Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>100</strong><br />
zenbakia<br />
urtarrila<br />
2013<br />
Ilusio garaia<br />
Solidaritatearen deiari<br />
erantzun diogu<br />
Gurea<br />
Aretoko<br />
ikuskizunen<br />
zerrenda<br />
barne
EDITORIALA<br />
2<br />
Azaleko argazkia:<br />
Olentzero eta Mari Domingi<br />
(Egilea: DerioKOmunikazioa)<br />
02 Editoriala<br />
03 Alkatea zoriontzen<br />
04 Saria merezi duten erakusleihoak<br />
05 Opari solidarioez beteriko Gabonak<br />
07 Iñigo López, 11 urteko lehoia<br />
08 Julen, alemaniar bat Derion<br />
09 CemenDerioRock sendotu egin da<br />
10 Gaizka Garitano, entrenatzailerik onena<br />
11 TA21: Esnetik, etika esnegintzan<br />
12 Txapela buruan: laburpena eta aurrerapenak<br />
14 Gurea Aretoak hobetzen jarraitzen du<br />
15 Historiaz beteriko ehun ale<br />
16 Gurea Aretoaren ikuskizunen saila<br />
Beharrezko telefonoak<br />
DERIOKO UDALA 944 541 019<br />
AYUNTAMIENTO FAX 944 542 832<br />
UDALTZAINGOA - POLICIA MUNICIPAL 944 543 725<br />
SERVICIOS SOCIALES 944 542 243<br />
SUHILTZAILEAK – BOMBEROS 946 555 337<br />
KULTUR BIRIKA 944 659 714<br />
GARBIGUNE 944 034 090<br />
HERRI IKASTETXEA – ESCUELA 944 541 246<br />
UDALSAREAK - AVERIAS DE AGUAS 944 873 187<br />
BEHARGINTZA TXORIERRI 944 540 370<br />
INSTITUTUA – INSTITUTO 944 543 258<br />
EUSKALTEGIA 944 540 062<br />
MANKOMUNITATEA 944 540 350<br />
KIROLDEGIA – POLIDEPORTIVO 944 540 159<br />
GAZTELEKU 944 540 469<br />
BIBLIOTEKA 944 540 210<br />
NAGUSIEN ETXEA 944 540 763<br />
AEK 944 543 967<br />
KZ GUNEA 944 033 335<br />
OSASUN ZENTROA - CENTRO DE SALUD 944 543 004<br />
TAXI DERIO 944 800 909<br />
<strong>BEITU</strong> ALDIZKARIA<br />
beitu@deriokoudala.net<br />
Depósito Legal: BI–1377–04I<br />
Imprime: Graficas Mungia<br />
OLENTZERO<br />
SOLIDARIOA <strong>BEITU</strong>REN<br />
MENDEURRENEAN<br />
Beituren lehen alea duela ehun urte argitaratu<br />
zen xede argiarekin: herritarrei informazioa<br />
ematea eta komunikazioa sustatzea. Ehun ale<br />
argitaratu ondoren, hazteko, hobetzeko eta<br />
derioztarren gustukoa izateko bidean jarraitzen<br />
dugu gogotsu. Beraz, ondo eta txarto egindakoak<br />
berrikusteko garaia da, eta batez ere aurrean<br />
dugun etorkizun oparoa aztertzekoa. Baina ez<br />
ezazue pentsa bidea erraza denik, alez ale udal<br />
aldizkaria erronkatzat hartzen baitugu: orekari<br />
eutsi behar zaio, zintzotasunari, betiere eskatzen<br />
diguten talde, elkarte zein pertsonei ahotsa<br />
ematen saiatuz. Herria eraikitzen duten eta herriari<br />
zuzenduta dauden ekitaldiak bultzatzen eta<br />
publizitatea ematen ahalegintzen gara.<br />
Ehungarren ale honetan, berriz ere<br />
nabarmendu nahi izan dugu gure herriaren alderdi<br />
solidarioa. Olentzero eta Mari Domingi (harrera<br />
ona izan zuen) iristean ilusio handia ikusi zen<br />
ehunka haurren artean, eta ilusio horrek ere isla<br />
izan zuen aurretiaz Kultur Birikaren atarian; izan<br />
ere, jostailu ederrak utzi zituzten berrerabiltzeko,<br />
eta berriz ere gainditu dituzte aurreko edizioetako<br />
kopuruak. Albiste mota horiek nabarmentzea<br />
gustuko du Beituk, gerora begira ekintza<br />
solidarioak bultzatzen baitituzte. Komunikabide<br />
honen alde atsegina da, gizarteratzea eta<br />
elkartzeko gunea bilatzen duenarena, baina<br />
informazioa alde batera utzi gabe.<br />
•
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
Gabon zoriontsuak eta urte<br />
berri on!<br />
Gabon hauetan, beti bezala, zuen familiarekin eta lagunekin anaitasunez<br />
eta maitasunez betetako Gabonak opa dizkizuet nire herritar zareten horiei.<br />
Begira dezagun baikortasunez 2014. urtea, oparotasuna eta lana etxe<br />
guztietara hel daitezen eta zuen ilusioak eta nahiak bete daitezen.<br />
Babeserako mezu berezia txarto pasatzen ari diren guztiei, bakarrik sentitzen diren guztiei edo<br />
gaixotasunen bat duten guztiei.<br />
Gabon zoriontsuak eta urte berri on!!<br />
3
4<br />
SARITZEKO MODUKO<br />
ERAKUSLEIHOAK<br />
Merkatariek bono eta oparitxekeekin<br />
alaitu zituzten Gabonak<br />
