Catholicos-Patriarch of All Georgia
Catholicos-Patriarch of All Georgia Catholicos-Patriarch of All Georgia
sa da kintriSs Soris. zemo guriis saeklesio xelisufali _ jumaTeli, romlis sakaTedro eklesia iyo „mTis maRals Txemsa zeda jumaTs, didi, gunbaTiani, didSeni, mWvreti zRvisa da guria-odiSisa,“ mwysida „sufsis mdinarisa da rions Soris adgilTa“. saxinowmindlod xinos xeoba iTvleboda. „ars eklesia gunbaTiani, keTil-didSeni, kargs adgils, zis episkopozi, mwyemsi xinos-wylis samxreTisa Woroxamde“. XIX saukunis dasawyisidan, saqarTveloSi ruseTis Semosvlisa, da 1814 wels, imereTis sakaTolikosos gauqmebidan 1827 wlamde guriis eklesiis saqmeebs damoukideblad ganagebda guriis erisTavTa saxlis wevri nikoloz jumaTeli. 1844 wlis 1 aprils guriaSi dawesda samRvdelmTavro kaTedra, romelic 1885 wels samegrelosTan gaerTianda da guria-samegrelos eparqia ewoda. 1917 wels, saqarTvelos eklesiis avtokefaliis aRdgenis Semdeg, pirvelive saeklesio krebaze aRdga eparqia, romlis mwyemsmTavars ewoda „baTomel-Semoqmedeli“, mogvianebiT _ „baTom- Semoqmedeli“,Semdeg ki _ „baTum-Semoqmedeli“. 1995 wlis 5 aprils, saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis gadawyvetilebiT baTum-Semoqmedis eparqiis teritoriis safuZvelze Camoyalibda baTumi-sxalTisa da Semoqmedis eparqiebi. axaldafuZnebuli Semoqmedis eparqiis mwyemsmTavria maRalyovladusamRvdeloesi mTavarepiskoposi iosebi (kikvaZe). 16. niqozisa da cxinvalis eparqia 172 niqozisa da cxinvalis eparqia Sida qarTlSi,mdinare liaxvis auzSi mdebareobs. igi moicavs qalaqebs cxinvals, axalgors,javas,znaurs da maT mimdebare teritorias. eparqias aRmosavleTidan esazRvreba wilknisa da duSeTis, stefanwmindisa da xevis eparqiebi, dasavleTidan _ WiaTurisa da saCxeris, Crdilo-dasavleTidan _ nikorwmindis, samxreTidan _ urbnis-ruisisa da sam- Tavis-goris eparqiebi. CrdiloeT mxares igi kavkasionis centralur qeds ebjineba. Soreuli tradicia niqozis eparqiis daarsebas wmida mefe vaxtang gorgasals ukavSirebs. niqozeli mRvdelmTavris samwyso Zalze vrceli iyo. igi ara marto qarTlis, istoriuli Sida soflis, teritoriis nawils moicavda, aramed garkveul dros „kavkasianTa, dualTa da aw oseTad wodebulisa“ sakmaod mozrdili mTis regionsac flobda. niqozel mRvdelmTavars qveynis winaSe udidesi misia hqonda dakisrebuli. is iyo ara marto maRali ierarqiis Rv- Tismsaxuri, aramed qveynis erTianobis saimedo damcvelic. garkveul period- Si igi lixTimereTis mTian kuTxeebsac (argveTis, raWis da svaneTis nawili) marTavda. niqozelis Zvel samwysoSi _ Crdilo kavkasiis teritoriaze _ dRemde arsebobs Zveli qarTuli qristianuli kerebis naSTi. niqozeli mRvdelmTavarni tradiciulad osebis qristianuli saqmeebis meTvalyureobis garda, „gamgeni iyvnen ovseTis saeklesio da saero saqmeebisa.“ dReisaTvis ki sul sxva suraTia. mamulidan ayrili qarTveloba jer kidev qveynis sxvadasxva kuTxeSia gafantuli, uZveles qarTul salocavTa didi nawili dangreuli an mTlianad ganadgurebulia da Zvel saRvTismsaxuro kerebze wirva-locva aRar aResruleba. bolo dros, 1995 wlis 5 aprils, sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis,uwmidesisa da unetaresis ilia II ZalisxmeviT da locva-kurTxeviT am mxareSi samRvdelmTavro kaTedris aRdgena umniSvnelovanesi movlena iyo am kuTxis mraval gansacdelgamovlili mosaxleobisaTvis, riTac Rrmadgaazrebul did erovnul saqmes Caeyara safuZveli.
