III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net
III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net
EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 o Mantentze-pobrezia: janaria, etxebizitza, arropak, zapatak eta oinarrizko beste behar batzuk asetzeko gastuei epe laburrean aurre egiteko behar beste diru ez izateari deritzo. Mantentze-pobreziaren barruan, bestetik, pobrezia-arriskua eta ongizate-gabezia bereiz daitezke. Pobrezia-arrisku larrian izango dira, esaterako, denbora jakin batez oinarrizko behar horiek asetzeko beharrezkoak diren dirusarrera minimoak ez dituzten familiak. Gizarte bakoitzak, bestetik, ongizatearen gutxieneko maila du zehazturik. Hortaz, ongizatearen gutxieneko maila hori izateko gutxieneko diru-sarrerak ez dituzten familiak ongizate-gabeziaren arriskuan izango dira. o Metatze-pobrezia esaten zaio, bestetik, familiek ezin lor ditzaketenean gutxieneko bizitza-maila egokia epe luzez izateko beharrezkoak diren kontsumoko ondasun iraunkorrak. Ez gara familien unean uneko egoera zehatz bati buruz ari, familien egoera orokor bati buruz baizik. Horrela, kontsumoko ondasun iraunkorrik eta ondare-baliabiderik ez badute, familiak ezin izango dira duintasunez bizi. Labur esanda, familien errentari egiten dio erreferentzia mantentze-pobreziak; eta metatze-pobreziak, aldiz, ondareari nahiz bizi-baldintzei. Horrela, mantentze-pobrezian izateko arriskua nahiz metatze-pobrezian izateko arriskua, biak bilduko dira pobreziaarriskua terminoaren barruan. Halaxe zehaztu zen, bederen, Pobreziari eta Gizarte Desberdintasunei buruzko inkestan. Gaiari helduz, Pobreziari eta Gizarte Desberdintasunei buruzko azken inkesta 2008. urtean egin zen 71 . Inkesta horretako datuen arabera, EAEn bizi diren pertsonen %4,7 (hots, 100.250 pertsona) mantentze- edota metatze-pobrezia bizitzeko arriskuan da. Pobrezia-tasak EAEn estatu osoan baino txikiagoak badira ere, beste taldeen gain baino eragin handiagoa du pobreziak gazteen gain, baita Euskadin ere. Hartara, pobretasunarriskuan diren familia gehienek 35 urtetik beherako pertsona bat dute buru (%10,9). Mantentze-pobrezia egoeran diren familia gehienek –pobrezia-arriskuan daudenek nahiz ongizate-gabezia egoeran daudenek– 25 urtetik beherako pertsona dute buru. Horrela, mantentze-pobrezian diren familien %50,7 ongizate-mugaren azpitik dago; eta %47,9, berriz, pobrezia-arriskuan. Nabarmentzekoa da, beraz, ongizate-gabezian diren eta pertsona gazteren bat buru duten familietako asko pobrezian bizi direla. Aipatu beharra dago, baita ere, ongizategabezian bizi diren familia guztien %30 baino gutxiago bizi dela pobrezian. Aitzitik, ongizate-gabezian diren eta 25 urtetik beherako pertsona bat buru duten familien %95 pobrezia-egoeran da. Urritasun ekonomikoak, hala ere, behera egin du nabarmen 25 eta 34 urte bitarteko gazte bat buru duten familien multzoan. Murriztu egin badira ere, gazteen zifrak EAEko batez besteko orokorraren gainetik daude, %16,1 eta %9an baitira, hurrenez hurren, gazteen ongizate-gabeziaren eta pobreziaren tasak. 74
EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Familiaburu diren eta ez diren gazte guztien egoera aztertzen badugu ikusiko dugu gazteen pobrezia-tasa handiagoa dela beste adin-tartekoena baino. Pobrezia-egoeran dira, zehazki, 15 eta 24 urte bitarteko gazteen %5,6, eta 25 eta 34 urte bitarteko herritarren %4,2. Hala eta guztiz ere, badira gazteek baino are pobrezia-tasa handiagoak dituzten zenbait talde; haurrak, esaterako. Jarraian, familia bazter utzi eta banaka aztertuko dugu mantentze-pobrezian dauden gazteen tasa. Horrela, gazte bakoitzaren diru-sarrerak banaka aztertzen baditugu – familiako gainerako kideena bazter utzita– independenteki edo bakarrik biziz gero, pobrezian izango litzateke 25 urtetik beherako herritarren erdia (ikasleak kanpo); eta 25 eta 34 urte bitarteko gazteen hamarretik hiru. Ondorioz, isilpeko pobrezian dira gazte asko, baina familiek gazteei egindako ekarpenek leundu egin dituzte gazteen pobreziari buruzko datuak. Izan ere, independenteki bizi ahal izateko nahikoa diru-sarrera izan ez eta pobrezia-arriskuan daudela ikusita, familiakoek laguntza eskaintzen diete gazteei. Aurrekoetan gertatu bezala, metatze-pobreziaren tasa oso handia da