Danerik Paraje merkatarien elkartearen<br />
helburu nagusia merkataritza bultzatzea da.<br />
Bertako presidente berri Jon Otaoleak, gainera,<br />
azaldu du “Gabonetako giroari laguntzeko<br />
modu bat dela”, besteak beste, erakusleihoen<br />
lehiaketari esker.<br />
Kaleetako banderatxo apaingarrietan<br />
Derio con luz propia irakur daiteke, argiak ikus<br />
daitezke (saltoki bakoitzaren aurreko kriseilutxo<br />
deigarriak barne) eta sasoi honetarako<br />
apaindutako saltoki deigarrien aurrean<br />
begira gelditzeko aukera dago. Hori guztia<br />
gure merkatariek urtez urte sortzen dituzten<br />
ekimenen baitan dago, tokiko merkataritza,<br />
auzokoa, betikoa, erabiltzera animatzeko.<br />
“Derion merkataritza dagoelako, eta aurten<br />
hori ezagutarazi dugu, irratiko eta prentsako<br />
publizitate-kanpainen bidez” azaldu du<br />
Otaoleak.<br />
Erakusleihoen lehiaketaren baitan,<br />
nabarmentzekoa da gure merkatari askoren<br />
kalitatea eta gustu ona. Batzuek, tokiko<br />
lehiaketa honetara aurkezteaz gain, sari<br />
handiak irabazten dituzte probintzian; zehazki,<br />
Bizkai osoko saltokien artean egiten diren<br />
lehiaketetan. Bada, horrek erakusten du Derion<br />
merkataritza egon badagoela, eta ona dela.<br />
Gastua auzoan egitea<br />
bultzatuz<br />
Erakusleihoen lehiaketak<br />
gure saltokien kalitatea<br />
islatzen du.<br />
Bermatutako inbertsioa<br />
Danerik Parajek gastua herrian egitea<br />
sustatzeko etengabeko ahaleginaren baitan,<br />
herritarrek etxearen alboan dituzten saltokien<br />
kalitatea egiaztatzeko eta gozatzeko, Gabon<br />
hauetan 500 euroko 5 bono zozketatu dira<br />
bezeroen artean. Gainera, erakusleiho onena<br />
hautatzeko boto-emaileen artean <strong>100</strong> euroko<br />
opari-txekea zozketatu da. Guztira 2.600 euro<br />
inbertitu ditu Udalak tokiko saltokietan, denon<br />
onurarako.<br />
Danerik Parajek, merkatarien elkarteak,<br />
Gabonetako giroa dakar. Banderatxoak,<br />
argiak eta faroltxoak jartzea, eta<br />
erakusleihoen lehiaketa lagungarri dira<br />
tokiko merkataritza sustatzeko. Gainera,<br />
txekeak eta opari-bonoak zozketatu dira,<br />
gure dendetan erosteko.
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
DANERIK PARAJEK EROSKETAK GIROTU ZITUEN<br />
Sariak eta gabonetako txekeak banatu zituzten<br />
Danerik Paraje elkarteak, gabonetako<br />
zozketaren sariak banatu zituen. Ekitaldira,<br />
aurreko urteetan baino jende gutxiago<br />
hurbildu izan zen arren, hitzorduak bere<br />
xarma izan zuen. Ekitaldia, erakuslehio<br />
onenaren zundaketaren emaitza argitaratuz<br />
hasi zen. Kasu honetan berdinketa hirukoitza<br />
gertatu zen Tximeleta, Perea estankoa eta<br />
Liliak dendaren artean. Azkenean, loradenda<br />
izan zen saria eskuratu zuena baina badakigu<br />
kaleak edertzearen lan honetan denok garela<br />
irabazle.<br />
Adierazgarria izan zen, udaletxeak<br />
eskainitako 500 euroko txekeen banaketa<br />
egiteko orduan, saritu asko ekitaldira ez<br />
Bolondres askok zozketan<br />
hartu zuten parte<br />
urreratzea. Paca Urda, irabazleetariko bat,<br />
saria jasotzera hurbildu zen eta hurrengo<br />
egunean erosketez gozatu zuen herriko<br />
dendetan. Hala ere, azpimarratzekoa da<br />
hamaika txartel eskaini zirela eta hori<br />
Derion erosten den seinale garrantzitsua<br />
dela. Horrelako neurriak beharrezkoak dira<br />
tokiko merkataritza bultzatzeko. Urtarrilean,<br />
beherapen kanpaina ederra antolatzen<br />
dabiltza errege egunetik aurrera, %50ª baino<br />
gehiagoko deskontuekin. <br />
•<br />
5
OPARI SOLIDARIOZ BETERIKO GABONAK<br />
Laurogeita hamar boluntario Errege Magoei laguntzeko<br />
Olentzero, urtean jende gehien<br />
biltzen duen ekitaldietako bat.<br />
Aurten ere, urteko sasoi honetan<br />
herria bete egiten da ilusioz eta<br />
gurari onez. Olentzero solidarioa<br />
arduratu zen denek bere magia<br />
gozatzeko aukera izateaz. Opariekin<br />
iazko zenbatekoa gainditu zen: Kultur<br />
Birikan jaso ziren kanpainan zehar<br />
eta oraingoan Ahislamari eman<br />
zitzaizkion. Irabazi-asmorik gabeko<br />
elkartea da, zailtasunak bizi dituzten<br />
