Jaso - Eibarko euskara

More documents

Recommendations

Info

SARRERIA: Euskal Herrixak 60ko hamarkadatik aurrera sekulako aurrerapena egin dau euskeriaren berreskurapenian. Orduan sortu zan euskera hutsezko irakaskuntza sare berezixa ikastolen bittartez, eta azkenian irakaskuntza ofiziala bera be euskalduntze bidian sartzia lortu da. Gerora euskera hutsezko hedabidiak sortu ziran: irratixak, telebisiñuak, egunkarixa eta azken hamarkadan indar haundixa hartu daben herrixetako aldizkarixak. Apurka-apurka administraziñuan be sartzen doia euskeriak eta horretarako danerako 1968xan hainbat dialektotan zatittuta zeguan euskeria batu eta eredu estandar bat sortu zan, eta horren bittartez lortu dira aittatutako aurrerapen guztiak. Kontuan hartzen bada hiztun kopurua,(milloierdi eskas) eta Francoren diktadurapian gaindittu biharreko traba eta debekuak, herrittarren borondatia izan da euskeria gaurko egoerara ekarri dabena. Nork esango eban 1960 inguru haretan holako osasuna izango ebala euskeriak? Orduan sasoian, gure inguruan industriak gora egiñ ebanian, makiña bat gurasok erderaz hazi zittuen euren seme-alabak. Aurrerapenaren burpillian sartzeko erderaz egin biharko zala uste zan, euskeria eta atzerapena basarrixan laga biharko zirala. Harrezkero, gure inguruko neska-mutillen jolas eta jardunak erderaz izan ziran. Eta egin dan ahalegiñ itzalorri esker, euskeriaren gainbehera geldittu egin da, eta geldittu ez eze, indartzen be hasi da barriro... Baiña dana ez da izan irabazixa. Zenbait gauzatan oker jokatu da, eta galdu be egin da, euskalkixaren esparruan, esate baterako. Oiñ arte gaztiak eskolan ez dabe batua baiño ikasi, eta edozein gairi buruz berba egitteko gauza dira euskera zuzenian, baiña lagunartian, familixan, aisialdixan edo biharrian ez dagoz eroso dakixen euskeriorrekin, naturaltasunik ez dakalako, eta erderara joten dabe. Gaiñera, guriaren moduko inguru euskaldunian, pedante, sasiletrau eta petrala begittantzen jaku geure ingurukuekin batuaz egittia. Horregaittik, euskalkixa bultzatzia izango da euskeria gazterixiaren artian indartzeko tresna garrantzitsua. Eibarko euskeriaren unidade didaktikua Euskeriaren kalidadia makaltzeko beste errezoi bat zera da, gaur egungo guraso asko ez dirala euren seme-alaben irakasle. Guraso batzuk ez dakixelako eta bestiak eskolan ikasittakua hobia dalakuan, ez 11
