26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

330 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

<strong>hezkuntza</strong> fenomeno horren sorreraz <strong>eta</strong> lehenengo urte<strong>eta</strong>ko ibilbideaz gogo<strong>eta</strong><br />

egiten duten ikastolaren ikerlarien azalpena ekartzea hona, beraiengan ere soma<br />

baitaiteke pentsamolde ideologiko <strong>eta</strong> politikoaren eragina. Era hartara, ikuskera<br />

ezkertiarrarentzat, funtsezkoa izan zen Eliza <strong>eta</strong> sektore ekonomiko ahaltsuen<br />

eskuhartzea irakasleen erabaki ahalmena kaltetzeko <strong>eta</strong> ikastolaren kudeak<strong>eta</strong><br />

autogestionarioa ezabatzeko (ik., adibidez, Fernandez 1994: 220 <strong>eta</strong> hur). Ikuskera<br />

kontserbadorearentzat, aldiz, ETAren Fronte Kulturalak ikastola kontrolatzeko<br />

erakutsi zuen nahiak <strong>eta</strong> erakunde beraren esan<strong>eta</strong>n zeuden seminario<strong>eta</strong>tik<br />

etorritako abadegaiek gaiztotu zuten ikastolaren jatorrizko elkarbizitza (ik.,<br />

adibidez, Arrien 1993). Ikastolaren ben<strong>eta</strong>ko proiektua kaltetu izana egozten diote,<br />

horrenbestez, gogaide nazionalistek elkarri, <strong>eta</strong>, nola edo hala, ikastolatik kanpoko<br />

eragina gaitzesten dute. Ikus dezagun, adibidez, G. Arrienek adierazitakoa<br />

Durangoko ikastolako istiluen harira:<br />

"Guraso<strong>eta</strong>rik gehienek, giza mailan, erditik gora zeudenak ziren, salbuespen bat ere<br />

bazelarik; guztiek jokatu zuten sendi bat izan balitz bezala helburuak lortzeko ideologi<br />

iritziak heldu ziren arte. Hemendik aurrera ez zen erraza izan jakitea edo desberdintzea<br />

zer zen euskal kultura, euskera, <strong>eta</strong> zer zen politika hutsa." (Arrien 1993: 164-166)<br />

Gure iritziz, alta, nahiko argi dago ikastola nazionalismo osoaren jardunaren<br />

emaitza izan zela, bai haren sorrerari zein ondorengo garapenari begiratuta. Gorago<br />

ere mintzatu gara horr<strong>eta</strong>z. Izatez, gatazka ideologikoa azaltzeko egiten ari garen<br />

hurbilk<strong>eta</strong> azkar hon<strong>eta</strong>tik ezin ondoriozta dezakegu euskal <strong>nazionalismoa</strong>k, bere<br />

osotasunean hartuta, ikastolari eusten jarraitu ez zionik. Duda barik, aipatu<br />

aurkamenduok ikastola guztiak berdinak ez zirelako ideia indartu zuten, <strong>eta</strong> euren<br />

arteko sailkapenak egitea ahalbidetu zen. Pobreak <strong>eta</strong> aberatsak, elitekoak <strong>eta</strong><br />

herrikoiak, aurrerakoiak <strong>eta</strong> kontserbadoreak, <strong>eta</strong> abarreko etik<strong>eta</strong>k erantsiko zaizkie<br />

ikastolei ordutik aurrera. Baina, hala <strong>eta</strong> guztiz ere, ikastolaren hazkundea ez zen<br />

gelditu, <strong>eta</strong> <strong>nazionalismoa</strong>k bere-berea sentitzen segitu zuen. Ikastolak arian-arian

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!