pertsona immigranteen lan- eta<br />
gizarte-integrazio betea lortzeko lan egiten<br />
duena.<br />
Bestalde, kabalgataren hamazortzigarren<br />
edizioa Errege Magoei egin ohi zaien harrera<br />
tradizionalarekin hasiko da, elizan, arratsaldeko<br />
Integrazioaren aldeko<br />
opariak<br />
seietan. Kultur Birika, San Miguel, Gernikako<br />
Arbola eta Azpiri ibili ondoren, Erregeak<br />
udaletxeko balkoira irtengo dira eta, ondoren,<br />
harrera egingo diete euren gurarien berri<br />
eman, gutunen bat utzi edo eurekin argazki bat<br />
atera nahi dutenei. Aurten, 90 boluntario baino<br />
gehiago prest agertu dira segurtasun-lanak<br />
egiteko, jantziekin laguntzeko edo Orienteko<br />
maiestateen morroi legez jarduteko.<br />
•<br />
6
IÑIGO LÓPEZ:<br />
HAMAIKA URTEKO<br />
LEHOIA<br />
Bi Iñigo, Vicente eta López,<br />
denboraldi galanta egiten ari<br />
dira Athletic-en.<br />
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
Bi gazteak ilusioz beterik<br />
hasi ziren Arteagan.<br />
Denbora igaro dugu Iñigo Vicenteren<br />
ibilbide geldiezinaz hitz egiten. Gaztea<br />
denboraldi ezin hobea egiten ari da<br />
Athletic-ekin, norgehiagoka bakoitzean<br />
hainbat gol sartzen. Horren erakusgarri<br />
da, kadete-adina edukita, jubenilen<br />
kategoriara igo izana, bere jardunbide<br />
onagatik eta egiten ari den denboraldi-hasiera<br />
bikainagatik. Baina, Vicentez gain Iñigo ere<br />
badago, eta ematen du datorren urtean gora<br />
egingo duen baloreetako bat izango dela. Bere<br />
izena zuri-gorriz idatzita dago: Iñigo López<br />
derioztar gaztea.<br />
López sei urterekin hasi zen Arteagan,<br />
Vicente bezala, eta liga talde benjaminarekin<br />
irabazi ondoren, lehenengo kategoriako<br />
beste talde batzuen interesa erakarri zuen,<br />
bere joko eta itxura onari esker. Arteagatik<br />
Danok Bat-era joan zen, eta bertan, kimuekin<br />
jokatuta, Athletic-i bost puntuko aldea hartzea<br />
lortu zuten. Emaitza horiek Bilboko taldearen<br />
jomugan jarri zuten, eta ez zen denbora askorik<br />
igaro fitxatu arte. Orain, Iñigok hamaika urte<br />
ditu eta Athletic-eko kimuen A taldean sartuta<br />
dago jada, denboraldi ezin txukunagoa egiten:<br />
taldeak 97 gol sartu eta lau besterik ez ditu<br />
jaso. Lópezek berak kategoria bereko beste<br />
jokalari askok baino gol gehiago sartu ditu.<br />
Bitxia eta aztertzeko modukoa da zenbait<br />
Iñigok lortu duen arrakasta gure Athleticen,<br />
baina Lópezek eta Vicentek izen berbera<br />
baino gehiago partekatzen dute. Bi promesa<br />
hauek Arteagan hasi eta Danok-etik igaro<br />
ondoren, gure talde nagusian sartu dira. Biak<br />
nabarmentzen dira gauzak egiteko modu<br />
onagatik eta handitze-bidean dagoen golgoseagatik.<br />
Oso hurbiletik jarraitu beharreko<br />
izen zuri-gorria da; izan ere, Vicentek eta<br />
Lópezek etorkizun geldiezina dute.<br />
•<br />
Iñigo López, gol-gosea<br />
Athletic-en<br />
7
8<br />
JULEN<br />
SCHMELZLE,<br />
ALEMANIAR<br />
BAT DERION<br />
Elorriaga da<br />
bere bigarren<br />
abizena eta bi<br />
hilabete igaro ditu<br />
gure artean ikasten<br />
Orain dela pare bat hilabete Julen Schmelzle<br />
Elorriagak, hamabost urteko alemaniar<br />
gazteak, erabaki zuen bere aitaita-amamarekin<br />
geldituko zela, Derion, “nire gaztelania<br />
hobetzeko; izan ere, gaztelaniaren ziurtagiria<br />
lortu nahi dut”. Denbora-tarte honetan badaki<br />
zein diren herriko toki gogokoenak: “zinema,<br />
futbol-zelaia eta gozoki-denda, nire lagunen<br />
topagune dena”.<br />
Julen Hildrizhausen-en bizi da, Stuttgartetik<br />
hurbil dagoen herri txikian. Hiru mila<br />
herritar inguru ditu, baina bere hitzei jarraikiz,<br />
bertan ez dago ezer: “Tira, egia esan futbolzelai<br />
bat dago, bi kilometrora dagoena, baita<br />
hiru metroko tranpolina duen igerileku bat ere”<br />
zehaztu du. Deriora bere amaren, Martaren,<br />
bidetik heldu zen: “bera bertakoa da eta bisitan<br />
etortzen ginen. Horrela, apurka-apurka herria<br />
ezagutu dut”. Bertako jendearekin ere pozik<br />
dago: “oso atseginak dira denak eta apur bat<br />