ganaxlebuli eparqiis mwyemsmTavaria maRalyovladusamRvdeloesi mitropoliti isaia (Wanturia). 17. borjomisa da bakurianis eparqia borjomisa da bakurianis eparqia Sida qarTlis samxreTiT, istoriuli provinciis Toris teritoriaze mdebareobs. igi moicavs borjomis raions da mis mimdebare borjomis, imave Zv. sadgeris, xeobas. eparqias aRmosavleTidan esazRvreba manglisisa da walkis, Crdilo-aRmosavleTidan _ gori-sam- Tavisisa da urbnis-ruisis, CrdilodasavleTidan _ margveTisa da ubisis, agreTve vanisa da baRdaTis, dasavleTidan da samxreT-dasavleTidan _ axalcixis, tao-klarjeTisa da lazeTis, samxreTidan _ axalqalaqisa da kumurdos eparqiebi. saqarTveloSi mociqulTagan dafuZnebuli pirveli samRvdelmTavro samwyso _ awyuris eparqia istoriuli Toris teritoriaze mdebareobda. IV s-Si, saqarTveloSi qristianobis saxelmwifo religiad gamocxadebis Semdeg, sadgeris xeobis mosaxleobac gaqristianebula da am kuTxeSi eklesia-monastrebis intensiuri aRmSeneblobac daiwyo. Tumca imdroindeli saRvTismsaxuro mravali Senoba-nageboba drois msvlelobisa da mterTa auracxeli Semosevebis gamo ganadgurebula. am mxaris uZveles taZarTagan aRsaniSnavia neZvis sameklesiiani bazilika, timoTesubnis samonastro kompleqsi, likanis, CiTaxevis, foToleTis, dabis eklesiebi da sxv. es kuTxe adridanve mawyvereli mRvdelmTavris samwysod iTvleboda. sparselebis, arabebis, Turq-selCukTa da TaTar-monRolTa Semdeg, XV s-idan es mxare gansakuTrebuli sisastikiT gaaCanages Turq-osmalebma. saukuneTa manZilze gaukacrielebuli uZvelesi kuTxis aRdgena XIX s- is pirveli naxevridan daiwyo. 173 1917 w. saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis avtokefaliis aRdgenis miuxedavad, 20-ian wlebSi eklesiis winaaRmdeg dawyebuli represiebis gamo, uZveles qristianul keraze _ TorSi tradiciuli eklesiuri cxovrebis ganaxleba TiTqmis SeuZlebeli iyo. mxolod 1978 wels, sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis, uwmidesisa da unetaresis ilia II ZalisxmeviT gaxda SesaZlebeli am mxareSi eparqiis daarseba. 1978 w. aRdgenili samcxe-javaxe- Tis eparqiis SemadgenlobaSi Sedioda borjomis xeobac. 1995 wlis 5 aprils, saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis krebis ganCinebiT, samcxe-javaxeTis teritoriulad metad ganvrcobili eparqiis safuZvelze Camoyalibda borjomisa da axalqalaqis eparqia. 2002 wlis 17 oqtombers ki borjomisa da axalqalaqis eparqiis safuZvelze daarsda ori eparqia: a) axalqalaqisa da kumurdos da b) borjomisa da bakurianisa. borjomisa da bakurianis eparqiis mmarTvel mRvdelmTavrad wmida sinodma manamde borjomisa da axalaqalaqis eparqiis mwyemsmTavari, maRalyovladusamRvdeloesi mTavarepiskoposi serafime (jojua) daadgina. 18. nikorwmindis eparqia nikorwmindis eparqia dasavleT saqarTvelos mTianeTSi _ raWaSi mdebareobs. eparqiisa da istoriuli ku- Txis sazRvrebi erTmaneTs emTxveva. samRvdelmTavro teritoriaze ori qalaqia _ oni da ambrolauri. eparqias aRmosavleTidan _ niqozisa da cxinvalis, dasavleTidan _ cagerisa da lentexis, samxreTidan _ quTais-gaenaTis, tyibul-Terjolisa da saCxere-WiaTuris eparqiebi esazRvreba, CrdiloeTi sazRvari kavkasionis centralur qeds emTxveva. raWis saerisTavo tradiciulad saqarTvelos Crdilo karibWis saimedo damcvelad da mefis erTgul mxardam-
- Page 122 and 123: mecn. doqt. mariam cacanaSvili (sam
