26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Nazionalismoa <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> 91<br />

2.2.- HEZKUNTZA SISTEMAREN JATORRIA ETA GARAPENA:<br />

HEZKUNTZAREN SOZIOLOGIARI BEGIRATU KRITIKO BAT<br />

Noizbait esan da <strong>hezkuntza</strong> sistemak ez duela sekula ere irudimen soziologikoa<br />

gatibatu (ik. Archer 1982: 3). Azken hamarkad<strong>eta</strong>n <strong>hezkuntza</strong>ri buruzko azterk<strong>eta</strong><br />

soziologikoak erabat ugaldu badira ere, <strong>hezkuntza</strong> sistemaren analisi historikoak<br />

edota konparaziozkoak nahiko urriak dira oraindik. Hezkuntza sistemari buruz<br />

betidanik <strong>eta</strong> non-nahi existitu izan balitz bezala hitz egiten da, <strong>eta</strong> horixe izaten da,<br />

hain zuzen ere, <strong>hezkuntza</strong>ren analisi soziologikoek erakusten duten gabezia nagusia.<br />

Ez dira asko, hortaz, <strong>hezkuntza</strong> sistemaren jatorri <strong>eta</strong> garapen diferentziala<br />

aztergaitzat duten ikerk<strong>eta</strong> soziologikoak. Egon, badaude, alabaina, <strong>eta</strong>, logikoa<br />

denez, esparru honi buruzko azalpenak marko teoriko orokorrago bati estekaturik<br />

agertzen zaizkigu. Azpiatal hon<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> hurrengoan Hezkuntzaren Soziologiaren<br />

barruan <strong>hezkuntza</strong> sistema modernoaren ulermenerako garatu diren ikuspegi<br />

nagusiak aztertuko ditugu, bakoitzak errealitate sozialaren alde bat edo beste<br />

hartzen duelarik prozesuaren azalpenaren gako bezala.<br />

2.2.1. Erlijioa <strong>eta</strong> aurrerapena<br />

Erreforma protestanteak eragindako Bibliaren irakurk<strong>eta</strong> pertsonalak, <strong>eta</strong><br />

Errenazimenduaren humanismoak pentsamendu zientifikoa hedatu zuten, <strong>eta</strong><br />

beraiekin, jakinduriaren <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>ren balorarizazioa ekarri. Faktore bi hori<strong>eta</strong>tik<br />

<strong>hezkuntza</strong> sistemen sortzapena azaltzeko ikuspegi bi eratorri dira: lehena, erlijioaren<br />

eragin zuzena mahaigaineratzen duena, <strong>eta</strong> bigarrena, <strong>hezkuntza</strong> Mendebaldeko<br />

herrialdeen aurrerapen intelektual <strong>eta</strong> moralaren emaitzatzat jotzen duena.<br />

Lehenengo ikuspegiaren arabera, masa <strong>hezkuntza</strong>, lehenik <strong>eta</strong> behin,<br />

Iparraldeko Europa <strong>eta</strong> Estatu Batu<strong>eta</strong>ko Ekialde <strong>eta</strong> Iparraldeko herrialde<strong>eta</strong>n sortu<br />

omen zen, protestanteak laster konturatu baitziren <strong>hezkuntza</strong> proselitismorako

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!