zoratuta daude, baina zentzu onean. Oso altu<br />
hitz egiten dute” azaldu du barre artean.<br />
Alemaniarrak direla eta, esan du serio eta<br />
formalagoak direla, etxetik gutxitan irteten<br />
direla eta irteten direnean “isilago eta lasaiago<br />
gaudela” esan du. Hemen, asko gustatzen<br />
zaio kalera irtetea, “gauzak egiten ditugulako,<br />
futbol-jokoan aritzen garelako, ibiltzera<br />
goazelako, musika entzuten dugulako...<br />
Nire herrian ez gara hainbeste irteten eta<br />
irteten garenean, jarraian aspertu eta etxera<br />
bueltatzen gara”.<br />
Ikasturtea berriz hastea<br />
Bi hilabeteotan, Julenek Derion ikasten<br />
jarraitu du, bere adineko gazte guztiek bezala,<br />
La Merced ikastetxean. Aitortu du jendea<br />
lehenengo egunean begira-begira zuela: “izan<br />
ere, ilehoria naiz, oso alemaniarra, ikusi egiten<br />
da” dio irribarretsu. Gabonak gure artean igaro<br />
ondoren Alemaniara itzuliko da, ikasturte<br />
berria hastera. Denbora-tarte honetan, bere<br />
ikaskideek apunteak eta gaitegia igorri dizkiote,<br />
Alemaniako klaseen erritmoa galdu ez dezan.<br />
Julenen arabera, oso bestelakoa da inguru<br />
honetan dagoenaren aldean. “Hemen azterketa<br />
gainditzeko joaten gara eskolara, ez ikastera”<br />
esan du. Alemanian ez da hainbeste azterketarik<br />
egiten: “gai nagusiez, hala nola alemaniar<br />
hizkuntzaz edo matematikez, lau egiten ditugu;<br />
bigarren mailako ikasgaiak badira, bi”. Gainera,<br />
5 edo 6 astean behin astebeteko atsedenaldia<br />
dute, eskola batetik hurrengora bitartean 5<br />
minutuko atsedenaldia egiten dute eta udako
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
oporrak 6 astekoak besterik ez dira. Bere ustez,<br />
sistema germaniarra lagungarri da ezagutza<br />
barneratzeko eta ikasteko.<br />
Alemaniara itzultzen denean, flanaren<br />
falta igarriko du, asko gustatzen zaio eta.<br />
Halaber, bere lagunekin kalera irtetearen eta<br />
futbolean aritzearen falta igarriko du. Baina,<br />
bere guraso eta anaia txikiarekin egongo da.<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
CEMENDERIOROCK INDARTU EGIN DA<br />
Santzoka hurrengo edizioa prestatzen dabil jada<br />
Cemenderiorock-ek gau hotza berotu zuen.<br />
Aurten ere, jaialdiak herriko eta inguruetako<br />
gazteak bildu zituen tokiko taldeen eta talde<br />
bisitarien musikaren inguruan. Zalantzarik<br />
gabe, ezustekoa Zizka Mizkak eman zuen: ska<br />
taldea da, derioztar musikariren bat duena<br />
eta bigarren kontzertura bertaratutakoak<br />
harritu zituena. Ahotsak, bateriak, bi haizek,<br />
bi gitarrek, biolin batek eta kontrabaxu batek<br />
osatzen dute. Taldekideek nabarmendu<br />
egin zuten CDRk eginiko lana, “aukera bat<br />
delako musika gozatzeko eta proiektu berriak<br />
jendaurrean aurkezteko”.<br />
Txosnako salneurri herrikoiek (1<br />
€ kontsumizio bakoitza) kontsumo<br />
arduratsurako gonbitea ekarri zuten, eta<br />
hori positiboki islatu da edizio honetako<br />
balantze ekonomikoan. Santzoka-ren (talde<br />
antolatzailea) balorazio orokorraren arabera,<br />
Julen Schmelzle Elorriaga 15 urteko alemaniar gaztea da,<br />
Derion bi hilabetez gelditzea erabaki zuena, bere gaztelania<br />
hobetzeko. Denbora-tarte horretan La Merced institutuko<br />
ikasle izan da, eta bere ustez, hemen azterketak gainditzeko<br />
ikasten da, ez ikasteko. Herriaren baitatik, zinema, futbolzelaia<br />
eta lagunekin kalean egotea du gustuko.<br />
Hain zuzen ere, anaiak gaztelania-ikasketak<br />
utzi ditu; baina, “nik aurrera jarraituko dut eta<br />
lagun batzuekin etortzeko asmoa dut, inguru<br />
hau erakusteko”. Julen ikasle ona da eta joanetorri<br />
asko egingo ditu. Nork daki hurrengoa<br />
euskara ez ote den izango. Ongi etorria egingo<br />
diogu berriz ere: Willkommen!... edo ongi<br />
etorri!<br />
•<br />
Zizka mizka izan<br />
zen gau-ekitaldiko<br />
ezustekoa.<br />
“pozik gaude ahaleginaren bidez lortutako<br />
emaitzarekin, aurten ere, herria zuzeneko<br />
musikaren bidez berpizteko ahaleginaren<br />
emaitzarekin”. Etorkizunera begira, esan dute<br />
