Catholicos-Patriarch of All Georgia

Catholicos-Patriarch of All Georgia Catholicos-Patriarch of All Georgia

science.org.ge
from science.org.ge More from this publisher
28.06.2014 Views

sakaTolikoso~ Camoyalibda. afxazeTis sakaTolikoso saqarTvelos erTiani eklesiis organul nawils warmoadgenda. mas adridanve ucxoeli avtorebi `qvemo iveriis~ anu dasavleT saqarTvelos sakaTolikosos saxeliT ixseniebdnen. X s-idan berZnuli saepiskoposoebis sanacvlod qarTuli samRvdelmTavro ka- Tedrebis dafuZneba daiwyo. XVI_XVII ss-Si Crdilo kavkasiidan Camosaxlebuli mTielTa tomebi saqarTvelos istoriul kuTxeSi _ afxazeTSi damkvidrebis gamo afxazebad iwodebian. Tumca ki Tavidanve cnobili iyo maTi eTnikuri gansxvaveba Zveli afxazebisagan. dasavleT saqarTveloSi, afxazeTis sakaTolikosoSi garkveul dros eparqiaTa ricxvi 25-mde aRwevda. dasavleT saqarTvelos sakaTolikosos gauqmebis dros imereTis samefos samRvdelmTavroebi 4-mde Semcirda, xolo mogvianebiT afxazeTis sakaTolikoso quTais-imereTis erT eparqiad Camoyalibda. XIX s-is 50-ian wlebSi aRdga afxazeTis saepiskoposo, romelsac 1885 wlamde ganagebdnen qarTveli mRvdelmTavrebi. 1885 wlidan soxumis eparqiis saxeliT aRmdgar afxazeTis eparqias antiqarTuli orientaciis rusi episkoposebi marTavdnen. ruse- Tis xelisuflebis reaqciuli gegma afxazeTSi erovnuli dapirispirebisa da mtrobis gaRrmavebas iTvaliswinebda. 1917 wlis seqtemberSi, avtokefaliis aRdgenis Semdeg mowveul saqarTvelos pirvel saeklesio krebaze aRadgines afxazeTis eparqia, romlis mwyemsmTavars cxumel-bedieli ewoda. 1992 wlidan cxum-afxazeTis eparqias mwyemsmTavrad dadgenilia maRalyovladusamRvdeloesi mitropoliti danieli (daTuaSvili). 8. WiaTurisa da saCxeris eparqia WiaTuris da saCxeris eparqia dasavleT saqarTvelos aRmosavleTiT _ zemo imereTSi, istoriuli argveTis, 166 imave margveTis, saerisTavoSi mdebareobs. igi WiaTura-saCxeris raionebsa da maT mimdebare teritorias moicavs. es regioni WiaTurisa da saCxeris eparqiis Seqmnamde margveTis eparqias miekuTvneboda. WiaTuris eparqia saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis 1995 wlis 5 aprilis ganCinebiT Seiqmna. 2002 wlis 17 oqtombris gadawyvetilebiT eparqias saxeli Seecvala da amieridan WiaTurisa da saCxeris eparqia ewodeba. axlad Seqmnili eparqia dayofilia or _ WiaTurisa da saCxeris olqebad. Wia- Turisa da saCxeris samRvdelmTavro teritorias aRmosavleTis mxridan niqozisa da cxinvalis eparqia esazRvreba, dasavleTidan _ quTais-gaenaTis, CrdiloeTidan _ nikorwmindis, samxre- Tidan _ margveTisa da ubisis, samxreTaRmosavleTidan _ urbnisisa da ruisis eparqiebi. V_VI saukuneebis qristianul nagebobaTa kvali am mxareSi adreqristianuli periodidanve sarwmunoebis mtkiced gavrcelebis mimaniSnebelia. argveTis teritoriaze qristianuli sarwmunoeba aRmosavleT saqarTvelos uSualo mezoblobiT da misi gavleniT gavrcelda. 1917 w. saqarTvelos eklesiis avtokefaliis aRdgena gauqmebul eparqiaTa amoqmedebiTac aRiniSna. Tanamedrove WiaTura-saCxeris eparqia margveTis eparqiaSi Sedioda. 1995 wlis 5 aprilis saqarTvelos eklesiis wmida sinodis gadawyvetilebiT, margveTis eparqiis ganvrcobili teritoriis safuZvelze Camoyalibda: a) sakuTriv margveTisa da b) WiaTuris eparqia. 2002 wlis oqtombridan Wia- Turis eparqias WiaTurisa da saCxeris eparqia ewoda. 2002 wlis 17 oqtombridan WiaTurisa da saCxeris eparqiis mmarTvel mRvdelmTavrad dadgenilia maRalyovladusamRvdeloesi cxum-afxazeTis mitropoliti danieli (daTuaSvili).

