Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

36 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
cabe otra forma de representación simbólica legitimadora del poder que la de ser
emanación de la comunidad de individuos sometidos. La nación es, por tanto, el
supuesto básico de la legitimación impersonal del Estado centralizado que se da en
los países occidentales." (1995: 120)
Uste horren gainean ari dira etengabe sortzen estatu subiranoak planeta
osoan zehar, eta, antza denez, prozesuak ez du gailurra jo: 1776 eta 1945 bitarte,
hamabost estatu berri baizik ez ziren sortu; azken berrogei urteetan, aldiz, ehun
estatu subirano berri jaio dira 14 (Nielsson 1989: 200). Nazio-Estatua mundu
eraketa politikoaren oinarri bilakatu da eta, honekin batera, gizakiaren
identitatearen funtsezko definitzaile bihurtu, horrenbeste non Nazio-
Estatuaren legitimitatea nekez kuestionatzen baita.
Esan bezala, non-nahi hedatzen eta indartzen da boterearen iturri bakarra
estatuaren lurraldeko biztanleria delako ustea. Eta horrek ondorio bikoitza du.
Alde batetik, barrura begira, komunitate sentimentua sorrarazten du:
komunitate horrek nazio izena jasotzen du, eta gainerako leialtasunen ondoan
lehentasun osoa eskatzen du, gerra garaian argiro ikus daitekeen bezala Beste
aldetik, kanpora begira, estatua entitate subirano bihurtzen da: lurralde zehatz
batean eratzen da gainerako estatuetatik eta beraien populazioetatik
ezberdindurik. Nazio komunitateak, hortaz, arrotz gisa jotzen ditu naziokide ez
direnak, eta estatuari, halaber, bere subiranotasunaren defentsan beste estatu
batzuekiko lehian aritzea onartzen zaio.
14 Europari dagokionez, aitzitik, nazio-estatu berrien sorrerarako zailtasunak handiagoak izan
dira, L. J. Sharperen arabera. Bada, XIX. mendearen azken herenetik 1945era arte, Europaren
historia etengabeko zatiketan oinarritua egon dela dio eta, kultura heterogeneotasuna dela
medio, nazio-estatu berriak sortu dira. Baina, ordutik aurrera, oztopo ugari egon dira eraketa
politiko horrekin apurtzeko. Ondorengo zatiketetarako eragozpenak mota askotakoak izanik
ere, aipatu egileak integrazioaren inguruko ideien indarra nabarmentzen du eragile gisa (ik.
Sharpe 1989). Ideia horiek estatu hezkuntza sistemen sorreran eduki zuten eraginaz gogoeta
egingo dugu gerora ere. Ikus 2.3.2.