Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia Catholicos-Patriarch of All Georgia
uwmidesisa da unetaresis ilia II locva-kurTxeviT da saqarTvelos im- Jamindeli prezidentis, zviad gamsaxurdias xelSewyobiT 1991 wels zemo aWaraSi _ xuloSi sasuliero saswavleblis gaxsnas. saswavlebeli zogadsaganmanaTleblo saSualo skolasa da teqnikums aerTianebda. am saqmis warmarTva da xelmZRvaneloba miendo dekanoz grigol abulaZes (amJamad sxalTis eparqiis mmarTveli mRvdelm- Tavaria spiridon abulaZe). amis kvalad aqtiurad daiwyo eklesia-monastrebis aRmSeneblobisa da cxovrebis qristianuli wesis aRorZinebis xana. es procesi sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis, uwmidesisa da unetaresis ilia II winamZRolobiT da ZalisxmeviT mTeli qveynis masStabiT mimdinareobs. gansakuTrebuli faqizi damokidebulebis gamomJRavneba am kuTxis _ zemo aWaris da saerTod aWaris mimarT ganpirobebulia im garemoebiT, rom TurqeTis mravalsaukunovan batonobas umtkivneulod ar Cauvlia. aqaur ZirZvel qarTvelebs ZaliT Tavs moaxvies maTTvis ucxo, mahmadianuri sarwmunoeba. sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis, uwmidesis da unetaresis ilia II pozicia kargad aris warmoCenili mis mowodebaSi mTeli qarTuli erisadmi: `Cven ki ar unda gavaqristianoT aWara, aramed aWaram unda gaaqristianos sruliad saqarTvelo~. eris sulieri winamZRolis TvalsawieriT, umaRlesi gadasaxedidan brZnulad ganWvretili aWaris faqtori da misdami mamaSviluri damokidebulebis gamomJRavneba nimuSia mTeli qarTveli eris poziciis gamosaxatavad am kuTxis mimarT. sxalTis eparqiis Seqmnac saqarTvelos pirvelqristianuli kerisadmi am mzrunvelobis dasturia. eparqiaSi im adgilas, sadac wmida andria mociqulma pirveli qristianuli taZari aago, dagegmilia didi samonastro kompleqsis mSenebloba, romelic 192 ara marto saqarTvelos morwmuneebisaTvis, aramed msoflios sxvadasxva qveynis qristianTa momlocvelobis adgilad unda iqces. piligrimobis centris Seqmna am kuTxes tradiciul udides sulier da saxelmwifoebriv funqcias daubrunebs. axlad Seqmnili eparqiis iurisdiqciaSi gaerTianebuli kuTxis bolo periodis istoria srul TanxvedraSi modis mezobeli baTumisa da qobule- Tis samRvdelmTavros istoriasTan. 1917 wels saqarTvelos eklesiis avtokefaliis aRdgenis Semdeg ganaxlda baTumis eparqiac, romelsac baTom- Semoqmedis, mogvianebiT baTum-Semoqmedis samRvdelmTavro ewoda. aRniSnuli eparqia samxreT, samxreT-dasavleT saqarTvelos (aWara, guria) da nominalurad saqarTvelos samxreT saz- Rvrebs miRma (Tanamedrove TurqeTis teritoria) arsebul qarTul provinciebs aerTianebda. 1995 wlis 5 aprils baTum-Semoqmedis ganvrcobili eparqiis safuZvelze Camoyalibda Semoqmedis da baTum-sxalTis eparqiebi, 2006 wlis 21 dekembers ki baTumisa da sxalTis eparqiis teritoriuli gadanawilebis Semdeg Seiqmna baTum-qobuleTisa da sxalTis eparqiebi. sxalTis eparqiis mwyemsmTavaria yovladusamRvdeloesi episkoposi spiridoni (abulaZe). 37. tyibulisa da Terjolis eparqia tyibulisa da Terjolis eparqia dasavleT saqarTveloSi, istoriuli imereTis samefos okribis mxaris nawilsa da imereTis dablobis nawils moicavs. aRniSnuli saxelwodebiT eparqia 2006 wlis 21 dekembers Seiqmna dasavleT saqarTveloSi arsebuli quTais-gaenaTis da margveT-ubisis sam- RvdelmTavro teritoriebis xelaxali gadanawilebis safuZvelze. eparqiis SemadgenlobaSi Sedis qalaqebi: tyibuli (mimdebare teritoriebis nawil-
