28.02.2014 Views

σχολη εφαρμοσμένων μαθηματικων και φυσικων ... - DSpace

σχολη εφαρμοσμένων μαθηματικων και φυσικων ... - DSpace

σχολη εφαρμοσμένων μαθηματικων και φυσικων ... - DSpace

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Περίληψη<br />

Στη παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του δομικού<br />

<strong>και</strong> οπτικού χαρακτηρισμού του υμενίου πολυκρυσταλλικού πυριτίου που<br />

χρησιμοποιείται σε micromorph ηλιακές κυψελίδες πολλαπλών επαφών, τεχνολογίας<br />

λεπτών στρωμάτων.<br />

Η εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος ‘Δράση Συνεργασία’,<br />

πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από το Ελληνικό κράτος <strong>και</strong> την Ευρωπαϊκή<br />

Ένωση στα πλαίσια του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007 -<br />

2013.<br />

Η ενεργή περιοχή μίας micromorph ηλιακής κυψελίδας αποτελείται από δύο<br />

λεπτές στρώσεις αμόρφου (200nm) <strong>και</strong> πολυκρυσταλλικού πυριτίου (800nm) σε<br />

p-i-n διάταξη. Τα υμένια αυτά εναποθέτονται πάνω σε υπόστρωμα γυαλιού επιστρωμένου<br />

με ZnO (που παίζει το ρόλο του πρόσθιου ηλεκτροδίου) με Χημική<br />

Εναπόθεση Πυριτίου από ατμούς με τη παρουσία πλάσματος (PECVD).<br />

Ο συντελεστής απόδοσης μίας micromorph ηλιακής κυψελίδας, όπως <strong>και</strong> η<br />

συνολική της συμπεριφορά, καθορίζεται από την δομή <strong>και</strong> τα επιμέρους χαρακτηριστικά<br />

των λεπτών υμενίων που την απαρτίζουν, καθώς από αυτά εξαρτώνται<br />

η κβαντική απόδοση απορρόφησης του ηλιακού φωτός, οι κινητικότητες των<br />

φωτοεπαγόμενων ηλεκτρικών φορέων μέσα στη δομή <strong>και</strong> η πιθανότητα επανασύνδεσης<br />

τους. Κρίθηκε λοιπόν αναγκαίος ο λεπτομερής χαρακτηρισμός των υ-<br />

μενίων αυτών με χρήση τεχνικών όπως SEM, XRD <strong>και</strong> φασματοσκοπίας Raman.<br />

Από τις εικόνες SEM προέκυψαν τα αδρά χαρακτηριστικά της δομής των δειγμάτων<br />

μας σε μικρομετρική κλίμακα, ενώ από τα ακτινογραφήματά τους προσδιορίστηκε<br />

το μέσο μέγεθος των νανοκρυσταλλιτών από ολόκληρο το πάχος του<br />

πολυκρυσταλλικού πυριτίου. Από τα φάσματα Raman <strong>και</strong> την ανάλυσή τους, που<br />

αποτελεί <strong>και</strong> το κύριος μέρος της εργασίας, προέκυψαν τα ποσοστά των διάφορων<br />

φάσεων που αποτελούν το πολυκρυσταλλικό πυρίτιο <strong>και</strong> με το χαρακτηρισμό<br />

δειγμάτων με αυξανόμενό πάχος πολυκρυσταλλικού πυριτίου, αναδείχτηκε η<br />

ανάστροφα κωνική ανάπτυξη της δομής αυτής. Με τη χρήση ενός μοντέλου φωνονιακού<br />

περιορισμού, μπορέσαμε να υπολογίσουμε τα μεγέθη <strong>και</strong> τα σχήματα<br />

των νανοκρυσταλλιτών από τα φάσματα Raman για τα διαδοχικά πάχη της<br />

στρώσης του μcSi <strong>και</strong> να παρακολουθήσουμε έτσι, την εξάρτηση που αυτά παρουσιάζουν<br />

με την αύξηση του πάχους.<br />

Στην κατεύθυνση βελτίωσης της απόδοσης της δομής, προχωρήσαμε στη παρασκευή<br />

του υμενίου του πολυκρυσταλλικού πυριτίου με ανόπτηση laser αμόρφου<br />

πυριτίου. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε ένα Nd:YAG laser στα μήκη<br />

κύματος των 1064nm <strong>και</strong> 266nm, σε κατάλληλη διάταξη που αναπτύξαμε για την<br />

μηχανική σάρωση μίας μεγάλης επιφάνειας του δείγματος. Στη εργασία αυτή παρουσιάζονται<br />

οι πρώτες προσπάθειες <strong>και</strong> ο χαρακτηρισμός τους, καθώς <strong>και</strong> η<br />

χαρτογράφηση των ακτινοβολημένων περιοχών ως προς τα ποσοστά κρυσταλλοποίησης<br />

τα οποία προσδιορίστηκαν με φασματοσκοπία Raman.<br />

Λέξεις Κλειδιά: Micromorph, πολυκρυσταλλικό πυρίτιο, άμορφό πυρίτιο, Ανόπτηση<br />

laser, SEM, XRD, Raman, Μοντέλο Φωνονιακού Περιορισμού (PCM),<br />

συσσωματώματα νανοκρυσταλλιτών, επαγόμενη θέρμανση, ποσοστά φάσεων,<br />

μέγεθος <strong>και</strong> σχήμα νανοκρυσταλλιτών, χαρτογράφηση, μέθοδος Kriging, διαγράμματα<br />

μεταβλητότητας.<br />

ii

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!