“jada proposamen berrietara begira ari gara,<br />
hurrengo CDRari begira. Halaber, Zubipeko<br />
herri-rokodromoa berreskuratzeko moduak<br />
aztertzen ari dira”.<br />
•<br />
9
10<br />
GAIZKA GARITANO: SARIA ENTRENATZAILEAREN<br />
ADOREARI<br />
Adelante ligan ongien baloratutako entrenatzaileetako bat da<br />
Gaizka Garitanok une gozoak bizi ditu<br />
bere kirol-ibilbidean, entrenatzaile<br />
gisa. Futbolari bikaina izan zen urte askoan<br />
Athleticen, Realean edo Eibarren, eta orain<br />
historia egiten ari da azken talde horretako<br />
entrenatzaile gisa. Lortutako arrakastek taulako<br />
goiko postuetan jarri dute Eibarko taldea, eta<br />
garaipen horiek indartu egin dute Gaizkaren<br />
irudi karismatikoa. Ondorioz, piztu egin da<br />
beste talde batzuen interesa. Gaur, ligan ongien<br />
baloratutako entrenatzaileetako bat da, eta<br />
horren isla da duela hilabete eskas jaso zuen<br />
Miguel Muñoz saria.<br />
Aurtengo ekainean, Hospitaleten kontra<br />
kanporaketa jokatu ostean, Eibar Bigarren<br />
Mailara igo zen. Garitano eta Eibar geldiezin<br />
dabiltza. Garaipenak emandako adrenalina<br />
eta emozioaz, kategoria igoeraz eta Athletic<br />
kopatik baztertzeaz gain, adoreaz eta<br />
ahaleginez, Gaizkak Eibarren bidea jorratzen<br />
jarraitu du. Garaipenak eta emaitza onak azkar<br />
iritsi dira: Ipuruan sailkapeneko liderarren<br />
aurka, Deportivo de la Coruñaren aurka<br />
edo Recreativo de Huelvaren (sailkapeneko<br />
bigarrena) aurka lortutako garaipenak.<br />
Futbolari nekaezina<br />
Garitano gaztea Athleticek hasi zen<br />
harrobiko jokalari gisa, eta hainbat taldetan<br />
aritu ostean, Eibarra iritsi zen. 2005ean, Eibarko<br />
taldeko kapitaina izanik, historia egiteko zorian<br />
egon zen; izan ere, azken jardunaldira arte eutsi<br />
zioten igotzeko aukerari. Azkenik, ez zuten<br />
Gaizka Garitano, liga profesionaleko<br />
entrenatzaile karismatikoenetako bat.<br />
zorterik izan, baina Garitanok bere futbolgarapenari<br />
eutsi zion, oraingoan Lehen Mailako<br />
Real Sociedad taldean.Bi urtez borrokatu ziren<br />
taldea Lehenengo Mailan mantentzeko, baina<br />
azkenik Bigarrenera jaitsi zen taldea eta 2008an<br />
Garitanok taldea utzi eta Vitoria-Gasteizerako<br />
bidea egin zuen. Alavesen denboraldi batez<br />
jokatu ostean, futbolean jokatzeari utzi zion.<br />
Derioztar horren kirol-ibilbidea, ordea,<br />
ez zen hor amaitu, eta ilusio eta ausardia<br />
handiz hartu zuen Eibarko taldearen gidaritza,<br />
murgilduta zegoen Bigarren B Mailatik<br />
ateratzeko. Trebetasun handiz lortu zuen<br />
erronka hori, eta orain, Eibarrek ezinezko<br />
ametsa dauka. Futbolari eta entrenatzaile<br />
gisa oso ibilbide arrakastatsua izan duen<br />
Gaizka Garitanok lor lezake agian amets hori.<br />
Ez ahaztu, ziurrenik aurki ikusiko dugu talde<br />
handiren batean.<br />
•<br />
Miguel Muñoz sariak<br />
erakusten du bere garapen<br />
bikaina
ESNETIK-EK ESNEAREN BANAKETA<br />
BIDEZKOA ALDARRIKATZEN DU<br />
Filosofia etikodun kooperatiba esnearen sektorean<br />
Esnetik-ek, esnekien ekoizle eta<br />
kontsumitzaileen kooperatibak, bere proiektua<br />
aurkeztu zuen TA21en azken foroan, eta datorren<br />
udazkenean, unerik egokienean, bere lokalak<br />
bisitatzeko gonbita egin zuen. Esnetik ekimena<br />
EHNE nekazaritza sindikatuaren baitan sortu zen<br />
duela urte eta erdi, sektoreak bizi duen krisiari<br />
aurre egiteko asmoz. Gaur egun, esnea kostuko<br />
preziotik behera ordaintzen da, eta baserri askok<br />
ezin dute euren gain hartu horrek sortzen duen<br />
zorra eta, ondorioz, utzi egiten diote esnea<br />
ekoizteari. Egoera horri aurre egiteko, ekoizleen<br />
eta kontsumitzaileen kooperatiba mistoa<br />
sortu da, erabiltzaileen inplikazio indartu eta<br />
bitartekariak bazterrean uzten dituena.<br />
Esnetik-en xedea da erantzukidetasuna.<br />
Horrela, inbertsioa, arriskuak eta lana ez<br />
dira izango soilik ekoizleen ardura, eta<br />
kontsumitzaileek elikagaiak eskuratzeaz<br />
gain, erabakiak hartu eta parte hartzen dute<br />
kontsumo-, merkaturatze- eta banatze-taldeetan.<br />
