polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ... polkovniki daviT maRlakeliZe erekle meoris samxedro xelovneba ...

11.11.2014 Views

mefe ereklem, gaiTvaliswina rom mters axali maSveli Zalebi Seemateboda, amitom 19 aprils md. mtkvarze xidi ayara. mtkvris marcxena mxares mtris laSqris nawili da mahmadiani mosaxleobiT dasaxlebuli mravali sofeli (didi da patara varneTi, bnela, oskeria, awyvita, qunca, rokeTi, orgora, saxudabeli, axaSeni da sxva) Seecdeboda, daxmareba aRmoeCinaT axalcixis faSasaTvis qarTvelebis winaaRmdeg brZolaSi. ,,movida mefe irakli aspinZas da aspinZis xidis isrebi aayrevina da mtkvarSi gadaayrevina~ (48, 80) brZolis wina Rames erekle II-m mcirericxovani razmi gaagzavna xidis mwyobridan gamosayvanad, romelSic aRabab erisTavi, svimon muxran-batonis Svili da xudia borCaloeli monawileobdnen. jgufma moulodneli TavdasxmiT mcvelebi gaanadgura da Seasrula mefis mier micemuli davaleba ise, rom mowinaaRmdeges meore dRemde araferi Seutyvia (141, 102). 1770 wlis 20 aprils, . . . mowinaaRmdege ar aqtiurobda, qarTvelebisgan moeloda Setevis dawyebas. mefe ereklem mtris mosatyueblad samxedro xerxs mimarTa: daaxloebiT 100-mde mebrZoli gagzavna mtris mmarTulebiT cxenebze xurjingadakidebuli, viTomda ,,sursaT-sanovagis~ mosatanad, raTa mteri SecdomaSi Seeyvana da Casafrebis adgilidan wamoeSala. rogorc irkveva, qarTvelebma mefis darigebisamebr, xmlebis qneviT, ukan-ukan daixies (141, 102). faqtia, rom TiTqmis yvela mkvlevari aRniSnuli brZolisa, osmalebis mier Setevis dawyebas amtkicebs, amitom s. xositaSvilis gadmocema marTebulia. osmalebisa da lekebisagan Semdgarma jarma win waweva da dadevneba daiwyo. TofiT srolis manZilze miaxloebisas erTbaSad srola daiwyo, magram Camwkrivebul da safrebs amofarebul qarTvelebs mteri verafers aklebda. ereklem axlo manZilze mouSva mowinaaRmdege, misi niSnis Semdeg qarTvelTa Tofebma erTdroulad iquxes da moaxloebuli mtris pirveli rigi mocelili balaxiviT daeca. aseTive bedi ewia meore da mesame rigebsac. iarusebad ganlagebuli qarTvelebi setyvasaviT esrodnen tyvias osmalebs, rogorc amas istoriuli literatura gadmogvces. qarTvelebi sabrZolo upiratesobas flobdnen. maRlobebidan gasrolili iaraRi mowinaaRmdeges meti sizustiT anadgurebda, rasac 109

xels uwyobda viwro adgilmdebareobiT gamowveuli mtris Zalebis simWidrove da Tavisufali manevrirebis SezRuda. mowinaaRmdegis ricxobrivma siWarbem Tavisi gaitana da qarTvelTa centralur dajgufebas axali razmebiT Seutia. DdaviT orbelianma gaaZliera marjvena frTidan cecxlis daSena. Eerekle II-m mebrZolebs sityviT mimarTa: ` ... mxneno qarTvelno, es amisTana gaWirvebuli omi Cven Tavzed pirveli ar aris. Kkargad gaarCieT, dainaxeT, ra sikvdilis lxini aris dRes! viomoT sikvdilamdis, rom Cveni zurgi mterma ar naxos ... mec aq TqvenSi vimyofebi, erekle ~ (63, 5). am grZnobiT warmoTqmulma sityvebma mebrZolTa moraluri mdgomareoba gaaaTkeca im donemde, roca Tavdadeba da samSoblosaTvis sikvdili, Tu SeiZleba iTqvas, netarebad miaCnia adamians, miT umetes, umravlesobam icoda erekle mefis brZolis ambavi. Q qarTvelebma maRlobebidan ieriSi miitanes. mefis saocari mamacobiTa da simarjviT aRtacebaSi mosuli cxenosani jari umowyalod Cexda mowinaaRmdeges. mematianis gadmocemiT, ` ereklem gaswira Tavi Tvisi da ekveTa ficxlad vidre sikvdilamde da iyvnen mefisa Tanamyofni qarTvelkaxni mxned da umetes Svidni igi xevsurnio~. brZolis kulminaciur momentSi mefe ereklem mowinaaRmdegis winamZRoli lekTa aTasisTavi koxta beladi (malaCila) mokla. XIX s-Si sofel xizabavraSi mcxovrebi dele pavliaSvili , romelsac i. alxaziSvilma gamokiTxa aspinZis brZolis Sesaxeb, saidanac vgebulobT, rom ` mefe erekle erT serze, sadac TaTrebis sasaflao yofila koxta belads Setakebia. wamsve koxtas moqneuli xmali ascda mefes, radgan cxens mucelzed moeqca. xmalma su waiRo unagiris aiar-yaSi (Tavi) ... moajda mefe cxens…... ereklem mouqnia xmali da ise gauara xmalma ro lekma verc-ki gaigo ... gadasWra kaci ... giauro ver momartyio, magram cota ro SeinZra tani Zirs Camovarda da fexebi ki uzangSi darCa . . . ~ (52, 3). raoden gadaWarbebuladac ar unda mogveCvenos dele pavliaSvilis monaTxrobi (mxatvruli gaformeba), erekle mefis mier koxta beladis mokvlas mravali istoriuli masala adasturebs. ra gasakviria, rom am orTabrZolis mxilveli mowinaaRmdege SeSinda da maTi damarcxeba 110

