Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
179<br />
qiis sazRvari samxreTis mxridan emTxveva<br />
saqarTvelo-TurqeTis saxelmwifo<br />
sazRvars, romelic gasdevs WaneTisa<br />
da SavSeTis qedebs: aRmosavleTidan<br />
esazRvreba sxalTis, CrdiloeTidan ki<br />
_ Semoqmedis eparqiebi,istoriuli mesxe-<br />
Tis qedi, mdinareebis _ natanebisa da<br />
kintriSis wyalgamy<strong>of</strong>ebi, dasavleTidan<br />
eparqias akravs Savi zRvis sanapiro.<br />
aWara istoriulad saqarTvelos<br />
erT-erTi uZvelesi provinciaa, romelic<br />
geografiulad zemo qarTlis,<br />
kerZod, mesxeTis nawils Seadgenda.<br />
werilobiT wyaroebSi aWara moxseniebulia<br />
sxvadasxva saxeliT: `aWaris<br />
qveyana~, `aWaris xevi~ an `aWaris xeoba~<br />
da sxv. es kuTxe moicavda aWariswylis<br />
xeobas Worox-aWariswylis SesarTavamde.<br />
saeklesio istoria saqarTveloSi<br />
qristianobis Semosvlasa da gavrcelebas<br />
aWaris mxridan, didaWaridan<br />
miiCnevs. wmida mociqulebma samxreTdasavleT<br />
saqarTveloSi yovladwmida<br />
RvTismSoblis saxelobis mravali ta-<br />
Zari aages. mdinare sufsis qvemo welze,<br />
srialeTad saxeldebul adgilze,<br />
aqaurma mkvidrma mosaxleobam am kuTxis<br />
ganmanaTleblis, wmida andria mociqulis<br />
saxelobis eklesia aago, romelmac<br />
bolo dromde moaRwia.<br />
saqarTveloSi qristianobis saxelmwifo<br />
religiad gamocxadebis Semdeg<br />
sxalTis midamoebi da mTlianad aWara<br />
IV saukuneSi mefe mirdat III Seqmnil<br />
Tuxarelis samwysoSi erTiandeboda.<br />
eparqia V saukunis 60-ian wlebamde<br />
arsebobda, Semdeg wmida mefe vaxtang<br />
gorgaslis mier klarjeTis qveyanaSi<br />
daarsebuli da momZlavrebuli axizis<br />
eparqiis gavlenis qveS moeqca. qarTlis<br />
samefos uZvelesi provincia sxvadasxva<br />
epoqaSi momxdurTa mZlavrobisagan<br />
xSirad dampyrobTa gavlenis qveS<br />
eqceoda. VI saukunidan, qveynis saerTo<br />
daZabunebis dros, aWara qajeTis cixe-<br />
Si (berZnuli wyaroebiT _ petra) arsebuli<br />
eklesiis irgvliv Seqmnil eparqias<br />
ekuTvnoda. X saukuneSi,kerZod,941<br />
wlidan, aWaris nawili, qvemo aWara `afxazTa<br />
samefoSi~ Sevida. pirvelad igi<br />
tbeTis eparqiaSi, XI s-is dasawyisidan<br />
ki quTaisis eparqiaSi moeqca, zemo aWara<br />
ki X saukunidan anCelis iurisdiqciaSi<br />
moixseneba.<br />
XI saukunis II naxevridan aWara<br />
saqarTvelos erTiani saxelmwifos<br />
SemadgenlobaSia da misi zemo mxare<br />
klarjeTTan erTad abuserisZeTa saerisTavoSi<br />
iTvleba. `didi Turqobis~<br />
dros,XI s-is 80-ian wlebSi,aWara samxre-<br />
Tidan SemoWrilma selCukebma aaoxres,<br />
xolo XIII s-is Sua wlebidan gaZlierebuli<br />
samcxe-saaTabagos samTavros<br />
erT-erT saerisTavos warmoadgenda.<br />
XVI s-is 50-ian wlebSi osmalebma<br />
miitaces klarjeTi. dawyebuli Sida<br />
feodaluri dapirispirebiT isargebla<br />
osmaleTma da aWaris teritoriis<br />
etapobriv dapyrobas Seudga. XVI s-is<br />
70-iani wlebisTvis mTeli aWara osmalebma<br />
daipyres da iq zemo da qvemo<br />
aWaris sanjayebi daaarses. sanjayebad<br />
(raioni) day<strong>of</strong>ili aWara Cildiris<br />
(axalcixe) vilaieTs miuerTes.<br />
amis Semdeg aWaris mosaxleobas mamapapeul<br />
miwa-wyalze darCenis saSualeba<br />
qristianobis uary<strong>of</strong>iTa da mahmadis<br />
aRiarebis SemTxvevaSi eZleoda. amgvari<br />
mdgomareoba grZeldeboda XIX saukuneSic.<br />
mxolod 1877_78 wlebSi, ruseT-osmaleTis<br />
omis Semdeg, 1878 wlis<br />
berlinis kongresis gadawyvetilebiT,<br />
samxreT saqarTvelos ZirZveli miwa<br />
kvlav samSoblos daubrunda. am mxareSi<br />
adre arsebobda anCis, tbeTisa<br />
da xinowmindis eparqiebi. imJamindeli<br />
saqarTvelos saeklesio marTva-gamgeoba<br />
rusul yaidaze iyo gardaqmnili.<br />
Zveli qarTuli eparqiebis momcveli<br />
mxare guriis saepiskoposos iurisdiqciaSi<br />
Sevida. 1882 wels guriis eparqiis<br />
saWeTmpyroblad dadgenil iqna<br />
wmida mRvdelmTavari aleqsandre oqropiriZe.<br />
1885 wels guriisa da odi-<br />
Sis samwysoebi erT eparqiad gaerTia-