193 iT) da Terjola (srulad Terjolis raioni). tyibulisa da Terjolis sam- RvdelmTavros aRmosavleTidan esaz- Rvreba saCxerisa da WiaTuris eparqia, samxreT-aRmosavleTidan _ margveTisa da ubisis, dasavleTidan _ quTais-gaenaTis, CrdiloeTidan _ nikorwmindis, samxreTidan _ vanisa da baRdaTis eparqiebi. saxelwodebebi `tyibuli~ da `Terjola~ wyaroebSi mxolod XVII s-idan ixsenieba, rac Seexeba okribas, igi XI s-is werilobiT ZeglSi gvxvdeba. qarTuli da ucxouri werilobiTi wyaroebis cnobebi mociqulTa _ andria pirvelwodebulis, svimon kananelis, mataTas _ mier fazisis iberebis gaqristianebis Sesaxeb aRniSnul mxaresac moicavs. amdenad, eparqiis teritoriaze, iseve rogorc mTlianad rionis xeobis gaswvriv, qristianobis qadageba mociqulTa dros dawyebula. mefe mirianis mier qristianobis saxelmwifo religiad gamocxadebis Semdeg am kuTxis mosaxleobac gaqristianebula. qristianuli sarwmunoebis erTgulebas eparqiis teritoriaze SemorCenili adreuli xanis eklesia-monastrebis siuxve adasturebs, aseve _ wyalwiTelas xeobaSi, arabTa winaaRmdeg gamar- Tul brZolaSi daviT da konstantine mxeiZeebis mowamebrivi aRsasruli da sxva mravali istoriuli epizodi. qristianuli sarwmunoebis adreuli xanebidanve mtkiced damkvidrebis miuxedavad, es mxare damoukidebel sam- RvdelmTavrod XVI s-mde ar Camoyalibebula. XVI s-is pirvel meoTxedSi, imereTis mefis bagrat III (1510-1565 ww.) dros quTaTelis samwysos, sakuTriv imereTis teritoriaze, ori axali eparqia _ gaenaTi da xoni _ gamoeyo. gaenaTeli mRvdelmTavris kaTedra _ gelaTi `pirvelad iyo monasteri, Semdgomad hyo bagrat saepiskoposod~. pirvel gaenaTel mRvdelmTavrad mefem imereTis `kaTalikoz-episkopozTa~ TanxmobiT, `dasua sayuareliZe melqisedek, ...romelsa misca samwysod argueTisa naxevari da okriba, quTaTlis samwysoni~. amdenad, okriba calke eparqiad mxolod XVI s-is 30-ian wlebSi gamoeyo quTaisis eparqias da axlad Seqmnili eparqiis sakaTedro taZari gelaTis yovladwmida RvTismSoblis saxelobis monasteri gaxda. Tumca, imave xanebSi, gelaTis monastris wmida giorgis eklesia,biWvinTidan dasavleT saqarTvelos kaTolikosis (evdemon CxetiZis dros, 1557_1578 ww.) rezidenciis gadmonacvlebiT, mis kaTedrad iqca. amiT gelaTSi dasavleT saqarTvelos kaTolikosisa da gaenaTeli mRvdelm- Tavris kaTedrebi ganTavsda. imereTis samefos teritoriaze samRvdelmTavroTa amgvarma ganTavsebam gansxvavebuli, sruliad axleburi saeparqio-teritoriuli administracia Camoayaliba. TiTqmis ase grZeldeboda bolomde, dasavleT saqarTveloSi eklesiis avtokefaliis gauqmebamde. xangrZlivi drois manZilze ki, osmalebis quTais- Si Cadgomis Semdeg, gelaTi dasavleT saqarTvelos kaTolikosis, sakuTriv gaenaTeli da aseve quTaTeli mRvdelmTavrebis rezidencia, kaTedra da TavSesafari iyo. mamulisa da qristianuli sarwmunoebis siwmindis dacvis mizniT,eparqiis teritoriaze aRsrulebul movlena- Tagan axlo warsulidan aRsaniSnavia tyibulis raionis sofel xresilTan gamarTuli didi brZola qarTvelTa, solomon I meTaurobiT, da osmalTa Soris 1757 wels, sadac qarTvelma mxedrobam brwyinvale gamarjveba moipova; imereTis 1819_20 ww. ajanyebaSi am kuTxis mosaxleoba aqtiurad iyo CarTuli da daufaravad gamoxatavda dasavleT saqarTveloSi eklesiis avtokefaliis SenarCunebis survils. axlad Camoyalibebuli eparqiis teritoriaze arsebul eklesia-monastrebSi adridanve mravali saeklesio siwmide iyo davanebuli. saqarTvelos marTlmadidebeli ek-
