Jaso - Eibarko euskara

34
konturatzeka. Horraitxiok, berandu batian, nahiz ta gazta sasoian izan, errendidu ei ziran. Ta,
orduan kontuak ohia billatzen. Jo batera ta jo bestera, lo-kamusa bat eitxeko besterik ez bazan be,
kostauta billau ei eben ostatua. Baña kondeziño batian: oge banatan biñaka eitxeko kontuan. Ta gaiñera
batzuek koltxoia lurrian botata ta beste batzuek muelle hutsian.
Suertera jaurti ei eben ta Galdo-txikiri Anbroxio Balentziagakin tokau ei jakon ogeko muelle
gañian, beste bi lurrian koltxoian ziralarik. Gañerakuak oge biko kuarto baten sartu ei ziran, ahal dan
moduan.
Galdo-txikik beti bezela egin bihar eban fetxurixaren bat, da bestieri ezer esateka baña ondo
ikusteko moduan, hasi ei zan, ogeratu aurretik, tapak jaso ta periodiku papelak kurioso-kurioso izara
gaiñean ipintzen. Anbroxiok, hori ikusirik, esan ei zetsan:
- Baiña mutil; zoratuta hago ala? Zer diarduk papelok zabal-zabal ipiñiz?
- Hara Anbroxio. Ta bestiori be berdiña esatera najoiak. Momentu honetara heldu garanez, nere
desgrazia bat kontau bihar detsuet. Lagun onak zarienez, uste juat ixillik gordetzen jakingo
dozuela. Nik, ixa gabero ohian kaka eitxen juat.
- E! - bestiak batera-batera -. Ohian kaka eitxen duala?
- Bai mutillak! Baiña mesedez, ezaixozue iñori esan.
Anbroxiok:
- Ni ez najoiak hire onduan lorik eitxera. Nahixago juat Boulebardean pasiau. Beste lagunen
kuartuan , nahiz da lurrian, lekurik ez badago behintzat.
Beste bixak:
- Guk pe bai. Hire kakarantsa aguantatzia baño hobe izango dok eta.
Egoera horretan, bakar-bakarrik gelditu zan Galdo-txiki kuartuan. Ta, orduan, koltxoia ipiñi eban
bihar zan lekuan ta oge bigunian sartu zan.
Lurrian lo egin ebenak, aldi baten, Galdo-txikiren kakarantzaren inbidia be izan ei eben, bizkarhazurreko
miñez euazela, bestaldeko kuartuan lo zurruztadak entzunaz.
Goizian juan ziran lagun guztiak bere kuartora, bere lepotik barre eitxeko asmuan. Baña han ez zan
ezer pasau. Galdo-txiki billau eben lotan nasai asko, bakar-bakarrik oge zabalian, bestieri adarra joaz.
.............................................
Kuadrilla berakin Elgoibarko ferixara juan zan batian, bururatu jakon basarritar batzueri adarra
jotia. Honela ipiñi zetsen plana bere laguneri:
- Zuetariko batekin borroka itxurak eingo jitxuat eta gero nere bende hankapian hartu ondoren
jeupadak egingo jitxuat basarritar saillari begira: badago bat, etorri neregana! esanaz.
Ta iñor urtetzen bada indarrak neurtuko jitxuagu, baña ni baño gogorragua bada, nere alde urtetzeko
kondeziñuan.
Baiezkua emon ei zetsen.
Egin zitxuen ba borroka itxurak ta erabagita eguan moduan, Galdo-txikik urten eban irabazten.
Lurreratu ebanian, gaiñian hankia ipiñitxa. Alboko basarritarreri:
- Badago bat, etorri deixala neregana! Badago bat!
Bai azaldu be. Pagu arbolia baño gizon mardulago zan Artaso pelotariak hartu ei eban esku
artian ta pelota bezela erabilli ei eban, lagun guztiak ollotuta hanka eiñ ondoren.
“Badago bat!” deiari erantzutzeko, iñor baeuan edo ez baeuan, belarronduak ondo berotuta urten
ei eban Galdo-txikik.
Horregaitxik, behin, Astelena frontoian Artason pelota partidua ikusi ondoren, bertako gora-beherak
kontatzen ziharduela, euren arteko batek esan ei eban:
- Artasok gogor joten jok.
Ta Galdo-txikin erantzuna:
- Etxaukat iñork esan biarrik. Artasok gogor joten dabena, ondo probauta jaukat.
.............................................