Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
miTiTeba, Cemi fiqriT, savsebiT gasagebia<br />
da ai, ratom:<br />
Tavdapirvelad moviyvan samuel<br />
episkoposis saflavis berZnulenovani<br />
warweris teqstis Targmans:<br />
`ese samarxi samuel qarTveli (ber-<br />
Zn. iberieli) episkoposisa, romelic<br />
iyo daviTis koSkSi qarTvelTa (iber-<br />
Ta) mier SeZenili qarTvelTa (iberTa)<br />
monastris episkoposi~. <br />
vfiqrob naTelia, rom am warweraSi<br />
saubaria petre iberis mier wm. qalaqSi,<br />
daviTis koSkTan daarsebul iberTa monasterze,<br />
magram samuel episkoposis samarxi<br />
saflavis warweriani qviT aRmoCenil<br />
iqna daviTis koSkis maxloblad, wm.<br />
qalaqis, iafos karibWis gareT, saerTo<br />
qristianul sasaflaoze. am SemTxvevaSi,<br />
savsebiT gasagebia, rom monastrisa da,<br />
saerTod, Zveli qalaqis kedlis gareT<br />
arsebul sasaflaoze saflavis qvaze<br />
warwera berZnul enaze gakeTebuliyo,<br />
rac bunebrivia qristianuli palestinisaTvis.<br />
gasagebia isic, rom am ber-<br />
Znulenovan teqstSi aseve dafiqsirebuliyo<br />
ara marto episkoposis saxeli da<br />
erovneba, aramed miTiTebuli y<strong>of</strong>iliyo<br />
TviT monastris adgilmdebareoba da<br />
misi saxelic _ qarTvelTa (iberTa).<br />
am ori qarTveli episkoposis saflavis<br />
qvebis warweraTa gaTvaliswinebis<br />
Sedegad umleizonis warweraSi dadasturebuli<br />
iohane qarTveli episkoposis<br />
zedwodeba `furtaveli~ ufro adgilobrivi<br />
_ semituri _ warmoSobisad<br />
meCveneba. es zedwodeba, albaT, furtavidan<br />
aris nawarmoebi, rac, SesaZlebelia,<br />
monastris saxeli iyo, Tumca verc<br />
imas gamovricxav, rom igi, TavisTavad,<br />
am adgilTan dakavSirebuli Zveli toponimidanac<br />
momdinareobdes.<br />
Tumca aqve arsebobda aseve garkveuli<br />
cduneba,rom umleizonis warweraSi<br />
moxseniebuli `furtaveli~ episkoposi<br />
`epistoleTa wignSi~ dasaxelebuli<br />
`forTis~ (somx. porta) episkoposTan<br />
damekavSirebina. `forTis~ episkoposis<br />
Y. Israeli, D. Mevorah, Cradle <strong>of</strong> Christianity, 173.<br />
201<br />
xseneba Semonaxulia abraam somexTa<br />
kaTalikosis,kiron qarTlis kaTolikosisadmi<br />
miweril mesame epistoleSi, sadac<br />
mocemulia qarTvelTa, kavkasiel<br />
albanelTa da sivnielTa episkoposebis<br />
sia, romlebic dvinis 506 wlis krebas<br />
eswrebodnen. magram imis gamo, rom am<br />
epistoles somxuri teqstis safuZvlad<br />
gamoyenebulia misi somxuri wyaros _<br />
dvinis krebis `pirobis wignis~ _ ber-<br />
Znuli Targmani, nacvlad dakarguli<br />
somxuri originalisa, xsenebul epistoleSi<br />
Zalze damaxinjebulia saepiskoposoTa<br />
saxelebi da bevri maTganis,<br />
iseve rogorc `forTis~ saepiskoposos<br />
identifikacia sruliad SeuZlebelia. <br />
yovelive amis gamo, `furtavi~,<br />
`furtavelis~ etimologiis Ziebisas<br />
Cemi yuradReba SevaCere mxolod or<br />
semitur sityvaze, romelTagan<br />
erTia _ ebr. Phura _ sawnaxeli,WurWeli,<br />
romelSiac yurZeni fexiT iwureba;<br />
meore ki _ aram. Phurta _ patara,<br />
mcire (dididan gamoy<strong>of</strong>ili mcire er-<br />
Teuli, nawili).<br />
ganvixiloT TiToeuli maTgani:<br />
1. ebr. Phura _ sawnaxeli <br />
Tu qarTuli furtavis warmoqmnis<br />
safuZvlad miviCnevT ebr. Phura-s, maSin<br />
unda moiZebnos furtavis meore nawilis<br />
_ tav-is wyaro. vfiqrob, am SemTxvevaSi<br />
es SeiZleba iyos arameuli tav, rac wmidas,<br />
kargs, kurTxeuls niSnavs. <br />
Tu davuSvebT, rom qarTuli `furtavi~<br />
kompozitia, romelic Sedgenilia<br />
ebraul-arameuli sityvebisagan Phura +<br />
Tav, sadac Phura-Si bolokiduri a qar-<br />
TulisaTvis bunebrivad amovardeba, ma-<br />
Sin miviRebT Phurtav-s _ qarT. furtavi,<br />
rac,albaT,niSnavda wm. sawnaxels an wm.<br />
sawnaxelis adgils, saidanac SeiZleba<br />
nawarmoebi iyos monastris saxelic.<br />
z. aleqsiZe, epistoleTa wigni, Tbilisi, 1968, 97.<br />
z. aleqsiZe, epistoleTa wigni, 161-162.<br />
A. Even-Shoshan, Explanatory Dictionary, Jerusalem, 1999;<br />
F.A. Shapiro, Ivrit-Russian Dictionary, Moscow, 1963.<br />
J. Rayne Smith D.D., A Compendious Syriac. Dictionary<br />
founded upon the Thesaurus Syriacus, Oxford, 1973.