Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

524 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
bikoiztasunarekin harremanetan, gai hau gainditutzat jo behar da eta, euskal
nazionalismoak lantzen duen nazio integrazioaren ideiaz esaten genuen bezala.
Abertzale direnek eta ez direnek osatutako balizko komunitateak ekartzen dira
hizpidera oraingoan, atal honen lehen zatian ikusten genuen eztabaidaren
erakusle gisa (ik. 4.2.2.3).
Ikastola ez da nazionalismoaren gordailu, ezta eskola publikoa
espainiartasunarena ere. Hori dela eta, kritika egiten zaie, hezkuntza
nazionalaren bermetik abiatuz, ikastolak zerbait aparteko bezala eusten
saiatzen direnei; funtsean, herria euren parametroetatik baizik ez dutelako
definitzen, ondoko aipuan argi agertzen denez:
"La diferencia fundamental que existe hoy entre la ikastola y la escuela pública no
consiste en que las primeras sean las depositarias de la cultura y la esencia del
nacionalismo, y las segundas el modelo español de escuela transferido aquí, como
algunos pretenden. No, lo que distingue sobre todo a la escuela pública del resto es
ser eso, pública, es decir, abierta a todos sin ningún tipo de discriminación
(económica, ideológica....). (...) Aquéllos que insisten en mantener a las ikastolas
como algo aparte, que sean conscientes, entre otras cosas, de su cuota de
responsabilidad si contribuyen al mantenimiento de dos comunidades en Euskadi
y, sobre todo, que no olviden que nadie tiene la exclusiva de ser, él sólo, el 'pueblo
de Euskadi'." (Martí 1993)
EILASeko kide den J. Lozano (1992) harago ere omen doa, gure ustez,
baiezten duenean, ikastetxe bat nazionalistatzat hartzeak, euskal gizartearen
aniztasunari uko egiteaz gain, diskriminazio ideologikoa ere badakarrela, sare
pribatuko ikastetxe batzuek euren burua katolikotzat jotzen dutenean gertatzen
den bezalaxe. 92 Sindikatu honen muturreko jarrera adierazten dute iritzi horiek
nazionalismoaren muga-mugan daudela esatera ausartuko ginateke, baina
nolabaiteko euspena jasotzen dute ezkerreko sektore abertzale batzuen
92 Ohar bezala, esan dezagun kritika hau partziala iruditzen zaigula, ezen ikastetxe batek bere
burua definitzeko, aurrerazale, hezkide eta abarreko izenak erabiltzeak ez ei dakarkio
diskriminazio ideologikorako inolako susmorik pentsamendu lerro horri.