Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Estatua, nazioa eta nazionalismoa 43
"... el conflicto se produce entre dos marcos de referencia, entre dos definiciones
del Nosotros colectivo, dos ideas de comunidad. Una de ellas, la segregada desde el
Estado-nación ya establecido; otra, producida por la minoría nacional."
(Gurruchaga 1985: 45)
Nazio-Estatuari kontrajarritako estaturik gabeko nazio identitate honi
adierazpen politikoa bilatuko zaio, eta bere aldarrikapenaren legitimazioa
autodeterminazio printzipioan oinarritu gura izango da. Hau da, nazio
bakoitzari eraketa politiko berezia dagokio, autonomia maila diferenteetan
gauza daitekeena, estatu propioaren lorpena barne. Horrela, nazionalismoa
batasun nazional eta politikoaren arteko kongruentzia erreklamatzen duen
printzipio politikotzat jo behar da (Gellner 1988: 13).
Autodeterminazio printzipioa premisa biren inguruan oinarritzen du
estaturik gabeko nazionalismoak. Lehenaren arabera, nazio bat dela ezartzen
da; eta bigarrenean, eraketa politikoa erabakitzeko orduan, komunitate
horretako kideen borondateak lehentasun osoa daukala baiezten da. Bestela
esanda, estaturik gabeko nazionalismoak aldarrikatzen du herriaren -
nazioaren- ahotsari egin behar zaiola kasu, hura baita subirano bakarra.
Boterea nazioan datza, eta, beraz, subiranotasunaren iturri den gizarte zibila
aldez aurretiko kontzeptua da. 19
Denboraren arabera begiraturik, herri subiranotasuna autodeterminazio
printzipioa baino lehenagokoa da, lehena Ilustrazioaren emaitza baita eta
ondokoa, berriz, XIX. mendekoa. Autodeterminazio aldarrikapenerako, hortaz,
derrigorrezko baldintza izango da herri subiranotasunaren kontzeptua
indarrean egotea, honexek legitimatzen du eta.
19 Gerora ere, arreta berezia jarriko dugu gizarte zibil eta estatuaren arteko banaketa horretan,
funtsezkoa baita ikuspegi politiko ezberdinek hezkuntza publikoari buruz iragartzen dituzten
diskurtsoak eta estaturik gabeko nazionalismoek hobesten dituzten hezkuntza jokaerak
ulertzeko. Ikus honetaz 2.4.2.