III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net
III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net
EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Gazteen lan-jarduerari eta erosteko ahalmenari dagokionez, lan-merkatua azkar hondatu da eta, ondorioz, langabezian dauden gazteen tasa askoz handiagoa da herritar guztiena baino. Horregatik, familiaren diru-sarrerei esker bizi dira gazte gehienak. Kultura-ohiturak 77 Helduek baino neurri handiagoan gauzatzen dituzte gazteek hainbat kultura-jarduera, hala nola: musika entzutea, zinemara joatea, kontzertuetara joatea, eta liburutegietara edo mediateketara joatea. Zehazki, egunero edo ia egunero entzuten du musika 15 eta 29 urte bitarteko gazteen %82,6k eta EAEko herritar guztien %54,9k; azken hiruhilekoan zinera joan da gazteen %71,5 eta herritar guztien %40; azken hiruhilekoan kontzerturen batean izan da gazteen %30,3 eta herritar guztien %16,6; azken hilabetean liburutegiren edota mediatekaren batera joan izan da gazteen %33,2 eta herritar guztien %17,5. Gainerako kultura-jardueretan, aldiz, adin-tarte guztietako pertsonek berdintsu hartzen dute parte. Euskal gazteek museoetara, arte-galerietara, erakusketetara, eta beste kulturaekipamendu batzuetara egiten dituzten bisitak aztertuko ditugu orain. Euskal gazteen %20 baino gutxiagok du museoetara joateko ohitura (ohituratzat hartuko dugu, hain zuzen, azken hiru hilabeteetan behin gutxienez joan izana). Bestetik, gazteen %10 baino gutxiagok du galerietara edo erakusketetara joateko ohitura. Herritar guztien taldean gertatu bezalaxe, gazteetan ere askoz txikiagoa da arte eszenikoko emanaldiren batera joandakoen kopurua kulturaren beste modalitateetan parte hartzen dutenena baino. Horrela, azken hiruhilekoan gutxienez behin antzerkira joan da gazteen %8,7; dantza-emanaldietara, berriz, gazteen %3,8; eta lirika-saioetara gazteen %1,3. Arestian aipatutakoez gain, hamar gaztetik lauk arte-jardueretan hartzen dute parte, adibidez: musika-tresna bat jotzea, argazkilaritza, margotzea, eta idaztea. Herritar guztien batez bestekoa baino zertxobait handiagoa da era horretako jarduerak gauzatzen dituzten gazteen kopurua. Nabarmentzekoa da, baita ere, nolabaiteko lotura dagoela gazteek gehien erabiltzen dituzten ekipamendu teknologikoen eta kultura-jarduerarik ohikoenen artean: zenbat gaztek MP3 eta MP4 irakurgailuak ukan, hainbatek dute musika entzuteko eta kontzertuetara joateko ohitura. Musikarekiko zaletasunak, hain zuzen, bereizi egiten ditu gazteen belaunaldia eta helduena. Gazteen ekipamenduak eta ohiturak, esaterako, horren erakusle dira. 82
EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Bertsozaletasunak, bestetik, susperraldia izan du 25 urtetik beherako gazteen artean. Bertsolari-saioetako ikus-entzule gehienak, esaterako, gazte elebidun dira. Ez dirudi gertakari hori kasualitate hutsa izan denik. Aitzitik. Azken hamarkadetan, bertso-eskola pila bat sortu dira haurren nahiz gazteengandik gertu. Horrez gain, eskola arteko bertso-txapelketak antolatu dira; eta gero eta gazte gehiagok hartzen du parte bertsolari-txapelketetan. Horiek eta beste faktore batzuek eragin dute, beraz, bertsosaioetara gazte andana joatea. Bertsozaletasunaren berpizkundeaz gain, baliteke beste faktore batzuk ere zerikusirik izatea bertso-saioetako ikus-entzuleen gorakadarekin; adibidez: bertsolaritza, euskal tradizioan aski erroturik dagoen kultura-adierazpidea, eguneratu izana. Demolinguistikaren aldetik, halaber, gogoan izan behar dugu gazteen taldean besteetan baino handiagoa dela elebidunen kopurua. Elebitasunaren hariari tenk, ezaugarri linguistikoek izan dezaketen eraginari buruzko gogoeta egingo dugu orain. Datuen arabera, gazte elebakar baino gazte elebidun gehiago doa kontzertuetara, antzerkia ikustera, eta bertso-saioetara. Gazte elebidunek, hala ere, ez dute euskararen aldeko hautua egin euskarazko zenbait