Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Estatua, nazioa eta nazionalismoa 59
ospea hedatzeko, iragan historiko komuna aipatzen da zenbaitetan, historia
bortxatu behar izan arren.
Talde etnikoetan, lurraldeak paper sinbolikoa betetzen du batik bat;
nazioei, berriz, ezinbestekoa zaie, ezinezkoa baita lurralderik gabeko naziorik
egotea. Horrela ulertzen dugu munduko lurrazal guztia nazionalismoek
mugaturik izatea, dela ofizialki Nazio-Estatuek egina, dela estaturik gabeko
nazionalismoek erreibindikatua. Hau dela eta, J. Andersonek lurralde ideologia
jotzen ditu nazionalismo guztiak (1988: 18).
Hartara, Nazio-Estatuaren nazionalismoak bezalaxe, estaturik gabeko
nazionalismoak lurraldea zehazten du -nazio lurraldea-, baina hemendik ez da
ondorioztatu behar zehaztapena aldakorra ez denik, beherago ikusiko
dugunez. Hori egitean, lurraldearekiko nolabaiteko kontrola erreibindikatzen
du, hau da, nazioaren ezaugarriak babesteko botere politikoa exijitzen du
(Miranda 1989: 249-250). Hortaz, nazioaren izaera ez datza autodiferentziazio
soilean; alegia, ezin daiteke gertakari psikologiko hutsera mugatu, bestela,
nazioa eta sentimentu nazionala ezberdinduezinak lirateke eta. 27 Nazioaren
izaera harago doa, ostera, eta bere osotasunean uler dezagun, derrigorrezko
dugu egitura politikoarekin harremanetan ipintzea.
Bada, nazioak, edozein motatakoa izanik ere, estatua dauka ezinbesteko
erreferentzia, dela estatuak berak bultzatua izan delako, dela estatuak
bultzatutako nazio ideiarekin lehian sarturik, bestelako egitura politikorik
aldarrikatzen duelako. Bigarren kasuan, hala ere, sortu nahi den egitura
politikoarekiko lotura hori oso modu desberdinetan ulertzen dute bai
nazionalismoaz ari diren teorilariek eta bai mugimendu nazionalistek eurek.
27 Kontzeptu bion arteko diferentziari buruz, ikus Smith 1976: 235-238.