- Page 142 and 143: 142 blobas datovebdnen da gadavidod
- Page 144 and 145: Tveli da somexi xalxi erTad ibrZoda
- Page 146 and 147: didebuli winaparni ganisveneben~. k
- Page 148 and 149: kulturuli cxovrebis centrSi aRmoCnd
- Page 150 and 151: saqarTvelos marTlmadidebeli eklesii
- Page 152 and 153: 152 (droTa ganmavlobaSi eparqiaTa s
- Page 154 and 155: marTva-gamgeobis debulebis (mcxeTa,
- Page 156 and 157: q. lanCxuTi, q. Coxatauri) _ maRaly
- Page 158 and 159: pirveli Tbileli episkoposic. Tbilel
- Page 160 and 161: deg rusTavi saepiskoposo erTeulad a
- Page 162 and 163: 162 ritoriis da Zveli mamulebis moZ
- Page 164 and 165: mosaxleoba dadioda. magiuri ZaliT S
- Page 166 and 167: sakaTolikoso~ Camoyalibda. afxazeTi
- Page 168 and 169: els, lagodexs da saingilos mxares m
- Page 170 and 171: 2005 wlidan eparqiis mRvdelmTavaria
- Page 172 and 173: sa da kintriSs Soris. zemo guriis s
- Page 174 and 175: Werad miiCneoda. raWvelTa saimedoob
- Page 176 and 177: toriuli zemo javaxeTi _ Zveli kumur
- Page 178 and 179: 22. xonisa da samtrediis eparqia xo
- Page 180 and 181: nda. guria-samegrelos gaerTianebuli
- Page 182 and 183: dadgenilebiT, alaverdis eparqias ga
- Page 184 and 185: 184 aqtiuri qristianuli cxovreba Cq
- Page 186 and 187: neTis eparqia moicavda mestiasa da
- Page 188 and 189: eparqiis teritoriaze bolo drois arq
- Page 190 and 191: akles Semosevebisas egrisis samefos
- Page 194 and 195: lesiis avtokefaliis aRdgenis Semdeg
- Page 196 and 197: qristianobis oficialurad aRiarebis
- Page 198 and 199: cnobilia, es tradicia ierusalimur q
- Page 200 and 201: tavel episkoposis saxeli. umleizoni
- Page 202 and 203: amasTan dakavSirebiT uTuod mniSvnel
- Page 204 and 205: 204
- Page 206 and 207: Catarebisa kaTolikur samyaroSi, rog
- Page 208 and 209: saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli a
- Page 210 and 211: akad. T. gamyreliZe Tqveno uwmideso
- Page 212 and 213: lavT `qristianuli Teologiisa da rel
- Page 214 and 215: ganaTlebis centri, iseTi, rogoric i
- Page 216 and 217: saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli a
- Page 218 and 219: 218
- Page 220 and 221: As Archbishop of Constantinople and
- Page 222 and 223: vnebaTagan. samoTxidan gaZevebis Se
- Page 224 and 225: 224
- Page 226 and 227: problemebs miuZRvnida da marto am s
- Page 228 and 229: dasavleTis eklesiaSi, da Seecada, C
- Page 230 and 231: sruliad saqarTvelos kaTolikos-patri
- Page 232: saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli a
193<br />
iT) da Terjola (srulad Terjolis<br />
raioni). tyibulisa da Terjolis sam-<br />
RvdelmTavros aRmosavleTidan esaz-<br />
Rvreba saCxerisa da WiaTuris eparqia,<br />
samxreT-aRmosavleTidan _ margveTisa<br />
da ubisis, dasavleTidan _ quTais-gaenaTis,<br />
CrdiloeTidan _ nikorwmindis,<br />
samxreTidan _ vanisa da baRdaTis eparqiebi.<br />
saxelwodebebi `tyibuli~ da `Terjola~<br />
wyaroebSi mxolod XVII s-idan<br />
ixsenieba, rac Seexeba okribas, igi XI<br />
s-is werilobiT ZeglSi gvxvdeba.<br />
qarTuli da ucxouri werilobiTi<br />
wyaroebis cnobebi mociqulTa _ andria<br />
pirvelwodebulis, svimon kananelis,<br />
