19.09.2013 Views

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

52 Ka <strong>ADB</strong>: Ka Lad ban kham sngewthuh ïa ka Asian Development <strong>Bank</strong><br />

kyntait. Kane ka tnat ka dei ban pyntip ïa phi ba ka la ïoh ïa ki jingkyrpad jong phi hapoh 5 sngi jong ki<br />

sngi treikam, bad ka dei ruh ban pyntip ïa phi hapoh 30 sngi halor kino kino ki rai kiba ka shim halor<br />

ki jingkyrpad jong phi.<br />

9) Lada PDAC ka pynskhem ba ïa ki jingkyrpad jong phi lah shah kyntait, hynrei phi sngew bad tip tikna ba ki<br />

jingkyrpad jong phi ïa kine ki dulir ki long kiba donkam na ka bynta ban iada ïa ka ka imlang sahlang na kino<br />

kino ki jingmynsaw ne jingjot kiba lah ban mih na ka projek jong ka <strong>ADB</strong>, pyrshang ban leit sha ka department<br />

jong ka Accountability Mechanism hapoh ka <strong>ADB</strong> bad khmih lada ki lah nee m ban ïarap ïa phi.<br />

10) Lada phi dang ïakynduh bun ki jingeh wat hadien ba phi la pyrshang ïa baroh ki lad, leit sha ki Seng NGO<br />

(NGO Forum) kiba ïadei bad ka <strong>ADB</strong> lane ka Jaka ai jingtip jong ka <strong>Bank</strong> (<strong>Bank</strong> Information Center)<br />

na ka bynta ka jngïarap kumno lah ban pyntreikam ïa ki jingkyrpad jong phi.<br />

Dang donkam bun ki jingpynbna<br />

Ki aiñ pynphriang khubor thymmai jong ka <strong>ADB</strong> (new <strong>ADB</strong> communications policy) ha ka ban ïa<br />

nujor bad ki aiñ barim jong ka ki la long kiba kham, hynrei, wat la katta ruh, ki rukom jingpynbna jong<br />

ka <strong>ADB</strong> ki dang duna bun shah ha ka ban ïa nujor bad ki rukom pyntreikam jingpynbna ha tullup<br />

pyr<strong>the</strong>i (international best practices). Ki seng bhalang (Civil society) namarkata ki dei ban tip ba ïa ka<br />

<strong>ADB</strong> dang donkam ban pynbor ban pyntip ba ka jingbun ha ka trei khuid (transparency)-wat la ki dei<br />

ha ki jing kular ne jingtrei- ki long kiba kongsan ha ka ban ïarap ym tang ban tei ïa ka kyrteng jong ka<br />

<strong>Bank</strong> bad kumjuh ruh kan ïarap ha ka ban pyntreikam khambha ïa ki kam pynroi jong ka <strong>Bank</strong>. Ha<br />

kane ka rukom kan pyntikna ba kito kiba dei ban ïoh jingmyntoi na ka projek kin lah ban ïashim bynta<br />

ha ki aiñ pyntreikam jong ka. Harum ki dei kato katne ki buit kiba ki seng bhalang ki lah ban pyndonkam<br />

ha ka ban ngiat ïa ka <strong>ADB</strong> ban pyntreikam bad kham pynbha ïa ki rukom pyntreikam jong ka:<br />

1) Pynbna ïa baroh ki dulir kiba donkam. Kine ki long ki dulir kiba ïa mynta ym pat pynmih<br />

paidbah hynrei ki kynthup ïa ki jingtip ba kham donkam ha ka ban ïarap ïa ki trai shnong ban<br />

kham sngewthuh ïa ki rukom treikam jong ka <strong>ADB</strong> ha ki baroh ki liang: 1) Ki dulir jong ka<br />

Board, kum ki jingthoh(transcripts), ki kot malu mala ba khatduh jong ki RRP (final draft RRPs),<br />

ki buit bad aiñ pyntreikam (strategies and policies), bad 2) Ki dulir kiba ïadei bad ki projek<br />

shimet (private sector documents) kum ki kot ai jingmut jong ka projek (project concept clearance<br />

papers) bad ki kaiphot jong ki projek shimet bala dep (completion reports for private sector<br />

projects).<br />

2) Pynkylla ïa baroh ki dulir ba donkam sha ki ktien trai. Kambun na ki dulir ba kongsan jong<br />

ka <strong>Bank</strong>– kynthup ïa ki aiñ, ki jingtyrwa ïa ki projek (project proposals), jing<strong>the</strong>w ïa ka jingktah<br />

ïa ka mariang bad jingkynriah jaka shong,– lah ban ioh tang ha ka ktien phareng. Namarkata,<br />

kane ka jingtip kan ym lah ban poi sha ki ba bun ki briew kiba shah ktah da ka jingairam jong ka<br />

<strong>ADB</strong>.<br />

3) Pyntreikam ïa ki rukom jingkyrpad ba laitluid. Ban pynïahap bad ki rukom treikam tyllup<br />

pyr<strong>the</strong>i, hapoh ka <strong>ADB</strong> dang donkam ban rah kham hajrong ïa ki rukom pyntreikam<br />

jingkyrpad(PDAC) da kaba pynkup bor ïa kane ka kam sah ki tnat ba laitluid (kan kham bha<br />

lada phah sha ka Compliance Review Panel), kum ka lad na ka bynta kito ki jingkyrpad ba la<br />

shah kyntait.<br />

1. Ïa ki projek la shna, ban pyntreikam da ki seng shimet (private company) na ka bynta katno katne snem<br />

kumba la ïa munjur bad hadien kata la aiti biang sha ka sorkar ban pynïaid.<br />

2. Kine ki kot ki ai jngmut ha ka ban pynkhreh ne pynbiang ha shwa ban sdang ïa kano kano ka kam ne projek.<br />

3. Hadien ba dep pynbiang ïa ki dulir ba pynkhreh (initiating paper) bad ha dien ba ïa ki prokram la dep pynbiang<br />

hynrei ha shwa ba ka meeting jong ki nongpynïaid ba ha khlieh jong ka Board.<br />

4. Ka aiñ jong ka <strong>ADB</strong> halor ka jingpynkynriah shnong/jakashong jubor ka kdew ba dei ban ka kamram jng ka<br />

<strong>ADB</strong> ban pyntip ïa kito ki briew kiba shah ktah ha ka projek ïa ki “jingtip” halor ki jingsiew pisa bad kiwei<br />

pat ki lad ha shuwa ka meeting jong ka Management Review Meeting (MRM). Ka meeting jong ka MRM ka<br />

shong ha ki jaid projek, ka meeting ba nyngkong ka juh long hapdeng 8-32 taïew ha shuwa ba ka Board kan<br />

rai halor ka projek.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!