19.09.2013 Views

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ka <strong>ADB</strong>: Ka Lad ban kham sngewthuh ïa ka Asian Development <strong>Bank</strong> 59<br />

Ka jingaibuit lane Technical Assistance halor ka phang “Urban Management Support in <strong>the</strong> North East Region” lane<br />

“ka jingiarap ban pynbha ia ki Sor ha ka thain shatei lammihngi” ka pyni ia ki thong bad ki jingthmu ban iarap ia ki<br />

tnat treikam ha sor (urban local bodies), ha kaban pynkhreh bad pyntreikam ia ki jingthmu khnang ban pynlong ia<br />

kine ki tnat kiba seisoh (efficient) bad kiba laitluid ha ka jingtrei jong ki (autonomous local self governments) Ki<br />

jingpynthymmai ia ki rukom khein bad lum khajna (computerization of municipal databases for tax billing collection<br />

and reassessment), lum jingtip halor ki jingdonkam ba kongsan ha ka imlang sahlang (Surveying basic infrastructure<br />

conditions) bad jingpynbiang ia ki kot kdew (preparation of digitized maps), lum jingtip ia ki jaka ki puta bad jingdon<br />

jingem (property and infrastructure databases) khnang ban sngewthuh kumno ban bei pisa ia ki projek bapher bapher<br />

(investment planning), kine ki long ki mat ba kongsan jong ki jingaibuit lane Technical Assistance.<br />

Ka jingkha-i pateng bad ka Jingbuh pisa ban pynmih phoida (Trade and Investment)<br />

Ka jingthmu jong ka <strong>ADB</strong> ka long ban pyndonkam ia ka thain kaba shatei jong ka lam mihngi, haka ban wanrah ka<br />

jingiadei bad jingiatrei lang ha ka jingdie jingthied bad ka thain dewlynnong kaba shathie sharum kaba ki khot ka<br />

South Asia. Ka jingtrei kam jong ka <strong>ADB</strong> hangne ha thain kaba shatei jong ka lam mihngi, kum ki kam ba iadei bad<br />

ka shna surok shna lynti bad ban shna ia ki bormet kiba lah ban wanlam khubor kylleng ka pyr<strong>the</strong>i baroh kawei; ka<br />

jingtei ia ki nongbah; ka jingpynkyntiew ia ka die ka thied halor ki mar kiba mih na rep ka riang; ka jingthaw ia ki bor<br />

met kiba mih na ka um; bad kiwei kiwei de, ki long ba ka <strong>ADB</strong> ka thmu ban pynkiew pynkhlain ha ka jingiadei ha ka<br />

liang ka die ka thied bad ka jingbuh pisa ha katta ka rukom ban iohnong. Ka <strong>ADB</strong> ka la pyllait ia ka TA ia kane ka<br />

jingthmu jong ka hangne ha thain kaba shatei jong ka lam mihngi ha u bnai risaw u snem 2004. Kane ka pyni balei ka<br />

jinkha-i pateng bad jingbuh pisa ban pynmih phoida ha kane ka thain, namar kane ka wanlam ia ka jingbun ne<br />

jingiohnong jong ka ri India hi baroh kawei, ha ka liang ka die ka thied bad jingkynshew pisa kaba la pyntreikam hi<br />

da ka <strong>ADB</strong> bad kiwei kiwei ki IFI. Ka jingai jingiarap kaba ki ong ka TA ka pyni ruh ba hangne ha thain ka long ka<br />

ba duna bha,; bad yn kham iohnong bha lada ki ia trei lang bad ki hima kiba shajan jum ki hima Bangladesh, Bhutan,<br />

Nepal bad ka hima China 9 . Ka <strong>ADB</strong> ka pyrkhat ba ka kam kha-i pateng bad kane ka jingpuhpisa ban pymih phoida<br />

hangne ha thain ka dei kaba donkam, haka ban pynbha, pynkiew ia ka rukom iaid iew jong kane ka thain shane; bad<br />

ban pynkih, pynibang ia ki seng shimet ban kin trei ha kane ka thain. Ka <strong>ADB</strong> ka ong ruh ba dei ban kyrshan bad ban<br />

shim kabu ia kito ki jait kha-i pateng halor ki mar kiba lah ban wanlam bun ha ka liang ka jingiohnong. Kane ka bank<br />

ka kdew ruh ha ka hima Assam , bad kiwei kiwei ki jaka ha kane ka thain, kiba dang long khlaw bha, ki bym pat don<br />

mano mano ruh ban ktah ia ka spah kaba ki don kumba la thaw hi; bad ruh ha ka lynti kaba bteng ia ka hima Nepal bad<br />

Bhutan lynba ka hima West Bengal bad lynba ka hima Sikkim, kine ki long ki jaka ki ban plie lad lynti ban tei ia ka<br />

kam kha-i pateng halor ki mar kiba mih na ka rep ka riang.<br />

Ka TA 10 ka thmu ban pynkiew shuh shuh ia ka bormet jong ki seng riew shimet hangne ha thain kaba shatei jong ka<br />

lam mihngi. Wat lada don ki jingeh ruh, ka jingthmu ka <strong>ADB</strong> ka long ban pyntrei ha katta ka rukom ka ban wanlam<br />

ia kane ka thain sha khmat rynkat bad ki ri ba na shabar India ha ka liang ka iewbah iewsan. Ka TA ruh ka thmu<br />

kumjuh hi, ha kaba ka kam ia die ia thied jong ka SASEC ha kham khlain ban kham jan ha ka jingiadei jong ka na<br />

kawei ka shnong sha kawei pat. Ka <strong>ADB</strong> ruh ka mynjur kumjuh, ban wanlam ia kane ka thain sha khmat, ban ioh ia<br />

shim bynta bad ki iew bah iew san jong ka pyr<strong>the</strong>i hi baroh shi tyllup kaba ki ong ki global market; bad ban pynkhlain<br />

ia kito ki riew shimet ha ka ban wanlam ruh kumjuh ia ki sha khmat; bad ha ka juh ka por kane kan kyntiew ia ka ri<br />

India ha ka jingiadei jong kane ka thain bad ka South Asia bad ki khappud shnong jong ka , kaba ki khot ka Greater<br />

Mekong Subregion.<br />

Tourism<br />

Ka ju iai long ba ka <strong>ADB</strong> ka pyni ia kane ka thain lam mihngi kum ka jaka ka ba iai long ka thain kaba sah kumjuh,<br />

ka bym ju don mano mano ruh ban tip bha shaphang jong ka, ka pyni ia ka kum ka jaka ka dang long sotti ha ka bym<br />

don mano mano ruh ban ktah ia ka, ka ba dang long kumba la thaw, ha jingdap jong ka da ka spah mariang ka ba dang<br />

iphuh iphieng. Kane ka jinglong jong ka, ka plie lad lynti ban shna pisa ha ka ban tei ia ka da kaba wanrah ia ki breiw<br />

na bar ban wan peit kai ia ka, bad ban shna ki jait jingialeh kai ki ba pher ba pher bad pyni ia ki briew ia ka niam ka<br />

rukom jong ki, ban pyni ia ka rukom im ki nongkyndong ha ki shnong rit, bad kiwei kiwei pat. Ka <strong>ADB</strong> ka la kdew<br />

shai ba ka torisim (ki ju ong tourism ia ki nong leit jingleit, nongshang pyr<strong>the</strong>i ne maphusor) ka long ka kongsan baka

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!