Jaso - Eibarko euskara
Jaso - Eibarko euskara
Jaso - Eibarko euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
76<br />
Mikel Sangroniz<br />
ADITZA:<br />
NOR:<br />
BALDINTZA, ONDORIXUA, AHALEZKUA, SUBJUNTIBUA ETA AGINTERA.<br />
Aditz laguntzailliaren kasuan, indikatibua ondo ikasi biharko dogu, bertan oiñarritzen dalako<br />
gehixenbat ahozko komunikaziñua. Bestelako formak ( baldintza, ondorixua, ahalezkua, subjuntibua<br />
eta agintera) gero eta gatxago eta arraruaguak egitten jakuz, ixa entzutzen ez doguzelako. Horren guztiorren<br />
errezoia zera da, berbetan diharduanak komunikaziñuan erosotasuna eta erreztasuna lortu nahixan modu<br />
berri batzuk asmatzen dittuala gauza bera esateko. Dana dala, zenbat eta modu gehixago gauza bat<br />
esateko, (aditz formiakin edo ordezkuakin) orduan eta euskera aberatsagua izango dogu, horregaittik<br />
indikatibokuak ez diran formarik erabilixenak be ikusiko dittugu.<br />
Banan-banan aztertuko doguz hónek aukerok:<br />
BALDINTZA: Aberatsa izango BANINTZA...<br />
-Ordezko aukera batzuk: - aberatsa izan EZKERO...<br />
- - aberatsa izaTERA...(<strong>Eibarko</strong> forma jatorra)<br />
- - aberatsa izanda...<br />
ONDORIXUA: ...urte osuan zihar bidaiatzen ibilliko NINTZAKE.<br />
Gramatika aldetik aditz forma zuzen bakarra jarri doguna da. Baldintza lehen aldikua bada<br />
ondorixuan lehenaldiko indikatibua jarri geinke:<br />
Aberatsa izan banintza urte osuan zihar bidaiatzen ibilliko nintzake / nintzan.<br />
Baiña kaleko berbetian forma hau be oso zabalduta dago: Aberatsa izango banintza urte osuan<br />
zihar bidaiatzen ibilliko nintzan ( baldintza hipotetikua da baiña ondorixua indikatiboko lehen<br />
aldikua).<br />
Dana dala, baldintza eta ondorixuaren formarik erabilixenak ikusiko doguz, hau da, NOR eta NOR-<br />
NORK:<br />
NI HI HA GU ZU ZUEK HÁREK<br />
BALDINTZ banintza bahintza balitza Bagiña(z) Baziña(z) Baziñaz(i)e Balira<br />
ONDORIX nintzake hintzake litzake Giñake(z) Ziñake(z) Ziñakie(z) lirake<br />
NOR-NORK: singularra<br />
NIK HIK HAREK GUK ZUK ZUEK HÁREK<br />
BALDINTZ baneu baheu baleu bagendu bazendu bazendue balebe<br />
ONDORIX neuke heuke leuke genduke zenduke zendukie leukie<br />
NOR-NORK: plurala<br />
NIK HIK HAREK GUK ZUK ZUEK HÁREK<br />
BALDINTZ banittu bahittu balittu bagenduz bazenduz bazenduez balebez<br />
ONDORIX neukez heukez leukez gendukez zendukez zendukiez leukiez
Change language