Jaso - Eibarko euskara

jersiak eta.
Aste guztian erropa batekin. Ez eguan elegixarik! Gizonezkuak, tunika bat jantzi eta aste guztian
halaxe. Umiak, aurreko amantaltxo batekin jantzi –kalau batzuk ertzian eginda- eta eskolara bialtzen
genduzen. Senzillo bizi zan jentia. Gero urten eben lujuak. Ha beste bizimodu bat zan. Guardianeko
etxian, 15 pezetako errentia geukagun. Irabazi be gitxi egiten zan. Biziorik ez. Zelan hartzen jakozen
neurriak bizimoduari!.
Revista Eibar, 82ko maiatza, 7.orr.
FELISA AZKARRAGA
Gaixak: 2 Eskolia,Dibujua, 6 Biharra. 7 Teatrua eta korua, ohitturak
Felisa Azkarraga gatz eta pipar haundiko andria da. Eibartar peto-petua. Bere aita sastria zan.
“Sastre txikixa” lez ezagutzen eben orduko eibartarrak. Oraintxe dala 86 urte jaio zan. Felisari, baiñan,
86 urte hoiek ez diote kendu bere irripartasun, gatz eta umore ona.
- Felisa, nun izan zan zure lehenengo eskolia?
- Txiki-txiki nintzala, Ibarkurutzeko Arrautzianeko ume txikitxoen eskolan sartu ninduen. Han
zaintzen giñuzen Jose Larrañagan amak eta amandriak. Euren etxeko bigarren bizitzan zan. Han
eukezen banko txikitxo batzuk eta gu han jarrita ipintzen giñuzen. Han ibiltzen zan amandria bueltak
emoten gure inguruan eta bai sarritan be oriñalakin gu txikitxoei laguntzen.
Gitxi pagatzen gendun eskolatxo hartan, baiñan bai burrukan egiten gendula gogotik. Nahiko
atximurkadakin juaten nintzan etxera. Bai beste asko be nik egindakuekin.
Gero Felisa Alhondigako eskolan ibilli zan.
- Eskolan – diño berak- nahiko lista nintzan, baiñan martxando gehiegitxo egiten nebazen. Hasi
nintzan baita ere Dibujora juaten.
- Norekin eta nun?
- Jazinto Olabekin. Dibujua asko gustatzen jatan. Nahiko sakrifizio zan gurasoentzat, pesetia
hillian pagatu bihar zalako, baiñan ni ez nintzan gelditu hantxe sartu arte. Goizian, Alhondigako
eskolatik urten eta 11etatik12ak arte. Arratsaldian, 5etatik 6retara. Klasiak izaten genduzen
Elgetakaleko ertzian, Juzgaduan aurrez-aurre. Gogoratzen naiz (...) Jazinto Olabek esaten euskula:
“Zuetako 20 neskakin baiño nahiago dot 40 mutillekin Dibujua erakusten egotia”.
Baiñan ni, nahiz eta bihurritxua izan, asko ikasi neban Dibujo eskola hartan. Gurasuak, baiñan,
josten ikastera eruan nahi ninduen. Nik, barriz, gogo gitxi hortarako: grabadora izatia nahi neban. Eta
izeko Juanakin juan nintzan egun baten Gandiaganera. Erakutsi netsazen dibujuak eta harek esan
eustan: Etorri biharrera nahi dozunian”. 14 bat urte neukazen han sartu nintzanian. Gandiaga oso ona
zan guretzat. Egunero-egunero, gaztetxoei ordu beteko aukera emoten euskun papelian dibujatzeko
mahaitxo baten. Laster ipiñi eztan baita be zidarrian grabatzen. (...)
Biharrian geundela asko kantatzen gendun. Batez be antxiñako kantu ederrak. Gandiaga bera be
oso kantari ona zan.
- Kantoria be izan zara, Felisa...
- Bai eta ez txarra, gaiñera. Mariaren alaben kongregaziñoko koruan, 15 urterako hasi nintzan
kantuan. Don Poli Larrañaga abadia zan gure zuzendari. Berakin egiten genduzen Errebal kaleko
Barberukuan ensaioak. Pianista zan Gregoria Orbea eta kantorak 13 bat lagun. Ensaioak gitxienez
astian behiñ egiten genduzen. Kantau, barriz, Kongregazioko egunetan, eta maiatzian egunero, Ama
Birjiña Sortzez Garbiaren bederatziurrenian, eta abar. Perosiren meza eta beste bi ikasi genduzen. Ez
genkigun solfeorik, baiñan Don Poliren teknika batzukin nahiko ondo arreglatzen giñan. Don Agustin
Enbil parrokuak, urtian behiñ, merienda goxua emoten euskun. Orduan jaten genduzen Maria
127