26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

328 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

dela irakaskuntza pribilegiatua egitea dioskue, <strong>eta</strong>, ordea, herri osoa barnehartzea<br />

izan behar dela haren bereizgarria. Horrela ez izatea, bestalde, egoera politikoak<br />

ipinitako oztopoen ondoriotzat jotzen zen, <strong>eta</strong> konponbideak bilatzeko beharra<br />

azaleratzen zuten. Nazionalismo iraultzailea, hortaz, ikastolaren herri partaidetza<br />

erlatiboaz jabeturik agertzen zaigu, baina hari eransten dion esangura politikoak<br />

gainerako problema guztiak bigarren maila batean uzten ditu, M. Ugalderen<br />

berb<strong>eta</strong>n ikus daitekeen moduan:<br />

"<strong>Euskal</strong> ikastetxe estatalik ez dugu, batez ere, euskal estadurik ez dugulako. Gure<br />

pribatu jokabidea ez da elite batena, estaduak bete nahi izan ez duen herri jokabide jator<br />

baten ondorio garbia baizik." (1976: 5)<br />

Honelaxe ulertu behar dira, gure irudikoz, nazionalismo mota honen aldetiko<br />

dei ugariak ikastolak bana ez zitezen. Nazionalismo kontserbadoreak ere<br />

batasunaren aldeko deiak egiten zituzten (ik. Satrustegi 1972: 38), baina, normalean,<br />

eskuindar pentsamoldeak ohiko duen bezala, gurasoen askatasuna gauza guztien<br />

gainetik ipintzen zuen. Eta badago ere mutur bi<strong>eta</strong>tik aldendu nahi zuenik. Era<br />

hartara, ikastolaren areriotzat jotzen zituen bai eskuindar pentsakerari eusten<br />

ziotenak, zein ikastolaren izaera burgesari buruzko susmoa hedatzen zuten<br />

ezkertiarrak, biek ere euskal nazionaren funtsezko tresna zen ikastolaren etorkizuna<br />

arrisku bizian jartzen zuten <strong>eta</strong>. 82<br />

Aztertzekoa da ere liskar hauek guztiek eduki zuten azpi estamentala. Bada,<br />

guraso <strong>eta</strong> irakasleen arteko lehen haustura Gipuzkoako Federazioaren sorrerakin<br />

gertatu zen, ikusi bezala. Ordutik aurrera estamentu bion arteko etena areagotu egin<br />

zen, batik bat, irakasleen klase kontzientziaren sendok<strong>eta</strong> zela medio.<br />

82 Horren adibidetzat har daiteke Zeruko Argiaren editoriala, Zer zabiltzate izenburukoa. Aipatutako<br />

estilo kriptikoaz baiezten da bertan eskuinak ezin duela jasan abertzaleak aurrerakoi izatea, <strong>eta</strong><br />

ezkerra espainiar nazioarentzako lagungarri bilakatzen ari dela. Ikus Zeruko Argia 1973: 3

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!