kultura-jardueretan. Adibidez, gazte elebidunen %43,5ek besterik ez du irakurtzen euskarazko libururik; eta gazte elebidunen %41,9 besterik ez da joan euskarazko antzezlanen bat ikustera. Hedabideei dagokienez, gazteen heren batek baino gutxiagok ikusten du lanegunetan telebista euskaraz. Irratia euskaraz entzuten dutenen kopurua hori baino zertxobait handiagoa bada ere, gazte gehienek ez dute irratia euskaraz entzuten. Mutil eta nesken artean, bestetik, bada nolabaiteko aldea; ez da sekulako aldea, baina nolabaiteko joera suma dezakegu. Horrela, mutilek baino joera handiagoa dute neskek ondoko hauek egiteko: Aisialdi-liburuak irakurtzeko; liburutegi eta mediateketara joateko; antzerkia ikusten joateko; eta dantza-emanaldietara joateko. Kontzertuetara, berriz, neska baino mutil gehiago joaten da. Adierazpen artistiko eta sormenezkoa 78 Elkarren segidako eta bata bestearekin lotutako hainbat fasetan banatzen da gazteen adierazpen artistikoaren eta sorkuntzazkoaren prozesua. Fase horiek, hala ere, ez dira ontzi hermetikoak. Sorkuntzari dagokionez, hauteman behar dira profesionalek nahiz amateurrek sortzeko fasean izan ditzaketen beharrak. Hartara, sorkuntza sustatu beharko luke Administrazioak, esaterako, ekimenentzako azpiegiturak, laguntza ekonomikoak, programak, zerbitzu berriak eta jarduerak garatzearen bidez. Halaxe eman du aditzera, bederen, lehen aipatutako diagnostikoak. Alde handia dago sektore bat eta besteko azpiegituren artean. Hala eta guztiz ere, gutxieneko egiturak egon badaude EAEn eta, zerbait egitekotan, horiek bikaindu beharko lirateke. 83
- Page 31 and 32: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 •
- Page 33 and 34: mugikortasuna bultzatzea. EUSKADIKO
- Page 35 and 36: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 dit
- Page 37 and 38: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Azt
- Page 39 and 40: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Jar
- Page 41 and 42: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 gaz
- Page 43 and 44: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Eur
- Page 45 and 46: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.
- Page 47 and 48: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 3.
- Page 49 and 50: gazteen autoenplegu-ekimenak babest
- Page 51 and 52: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Kon
- Page 53 and 54: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 55 and 56: 4.- Gaztarotik heldutasunera igarot
- Page 57 and 58: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 gen
- Page 59 and 60: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 ohi
- Page 61 and 62: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Gaz
- Page 63 and 64: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 GIB
- Page 65 and 66: Ondorioak EUSKADIKO III. GAZTE PLAN
- Page 67 and 68: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 arr
- Page 69 and 70: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.
- Page 71 and 72: .- Sexu seguruaren alde hezten jarr
- Page 73 and 74: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Hai
- Page 75 and 76: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Fam
- Page 77 and 78: Ondorioak EUSKADIKO III. GAZTE PLAN
- Page 79 and 80: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 •
- Page 81: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 85 and 86: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 dut
- Page 87 and 88: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 bai
- Page 89 and 90: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 BEH
- Page 91 and 92: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Sem
- Page 93 and 94: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Ika
- Page 95 and 96: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 geh
- Page 97 and 98: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 3.