12 Mikel Sangroniz dira zuzentzen ausartzen, eta okerragua dana, askotan umiak dira gurasueri zuzentzen detsenak, etxekuaren ordez batua inposatuz. Osasun oneko euskeria, kalidadeko euskeria nahi badogu, geure buruarengan konfiantzia berreskuratu biharko dogu, eta horretarako, leku duiña izan biharko dau euskalkixak. Euskalkixaren alde ez dogu egin bihar erromantizismoz edo aittitta-amama zaharren berbetia ez galtziarren, ezta hurrik emon be! Euskalkixaren alde egin bihar badogu, euskeriaren alde egin nahi dogulako da, euskeria geure bizimoduko esparru guztietara zabaldu nahi dogulako eta euskera ona, jatorra, bizixa eta aberatsa nahi dogulako. Horrekiñ asmuorrekin prestau dogu eskuartian dakazun eibarreraren unidade didaktikua. Oharra: Hau sarreriau egitteko Koldo Zuazoren Deba ibarreko euskeria liburuan oiñarrittu gara. Eibarko euskeria Geure berbetia Bizkaieraren esparruan kokatzen da, eta Soraluze, Elgeta, Ermua eta Zaldibarko Eitzaga auzokuakin batera Eibarraldeko euskeria osatzen dau. Azken mendian zihar, biharra dala eta, mordua izan dira inguruko lurraldietatik etorrittako euskaldunak. Horregaittik oso gatxa da Eibarko euskeria zehaztia, baiña halan eta guzti be ezaugarri nagusixenak azaltzen ahaleginduko gara.
Page 1 and 2: Euskara Batzordea
Page 3 and 4: 4 Izenburua: Eibarko euskeriaren un
Page 5 and 6: 6 Mikel Sangroniz Sintaxia: Perpaus
Page 7 and 8: 8 Mikel Sangroniz
Page 9: 10 Mikel Sangroniz
Page 15 and 16: 16 Mikel Sangroniz 3) Aztertizuz az
Page 17 and 18: 18 Mikel Sangroniz ADITZA: SARRERIA
Page 19 and 20: 20 Mikel Sangroniz 5) Osatizuz hón
Page 21 and 22: 22 Mikel Sangroniz LAGUNTZAILLIA, *
Page 23 and 24: 24 Mikel Sangroniz Testuan ageri di
Page 25 and 26: 26 Mikel Sangroniz 1. GAIXAREN HIZT
Page 29 and 30: 30 Mikel Sangroniz -Z GERO / EZKERO
Page 31 and 32: 32 Mikel Sangroniz DEKLINABIDIA Osa
Page 33 and 34: 34 Mikel Sangroniz ESAMOLDIAK (2):
Page 35 and 36: 36 Mikel Sangroniz UME KONTUAK Gaur
Page 41 and 42: 42 Mikel Sangroniz Aldaketa kontson
Page 43 and 44: 44 Mikel Sangroniz DEKLINABIDIA: -
Page 45 and 46: 46 Mikel Sangroniz SINTAXIA: - Helb
Page 47 and 48: 48 Mikel Sangroniz Lehena: NIK HIK-
Page 49 and 50: 50 Mikel Sangroniz NOR: EGON NI HI
Page 51 and 52: 52 Mikel Sangroniz ESAMOLDIAK(3): 1
Page 53 and 54: 54 Mikel Sangroniz egunian bertan.
Page 59 and 60: 60 Mikel Sangroniz - ADITZIAN BOKAL
Page 61 and 62:
62 Mikel Sangroniz ADITZ TRINKUA: 1
Page 63 and 64:
64 Mikel Sangroniz ZER- NORK: JAKI
Page 65 and 66:
66 Mikel Sangroniz ESAMOLDIAK(4): 1
Page 67 and 68:
68 Mikel Sangroniz aukeratu bihar z
Page 69 and 70:
70 Mikel Sangroniz Bidebarrieta ta
Page 71 and 72:
72 Mikel Sangroniz
Page 73 and 74:
74 Mikel Sangroniz
Page 75 and 76:
76 Mikel Sangroniz ADITZA: NOR: BAL
Page 77 and 78:
78 Mikel Sangroniz - Geltokixan sas
Page 79 and 80:
80 Mikel Sangroniz EIBARKO EHIZTARI
Page 81 and 82:
82 Mikel Sangroniz 5. GAIXA: Animal
Page 83 and 84:
84 Mikel Sangroniz
Page 85 and 86:
86 Mikel Sangroniz ADITZA: HITTANUA
Page 87 and 88:
88 Mikel Sangroniz 17) Nor-nork: -
Page 89 and 90:
90 Mikel Sangroniz ESAMOLDIAK (6):
Page 91 and 92:
92 Mikel Sangroniz 6. GAIXA: Biharr
