20.06.2014 Views

saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi da SeTanxmebebi

saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi da SeTanxmebebi

saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi da SeTanxmebebi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ismo-s mier<br />

administrirebuli<br />

inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri<br />

<strong>saerTaSoriso</strong><br />

<strong>konvenciebi</strong>, <strong>xelSekrulebebi</strong><br />

<strong>da</strong> <strong>SeTanxmebebi</strong>


ismo-s mier<br />

administrirebuli<br />

<strong>saerTaSoriso</strong><br />

<strong>konvenciebi</strong>,<br />

<strong>xelSekrulebebi</strong><br />

<strong>da</strong> <strong>SeTanxmebebi</strong><br />

Tbilisi<br />

2009


© saqpatenti, 2009<br />

ISBN 978-9941-0-1342-3


sarCevi<br />

nawili I<br />

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizaciis<br />

<strong>da</strong>mfuZnebeli konvencia (1967 w.) ......................................................................... 7<br />

nawili II<br />

samrewvelo sakuTreba<br />

bu<strong>da</strong>peStis xelSekruleba sapatento proceduris<br />

miznebisaTvis mikroorganizmebis deponirebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> aRiarebis Sesaxeb (1977 w.) ..................................................... 11<br />

venis SeTanxmeba niSanTa gamosaxulebiTi elementebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciis <strong>da</strong>wesebis Sesaxeb (1973 w.) .................... 14<br />

lisabonis SeTanxmeba adgilwarmoSobis <strong>da</strong>saxelebebis <strong>da</strong>cvisa<br />

<strong>da</strong> maTi <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis Sesaxeb (1958 w.) .......................... 16<br />

lokarnos SeTanxmeba samrewvelo nimuSebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciis <strong>da</strong>arsebis Sesaxeb (1968 w.) ................... 18<br />

madridis SeTanxmeba niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis Sesaxeb<br />

(1891 w.) <strong>da</strong> am SeTanxmebasTan arsebuli oqmi (1989 w.) .......................... 20<br />

madridis SeTanxmeba saqonelze yalbi an SecdomaSi Semyvani<br />

warmoSobis aRniSvnebis aRkveTis Sesaxeb (1891 w.) ......................................26<br />

nairobis xelSekruleba<br />

olimpiuri simboloebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1981 w.) .................................... 28<br />

nicis SeTanxmeba niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili<br />

saqonlisa <strong>da</strong> momsaxurebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

klasifikaciis Sesaxeb (1957 w.) ............................................................................. 29<br />

parizis konvencia<br />

samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1883 w.) ........................................ 31<br />

sapatento kanonis Sesaxeb xelSekruleba (2000 w.) .................................. 38<br />

sapatento kooperaciis xelSekruleba PCT (1970 w.) ............................... 44


sasaqonlo niSnebis Sesaxeb xelSekruleba TLT (1994 w.) ...................... 48<br />

singapuris xelSekruleba<br />

sasaqonlo niSnebis kanonis Sesaxeb (2006 w.) ............................................... 51<br />

strasburgis SeTanxmeba<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikaciis Sesaxeb (1971 w.) .................. 55<br />

haagis SeTanxmeba samrewvelo nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis Sesaxeb (1925 w.) ............................................................................... 57<br />

nawili III<br />

saavtoro <strong>da</strong> momijnave uflebebi<br />

bernis konvencia literaturuli <strong>da</strong> mxatvruli<br />

nawarmoebebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1886 w.) .............................................................. 61<br />

briuselis konvencia TanamgzavriT ga<strong>da</strong>cemuli programis<br />

matarebeli signalebis gavrcelebis Sesaxeb (1974 w.) ........................... 66<br />

ismo-s xelSekruleba<br />

saavtoro uflebebis Sesaxeb (1996 w.) .............................................................. 67<br />

ismo-s xelSekruleba<br />

Sesrulebebisa <strong>da</strong> fonogramebis Sesaxeb (1996 w.) ..................................... 70<br />

Jenevis konvencia fonogramebis unebarTvo gamravlebisagan<br />

fonogramebis mwarmoeblebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1971 w.) ........................... 75<br />

romis konvencia SemsrulebelTa, fonogramebis<br />

mwarmoebelTa <strong>da</strong> samauwyeblo organizaciaTa<br />

uflebebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1961 w.) ...................................................................... 77


winasityvaoba<br />

inteleqtualuri sakuTrebis <strong>da</strong>cvis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

regulirebas safuZveli Caeyara XIX saukunis bolos, roca<br />

xelmoweril iqna ori fun<strong>da</strong>menturi xasiaTis dokumenti _<br />

samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis parizis konvencia (1883w.) <strong>da</strong><br />

literaturisa <strong>da</strong> xelovnebis nawarmoebebis <strong>da</strong>cvis bernis<br />

konvencia (1886w.). am konvenciebSi pirvelad mox<strong>da</strong> erovnuli<br />

reJimis ucxoelebze gavrcelebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>cvis minimaluri<br />

stan<strong>da</strong>rtebis <strong>da</strong>dgenis uzrunvelyofa.<br />

inteleqtualuri sakuTrebis <strong>saerTaSoriso</strong> samarTlis<br />

Semdgomi ganviTareba <strong>da</strong>kavSirebuli iyo <strong>da</strong>cvis ufro<br />

srulyofili stan<strong>da</strong>rtebis <strong>da</strong>mkvidrebasTan, qveynis gareT<br />

uflebaTa mopovebis efeqtur proceduraTa implementaciasTan,<br />

calkeuli obieqtebis <strong>da</strong>mcav specialur SeTanxmebaTa<br />

miRebasTan,<strong>saerTaSoriso</strong> sainformacio-saZiebo instrumentebis<br />

formirebasTan <strong>da</strong> sxv. bolo periodSi <strong>saerTaSoriso</strong> samarTlis<br />

normebis ganviTarebas ZiriTa<strong>da</strong>d gansazRvrav<strong>da</strong> cifrul<br />

teqnologiebTan <strong>da</strong>kavSirebuli gamowvevebis samarTlebrivi<br />

<strong>da</strong>regulirebis procesi.<br />

amJamad inteleqtualuri sakuTrebis sferoSi moqmed 23<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> xelSekrulebi<strong>da</strong>n 22-s administrirebas uwevs<br />

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizacia (ismo).<br />

isini Tematikis mixedviT or jufad iyofa _ samrewvelo<br />

sakuTrebisa <strong>da</strong> saavtoro <strong>da</strong> momijnave uflebebis sferos<br />

5


maregulirebel xelSekrulebebad. <strong>da</strong>niSnulebis mixedviT ki<br />

gamoyofen <strong>xelSekrulebebi</strong>s sam ZiriTad tips: xelSekrulebebs,<br />

romlebic gansazRvraven <strong>da</strong>cvis <strong>saerTaSoriso</strong> stan<strong>da</strong>rtebs;<br />

xelSekrulebebs inteleqtualuri sakuTrebis obieqtebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciis Sesaxeb; xelSekrulebebs saer-<br />

TaSoriso klasifikaciebis Sesaxeb. saqarTvelo amJamad ismo-s<br />

mier administrirebuli 12 <strong>saerTaSoriso</strong> xelSekrulebisa <strong>da</strong><br />

konvenciis monawilea.<br />

winamdebare gamocemaSi Tavmoyrilia ismo-s mier<br />

administrirebuli yvela <strong>saerTaSoriso</strong> SeTanxmebis, xel Sekrulebisa<br />

<strong>da</strong> konvenciis anotaciebi, romlebic <strong>da</strong>interesebul<br />

pirebs Seuqmnis saerTo warmodgenas inteleqtualuri<br />

sakuTrebis obieqtebis <strong>saerTaSoriso</strong> <strong>da</strong>cvis ZiriTadi<br />

principebisa <strong>da</strong> debulebebis Sesaxeb.<br />

inteleqtualuri sakuTrebis<br />

erovnuli centris “saqpatentis”<br />

generaluri direqtori d. gabunia<br />

6


inteleqtualuri sakuTrebis msoflio<br />

organizaciis <strong>da</strong>mfuZnebeli konvencia (1967 w.)<br />

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizacia<br />

(ismo) aris samTavrobaTaSoriso organizacia, romelic 1974<br />

wels gax<strong>da</strong> gaerTianebuli erebis organizaciaTa sistemis<br />

erT-erTi specializebuli saagento.<br />

ismo-s warmoSoba ukavSirdeba 1883 <strong>da</strong> 1886 wlebs,<br />

rodesac, Sesabamisad, miRebul iqna samrewvelo sakuTrebis<br />

<strong>da</strong>cvis parizis <strong>da</strong> literaturisa <strong>da</strong> xelovnebis nawarmoebTa<br />

<strong>da</strong>cvis bernis <strong>konvenciebi</strong>. orive konvenciis Tanaxmad Seiqmna<br />

“<strong>saerTaSoriso</strong> biuroebi”, romlebic 1893 wels gaerTian<strong>da</strong>,<br />

xolo 1970 wels Canacvlebul iqna ismo-s mier ismo-s<br />

konvenciis safuZvelze (xelmowerilia 1967 wlis 14 ivniss,<br />

ZalaSi Sevi<strong>da</strong> 1970 wels, Seswor<strong>da</strong> 1979 wels).<br />

ismo-s miznebia: 1. xeli Suwyos inteleqtualuri sakuTrebis<br />

<strong>da</strong>cvas mTel msoflioSi, 2. uzrunvelyos administraciuli<br />

TanamSromloba inteleqtualuri sakuTrebis <strong>da</strong>cvis<br />

kavSirebs Soris, romlebic <strong>da</strong>arsebulia ismo-s mier administrirebuli<br />

<strong>SeTanxmebebi</strong>s safuZvelze.<br />

am miznebis misaRwevad kavSirebis administrirebis gar<strong>da</strong><br />

ismo <strong>da</strong>kavebulia sxva<strong>da</strong>sxva saqmianobiT, romelTa Soris<br />

ZiriTadia:<br />

• kanonSemoqmedeba, rac gulisxmobs inteleqtualur sakuTrebaze<br />

uflebebis <strong>da</strong>cvas <strong>da</strong> mis ganxorcielebasTan <strong>da</strong>kav-<br />

Sirebuli normebisa <strong>da</strong> stan<strong>da</strong>rtebis <strong>da</strong>dgenas;<br />

• programuli saqmianoba, rac gulisxmobs inteleqtualuri<br />

sakuTrebis sferoSi saxelmwifoebisaTvis iuridiul-teqnikuri<br />

<strong>da</strong>xmarebis gawevas;<br />

7


• <strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciasa <strong>da</strong> stan<strong>da</strong>rtizaciasTan <strong>da</strong>kav-<br />

Sirebuli saqmianoba, romelic moicavs samrewvelo sakuTrebis<br />

uwyebaTa TanamSromlobas patentebis, sasaqonlo niSnebisa<br />

<strong>da</strong> samrewvelo nimuSebis dokumentaciis unificirebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT;<br />

• saregistracio saqmianoba, romelicac moicavs gamogo<br />

ne baze sapatento ganacxadebTan <strong>da</strong> sasaqonlo<br />

niS ne bisa <strong>da</strong> samrewvelo nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciasTan <strong>da</strong>kavSirebul momsaxureobas.<br />

ismo-s konvecia aarsebs sam ZiriTad organos: ismo-s<br />

generalur asambleas, ismo-s konferenciasa <strong>da</strong> ismo-s sakoordinacio<br />

komitets. ismo-s generalur asambleas<br />

Seadgenen ismo-s wevri saxelmwifoebi, romlebic aseve,<br />

arian inteleqtualuri sakuTrebis <strong>da</strong>cvis romelime specialuri<br />

kavSiris wevrebic. misi mTavari funqciebia, inter<br />

alia, sakoordinacio komitetis wardginebiT generaluri<br />

direqtoris <strong>da</strong>niSvna, generaluri direqtoris angariSebis<br />

<strong>da</strong> sakoordinacio komitetis angariSebisa <strong>da</strong> saqmianobis<br />

ganxilva <strong>da</strong> Sefaseba, kavSirebis saerTo orwliani biujetisa<br />

<strong>da</strong> organizaciis safinanso normativebis miReba.<br />

ismo-s konferencias Seadgens ismo-s konvenciis mxareebi.<br />

igi warmoadgens, inter alia, kompetentur organos, romelic<br />

iRebs Sesworebebs konvenciaSi samarTlebriv-teqnikur <strong>da</strong>xmarebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebul yvela sakiTxze <strong>da</strong> adgens aseTi<br />

<strong>da</strong>xmarebis orwlian programas. mas, agreTve, aqvs inteleqtualuri<br />

sakuTrebis sferos ZiriTad interesebTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

sakiTxebis ganxilvisa <strong>da</strong> aseTi sakiTxebisaTvis saTanado<br />

rekomen<strong>da</strong>ciebis SemuSavebis kompetencia.<br />

ismo-s sakoordinacio komitets Seadgenen parizis<br />

kavSiris aRmasrulebeli komiteti<strong>da</strong>n <strong>da</strong> bernis kavSiris<br />

8


aRmasrulebeli komiteti<strong>da</strong>n arCeuli wevrebi. misi mTavari<br />

funqciaa misces rCevebi kavSirebis organoebs, generalur<br />

asambleas, konferenciasa <strong>da</strong> generalur direqtors am organoebisaTvis<br />

saintereso administraciul <strong>da</strong> finansur sakiTxebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT. igi amzadebs, agreTve, generaluri asambleis<br />

dRis wesrigisa <strong>da</strong> konferenciis dRis wesrigis, programisa<br />

<strong>da</strong> biujetis proeqtebs. sakoordinacio komiteti, saWiroebis<br />

SemTxvevaSi, generalur asambleas warudgens kandi<strong>da</strong>turas<br />

generaluri direqtoris postze asarCevad.<br />

ismo-s regularuli biujetis Semosavlebis ZiriTad<br />

wyaros Seadgens kerZo pirebis mier <strong>saerTaSoriso</strong> registraciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli momsaxurebisaTvis ga<strong>da</strong>xdili safasurebi<br />

<strong>da</strong> wevri saxelmwifoebis Senatanebi. sawevro Senatanis<br />

gansazRvris mizniT, yoveli saxelmwifo mikuTvnebulia<br />

14 klasi<strong>da</strong>n erT-erTs. yvelaze maRal ga<strong>da</strong>saxads Seesabameba<br />

klasi l, romelic gulisxmobs sawevros 25 Sesatani erTeulis<br />

ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>s maSin, rodesac yvelaze mcire ga<strong>da</strong>saxads Seesabameba<br />

klasi Ster, romelic gulisxmobs Sesatani erTeulis 1/32-is<br />

ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>s. yoveli saxelmwifos sawevros sidide erTnairia<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, saxelmwifo mxolod ismo-s wevria, erTi<br />

an meti kavSiris wevri, Tu ismo-s <strong>da</strong> erTi an meti kavSiris<br />

wevri erTdroulad.<br />

organizaciis samdivnos ewodeba <strong>saerTaSoriso</strong> biuro. saer-<br />

TaSoriso biuros aRmasrulebeli Tavmjdomare aris ismo-s mier<br />

arCeuli generaluri direqtori, romelsac hyavs erTi an meti<br />

generaluri direqtoris moadgile.<br />

organizaciis Stabbina mdebareobs JenevaSi (Sveicaria).<br />

organizacias filialebi aqvs briuselSi (belgia), singapurSi,<br />

gaerTianebuli erebis organizaciaSi (niu-iorki) <strong>da</strong> vaSingtonSi<br />

(aSS).<br />

9


10<br />

organizacia sargeblobs privilegiebiTa <strong>da</strong> imunitetiT,<br />

romelic eniWeba <strong>saerTaSoriso</strong> organizaciebsa <strong>da</strong> maT TanamSromlebs<br />

miznebis ganxorcielebisa <strong>da</strong> funqcionirebis<br />

xelSewyobis mizniT, <strong>da</strong> StabbinasTan <strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong>debuli<br />

aqvs xelSekruleba Sveicariis konfederaciasTan.<br />

ismo-Si gawevrianeba SeuZlia nebismier saxelmwifos,<br />

romelic inteleqtualuri sakuTrebis <strong>da</strong>cvis romelime specialuri<br />

kavSiris wevria an akmayofilebs Semdeg pirobaTagan<br />

erT-erTs: (i) igi aris gaerTianebuli erebis, gaerTianebul<br />

erebTan urTierTobaSi myofi raime specializebuli saagentos<br />

an atomuri energiis <strong>saerTaSoriso</strong> aqtis monawile; (ii) igi<br />

aris <strong>saerTaSoriso</strong> sasamarTlos aqtis monawile; an (iii) igi<br />

ismo-s generaluri asambleis mier miwveulia konvenciaSi gasawevrianeblad.<br />

ismo-Si gawevrianeba ar warmoqmnis valdebulebebs<br />

ismo-s mier administrirebuli <strong>SeTanxmebebi</strong>s mimarT. ismo-Si<br />

gawevrianeba xorcieldeba ismo-s generalur direqtorTan konvenciasTan<br />

mierTebis samarTlebrivi aqtis deponirebiT. saqarTvelo<br />

ismo-s wevria 1991 wlis 25 dekembri<strong>da</strong>n.


u<strong>da</strong>peStis xelSekruleba<br />

sapatento proceduris miznebisaTvis<br />

mikroorganizmebis deponirebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> aRiarebis Sesaxeb (1977 w.)<br />

xelSekrulebis mTavari <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSania is, rom<br />

mxare saxelmwifoebma,romlebic uSveben mikroorganizmebis deponirebas<br />

an moiTxoven mis ganxorcielebas sapatento procedurisaTvis,<br />

un<strong>da</strong> aRiaron am mizniT mikroorganizmis deponireba<br />

nebismieri “<strong>saerTaSoriso</strong> deponirebis organos” mier,<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, Tu sad mdebareobs es organo, mocemuli<br />

qveynis teritoriaze Tu mis farglebs gareT.<br />

patentis gacemisaTvis moiTxoveba gamogonebis arsis<br />

gamJRavneba, rac, Cveulebriv, werilobiTi aRweriT xdeba. Tu<br />

gamogoneba exeba mikroorganizms an mis gamoyenebas, gamogonebis<br />

arsis gamJRavneba werilobiT SeuZlebelia, igi mxolod<br />

deponirebis gziTaa SesaZlebeli mikroorganizmis nimuSebisaTvis<br />

gankuTvnil specializebul <strong>da</strong>wesebulebaSi. praqtikaSi,<br />

termini “mikroorganizmi” ganimarteba farTo gagebiT<br />

<strong>da</strong> moicavs biologiur masalas, romlis deponirebac saWiroa<br />

gamogonebis arsis gamosamJRavneblad, gansakuTrebiT im gamogonebebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT, romlebic exeba kvebisa <strong>da</strong> farmacevtikis<br />

<strong>da</strong>rgebs.<br />

imisaTvis, rom Tavi<strong>da</strong>n iqnes acilebuli mikroorganizmis<br />

nimuSebis cal-calke deponireba yvela im qveyanaSi, romlebSic<br />

moiTxoveba gamogonebis <strong>da</strong>cva, xelSekrulebis Sesabamisad, sakmarisia<br />

mikroorganizmis deponireba “<strong>saerTaSoriso</strong> depo nirebis<br />

organoSi”, sapatento procedurisaTvis xelSekrulebis yvela<br />

mxare saxelmwifos erovnul sapatento uwyebasa <strong>da</strong> regionalur<br />

11


12<br />

sapatento uwyebaSi (Tu aseTi regionaluri uwyeba deklaraciis<br />

gziT ganacxadebs, rom cnobs xelSekrulebas). aseTi deklaracia<br />

gakeTebuli aqvs evropis sapatento uwyebas, evraziis<br />

sapatento uwyebasa <strong>da</strong> inteleqtualuri sakuTrebis afrikis<br />

regionalur organizacias.<br />

is, rasac xelSekrulebiT “<strong>saerTaSoriso</strong> deponirebis<br />

organo” ewodeba, aris samecniero <strong>da</strong>wesebuleba – Cveulebrivi<br />