9. alaverdis eparqia alaverdis eparqia odiTganve kaxeTis umTavres qristianul samwysod iTvleba. igi or qalaqs _ Telavsa da axmetas da maT mimdebare teritorias moicavs. alaverdis eparqias aRmosavleTidan nekresisa da hereTis eparqia esazRvreba, dasavleTidan _ TianeTisa da fSav-xevsureTis, samxreTidan _ sagarejo-ninowmindisa da gurjaan-veliscixis, xolo CrdiloeTidan _ kavkasionis mTebis centraluri qedi. istoriuli tradicia alaverdis eparqiis Camoyalibebas XI saukunis pirvel meoTxedSi kaxeT-hereTis mmarTvel kvirike III (1010_1037 ww.) moRvaweobas ukavSirebs. eparqiis daarsebisTanave aqauri mwyemsmTavari amba alaverdelis wodebiT ixsenieba. termini „amba“ siriulia da monastris winamZRvris qarTuli saxelwodebis _ „mamis“ Sesatyviss warmoadgens. am zedwodebas alaverdeli episkoposebi atareben imis gamo, rom isini monastris winamZRvrebic iyvnen. tradiciis damkvidreba alaverdis pirveli winamZRvris, camet asurel mama- Tagan erT-erTis, iosebis saxels ukav- Sirdeba, romelic amba alaverdelad iwodeboda. ioseb alaverdelis saflavi Tavissave daarsebuli monastris _ wmida giorgis eklesiaSia. adridanve alaverdis eparqiis dawinaurebuli mdgomareoba misma mdebareobam, istoriulma viTarebam da kaxeTis damoukidebel politikur erTeulad Camoyalibebam ganapiroba. misi samwyso teritoria vrceldeboda „... Turdos-xevs Stors zeiT kaxeTis mTad kavkasamde.“ amba alaverdelis didi mniSvneloba erTiani saqarTvelos samefoebad daSlis Semdegac gamokveTili iyo. alaverdis mterTagan mravalgzis aoxrebis miuxedavad, monasteri bolo dromde saqarTvelos erT-erT mZlavr kulturul-saganmanaTleblo kerad 167 iTvleba. 1917 wels, saukunovani brZolis Semdeg, avtokefaliaaRdgenilma saqarTvelos eklesiam pirvel etapze 13 eparqia aRadgina. 17 seqtembers saeklesio krebam axlad aRdgenil alaverdis saepiskoposo kaTedraze mRvdelmTavrad daadgina episkoposi piros oqropiriZe. 1993 wlis 1 seqtembridan maRalyov- ladusamRvdeloesi amba alaverdeli mitropoliti gaxlavT daviTi (maxaraZe). 10. dasavleT evropis eparqia saqarTvelos sapatriarqos dasavleT evropis eparqia moicavs dasavleT evropis saxelmwifoebs _ avstrias, belgias, germanias, danias, did britaneTs, espaneTs, italias, luqsemburgs, portugalias, safrangeTs, Sveicarias, Svecias, holandias da droebiT amerikis SeerTebul Statebs. eparqia Tavis iurisdiqciaSi aerTianebs aRniSnul saxelmwifoebSi droebiT an mudmiv sacxovreblad emigrirebul saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis mrevls da am qveynebSi mcxovreb im ucxoelebs, vinc Tavs miiCnevs saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis wevrad. saqarTvelos sapatriarqos dasavleT evropis eparqia Seiqmna saqarTvelos samociqulo avtokefaliuri marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis 2002 wlis 17 oqtombris ganCinebis safuZvelze. axalSeqmnili eparqiis mRvdelmTavris titulia saqarTvelos sapatriarqos dasavleT evropis episkoposi. saqarTvelos sapatriarqos dasavleT evropis eparqiis mmarTvel mRvdelmTavrad dadgenilia maRalyovladusamRvdeloesi mitropoliti abraami (garmelia). 11. nekresisa da hereTis eparqia nekresisa da hereTis eparqia saqarTvelos ukidures aRmosavleT- Si mdebareobs. igi qalaqebs _ yvar-

