Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa aurrez aurre 535
Dudaezina da urte hauetako guztietako gogoeten gakoetako bat
euskararentzako sare egokienaren bilaketa izan dela, baina, neurri handi batez,
diskurtso hori, kasu gehienetan, aldez aurretik egindako hautuaren gehigarri
bezala aritu dela esatera ausartuko ginateke. Bestela esanda, aukera egiteko
orduan, ikastola eta eskola publikoari begirako mesfidantza eta atxikimendua
izan dira eragile inportanteenak. Ikastolaz mesfidati direnek itsu-itsuan
baiezten dute eskola publikoan -eta ez beste inon- dagoela euskararen
etorkizuna. Eta gauza bera alderantziz. Horrela, ikastola sare publikoarekin
bategitea begi onez ikusi ez dutenek indar handiz salatu dute EELP ikastolak
burutu duen hizkuntza normalizazio zereginaren aurkako eraso bat izana (ik.
Idiazabal 1993). Eta, ikastola sare publikora biltzeko egokitasuna defendatu
guran, eskola publikoaren euskalduntze prozesuari buruzko datuak
azaleratzen direnean, garrantzia ere ken dakieke ustezko datu objektiboei,
zeren eta
"Ez da (...) aski egitura bera 'euskaratzea', hezkuntzak baditu eta, hizkuntzaz
gain, beste hainbat betekizun." (Hezkuntz Mintegia 1993: 75)
Diogun berriro, euskarari buruzko diskurtsotik harago joan behar da,
nolabait esatearren, talde abertzaleen artean gauzatu diren adostasun eta
desadostasunen funtsaz jabetzeko.
Ostera, euskararen aldeko erreibindikazioak banaketa argi samarra ezarri
du abertzale eta ez-abertzaleen artean, eta, ildo honetatik, euren arteko
aurkamenduan funtzio sinboliko inportantea bete duela esan liteke. Argi
samarra izan dela diogu, kontuan hartu behar delako ikastolen publifikazioaren
azken aldian PSE-PSOE eta EAJren arteko gobernu koalizioa indarrean zegoela,
eta, beraz, euren arteko balizko desadostasunak askoz izkutuago garatu zirela.