“kulturis koleqcia” _ romelsac SeuZlia mikroorganizmebis<br />

Senaxva. aseTi <strong>da</strong>wesebuleba “<strong>saerTaSoriso</strong> deponirebis<br />

uflebamosili organos” statuss iZens xelSekrulebis im<br />

mxare saxelmwifos mier, romlis teritoriazec mdebareobs<br />

aRniSnuli <strong>da</strong>wesebuleba, ismo-s generaluri mdivnisaTvis sagarantio<br />

sabuTis wardgeniT, imis Sesaxeb, rom es <strong>da</strong>wesebuleba<br />

akmayofilebs <strong>da</strong> momavalSic <strong>da</strong>akmayofilebs xelSekrulebiT<br />

gansazRvrul Sesabamis konkretul moTxovnebs.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis arsebob<strong>da</strong> 37 aseTi organo:<br />

Svidi _ gaerTianebul samefoSi, sam-sami – ruseTis federaciasa<br />

<strong>da</strong> koreis respublikaSi, or-ori _ CineTSi, italiaSi,<br />

iaponiaSi, poloneTSi, espaneTsa <strong>da</strong> aSS-Si, xolo TiTo _ avstraliaSi,<br />

belgiaSi, bulgareTSi, kana<strong>da</strong>Si, CexeTis respublikaSi,<br />

safrangeTSi, germaniaSi, ungreTSi, latviaSi, indoeTSi,<br />

niderlandebsa <strong>da</strong> slovakeTSi.<br />

aRniSnuli xelSekrulebiT misi mxare saxelmwifoebis<br />

sapatento sistema ufro mimzidveli xdeba, vinai<strong>da</strong>n is,<br />

upirveles yovlisa, im depozitorisaTvis aris xelsayreli,<br />

romelic sapatento ganacxads ramdenime saxelmwifoSi waradgens.<br />

xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli procedurebiT mikroorganizmis<br />

deponireba Tanxis <strong>da</strong>zogvisa <strong>da</strong> saimedoobis<br />

xarisxis gazrdis saSualebas iZleva. Tanxis <strong>da</strong>zogva ganpirobebulia<br />

imiT, rom sakmarisia mikroorganizmis erTxel


deponireba deponirebis erT organoSi,nacvlad xelSekrulebis<br />

mxare sxva<strong>da</strong>sxva qveyanaSi deponirebisa. saimedoobis xarisxis<br />

gazr<strong>da</strong> ki ganpirobebulia imiT, rom xelSekruleba awesebs<br />

deponirebis, mikroorganizmebis nimuSebis aRiarebisa <strong>da</strong> wardgenis<br />

erTgvarovan sistemas.<br />

xelSekruleba ar iTvaliswinebs biujetis <strong>da</strong>dgenas, Tumca<br />

qmnis kavSirs <strong>da</strong> asambleas, romlis wevrebic arian amave<br />

xelSekrulebis mxare qveynebi. asambleis mTavari amocanaa<br />

xelSekrulebis qvemdebare instruqciis Sesworeba. saxelmwifoebs<br />

ar moeTxoveba ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuroSi Tanxis<br />

Setana bu<strong>da</strong>peStis gaerTianebaSi wevrobis an “<strong>saerTaSoriso</strong><br />

deponirebis organos” <strong>da</strong>fuZnebisaTvis.<br />

bu<strong>da</strong>peStis xelSekruleba <strong>da</strong>ido 1977 wels (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

xelSekruleba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis parizis<br />

konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis bu<strong>da</strong>peStis xelSe kruleba<br />

72 mxare saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo xelSekrulebas miuerT<strong>da</strong> 2005 wlis 30<br />

seqtembers.<br />

13


venis SeTanxmeba<br />

niSanTa gamosaxulebiTi elementebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciis <strong>da</strong>wesebis Sesaxeb<br />

(1973 w.)<br />

venis SeTanxmeba adgens im sasaqonlo niSnebis klasifikacias,<br />

romlebic gamosaxulebiTi elementebisagan Sedgeba an Seicavs<br />

maT. SeTanxmebis monawile saxelmwifoebis kompetenturi<br />

uwyebebi valdebulni arian, niSnebis registraciisa <strong>da</strong> moqmedebis<br />

vadis gagrZelebasTan <strong>da</strong>kavSirebul oficialur dokumentebsa<br />

<strong>da</strong> publikaciebSi miuTiTon im kategoriebis, ganyofilebebisa<br />

<strong>da</strong> seqciebis Sesabamisi simboloebi, romlebSic<br />

es niSnebia klasificirebuli.<br />

SeTanxmebis mier <strong>da</strong>fuZnebul eqspertTa sabWos, romel-<br />

Sic warmodgenilia SeTanxmebis yvela monawile saxelmwifo,<br />

evaleba klasifikaciis perioduli ga<strong>da</strong>sinjva. klasifikaciis<br />

axlandeli meeqvse re<strong>da</strong>qcia ZalaSia 2008 wlis 1 ianvri<strong>da</strong>n.<br />

klasifikacia Seicavs 29 kategorias, 144 ganyofilebas,<br />

1887 seqcias, romlebSic niSnebis gamosaxulebiTi elementebia<br />

klasificirebuli.<br />

klasifikacias iyenebs aranakleb 30 qveynis samrewvelo<br />

sakuTrebis uwyeba <strong>da</strong> ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuro, afrikis<br />

inteleqtualuri sakuTrebis organizacia (OAPI), beneluqsis<br />

sasaqonlo niSnebis uwyeba (BOIP) <strong>da</strong> Si<strong>da</strong> bazris harmonizaciis<br />

uwyeba (sasaqonlo niSnebi <strong>da</strong> samrewvelo nimuSebi)<br />

(OHIM).<br />

venis SeTanxmebiT Seqmnilia kavSiri, romelsac gaaCnia<br />

asamblea. kavSiris yoveli wevri saxelmwifo asambleis<br />

wevria.<br />

14


asambleis umniSvnelovanesi amocanebi<strong>da</strong>n erT-erTia<br />

kavSiris orwliani programisa <strong>da</strong> biujetis miReba.<br />

1973 wels <strong>da</strong>debuli venis SeTanxmeba Seswor<strong>da</strong> 1985<br />

wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties)..<br />

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis parizis<br />

konvenciis (1883w.) wevri saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis venis SeTanxmeba 25 monawile<br />

mxares aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

15


lisabonis SeTanxmeba<br />

adgilwarmoSobis <strong>da</strong>saxelebebis <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong><br />

maTi <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis Sesaxeb<br />

(1958 w.)<br />

SeTanxmebis mizania uzrunvelyos adgil warmoSobis<br />

<strong>da</strong>saxelebebis <strong>da</strong>cva, anu <strong>da</strong>cva qveynis, regionis an adgilis<br />

geografiuli saxelisa, romelic gamoiyeneba iq warmoSobili<br />

im produqciis mosaniSnad, romlis xarisxi <strong>da</strong> maxasiaTeblebi<br />

mTlianad an arsebiTad ganpirobebulia geografiuli<br />

garemoTi, bunebrivi <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianis faqtorebis CaTvliT.<br />

aseTi saxelebi registrirdeba ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong><br />

biuros mier JenevaSi SeTanxmebis monawile <strong>da</strong>interesebul<br />

saxelmwifoTa uflebamosili organoebis moTxovnis<br />

safuZvelze. <strong>saerTaSoriso</strong> biuro registraciis Sesaxeb<br />

Setyobinebas ugzavnis xelSekrulebis monawile <strong>da</strong>narCen<br />

saxelmwifoebs. xelSekrulebis monawile saxelmwifos SeuZlia<br />

Setyobinebis miRebi<strong>da</strong>n erTi wlis va<strong>da</strong>Si ganacxados, rom<br />

igi ver uzrunvelyofs registrirebuli adgilwarmoSobis<br />

<strong>da</strong>saxelebis <strong>da</strong>cvas. xelSekrulebis monawile saxelmwifoSi<br />

registrirebuli adgilwarmoSobisaTvis <strong>da</strong>cvis miniWebis Semdeg<br />

<strong>da</strong>saxeleba ar SeiZleba gamocxaddes gvareobiTad gar<strong>da</strong>qmnilad,<br />

vidre misi <strong>da</strong>cva grZeldeba warmoSobis qveyanaSi.<br />

lisabonis SeTanxmebiT Seiqmna kavSiri. kavSirs<br />

gaaCnia asamblea. asambleis wevrad iTvleba kavSiris wevri<br />

yoveli saxelmwifo, romelic miuerT<strong>da</strong> stokholmis aqtis<br />

16


administraciul <strong>da</strong> finalur muxlebs mainc.<br />

lisabonis SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1958 wels, ga<strong>da</strong>isinja 1967<br />

wels stokholmSi <strong>da</strong> Seswor<strong>da</strong> 1979 wels.<br />

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

parizis konvenciis (1883 w.) wevri saxelmwifoebisaTvis<br />

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi<br />

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis lisabonis SeTanxmeba 26<br />

monawile saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo SeTanxmebas miuerT<strong>da</strong> 2004 wlis 23<br />

seqtembers.<br />

17


lokarnos SeTanxmeba<br />

samrewvelo nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

klasifikaciis <strong>da</strong>arsebis Sesaxeb<br />

(1968 w.)<br />

SeTanxmeba awesebs samrewvelo nimuSebis klasifikacias.<br />

SeTanxmebis monawile saxelmwifoebis uflebamosilma uwyebebma<br />

oficialur dokumentebSi, romlebic samrewvelo nimuSebis<br />

wardgenas an registracias exeba, un<strong>da</strong> miuTiTon klasifikaciis<br />

saTanado simboloebi. aRniSnuli simboloebi un<strong>da</strong><br />

iyos imave masalebSi, romlebsac gamoscems uwyeba depozitsa<br />

<strong>da</strong> registraciasTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

klasifikacia Sedgeba 32 klasisa <strong>da</strong> 223 qveklasisagan.<br />

is Seicavs, agreTve, nawarmis anbanur CamonaTvals im klasebisa<br />

<strong>da</strong> qveklasebis miTiTebiT, romlebsac mocemuli nawarmi ganekuTvneba.<br />

CamonaTvali Seicavs 6831 <strong>da</strong>saxelebas.<br />

eqspertTa komiteti, romelSic yvela monawile saxelmwifoa<br />

warmodgenili, SeTanxmebiTaa <strong>da</strong>fuZnebuli <strong>da</strong> uflebamosilia<br />

periodulad ga<strong>da</strong>sinjos klasifikacia. amJamad moqmedi<br />

klasifikaciis merve re<strong>da</strong>qcia, romelic ZalaSia 2006<br />

wli<strong>da</strong>n, miRebulia 2002 wels.<br />

klasifikacias iyeneben lokarnos SeTanxmebis mxare saxelmwifoebi.<br />

mas, agreTve, iyeneben ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuro, beneluqsis<br />

samrewvelo nimuSebis uwyeba samrewvelo nimuSebis<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> deponirebis Sesaxeb haagis SeTanxmebis (1925 w.)<br />

administrirebisas, <strong>da</strong> evropis kavSiris Siga bazris harmonizaciis<br />

uwyeba (sasaqonlo niSnebi <strong>da</strong> samrewvelo nimuSebi).<br />

lokarnos SeTanxmebiT Seiqmna kavSiri Tavisi asambleiT;<br />

kavSiris yoveli wevri saxelmwifo amave dros asambleis<br />

18


wevricaa.<br />

asambleis erT-erTi mTavari amocanaa kavSiris orwliani<br />

programisa <strong>da</strong> biujetis <strong>da</strong>mtkiceba.<br />

lokarnos SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1968 wels, ZalaSi Sevi<strong>da</strong><br />

1971 wels <strong>da</strong> Seswor<strong>da</strong> 1979 wels (sruli teqsti ix. vebgverdze:<br />

www.wipo.int/treaties).<br />

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis parizis<br />

konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis lokarnos SeTanxmeba 49<br />

mxare saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

19


madridis SeTanxmeba<br />

niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis Sesaxeb<br />

(1891 w.) <strong>da</strong> am SeTanxmebasTan arsebuli oqmi<br />

(1989 w.)<br />

niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis sistema regulirdeba<br />

ori xelSekrulebiT: niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis<br />

Sesaxeb madridis SeTanxmebiT <strong>da</strong> madridis SeTanxmebasTan<br />

arsebuli oqmiT.<br />

madridis SeTanxmebasTan arsebuli oqmi <strong>da</strong>ido madridis<br />

sistemis meti moqnilobis uzrunvelyofisa <strong>da</strong> zogierTi<br />

im qveynis erovnul kanonmdeblobasTan ukeT morgebis mizniT,<br />

romelmac ver SeZlo SeTanxmebasTan mierTeba.<br />

madridis SeTanxmeba <strong>da</strong> oqmi Riaa yvela im saxelmwifosaTvis,<br />

romelic samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

parizis konvenciis wevria. orive xelSekruleba paralelurad<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>moukideblad arsebobs <strong>da</strong> saxelmwifoebs SeuZliaT mierTeba<br />

rogorc calkeul maTganTan, ise orivesTan. gar<strong>da</strong> amisa,<br />

oqmis wevri SeiZleba gaxdes is samTavrobaTaSoriso organizacia,<br />

romelsac gaaCnia niSnebis registraciis sakuTari uwyeba.<br />

madridis sistemis wevri saxelmwifoebi <strong>da</strong> organizaciebi er-<br />

Toblivad iwodebian monawile mxareebad.<br />

sistema iZleva niSnis <strong>da</strong>cvis SesaZleblobas bevr qveyanaSi<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciis safuZvelze, romelic moqmedebs<br />

<strong>da</strong>cvis gavrcelebis mizniT miTiTebul xelSekrulebis<br />

mona wile yvela mxare saxelmwifoSi.<br />

ganacxadi <strong>saerTaSoriso</strong> registraciaze (<strong>saerTaSoriso</strong><br />

ganacxadi) SeiZleba Setanil iqnes mxolod im fizikuri an iuridiuli<br />

piris mier, romelic <strong>da</strong>kavSirebulia SeTanxmebis an<br />

20


oqmis monawile mxaresTan moqmedi <strong>da</strong>wesebulebiT, an mudmivi<br />

sacxovrebeli adgiliT, an moqalaqeobiT.<br />

niSani mxolod im SemTxvevaSia <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadis<br />

sagani,Tu is ukve registrirebulia im monawile mxaris<br />

sasaqonlo niSnebis uwyebaSi (warmoSobis uwyeba), romel-<br />

Tanac ganmcxadebeli <strong>da</strong>kavSirebulia zemoxsenebuli erT-erTi<br />

aucilebeli garemoebiT; Tumca im SemTxvevaSi, rodesac <strong>da</strong>cvis<br />

gavrcelebis mizniT, yvela miTiTeba oqmis mixedviT xorcieldeba,<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadi SeiZleba ubralod efuZnebodes<br />

warmoSobis uwyebaSi registraciaze Setanil ganacxads. saer-<br />

TaSoriso ganacxadi un<strong>da</strong> waredginos ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong><br />

biuros warmoSobis uwyebis SuamdgomlobiT.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciaze ganacxadSi miTi Tebuli<br />

un<strong>da</strong> iyos erTi an meti monawile mxare, romelSic moiTxoveba<br />

<strong>da</strong>cvis gavrceleba. <strong>da</strong>matebiTi miTiTebebi mogvianebiTac<br />

SeiZleba ganxorcieldes. <strong>da</strong>cvis gavrcelebis mizniT monawile<br />

mxaris miTiTeba SeiZleba mxolod im SemTxvevaSi, Tu is imave<br />

xelSekrulebis wevria, romlis wevricaa warmoSobis uwyebis<br />

monawile mxare. es ukanaskneli Tavad ar SeiZleba mieTiTos<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadSi.<br />

mocemuli monawile mxaris miTiTeba SeTanxmebis an<br />

oqmis safuZvelze xorcieldeba imis mixedviT, Tu romeli<br />

xelSekrulebaa monawile mxareebisTvis saerTo. Tu orive<br />

monawile mxare rogorc SeTanxmebis, ise oqmis wevria, maSin<br />

miTiTeba xorcieldeba SeTanxmebiT, e.w. “upiratesobis <strong>da</strong>mcavi<br />

muxlis” gaTvaliswinebiT (muxli 9 sexies ).<br />

im SemTxvevaSi, rodesac yvela miTiTeba SeTanxmebis mixedviT<br />

xorcieldeba,<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadi <strong>da</strong> Semdgomi mimowera<br />

frangul enaze un<strong>da</strong> Sesruldes. Tu erTi miTiTeba mainc xorcieldeba<br />

oqmis mixedviT, maSin ganmcxadebels SeuZlia arCevani<br />

21


22<br />

gaakeTos inglisur <strong>da</strong> frangul enebs Soris, Tuki warmoSobis<br />

qveyana am arCevans erT-erTi maTganiT ar zRu<strong>da</strong>vs.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadis Setana eqvemdebareba ZiriTadi<br />

safasuris ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>s <strong>saerTaSoriso</strong> biuros xarjebis <strong>da</strong>safaravad,<br />

Semavsebeli safasuris ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>s saqonlis <strong>da</strong>/an momsaxurebis<br />

samze meti yoveli klasisaTvis <strong>da</strong> <strong>da</strong>matebiTi safasuris<br />

ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong>s yoveli monawile mxaris miTiTebisaTvis.<br />

Tumca monawile mxares SeuZlia ganacxados, rom rodesac igi<br />

oqmis mixedviT aris miTiTebuli, <strong>da</strong>matebiTi safasuri un<strong>da</strong><br />

Seicvalos individualuri safasuriT, romlis sididec ganisazRvreba<br />

Sesabamisi monawile mxaris mier, magram igi ar<br />

un<strong>da</strong> aRematebodes safasurs, romelic ga<strong>da</strong>ixdebo<strong>da</strong> niSnis<br />

uSualod mis uwyebaSi registraciis SemTxvevaSi.<br />

mas Semdeg, rac <strong>saerTaSoriso</strong> biuro miiRebs saerTa-<br />

Soriso ganacxads,is atarebs eqspertizas,raTa <strong>da</strong>dgindes misi<br />

Sesabamisoba SeTanxmebis, oqmisa <strong>da</strong> maTi erTiani instruqciis<br />

moTxovnebTan. eqspertiza Semoifargleba formaluri moTxovnebiT,<br />

romelic moicavs klasifikaciasa <strong>da</strong> saqonlis <strong>da</strong>/an<br />

momsaxurebebis sruli CamonaTvlis zust formulirebas. yvela<br />

arsobrivi sakiTxis gansazRvra, rogoricaa imis <strong>da</strong>dgena, aris<br />

Tu ara niSani <strong>da</strong>cvisunariani,an upirispirdeba Tu ara igi adre<br />

arsebul niSans, miTiTebul monawile mxares ekisreba. Tu aranairi<br />

xarvezi ar arsebobs, <strong>saerTaSoriso</strong> biuros niSani Seaqvs<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> reestrSi, aqveynebs <strong>saerTaSoriso</strong> registracias<br />

ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> niSnebis biuletenSi <strong>da</strong> atyobinebs amis<br />

Sesaxeb yovel monawile mxares.<br />

monawile mxareebs SeuZliaT Caataron <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis eqspertiza, erovnuli kanonmdeblobebis moTxovnebTan<br />

Sesabamisobis <strong>da</strong>sadgenad, arsebiT moTxovnebTan raime<br />

Seusabamobis <strong>da</strong>dgenis SemTxvevaSi, maT aqvT ufleba uari Tqvan


sakuTar teritoriaze niSnisaTvis <strong>da</strong>cvis miniWebaze. yoveli<br />

aseTi uari, uaris Tqmis safuZvlebis miTiTebasTan erTad,<br />

un<strong>da</strong> ecnobos <strong>saerTaSoriso</strong> biuros, Cveulebriv, Setyobinebis<br />

TariRi<strong>da</strong>n 12 Tvis va<strong>da</strong>Si. Tumca oqmis monawile mxares<br />

SeuZlia ganacxados, rom rodesac mis teritoriaze <strong>da</strong>cvis<br />

gavrceleba oqmis mixedviT moiTxoveba, es va<strong>da</strong> 18 Tvemde<br />

un<strong>da</strong> gagrZeldes. aseT SemTxvevaSi monawile mxares SeuZlia<br />

ganacxados, agreTve, rom Tu uari Se<strong>da</strong>vebas efuZneba, maSin is<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> biuros SeiZleba am 18 Tviani vadis gasvlis<br />

