Jaso - Eibarko euskara
Jaso - Eibarko euskara
Jaso - Eibarko euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
44<br />
Mikel Sangroniz<br />
DEKLINABIDIA:<br />
- Pertsona izenordaiñek deklinabide arrunta eta indartua dauke: ni/neu, hi/heu,<br />
bera/berau/berori, zu/zeu, gu/geu, zuek/zeuek, eurak/eurok.<br />
Eibarreraz forma indartuak erabiltzeko joera haundixa dago.<br />
- Erakuslien deklinabidia:<br />
Erakusle singularrak (hau, hori, ha); oharrak:<br />
- hau eta hori batuan moduan deklinatzen dira. Ha: batuatik desbardintzen diran kasuak:<br />
- nor: eibarreraz ha batuaz hura<br />
- nork: “ harek “ hark<br />
- nongo: “ haretako “ hartako<br />
- Batuak tarteko –e- galtzen daben kasuetan eibarrerak gordetzen dau.( haretan, haretarutz...)<br />
Erakusle pluralak (hónek, hórrek, hárek); oharrak:<br />
- Erakusle singular eta plurala askotan bardiñak dira, azentuaziñuan baiño ez dira<br />
desbardintzen, horregaittik, eibarreraz erakusle plural guztieri azentua idatziko detsegu.<br />
- Desbardintasunak:<br />
- Oiñarrixa: Eibarreraz hón-(hónek, hónekin, hónetan). Batuaz hau-(hauek,hauekin,hauetan)<br />
hórr-(hórrek, hórren..) hori- (horiek, horien....)<br />
hár- (hárek, háretan...) hai- ( haiek, haietan...)<br />
- Nori kasua: ............ ( hóneri, hórreri, háreri)........................(hauei, horiei, haiei)<br />
- Erakusle indartuak: nor, nork eta nori kasuak singular eta pluralian:<br />
- hauxe/hónetxek, honetxek/hónetxek, (honetxeri-honitxi)/hónetxeri<br />
- horixe/hórretxek, horretxek/hórretxek, (horretxeri-horritxi)/hórretxeri<br />
- haxe/háretxek, haretxek/háretxek, (haretxeri-haretxi)/háretxeri.<br />
- Eibarren sarrittan erakusliaren tokixan adberbixua jartzen dogu: hamen etxian jaixo zan aitta,<br />
horko etxeko teillatua hondatu da, handik etxetik dator keia.<br />
Erakusliak izenaren aurretik eta atzetik:<br />
- Singularrian aurretik eta atzetik: Ikusi dok hau pieziau? Horrek mutillorrek ez dau gauza<br />
onik egingo. Haregana neskiagana juaten da sarri gure mutilla.<br />
- Pluralian aurretik eta atzetik: Izena pluralian doianian eta erakuslia 1. edo 2. maillakua<br />
danian (hónek, hórrek), izenak plural hurbilleko markia hartzen dau: Hónekin gizonokin ez<br />
dago zer egiñik. Hórren andron jazkeria barregarrixa da. Erakuslia 3. maillakua danian (hárek),<br />
izenak plural marka normala hartzen dau: Hárek mutillak ez euken kulparik.<br />
- Singularrian izenari atzetik lotuta: 1. eta 2. maillako erakusliekin, (hau, hori..): Isildu hari<br />
mozoluori! Demasa bota desku mutillonek. Gizonorri pasatzen ez jakonik.
Change language