mataTas _ mier fazisis iberebis<br />
gaqristianebis Sesaxeb aRniSnul mxaresac<br />
moicavs. amdenad, eparqiis teritoriaze,<br />
iseve rogorc mTlianad rionis<br />
xeobis gaswvriv, qristianobis qadageba<br />
mociqulTa dros dawyebula. mefe mirianis<br />
mier qristianobis saxelmwifo<br />
religiad gamocxadebis Semdeg am<br />
kuTxis mosaxleobac gaqristianebula.<br />
qristianuli sarwmunoebis erTgulebas<br />
eparqiis teritoriaze SemorCenili<br />
adreuli xanis eklesia-monastrebis<br />
siuxve adasturebs, aseve _ wyalwiTelas<br />
xeobaSi, arabTa winaaRmdeg gamar-<br />
Tul brZolaSi daviT da konstantine<br />
mxeiZeebis mowamebrivi aRsasruli da<br />
sxva mravali istoriuli epizodi.<br />
qristianuli sarwmunoebis adreuli<br />
xanebidanve mtkiced damkvidrebis<br />
miuxedavad, es mxare damoukidebel sam-<br />
RvdelmTavrod XVI s-mde ar Camoyalibebula.<br />
XVI s-is pirvel meoTxedSi,<br />
imereTis mefis bagrat III (1510-1565 ww.)<br />
dros quTaTelis samwysos, sakuTriv<br />
imereTis teritoriaze, ori axali eparqia<br />
_ gaenaTi da xoni _ gamoeyo.<br />
gaenaTeli mRvdelmTavris kaTedra _<br />
gelaTi `pirvelad iyo monasteri, Semdgomad<br />
hyo bagrat saepiskoposod~.<br />
pirvel gaenaTel mRvdelmTavrad mefem<br />
imereTis `kaTalikoz-episkopozTa~<br />
TanxmobiT, `dasua sayuareliZe melqisedek,<br />
...romelsa misca samwysod argueTisa<br />
naxevari da okriba, quTaTlis<br />
samwysoni~. amdenad, okriba calke eparqiad<br />
mxolod XVI s-is 30-ian wlebSi<br />
gamoeyo quTaisis eparqias da axlad<br />
Seqmnili eparqiis sakaTedro taZari<br />
gelaTis yovladwmida RvTismSoblis<br />
saxelobis monasteri gaxda. Tumca,<br />
imave xanebSi, gelaTis monastris wmida<br />
giorgis eklesia,biWvinTidan dasavleT<br />
saqarTvelos kaTolikosis (evdemon<br />
CxetiZis dros, 1557_1578 ww.) rezidenciis<br />
gadmonacvlebiT, mis kaTedrad iqca.<br />
amiT gelaTSi dasavleT saqarTvelos<br />
kaTolikosisa da gaenaTeli mRvdelm-<br />
Tavris kaTedrebi ganTavsda. imereTis<br />
samefos teritoriaze samRvdelmTavroTa<br />
amgvarma ganTavsebam gansxvavebuli,<br />
sruliad axleburi saeparqio-teritoriuli<br />
administracia Camoayaliba.<br />
TiTqmis ase grZeldeboda bolomde,<br />
dasavleT saqarTveloSi eklesiis avtokefaliis<br />
gauqmebamde. xangrZlivi<br />
drois manZilze ki, osmalebis quTais-<br />
Si Cadgomis Semdeg, gelaTi dasavleT<br />
saqarTvelos kaTolikosis, sakuTriv<br />
gaenaTeli da aseve quTaTeli<br />
mRvdelmTavrebis rezidencia, kaTedra<br />
da TavSesafari iyo.<br />
mamulisa da qristianuli sarwmunoebis<br />
siwmindis dacvis mizniT,eparqiis<br />
teritoriaze aRsrulebul movlena-<br />
Tagan axlo warsulidan aRsaniSnavia<br />
tyibulis raionis s<strong>of</strong>el xresilTan<br />
gamarTuli didi brZola qarTvelTa,<br />
solomon I meTaurobiT, da osmalTa<br />
Soris 1757 wels, sadac qarTvelma mxedrobam<br />
brwyinvale gamarjveba moipova;<br />
imereTis 1819_20 ww. ajanyebaSi<br />
am kuTxis mosaxleoba aqtiurad iyo<br />
CarTuli da daufaravad gamoxatavda<br />
dasavleT saqarTveloSi eklesiis avtokefaliis<br />
SenarCunebis survils.<br />
axlad Camoyalibebuli eparqiis<br />
teritoriaze arsebul eklesia-monastrebSi<br />
adridanve mravali saeklesio<br />
siwmide iyo davanebuli.<br />
saqarTvelos marTlmadidebeli ek-