Bazkideek, produktuak merkeago eskuratzeaz<br />
gain, lan-talde horietan parte hartzeko eta<br />
bozkatzeko aukera dute. Gaur egun, ekimena<br />
hedatzeko lehenengo fasean daude, eta horren<br />
helburua da merkaturatzeko sarea indartzea eta<br />
iraunkorrak izatea. Euren asmoa ez da neurri gabe<br />
haztea, baizik eta proiektuan parte hartzen duten<br />
baserrien produktua merkatua sartzea.<br />
Bi etiketa<br />
Esnetik-ek prozesu osoa kontrolatu<br />
nahi du eta honako balore hauetan oinarritu:<br />
Tokiko Agenda 21<br />
Agenda Local 21<br />
etika, natura eta pertsonak errespetatzea<br />
negozioaren gainean. Horretarako sustatu<br />
egiten dira ekoizle eta kontsumitzaileen arteko<br />
konfiantza eta gardentasuna bi etiketen bidez.<br />
Bertan, ekoizleari, elaborazioari eta banketari<br />
dagokien portzentajea eta benetako prezioa<br />
zehazten dira.<br />
Ekoizpen mugatuko eta ohitura<br />
tradizionaleko baserriak hautatzen dituzte,<br />
euren artaldeak transgenikorik gabeko<br />
pentsuez elikatzen dituztenak. Halaber,<br />
hautatua izateko, ezinbesteko baldintza da<br />
bertan gazteek lan egitea edo belaunaldialdaketarako<br />
aukera izatea.Ekoizpenari<br />
dagokionez, Orozkon gaztandegi bat alokatu<br />
dute, ez dute gehigarri kimikorik erabiltzen<br />
eta produktuaren dibertsifikazioaren alde<br />
egiten dute. Zirkuitu txikietan merkaturatzen<br />
dute euren produktua, besteak beste,<br />
azoketan eta auzoko denda txikietan. Hala<br />
ere, eskaerak jasotzen dituzte lantegi edo<br />
merkatu etikoetatik. Oraingoan ere banaketa<br />
da harreman hurbilak berreskuratzeko<br />
lanabesa.<br />
•<br />
Urteko azken foroan Esnetik<br />
kooperatibako kide batek esnearen<br />
sektoreko ekoizleen errealitatea<br />
ezagutarazi zigun, bai eta proposamen<br />
berriak, etikoagoak eta gardenagoak ere.<br />
Datorren udazkenean baserri ekoizlea eta<br />
gaztandegia bisitatuko ditugu.<br />
11
MUNDUARI BIRA 50<br />
TXAPELETAN<br />
Kanpoko ikuspegiak hainbeste<br />
ekartzen digunean<br />
Nola liteke gurea bezalako herri txikiak eman<br />
ahal izatea hainbeste ikuspuntu kanpotik?<br />
Derio ez da emigratuen herria -nahiz eta<br />
badituen-, edo gainerakoen alderatuta ezberdina<br />
–nahiz eta ezberdina izan-. Bada, Beitun<br />
berreskuratu egin ditugu bertako ahotsak eta<br />
irudiak, oroitzapenez eta orainaz hitz egiteko.<br />
Premisa hori abiapuntu izanik munduari<br />
bira ematen hasi gara, eskala bereko telebistako<br />
saio ezagunak baino askoz ere lehenago. Duela ia<br />
hamar urte abiatu ginen Grezian, eta bertan, Javi<br />
Elorriagaren eskutik, gurea bezala deituriko beste<br />
herri batzuk deskubritu genituen, Mikro Derio<br />
eta Mega Derio, hain zuzen. Ibilbideak Mexikora<br />
eraman gintuen, misiolari maitagarriarekin,<br />
Londresera, Glasgowra, Andorrara eta berriz ere<br />
gure leihora hurbiltzen den Alemaniara.<br />
Estatuan, muturretik muturrera bidaiatu<br />
dugu: Andaluziatik Galiziara, Kataluniatik<br />
Extremadurara, Balearretatik Errioxara,<br />
Murtziatik Aragoira, eta Gaztela oso presente<br />
egon zen. Autonomia erkidego gutxi falta dira<br />
bisitatzeko, baina derioztarren bat bertan badago,<br />
ahaleginduko gara. Asturias izango da hurrengo<br />
geltokia.<br />
Bizkaitik euren ikuspuntua eman zuten bi<br />
pertsonaia paregaberen ikuspegiak esanguratsuak<br />
izan ziren. Lehenik Pedro, askorentzat betiko<br />
apaiza, Boluetako parrokian hartu gintuena, eta<br />
ondoren sormenez beteriko André, ikuspegi egokia<br />
eman zuena hurbilen dugun gure hiribildutik:<br />
Bilbotik.<br />
Ezberdintasunak eta oroitzapenak<br />
Horiekin guztiekin orainean murgildu gara,<br />
eman dizkiguten gomendio onak onartu ditugu<br />
12
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
eta gure ahalmenak ikusarazi dizkigute, baita<br />
gure defizitak ere. Batzuetan, patroi berberak<br />
moztuta agertzen zaizkigu: guztiek hitz egiten<br />
digute San Juan jaiei buruz, festei buruz, haurtzaro<br />
maitagarriari buruz, koadrila ahaztu gabe,<br />
poteoari buruz, kalean elkar agurtzeari buruz,<br />
