Jaso - Eibarko euskara

Eibarko euskeriaren unidade didaktikua
queja, exigencia; crédito hartzeko/ua/uak hartzeko
quejarse de dolor, aieneka egon aieneka egon
estar lamentandose de dolor
quejarse, lamentarse hilletia jo hileta jo, kexatu
quejido, lamento aiene/ia/iak, aieneka/ia/k aiene
quién nor, zein nor, zein
quincena, jornal, salario jornal/a/ak, nekesari/xa/xak, aloger, alokairu, soldata, lansari
kintzena/ia/k
quiste, bulto koskor/rra/rrak koskor
quizás, tal vez biharbada, akaso beharbada, agian
rabiar, renegar, cabrearse ernegau ernegatu
raiz sustrai/xa/xak, zuztar/rra/rrak zuztar, sustrai
rajar(se), agrietar(se) brintzau, zartau printzatu
rápido, apresuradamente aguro, ariñ, azkar, bizkor. agudo, azkar, laster, bizkor
rasgadura tarratada/ia/k tarratada, urratu, urradura
rastro aztarren/a/ak, arrastro/ua/uak aztarna, arrasto, lorratz
rayo oiñaztu/a/ak, tximista/ia/k tximista, oinaztu
rayo que pega el suelo oiñaztarri/xa/xak tximista, oinaztu, oinaztarri
razón, juicio; conocimiento eza(g)uera/ia/k ezaguera, ezagutza, jakitate;
sobre algo o alguien; trato, familiaridad tratu, harreman
rebajar, restarle importancia beruana kendu beroarena kendu
rebuznar, llorar agritos arrantza egiñ arrantza egin
recelar, sospechar, intuir susmau susmatu, susmoa izan
recibir un duro golpe, ipurdiko ederra hartu kolpe latza hartu, galera edo
una seria derrota porrot handia izan
recién embarazada hartu barri/xa/xak haurdun gelditu berri
recién nacido,-a hankagorri/xa/xak jaio berri
recipiente pequeño/ bote con asa txolot/a/ak (astadun edalontzixa) poto, txolet, ontzi txiki
heldulekuduna
rectamente, recto, derecho; de plano artez, zuzen artez, zuzen, zuzenki; erabat
recuerdo akordu/a/ak, oroipen/a/ak oroipen
recuerdos gorantziak goraintziak, eskumuinak
redondo,-a biribil/lla/llak biribil, borobil
reflexionar, considerar, pensar pentsau pentsatu, gogoeta egin, hausnartu,
uste izan, asmoa hartu
refunfuño, desaire furrustada/ia/k purrustada
regalo opari/xa/xak opari
regato, arroyo, riachuelo erreka/ia/k, errekatxo/ua/uak erreka, errekasto, errekatxo, lats
rehuir (el desafío) arrio egiñ atzera egin, atzera jo, etsi
reino animal animalixak: fristixak, aberiak, animaliak
hegaztixak, arraiñak, kokuak.
rematar o terminar teillatua emon teilatua eman
un edificio poniéndole el tejado.
rencoroso zapotsu/a/ak, sapotsu/a/ak, gorrototsu, herratsu
gorrototsu/a/ak
rendirse, sucumbir, ceder ukat egiñ amore eman, etsi
rendirse, desistir, perder la esperanza etsi, esperantzia galdu; obeidu etsi, esperantza galdu; amore eman,
errenditu
renegar, rabiar, cabrearse ernegau ernegatu
renunciar, negar ukatu ukatu, uko egin
reñir agiraka egin/jardun errieta egin, haserre egin
repentinamente, de improviso, itsumustuan itsumustuan
por sorpresa
reprender, rugir, gritar orrua egiñ orro/deiadar/oihu/agiraka/errieta egin
185