xels uwyobda viwro adgilmdebareobiT gamowveuli mtris Zalebis<br />

simWidrove da Tavisufali manevrirebis SezRuda.<br />

mowinaaRmdegis ricxobrivma siWarbem Tavisi gaitana da qarTvelTa<br />

centralur dajgufebas axali razmebiT Seutia. D<strong>daviT</strong> orbelianma<br />

gaaZliera marjvena frTidan cecxlis daSena. E<strong>erekle</strong> II-m mebrZolebs<br />

sityviT mimarTa: ` ... mxneno qarTvelno, es amisTana gaWirvebuli omi Cven<br />

Tavzed pirveli ar aris. Kkargad gaarCieT, dainaxeT, ra sikvdilis lxini<br />

aris dRes! viomoT sikvdilamdis, rom Cveni zurgi mterma ar naxos ...<br />

mec aq TqvenSi vimyofebi, <strong>erekle</strong> ~ (63, 5). am grZnobiT warmoTqmulma<br />

sityvebma mebrZolTa moraluri mdgomareoba gaaaTkeca im donemde, roca<br />

Tavdadeba da samSoblosaTvis sikvdili, Tu SeiZleba iTqvas, netarebad<br />

miaCnia adamians, miT umetes, umravlesobam icoda <strong>erekle</strong> mefis brZolis<br />

ambavi. Q<br />

qarTvelebma maRlobebidan ieriSi miitanes. mefis saocari mamacobiTa<br />

da simarjviT aRtacebaSi mosuli cxenosani jari umowyalod Cexda<br />

mowinaaRmdeges. mematianis gadmocemiT, ` <strong>erekle</strong>m gaswira Tavi Tvisi da<br />

ekveTa ficxlad vidre sikvdilamde da iyvnen mefisa Tanamyofni qarTvelkaxni<br />

mxned da umetes Svidni igi xevsurnio~. brZolis kulminaciur<br />

momentSi mefe <strong>erekle</strong>m mowinaaRmdegis winamZRoli lekTa aTasisTavi<br />

koxta beladi (malaCila) mokla. XIX s-Si sofel xizabavraSi mcxovrebi<br />

dele pavliaSvili , romelsac i. alxaziSvilma gamokiTxa aspinZis<br />

brZolis Sesaxeb, saidanac vgebulobT, rom ` mefe <strong>erekle</strong> erT serze,<br />

sadac TaTrebis sasaflao yofila koxta belads Setakebia. wamsve koxtas<br />

moqneuli xmali ascda mefes, radgan cxens mucelzed moeqca. xmalma su<br />

waiRo unagiris aiar-yaSi (Tavi) ... moajda mefe cxens…... <strong>erekle</strong>m mouqnia<br />

xmali da ise gauara xmalma ro lekma verc-ki gaigo ... gadasWra kaci ...<br />

giauro ver momartyio, magram cota ro SeinZra tani Zirs Camovarda da<br />

fexebi ki uzangSi darCa . . . ~ (52, 3).<br />

raoden gadaWarbebuladac ar unda mogveCvenos dele pavliaSvilis<br />

monaTxrobi (mxatvruli gaformeba), <strong>erekle</strong> mefis mier koxta beladis<br />

mokvlas mravali istoriuli masala adasturebs. ra gasakviria, rom am<br />

orTabrZolis mxilveli mowinaaRmdege SeSinda da maTi damarcxeba<br />

110

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!