Page 93 and 94:
94 Mikel Sangroniz HIZTEGIXA (7): 1
Page 95 and 96:
96 Mikel Sangroniz IMANOL LASPIURRE
Page 97 and 98:
98 Mikel Sangroniz BATAIOAK ORAIN 1
Page 99 and 100:
00 Mikel Sangroniz 7. GAIXA: Eguner
Page 101 and 102:
02 Mikel Sangroniz 1) - a + a= ia :
Page 103 and 104:
04 Mikel Sangroniz Gu hire etxera a
Page 105 and 106:
06 Mikel Sangroniz 9) Batuaz dagoze
Page 107 and 108:
08 Mikel Sangroniz 12) BERBA ALKART
Page 109 and 110:
10 Mikel Sangroniz NOR- NORK: EUKI
Page 111 and 112:
12 Mikel Sangroniz 17) Nor-nork: -
Page 113 and 114:
14 Mikel Sangroniz HIZTEGIXA(1): 1e
Page 115 and 116:
Unidade didaktikuan h nek testuok s
Page 117 and 118:
18 zala. Ni, vocal aukeratu ninduen
Page 119 and 120:
20 errespetua euki behar jako; mend
Page 121 and 122:
22 eruan nahi izan zebenian, eibart
Page 123 and 124:
24 aipatzekoa da. Eta hementxe bert
Page 125 and 126:
26 Ta kapitanak agindu zetsan Manue
Page 127 and 128:
28 Taberneriak egindako nahiko txut
Page 129 and 130:
30 - Zenbat urtekin hasi ziñan bih
Page 131 and 132:
32 eta gero beste fabrika batzuek.
Page 133 and 134:
34 konturatzeka. Horraitxiok, beran
Page 135 and 136:
36 KAITANO KAREAGAN URTERA ZELEBRIA
Page 137 and 138:
38 Mikel Sangroniz BIBLIOGRAFIXIA -
Page 139 and 140:
40 Mikel Sangroniz
Page 141 and 142:
42 Mikel Sangroniz
Page 143 and 144:
44 Mikel Sangroniz Eibarko euskeria
Page 145 and 146:
46 Mikel Sangroniz ardi/xa/xak, ark
Page 147 and 148:
48 Mikel Sangroniz barren (morf.) .
Page 149 and 150:
50 Mikel Sangroniz duako/ua/uak (iz
Page 151 and 152:
52 Mikel Sangroniz tratu, harreman
Page 153 and 154:
54 Mikel Sangroniz hartu barri/xa/x
Page 155 and 156:
56 Mikel Sangroniz arazo (kako) geh
Page 157 and 158:
58 Mikel Sangroniz martxando egiñ
Page 159 and 160:
60 Mikel Sangroniz orban/a/ak orban
Page 161 and 162:
62 Mikel Sangroniz osagille/ia/iak
Page 163 and 164:
64 Mikel Sangroniz ura joanda (gero
Page 165 and 166:
66 Mikel Sangroniz Gaztelania-Eibar
Page 167 and 168:
68 Mikel Sangroniz andar haciendo e
Page 169 and 170:
70 Mikel Sangroniz causar o sentir
Page 171 and 172:
72 Mikel Sangroniz inquieto,-a; mov
Page 173 and 174:
74 Mikel Sangroniz dormir profundam
Page 175 and 176:
76 Mikel Sangroniz estirón, arranc
Page 177 and 178:
78 Mikel Sangroniz hacer un dispara
Page 179 and 180:
80 Mikel Sangroniz lo mas... posibl
Page 181 and 182:
82 Mikel Sangroniz nombrar, mencion
Page 183 and 184:
84 Mikel Sangroniz podría ser, es
Page 185 and 186:
86 Mikel Sangroniz resignadamente,
Page 187 and 188:
88 Mikel Sangroniz
Page 189 and 190:
90 Mikel Sangroniz (afaltzen) aguaz
Page 191 and 192:
92 Mikel Sangroniz guztian? Nundik
Page 193 and 194:
94 Mikel Sangroniz
show all

Jaso - Eibarko euskara

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?