Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

526 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
batzuengan, aldiz, publikotasunerantzako joerak gainerako arazo guztiak
ilunarazten ditu, edo bigarren maila batera eramaten ditu, baina, hala ere,
nazionalismoaren eraginez finkatu den hezkuntza propioa eraiki behar delako
ideia ez da erabat errefusatzen, eta, haren kutsapena dela medio, dagoeneko
oinarriak ipinita daudela erantzuten dute. Hala ere, bi-biei nabaritzen zaie
hezkuntza sistema propioaren eraikuntzaren aldarrikapenean ikastola
legitimatu nahia baino ez dagoelako susmoa.
Eskola publikoari espainiar izatea egozten diotenengan ere kausi daiteke
ideia eta sentimentu ezberdinen nahasmena. Horrela, batzuek, komunitate
bikoiztasuna saihestu guran integrazioaren alde egindako deiak erabat
engainagarriak direla diote, ustezko aurrerazaletasunaren azpian, Euskal
Herriaren berezko eskola den ikastolaren kontrako jarrera baino ez baitago
(Xamardo 1993b). Eta, besteek, kasu honetan publikotasunaren aldeko oldar
sozialaren eraginez, behin eta berriz azpimarratzen dute ikastolaren nahia
guztion eskola izatea izan dela eta oraindik ere badela (Rodriguez 1996: 90).
Era horretara, gutxi dira herritarren integrazioaren beharrari muzin egiten
diotenak. Izan ere, honaino azaldutako iritzi anabasa alde batera utzirik,
erakunde abertzale guztiek azpimarratzen dute hezkuntzak, oro har, bete
behar duen integrazio funtzioa. Alderdi politikoen kasuan, dagoeneko
azaldurik utzi dugu integrazioa denen ardura dela, adiera politiko eta
ideologiko ezberdinak eransten badizkiote ere (ik. 4.2.2.3). Gainera, hezkuntza
arlora etorrita, kontuan hartu behar da zenbait indar nazionalista sare
publikoaren kudeatzaile izan direla eta horrek zentzunik gabeko bihurrarazten
duela sare hau euren erantzukizunetatik kanpokoa ulertzea. Baina, esan bezala,
alderdi politikoetatik harago, ezein erakundek ez du esaten EAEko eskola
publikoa espainiarra denik. Horretarako zioak ugari dira, eta batzuetaz