxeTSi, isini cotas kaciT xom ar Seinaxeba, is saTemo<br />

aris~ (40, 205).<br />

mefe miTiTebebs aZlevda sadroSoTa sardlebs, raTa TavianTi Zalebi<br />

ise gaenawilebinaT, rom sabrZolo amocanis Sesruleba mcire<br />

danakargebiT yofiliyo SesaZlebeli. aRniSnuli dasturdeba Sesabamisi<br />

samecniero naSromebis avtorTa mier sadroSoTa sardlebis uflebamovaleobebis<br />

Sesaxeb motanili punqtebiTa da saqarTvelos centralur<br />

saistorio arqivSi Seswavlili masalebidan. sadroSos ufrosi didi<br />

xelisufali iyo da, laSqrobis garda, igi samoqalaqo da sisxlis<br />

20

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!