9. alaverdis eparqia<br />

alaverdis eparqia odiTganve kaxeTis<br />

umTavres qristianul samwysod<br />

iTvleba. igi or qalaqs _ Telavsa da<br />

axmetas da maT mimdebare teritorias<br />

moicavs. alaverdis eparqias aRmosavleTidan<br />

nekresisa da hereTis eparqia<br />

esazRvreba, dasavleTidan _ TianeTisa<br />

da fSav-xevsureTis, samxreTidan _<br />

sagarejo-ninowmindisa da gurjaan-veliscixis,<br />

xolo CrdiloeTidan _ kavkasionis<br />

mTebis centraluri qedi.<br />

istoriuli tradicia alaverdis<br />

eparqiis Camoyalibebas XI saukunis<br />

pirvel meoTxedSi kaxeT-hereTis mmarTvel<br />

kvirike III (1010_1037 ww.) moRvaweobas<br />

ukavSirebs.<br />

eparqiis daarsebisTanave aqauri<br />

mwyemsmTavari amba alaverdelis wodebiT<br />

ixsenieba. termini „amba“ siriulia<br />

da monastris winamZRvris qarTuli saxelwodebis<br />

_ „mamis“ Sesatyviss warmoadgens.<br />

am zedwodebas alaverdeli<br />

episkoposebi atareben imis gamo, rom<br />

isini monastris winamZRvrebic iyvnen.<br />

tradiciis damkvidreba alaverdis pirveli<br />

winamZRvris, camet asurel mama-<br />

Tagan erT-erTis, iosebis saxels ukav-<br />

Sirdeba, romelic amba alaverdelad<br />

iwodeboda. ioseb alaverdelis saflavi<br />

Tavissave daarsebuli monastris _<br />

wmida giorgis eklesiaSia.<br />

adridanve alaverdis eparqiis dawinaurebuli<br />

mdgomareoba misma mdebareobam,<br />

istoriulma viTarebam da<br />

kaxeTis damoukidebel politikur<br />

erTeulad Camoyalibebam ganapiroba.<br />

misi samwyso teritoria vrceldeboda<br />

„... Turdos-xevs Stors zeiT kaxeTis<br />

mTad kavkasamde.“<br />

amba alaverdelis didi mniSvneloba<br />

erTiani saqarTvelos samefoebad<br />

daSlis Semdegac gamokveTili iyo.<br />

alaverdis mterTagan mravalgzis<br />

aoxrebis miuxedavad, monasteri bolo<br />

dromde saqarTvelos erT-erT mZlavr<br />

kulturul-saganmanaTleblo kerad<br />

167<br />

iTvleba. 1917 wels, saukunovani brZolis<br />

Semdeg, avtokefaliaaRdgenilma<br />

saqarTvelos eklesiam pirvel etapze<br />

13 eparqia aRadgina. 17 seqtembers saeklesio<br />

krebam axlad aRdgenil alaverdis<br />

saepiskoposo kaTedraze mRvdelmTavrad<br />

daadgina episkoposi piros<br />

oqropiriZe.<br />

1993 wlis 1 seqtembridan maRalyov-<br />

ladusamRvdeloesi amba<br />

alaverdeli<br />

mitropoliti gaxlavT daviTi (maxaraZe).<br />

10. dasavleT evropis eparqia<br />

saqarTvelos sapatriarqos dasavleT<br />

evropis eparqia moicavs dasavleT<br />

evropis saxelmwifoebs _ avstrias,<br />

belgias, germanias, danias, did britaneTs,<br />

espaneTs, italias, luqsemburgs,<br />

portugalias, safrangeTs, Sveicarias,<br />

Svecias, holandias da droebiT amerikis<br />

SeerTebul Statebs. eparqia Tavis<br />

iurisdiqciaSi aerTianebs aRniSnul saxelmwifoebSi<br />

droebiT an mudmiv sacxovreblad<br />

emigrirebul saqarTvelos<br />

marTlmadidebeli eklesiis mrevls da<br />

am qveynebSi mcxovreb im ucxoelebs,<br />

vinc Tavs miiCnevs saqarTvelos marTlmadidebeli<br />

eklesiis wevrad.<br />

saqarTvelos sapatriarqos dasavleT<br />

evropis eparqia Seiqmna saqarTvelos<br />

samociqulo avtokefaliuri<br />

marTlmadidebeli eklesiis wmida sinodis<br />

2002 wlis 17 oqtombris ganCinebis<br />

safuZvelze. axalSeqmnili eparqiis<br />

mRvdelmTavris titulia saqarTvelos<br />

sapatriarqos dasavleT evropis episkoposi.<br />

saqarTvelos sapatriarqos dasavleT<br />

evropis eparqiis mmarTvel mRvdelmTavrad<br />

dadgenilia maRalyovladusamRvdeloesi<br />

mitropoliti abraami<br />

(garmelia).<br />

11. nekresisa da hereTis eparqia<br />

nekresisa da hereTis eparqia<br />

saqarTvelos ukidures aRmosavleT-<br />

Si mdebareobs. igi qalaqebs _ yvar-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!