ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...
ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...
ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ka <strong>ADB</strong>: Ka Lad ban kham sngewthuh ïa ka Asian Development <strong>Bank</strong> 45<br />
Ki jingpynkhreh na ka<br />
bynta ki briew tynrai<br />
(Indigenous Peoples<br />
Plans)<br />
Ka jingïa<strong>the</strong>h halor ki<br />
aiñ jingïada (Safeguard<br />
Policy Compliance<br />
Memorandum -SPCM)<br />
Ki jaid dulir<br />
(Document type)<br />
Ka kaiphot bad ka<br />
Report and<br />
Recommendation of <strong>the</strong><br />
President (RRP)<br />
* Ki rukom ïada bad pynbha ïa ka mariang.<br />
* Ka thong ban pyndep, ka lut ka sep (budget), bad ka jingkhmih<br />
bad jing<strong>the</strong>w.<br />
Ka long kaba donkam ïa ki projek ban pynkhreh na ka bynta<br />
kino kino ki jingthuh kiba ka lah ban ktah ia ki briew tynrai<br />
(Indigenous Peoples-IP). Kine barabor ki kynthup ïa kine ki<br />
jingtip harum:<br />
* Kano kano ka jingktah ne thuh kiba lah ban long kiba iohnong<br />
ne duhnong ïa ki riew tynrai.<br />
* Ka lad ban pyntikna ba kine ki riew tynrai kin ïoh ban<br />
shimbynta ha ka projek.<br />
* Ki lad ban iaid lait, pynduna, lane siew bai lut ïa ki jingktah ne<br />
julor jong ka projek halor ki riew tynrai.<br />
* Ban pyntikna ba ki jingïohnong kiba mih na ka projek kin<br />
ïarap ïa ki riew tynrai.<br />
* Ka lut ka sep (budget ) na ka bynta ki riew tynrai.<br />
* Ki rukom khmih bniah bad <strong>the</strong>w ïa kine baroh.<br />
Ka SPCM bad ki kaiphot halor kito ki projek kiba ka <strong>ADB</strong> ka<br />
mut ban pyntrei ki ïahap bad ki lai tylli ki aiñ jingïada ba la buh<br />
da ka <strong>ADB</strong>. Ha kajuh ka por ka SPCM bad ki kaiphot ki bud ïa<br />
ki kyndon kiba donkam ha ka ban pyntreikam ïa kitei ki aiñ.<br />
Kyrdan 3: Ka jingmynjur jong ka Board<br />
Ka jingtip kaba ki kynthup<br />
(Information it contains)<br />
Ka RRP ka dei ka dulir jingkyrpad (proposal) loan kaba la phah<br />
sha ka Board jong ki Directors (Board of Directors) na ka bynta<br />
ka jingmynjur jong ki. Kane ka jingkyrpad ka kynthup ia baroh<br />
ki jingtip kiba donkam ha kaban ïarap ïa ka Board ban rai lane<br />
ban kyntait ïa ka projek. Kine harum ki pyni ïa:<br />
* Mano ba kitkhlieh ïa ka projek ha ka <strong>ADB</strong>.<br />
* Mano ba kitkhlieh ha ka ri jong ka projek. (ka tnat ba<br />
pyntreikam)<br />
* Ka jingtip shaphang ka pla tyngka: ka dor jong ka loan, jingtip<br />
shaphan ki ba ïarap ban bei tyngka, bad ha kano ka por yn sam<br />
ïa ka loan.<br />
* Ka jingtip bad batai bajanai halor ka projek.<br />
* Kumno kata ka projek ka ïarap ïa ki jingthmu jong ka CSP<br />
jong kata ka ri.<br />
* Ka projek kaba jied ha shuwa hynrei bad la kyntait noh bad<br />
kaei ka daw ba la kyntait.<br />
* Ki thup jingtip jong baroh ki jingtohkit ba la lum ha kaban<br />
pynkreh ïa ka projek. Kine ki kynthup ïa ka ISA, EIA lane IEE,<br />
ka jingpynkhreh na ka bynta ki briew tynrai, jingkynriah shnong,<br />
ka ioh ka kot bad kiwei ki jingtohkit ïa ka rukom pyntrikam.<br />
* Mano ban ïashim bynta ha ki kam pynroi jong ka projek: ka<br />
sorkar, ki seng bhalang, ki paidbah ba shah ktah ha ka projek,<br />
kumta ter ter.<br />
* Jingmudui: ia ka projek don ba lah ban pyrshah bad kiei ki<br />
daw ne mat kiba ki pyrshah.<br />
* Jingma: jingma halor ka jingbamsap ha ka projek, ka lah ban<br />
long ba don ka tuh ka thiem lane jingpyndonkam bakla ïa ka<br />
pisa, ka rukom pynïaid ïa ka pisa-tyngka bad ka bor pynïaid<br />
jong ka sorkar.<br />
* Ki aiñ jong ka loan: kaei kaba ka sorkar ka dei ban kohnguh<br />
ha ka ban ïoh ïa ka loan khlem kano kano ka jingthut.<br />
* Kumjuh kum ha ka jingpynkhreh<br />
jingkynriah shnong<br />
* Link: http://www.adb.org/<br />
IndigenousPeoples/plans.asp<br />
* Ïa kane ka dulir la pynkhreh ha<br />
shuwa jong ka meeting jong ka<br />
Management Review (ka tnat ba dei<br />
puson ia ka rukom treikam jong ka<br />
<strong>ADB</strong>). Ia kane ka dulir la pynkhreh<br />
kyrpang tang na ka bynta jong ka<br />
<strong>ADB</strong> ophis. Namarkata ïa kine ki dulir<br />
ym lah ban ïoh paidbah.<br />
Mynno/lano bad nangno<br />
lah ban shem ia ki?<br />
* Ïa ki RRP la buh ha internet hadien<br />
ba ka Board ka la mynjur ïa ka loan<br />
* Ïa kito ki RRP jong ki riew shimet<br />
la pyllait tang hadien ba la khate noh<br />
ïa kito ki jingtip ba rieh.<br />
* Link: http://www.adb.org/Projects/<br />
reports.asp