Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

64 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
batera bizitzeko borondatea jartzen delako mezua helarazi behar zaio beste
kultura horri. J. J. Linzek Europako estatu zaharretako nazionalismo periferikoen
bilakaeraz burutu zuen azterketak horren guztiaren adibide ematen digu.
Europako gizarte industrializatuetan nabaria da populazioaren
heterogeneotasuna, eta ondorioz, ez dute zentzunik hizkuntzan, kulturan,
erlijioan edota ahaidegoan oinarriturik, ustezko identitate homogeneoari
egindako deialdiek. Gainera, autogobernurako aldarrikapenak, edonolakoa
izanda ere, lurralde baten zehaztapena dakar berarekin nahitanahiez, eta
ezaugarri etniko edo kulturalak -primordialak, bere hitzetan- populazio osoaren
ondare ez direnez gero, lurraldea eta borondatea bilakatzen dira
naziotasunaren irizpide. Horrek ekarriko du
"...to abandon the emphasis on those primordial characteristics and to define
membership in the new community exclusively in voluntaristic terms; by
including those who want to share the national identity, or by simple accepting as
members all those who live in the territory, irrespective of their sharing the
primordial characteristics or of their desire to identify with the emerging
community." (Linz 1985: 205)
Borondatean oinarritutako teorien artetik, aipa ditzagun esanguratsuak
diren bi: Ernest Renanena eta Otto Bauerrena. Ikuspuntu politiko aldendutatik
eginak daude biak baina helburu berdina gordetzen dute, estatua bere
osotasunean iraunaraztea, alegia. Renanentzat naziotasuna giza borondatean
datza, betiere historiari lotua eta faktore kultural guztien gainetik.
"Una nación es una gran solidaridad, constituida por el sentimiento de los
sacrificios que se han hecho y los sacrificios que todavía se está dispuesto a hacer.
Supone un pasado; se resume, no obstante, en el presente por un hecho tangible: el
consentimiento, el deseo claramente expresado de continuar la vida en común. La
existencia de una nación es (...) un plebiscito de todos los días,(...). " (Renan
1987: 83)
Ezin daiteke jakin, bere ustez, nolako eraketa edukiko duten nazioek
etorkizunean, baina argi dago bitartean Nazio-Estatura mugatzeko beharra