26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 339<br />

Apurka-apurka, hedatuz joan da euskararen <strong>eta</strong> euskarazko irakaskuntza sare<br />

<strong>publikoa</strong>n, <strong>eta</strong> apur bat gutxiago irakaskuntza pribatu erlijiosoan, Europa mailan<br />

frantziar estatuak hizkuntza gutxituen defentsarako sinatu dituen zenbait ituni<br />

jarraiki. Inportanteenak eusteari uko egin dio, alta, <strong>eta</strong> horr<strong>eta</strong>n oinarriturik, ezin<br />

esan daiteke administrazioak gogotik heldu dionik euskararen edota euskarazko<br />

irakaskuntzari, alderantziz baizik. Era hartara, euskarak irakaskuntzan eskuratu<br />

duen presentzia guztiz murritza da. 80ko hamarkadaren amaieran, Iparraldean<br />

eskolatutako haurren %85ak ez zuen jasotzen ez euskararik ez euskarazko<br />

irakaskuntzarik, <strong>eta</strong> %10ak ordu apur batzu<strong>eta</strong>n baino ez zuen euskara irakasgai<br />

bezala. Egoera hau pixka bat baizik ez da aldatu hurrengo urteotan, <strong>eta</strong>, bereziki,<br />

lehen mailako <strong>hezkuntza</strong>n somatu ahal izan da aurrerapena. 1997/98 ikasturtean,<br />

zehazki, %73ra heltzen zen euskaraz ezertxo ere jasotzen ez zuten lehen maila<br />

hon<strong>eta</strong>n eskolatutako haurren kopurua. Horrenbestez, Iparraldeko eskol<strong>eta</strong>ko<br />

ikasleak, neurri handi batean, euskaldun izan diren arren, euskarak atzerritar<br />

hizkuntzek baino estatus apalagoa eduki du irakaskuntzan. Egoera tamalgarri hau<br />

salatzeari ekin izan dio, hain zuzen ere, bertako euskal <strong>nazionalismoa</strong>k.<br />

Irakaskuntza euskalduntzeko lehen erreibindikazioak Ikasen eskutik etorri<br />

ziren. 1959an sortu zen elkarte hau, euskal hizkuntzaren berreskurapenerako biderik<br />

egokiena eskola pribatuan zein <strong>publikoa</strong>n sartzea zelako abiapuntuarekin. Eskola<br />

mota diferente<strong>eta</strong>ko irakasleen bilgune bakarra izan da urte askotan erakunde hau,<br />

<strong>eta</strong>, bera zela medio, hainbat material pedagogiko landu da. Iparraldeko bestelako<br />

kultura erakundeen jaiotzan eragin handia eduki du, bestalde, hala nola Udako<br />

<strong>Euskal</strong> Unibertsitatearenean <strong>eta</strong> AEKrenean. Ikasek euskal irakaskuntzaren alde<br />

egindako aldarrikapenek oihartzun zabala eduki bazuten ere, irakasleen arteko<br />

koordinazio lan hon<strong>eta</strong>z aparte, erakunde honek ez zuen <strong>hezkuntza</strong> ekimen jakinik<br />

gauzatu. Iparraldean ahalegin hau Seaskak <strong>eta</strong> geroago Ikas-Bik bideratu dute.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!