Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

74 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
nazionalistek izaera anbiguoa erakusten dutela esaten denean, aldarrikatutako
diskurtsoa eta atxikitutako estrategia bateratsu ez doazela edota
kontraesankorrak direla argudiatuz, kontuan hartu behar da, esan dezagun
berriro, mugimendu nazionalistek gainerako indar politikoen antzera,
testuinguru sozial eta politikoaren eragina jasotzen dutela eta hartara egokitzen
saiatzen direla, bitartean, besteak bezala ere, jatorriekiko fideltasunari
atxikitzen zaiola adierazten duten arren. Nazionalismoak historian eta kulturan
bilatuko du bere izaeraren justifikazioa, eta unean uneko jokaeraren
justifikazioa, berriz, gizartearen egoera ekonomiko, politiko eta sozialean.
Hori dela eta, mugimendu nazionalistak ezin daitezke automatikoki
jokaera politiko batean lerratu; bestela esanda, ez da zilegia -hots, zientifikoki
zuzena- ideologia bakar baten arabera sailkatzea. Nazionalismoa, berez, ez da
eskuindarra edo ezkertiarra, demokraziaren aldekoa edo totalitarioa,
unibertsalista edo partikularista, liberala edo kontserbadorea. Okerra da
nazionalismoa horrela bereiztea, A. H. Birchen arabera, zeren
"...nationalism is a doctrine about the proper relationships between society and
the political regime which can be held simultaneously with any one of the various
doctrines about the proper extent and nature of government policies. People are
not conservative nationalist or liberal nationalists; they are nationalist who may
happen also to be either conservatives or liberals." (1989: 7)
Hortaz, nazionalismoa, zenbait gizarte klase eta taldek erabil dezakete
gatazka politikoan, nazionalismoak egiten duen baieztapenaren funtsa nazio
taldeak autodeterminatzeko duen eskubidea baita, baina ez du aldez aurretik
nazio taldeak eduki beharreko gobernu motari buruzko baieztapenik
suposatzen. 41
41 Ikus honetaz Blaut 1986: 8-9 eta Connor 1989: 123. Azken honen arabera, nazionalismoak
etnokrazian oinarritzen da, eta ez demokrazian. Zer esanik ez, demokraziarik eza ere ez duela
suposatzen gainera daiteke.