Jaso - Eibarko euskara

Eibarko euskeriaren unidade didaktikua
ir a territorio de habla castellana erderak hartu erdal-herrietara juan eta
a aprender castellano gazteleraz ikasi
ir/mandar al cuerno tutuluko estratara juan/bialdu pikutara joan/bidali
irse de la casa paterna aritxan egiñ, juan gurasoen etxetik alde egin
jaleo, alboroto, estrépito zarraparra/ia/k, harramarra/ia/k, zalaparta, iskanbila
astrapala/ia/k
jibia, calamar, chipirón txibixa/ia/k, txipiroi/a/ak txibia
joder (vulg.) txakilletan egiñ, apotan egiñ larrua jo (lagart.), txortan egin (arrt.)
jornal, salario, quincena jornal/a/ak, nekesari/xa/xak, aloger, alokairu, soldata, lansari
kintzena/ia/k
jugando; de broma fiestan, jolasian, olgetan, olgetan, jolasean, txantxetan
txantxetan
jugar a ser mayores, jugar afariketan egiñ, ibilli, jardun jolasean ibili
jugarse algo jokuan egin jokoan egin, jokatu
juicio, razón; conocimiento eza(g)uera/ia/k ezaguera, ezagutza, jakitate;
sobre algo o alguien; trato, tratu, harreman
familiaridad
justo-justo, a duras penas, ozta-ozta(n), oztoztan ozta-ozta, nekez, justu-justu
labio ezpan/a/ak ezpain
labor ruidosa y torpe tripili-trapala/ia/k lan zaratatsu eta baldarra
(lan zaratatsu eta baldarra)
lamentarse, quejarse hilletia jo hileta jo, kexatu
lamento, quejido aiene/ia/iak, aieneka/ia/k aiene
lanzar, arrojar; echar, tirar jaurti, bota jaurti, bota
largarse, escabullirse a hurtadillas fila egiñ isilean ospa/alde egin
¡largo!, ¡fuera! utikan (g.er.) utikan
las apariencias engañan, itxurian jabe ez izan itxuraren jabe ez izan
no ser lo que parece
lascibia, lujuria lizunkerixa/ixia/k lizunkeria
leche frita pella/ia/k ahizko torrada
lechuza mozolo/ua/uak mozolo (txoria)
legaña bekar/rra/rrak bekar, makar
lejano urriñ/a/ak (izond.) urrun, urruti; urrutiko
lejos urriñ (adb.) urrun, urruti
leña; ver: madera egur/rra/rrak; ik.zur egur
lengua, lenguaje, idioma berbeta/ia/k, hizketa/ia/k (g.er.) hizkuntza, mintzaira
lengua miñ/a/ak mihi, mingain,
levantar cabeza; alabar(se) burua jaso burua jaso / altxatu / goratu
levantar la presa después de ura joanda (gero) presia (egiñ) ura joan ondoren presa egin
que se haya ido el agua;
(a buenas horas...)
liberar librau libratu, askatu, atera, jaregin
librada, escapada eskapada/ia/k eskapada
lío, desorden, confusión; revoltijo anabasa/ia/k nahaspila, nahaste
llamar deittu, hots egiñ deitu, dei egin, hots egin
llamar, gritar, clamar, dar voces dia(ga)r egiñ deiadar egin
llegar heldu, aillegau heldu, iritsi, ailegatu
llenar el ojo, satisfacer una cosa, gustar begixa bete begia bete
lleno de quejas (estar) hartzekoz jositta/beteta egon hartzekoz josita/beteta egon
llevar eruan eraman, eroan
llevar consigo aldian izan, euki, eruan aldean izan, eduki, eraman
llorar a gritos, rebuznar arrantza egiñ arrantza egin
lloriquear maiñak egin mainak egin
llover a cántaros truxalak egiñ euria barra-barra egin
lo demás, el resto ostiango/ua/uak osterantzeko, bestelako
179