presente egoteari buruz, euren itzuleran berdin<br />
egoteari buruz eta gure udalerria behar bezala<br />
edo egoki hazi izanari buruz. Ez dute hitz ederrik<br />
esaten, badakigulako garai zailetan alde egin<br />
zutela: birmoldaketetatik edo krisitik, hasitako<br />
demokraziatik, urbanizatu gabeko herritik… baina<br />
beti alderdi positiboa hartzen dute oinarri. Parentesi<br />
horiek iraun bitartean, herria sortu dugu eta eurek<br />
nabaritu egiten dute. Era berean, oroitzapenean<br />
geratu zaizkigu momentu onak, dagoeneko inork<br />
ez ditu gogoan eskasia horiek, manifestazio ugari<br />
haiek eta egiteko horrenbeste hori.<br />
Irakurketa horren berri dutenek gogoan<br />
dituzte lagunak eta bizilagunak. Euren<br />
egunerokotasuna eta aisialdia nolakoa den<br />
kontatzen digute. Eurekin bidaiatzen dugu eta<br />
une batez bisita egiten diegu. Lotura betiko ixten<br />
dugu, aldian-aldian e-postaren bidez jasotzen<br />
dituzte etxean Beituren ale berriak, eta euren<br />
etxea ere baden herri honen zati bat euren etxe<br />
berrira iristen da. Merezi du bidaia.<br />
•<br />
Norako berriak<br />
Hautagaien zerrenda<br />
aurrean dugunean, ez<br />
da erraza aukeraketa<br />
egitea edo lehentasunak<br />
ezartzea. Geografia<br />
aldetik dagoeneko bisitatu<br />
ditugun toki batzuetatik<br />
hurbil dauden lekuetara<br />
bidaiatu dugu, kinta<br />
baten istorioak beste<br />
batenak baino gehiago<br />
entzun ditugu, gizon<br />
edo emakume gehiago<br />
agertu dira… Ez dugu<br />
alderdi horien berri, baina<br />
ahalegintzen gara egiten<br />
diguten proposamen<br />
bakoitzari ahotsa<br />
ematen eta Ameriketara<br />
zein alboko herrietara<br />
joan ziren herritarrak<br />
aurkitzen. Baina gure<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
Guztiok begiratu dugu atzera eta buruari<br />
itzulia ematea eragin digute. Aurrez aurre<br />
berriz ere antzinako irudiak, garai batean izan<br />
ginen gaztea onartzen ahaleginduz. Berriz ere<br />
gogora etortzen diren uneak, itzultzen diren<br />
bizilagunak (gehienak dagoeneko familia<br />
berriarekin eta bidaia atsegin handiz onartzen<br />
duena). Horiek guztiek balorazio positiboa<br />
egiten digute, eta hori oso suspergarria da,<br />
baina, era berean, zaurgarri egiten gaitu,<br />
kanpotik gure herriari buruz dauden iritziek<br />
beste balio bat baitute. Bada, iraganeko garaien<br />
–ez hobeak, ez txarragoak, baina ezberdinakoroitzapen<br />
onak azpimarratzen, berreskuratzen<br />
eta ekartzen jarraituko dugu.<br />
Euren esperientzia<br />
kontatzen diguten<br />
emigratuen zerrenda<br />
hazten ari da<br />
asmoa ez da bazterkeria<br />
egitea edota ahotsak<br />
isilaraztea. Hastear<br />
dugun urte honetan<br />
bidaiatu egingo dugu<br />
Dublinera, Limara,<br />
Vienara... eta Gijonera,<br />
Esteponara, berriz ere<br />
Madrilera edo Kordobara<br />
hurbilduko gara. Herritar<br />
kanariarrak bilatuko<br />
ditugu, galiziar bihurtu<br />
diren derioztarrak, eta<br />
euren barnealdean euskal<br />
esentziari eusten dioten<br />
nafarrak. Gure etxera<br />
iritsiko dira hilero, ateak<br />
irekiko dizkiegu eta eurek<br />
eurenak irekiko dizkigute.<br />
Gida onenekin bidaiatuko<br />
dugu. Ezin dugu luxu hori<br />
galdu<br />
13
14<br />
GUREA ARETOAK<br />
BAT EGIN DU<br />
PROIEKTAGAILU<br />
DIGITALAREKIN<br />
2014. urtean, erreserbak<br />
sarrera ordaintzea ekarriko<br />
du<br />
Gurea Aretoak aisialdirako puntu<br />
gakoetako bat izaten jarraitzen<br />
du; izan ere, astebururo joanetorrian<br />
dabilen jendeak elizako<br />
plaza betetzen du zazpigarren arteaz<br />
gozatzeko asmoz. 2007. urtean ireki<br />
zutenetik, hobetuz joan da, eta gaur egun<br />
kalitatezko zerbitzua eskaintzen du, edozein<br />
merkataritza zentrotako aretoekin lehiatzeko<br />
moduan. Etengabeko bide horren froga da<br />
proiektagailu digitala erostea, horri esker 35<br />
mm-ko filmak amaitu baitira.<br />
Merkatuaren baldintzek Gurea Aretoa<br />
behartu dute neurri berri horietara egokitzea,<br />
lehiakorra izaten jarraitu ahal izateko.<br />
Proiektagailu digitalak jauzi kualitatiboki<br />
