Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Nazionalismoa eta hezkuntza 101
Beste alde batetik, S. Bowles eta H. Gintis ditugu. Irakaskuntzaren funtzio
ideologiko-errepresiboak nabarmentzen dituzte, funtzio ekonomikoak baino
gehiago. Hezkuntza sistemaren azterketaren abiapuntua da klase sistema eta
irakaskuntza sistemaren artean -edo, zehazkiago esanda, produkzio harreman sozial
eta eskola harreman sozialen artean- korrespondentzia gauzatzen dela. Eskolaren
baitan gorpuzten diren harreman sozialak autoritatean eta kontrolean oinarritutako
hierarkiak eta sari sistemak zeharkatzen dituzte, bete-betean birsorturik enpresa
kapitalistaren lanaren banaketaren ezaugarriak. Eskolak, beraz, etorkizunean
produkzio hierarkian beteko duen lekurako prestatzen du ikaslea (Bowles/Gintis
1983: 9).
Eskolarizazioaren hedapenaren zioa, argudiatzen dute egileok, espezializazio
trebezia teknikoetan ipini beharrean -Durkheimengan oinarritutako ikuspegi
funtzionalistak dioen bezala- produkzio harremanetan kokatu behar da,
industrializazio kapitalistaren analisi marxistaren ildotik. Estatu Batuetako
hezkuntza sistemaren jatorria dela eta, ez datoz guztiz bat Katzen azalpenarekin;
euren ustez, XIX. mendearen erdialde eta azkenaldiaren eskolatze mailak zerikusi
txikia izan baitzuen urbanizazio mailarekin (Bowles/Gintis 1985: 232). Nabaria da,
euren esanetan, eskolatzearen garapenak gizartearen gainegitura politiko, juridiko
eta kulturalean nagusitzen ari zen klase kapitalistaren beharrizanekin daukan zorra.
Lan indar gero eta handiago baten erabilpenak presionatu egiten zuen irakaskuntza
publikoki ordaindua izan zedin, eta ugazaba kapitalistek aho batez ematen zioten
onespena irakaskuntza mota horri. Izan ere, trebezia intelektualak ez omen ziren
horren beharrezko langile gehienentzat, eta hortaz, orduko ekonomia kapitalistaren
kudeatzaileen interesgune nagusia eskolaren eragin moralean jarri behar da, eta ez
maila intelektual-teknikoan. Era hartara,
"La relación entre la preparación moral en la escuela y las necesidades del mundo de los
negocios no pasaron inadvertidas a los educadores. (...). Un cuerpo político estable y
una fábrica que funciona perfectamente, por igual, requieren que los ciudadanos hayan