gazteen artean. Zehazki, 25 urtetik beherako pertsona baten mende daudenek dute, pertsona guztietatik, metatze-pobrezia tasarik handiena (%3). Horrez gain, 25 eta 34 urte bitarteko pertsona bat buru duten familien metatze-pobreziaren tasa (%1,2) handiagoa da metatze-pobreziaren batez bestekoa baino (%0,7). Tasa horiek, alabaina, behera egin dute 2004. urteaz geroztik. Eusko Jaurlaritza hainbat tresnaren bidez saiatzen da hizpide ditugun pobrezia-egoerak murrizten: Gizarte Larrialdiko Laguntzak (GLL), Diru Sarreren Bermeko Errenta eta Etxebizitzako Prestazio Osagarria. Gizarte Larrialdiko Laguntzei buruzko 2010eko datuen arabera, EAEn emandako Gizarte Larrialdietarako Laguntza guztien %2,5 (hots, 634 laguntza) baino ez zitzaizkien eman 30 urtetik beherako gazteei 72 . Hau da, EAEko gazte guztien milatik bik jaso zuen era horretako diru-laguntzarik. Gazteen pobreziaarriskua familiaren laguntzaren bidez kontrolatzen ari dela adierazten du datua horren txikia izateak. Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna neurtzeko orduan, berdintasunaren isla izan daitezkeen hiru alderdi aztertu ditugu: etxeko lanak eta beste pertsona baten zaintza erdibanatzeko modua; lana lortzeko orduan gizon eta emakumeen artean izaten den desberdintasuna; eta genero-indarkeriaren zifrak. Etxeko lanak erdibanatzeari dagokionez 73 , etxeko lanak bien artean egiten dituztela adierazi du bikotekidearekin bizi diren gazteen erdiak baino gehiagok. Hala ere, gazteen hamarretik ia lauk dio emakumeak egiten dituela etxeko lan guztiak edo gehienak bai behitzat. Aitzitik, gazteen %5ek baino ez du adierazi etxeko lan gehienak gizonezkoek egiten dituztela. 75
- Page 23 and 24: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 25 and 26: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 da
- Page 27 and 28: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Hal
- Page 29 and 30: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 3.
- Page 31 and 32: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 •
- Page 33 and 34: mugikortasuna bultzatzea. EUSKADIKO
- Page 35 and 36: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 dit
- Page 37 and 38: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Azt
- Page 39 and 40: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Jar
- Page 41 and 42: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 gaz
- Page 43 and 44: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Eur
- Page 45 and 46: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.
- Page 47 and 48: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 3.
- Page 49 and 50: gazteen autoenplegu-ekimenak babest
- Page 51 and 52: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Kon
- Page 53 and 54: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 55 and 56: 4.- Gaztarotik heldutasunera igarot
- Page 57 and 58: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 gen
- Page 59 and 60: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 ohi
- Page 61 and 62: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Gaz
- Page 63 and 64: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 GIB
- Page 65 and 66: Ondorioak EUSKADIKO III. GAZTE PLAN
- Page 67 and 68: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 arr
- Page 69 and 70: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.
- Page 71 and 72: .- Sexu seguruaren alde hezten jarr
- Page 73: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Hai
- Page 77 and 78: Ondorioak EUSKADIKO III. GAZTE PLAN
- Page 79 and 80: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 •
- Page 81 and 82: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 83 and 84: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Ber
- Page 85 and 86: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 dut
- Page 87 and 88: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 bai
- Page 89 and 90: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 BEH
- Page 91 and 92: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Sem
- Page 93 and 94: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Ika
- Page 95 and 96: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 geh
- Page 97 and 98: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 3.