Semdegac ki ecnobos.<br />

uari ecnobeba mflobels, Seitaneba <strong>saerTaSoriso</strong> reestrSi<br />

<strong>da</strong> qveyndeba biuletenSi. uaris Tqmis Sem dgomi<br />

procedura (rogoricaa gasaCivreba an ga<strong>da</strong>sinjva)Ñtardeba<br />

uSualod Sesabamisi monawile mxaris administraciasa <strong>da</strong><br />

mflobels an sasamarTlosa <strong>da</strong> mflobels Soris <strong>saerTaSoriso</strong><br />

biuros raime monawileobis gareSe. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, saboloo<br />

ga<strong>da</strong>wyvetileba uaris Tqmis Sesaxeb un<strong>da</strong> ecnobos <strong>saerTaSoriso</strong><br />

biuros, romelic Seitans mas reestrSi <strong>da</strong> gamoaqveynebs.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciis TariRi<strong>da</strong>n yovel miTiTebul<br />

monawile mxareSi <strong>saerTaSoriso</strong> registracias igive Sedegi<br />

aqvs, rogoric eqnebo<strong>da</strong> niSans uSualod monawile mxaris uwyebaSi<br />

wardgenis SemTxvevaSi. Tu uaryofiTi ga<strong>da</strong>wyvetileba<br />

saTanado va<strong>da</strong>Si ar iqna gamotanili an uaris Sesaxeb Tav<strong>da</strong>pirveli<br />

Setyobineba ukan iqna gamoTxovili monawile mxaris<br />

mier, <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis dRi<strong>da</strong>n niSnis <strong>da</strong>cva iqneba<br />

iseTive, rogoric eqnebo<strong>da</strong> mas monawile mxaris uwyebis mier<br />

misi registraciis SemTxvevaSi.<br />

<strong>da</strong>cva SeiZleba SeizRudos saqonlis an momsaxurebis<br />

mTliani CamonaTvlis an misi nawilis mimarT an ar gavrceldes<br />

mxolod zogierTi miTiTebuli monawile mxaris teritoriaze.<br />

23


24<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registracia SeiZleba <strong>da</strong>eqvemdebaros uflebebis<br />

ga<strong>da</strong>cemas yvela an zogierTi miTiTebuli monawile mxaris<br />

teritoriaze <strong>da</strong> saqonlis an momsaxurebis mTliani CamonaTvlis<br />

an misi nawilis mimarT.<br />

niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis sistemas ramdenime<br />

upiratesoba gaaCnia sasaqonlo niSnis mesakuTreebisaTvis.<br />

yvela misTvis sasurvel qveyanaSi mravali erovnuli<br />

ganacxadis sxva<strong>da</strong>sxva enaze, sxva<strong>da</strong>sxva erovnuli proceduruli<br />

wesebisa <strong>da</strong> instruqciebis <strong>da</strong>cviT <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva (xSirad ufro<br />

maRali) safasuris ga<strong>da</strong>xdiT Setanis nacvlad, <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registracia SeiZleba ganxorcieldes ubralod erTi ganacxadis<br />

wardgeniT <strong>saerTaSoriso</strong> biuroSi (mSobliuri qveynis<br />

uwyebis meSveobiT) erT enaze (inglisurad an frangulad) <strong>da</strong><br />

safasurebis mxolod erTiani Tanxis ga<strong>da</strong>xdiT.<br />

msgavsi upiratesobebi ZalaSi rCeba, rodesac xdeba registraciis<br />

gagrZeleba, risTvisac saWiroa safasurebis ga<strong>da</strong>x<strong>da</strong><br />

<strong>saerTaSoriso</strong> biuroSi yovel 10 weliwadSi. amave dros, Tu<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciaze ufleba mesame mxares ga<strong>da</strong>eca<br />

an mox<strong>da</strong> sxva saxis cvlilebebi, rogoricaa saxelis <strong>da</strong>/an<br />

misamarTis cvlileba, yvelaferi SeiZleba Setanil iqnes reestrSi<br />

<strong>da</strong> moqmedebdes yvela miTiTebul monawile mxareSi<br />

erTi proceduruli safexuris gamoyenebiT.<br />

madridis sistemis ganviTarebaze metyvelebs is faqti,<br />

rom 1978 wels <strong>saerTaSoriso</strong> biuros mier 7307 <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registracia iqna Setanili reestrSi, maSin roca 2001 wels<br />

Sesabamisi raodenoba 22968 iyo. es <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadebi<br />

Seicav<strong>da</strong> <strong>da</strong>cvis gavrcelebis mizniT 275160 monawile mxareze<br />

miTiTebas,saSualod TiToeul ganacxadze _ Tormets. am cifrs<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ematos 26333 miTiTeba, romelic ganxorciel<strong>da</strong> 2000<br />

wels adrindel <strong>saerTaSoriso</strong> registraciebTan <strong>da</strong>kavSirebiT.


sxva sityvebiT rom vTqvaT, 2000 wels <strong>da</strong>cvis gavrcelebis<br />

mizniT ganxorcielebuli miTiTebebi 301000-ze meti erovnuli<br />

ganacxadis ekvivalenturia.<br />

momxmareblisaTvis madridis sistemis gamoyenebis gasaadvileblad<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> biuro gamoscems madridis SeTanxmebisa<br />

<strong>da</strong> oqmis mixedviT niSnebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis<br />

saxelmZRvanelos.<br />

madridis SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1891 wels <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>isinja<br />

briuselSi 1900 wels, vaSingtonSi _ 1911 wels, haagaSi _<br />

1925 wels, londonSi _ 1934 wels, nicaSi _ 1957 wels <strong>da</strong><br />

stokholmSi _ 1967 wels; Seswor<strong>da</strong> 1979 wels. madridis<br />

SeTanxmebasTan arsebuli oqmi ki <strong>da</strong>ido 1989 wels (SeTanxmebisa<br />

<strong>da</strong> oqmis sruli teqstebi ix. vebgverdze: www.wipo.<br />

int/treaties).<br />

madridis SeTanxmebis <strong>da</strong> oqmis ratifikaciis an mierTebis<br />

samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis waredgineba ismo-s<br />

generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis madridis SeTanxmeba 56,xolo<br />

oqmi 78 monawile mxares aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo miuerT<strong>da</strong> oqms 1998 wlis 20 agvistos.<br />

25


madridis SeTanxmeba<br />

saqonelze yalbi an SecdomaSi Semyvani<br />

warmoSobis aRniSvnebis aRkveTis Sesaxeb<br />

(1891 w.)<br />

SeTanxmebis Tanaxmad, yvela saqoneli, romelic atarebs<br />

warmoSobis yalb an SecdomaSi Semyvan aRniSvnas, romeliTac<br />

xdeba pir<strong>da</strong>piri Tu iribi miTiTeba SeTanxmebis monawile erTerT<br />

saxelmwifoze an saxelmwifoSi mdebare adgilze, rogorc<br />

warmoSobis qveyanaze an adgilze, un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ya<strong>da</strong>Rdes importirebisas,<br />

an aseTi importi un<strong>da</strong> aikrZalos, an sxva qmedebebi<br />

<strong>da</strong> sanqciebi un<strong>da</strong> iqnes gamoyenebuli aseTi saxis importTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

SeTanxmeba iTvaliswinebs im SemTxvevebs, rodesac SeiZleba<br />

moiTxovebodes <strong>da</strong>ya<strong>da</strong>Reba, <strong>da</strong> <strong>da</strong>ya<strong>da</strong>Rebis ganxorcielebis<br />

wess. SeTanxmeba krZalavs saqonlis gayidvis, gamofenaze<br />

eqsponirebis an gasayi<strong>da</strong>d SeTavazebisas yvela im aRniSvnis<br />

gamoyenebas, romelsac SeuZlia sazogadoebis SecdomaSi Seyvana<br />

saqonlis warmoSobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT. TiToeuli monawile<br />

saxelmwifos sasamarTlos kompetenciaSi rCeba imis gansaz-<br />

Rvra, Tu gvareobiTi xasiaTis gamo romeli <strong>da</strong>saxelebebi<br />

(gar<strong>da</strong> yurZnis produqtebis warmoSobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

regionebis <strong>da</strong>saxelebisa) ar xvdeba SeTanxmebis samarTlebriv<br />

sferoSi. SeTanxmeba ar iTvaliswinebs kavSiris, raime mmarTveli<br />

organos an biujetis Seqmnas.<br />

SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1891 wels <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>isinja: vaSingtonSi<br />

1911 wels, haagaSi _ 1925 wels, londonSi _ 1934 wels,<br />

lisabonSi _ 1958 wels <strong>da</strong> stokholmSi _ 1967 wels (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

26


SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis SeTanxmeba 35 mxare saxelmwifos<br />

aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

27


nairobis xelSekruleba<br />

olimpiuri simboloebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

(1981 w.)<br />

xelSekrulebis yoveli mxare saxelmwifo valdebulia<br />

xuTi rgolis saxiT warmodgenili olimpiuri simbolo <strong>da</strong>icvas<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> olimpiuri komitetis nebarTvis gareSe<br />

komerciuli miznebiT gamoyenebisagan (reklamebSi, saqonelze,<br />

niSnis saxiT <strong>da</strong> sxv.).<br />

xelSekrulebis mniSvnelovani Sedegia is, rom Tu saerTa-<br />

Soriso olimpiuri komiteti xelSekrulebis mxare saxelmwifos<br />

olimpiuri simbolos gamoyenebis nebarTvas aZlevs Tavis<br />

teritoriaze, amave saxelmwifos erovnuli olimpiuri komiteti<br />

nawilobriv Semosavals iRebs im Semosavli<strong>da</strong>n, romelsac<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> olimpiuri komiteti iRebs aRniSnuli nebarTvis<br />

micemaSi.<br />

xelSekruleba ar iTvaliswinebs gaerTianebis, mmarTveli<br />

organos an biujetis <strong>da</strong>wesebas.<br />

xelSekruleba (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.<br />

int/treaties) Riaa nebismieri saxelmwifosaTvis, romelic aris<br />

ismo-s, samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis parizis kavSiris (1883 w.),<br />

gaerTianebuli erebis organizaciis wevri, an gaerTianebuli<br />

erebis organizaciasTan <strong>da</strong>kavSirebuli nebismieri organizaciisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis xelSekruleba 47 mxare<br />

saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

28


nicis SeTanxmeba<br />

niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili<br />

saqonlisa <strong>da</strong> momsaxurebebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

klasifikaciis Sesaxeb<br />

(1957 w.)<br />

SeTanxmeba adgens sasaqonlo <strong>da</strong> momsaxurebis niSnebis<br />

registraciisaTvis gankuTvnili saqonlisa <strong>da</strong> momsaxurebis<br />

klasifikacias (nicis klasifikacia). SeTanxmebis monawile<br />

saxelmwifoebis sasaqonlo niSnebis uwyebaTa valdebulebaa<br />

niSnebis yovel registraciasTan <strong>da</strong>kavSirebul oficialur dokumentebsa<br />

<strong>da</strong> publikaciebSi klasifikaciis mixedviT <strong>da</strong>dgenili<br />

im klasebis simboloebis miTiTeba, romelTac miekuTvneba<br />

registrirebuli niSani.<br />

klasifikacia moicavs klasebis CamonaTvals – saqonlis<br />

34 <strong>da</strong> momsaxurebis 11 klass – <strong>da</strong> klasebisa <strong>da</strong> momsaxurebis<br />

anbanur CamonaTvals. es ukanaskneli Seadgens 11600-mde<br />

<strong>da</strong>saxelebas. orive saxis CamonaTvali periodulad swordeba<br />

<strong>da</strong> ivseba eqspertTa sabWos mier, romelSic warmodgenilia<br />

yvela monawile saxelmwifo. amJamad moqmedebaSia klasifikaciis<br />

mecxre re<strong>da</strong>qcia, romelic ZalaSi Sevi<strong>da</strong> 2007 wlis<br />

pirvel ianvars.<br />

aranakleb 148 qveynis sasaqonlo niSnebis uwyeba, iseve,<br />

rogorc ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuro, afrikis inteleqtualuri<br />

sakuTrebis organizacia (OAPI), afrikis inteleqtualuri<br />

sakuTrebis regionaluri organizacia (ARIPO), beneluqsis<br />

inteleqtualuri sakuTrebis uwyeba (BOIP) <strong>da</strong> Si<strong>da</strong> bazris<br />

harmonizaciis uwyeba (sasaqonlo niSnebi <strong>da</strong> samrewvelo<br />

nimuSebi) (OHIM) aqtiurad iyenebs aRniSnul klasifikacias.<br />

29


30<br />

nicis SeTanxmebiT Seqmnilia kavSiri, romelsac gaaCnia<br />

asamblea. kavSiris yoveli wevri, romelic miuerT<strong>da</strong> nicis<br />

SeTanxmebis stokholmis an Jenevis aqtebs, asambleis wevria.<br />

asambleis umniSvnelovanes amocanebs ganekuTvneba kav-<br />

Siris orwliani programisa <strong>da</strong> biujetis miReba.<br />

1957 wels <strong>da</strong>debuli nicis SeTanxmeba ga<strong>da</strong>isinja<br />

1967 wels stokholmSi <strong>da</strong> 1977 wels _ JenevaSi, agreTve,<br />

Seswor<strong>da</strong> 1979 wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.<br />

wipo.int/treaties).<br />

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis nicis SeTanxmeba 83 monawile<br />

saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo SeTanxmebas miuerT<strong>da</strong> 2003 wlis 28<br />

Tebervals.


parizis konvencia<br />

samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

(1883 w.)<br />

konvencia exeba samrewvelo sakuTrebas farTo gagebiT <strong>da</strong><br />

moicavs gamogonebebs, sasaqonlo <strong>da</strong> momsaxurebis niSnebs, samrewvelo<br />

nimuSebs, sasargeblo modelebs (”mcire gamogoneba”,<br />

romelsac zogierTi qveynis kanonmdebloba iTvaliswinebs), safirmo<br />

saxelwodebebs (aRniSvnebi, romelTa gamoyenebiT xorcieldeba<br />

samrewvelo an komerciuli saqmianoba), geografiul<br />

aRniSvnebs (warmoSobis aRniSvnebi <strong>da</strong> adgilwarmoSobis <strong>da</strong>saxelebebi)<br />

<strong>da</strong> arakeTilsindisieri konkurenciis aRkveTas.<br />

konvenciis materialuri normebi iyofa sam ZiriTad kategoriad.<br />

normaTa pirveli kategoria exeba erovnuli reJimis<br />

uflebas. meore kategoria awesebs e.w. prioritetis uflebas,<br />

xolo mesame kategoria aerTianebs zogad normebs:<br />

• erovnuli reJimis Sesaxeb normebis mixedviT, konvencia<br />

iTvaliswinebs, rom TiToeulma monawile saxelmwifom<br />

sxva monawile saxelmwifoTa moqalaqeebs samrewvelo sakuTrebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT mianiWos igive <strong>da</strong>cva, rogorsac<br />

igi aniWebs sakuTar moqalaqeebs. konvenciis monawile<br />

saxelmwifos moqalaqeebs, romlebsac aqvT mudmivi sacxovrebeli<br />

adgili an namdvili <strong>da</strong> moqmedi samrewvelo an<br />

komerciuli sawarmo monawile saxelmwifoSi, agreTve, aqvT<br />

ufleba erovnul reJimze.<br />

• gamogonebis,sasargeblo modelebis,niSnebisa <strong>da</strong> samrewvelo<br />

nimuSebisaTvis konvencia iTvaliswinebs prioritetis uflebas.<br />

es ufleba niSnavs, rom romelime monawile saxelmwifoSi<br />

samrew velo sakuTrebis uflebaze Setanili sworad<br />

31


32<br />

gaformebuli ganacxadis safuZvelze misi Setanis TariRi<strong>da</strong>n<br />

drois garkveul periodSi, (gamogonebebisa <strong>da</strong> sasargeblo<br />

modelebisaTvis 12 Tve, xolo samrewvelo nimuSebisa<br />

<strong>da</strong> sasaqonlo niSnebisaTvis 6 Tve) ganmcxadebels SeuZlia<br />

aRniSnuli ganacxadis Setanis TariRis safuZvelze, mogvianebiT<br />

moiTxovos <strong>da</strong>cva yvela sxva monawile saxelmwifo-<br />

Si. amasTan, sxva qveyanSi Setanili ganacxadi pirveli (anu<br />

yvelaze adrindeli) ganacxadis Setanis dRes Setanilad<br />

ganixileba. sxvagvarad rom vTqvaT, aseTi mogvianebiT Setanili<br />

ganacxadi sargeblobs prioritetiT (aqe<strong>da</strong>n momdinareobs<br />

termini _ ”prioritetis ufleba”) yvela im ganacxadis<br />

mimarT, romlebic SesaZloa ukve iyo Setanili drois<br />

aRniSnuli periodis ganmavlobaSi sxva pirebis mier imave<br />

gamogonebis, sasargeblo modelis, niSnis an samrewvelo nimuSisaTvis.<br />

ufro metic, am intervalSi momx<strong>da</strong>ri nebismieri<br />

faqti, rogoricaa gamogonebis sajaro gaxsna, an iseTi<br />

produqciis gayidva, romelic niSandebulia sasaqonlo niSniT<br />

an Seicavs samrewvelo nimuSs, ar iqoniebs gavlenas<br />

pirveli ganacxadis prioritetis moTxovniT mogvianebiT<br />

Setanil ganacxadze. am normis erT-erTi praqtikuli upiratesoba<br />

isaa, rom Tu ganmcxadebels surs <strong>da</strong>cva ramdenime<br />

qveyanaSi, igi ar aris valdebuli erTdroulad waradginos<br />

yvela Tavisi ganacxadi, aramed mas eZleva eqvs _ an<br />

TormetTviani va<strong>da</strong>, raTa ga<strong>da</strong>wyvitos, Tu romel qveynebSi<br />

surs uflebis mopoveba, <strong>da</strong> saTanado organizeba gauwios am<br />

mimarTulebiT ga<strong>da</strong>sadgmel nabijebs.<br />

• kovencia adgens yvela monawile saxelmwifosaTvis savaldebulo<br />

ramdenime zogad normas, romelTa Soris mniSvnelovania<br />

Semdegi:


patentebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

sxva<strong>da</strong>sxva monawile saxelmwifoSi erTsa <strong>da</strong> imave gamogonebaze<br />

gacemuli patentebi urTierT<strong>da</strong>moukidebelia _ erT<br />

monawile saxelmwifoSi patentis gacema ar avaldebulebs<br />

sxva monawile saxelmwifoebs, gascen patenti; ar SeiZleba<br />

patentis gacemaze uaris Tqma, gauqmeba an misi moqmedebis Sewyveta<br />

im mizeziT, rom patentis gacemaze uari iTqva, gauqm<strong>da</strong><br />

an Sewy<strong>da</strong> nebismier sxva monawile saxelmwifoSi.<br />

gamogonebis Semqmnels ufleba aqvs patentSi moxseniebuli<br />

iyos gamomgoneblad.<br />

ar SeiZleba uari iTqvas patentis gacemaze <strong>da</strong> ar<br />

SeiZleba patentis baTilad cnoba im mizeziT, rom <strong>da</strong>patentebuli<br />

produqciis, an <strong>da</strong>patentebuli xerxiT miRebuli<br />

produqciis,gayidva, erovnuli kanonmdeblobi<strong>da</strong>n gamomdinare,<br />

eqvemdebareba akrZalvebsa <strong>da</strong> SezRudvebs.<br />

TiToeul monawile saxelmwifos, romelic patentiT<br />

miniWebuli gansakuTrebuli uflebis borotad gamoyenebis<br />

aRsakveTad iZulebiTi licenziebis gacemas iTvaliswinebs,<br />

administraciuli zomebis gatareba mxolod garkveuli Sez-<br />

RudvebiT SeuZlia. saxeldobr, <strong>da</strong>patentebuli gamogonebis<br />

gamouyeneblobaze <strong>da</strong>fuZnebuli iZulebiTi licenzia,romelic<br />

gaicema ara patentmflobelis, aramed mocemuli saxelmwifos<br />

saxelisuflo organos mier, mesame pirTa moTxovnis<br />

safuZvelze, SeiZleba gaices mxolod <strong>da</strong>patentebuli gamogonebis<br />

gamouyeneblobis an arasakmarisi gamoyenebis sami an<br />

oTxwliani vadis gasvlis Semdeg. aseTi licenziis gacemaze<br />

un<strong>da</strong> iTqvas uari, Tu patentmflobeli warmoadgens<br />

<strong>da</strong>sabuTebul mizezebs Tavisi umoqmedobis gasamarTleblad.<br />

amasTan, patentze uflebis CamorTmeva ar SeiZleba iyos<br />

gaTvaliswinebuli, gar<strong>da</strong> im SemTxvevebisa, rodesac iZulebiTi<br />