- Page 99 and 100: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.-
- Page 101 and 102: 1. Abiapuntua: auziaren egoera EUSK
- Page 103 and 104: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 hur
- Page 105 and 106: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 - I
- Page 107 and 108: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 109 and 110: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Azt
- Page 111 and 112: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 - E
- Page 113 and 114: BEHARRAK LEHENTASUNEZKO EGINKIZUNAK
- Page 115 and 116: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 117 and 118: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 119 and 120: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 121 and 122: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 123 and 124: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 125 and 126: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 127 and 128: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 129 and 130: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 131 and 132: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 ADI
EUSKADIKO <strong>III</strong>. GAZTE PLANA 2020<br />
Bertsozaletasunak, bestetik, susperraldia izan du 25 urtetik beherako gazteen artean.<br />
Bertsolari-saioetako ikus-entzule gehienak, esaterako, gazte elebidun dira. Ez dirudi<br />
gertakari hori kasualitate hutsa izan denik. Aitzitik. Azken hamarkadetan, bertso-eskola<br />
pila bat sortu dira haurren nahiz gazteengandik gertu. Horrez gain, eskola arteko<br />
bertso-txapelketak antolatu dira; eta gero eta gazte gehiagok hartzen du parte<br />
bertsolari-txapelketetan. Horiek eta beste faktore batzuek eragin dute, beraz, bertsosaioetara<br />
gazte andana joatea. Bertsozaletasunaren berpizkundeaz gain, baliteke beste<br />
faktore batzuk ere zerikusirik izatea bertso-saioetako ikus-entzuleen gorakadarekin;<br />
adibidez: bertsolaritza, euskal tradizioan aski erroturik dagoen kultura-adierazpidea,<br />
eguneratu izana. Demolinguistikaren aldetik, halaber, gogoan izan behar dugu gazteen<br />
taldean besteetan baino handiagoa dela elebidunen kopurua.<br />
Elebitasunaren hariari tenk, ezaugarri linguistikoek izan dezaketen eraginari buruzko<br />
gogoeta egingo dugu orain. Datuen arabera, gazte elebakar baino gazte elebidun<br />
gehiago doa kontzertuetara, antzerkia ikustera, eta bertso-saioetara.<br />
<strong>Gazte</strong> elebidunek, hala ere, ez dute euskararen aldeko hautua egin euskarazko zenbait<br />
kultura-jardueretan. Adibidez, gazte elebidunen %43,5ek besterik ez du irakurtzen<br />
euskarazko libururik; eta gazte elebidunen %41,9 besterik ez da joan euskarazko<br />
antzezlanen bat ikustera. Hedabideei dagokienez, gazteen heren batek baino gutxiagok<br />
ikusten du lanegu<strong>net</strong>an telebista euskaraz. Irratia euskaraz entzuten dutenen kopurua<br />
hori baino zertxobait handiagoa bada ere, gazte gehienek ez dute irratia euskaraz<br />
entzuten.<br />
Mutil eta nesken artean, bestetik, bada nolabaiteko aldea; ez da sekulako aldea, baina<br />
nolabaiteko joera suma dezakegu. Horrela, mutilek baino joera handiagoa dute neskek<br />
ondoko hauek egiteko: Aisialdi-liburuak irakurtzeko; liburutegi eta mediateketara<br />
joateko; antzerkia ikusten joateko; eta dantza-emanaldietara joateko. Kontzertuetara,<br />
berriz, neska baino mutil gehiago joaten da.<br />
Adierazpen artistiko eta sormenezkoa 78<br />
Elkarren segidako eta bata bestearekin lotutako hainbat fasetan banatzen da gazteen<br />
adierazpen artistikoaren eta sorkuntzazkoaren prozesua. Fase horiek, hala ere, ez dira<br />
ontzi hermetikoak.<br />
Sorkuntzari dagokionez, hauteman behar dira profesionalek nahiz amateurrek<br />
sortzeko fasean izan ditzaketen beharrak. Hartara, sorkuntza sustatu beharko luke<br />
Administrazioak, esaterako, ekimenentzako azpiegiturak, laguntza ekonomikoak,<br />
programak, zerbitzu berriak eta jarduerak garatzearen bidez. Halaxe eman du aditzera,<br />
bederen, lehen aipatutako diagnostikoak.<br />
Alde handia dago sektore bat eta besteko azpiegituren artean. Hala eta guztiz ere,<br />
gutxieneko egiturak egon badaude EAEn eta, zerbait egitekotan, horiek bikaindu<br />
beharko lirateke.<br />
83