- Page 124 and 125: saxls; ganaSeneT, ganamSveneT da sa
- Page 126 and 127: sasuliero cxovrebis dasawyisi (zago
- Page 128 and 129: lenovani masalebis moZiebisa da dam
- Page 130 and 131: sergo vardosaniZe saqarTvelos marTl
- Page 132 and 133: 132 religiuri moTxovnilebiT. iseT v
- Page 134 and 135: forumze saqarTvelos marTlmadidebeli
- Page 136 and 137: is werili, romelmac mogvagona da uk
- Page 138 and 139: saqarTvelos samociqulo eklesiisa da
- Page 140 and 141: 140 da sxva erebisadmi sanimuSo pat
- Page 142 and 143: 142 blobas datovebdnen da gadavidod
- Page 144 and 145: Tveli da somexi xalxi erTad ibrZoda
- Page 146 and 147: didebuli winaparni ganisveneben~. k
- Page 148 and 149: kulturuli cxovrebis centrSi aRmoCnd
- Page 150 and 151: saqarTvelos marTlmadidebeli eklesii
- Page 152 and 153: 152 (droTa ganmavlobaSi eparqiaTa s
- Page 154 and 155: marTva-gamgeobis debulebis (mcxeTa,
- Page 156 and 157: q. lanCxuTi, q. Coxatauri) _ maRaly
- Page 158 and 159: pirveli Tbileli episkoposic. Tbilel
- Page 160 and 161: deg rusTavi saepiskoposo erTeulad a
- Page 162 and 163: 162 ritoriis da Zveli mamulebis moZ
- Page 164 and 165: mosaxleoba dadioda. magiuri ZaliT S
- Page 166 and 167: sakaTolikoso~ Camoyalibda. afxazeTi
- Page 168 and 169: els, lagodexs da saingilos mxares m
- Page 170 and 171: 2005 wlidan eparqiis mRvdelmTavaria
- Page 174 and 175: Werad miiCneoda. raWvelTa saimedoob
- Page 176 and 177: toriuli zemo javaxeTi _ Zveli kumur
- Page 178 and 179: 22. xonisa da samtrediis eparqia xo
- Page 180 and 181: nda. guria-samegrelos gaerTianebuli
- Page 182 and 183: dadgenilebiT, alaverdis eparqias ga
- Page 184 and 185: 184 aqtiuri qristianuli cxovreba Cq
- Page 186 and 187: neTis eparqia moicavda mestiasa da
- Page 188 and 189: eparqiis teritoriaze bolo drois arq
- Page 190 and 191: akles Semosevebisas egrisis samefos
- Page 192 and 193: uwmidesisa da unetaresis ilia II lo
- Page 194 and 195: lesiis avtokefaliis aRdgenis Semdeg
- Page 196 and 197: qristianobis oficialurad aRiarebis
- Page 198 and 199: cnobilia, es tradicia ierusalimur q
- Page 200 and 201: tavel episkoposis saxeli. umleizoni
- Page 202 and 203: amasTan dakavSirebiT uTuod mniSvnel
- Page 204 and 205: 204
- Page 206 and 207: Catarebisa kaTolikur samyaroSi, rog
- Page 208 and 209: saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli a
- Page 210 and 211: akad. T. gamyreliZe Tqveno uwmideso
- Page 212 and 213: lavT `qristianuli Teologiisa da rel
- Page 214 and 215: ganaTlebis centri, iseTi, rogoric i
- Page 216 and 217: saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli a
- Page 218 and 219: 218
- Page 220 and 221: As Archbishop of Constantinople and
sa da kintriSs Soris. zemo guriis<br />
saeklesio xelisufali _ jumaTeli,<br />
romlis sakaTedro eklesia iyo „mTis<br />
maRals Txemsa zeda jumaTs, didi, gunbaTiani,<br />
didSeni, mWvreti zRvisa da guria-odiSisa,“<br />
mwysida „sufsis mdinarisa<br />
da rions Soris adgilTa“. saxinowmindlod<br />
xinos xeoba iTvleboda. „ars<br />
eklesia gunbaTiani, keTil-didSeni,<br />
kargs adgils, zis episkopozi, mwyemsi<br />
xinos-wylis samxreTisa Woroxamde“.<br />
XIX saukunis dasawyisidan, saqarTveloSi<br />
ruseTis Semosvlisa, da 1814<br />