oso garrantzitsua eman du. Alde batetik,<br />
estreinaldiak jartzea eta horrekin batera<br />
zinemako ikuskizunen saila erakargarriagoa<br />
egitea ahalbidetzeaz gain, hobetu egin da<br />
irudiaren eta soinuaren kalitatea eta, azkenik,<br />
teknologia aurrerapen horri esker 3D emanaldiak<br />
ere eman daitezke. Aldaketak azaroan hasi ziren<br />
Thor eta Frozen filmekin, eta hilabete eskasen<br />
buruan, erabateko arrakasta izan da.<br />
Erreserba ordaindu egiten da<br />
Proiektagailu berriarekin batera beste<br />
nobedade batzuk ere iritsi dira; besteak beste,<br />
Gurea Aretoa, inoiz baino<br />
lehiakorrago.<br />
sarreren prezioa handitzea. Prezio hori hiru<br />
eta bost euro artean dabil.<br />
Laster (ziur asko, Gabon hauetan) egingo<br />
den bigarren proposamen bat da sarrerak<br />
gordetzean bezeroak sesioaren salneurria<br />
ordaindu beharko duela, bertaratuko dela<br />
bermatzeko. Kultur Birikaren webgunea<br />
helburu horretarako erabiltzen zen, eta orain<br />
berehala gorde eta ordain daiteke sarrera.<br />
Neurri horren helburua da saihestea bete<br />
gabeko jarlekuak gelditzea, beste herritar<br />
batzuei ere bertaratzeko aukera gehiago<br />
emateko.<br />
Zinean sortzen diren aldaketen berri<br />
etengabe izan nahi duten guztientzat, Gurea<br />
Aretoak izen bereko profila du Facebooken.<br />
Bertan nabarmendu egiten dira hileko<br />
egitaraua, asteko izenburuak, ordutegiak eta<br />
azken orduko aldaketak.<br />
•<br />
Proiektore digitalak<br />
kalitatea, 3D eta prezio<br />
handiagoa dakartza
EKITALDI<br />
BEREZIA<br />
<strong>100</strong> ALEAK<br />
OSPATZEKO<br />
Hainbat pertsonaik euren<br />
ikuspegia eskaini zuten<br />
<strong>100</strong><br />
Zenbakia<br />
Urtea amaitu baino lehen<br />
eta zenbaki hau argitaratu<br />
aurretik, DerioKOmunikazioa<br />
erakundeak hitzaldia antolatu<br />
zuen Larrabarri baserrian<br />
Beitu argitalpenaren <strong>100</strong> aleak<br />
ospatzeko. Ekitaldia erdigune bezala erabilita,<br />
hiru gonbidatuk beren ikuspegia eskaini zuten<br />
herri aldizkariak egiten duen lanaren inguruan.<br />
Rafa Mendia eta Nestor Sangroniz hezitzaileak<br />
alde batetik, eta Pedro Revilla bestetik.<br />
Hirurek komunikabide honen gainean<br />
duten ikuspegia azaldu zuten eta gure herrian<br />
suertatutako ekintza askori errepasua eman<br />
zioten. Rafa Mendiak bere esperientzia<br />
pertsonala kontatu zuen, Derioko eskolaren<br />
parte izan zen, hainbat kultura taldetako<br />
partaide eta baita udaletxeko zinegotzi ere.<br />
Gure herriak jasan duen garapenaren gaineko<br />
mundu-ikuskera trebea eskaini zuen.<br />
Pedro nostalgikoago agertu zen eta<br />
saminez gogoratu zituen 60. hamarkadako<br />
bizipenak. Sasoi hartako bizikidetza<br />
bikaina azpimarratu zuen herriaren<br />
erregai gisa. Nestorrek, Gure Señeak<br />
erakundearen bultzatzaile sutsuak, elkarteek<br />
komunikabideenganako duten beharra azaldu<br />
zuen eta honen garrantzia azpimarratzeaz gain,<br />
zilegi diren auzien alde borrokatzea berebizikoa<br />
dela nabarmendu zuen.<br />
Urtarrila<br />
2014<br />
Hitzaldiak Beituren <strong>100</strong> aleak<br />
ospatzeko balio izan zuen.<br />
Beitu taldeko kideak aldizkariaren<br />
garapenaz mintzatu ziren eta alde historikoak<br />
eta informatiboak azpimarratu zituzten,<br />
Txapela Buruan atalari garrantzia berezia<br />
eskainiz, beharrezkoa baitugu ikustea eta<br />
ikusiak izatea.<br />
Bloga 2014ean.<br />
Beitu paperezko euskarri bezala jaio<br />
zen baina laster mundu digitalera egingo du<br />
salto. Bloga jarriko da martxan irakurleekin<br />
interektatibitatea sustatzeko. Paperezko<br />
edizioak eskaintzen duen informazioa luzatzeaz<br />
gain, aldizkariak pdf bezala jaisteko aukera<br />
eskainiko du eta iruzkinak idazteko aukera<br />
ere eztabaidak sustatuz. Zalantzarik gabe,<br />
komunikabideek bideak landu eta zabaldu<br />
behar dituzte. Norabide honetan Beituk lehen<br />
pausua egingo du eta Derioztar guztien babesa<br />
izatea espero dugu. <br />
•<br />
Blogak interektatibitatea<br />
sustatuko du<br />
15