Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

536 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
Hala ere, dudarik ez dago, adibidez, Eskola Ituna sinatzeko egon zen oztoporik
handiena euskararen trataerari buruzko iritzi diferentziak izan zirela. Geroago
-alegia, EELPren testua adosteko orduan- alderdi biek onartu zuten ezinezkoa
izan zela aurreko legeriak ezarritakotik harago joatea, eta beste momentu
baterako utzi behar izan zutela eskola publikoko euskararen presentziari
buruzko arau multzo berri baten erabateko osaketa. 96
Era hartara, alderdi bi hauek gobernukide izateak apaldu egin du, hein
batez bederen, adierazitako aurkamendua, baina ezin izan du erabat ezabatu
euren arteko liskarra; halako moldez non, EEPL ebaztear zegoela, EAJko
zenbait sektore ere kezkati agertu baitziren PSE-PSOEk, euskarari muzin
eginez, adierazitakoaz. 97 Ikastolen publifikazio prozesuan euskarari erantsitako
zeregina euskal nazionalista eta ez-nazionalisten arteko elementu banatzaile
izan zelako beste froga bat zerak eskaintzen du, alegia, auzi honetan,
ñabardurak ñabardura, UA, PSE-PSOE eta PP bat etorri zirela euskarari ustez
emandako gehiegizko garrantzian. 98 Eta halaxe atzematen zuten erakunde
abertzale gehienek, Alderdi Sozialistari euskarari beldur izatea eta PPren zein
UAren planteamenduekin ados egotea egozten zizkiotelarik. Hala, PPrentzat,
adibidez, EEPLren testuan, hezkuntza euskalduntzearen zerbitzuan jartzen
zen, eta ez alderantziz. Haren esanetan, lege egitasmoak ez zuen bermatzen
hizkuntza ereduak aukeratzeko askatasunik (ik. Popular Legebiltzar Taldea
96 Ideia hau errepikatu egiten da EAEko orduko prentsan. Bestenaz ere, urte hauetan zehar,
EAJ eta PSE-PSOEren arteko desadostasunen funtsa euskararen trataera izan dela adierazten
du, esate baterako, F. Basurkok (1992: 65).
97 "Los padres están hartos del debate lingüístico.", edota "Que los alumnos adquieran
conocimientos en euskera o en castellano no deja de ser accesorio." bezalako baieztapenak egin
zituen F. Buesa Hezkuntza sailburuak (ik. El Correo español, 1993/I/3, 12. or.). Hurrengo
legealdian ere, Hezkuntza sailburu honek antzeko adierazpenak egiten jarraitu zuen: "Lo que
importa al ciudadano es tener un sistema de enseñanza; el euskera no es un problema de la
enseñanza; es algo accesorio." (El Correo español, 1997/I/3). EAJren eraginpeko Deia
egunkarian M. Atxagak egindako iruzkin ugariek aipatu egonezina adierazten dute. Ikus, esate
baterako, Trumoi lehorrak politikan (Deia, 1993/II/13, 8. or.)
98 Ñabardurak egin beharko liratekeela diogu, PSE-PSOE, gobernukide zenez gero, ez baitzen
EEPLren kontra azaldu, baina, esan bezala, zenbaitetan argi eta garbi adierazi zuen euskara
bigarren mailako arazo zela.