wels, imereTis sakaTolikosos gauqmebidan<br />
1827 wlamde guriis eklesiis<br />
saqmeebs damoukideblad ganagebda guriis<br />
erisTavTa saxlis wevri nikoloz<br />
jumaTeli.<br />
1844 wlis 1 aprils guriaSi dawesda<br />
samRvdelmTavro kaTedra, romelic<br />
1885 wels samegrelosTan gaerTianda<br />
da guria-samegrelos eparqia ewoda.<br />
1917 wels, saqarTvelos eklesiis<br />
avtokefaliis aRdgenis Semdeg, pirvelive<br />
saeklesio krebaze aRdga eparqia,<br />
romlis mwyemsmTavars ewoda „baTomel-Semoqmedeli“,<br />
mogvianebiT _ „baTom-<br />
Semoqmedeli“,Semdeg ki _ „baTum-Semoqmedeli“.<br />
1995 wlis 5 aprils, saqarTvelos<br />
marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis<br />
gadawyvetilebiT baTum-Semoqmedis<br />
eparqiis teritoriis safuZvelze<br />
Camoyalibda baTumi-sxalTisa da Semoqmedis<br />
eparqiebi.<br />
axaldafuZnebuli Semoqmedis eparqiis<br />
mwyemsmTavria maRalyovladusamRvdeloesi<br />
mTavarepiskoposi iosebi (kikvaZe).<br />
16. niqozisa da cxinvalis eparqia<br />
172<br />
niqozisa da cxinvalis eparqia Sida<br />
qarTlSi,mdinare liaxvis auzSi mdebareobs.<br />
igi moicavs qalaqebs cxinvals,<br />
axalgors,javas,znaurs da maT mimdebare<br />
teritorias. eparqias aRmosavleTidan<br />
esazRvreba wilknisa da duSeTis,<br />
stefanwmindisa da xevis eparqiebi, dasavleTidan<br />
_ WiaTurisa da saCxeris,<br />
Crdilo-dasavleTidan _ nikorwmindis,<br />
samxreTidan _ urbnis-ruisisa da sam-<br />
Tavis-goris eparqiebi. CrdiloeT mxares<br />
igi kavkasionis centralur qeds<br />
ebjineba. Soreuli tradicia niqozis<br />
eparqiis daarsebas wmida mefe vaxtang<br />
gorgasals ukavSirebs.<br />
niqozeli mRvdelmTavris samwyso<br />
Zalze vrceli iyo. igi ara marto<br />
qarTlis, istoriuli Sida s<strong>of</strong>lis,<br />
teritoriis nawils moicavda, aramed<br />
garkveul dros „kavkasianTa, dualTa<br />
da aw oseTad wodebulisa“ sakmaod<br />
mozrdili mTis regionsac flobda.<br />
niqozel mRvdelmTavars qveynis winaSe<br />
udidesi misia hqonda dakisrebuli. is<br />
iyo ara marto maRali ierarqiis Rv-<br />
Tismsaxuri, aramed qveynis erTianobis<br />
saimedo damcvelic. garkveul period-<br />
Si igi lixTimereTis mTian kuTxeebsac<br />
(argveTis, raWis da svaneTis nawili)<br />
marTavda.<br />
niqozelis Zvel samwysoSi _ Crdilo<br />
kavkasiis teritoriaze _ dRemde<br />
arsebobs Zveli qarTuli qristianuli<br />
kerebis naSTi. niqozeli mRvdelmTavarni<br />
tradiciulad osebis qristianuli<br />
saqmeebis meTvalyureobis garda,<br />
„gamgeni iyvnen ovseTis saeklesio da<br />
saero saqmeebisa.“<br />
dReisaTvis ki sul sxva suraTia.<br />
mamulidan ayrili qarTveloba jer<br />
kidev qveynis sxvadasxva kuTxeSia gafantuli,<br />
uZveles qarTul salocavTa<br />
didi nawili dangreuli an mTlianad<br />
ganadgurebulia da Zvel saRvTismsaxuro<br />
kerebze wirva-locva aRar aResruleba.<br />
bolo dros, 1995 wlis 5 aprils,<br />
sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis,uwmidesisa<br />
da unetaresis ilia<br />
II ZalisxmeviT da locva-kurTxeviT am<br />
mxareSi samRvdelmTavro kaTedris aRdgena<br />
umniSvnelovanesi movlena iyo<br />
am kuTxis mraval gansacdelgamovlili<br />
mosaxleobisaTvis, riTac Rrmadgaazrebul<br />
did erovnul saqmes Caeyara<br />
safuZveli.