III. Gazte Plana 2020ren marko orokorra - Gazteaukera - Euskadi.net

EUSKADIKO III. GAZTE PLANA 2020
Haien okupazio nagusiaren arabera aztertzen baditugu gazteen diru-sarrerak 65 ,
konturatuko gara ikasten ari diren gazte gehienek familia dutela bizitzeko diru-iturri
nagusi. Ikasten eta aldi berean lanean ari diren gazteek, halaber, familiakoen laguntza
behar izaten dute bizi ahal izateko. Lanean ari diren gazte gehienak ekonomikoki
independenteak dira jatorrizko familiarekiko. Hala ere, ekonomikoki jatorrizko
familiaren mende erabat edo hein batean dago gazteen %42.
Bada, bestalde, gazteen egoera ekonomikoa aztertzean kontuan izan behar dugun
funtsezko beste alderdi bat: gazteek poltsikoan duten dirua. Datuen arabera,
Euskadiko gazteen ia erdiak 300 euro baino gutxiago ditu hileko; eta EAEko gazteen
herenak, aldiz, 600 euro baino gehiago.
Gazteek hilean izango duten batez besteko diru-kopuruak lotura handia du haien
okupazioarekin, adinarekin, baita, nolabait, sexuarekin ere 66 . Esan dezakegu, oro har,
emakumezkoek gizonezkoek baino diru gutxiago dutela eskura hilean. Adinak, bestetik,
lotura handia du gazteek hilean duten diruarekin. Izan ere, zahartu ahala, lanmerkatuan
txertatzen baitira gutxika-gutxika gazteak. Aldagai guztietatik, hala ere,
okupazioa da eraginik handiena duena gazteek poltsikoan izango duten dirukopuruaren
gain. Alde horretatik, hilean 300 euro baino gutxiago ditu ikasten ari diren
gazteen hamarretik bederatzik. Ikasten eta, aldi berean, lanean ari diren gazteen
hamarretik seik, berriz, 600 euro baino gutxiago ditu hilean. Azkenik, lanean ari diren
gazte gehienek, batez beste, 600 euro baino gehiago dituzte hilean. Lanean diren
gazteen laurden batek, hala ere, hileko 600 euro ere ez du eskura.
Are gehiago 67 , EAEn lanean ziren 18 eta 34 urte bitarteko gazteek, batez beste, urtean
16.716 euroko soldata zuten 2008an; eta 2009an, aldiz, 17.495 eurokoa.
Bestalde, diru-sarreren eta etxebizitzaren prezioa aztertzen baditugu (batez beste,
278.225 eurotan ziren etxebizitza askeak 2009an, eta 120.725 eurotan babespekoak),
argi ikusiko dugu zergatik ezin duten gazteek jatorrizko familiatik emantzipatu.
Kontuan izanik gazteek diru-sarreren %30 erabili beharko luketela etxearen hipoteka
ordaintzeko, 2009an, esaterako, gutxienez 3.750 euroko diru-sarrera garbia izan behar
zuen gazte batek, hilean, etxebizitza libre baten jabe izateko. 2008an, adibidez, dirusarreren
%107 behar zuten gazteek etxebizitza erosteko 681 ; 2009an, aldiz, %77,2.
Alokairuari dagokionez, hileko 921 eurotan alokatzen ziren, batez beste, merkatu
askeko etxebizitzak 2010ean 69 .
Gazteen egoera ekonomikoa irudikatzeko, azkenik, gazte pobreen tasa aztertuko dugu.
Pobrezia-arriskuan diren gazteen egoera aztertu aurretik, alabaina, zenbait kontzeptu
argituko ditugu 70 . Lau urtean behin, Pobreziari eta Gizarte Desberdintasunei buruzko
inkesta egiten du Eusko Jaurlaritzak. Inkesta horretan, ondoko bi ideia hauek bereizten
dira:
73