- Page 99 and 100: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 4.-
- Page 101 and 102: 1. Abiapuntua: auziaren egoera EUSK
- Page 103 and 104: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 hur
- Page 105 and 106: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 - I
- Page 107 and 108: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 109 and 110: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 Azt
- Page 111 and 112: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 - E
- Page 113 and 114: BEHARRAK LEHENTASUNEZKO EGINKIZUNAK
- Page 115 and 116: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 117 and 118: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 119 and 120: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 1.
- Page 121 and 122: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
- Page 123 and 124: EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020 2.
EUSKADIKO <strong>III</strong>. GAZTE PLANA 2020<br />
Familiaburu diren eta ez diren gazte guztien egoera aztertzen badugu ikusiko dugu<br />
gazteen pobrezia-tasa handiagoa dela beste adin-tartekoena baino. Pobrezia-egoeran<br />
dira, zehazki, 15 eta 24 urte bitarteko gazteen %5,6, eta 25 eta 34 urte bitarteko<br />
herritarren %4,2. Hala eta guztiz ere, badira gazteek baino are pobrezia-tasa<br />
handiagoak dituzten zenbait talde; haurrak, esaterako.<br />
Jarraian, familia bazter utzi eta banaka aztertuko dugu mantentze-pobrezian dauden<br />
gazteen tasa. Horrela, gazte bakoitzaren diru-sarrerak banaka aztertzen baditugu –<br />
familiako gainerako kideena bazter utzita– independenteki edo bakarrik biziz gero,<br />
pobrezian izango litzateke 25 urtetik beherako herritarren erdia (ikasleak kanpo); eta<br />
25 eta 34 urte bitarteko gazteen hamarretik hiru.<br />
Ondorioz, isilpeko pobrezian dira gazte asko, baina familiek gazteei egindako<br />
ekarpenek leundu egin dituzte gazteen pobreziari buruzko datuak. Izan ere,<br />
independenteki bizi ahal izateko nahikoa diru-sarrera izan ez eta pobrezia-arriskuan<br />
daudela ikusita, familiakoek laguntza eskaintzen diete gazteei.<br />
Aurrekoetan gertatu bezala, metatze-pobreziaren tasa oso handia da gazteen artean.<br />
Zehazki, 25 urtetik beherako pertsona baten mende daudenek dute, pertsona<br />
guztietatik, metatze-pobrezia tasarik handiena (%3). Horrez gain, 25 eta 34 urte<br />
bitarteko pertsona bat buru duten familien metatze-pobreziaren tasa (%1,2) handiagoa<br />
da metatze-pobreziaren batez bestekoa baino (%0,7). Tasa horiek, alabaina, behera<br />
egin dute 2004. urteaz geroztik.<br />
Eusko Jaurlaritza hainbat tresnaren bidez saiatzen da hizpide ditugun pobrezia-egoerak<br />
murrizten: Gizarte Larrialdiko Laguntzak (GLL), Diru Sarreren Bermeko Errenta eta<br />
Etxebizitzako Prestazio Osagarria. Gizarte Larrialdiko Laguntzei buruzko 2010eko<br />
datuen arabera, EAEn emandako Gizarte Larrialdietarako Laguntza guztien %2,5 (hots,<br />
634 laguntza) baino ez zitzaizkien eman 30 urtetik beherako gazteei 72 . Hau da, EAEko<br />
gazte guztien milatik bik jaso zuen era horretako diru-laguntzarik. <strong>Gazte</strong>en pobreziaarriskua<br />
familiaren laguntzaren bidez kontrolatzen ari dela adierazten du datua horren<br />
txikia izateak.<br />
Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna<br />
Gizon eta emakumeen arteko berdintasuna neurtzeko orduan, berdintasunaren isla<br />
izan daitezkeen hiru alderdi aztertu ditugu: etxeko lanak eta beste pertsona baten<br />
zaintza erdibanatzeko modua; lana lortzeko orduan gizon eta emakumeen artean<br />
izaten den desberdintasuna; eta genero-indarkeriaren zifrak.<br />
Etxeko lanak erdibanatzeari dagokionez 73 , etxeko lanak bien artean egiten dituztela<br />
adierazi du bikotekidearekin bizi diren gazteen erdiak baino gehiagok. Hala ere,<br />
gazteen hamarretik ia lauk dio emakumeak egiten dituela etxeko lan guztiak edo<br />
gehienak bai behitzat. Aitzitik, gazteen %5ek baino ez du adierazi etxeko lan gehienak<br />
gizonezkoek egiten dituztela.<br />
75