Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa aurrez aurre 565
delako legeari uko egin izana, Euskal Herriak behar zuen Hezkuntza Sistema
Propioaren eraikuntzarako oztopo bat zela uste baitzuen. EAk Alderdi
Sozialistaren lorpentzat jo zuen EELP, haren funtsa espainiar estatuko
hezkuntza sistemarekin parekidetzea baino ez baitzen, baina, honekin batera,
behin eta berriz adierazi zuen EELP ez zela Buesaren legea, hainbat abertzalek
esatea gogoko zuten bezala, gobernu osoarena baizik, horren bitartez, EAJren
eskuhartzea nabarmendu guran:
”Es gravísima la responsabilidad del PNV, que cede ante el estatalismo
homogeneizador y uniformista en un aspecto fundamental para la pervivencia del
país, como es la consolidación de un sistema educativo propio” (Oliveri 1993)
Ikastolen Elkartearekin, beste alde batetik, ez zuen, normalean, harreman
txarrik eduki. 90eko hamarkadaren hasieran, adibidez, egokia iruditu zitzaion
erakunde hark egindako proposamena (ik. Ikastolen Elkartea 1990), ñabardura
batzuk gehituz, hala nola, proiektuak eduki zitzakeen zailtasun legalak edota
Euskal Herriko herrialdeetan erritmo diferenterik aurreikusi ez egitea (Eusko
Alkartasuna 1990b: 15). Baina prozesuaren azkenaldian, gero eta gehiago
gaiztotu ziren harremanok, agian Ikastolen Elkarteak EAJrekin negoziatzeari
eman zion lehentasuna zela medio. Hortaz, erakunde hari egotzi zion,
adibidez, alde ekonomiko eta materialak baino ez negoziatu izana. 117
Gorago aipatu normalizazioa versus borroka delako eztabaidaren arabera,
EA erdibide batean geratu zela baiez daiteke. Hori dela eta, ez zen bat etorri ez
EELP bultzatu zutenekin, ez lege hark ikastolari eskaintzen zion irtenbidea
erabat errefusatu zutenekin. Ez zuen alternatiba argirik plazaratu, eta ikastola
sare pribatuan geratu ala publikora biltzeko aukera zehatzik hobetsi ez zuenez
gero, bere gogaideei askatasunez erabakitzea aholkatu zien. Hala ere,
gobernuaren kontrako oposizio zereginari irmoki eutsi zion eta, honen
117 Ikus, esate baterako, I. Oliveriren adierazpenak 1993/X/11ko Diario Vasco egunkarian.