33


licenziis gacema ar aRmoCndeba sakmarisi gansakuTrebuli<br />

uflebis borotad gamoyenebis aRsakveTad. am SemTxvevaSi, patentis<br />

gauqmebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sasamarTlo saqme SeiZleba<br />

aRiZras mxolod pirveli iZulebiTi licenziis gacemi<strong>da</strong>n ori<br />

wlis gasvlis Semdeg.<br />

niSnebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

parizis konvencia ar aregulirebs niSnebis Setanisa <strong>da</strong><br />

registraciis pirobebs. isini TiToeul monawile saxelmwifoSi<br />

dgindeba erovnuli kanonmdeblobiT. amasTan, ar SeiZleba<br />

monawile saxelmwifos moqalaqes niSnis saregistraciod<br />

Setanil ganacxadze uari eTqvas, arc misi niSnis registraciis<br />

gabaTileba SeiZleba im mizeziT, rom Setana, registracia an<br />

vadis gagrZeleba ar ganxorcielebula warmoSobis qveyanaSi.<br />

mas Semdeg, rac monawile saxelmwifoSi niSani registrirdeba,<br />

igi <strong>da</strong>moukidebelia nebismier sxva qveyanaSi misi SesaZlo<br />

registraciebisagan; Sedegad, niSnis registraciis vadis gasvla<br />

an gauqmeba erT monawile saxelmwifoSi ar axdens gavlenas<br />

registraciaze sxva monawile saxelmwifoebSi.<br />

warmoSobis qveyanaSi marTlzomierad registrirebuli<br />

niSnis sxva monawile saxelmwifoSi saregistraciod wardgenisas,<br />

igi gansaxilvelad miRebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong>culi un<strong>da</strong> iyos im<br />

saxiT, rogoriTac <strong>da</strong>culia warmoSobis qveyanaSi. amave dros,<br />

garkveul SemTxvevebSi registraciaze SeiZleba iTqvas uari,<br />

magaliTad, Tu niSani arRvevs mesame piris mier ukve mopovebul<br />

uflebas, ar gaaCnia ganmasxvavebloba, ewinaaRmdegeba zneobriv<br />

normebsa <strong>da</strong> sazogadoebriv wesrigs, an Tu mas SeuZlia<br />

gamoiwvios Secdoma.<br />

Tu, romelime monawile saxelmwifoSi registrirebuli<br />

niSnis gamoyeneba savaldebuloa, registraciis gauqmeba<br />

34


SesaZlebelia gonivruli periodis gasvlis Semdeg, <strong>da</strong> mxolod<br />

maSin, Tu mflobeli ver SeZlebs misi umoqmedobis<br />

gamarTlebas.<br />

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uari Tqvas im<br />

niSnebis registraciaze <strong>da</strong> akrZalos iseTi niSnebis gamoyeneba,<br />

romlebic warmoadgens am saxelmwifos kompetenturi organos<br />

mier aRiarebuli sayovelTaod cnobili niSnis reproduqcias,<br />

imitacias an Targmans, ramac SeiZleba gamoiwvios aRreva am<br />

sayovelTaod cnobil niSanTan, Tu is im pirovnebis niSania,<br />

visac ufleba aqvs isargeblos konvenciis upiratesobebiT, <strong>da</strong><br />

Tu gamoiyeneba msgavsi saqonlisa <strong>da</strong> momsaxurebisaTvis.<br />

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uari Tqvas,<br />

agreTve, im niSnebis registraciaze <strong>da</strong> akrZalos iseTi niSnebis<br />

gamoyeneba, romlebic Seadgens an Seicavs monawile<br />

saxelmwifoebis gerbs, saxelmwifo emblemebs, oficialur simboloebsa<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>mRebs Sesabamisi nebarTvis gareSe, Tu saxelmwifo<br />

am saxis simboloebis Sesaxeb oficialurad aris informirebuli<br />

ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuros mier. igive normebi<br />

gamoiyeneba garkveuli samTavrobaTaSoriso organizaciebis<br />

gerbebis, droSebis, sxva emblemebis, abreviaturebisa <strong>da</strong> saxelwodebebisaTvisac.<br />

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uzrunvelyos<br />

koleqtiuri niSnebis <strong>da</strong>cva.<br />

samrewvelo nimuSebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

samrewvelo nimuSebi <strong>da</strong>culi un<strong>da</strong> iyos yovel monawile<br />

saxelmwifoSi <strong>da</strong> mopovebuli uflebis <strong>da</strong>kargva ar un<strong>da</strong><br />

moxdes im mizeziT, rom nakeTobebi, romlebic moicavs nimuSs,<br />

ar iwarmoeba am saxelmwifoSi.<br />

35


safirmo saxelwodebebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

yovel monawile saxelmwifoSi safirmo saxelwodebis<br />

<strong>da</strong>cva un<strong>da</strong> iyos uzrunvelyofili ganacxadis Setanis an registraciis<br />

valdebulebis gareSe.<br />

warmoSobis aRniSvnebTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

yovelma monawile saxelmwifom un<strong>da</strong> miiRos zomebi<br />

saqonlis warmoSobis an mwarmoeblis, <strong>da</strong>mamzadeblis an<br />

movaWris vinaobis pir<strong>da</strong>piri an arapir<strong>da</strong>piri yalbi miTiTebis<br />

winaaRmdeg.<br />

arakeTilsindisier konkurenciasTan <strong>da</strong>kavSirebiT<br />

yovelma monawile saxelmwifom un<strong>da</strong> gaiTvaliswinos<br />

qmediTi <strong>da</strong>cva arakeTilsindisieri kon ku renciis winaaRmdeg.<br />

konvenciis mier <strong>da</strong>arsebul parizis kavSirs gaaCnia asamblea<br />

<strong>da</strong> aRmasrulebeli komiteti. kavSiris wevri TiToeuli<br />

saxelmwifo, romelic miuerT<strong>da</strong> stokholmis aqtis (1967w.)<br />

administraciul <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvniT normebs, asambleis wevria. aRmasrulebeli<br />

komitetis wevrebis arCeva xorcieldeba kavSiris<br />

wevri saxelmwifoebisagan, gar<strong>da</strong> Sveicariisa, romelic aris ex<br />

offi cio wevri.<br />

asambleis amocanaa ismo-s samdivnos orwliani programisa<br />

<strong>da</strong> biujetis SemuSaveba parizis kavSirTan mimarTebaSi.<br />

parizis konvencia <strong>da</strong>ars<strong>da</strong> 1883 wels <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>isinja:<br />

briuselSi _ 1900 wels, vaSingtonSi _ 1911 wels, haagaSi _<br />

1925 wels, londonSi _ 1934 wels, lisabonSi _ 1958 wels,<br />

stokholmSi _ 1967 wels; cvlilebebi iqna Setanili 1979<br />

wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

konvencia Riaa yvela saxelmwifosaTvis.<br />

36


atifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvris monacemebiT, parizis konvenciis<br />

monawilea 173 saxelmwifo, romelTagan 171 asambleis wevria,<br />

xolo aRmasrulebel komitetSi Sedis 42 saxelmwifo.<br />

sabWoTa kavSiris <strong>da</strong>Slis Sedegad, saqarTvelo miiCneva<br />

parizis konvenciis monawiled 1991 wlis 25 dekembri<strong>da</strong>n.<br />

37


sapatento kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekruleba<br />

(2000w.)<br />

38<br />

sapatento kanonis Sesaxeb xelSekrulebis (PLT<br />

xelSekrulebis) mizania erovnul <strong>da</strong> regionalur sapatento<br />

ganacxadebsa <strong>da</strong> patentebTan <strong>da</strong>kavSirebuli formaluri<br />

moTxovnebisa <strong>da</strong> procedurebis harmonizacia <strong>da</strong> raci onalizacia.<br />

Setanis TariRis <strong>da</strong>dgenisaTvis saWiro moTxovnebis<br />

mniSvnelovan gamartivebasTan erTad PLT xelSekruleba<br />

iTvaliswinebs moTxovnaTa mTel rig nairsaxeobebs, romelTa<br />

gamoyenebac monawile mxareebis uwyebebs SeuZliaT. es<br />

niSnavs, rom monawile mxare Tavisufalia iseTi moTxovnebis<br />

SerCevaSi, romlebic ufro xelsayrelia ganmcxadeblebisa <strong>da</strong><br />

mflobelebisaTvis, magram, amasTan <strong>da</strong>uSvebelia maTze meti<br />

moTxovnebis <strong>da</strong>weseba. kerZod, xelSekruleba Seicavs normebs,<br />

romlebic exeba Semdeg sakiTxebs:<br />

• Setanis TariRis <strong>da</strong>dgenis moTxovnebis moyvana stan<strong>da</strong>rtebTan<br />

SesabamisobaSi, raTa ganmcxadeblebisaTvis Setanis<br />

TariRis <strong>da</strong>kargvis SesaZlebloba minimumamde iyos Semcirebuli.<br />

PLT xelSekruleba monawile mxareebis uwyebebs avaldebulebs,rom<br />

Setanis TariRis <strong>da</strong>dgena moxdes sami martivi<br />

formaluri moTxovnis Sesabamisad: pirveli – uwyebis mier<br />

miRebul masalebSi un<strong>da</strong> iyos miniSneba imis Sesaxeb, rom<br />

isini ganekuTvneba sapatento ganacxads gamogonebaze; meore<br />

– masalebSi un<strong>da</strong> iyos miTiTebuli monacemebi, romlebic<br />

uwyebas ganmcxadeblis vinaobis <strong>da</strong>dgenis an masTan <strong>da</strong>kav-<br />

Sirebis SesaZleblobas miscems; amasTan, xelSekrulebis<br />

monawile mxares SeuZlia, rom zemoaRniSnuli orive saxis<br />

miTiTeba moiTxovos; mesame – masalebSi un<strong>da</strong> iyos warmodgenili<br />

iseTi ram, rac gamogonebis aRwerilobad SeiZleba


iqnes ganxiluli. Setanis TariRis <strong>da</strong>sadgenad ar un<strong>da</strong><br />

iyos moTxovnili aranairi sxva <strong>da</strong>matebiTi masala. kerZod,<br />

monawile mxares ar SeuZlia moiTxovos formulis erTi<br />

an meti muxlis warmodgena, an safasuri am TariRis <strong>da</strong>sadgenad.<br />

es moTxovnebi minimaluria <strong>da</strong> ganixileba upirobo<br />

moTxovnebad, romelTa Sesrulebac savaldebuloa Setanis<br />

TariRis <strong>da</strong>sadgenad;<br />

• erovnuli <strong>da</strong> regionaluri ganacxadebisaTvis formaluri<br />

moTxovnebis garkveuli kategoriis stan<strong>da</strong>rtebTan SesabamisobaSi<br />

moyvana PLT xelSekrulebaSi iseTi moTxovnebis<br />

SetaniT, romlebic ukavSirdeba sapatento kooperaciis<br />

xelSekrulebis (PCT) mixedviT wardgenili ganacxadebis<br />

formas, gancxadebis blankis CaTvliT, romelsac Tan un<strong>da</strong><br />

erTvodes miTiTeba imis Sesaxeb, rom ganacxadi un<strong>da</strong> ganixilebodes<br />

erovnul ganacxa<strong>da</strong>d. amiT aRmoifxvreba an Semcirdeba<br />

proceduruli gansxvavebebi erovnul, regionalur<br />

<strong>da</strong> <strong>saerTaSoriso</strong> sapatento sistemebs Soris;<br />

• SeTanxmeba im stan<strong>da</strong>rtuli formis <strong>saerTaSoriso</strong> blankebis<br />

SemoRebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT, romlebic un<strong>da</strong> aRiaros yvela<br />

monawile mxaris uwyebam;<br />

• sapatento uwyebebisaTvis rigi procedurebis gamartiveba,<br />

rac xels Seuwyobs xarjebis Semcirebas, rogorc ganmcxadeblebis,<br />

ise uwyebebisaTvisac. aseTi procedurebia, magali-<br />

Tad, savaldebulo warmomadgenelTan <strong>da</strong>kavSirebuli gamonaklisebi,SezRudva<br />

ganmeorebiTi mtkicebulebebis wardgenis<br />

moTxovnaze, uwyebis mimarT moTxovna garkveul SemTxveveb-<br />

Si erTi sabuTis (mag. mindobilobis) miRebis <strong>da</strong>Svebaze,<br />

SezRudva adrindeli ganacxadis <strong>da</strong> misi Targmanis aslis<br />

wardgenis moTxovnaze;<br />

• formaluri moTxovnebis an vadebis <strong>da</strong>ucvelobis Sedegad<br />

39


40<br />

arsebiTi uflebebis uneblie <strong>da</strong>kargvis Tavi<strong>da</strong>n acilebis<br />

uzrunvelyofa. am mizniT PLT xelSekruleba uwyebebs<br />

avaldebulebs, ganmcxadebels an sxva <strong>da</strong>interesebul pirs<br />

acnobos vadebis amowurvis, procedurebis gagrZelebis,<br />

uflebebis aRdgenis Sesaxeb <strong>da</strong> <strong>da</strong>awesos SezRudvebi im<br />

formaluri xarvezebis arsebobis gamo patentis gauqmebaze<br />

an Zalis <strong>da</strong>kargvaze, romlebic ver SeamCnia uwyebam ganacxadis<br />

ganxilvis stadiaze;<br />

• ganacxadis eleqtronuli wardgenis ganxorcielebis gamartiveba.<br />

am TvalsazrisiT, <strong>da</strong>saSvebi gax<strong>da</strong> erToblivad<br />

qaRaldze warmodgenili masalebisa <strong>da</strong> eleqtronuli saxiT<br />

masalebis wardgena. xelSekruleba iTvaliswinebs, rom<br />

monawile mxareebisaTvis <strong>da</strong>Svebulia qaRaldze warmodgenili<br />

masalebis wardgenis ptraqtikis gauqmeba <strong>da</strong> 2005<br />

wlis 2 ivnisi<strong>da</strong>n mTlianad eleqtronuli gziT wardgenaze<br />

ga<strong>da</strong>svla. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, am TariRis Semdegac ki uwyebebi<br />

valdebulni iqnebian miiRon qaRaldze warmodgenili masalebi<br />

Setanis TariRis <strong>da</strong>dgenisa <strong>da</strong> vadis <strong>da</strong>cvis mizniT.<br />

amasTan <strong>da</strong>kavSirebiT gakeT<strong>da</strong> gancxadeba, rom ganviTarebuli<br />

qveynebi gaagrZeleben <strong>da</strong>xmarebis gawevas ganviTarebadi<br />

<strong>da</strong> gar<strong>da</strong>mavali ekonomikis qveynebisaTvis ganacxadis<br />

eleqtronuli wardgenis <strong>da</strong>nergvis saqmeSi.<br />

sapatento kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekruleba (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties) <strong>da</strong>ido 2000 wlis<br />

1 ivniss. igi Riaa ismo-s wevri saxelmwifoebisaTvis <strong>da</strong>/an<br />

samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb parizis konvenciis mxare<br />

saxelmwifoebisaTvis, agreTve zogierTi samTavrobaTaSoriso<br />

organizaciisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi<br />

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.


xelSekruleba ZalaSi Sevi<strong>da</strong> 2005 wlis 28 aprils.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis PLT xelSekruleba 19 monawile<br />

mxare saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

41


sapatento kooperaciis xelSekruleba<br />

PCT (1970 w.)<br />

42<br />

sapatento kooperaciis xelSekrulebiT (PCT<br />

xelSekrulebiT) SesaZlebelia gamogonebaze sapatento <strong>da</strong>cvis<br />

moTxovna erTdroulad mraval qveyanaSi “<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento<br />

ganacxadis” wardgenis safuZvelze. aseTi ganacxadi<br />

SeiZleba waradginos xelSekrulebis monawile saxelmwifos<br />

nebismierma moqalaqem an rezidentma. ganacxadi, Cveulebriv,<br />

SeiZleba waredginos xelSekrulebis monawile im saxelmwifos<br />

erovnul sapatento uwyebas, romlis moqalaqe an rezidenticaa<br />

ganmcxadebeli. ganmcxadebels SeuZlia, agreTve,waradginos<br />

ganacxadi ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biuroSi JenevaSi.<br />

Tu ganmcxadebeli xelSekrulebis im monawile saxelmwifos<br />

moqalaqe an rezidentia, romelic evropis sapatento<br />

konvenciis, patentebisa <strong>da</strong> samrewvelo nimuSebis Sesaxeb harares<br />

oqmis, bangis SeTanxmebis, an evraziis sapatento konvenciis<br />

monawile mxarea, <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadis wardgena <strong>da</strong>saSvebia,<br />

agreTve, evropis sapatento uwyebaSi, afrikis regionalur<br />

samrewvelo sakuTrebis organizaciaSi, afrikis inteleqtualuri<br />

sakuTrebis organizaciaSi an evraziis sapatento uwyebaSi,<br />

Sesabamisad.<br />

xelSekruleba srulad aregulirebs im formalur<br />

moTxovnebs, romlebsac un<strong>da</strong> akmayofilebdes <strong>saerTaSoriso</strong><br />

ganacxadi.<br />

PCT xelSekrulebiT ganacxadis wardgena avtomaturad<br />

niSnavs yvela monawile saxelmwifos aRniSvnas.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxads yvela aRniSnul saxelmwifos<br />

sapatento uwyebaSi uSualod Setanili erovnuli ganacxadis<br />

Zala aqvs.


