Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Estatua, nazioa eta nazionalismoa 51
A. D. Smithek talde etnikoa ipintzen du nazio identitatearen
sortzapenean, eta hura ezaugarritzeko, aspektu historiko eta sinboliko-
kulturalak erabiltzen ditu. Horrela, talde etnikoak batasun kulturala, oroimen
historikoak eta arbasoen mitoa dakartza berarekin, eta ezaugarri batek edo
gehiagok diferentziatua egoten da, hala nola, hizkuntzak, erlijioak, ohiturek,
edota instituzioek. Kolektibitate horiek historikoak dira zentzu bitan: alde
batetik, oroimen historikoak biziraupenerako derrigorrezkoak direlako, eta
bestetik, talde etniko guztiak indar historiko berezien emaitza direlako, eta
beraz, historian zehar izaeraz aldatzera edo desagertzera ere hel daitezkeelako.
Talde etnikoak, hartara, kategoria etnikoak izan daitezke beren
diferentzialitatearen kontzientziarik ez dutenean, edo komunitate etnikoak
honako ezaugarriak partekatzen dituztenean:
"a collective proper name, a myth of common ancestry, shared historical
memories, one or more differentiating elements of common culture, an association
with a specific 'homeland', a sense of solidarity for significant sectors of the
population" (Smith 1991:21)
Smithek, alderantziz irudi balezake ere, ezaugarrien objektibitate txikia
azpimarratzen du. Ikuskera nazionalistek, aitzitik, gustukoa dute
objektibotasuna defendatzea, baina gakoa ezaugarrien esangura subjektiboan
datza: berau indartu edo makaltzen den neurrian, indartu edo makaldu egingo
da komunitatearen kohesioa eta kideen autokontzientzia. Komunitate etniko
mota bi ezberdintzen ditu, tipo ideal bezala. Lehena, laterala, goi mailetara
(aristokraziara eta apaizgora, batez ere) mugatua dago, eta geografikoki
hedatzen da, hurbileko etnietako maila berdinekoekiko loturak estutzeko.
Mugak ez dira oso egonkorrak, eta batez ere, etnizitatea esprit de corp bati
dagokio. Bigarrena, bertikala da. Kasu honetan, etnia trinkoagoa da, eta kultura
etnikoa maila sozial guztietara hedatua dago. Banaketa sozialak ez dagozkie
banaketa kulturalei; are gehiago, kultura historiko diferentziatuak tradizio