Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

100 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
ekonomia kapitalistaren beharrizanen arteko harremanak lan indarraren kualifikazio
hutsean jar daitezkeenik.
“El ajuste entre escuela y producción ha sido comúnmente estudiado en términos de
cualificación del trabajo. Sin embargo, hay razones históricas y sociológicas para
hacernos dudar de que el énfasis deba ser puesto ahí. Marx ya planteó que el modo de
producción capitalista suponía una permanente descualificación de los trabajadores, al
sustituír reiteradamente el trabajo de los obreros cualificados por máquinas servidas por
mano de obra no cualificada” (Fernández Enguita 1985: 249)
Horrez gain, Parsonsen funtzionalismoarekin gertatzen zen bezalaxe, gako
gutxi eskaintzen digu hezkuntza sistemaren jatorriak ulertzeko, azterketa
historikoaren gabezia akats nabarmen du eta. Beste ikerlari marxista batzuengana jo
behar da, hortaz. Estatu Batuetako ikerlari erradikalak deitu ohi direnak aipatu behar
dira, nortzuentzat industrializazio prozesua funtsezko aldaera baita hezkuntza
sistemen jatorria azaltzeko, baina bestelako beharrizanak aintzat harturik.
Alde batetik, M. Katz aipatu behar dugu, eskolatze sistemaren garapena, batik
bat, Estatu Batuetako urbanizazio prozesuarekin ipintzen duena. Katzek zera
azpimarratzen du, XIX. mendeko hezkuntza erreformatzaileak krimena, harat-honat
ibiltze eta inmigrazio problemei aurre egiten saiatu zirela, eta arazo horiek
urbanizazioaren, familia instituzioaren beherakadaren eta lanaren proletarizazioaren
isla zirela. Era hartara, hezkuntza publikoak, funtsean, estatuaren eskuhartzea
zekarren, ordena mantentzeko asmotan. Erreformatzaileen kezkaren oinarria
hirietako gazteriaren moralaren egoera zen, bereziki guraso inmigrante eta pobreen
umeena. Hezkuntza publikoak konponbide sistematikoa eskaintzen zien hiriko
problema sozialei, edo behintzat halaxe uste zen. 11
11 Ikus Katz, M. (1968) The Irony of Early School Reform: Educational Innovation in Mid-Nineteenth
Century Massachussets, Cambridge, MA: Harvard University Press, aipamena in Ramirez/Boli 1987:
16. Katzen teorizazioen laburpena ikus daiteke in Green 1990: 61-63.