<strong>saerTaSoriso</strong> ganacxads utardeba e.w. “<strong>saerTaSoriso</strong><br />

Zieba”. igi tardeba erT-erTi mowinave sapatento uwyebis mier.<br />

Sedegebi aisaxeba “<strong>saerTaSoriso</strong> Ziebis angariSSi”, romelic<br />

warmoadgens im gamoqveynebul masalebze miTiTebis CamonaTvals,<br />

romelmac SeiZleba gavlena iqonios <strong>saerTaSoriso</strong> ganac xadSi<br />

warmodgenili gamogonebis patentunarianobaze. <strong>da</strong>matebiT<br />

formdeba winaswari werilobiTi <strong>da</strong>skvna imis Sesaxeb, savaraudod,<br />

akmayofilebs Tu ara gamogoneba patentunarianobis<br />

kriteriumebs <strong>saerTaSoriso</strong> Ziebis angariSze <strong>da</strong>yrdnobiT.<br />

mas savaldebulo Zala ara aqvs.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> Ziebis angariSi <strong>da</strong> werilobiTi <strong>da</strong>skvna<br />

egzavneba ganmcxadebels, romelsac, miRebuli masalebis Seswavlisa<br />

<strong>da</strong> Sefasebis Semdeg, SeuZlia gaiwvios ganacxadi, gansakuTrebiT<br />

maSin, rodesac Ziebis angariSi an werilobiTi<br />

<strong>da</strong>skvna patentis gacemis mizanSeuwonlobaze miuTiTebs an<br />

ga<strong>da</strong>wyvitos ganacxadSi gamogonebis formulis Secvla.<br />

Tuki <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadis gawveva ar momx<strong>da</strong>ra, maSin<br />

is gamoqveyndeba <strong>saerTaSoriso</strong> biuros mier <strong>saerTaSoriso</strong><br />

Ziebis angariSTan erTad. am dros werilobiTi <strong>da</strong>skvna ar<br />

qveyndeba.<br />

Tu ganmcxadebeli ga<strong>da</strong>wyvets gaagrZelos <strong>saerTaSoriso</strong><br />

ganacxadis ganxilvis procedurebi erovnuli an regionaluri<br />

patentis mopovebis mizniT, mas SeuZlia <strong>da</strong>elodos saprioriteto<br />

TariRi<strong>da</strong>n oc<strong>da</strong>Ti Tvis gasvlas <strong>da</strong> xelSekrulebis<br />

monawile saxelmwifoTa umetesobasTan wamoiwyos erovnuli<br />

procedurebi yovel arCeul uwyebaSi oficialur enaze ganacxadis<br />

Targmanis miwodebiT (sa<strong>da</strong>c es moiTxoveba), Sesabamisi<br />

safasuris ga<strong>da</strong>xdiTa <strong>da</strong> adgilobrivi patentrwmunebulis<br />

momsaxurebis gamoyenebiT.<br />

Tu ganmcxadebels surs Seitanos cvlilebebi ganacxadSi<br />

43


44<br />

(mag., Ziebis angariSSi <strong>da</strong>pirispirebul dokumentebsa <strong>da</strong> werilobiT<br />

<strong>da</strong>skvnaSi arsebuli Sefasebebis gaTvaliswinebiT), raTa<br />

misi potenciuri patentunarianoba gamokveTos Secvlili<br />

ganacxadis meSveobiT, SesaZlebelia nebayoflobiTi saerTa-<br />

Soriso winaswari eqspertizis gamoyeneba. winaswari eqspertizis<br />

Sedegia patentunarianobis Sesaxeb winaswari angariSi,<br />

romelic mzaddeba erT-erTi uflebamosili sapatento uwyebis<br />

mier <strong>da</strong> romelic Seicavs, kidev erTxel gancxadebuli gamogonebis<br />

Sesaxeb savaldebulo Zalis armqone pirobiT <strong>da</strong>skvnas.<br />

ganmcxadebels es angariSi aZlevs ufro mtkice safuZvlebs,<br />

romlebze <strong>da</strong>yrdnobiTac mas SeuZlia Seafasos patentis miRebis<br />

sakuTari Sansebi <strong>da</strong>, Tu angariSi misTvis xelsayrel<br />

<strong>da</strong>skvnebs Sicavs, ufro meti <strong>da</strong>rwmunebiT gaagrZelos saer-<br />

TaSoriso ganacxadis ganxilvis procedurebi erovnuli <strong>da</strong><br />

regionaluri uwyebebis winaSe.<br />

sapatento kooperaciis xelSekrulebis procedurebs<br />

aqvs didi upiratesoba ganmcxadeblis, sapatento uwyebebisa <strong>da</strong><br />

saerTod sazogadoebisaTvis:<br />

1. ganmcxadebels aqvs 18 Tve, e.i. ufro meti, vidre mas eqnebo<strong>da</strong><br />

PCT xelSekrulebis gamoyenebis gareSe, mosafiqrebeli<br />

dro im ucxo qveynebis SesarCevad,romlebSic sapatento <strong>da</strong>cvis<br />

moTxovnis survili eqneba. mas SeuZlia amave periodSi aarCios<br />

adgilobrivi patentrwmunebuli ucxoeTis yovel qveyanaSi,<br />

moamzados saWiro Targmanebi <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>ixados safasurebi;<br />

2. ganmcxadebels aqvs imis garantia, rom Tu misi saerTa-<br />

Soriso ganacxadi gaformebulia PCT xelSekrulebiT <strong>da</strong>dgenili<br />

saxiT, maSin monawile saxelmwifos sapatento uwyeba<br />

ar etyvis ganacxads uars formaluri moTxovnebis Seusruleblobis<br />

gamo, erovnul fazaze misi ganxilvisas;<br />

3. ganmcxadebels <strong>saerTaSoriso</strong> Ziebisa <strong>da</strong> werilobiTi


<strong>da</strong>skvnis safuZvelze eZleva saSualeba meti saimedoobiT Seafasos<br />

gancxadebul gamogonebaze patentebis miRebis Sansebi;<br />

4. ganmcxadebels SesaZlebloba aqvs nebayoflobiTi<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> winaswari eqspertizis mimdinareobisas, Seitanos<br />

cvlilebebi <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadSi <strong>da</strong> amgvarad moaqcios<br />

igi <strong>da</strong>wesebul farglebSi, sxva<strong>da</strong>sxva qveynis sapatento<br />

uwyebebisaTvis gansaxilvelad miwodebamde;<br />

5. sapatento uwyebebis mier Casatarebeli sainformacio<br />

Zieba <strong>da</strong> eqspertizasTan <strong>da</strong>kavSirebuli samuSaoebi mniSvnelovnad<br />

SeiZleba Semcirdes an gamoiricxos kidec, im<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> Ziebis angariSis, werilobiTi <strong>da</strong>skvnisa <strong>da</strong>, Sesabamis<br />

SemTxvevaSi, patentunarianobis <strong>da</strong>dgenasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> winaswari eqspertizis angariSis wyalobiT,<br />

romelic miewodeba erovnul an regionalur uwyebebs saerTa-<br />

Soriso ganacxadTan erTad;<br />

6. radgan <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadi qveyndeba <strong>saerTaSoriso</strong><br />

Ziebis angariSTan erTad, mesame pirebs eZlevaT ukeTesi<br />

saSualeba, raTa Camoiyalibon kargad <strong>da</strong>sabuTebuli mosazreba<br />

gancxadebuli gamogonebis SesaZlo patentunarianobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT; <strong>da</strong><br />

7. ganmcxadeblebis sasargeblod <strong>saerTaSoriso</strong> gamoqveyneba<br />

mTel msoflios amcnobs maTi <strong>saerTaSoriso</strong> ganacxadis<br />

arsebobas, rac aris efeqturi saSualeba reklamisa <strong>da</strong><br />

licenziis potenciuri SemZenis mosaZieblad.<br />

saboloo jamSi sapatento kooperaciis xelSekruleba:<br />

• xelmisawvdomad xdis msoflios;<br />

• axangrZlivebs <strong>saerTaSoriso</strong> sapatento <strong>da</strong>cvasTan <strong>da</strong>kav-<br />

Sirebuli ZiriTadi safasurebis ga<strong>da</strong>xdis vadebs;<br />

• uzrunvelyofs mtkice safuZvels patentis gacemasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli ga<strong>da</strong>wyvetilebebis misaRebad;<br />

45


46<br />

• gamoiyeneba msoflios wamyvani korporaciebis, kvleviTi<br />

<strong>da</strong>wesebulebebisa <strong>da</strong> universitetebis mier, rodesac isini<br />

cdiloben moipovon sapatento <strong>da</strong>cva <strong>saerTaSoriso</strong><br />

doneze.<br />

sapatento kooperaciis xelSekrulebiT Seqmnilia kavSiri<br />

Tavisi asambleiT. xelSekrulebis monawile yvela saxelmwifo<br />

asambleis wevria.<br />

asambleam <strong>da</strong>awesa specialuri saSeRavaTo saSualeba:<br />

1. im fizikuri pirebis sasargeblod, romlebic arian<br />

moqalaqeebi <strong>da</strong> cxovroben iseT saxelmwifoebSi, romelTa<br />

erovnuli Semosavali erT sul mosaxleze 3000 aSS dolarze<br />

<strong>da</strong>balia.<br />

2. ganmcxadeblebis, rogorc iuridiuli ise fizikuri<br />

pirebis sasargeblod, romlebic arian moqalaqeebi <strong>da</strong> cxovroben<br />

iseT saxelmwifoebSi, romlebic gaerTianebuli erebis<br />

organizaciis mier mikuTvnebulia naklebad ganviTarebul qveyanaTa<br />

ricxvs. SeRavaTi gulisxmobs xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli<br />

garkveuli safasurebis 75%-iT Semcirebas.<br />

sapatento kooperaciis xelSekrulebis Sesaxeb <strong>da</strong>wvrilebiTi<br />

informacia ganTavsebulia PCT-s vebgverdze (www.wipo.<br />

int/pct/applicants.html), agreTve, PCT-s ganmcxadebelTa saxelmZRvaneloSi,<br />

romelic gamoicema ismo-s mier inglisur <strong>da</strong> frangul<br />

enebze (arsebobs agreTve Cinur, germanul <strong>da</strong> iaponurenovani<br />

gamocemebic) <strong>da</strong> PCT-s siaxleebis furcelSi, romelsac<br />

gamoscems ismo inglisur enaze.<br />

sapatento kooperaciis xelSekruleba <strong>da</strong>ido 1970 wels,<br />

Seswor<strong>da</strong> 1979 wels <strong>da</strong> Seicvala 1984 <strong>da</strong> 2001 wels (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

xelSekruleba Riaa samrewvelo sakuTrebis <strong>da</strong>cvis<br />

parizis konvenciis (1883 w.) monawile saxelmwifoebisaTvis.


atifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis sapatento kooperaciis<br />

xelSekruleba 139 monawile saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

sabWoTa kavSiris <strong>da</strong>Slis Sedegad, saqarTvelo miiCneva<br />

PPCT-s monawiled 1991 wlis 25 dekembri<strong>da</strong>n.<br />

47


sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb<br />

xelSekruleba TLT (1994 w.)<br />

48<br />

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekrulebis<br />

(TLT xelSekrulebis) mizania sasaqonlo niSnebis erovnul <strong>da</strong><br />

regionalur registraciasTan <strong>da</strong>kavSirebuli procedurebis<br />

erTmaneTTan <strong>da</strong>axloeba <strong>da</strong> SesabamisobaSi moyvana. rac miiRweva<br />

am procedurebis zogierT TaviseburebaTa gamartivebiTa <strong>da</strong><br />

harmonizaciiT. Sedegad, sasaqonlo niSnebis ganacxadebsa<br />

<strong>da</strong> sasaqonlo niSnebis registraciis administrirebasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebuli mravalferovani samarTalwarmoeba naklebad<br />

rTuli <strong>da</strong> ufro prognozirebadi xdeba.<br />

TLT xelSekrulebis procedurebis udidesi umravlesoba<br />

exeba sasaqonlo niSnebis uwyebasTan <strong>da</strong>kavSirebul procedurebs,<br />

romlebic SeiZleba <strong>da</strong>iyos sam ZiriTad fazad: ganacxadis<br />

Setana niSnis registraciaze, reestrSi cvlilebebis Setana<br />

<strong>da</strong> registraciis moqmedebis vadis gagrZeleba. yoveli fazis<br />

Sesabamisi wesebi isea Camoyalibebuli,rom cxa<strong>da</strong>d Cans,romeli<br />

ukavSirdeba ganacxads <strong>da</strong> romeli _ specifikur moTxovnebs.<br />

pirveli fazis moTxovnebTan _ registraciaze warsadgen<br />

ganacxadTan <strong>da</strong>kavSirebiT TLT xelSekruleba adgens ganacxadSi<br />

Sesatan im monacemTa <strong>da</strong> miTiTebebis nusxis maqsimums, romelTa<br />

ganacxadSi Setana SeuZliaT moiTxovon xelSekrulebis<br />

monawile mxareebma. es monacemebi <strong>da</strong> miTiTebebi, kerZod,<br />

Semdegia: Txovna niSnis registraciaze; saxeli <strong>da</strong> misamarTi <strong>da</strong><br />

ganmcxadebelsa <strong>da</strong> mis warmomadgenelTan <strong>da</strong>kavSirebuli sxva<br />

monacemebi; niSanTan <strong>da</strong>kavSirebuli sxva<strong>da</strong>sxva monacemebi niSnis<br />

gamosaxulebebis garkveuli raodenobis CaTvliT; <strong>saerTaSoriso</strong><br />

klasifikaciis (niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili<br />

saqonlisa <strong>da</strong> momsaxurebis <strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciis


Sesaxeb nicis SeTanxmeba (1957w.) (ix. Sesabamisi anotacia<br />

am seriaSi)) Sesabamisad klasificirebuli saqonlisa <strong>da</strong><br />

momsaxurebis CamonaTvali; <strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c erovnuli kanonmdeblobiT<br />

moiTxoveba, gancxadeba niSnis gamoyenebis ganzraxvis Sesaxeb.<br />

yovelma monawile mxarem un<strong>da</strong> <strong>da</strong>uSvas, rom saqoneli <strong>da</strong>/an<br />

momsaxureba ekuTvnodes <strong>saerTaSoriso</strong> klasifikaciis sxva <strong>da</strong><br />

sxva klass. ramdena<strong>da</strong>c <strong>da</strong>Svebuli moTxovnebi amomwuravia,<br />

monawile mxares ar SeuZlia moiTxovos, magaliTad, rom<br />

ganmcxadebelma warmoadginos savaWro reestri<strong>da</strong>n amonaweri<br />

an miTiTeba garkveuli komerciuli saqmianobis Sesaxeb, an<br />

mtkicebuleba, rom sasaqonlo niSani registrirebuli iyo<br />

sxva qveyanaSi.<br />

meore fazasTan <strong>da</strong>kavSirebuli moTxovnebi, romlebsac<br />

moicavs TLT xelSekruleba, exeba saxelis, misamarTis <strong>da</strong><br />

Tavad mflobelis cvlilebas. aqve aris, agreTve, mocemuli<br />

gamosayenebeli formaluri moTxovnebis amomwuravi CamonaTvali.<br />

im SemTxvevaSi, rodesac moiTxoveba cvlilebis Setana<br />

erTze met, SesaZloa asobiT, sasaqonlo niSnis ganacxadSi an<br />

registraciaSi, sakmarisia erTi gancxadebis wardgena, Tu es<br />

cvlileba miekuTvneba yvela ragistracias an ganacxads.<br />

mesame fazis moTxovnebTan _ registraciis moqmedebis<br />

vadis gagrZelebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT TLT xelSekruleba<br />

registraciis sawyisi periodisa <strong>da</strong> registraciis moqmedebis<br />

yoveli momdevno gagrZelebisaTvis aTwlian periods adgens.<br />

gar<strong>da</strong>, amisa, TLT xelSekruleba iTvaliswinebs,<br />

rom patentrwmunebuli SeiZleba iyos erTi <strong>da</strong> imave<br />

piris warmomadgeneli misi ramdenime ganacxadisa <strong>da</strong><br />

registraciisaTvis.<br />

xelSekruleba iTvaliswinebs, agreTve, rom Tu<br />

gancxadeba gakeTebulia formiT, romelic Seesabameba<br />

49


50<br />

TLT xelSekrulebaze Tan<strong>da</strong>rTuls, is un<strong>da</strong> iqnes miRebuli,<br />

Tu gamoyenebulia uwyebaSi <strong>da</strong>Svebuli ena <strong>da</strong> aranairi sxva<br />

formaloba ar un<strong>da</strong> moiTxovebodes.<br />

gansakuTrebiT aRsaniSnavia, rom TLT xelSekruleba ar<br />

iZleva nebismieri xelmoweris <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebis, auTentifikaciis an<br />

<strong>da</strong>mowmebis moTxovnis nebas, gar<strong>da</strong> registraciaze uaris Tqmis<br />

SemTxvevisa.<br />

TLT xelSekruleba (romlis sruli versia gamoqveynebulia<br />

vebgverdze www.wipo.int/treaties) <strong>da</strong>ido 1994 wels <strong>da</strong><br />

igi Riaa ismos wevri saxelmwifoebisaTvis <strong>da</strong> zogierTi<br />

samTavrobaTaSoriso organizaciisaTvis.<br />

ratifikaciis <strong>da</strong> mierTebis Sesaxeb samarTlebrivi aqtebi<br />

deponirebisaTvis waredgineba ismos generalur direqtors.<br />

xelSekruleba ZalaSi Sevi<strong>da</strong> 2005 wlis 28 aprils.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis TLT xelSekruleba 42<br />

monawile mxare saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.


singapuris xelSekruleba<br />

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb<br />

(2006 w.)<br />

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb singapuris<br />

xelSekruleba (singapuris xelSekruleba) miiRes sasaqonlo<br />

niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb ganaxlebuli xelSekrulebis<br />

miRebisadmi miZRvnil diplomatiur konferenciaze, romelic<br />

Catar<strong>da</strong> 2006 wlis 13-28 marts.<br />

singapuris xelSekrulebis mizania Tanamedrove <strong>da</strong><br />

dinamikuri <strong>saerTaSoriso</strong> koncefciis Camoyalibeba sasaqonlo<br />

niSnis registraciis procedurebis harmonizaciasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT. axali xelSekruleba, romelic agebulia<br />

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb 1994 wlis<br />

xelSekrulebis (TLT 1994w.) safuZvelze, ufro farTo<br />

masStabisaa <strong>da</strong> iTvaliswinebs axal miRwevebs komunikaciis<br />

teqnologiebis sferoSi.<br />

TLT 1994-sagan gansxvavebiT, singapuris xel-<br />

Sekruleba ZiriTa<strong>da</strong>d gamoiyeneba iseTi niSnebisaTvis,<br />

romelTa registraciac SeiZleba ganxorcieldes monawile<br />

mxaris kanonmdeblobis mixedviT. Zalze mniSvnelovania, rom<br />

pirvelad xdeba aratradiciuli niSnebis pir<strong>da</strong>piri aRiareba<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> aqtiT, romelic <strong>da</strong>kavSirebulia sasaqonlo<br />

niSnebis kanonmdeblobasTan. xelSekruleba exeba yvela saxis<br />

niSans, maT Soris aratradiciul xilul niSnebs, rogoricaa<br />

hologramebi, samganzomilebiani niSnebi, feri, poziciuri <strong>da</strong><br />

moZravi niSnebi, agreTve uxilav niSnebs, rogoricaa bgeriTi,<br />

ynosviTi an gemovnebiTi <strong>da</strong> SegrZnebiTi niSnebi. aseTi<br />

niSnebisaTvis instruqcia iTvaliswinebs maT wardgenas<br />

51


52<br />

ganacxadebiT, romelic SeiZleba Seicavdes aragrafikul an<br />

arafotografiul reproduqciebs.<br />

singapuris xelSekruleba monawile mxareebs utovebs<br />

uflebas, airCion komunikaciis forma <strong>da</strong> saSualeba, kerZod,<br />

miiRon Tu ara Setyobinebebi qaRaldis matareblebze,<br />

eleqtronuli saxiT <strong>da</strong> sxva saxis komunikaciebi. es aisaxeba<br />

ganacxadebis formalur moTxovnebze <strong>da</strong> iseT moTxovnebze,<br />

rogoricaa uwyebasTan <strong>da</strong>kavSirebul dokumentebze xelis<br />

mowera. es xelSekruleba ZalaSi tovebs TLT 1994-is Zalze<br />

mniSvnelovan debulebas, saxeldobr imas, rom ar un<strong>da</strong><br />

moiTxovebodes qaRaldis do kumentebze nebismieri xelmoweris<br />

auTentifikacia, sertifikacia an <strong>da</strong>mowmeba. Tumca, monawile<br />

mxareebs SeuZliaT Tavad ga<strong>da</strong>wyviton, moxdes Tu ara, <strong>da</strong><br />

rogor moxdes, eleqtronuli komunikaciebis auTentifikaciis<br />

sistemis <strong>da</strong>nergva.<br />

erT-erTi siaxle, romelsac xelSekruleba gvTavazobs,<br />

aris SeRavaTebis gaTvaliswineba im SemTxvevaSi, rodesac<br />

ganmcxadebeli an mflobeli ver icavs procedurul vadebs.<br />

xelSekrulebis monawile mxareebi valdebulni arian TavianTi<br />

Sexedulebisamebr <strong>da</strong>uSvan erTi SeRavaTi mainc Semdegi<strong>da</strong>n: vadis<br />

gagrZeleba, proceduris gagrZeleba <strong>da</strong> uflebebis aRdgena,<br />

Tuki vadis <strong>da</strong>rRveva mox<strong>da</strong> SemTxveviT an, mox<strong>da</strong> saTanado<br />

