19.09.2013 Views

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

ADB Toolkit: Unpacking the ADB — Khasi Version - Bank ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ka <strong>ADB</strong>: Ka Lad ban kham sngewthuh ïa ka Asian Development <strong>Bank</strong> 19<br />

Na lor kane, ha mar ka por jong ka kyrdan pynkhreh ïa ka projek ka <strong>ADB</strong> ka kitkhlieh ïa ka jingpynthymmai/pynbha<br />

(updating) ïa ka Project Profiles ha ka website jongka ha man ka shisien lai bnai khnang ban lah ban puson halor ki<br />

jingkylla ha ka projek.<br />

Kaei kaba ki seng bhalang ki lah ban leh (What civil society can do): Ka aiñ jong ka <strong>ADB</strong> ka donkam ba ïa kito<br />

ki briew ki ban shah ktah ha ka projek dei ban ïakynduhbad ïakren katba ïa ki dulir ba la kdew halor (EIA, IEE, ISA,<br />

Resettlement Plans, Indigenous People’s Plans) dang pynkhreh. Ka <strong>ADB</strong> ka donkam ruh ïa ka jingpynkhreh ha ki<br />

kam jong baroh ki kyrdan jong ka dur (design) bad jingpyntreikam jong ka projek. Dei ha kane ka rukom, ka sorkar<br />

kan hap ban pyntip sha kito ki nongshong shnong kiba shah ktah halor ka projek bad ai lad ïa ki ban pynpaw kham<br />

kloi ïa ki jingsngew halor jong ka projek. Ki CSO ki lah ban ïakynduh ïa kito kiba pyntreikam ïa ka projek bad <strong>ADB</strong><br />

khnang ban tip ïa ki jinglong jingman jong ka projek halor ka mariang bad ka imlang sahlang, bad ruh kumno ban<br />

leit ban pynpaw ïa ki jingsngew da kaba aï jingmut ïa kine ki dulir kiba ïadei halor ki jing<strong>the</strong>w/khmih (assessment).<br />

Lada ïa kine ki dulir la dep pynkhreh, ki CSO ki dei ban pan ïa kine ki dulir bad lah ban pynpaw ïa ki jingsngew<br />

jongki halor ka projek sha kito kiba nongpynïaid ïa ka projek. Lada ki CSO ki sngew ba don ka jing bakla ha ka<br />

rukom kyrdan ïa ka jingktah ïa ka mariang, ki dei ban pyntip sha ka <strong>ADB</strong>.<br />

Ki CSO ki lah ban kham sngewthuh ïa ki katto katne ki aiñ jong ka <strong>ADB</strong> kiba ïadei bad ki jingbatai ba kumno ka<br />

sorkar ka dei ban leh ha kaba ïadei bad ka jingktah ïa ka mariang bad ka imlang sahlang, jingpynbna paidbah ïa ki<br />

jingtip bad jingïashim bynta jong ki nongshong shnong ba shah ktah. Ki CSO ki lah ruh ban rai ba lada ka sorkar ka<br />

bud ne em ïa ki aiñ bad rukom ba la buh da ka <strong>ADB</strong>. Ka kot lyngkdop (The <strong>Toolkit</strong>) halor ka <strong>ADB</strong> Policy Framework<br />

and Accountability Mechanism ka kdew ïa ki katto katne ki aiñ kiba kham kongsan ïa kiba ki CSO ki dei ban tip<br />

khambha. Lada ki CSO ki sngew bad ngeit ba ka sorkar kam bud ïa kine ki aiñ ha ka por ba dang pynkhreh ïa ka<br />

projek, ïa kane dei ban pyntip mar mar sha ka <strong>ADB</strong>. Ka CSA ka lah ban kham pynkhlaiñ ïa ki jingmudui jong ka<br />

lada ka kdew tikna ïa kum kino ki aiñ ka snew ne ngeit ba la pynkheiñ da ka sorkar. Ka kyrteng ba pura jong ki aiñ<br />

jong ka <strong>ADB</strong> lah ban ïoh na http://www.adb.org/Development/policies.asp<br />

Kyrdan (Stage) 3: Ka jing<strong>the</strong>w bad jing oh dor halor ka Projek (Project Appraisal)<br />

Ha mar ka por ba ka projek dang <strong>the</strong>w ne puson shuwa ban pyntreikam ka <strong>ADB</strong> ka tohkit la ki projek ki lah ban<br />

pyntreikam ne em. Ïa kane la tohkit da ki tnat leit wad jingtip ba tikna (fact-finding mission) bad ka tnat ba ïadei bad<br />

ka leit <strong>the</strong>w ne puson ha shwa ban pyntrei ïa ka projek. Ha mar ka por jong ka jingleit wad jingtip ne <strong>the</strong>w, ka <strong>ADB</strong><br />

ka tohkit ïa ki rukom pyntrei, rukom bei tyngka bad ka ïoh ka kot, bad ruh ïa ki jingtohkit halor ka jingktah jong ka<br />

projek halor ka imlang sahlang bad ïa ka mariang. Ka <strong>ADB</strong> ka dei ban kit khlieh ïa baroh ki jingkhmih bniah ïa<br />

baroh ki bynta jong ka projek khnang ban pyntikna ba ka projek ka ïahap bad ki aiñ bad jingkdew lynti jong ka<br />

<strong>ADB</strong>.Ia ki jingtip ba la ïoh na ka jingleit wad jingtip bad <strong>the</strong>w la pyndonkam da nongtrei jong ka <strong>ADB</strong> ha ka ban<br />

shna ïa ka kot malu mala (draft) jong ka Report and Recommendation of <strong>the</strong> President (RRP) bad ka kot malu mala<br />

(draft) jong ka Loan Agreement.<br />

Ki nongtrei jong ka <strong>ADB</strong> staff ki dei ban ïakynduh bad ki briew kiba lah ban shah ktah ha ka projek ha mar ka por<br />

jong ka jing<strong>the</strong>w halor ka Projek (Project Appraisal stage).<br />

Kum kano ka jingtip lah ban ïoh (What information is available): Ïa ki kot malu mala ba khatduh halor ki<br />

jingpynkhreh pynkyriah jakashong/shnong (Final draft resettlement plans), jingpynkhreh lane ki dur (framework)<br />

kaba ïadei bad ki riew tynrai (indigenous peoples), bad jingktah ïa ka mariang lah ban ïoh ha kane ka kyrdan. Ka<br />

Design and Monitoring Framework 11 , kaba ai por ïa ki jingthmu (target) bad ki dak ban <strong>the</strong>w ïa ka projek lah ban<br />

ïoh ha ka ne ka kyrdan.<br />

Kaei kaba ki seng bhalang ki lah ban leh (What civil society can do): Barabor kane ka kyrdan ka dei ka lad ba<br />

khatduh ha kaba ki CSO ki lah ban pynbor ne ïasaid ha kaban pynkylla ïa ka dur jong ka projek ha shuwa ba ka <strong>ADB</strong><br />

kan rai ban bei tyngka ïa ka projek namar dei ruh ha kane ka por ba ka <strong>ADB</strong> kam pat ïa soi soskular halor ka Loan<br />

bad ka sorkar. Shisien ba ïa ka Loan la ïa soi soskular, ka aiñ jingïakut hapdeng ka sorkar bad ka <strong>ADB</strong> la pyntreikam

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!