Zalisxmevis gamoyenebis miuxe<strong>da</strong>vad.<br />

singapuris xelSekruleba moicavs debulebebs sasaqonlo<br />

niSnebis licenziebis registraciis Sesaxeb <strong>da</strong> awesebs<br />

maqsimalur aucilebel pirobebs licenziebis registraciis,<br />

Sesworebisa <strong>da</strong> gauqmebis moTxovnebze.<br />

singapuris xelSekrulebis sxva debulebebi (rogoricaa<br />

mravalklasian ganacxadebsa <strong>da</strong> regis traciebTan <strong>da</strong> <strong>saerTaSoriso</strong><br />

(nicis) klasi fikaciis gamoyenebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli moTxovnebi)


praqtikulad imeorebs TLT 1994-is moTxovnebs.<br />

orive xelSekruleba erTmaneTisagan <strong>da</strong>mo ukidebelia<br />

<strong>da</strong> maTi ratifikacia <strong>da</strong> maTTan mierTeba <strong>da</strong>moukideblad<br />

xorcieldeba.<br />

singapuris xelSekruleba afuZnebs monawile mxareebis<br />

asambleas.<br />

monawile mxareebis asambleis SeqmniT ufro moqnili xdeba<br />

im administraciuli procedurebis detalebis gansazRvris<br />

meqanizmi, romlebic un<strong>da</strong> ganaxorcielon sasaqonlo niSnebis<br />

erovnulma uwyebebma. asamblea uflebamosilia Secvalos<br />

instruqciebi <strong>da</strong> tipuri <strong>saerTaSoriso</strong> blankebi. mas SeuZlia<br />

mosamzadebel doneze ganixilos xelSekrulebis samomavlo<br />

ganviTarebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebic.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, diplomatiurma konferenciam miiRo<br />

sasaqonlo niSnebis kanomdeblobis Sesaxeb singapuris<br />

xelSekrulebisa <strong>da</strong> masTan <strong>da</strong>kavSirebuli instruqciis<br />

<strong>da</strong>matebiTi rezolucia, romelSic deklarirebulia monawile<br />

mxareebis mier xelSekrulebiT mocemuli zogierTi sakiTxis<br />

erTiani gaazreba. kerZod is, rom xelSekruleba monawile<br />

mxareebs ar avaldebulebs 1) axali tipis niSnebis<br />

registracias, an 2) ganacxadis eleqtronuli wardgenis<br />

an sxva avtomatizebuli sistemebis <strong>da</strong>nergvas. specialuri<br />

debulebebia gaTvaliswinebuli ganviTarebadi <strong>da</strong> naklebad<br />

ganviTarebuli qveynebis <strong>da</strong>matebiTi teqnikuri <strong>da</strong>xmarebis Sesaxeb,<br />

raTa maT SeZlon xelSekrulebis debulebaTa upiratesobis<br />

srulyofilad gamoyeneba. aRiarebul iqna, rom naklebad<br />

ganviTarebuli qveynebi ismo-s monawile mxareebis mxri<strong>da</strong>n<br />

teqnikuri <strong>da</strong>xmarebis upirvelesi <strong>da</strong> umTavresi mosargebleni<br />

iqnebian. momaval asambleas evaleba yovel rigiT sesiaze<br />

Tvalyuri adevnos <strong>da</strong> Seafasos <strong>da</strong>xmarebis msvleloba; amasTan,<br />

53


54<br />

gaiTvaliswinos, rom nebismieri <strong>da</strong>va, romelic xelSekrulebis<br />

interpretaciasTan an gamoyenebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT aRiZvreba,<br />

un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>wydes megobrul atmosferoSi, konsultaciisa <strong>da</strong><br />

Suamdgomlobis safuZvelze ismo-s generaluri direqtoris<br />

xelSewyobiT.<br />

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb singapuris<br />

xelSekruleba (sruli teqsti ix. vebgverdze www.wipo.in/<br />

treaties) Riaa xelmosawerad ismo-s wevri saxelmwifoebisaTvis<br />

<strong>da</strong> zogierTi samTavrobaTaSoriso organizaciisaTvis 2007<br />

wlis 27 martamde.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi<br />

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

xelSekruleba ZalaSi Sedis aTi saxelmwifos an sasaqonlo<br />

niSnebis regionaluri uwyebis mqone samTavrobaTaSoriso<br />

organizaciis mier ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi<br />

aqtebis wardgeni<strong>da</strong>n sami Tvis Semdeg.


strasburgis SeTanxmeba<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikaciis Sesaxeb<br />

(1971 w.)<br />

strasburgis SeTanxmeba awesebs <strong>saerTaSoriso</strong> sapatento<br />

klasifikacias, romelic arsebul teqnologiebs yofs rva<br />

ganyofilebad <strong>da</strong> <strong>da</strong>axloebiT 70000 klasad. TiToeuli klasi<br />

aRiniSneba simboloTi, romelic Sedgeba arabuli cifrebisa <strong>da</strong><br />

laTinuri anbanis asoebisagan.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikaciis saTanado simboloebi<br />

mieTiTeba sapatento dokumentebze (gamoqveynebul sapatento<br />

ganacxadebsa <strong>da</strong> gacemul patentebze),romelTa yovelwliuri<br />

gamocemebis raodenoba 1000000-s aRemateba. saTanado<br />

simboloebis miniWeba xdeba erovnuli an regionaluri samrewvelo<br />

sakuTrebis uwyebis mier, romelic aqveynebs sapatento<br />

dokuments.<br />

klasifikacias uaRresad didi roli eniWeba sapatento<br />

dokumentebSi “teqnikis donis” kvlevis Catarebisas. aseTi<br />

saxis Zieba esaWiroeba patentis gamcem organoebs, potenciur<br />

gamomgoneblebs, kvleviT <strong>da</strong> sainJinro (sakonstruqtoro)<br />

<strong>da</strong>wesebulebebs <strong>da</strong> sxva organizaciebs, romlebic teqnologiuri<br />

miRwevebis gamoyenebiT an gaumjobesebiT arian <strong>da</strong>kavebulni.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikacias iyenebs 100-<br />

ze meti saxelmwifos sapatento uwyeba, oTxi regionaluri<br />

uwyeba <strong>da</strong> sapatento kooperaciis xelSe krulebasTan <strong>da</strong>kav-<br />

Sirebuli ismo-s samdivno.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikacia ganuwyvetliv ganicdis<br />

ganaxlebas <strong>da</strong> yovel xuT weliwadSi axali re<strong>da</strong>qcia<br />

55


qveyndeba. amJamindeli merve re<strong>da</strong>qcia ZalaSi Sevi<strong>da</strong> 2006 wlis<br />

1 ianvri<strong>da</strong>n.<br />

ganaxleba xorcieldeba eqspertTa komitetis mier,<br />

romelic fuZndeba SeTanxmebis Tanaxmad. eqspertTa komitetis<br />

wevria SeTanxmebis monawile yvela saxelmwifo.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> sapatento klasifikaciis Sesaxeb SeTanxmebis<br />

mixedviT iqmneba kavSiri, Tavisi asambleiT. asambleis<br />

wevria kavSiris wevri yvela saxelmwifo. asambleis erT-erTi<br />

umniSvnelovanesi amocanaa kavSiris orwliani programisa <strong>da</strong><br />

biujetis miReba.<br />

SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1971 wels <strong>da</strong> Seswor<strong>da</strong> 1979 wels<br />

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

strasburgis SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis<br />

<strong>da</strong>cvis parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis strasburgis SeTanxmeba 59<br />

mxare saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

56


haagis SeTanxmeba<br />

samrewvelo nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis Sesaxeb<br />

(1925 w.)<br />

amJamad ZalaSia haagis SeTanxmebis sami: 1934, 1960 <strong>da</strong><br />

1999 wlebis aqtebi.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registraciis mopovebis ufleba aqvs<br />

fizikur an iuridiul pirs, romelic aris moqalaqe, aqvs<br />

moqmedi samrewvelo an komerciuli sawarmo, mudmivi<br />

sacxovrebeli adgili, an 1999 wlis aqtis Tanaxmad,<br />

Cveulebrivi sacxovrebeli adgili romelime an samive aqtis<br />

monawile mxaris teritoriaze.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registracia SeiZleba regulirdebodes<br />

1934, 1960, an 1934 wlis aqtebiT an nebismieri maTi<br />

kombinaciiT imis Sesabamisad, Tu romel mxare saxelmwifosTan<br />

aqvs ganmcxadebels zemoT aRniSnuli kavSiri (SemdgomSi _<br />

“warmoSobis mxare saxelmwifo).<br />

amJamad <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis 99%-ze meti regulirdeba<br />

1999 wlis an 1960 wlis aqtebiT.<br />

1960 <strong>da</strong> 1999 wlis aqtebi<br />

samarTlebrivi <strong>da</strong>cvis sistema, romelic Seesabameba<br />

1960 an 1999 wlis aqtebs, SeiZleba gadmoices Semdegnairad:<br />

samrewvelo nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis moTxovna<br />

SeiZleba ismo-s <strong>saerTaSoriso</strong> biurosagan, uSualod an<br />

warmoSobis mxare saxelmwifos samrewvelo sakuTrebis uwyebis<br />

meSveobiT, am mxare saxelmwifos kanonmdeblobis Sesabamisad.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registracia efuZneba ganacxa ds <strong>da</strong><br />

57


58<br />

samrewvelo nimuSis erT an ramdenime fotosuraTs an<br />

sxva grafikul gamosaxulebas. ganacxadi un<strong>da</strong> Seicavdes<br />

monawile mxareebis CamonaTvals, romlebzec un<strong>da</strong><br />

gavrceldes <strong>saerTaSoriso</strong> registracia, <strong>da</strong> nakeTobis<br />

an nakeTobebis miTiTebas, romelSi CasarTavad an romelze<br />

<strong>da</strong>satana<strong>da</strong>c aris gamiznuli samrewvelo nimuSi. <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis moqmedeba SiZleba gavrceldes warmoSobis mxare<br />

saxelmwifozec, Tu am ukanasknelis kanonmdebloba sxvagvar<br />

wess ar iTvaliswinebs. ganacxadis Sedgena <strong>da</strong>saSvebia inglisur<br />

an frangul enaze.<br />

samrewvelo nimuSebis fotosuraTebi an sxva<br />

grafikuli gamosaxulebebi, miwodebuli ganmcxadeblis mier<br />

qveyndeba <strong>saerTaSoriso</strong> samrewvelo nimuSebis biuletenSi,<br />

romelic gamoicema yovelTviurad CD-ROM-ze <strong>da</strong> gamoifineba<br />

internetSi. survilisamebr, ganmcxadebels SeuZlia mis mier<br />

miTiTebul mxareTa kanonmdeblobis gaTvaliswinebiT, moiTxovos<br />

gamoqveynebis ga<strong>da</strong>deba ara umetes 30 Tviani vadiT,<strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis TariRi<strong>da</strong>n, an, Tu moTxovnilia prioriteti,<br />

prioritetis TariRi<strong>da</strong>n.<br />

<strong>saerTaSoriso</strong> registracias, ganmcxadeblis mier<br />

miTiTebul SeTanxmebis TiToeuli mxare saxelmwifos<br />

teritoriaze aqvs iseTve moqmedebis Zala, rogoric uSualod<br />

erovnul uwyebaSi registracias, Tu am qveynis erovnuli<br />

kanoniT <strong>da</strong>cvis miniWebisaTvis <strong>da</strong>dgenili yvela formaluri<br />

moTxovna Seasrula ganmcxadebelma <strong>da</strong> yvela saamisod saWiro<br />

administraciuli qmedeba <strong>da</strong>asrula am saxelmwifom.<br />

ganmcxadeblis mier miTiTebuli SeTanxmebis TiToeul<br />

mxares SeuZlia uari Tqvas <strong>da</strong>cvis miniWebaze <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis gamoqveynebis TariRi<strong>da</strong>n 6 Tvis, an, 1999 wlis<br />

aqtis mixedviT SesaZlo 12 Tvis va<strong>da</strong>Si. <strong>da</strong>cvis miniWebaze uari


SeiZleba efuZnebodes mxolod formaluri moTxovnebisagan<br />

gansxvavebul erovnuli kanonmdeblobis moTxovnebs <strong>da</strong><br />

administraciuli qmedebebi un<strong>da</strong> ganxorcieldes SeTanxmebis<br />

im mxare saxelmwifos uwyebis mier, romelic uars ambobs<br />

<strong>da</strong>cvis miniWebaze.<br />

<strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong> ganisazRvreba 5 wliT <strong>saerTaSoriso</strong><br />

registraciis TariRi<strong>da</strong>n <strong>da</strong> misi gagrZeleba SesaZlebelia<br />

aranakleb: 1960 wlis aqtiT, erTxel 5 wliT, <strong>da</strong> ori aseTi<br />

periodiT 1999 wlis aqtiT.<br />

Tu SeTanxmebis mxare saxelmwifos kanoni iTvaliswinebs<br />

samrewvelo nimuSis ufro xangrZliv <strong>da</strong>cvas, <strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong><br />

samrewvelo nimuSisaTvis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis<br />

safuZvelze am monawile mxare saxelmwifos teritoriaze<br />

SesaZlebelia gagrZeldes <strong>da</strong>cvis vadis amowurvamde.<br />

1934 wlis aqti<br />

1934 wlis aqts <strong>da</strong>qvemdebarebuli <strong>saerTaSoriso</strong> registraciis<br />

ZiriTadi gansxvaveba <strong>saerTaSoriso</strong> registraciisagan,<br />

romelic srulad an nawilobriv regulirdeba 1960 an 1999<br />

wlis aqtiT, aris Semdegi:<br />

• registracia vrceldeba avtomaturad 1934 wlis aqtis<br />

yvela mxare saxelmwifoze, gar<strong>da</strong> saxelmwifoebisa, romlebmac<br />

garkveviT Tqves uari <strong>da</strong>cvis miniWebaze.<br />

• registracia SeiZleba iyos Ria an <strong>da</strong>luquli.<br />

• gamoqveyneba ar Seicavs samrewvelo nimuSebis gamosaxulebas.<br />

is ubralod miuTiTebs nakeTobas an nakeTobebze, romlebSic<br />

CarTulia samrewvelo nimuSi.<br />

• <strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong> 15 welia, is moicavs sawyis 5 wlian periods,<br />

romelic SeiZleba gagrZeldes momdevno 10 wliT.<br />

• ar arsebobs uaris Tqmis Setyobinebis moTxovna. registracia<br />

59


un<strong>da</strong> moxdes frangul enaze.<br />

zogadi cnobebi<br />

haagis SeTanxmebis gamomyenebelTa saqmianobis gaiolebis<br />

mizniT ismo-s samdivno aqveynebs saxelmZRvanelos samrewvelo<br />

nimuSebis <strong>saerTaSoriso</strong> registraciisaTvis.<br />

haagis SeTanxmeba <strong>da</strong>ido 1925 wels, ga<strong>da</strong>isinja londonSi<br />

1934 wels <strong>da</strong> haagaSi _ 1960 wels. is Seivso <strong>da</strong>matebiTi<br />

aqtiT, romelsac xeli moewera monakoSi 1961 wels <strong>da</strong><br />

Semvsebi aqtiT, romelic xelmowerilia stokholmSi 1967<br />

wels <strong>da</strong> Seswor<strong>da</strong> 1979 wels. rogorc zemoT aRvniSneT,<br />

Semdgomi aqti miiRes JenevaSi 1999 wels.<br />

haagis SeTanxmebiT <strong>da</strong>ars<strong>da</strong> kavSiri, romelsac 1970<br />

wli<strong>da</strong>n gaaCnia asamblea. kavSiris wevri yvela saxelmwifo,<br />

romelic miuerT<strong>da</strong> stokholmis Semvseb aqts, asambleis<br />

wevria. asambleis mniSvnelovan amocanaTa Soris aris orwliani<br />

programisa <strong>da</strong> biujetis miReba <strong>da</strong> instruqciaSi cvlilebebis<br />

Setana, haagis sistemis gamoyenebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

safasurebis <strong>da</strong>dgenis CaTvliT.<br />

SeTanxmebis 1960 wlisa <strong>da</strong> 1934 wlis aqtebi (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties) Riaa samrewvelo<br />

sakuTrebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb parizis konvenciis (1883 w.)<br />

mxare saxelmwifoebisaTvis. 1999 wlis aqti Riaa ismo-s<br />

wevri saxelmwifoebisa <strong>da</strong> zogierTi samTavrobaTaSoriso<br />

organizaciisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samar T leb rivi aqtebi deponi<br />

rebisaTvis wared gi neba ismo-s generalur direqtors.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis haagis SeTanxmeba 55 monawile<br />

mxares aerTianeb<strong>da</strong>. saqarTvelo SeTanxmebas miuerT<strong>da</strong> 2003<br />

wlis 1 agvistos.<br />

60


ernis konvencia<br />

literaturuli <strong>da</strong> mxatvruli<br />

nawarmoebebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

(1886 w.)<br />

konvencia eyrdnoba sam ZiriTad princips <strong>da</strong> Seicavs rig<br />

debulebebs, romlebic gansazRvravs <strong>da</strong>cvis miniWebis minimalur<br />

stan<strong>da</strong>rtebsa <strong>da</strong> im specialur debulebebs, romlebic gankuTvnilia<br />

ganviTarebadi qveynebisaTvis, Tu maT surT am debulebebiT<br />

sargebloba.<br />

(1) es sami ZiriTadi principia:<br />

a) kavSiris erT-erT qveyanaSi Seqmnil nawarmoebs (es<br />

aris nawarmoebi, romlis avtori aris kavSiris wevri qveynis<br />

moqalaqe an nawarmoebi, romelic pirvelad gamoqveyn<strong>da</strong> aseT<br />

qveyanaSi) kavSiris wevr yvela sxva qveyanaSi un<strong>da</strong> hqondes ise-<br />

Tive <strong>da</strong>cva, rogorsac es qveynebi aniWeben sakuTar moqalaqeebs<br />

(“erovnuli reJimis” principi) 1 .<br />

b) nawarmoebze uflebebis warmoSoba <strong>da</strong>mokidebuli ar<br />

aris formaluri pirobebisa <strong>da</strong> procedurebis Sesrulebaze.<br />

<strong>da</strong>cvis miniWeba xdeba avtomaturad <strong>da</strong> ar aris <strong>da</strong>kavSirebuli<br />

registraciasTan, Sesanaxad ga<strong>da</strong>cemasa <strong>da</strong> sxva msgavs formalobebTan<br />

(“avtomaturi” <strong>da</strong>cvis principi) 2 .<br />

g) saavtoro uflebebis arseboba <strong>da</strong> maTi gamoyeneba ar<br />

1 inteleqtualuri sakuTrebis vaWrobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli aspeqtebis Sesaxeb” SeTanxmebis<br />

(TRIPS-is SeTanxmeba) Tanaxmad “erovnuli reJimis”, “avtomaturi <strong>da</strong>cvis” <strong>da</strong> “<strong>da</strong>cvis<br />

<strong>da</strong>moukideblobis” principebi savaldebuloa vaWrobis msoflio organizaciis im wevri<br />

saxelmwifoebisTvisac, romlebic ar arian bernis konvenciis monawileebi. amasTan, TRIPS-<br />

SeTanxmeba awesebs savaldebulo “upiratesi xelSewyobis reJims”, romlis Tanaxma<strong>da</strong>c<br />

nebismieri SeRavaTi <strong>da</strong> upiratesoba, romelsac wevri qveyana aniWebs nebismieri sxva qveynis<br />

moqalaqeebs, <strong>da</strong>uyovnebliv <strong>da</strong> upirobod vrceldeba “vmo”-s wevri yvela saxelmwifos<br />

moqalaqeebze.<br />

2 ix. 1<br />

61


aris <strong>da</strong>mokidebuli <strong>da</strong>cvis arsebobaze nawarmoebis warmoSobis<br />

qveyanaSi (“<strong>da</strong>cvis <strong>da</strong>moukideblobis” principi) 3 . Tumca, Tu<br />

xelSekrulebis monawile romelime saxelmwifo saavtoro<br />

uflebebis moqmedebis konvenciiT gaTvaliswinebul va<strong>da</strong>ze ufro<br />

xangrZliv va<strong>da</strong>s iTvaliswinebs, <strong>da</strong>cvaze SeiZleba uari iTqvas<br />

mas Semdeg, rac <strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong> amoiwureba nawarmoebis warmoSobis<br />

qveyanaSi.<br />

(2) <strong>da</strong>cvis minimaluri stan<strong>da</strong>rtebi exeba <strong>da</strong>cul nawarmoebebs,<br />

avtoris uflebebs nawarmoebze <strong>da</strong> <strong>da</strong>cvis xangrZlivobas:<br />

a) saavtoro uflebebiT <strong>da</strong>cul nawarmoebebs warmoadgens<br />

nebismieri nawarmoebi literaturis, mecnierebisa <strong>da</strong> xelovnebis<br />

sferoSi, miuxe<strong>da</strong>vad misi gamoxatvis xerxisa <strong>da</strong> formisa.<br />

b) garkveuli neba<strong>da</strong>rTuli <strong>da</strong>Tqmebis, SezRudvebisa <strong>da</strong><br />

gamonaklisebis gaTvaliswinebiT, sxva uflebebs Soris Semdegi<br />

gansakuTrebuli uflebebi un<strong>da</strong> iqnes aRiarebuli:<br />

• Targmnis ufleba;<br />

• nawarmoebis a<strong>da</strong>ptirebisa <strong>da</strong> musikaluri aranJirebis ufleba;<br />

• dramatuli, dramatul-musikaluri <strong>da</strong> musikaluri nawarmoebebis<br />

nebismieri saSualebiT an xerxiT sajarod Sesrulebis<br />

ufleba;<br />

• literaturis nawarmoebebis sajarod wakiTxvis ufleba;<br />

• aseTi nawarmoebebis Sesrulebis nebismieri saSualebiT an<br />

xerxiT sajaro ga<strong>da</strong>cemis ufleba;<br />

• eTeriT, an sajaro ga<strong>da</strong>cemis nebismieri sxva sadeniani Tu<br />

usadeno saSualebiT sajaro ga<strong>da</strong>cemis ufleba (sa<strong>da</strong>c<br />

xelSekrulebis monawile saxelmwifos SesaZlebloba eZleva,<br />

gaiTvaliswinos saTanado anazRaurebis ufleba nebarT-<br />

3 ix. 1<br />

62


vis uflebis sanacvlod);<br />

• nawarmoebis nebismieri saxiT an formiT reproducirebis<br />

ufleba (kavSiris wevr saxelmwifos ufleba aqvs kanonmdeblobiT<br />

gaiTvaliswinos nawarmoebis avtoris Tanxmobis<br />

gareSe reproducirebis SemTxvevebi im pirobiT, rom reproducireba<br />

moxdeba gansakuTrebul SemTxvevebSi,reproducireba<br />

ar SeuSlis xels nawarmoebis Cveulebriv (normalur)<br />

gamoyenebas <strong>da</strong> reproducireba ar Selaxavs nawrmoebis avtoris<br />

kanonier interesebs. amasTan, kavSiris wevr saxelmwifos<br />

ufleba aqvs musikaluri nawarmoebis xmovani Canaweris<br />

reproducirebis SemTxvevaSi, gaiTvaliswinos avtoris mier<br />

Sesabamisi anazRaurebis moTxovnis ufleba);<br />

• nawarmoebis gamoyenebis ufleba audiovizualuri nawarmoebis<br />

safuZvlad <strong>da</strong> am audiovizualuri nawarmoebis reproducirebis,<br />

gavrcelebis, sajaro Sesrulebisa <strong>da</strong> sajaro<br />

gacnobis ufleba 4 .<br />

konvencia aseve iTvaliswinebs nawarmoebis avtoris<br />

araqonebriv uflebebs, kerZod: nawarmoebis avtorobis uflebas<br />

<strong>da</strong> nawarmoebis xelSeuxeblobis uflebas, rac gulisxmobs<br />

avtoris uflebas ar <strong>da</strong>uSvas nawarmoebis nebismieri gauku-<br />

RmarTeba, <strong>da</strong>nawevreba, <strong>da</strong>maxinjeba an sxvagvari cvlileba,<br />

agreTve am nawarmoebis nebismieri sxva saxiT Selaxva, ramac<br />

SesaZloa ziani miayenos avtoris Rirsebas an reputacias.<br />

g) rac Seexeba <strong>da</strong>cvis xangrZlivobas, zogadi wesis Tanaxmad,<br />

<strong>da</strong>cva grZeldeba avtoris gar<strong>da</strong>cvalebi<strong>da</strong>n aranakleb<br />

50 wlis amowurvamde, Tumca arsebobs gamonaklisebi am zogadi<br />

wesi<strong>da</strong>n. anonimuri an fsevdonimuri nawarmoebebisaTvis <strong>da</strong>cvis<br />

4 TRIPS-is SeTanxmebis Tanaxmad, gaqiravebis gansakuTrebuli ufleba un<strong>da</strong> gavrceldes<br />

kompiuterul programebsa <strong>da</strong>, gansazRvruli pirobebis gaTvaliswinebiT, audiovizualur<br />

nawarmoebebze.<br />

63


va<strong>da</strong> iwureba 50 wlis Semdeg im momenti<strong>da</strong>n, rac nawarmoebi<br />

kanonierad gax<strong>da</strong> xelmisawvdomi sazogadoebisaTvis, gar<strong>da</strong> im<br />

SemTxvevisa, rodesac fsevdonimTan avtoris identificireba<br />

araviTar eWvs ar iwvevs, an rodesac avtori Tavis vinaobas<br />

am periodSi amJRavnebs. am ukanasknel SemTxvevaSi, zogadi wesi<br />

gamoiyeneba. audiovizualuri (kinematografiuli) nawarmoebebis<br />

SemTxvevaSi <strong>da</strong>cvis minimaluri va<strong>da</strong>a 50 weli nawarmoebis sajaro<br />

gacnobi<strong>da</strong>n (“gamoSvebi<strong>da</strong>n”) an, Tu nawarmoebi ar gax<strong>da</strong><br />

sajarod xelmisawvdomi, _ nawarmoebis Seqmni<strong>da</strong>n. gamoyenebiTi<br />

xelovnebisa <strong>da</strong> fotografiuli nawarmoebebis <strong>da</strong>cvis minimaluri<br />

va<strong>da</strong>a 25 weli nawarmoebis Seqmni<strong>da</strong>n 5 .<br />

(3) ganviTarebad qveynebs,gaerTianebuli erebis generaluri<br />

asambleis mier <strong>da</strong>dgenili praqtikis Tanaxmad, Targmnis uflebasa<br />

<strong>da</strong> reproducirebis uflebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT garkveuli<br />

saxis nawarmoebebisaTvis <strong>da</strong> garkveul pirobebSi SeiZleba ar<br />

Seexos <strong>da</strong>cvis zemoaRniSnuli minimaluri stan<strong>da</strong>rtebi.<br />

bernis kavSirs gaaCnia asamblea <strong>da</strong> aRmasrulebeli komiteti.<br />

asambleis wevria gaerTianebis wevri yvela is qveyana,romelic<br />

mierTebulia stokholmis aqtis administraciul <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvniT<br />

debulebebTan mainc.<br />

aRmasrulebeli komitetis wevrebis arCeva xdeba gaer-<br />

Tianebis wevrTagan. gamonaklisia Sveicaria, romelic ex officio<br />

wevria. 2009 wlis 15 ianvrisaTvis bernis konvenciis wevri<br />

saxelmwifoebis raodenobam 164 Seadgina, aRmasrulebeli<br />

komitetis wevrTa raodenobam ki _ 40.<br />

bernis kavSiris mimarT orwliani programisa <strong>da</strong> ismo-s<br />

samdivnos biujetis <strong>da</strong>dgena asambleis funqcias warmoadgens.<br />

bernis konvencia <strong>da</strong>ido 1886 wels, ga<strong>da</strong>isinja parizSi<br />

5 TRIPS-is SeTaxmebis Tanaxmad, <strong>da</strong>cvis nebismieri va<strong>da</strong>, romelic ar gamoiTvleba fizikuri<br />

piris sicocxlis mixedviT, ar un<strong>da</strong> iyos 50 welze naklebi.<br />

64


1896 wels <strong>da</strong> berlinSi _ 1908 wels, <strong>da</strong>srul<strong>da</strong> bernSi 1914<br />

wels, ga<strong>da</strong>isinja romSi 1928 wels, briuselSi _ 1948 wels,<br />

stokholmSi _ 1967 wels <strong>da</strong> parizSi _ 1971 wels, xolo<br />

Seswor<strong>da</strong> 1979 wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.<br />

wipo.int/treaties).<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors. 6,7<br />

saqarTvelo konvencias miuerT<strong>da</strong> 1995 wlis 16 maiss.<br />

6 un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom vaWrobis msoflio organizaciis wevri saxelmwifoebi, Tun<strong>da</strong>c<br />

isini ar iyvnen bernis konvenciis monawileebi, valdebulni arian Seasrulon bernis<br />

konvenciis materialuri nawilis normebi. vaWrobis msoflio organizaciis wevri iseTi<br />

saxelmwifoebisaTvis, romlebic ar arian bernis konvenciis monawileebi, bernis konvenciiT<br />

gaTvaliswinebuli araqonebrivi uflebebis Sesaxeb normebis Sesruleba savaldebulo ar<br />

aris.<br />

7 aRsaniSnavia, rom ganviTarebad qveynebs TRIPS-is SeTanxmebiT nakisri valdebulebebis<br />

Sesrulebis ga<strong>da</strong>deba SeuZliaT 2013 wlis 1 ivlisamde (m. 65).<br />

65


iuselis konvencia<br />

TanamgzavriT ga<strong>da</strong>cemuli programis<br />

matarebeli signalebis gavrcelebis Sesaxeb<br />

(1974 w.)<br />

konvenciis Tanaxmad xelSekrulebis monawile saxelmwifoebs<br />

evalebaT adekvaturi zomebis miReba maT teritoriaze<br />

an maTi teritorii<strong>da</strong>n TanamgzavriT ga<strong>da</strong>cemuli programis<br />

matarebeli signalis unebarTvo gavrcelebis aRsakveTad. gavrceleba<br />

unebarTvod iTvleba, rodesac masze ar aris gacemuli<br />

nebarTva im organizaciis, Cveulebriv, samauwyeblo organizaciis<br />

mier, romelic ga<strong>da</strong>wyvets, Tu risgan Sedgeba programa. zemoaRniSnuli<br />

valdebuleba exeba im organizaciebs, romlebic<br />

xelSekrulebis monawile saxelmwifos ekuTvnis (sruli teqsti<br />

ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

konvenciis debulebebi ar gamoiyeneba im SemTxvevaSi, rodesac<br />

signalebis gavrceleba pir<strong>da</strong>pir samauwyeblo TanamgzavriT<br />

xorcieldeba.<br />

konvencia ar iTvaliswinebs gaerTianebis, mmarTveli organos<br />

an biujetis <strong>da</strong>wesebas.<br />

konvencia Riaa yvela im saxelmwifosaTvis, romelic gaer-<br />

Tianebuli erebis, an sxva iseTi saagentoebis wevria, romlebic<br />

gaerTianebuli erebis organizaciebis sistemas miekuTvneba.<br />

ratifikaciis, miRebis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi<br />

deponirebisaTvis waredgineba gaerTianebuli erebis generalur<br />

mdivans.<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis briuselis konvencia 33<br />

monawile mxares aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

66


ismo-s xelSekruleba<br />

saavtoro uflebebis Sesaxeb<br />

WCT (1996 w.)<br />

aRniSnuli xelSekruleba warmoadgens bernis konvenciis<br />

farglebSi moqmed specialur SeTanxmebas. misi monawile<br />

yvela saxelmwifo (Tun<strong>da</strong>c is ar iyos bernis konvenciis<br />

wevri) valdebulia <strong>da</strong>akmayofilos 1886 wlis literaturisa<br />

<strong>da</strong> xelovnebis nawarmoebebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb bernis konvenciis<br />

parizis 1971 wlis aqtis materialuri normebi.<br />

xelSekruleba <strong>da</strong>matebiT iTvaliswinebs saavtoro<br />

uflebiT ori saxis obieqtis <strong>da</strong>cvas. esenia: 1) kompiuteruli<br />

programebi, miuxe<strong>da</strong>vad maTi gamosaxvis xerxisa <strong>da</strong> formisa<br />

<strong>da</strong> 2) monacemebisa <strong>da</strong> sxva masalebis (monacemTa bazebis)<br />

kompilacia nebismieri formiT, rac maTi Sinaarsis SerCevis an<br />

ganlagebis gamo warmoadgens inteleqtualuri Semoqmedebis<br />

Sedegs. (Tu monacemTa baza ar warmoadgens inteleqtualuri<br />

Semoqmedebis Sedegs, maSin is scildeba xelSekrulebis <strong>da</strong>cvis<br />

farglebs).<br />

rac Seexeba avtorTa uflebebs, xelSekruleba <strong>da</strong>matebiT<br />

ganixilavs: 1) gavrcelebis uflebas; 2) gaqiravebis uflebas<br />

<strong>da</strong> 3) nawarmoebis sajaro gacnobis uflebas. TiToeuli es<br />

ufleba warmoadgens gansakuTrebul uflebas, garkveuli Sez-<br />

Rudvebisa <strong>da</strong> gamonaklisebis gaTvaliswinebiT.<br />

gavrcelebis ufleba warmoadgens nawarmoebis originalis<br />

an aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis<br />

uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad ga<strong>da</strong>cemis<br />

gziT.<br />

gaqiravebis ufleba warmoadgens sami saxis nawarmoebis<br />

67


68<br />

originalis an aslebis sazogadoebisaTvis komerciuli mizniT<br />

gaqiravebaze nebarTvis micemis uflebas. es nawarmoebebia:<br />

1) kompiuteruli programebi (gar<strong>da</strong> im SemTxvevisa, rodesac<br />

kompiuteruli programa TavisTavad ar warmoadgens gaqiravebis<br />

arsebiT obieqts); 2) kinematografiuli nawarmoebebi (mxolod<br />

im SemTxvevebSi, rodesac komerciuli gaqiravebis gamo nawarmoebebis<br />

reproducireba farTod gavrcel<strong>da</strong> <strong>da</strong> arsebiTad iqna<br />

Selaxuli reproducirebis gansakuTrebuli ufleba, 3) nawarmoebebi,<br />

romlebic materializebulia fonogramebSi, rogorc<br />

es xelSekrulebis monawile mxareebis erovnul kanonmdeblobaSia<br />

gansazRvruli (gar<strong>da</strong> im qveynebisa, sa<strong>da</strong>c aseTi gaqiravebisaTvis<br />

saTanado anazRaurebis sistema amoqmed<strong>da</strong> 1994<br />

wlis 15 aprilamde <strong>da</strong> jer kidev agrZelebs moqmedebas).<br />

sajaro gacnobis ufleba warmoadgens sajarod sadeniani<br />

an usadeno kavSirgabmulobis saSualebebiT nawarmoebis ga<strong>da</strong>cemaze<br />

nebarTvis micemis uflebas, maT Soris _ “nawarmoebebis<br />

sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis uflebas, rodesac<br />

nebismier pirs miuwvdeba xeli nawarmoebze misTvis sasurveli<br />

adgili<strong>da</strong>n <strong>da</strong> misTvis sasurvel dros”. es ukanaskneli,<br />

kerZod, gulisxmobs interaqtiuli gziT xelmisawvdomobas, internetis<br />

saSualebiT, momxmareblis moTxovnis Sesabamisad.<br />

xelSekruleba monawile mxareebs avaldebulebs, erovnuli<br />

kanonmdeblobiT gaiTvaliswinon sanqciebi im teqnologiuri<br />

saSualebebis (mag., <strong>da</strong>Sifvris) gverdis avlis winaaRmdeg,<br />

romelic gamoiyeneba avtorebis mier uflebebiT sargeblobasTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT <strong>da</strong> iseTi informaciis ga<strong>da</strong>keTebis<br />

an waSlis sawinaaRmdegod, rogoricaa nawarmoebis avtorTa<br />

identificirebis monacemebi, romlebic saWiroa maTi uflebebis<br />

(mag.,licenzirebis,honorarebis amoRebisa <strong>da</strong> ganawilebis) mar-<br />

TvisaTvis (uflebebis marTvisaTvis gankuTvnili informacia).


xelSekruleba TiToeul monawile mxares avaldebulebs<br />

iseTi samarTlebrivi RonisZiebebis gatarebas, rogoric uzrunvelyofs<br />

xelSekrulebis amoqmedebas. kerZod: monawile mxarisaTvis<br />

savaldebuloa erovnuli kanonmdeblobiT gaiTvaliswinos<br />

uflebebis ganxorcielebis efeqturi procedurebi<br />

xelSekrulebiT gaTvaliswinebul uflebaTa <strong>da</strong>rRvevis aRsakveTad.<br />

aRniSnuli procedurebi un<strong>da</strong> Seicavdes saswrafo<br />

RonisZiebebis gatarebis SesaZleblobas <strong>da</strong>rRvevis aRsakveTad<br />

<strong>da</strong> RonisZiebebs, romlebic Semdgom <strong>da</strong>rRvevebs SeaCerebs.<br />

xelSekrulebis safuZvelze iqmneba monawile mxareebis<br />

asamblea, romlis mTavari amocanaa xelSekrulebis ganxorcielebasa<br />

<strong>da</strong> ganviTarebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebis ganxilva.<br />

asamblea xelSekrulebasTan <strong>da</strong>kavSirebiT administraciuli<br />

sakiTxebis ganxilvas andobs ismo-s samdivnos.<br />

xelSekruleba Riaa ismo-sa <strong>da</strong> evrogaerTianebis wevri<br />

saxelmwifoebisaTvis. xelSekrulebis safuZvelze Camoyalibebul<br />

asambleas SeuZlia xelSekrulebaSi gasawevrianeblad sxva<br />

samTavrobaTaSoriso organizaciebsac uxmos.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

xelSekruleba <strong>da</strong>ido 1996 wlis 20 dekembers JenevaSi<br />

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

2009 wlis aprilis monacemebiT, ismo-s xelSekruleba<br />

71 monawile mxares aerTianebs.<br />

saqarTvelo xelSekrulebas miuerT<strong>da</strong> 2002 wlis 6<br />

marts.<br />

69


ismo-s xelSekruleba<br />

Sesrulebebisa <strong>da</strong> fonogramebis Sesaxeb<br />

WPPT (1996 w.)<br />

xelSekruleba exeba inteleqtualuri sakuTrebis uflebebis<br />

mflobelTa or kategorias: 1) Semsruleblebs (msaxiobebs,<br />

momRerlebs, musikosebs <strong>da</strong> a.S.) <strong>da</strong> 2) fonogramebis<br />

mwarmoeblebs (fizikur an iuridiul pirebs, romlebic iniciativas<br />

iCenen <strong>da</strong> pasuxismgeblobas iReben xmis Canaweris<br />

fiqsaciaze).<br />

es kategoriebi erTsa <strong>da</strong> imave CarCoebSi ganixileba,<br />

vinai<strong>da</strong>n im uflebebis umetesoba, romlebic xelSekrulebiT<br />

miniWebuli aqvT Semsruleblebs,warmoadgens im uflebebs,romlebic<br />

<strong>da</strong>kavSirebulia wmin<strong>da</strong> xmovan CanawerebTan (romlebic<br />

fonogramebis obieqts warmoadgens).<br />

rac Seexeba Semsruleblebs, xelSekruleba maT oTxi saxis<br />

qonebriv uflebas aniWebs fonogramaze <strong>da</strong>fiqsirebuli SesrulebebisaTvis<br />

(aq ar igulisxmeba audiovizualuri Canawerebi,<br />

magaliTad, moZravi gamosaxulebebi). esenia: 1) reproducirebis<br />

ufleba, 2) gavrcelebis ufleba, 3) gaqiravebis ufleba <strong>da</strong> 4)<br />

nawarmoebis xelmisawvdomad gaxdis ufleba. TiToeuli maTgani<br />

warmoadgens gansakuTrebul uflebas garkveuli SezRudvebisa<br />

<strong>da</strong> gamonaklisebis gaTvaliswinebiT.<br />

reproducirebis ufleba gulisxmobs fonogramis nebismieri<br />

saxiT an formiT pir<strong>da</strong>pir an irib reproducirebaze<br />

nebarTvis micemis uflebas.<br />

gavrcelebis ufleba gulisxmobs fonogramis originalis<br />

an aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis<br />

uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad<br />

70


ga<strong>da</strong>cemis gziT.<br />

gaqiravebis ufleba warmoadgens fonogramis originalis<br />

an aslebis sajarod komerciul gaqiravebaze nebarTvis micemis<br />

uflebas, rogorc es xelSekrulebis monawile mxareebis<br />

erovnul kanonmdeblobaSia gansazRvruli (gar<strong>da</strong> im qveynebisa,<br />

sa<strong>da</strong>c aseTi gaqiravebisaTvis saTanado anazRaurebis sistema<br />

amoqmed<strong>da</strong> 1994 wlis 15 aprilamde <strong>da</strong> jer kidev agrZelebs<br />

moqmedebas). xelmisawvdomobis uzrunvelyofis ufleba warmoadgens<br />

sadeniani an usadeno saSualebebiT im Sesrulebebisa<br />

sajarod xelmisawvdomobis uzrunvelyofas, romlebic fonogramaze<br />

isea <strong>da</strong>fiqsirebuli,rom pirebs maTze xeli miuwvdebodeT<br />

maTTvis sasurveli adgili<strong>da</strong>n <strong>da</strong> maTTvis sasurvel dros.<br />

es ukanaskneli, kerZod, gulisxmobs internetis saSualebiT,<br />

momxmareblis moTxovnis Sesabamisad, interaqtiuli gziT xelmisawvdomobas.<br />

xelSekrulebiT Semsruleblebs TavianTi <strong>da</strong>ufiqsirebeli<br />

(cocxali) SesrulebisaTvis eZlevaT sami saxis qonebrivi<br />

ufleba: 1) eTerSi ga<strong>da</strong>cemis ufleba (gar<strong>da</strong> xelaxali mauwyeblobis<br />

SemTxvevisa), 2) sajarod ga<strong>da</strong>cemis ufleba (gar<strong>da</strong><br />

im SemTxvevisa, rodesac Sesruleba eTerSi ga<strong>da</strong>icema) <strong>da</strong> 3)<br />

Sesrulebis fiqsaciis ufleba.<br />

xelSekrulebiT Semsruleblebs eZlevaT,agreTve,araqonebrivi<br />

uflebebi: Semsruleblis saxiT identificirebis moTxovnis<br />

ufleba <strong>da</strong> Sesrulebis nebismieri imgvari <strong>da</strong>maxinjebis<br />

an modificirebis akrZalvis ufleba, rogorsac SeuZlia Semsruleblis<br />

reputaciis Selaxva.<br />

rac Seexeba fonogramebis mwarmoeblebs, xelSekrulebiT<br />

maT eZlevaT oTxi saxis ufleba maT fonogramebTan <strong>da</strong>kavSirebiT:<br />

1) reproducirebis ufleba; 2) gavrcelebis ufleba; 3)<br />

gaqiravebis ufleba <strong>da</strong> 4) fonogramis xelmisawvdomad gaxdomis<br />

71


72<br />

ufleba. TiToeuli maTgani warmoadgens gansakuTrebul uflebas,<br />

garkveuli SezRudvebisa <strong>da</strong> gamonaklisebis gaTvaliswinebiT.<br />

reproducirebis ufleba warmoadgens nebismieri xerxiT<br />

an formiT fonogramis pir<strong>da</strong>pir an arapir<strong>da</strong>pir reproducirebaze<br />

nebarTvis gacemis uflebas;<br />

gavrcelebis ufleba warmoadgens fonogramis originalisa<br />

<strong>da</strong> aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis<br />

uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad ga<strong>da</strong>cemis<br />

gziT;<br />

gaqiravebis ufleba warmoadgens fonogramis originalisa<br />

<strong>da</strong> aslebis sajaro komerciul gaqiravebaze nebarTvis micemis<br />

uflebas, rogorc es xelSekrulebis monawile mxareebis<br />

erovnul kanonmdeblobaSia gansazRvruli (gar<strong>da</strong> im qveynebisa,<br />

sa<strong>da</strong>c aseTi gaqiravebisaTvis saTanado anazRaurebis sistema<br />

amoqmed<strong>da</strong> 1994 wlis 15 aprilamde <strong>da</strong> jer kidev agrZelebs<br />

moqmedebas).<br />

xelmisawvdomobis uzrunvelyofis ufleba warmoadgens<br />

sadeniani an usadeno kavSirgabmulobis saSualebebiT fonogramis<br />

sajarod xelmisawvdomobis uzrunvelyofaze nebarTvis<br />

micemis uflebas imgvarad, rom sazogadoebis wevrebs fonogramaze<br />

xeli miuwvdebodeT maT mier SerCeuli adgili<strong>da</strong>n <strong>da</strong><br />

maTTvis sasurvel dros. es ufleba gulisxmobs, kerZod, internetis<br />

meSveobiT, moTxovnisamebr, interaqtiuli gziT<br />

xelmisawvdomobas.<br />

rac Seexeba orives – Semsruleblebsa <strong>da</strong> fonogramis<br />

mwarmoeblebs, xelSekruleba xelSekrulebis yovel monawile<br />

qveyanas avaldebulebs,rom im pirebs,romlebic xelSekrulebis<br />

monawile sxva qveynebis moqalaqeebi arian, garkveuli SezRudvebisa<br />

<strong>da</strong> gamonaklisebis gaTvaliswinebiT,misces SesaZlebloba,


isargeblon imave pirobebiT, romliTac sargebloben sakuTari<br />

moqalaqeebi (erovnuli reJimi).<br />

gar<strong>da</strong> amisa, xelSekruleba iTvaliswinebs SemsrulebelTa<br />

<strong>da</strong> fonogramebis mwarmoebelTa mier erTiani saTanado anazRaurebis<br />

uflebis gamoyenebis SesaZleblobas komerciuli mizniT<br />

gamoqveynebuli fonogramebis pir<strong>da</strong>piri an iribi gamoyenebisaTvis,<br />

eTerSi ga<strong>da</strong>cemis an sajarod gacnobisaTvis. Tumca,<br />

xelSekrulebis monawile nebismier mxares SeuZlia SezRudos<br />

an <strong>da</strong>Tqmis SemTxvevaSi, sulac gaauqmos es ufleba. am SemTxvevaSi<br />

sxva <strong>da</strong>narCen mxareebs SeuZliaT, uari Tqvan erovnuli<br />

reJimis gamoyenebaze im saxelmwifos mimarT, romelmac <strong>da</strong>Tqmis<br />

safuZvelze Tavisi kanonmdeblobiT ar gaiTvaliswina zemoT<br />

aRniSnuli ufleba (nacvalgeba).<br />

<strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong> SemsruleblebisaTvis un<strong>da</strong> Seadgendes minimum<br />

50 wels, romlis aTvlac iwyeba im wlis bolo<strong>da</strong>n, rodesac<br />

mox<strong>da</strong> Sesrulebis fonogramaze Cawera.<br />

fonogramis mwarmoeblebis uflebebis <strong>da</strong>cvis va<strong>da</strong><br />

un<strong>da</strong> Seadgendes aranakleb 50 wels, romlis aTvlac iwyeba<br />

im wlis bolo<strong>da</strong>n, rodesac mox<strong>da</strong> fonogramis gamocema, xolo<br />

Tu fonogramis Caweri<strong>da</strong>n 50 wlis ganmavlobaSi aseTi gamocema<br />

ar momx<strong>da</strong>ra _ im wlis bolo<strong>da</strong>n, rodesac mox<strong>da</strong> fonogramis<br />

Cawera.<br />

xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli uflebebis gamoyeneba<br />

<strong>da</strong> ganxorcieleba ar un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>mokidebuli raime formaluri<br />

moTxovnis Sesrulebaze.<br />

xelSekruleba monawile mxareebs avaldebulebs, erovnuli<br />

kanonmdeblobiT gaiTvaliswinon sanqciebi im teqnologiuri<br />

saSualebebis (magaliTad <strong>da</strong>Sifvris) gverdis avlis winaaRmdeg,<br />

romelic gamoiyeneba Semsruleblebisa <strong>da</strong> fonogramis<br />

mwarmoeblebis mier uflebebiT sargeblobasTan <strong>da</strong>kavSirebiT,<br />

73


74<br />

<strong>da</strong> iseTi informaciis ga<strong>da</strong>keTebis an waSlis sawinaaRmdegod,<br />

rogoricaa Semsruleblisa <strong>da</strong> fonogramis mwarmoeblis identificirebis<br />

monacemebi, romlebic saWiroa maTi uflebebis (mag.,<br />

licenzirebis, honorarebis amoRebis, <strong>da</strong> ganawilebis) marTvisaTvis<br />

(uflebebis marTvisaTvis gankuTvnili informacia).<br />

xelSekruleba TiToeul monawile mxares avaldebulebs<br />

iseTi samarTlebrivi RonisZiebebis gatarebas, romelic<br />

xelSekrulebis amoqmedebas uzrunvelyofs. kerZod: monawile<br />

mxarisaTvis savadebuloa, erovnuli kanonmdeblobiT gaiTvaliswinos<br />

uflebebis ganxorcielebis efeqturi procedurebi<br />

xelSekrulebiT gaTvaliswinebul uflebaTa <strong>da</strong>rRvevis aRsakveTad.<br />

aRniSnuli procedurebi un<strong>da</strong> Seicavdes saswrafo<br />

RonisZiebebis gatarebis SesaZleblobas <strong>da</strong>rRvevis aRsakveTad<br />

<strong>da</strong> RonisZiebebs, romlebic Semdgom <strong>da</strong>rRvevebs SeaCerebs.<br />

xelSekruleba afuZnebs monawile mxareebis asambleas,<br />

romlis mTavari amocanaa xelSekrulebis ganxorcielebasa <strong>da</strong><br />

ganviTarebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebis ganxilva. asamblea<br />

xelSekrulebasTan <strong>da</strong>kavSirebul administraciul funqciebs<br />

andobs ismo-s samdivnos.<br />

xelSekruleba Riaa ismo-s <strong>da</strong> evrogaerTianebis wevri<br />

saxelmwifoebisaTvis. xelSekrulebis ZalaSi SesvlisTanave<br />

asambleas SeuZlia ga<strong>da</strong>wyvetilebis miReba xelSekrulebaSi<br />

gasawevrianeblad sxva samTavrobaTaSoriso organizaciebis<br />

miRebis Taobaze.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba ismo-s generalur direqtors.<br />

xelSekruleba <strong>da</strong>ido 1996 wlis 20 dekembers (sruli<br />

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis ismo-s xelSekruleba 68<br />

monawile mxares aerTianeb<strong>da</strong>.


Jenevis konvencia<br />

fonogramebis unebarTvo gamravlebisagan<br />

fonogramebis mwarmoeblebis <strong>da</strong>cvis Sesaxeb<br />

(1971 w.)<br />

konvencia xelSekrulebis monawile yovel saxelmwifos<br />

avaldebulebs <strong>da</strong>icvas fonogramis is mwarmoebeli, romelic<br />

xelSekrulebis monawile sxva saxelmwifos moqalaqea, misi<br />

Tanxmobis gareSe fonogramis aslis <strong>da</strong>mzadebisagan, aseTi<br />

aslebis importisagan, Tu es importi xorcieldeba sajaro<br />

gavrcelebis mizniT, <strong>da</strong> am aslebis sajaro gavrcelebisagan.<br />

“fonograma” gulisxmobs mxolod <strong>da</strong> mxolod xmovan Canawers<br />

(is ar moicavs, magaliTad, filmebisa <strong>da</strong> videokasetebis<br />

bgeriTi Tanxlebis biliks) nebismieri formiT (diskze,<br />

lentaze <strong>da</strong> sxv.). <strong>da</strong>cva SeiZleba ganxorcieldes saavtoro<br />

uflebebis kanonis, sui generis (momijnave uflebebis) kanonis,<br />

arakeTilsindisieri konkurenciis kanonis an sisxlis samar-<br />

Tlis kanonis CarCoebSi. <strong>da</strong>cvis xangrZlivoba un<strong>da</strong> ganisaz-<br />

Rvrebodes minimum 20 wliT fonogramis pirveli fiqsacii<strong>da</strong>n<br />

an pirveli gamocemi<strong>da</strong>n (erovnuli kanonebi ufro xSirad 50<br />

wels iTvaliswinebs).<br />

konvenciis samdivnos funqcias asrulebs ismo-s samdivno.<br />

konvencia ar iTvaliswinebs raime gaerTianebis, mmarTveli<br />

organos <strong>da</strong>fuZnebas, an biujetis <strong>da</strong>wesebas. konvencia<br />

Riaa yvela im saxelmwifosaTvis,romelic gaerTianebuli erebis<br />

an sxva im saagentoebis wevria, romlebic gaerTianebuli<br />

erebis organizaciebis sistemas miekuTvneba.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba gaerTianebuli erebis generalur<br />

75


mdivans (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis Jenevis konvencia 76 wevr<br />

saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo konvencias miuerT<strong>da</strong> 2002 wlis 20 maiss.<br />

76


omis konvencia<br />

SemsrulebelTa, fonogramebis mwarmoebelTa<br />

<strong>da</strong> samauwyeblo organizaciaTa uflebebis<br />

<strong>da</strong>cvis Sesaxeb (1961 w.)<br />

konvencia uzrunvelyofs SemsrulebelTa Sesrulebebis,<br />

fonogramebis mwarmoebelTa fonogramebisa <strong>da</strong> samauwyeblo organizaciaTa<br />

ga<strong>da</strong>cemebis <strong>da</strong>cvas.<br />

1) Semsruleblebi (msaxiobebi, momRerlebi, musikosebi, mocekvaveebi<br />

<strong>da</strong> sxva pirebi,romlebic literaturul an xelovnebis<br />

nawarmoebebs asruleben) <strong>da</strong>culni arian maTi nebarTvis gareSe<br />

iseTi qmedebebisagan, rogoricaa: cocxali Sesrulebis eTerSi ga<strong>da</strong>cema<br />

<strong>da</strong> sajaro gacnoba, cocxali Sesrulebis Cawera, aseTi<br />

Canaweris reproducireba,Tu Tav<strong>da</strong>pirveli Cawera maTi Tanxmobis<br />

gareSe ganxorciel<strong>da</strong> an Tu reproducireba xdeba ara im mizniT,<br />

romelsac Tanxmoba iTvaliswineb<strong>da</strong>.<br />

2) fonogramebis mwarmoeblebi sargebloben maTi fonogramebis<br />

pir<strong>da</strong>pir an irib reproducirebaze nebarTvis micemis<br />

an misi akrZalvis uflebiT. romis konvenciis Tanaxmad, fonogramaSi<br />

igulisxmeba mxolod <strong>da</strong> mxolod Sesrulebis bgerebis<br />

an sxva bgerebis xmovani Canaweri. rodesac fonogramis komerciuli<br />

mizniT gamoqveyneba meorad gamoyenebas iwvevs (magaliTad,<br />

eTerSi ga<strong>da</strong>cemas an nebismieri formiT sajarod xelmisawvdomad<br />

gaxdomas), mosargeblis mier Semsruleblebis an fonogramebis<br />

mwarmoeblebisaTvis, an orivesaTvis, erTiani samarTliani anazRaureba<br />

un<strong>da</strong> iqnes ga<strong>da</strong>xdili. aRsaniSnavia, rom xelSekrulebis<br />

monawile saxelmwifoebs SeuZliaT ar gamoiyenon es wesi, an<br />

SezRudon misi gamoyenebis farglebi.<br />

3) samauwyeblo organizaciebi sargebloben garkveul<br />

77


78<br />

qmedebebze nebarTvis micemis an akrZalvis uflebiT. kerZod, es<br />

qmedebebia: maTi mauwyeblobebis xelaxali ga<strong>da</strong>cema, maTi mauwyeblobis<br />

Cawera, aseTi Canaweris reproducireba, maTi satelevizio<br />

mauwyeblobebis sajaro ga<strong>da</strong>cema, Tu aseTi ga<strong>da</strong>cema xorcieldeba<br />

sazogadoebrivi TavSeyris adgilebze, <strong>da</strong>swrebisaTvis safasuris<br />

ga<strong>da</strong>xdevinebiT.<br />

romis konvenciiT, erovnul kanonmdeblobebSi <strong>da</strong>saSvebia<br />

zemoaRniSnuli uflebebi<strong>da</strong>n gamonaklisebis gaTvaliswineba,<br />

rodesac saqme exeba pirad gamoyenebas, mokle nawyvetebis gamoyenebas<br />

mimdinare movlenebis reportaJi<strong>da</strong>n, samauwyeblo organizaciis<br />

mier moklevadian Caweras sakuTari saSualebebiT <strong>da</strong><br />

sakuTari mauwyeblobebisaTvis, mxolod <strong>da</strong> mxolod saswavlo<br />

an samecniero kvleviTi miznebiT gamoyenebas <strong>da</strong> sxva<br />

SemTxvevebs,gar<strong>da</strong> iZulebiTi licenzirebisa,rac SeuTavsebelia<br />

bernis konvenciasTan, sa<strong>da</strong>c laparakia erovnuli kanonmdeblobiT<br />

gasaTvaliswinebel gamonaklisebze literaturul <strong>da</strong> mxatvrul<br />

nawarmoebebze saavtoro uflebebTan <strong>da</strong>kavSirebiT. im SemTxvevaSi,<br />

rodesac Semsrulebeli Tanxmdeba Tavisi Sesrulebis an warmodgenis<br />

vizualur an audiovizualur Caweraze, SemsrulebelTa<br />

uflebebis Sesaxeb debulebebi aRar moqmedebs.<br />

<strong>da</strong>cvis xangrZlivoba un<strong>da</strong> ganisazRvros minimum 20 wliT;<br />

dro aiTvleba im wlis bolo<strong>da</strong>n, romel welsac:<br />

a) ganxorciel<strong>da</strong> Cawera _ fonogramebisa <strong>da</strong> maTSi Setanili<br />

SesrulebebisaTvis;<br />

b) adgili hqon<strong>da</strong> im Sesrulebas an warmodgenas, romelic<br />

ar iyo Setanili fonogramebSi;<br />

g) adgili hqon<strong>da</strong> mauwyeblobas _ ga<strong>da</strong>cemebisaTvis (Tumca<br />

erovnuli kanonebi ufro xSirad <strong>da</strong>cvis 50 wlian va<strong>da</strong>s iTvaliswinebs,<br />

fonogramebisa <strong>da</strong> SesrulebebisaTvis mainc).<br />

romis konvenciis administrirebaze pasuxismgebelia


ismo, Sromis <strong>saerTaSoriso</strong> organizaciasa <strong>da</strong> iuneskosTan<br />

erTad. samive organizacia ayalibebs samTavrobaTa-<br />

Soriso komitetis samdivnos, romelic xelSekrulebis<br />

monawile 12 saxelmwifos warmomadgenlebisagan<br />

Sedgeba.<br />

konvenciiT ar aris gaTvaliswinebuli gaerTianebis an biujetis<br />

<strong>da</strong>weseba. samagierod iqmneba samTavrobaTaSoriso komiteti,<br />

romelic Sedgeba xelSekrulebis monawile saxelmwifoebisagan<br />

<strong>da</strong> gankuTvnilia konvenciasTan <strong>da</strong>kavSirebuli sxva<strong>da</strong>sxva sakiTxis<br />

gansaxilvelad 8 .<br />

konvencia Riaa literaturuli <strong>da</strong> mxatvruli nawarmoebebis<br />

<strong>da</strong>cvis Sesaxeb bernis konvenciis (1886 w.) an universaluri<br />

saavtoro uflebebis konvenciis wevri saxelmwifoebisaTvis.<br />

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis<br />

waredgineba gaerTianebuli erebis generalur<br />

mdivans.<br />

saxelmwifoebs zogierTi debulebis mimarT SeuZliaT<br />

<strong>da</strong>Tqmebis gamoyeneba (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.<br />

wipo.int/treaties).<br />

2009 wlis 15 ianvrisaTvis romis konvencia 87 wevr<br />

saxelmwifos aerTianeb<strong>da</strong>.<br />

saqarTvelo konvencias miuerT<strong>da</strong> 2004 wlis 14 agvistos.<br />

79

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!